Benoeming-en, enz.
STATEX-GEXERAAL.
Provinciale Staten van Noordholland.
Buitenland.
praktijk en de directie van een operagezelschap. In de
residentie zijn wij echter aan dergelijke vreemde combinatiën
niet ongewoon, en zien we soms nut en vermaak op eene
verrassende wijze dooreen vermengd. Ik herinner mij
daarvan een aardig staaltje, dat reeds een jaar of vijftien
geleden voorviel. Een Haagsch predikant, ingenomen met
de sociaal-philantropische beweging in Engeland, vatte
het voornemen op om „het evangelie te brengen" tot de
moreel laagste klassen der maatschappij. Om in het
hartje van die maatschappij te komen, huurde hij in de
onder de soldaten beneden den rang van vice-korporaal
gunstig bekende Bagijnenstraat een lokaal, waar hij eenmaal
's weeks lezingen en oefeningen hield van acht tot negen
uur. Om negen uur begon in dezelfde zaal het dagelijksch
bal, waaraan de dames die 's dominé's voordragten bij
woonden ijverig deelnamen. Terwijl nu de oefening nog
voortduurde stond de kastelein met het horologie in de
hand, liet de gaspitten maar vast opsteken, de dominé
namelijk stond op half, maar het bal op het volle licht,
en zoodra de klok geslagen had liet hij den spreker waar
schuwen. De predikant trad af, de muzikanten traden op
en de bekeerlingen van den vooravond bragten den nacht
in een genoegelijk dansje door, met de intusschen binnen
getreden burgers en militairen. Dit domicilie kiezen van
het nut zoo vlak naast het vermaak schijnt echter niet
nuttig geweest te zijn; althans de voordragten van den
predikant werden gestaakt en de omstandigheden, waaronder
de naam van de Bagijnenstraat, in spijt van zijn stemmigen
klank, nog al eens in onze couranten voorkomt, zijn niet
geschikt om de meening te doen veld winnen, dat de
zending van den eerwaarden spreker veel invloed ten goede
op de zedelijkheid der bewoners heeft gehad. Van de proef
neming van den zeergeleerden directeur der opera is stellig
meer invloed te wachten; peilverlaging gaat gewoonlijk
gemakkelijker dan verhooging."
Men schrijft het volgende aan de Leidsche Courant:
„De druiven zijn zoo goedkoop als wij ons niet herinneren
dat zij ooit geweest zijnvoor 5 ons betaalt men 30 cents.
Er is dan ook dit jaar bijna overvloed, niet alleen uit het
Westland, maar overal elders. Dank zij den zomer met
zijn groot aantal zonnige dagen, er is, om zoo te zeggen,
geen tros mislukt, noch in de kassen, noch langs de muren.
Aan ander ooft heeft het daarbij geenzins ontbroken, terwijl
men zich thans voor den winter van peren en appelen naar
keus kan voorzien. Aardappelen worden overal met goed
gevolg gerooid; eenige zieke knollen komen wel is waar
op eene lading voor, doch in aanmerking genomen, hoe
algemeen de ziekte andere jaren heerschte, is zij thans van
geen beteekenis. Met de koolteelt zag het er bij het begin
zeer ongunstig uit, de lang gewenschte regen heeft echter ook
hierin verandering bragt. Thans gaan scheepsvrachten met
groote kool naar de markten, waaronder de bloemkool niet
het minst voorkomt en waarvan nog eene menigte op het
veld staat... De door weinig regen en polderwater
bezwaarde boezem van Rijnland werd gemiddeld op ongeveer
1| Rijnl. voet onder peil gehouden.
Aan boord van een vaartuigje, met kolen geladen en
liggende in den Rijn voor Woerden, zijn twee schippers
door kolendamp gestikt. Zij werden jl. Donderdag ochtend
in de kajuit dood gevonden.
In den nacht van jl. Donderdag is te 's Hage in ruim
69jarigen ouderdom overleden, mr. A. van Galen, Procu
reur-Generaal bij het Provinciaal Geregtshof in Zuidholland.
De Arnhemsche vereeniging Prodesse conamur heeft
zich met 23 tegen 2 stemmen voor lijkenverbranding
verklaard.
Te Dieren is een vernuftig herbergier op den inval
gekomen om zijne herberg „de Kraton" te doopen. Men
ziet daar nu dagelijks den kraton bestormen met het beste
succes voor den kastelein.
Het heeft Z. M. den Koning goedgunstig behaagd,
op aanvragen van het gemeentebestuur en van den heer
van der Houven van Oordt, te Apeldoorn, vergunning te
verleenen, dat aan het aan te leggen gedeelte van het
landgoed de Pasch de naam worde gegeven van Oranjepark.
Het zal daardoor een blijvende gedachtenis worden van
Z. M. en HD. doorluchtig stamhuis, waaraan Apeldoorn
zooveel verschuldigd is.
Bij de verkiezing van een lid der Tweede Kamer in
het kiesdistrict Dockum zijn uitgebragt 1553 stemmen,
waarvan 1549 geldige. Gekozen is Baron Harinxma Thoe
Slooten, met 885 stemmen; op Mr. Keuchenius waren 640
stemmen uitgebragt.
Overijssel en Drenthe vierden jl. Woensdag een gods-
dienstigen dankdag voor den oogst.
Te Groningen bestrijdt men het schoolverzuim door
het uitreiken van warme middagspijs aan minvermogenden.
Uit Coevorden schrijft men aan de Asser Crt. van
den 31 Oct.: „Hedenavond omstreeks negen uur, keerden
paard en rijtuig van den heer dr. NieuwhofF stadwaarts,
sloeg als altijd den weg naar den stal in, doch, hoewel de
meid met de lantaarn stond te lichten, reed het rijtuig
voorbij naar de markt.
Op 't geroep van de meid werd het daar staaude gehouden
en ontdekte men vol schrik, dat er niemand in zat. Dadelijk
ging een arbeider naar buiten, daar men wist waar de
doctor geweest was, en halfweg Dalen kwam deze driftig
aanwandelen, vol ongerustheid over paard en wagen, 't Bleek
nu, dat de heer N., te Wachtum nog iemand willende
spreken, uit het rijtuig was gesprongen, waarna 't paard
plotseling was gaan loopen. Wel poogde de doctor 't nog
te grijpen, doch deze deed een misgreep, struikelde door
de duisternis en voort ging de schimmel in galop. Wel
mag 't iets zeldzaams genoemd worden, dat dit paard bij
avond anderhalf uur geregeld den weg hield, het groote
dorp Dalen ongehinderd passeerde, heel deftig voor 't tolhek
staan bleef en dit, na opening en 't gewone „goeden
avond doctor" van den tolgaarder, doorreed en eindelijk
zonder het minste oponthoud of ongeluk ter bestemder
plaatse arriveerde.
Uit het rapport door den Franschen minister van Finan
ciën aan de budget-commissie ingediend, blijkt dat de 5315
millioen francs, die door Duitschland aan Frankrijk werden
opgelegd, op de volgende wijze zijn betaald: 325 millioen
voor den afstand van spoorwegen in Elzas-Lotharingen,
125 mill. in Fransche bankbilletten, 273 milt. in Fransch
goud, 239 mill. in Fransch zilver, 105 mill. in Duitsche
munt- en bankbilletten, 2485 mill. in thalers (dit en de vol
gende posten vermoedelijk in wissels), 235 mill. Duitsche
florijnen, 265 mill. mark banco, 79 mill. rijks mark, 251
mill. Hollandsche guldens, 296 mill. Belgische francs, 637
mill. ponden sterling.
Om paarden uit een brandende stal te verwijderen
moet men ze, volgens de N. G. Crt, zadelen of gedeeltelijk
optuigen; ze laten zich dan wegleiden.
Met ingang van den 16 dezer is tot muntmeester bij 's Rijks
munt benoemd de beer Pb. A. Taddel, thans die betrekking tijdelijk
waarnemende.
Tvrcede Kamer.
Zitting van Vrijdag 6 November. Er zijn ingekomen: inlich
tingen van den minister van Binnenl. Zaken op het adres van de
ingezetenen van Strijp, houdende klagten over onwettige toepassing
der begrafeniswet. Die mededeeling zal worden gedrukt. Het wets
ontwerp, houdende bekrachtiging der overeenkomst tot waarborg
voor de renten der geldleening ten behoeve van het Amsterdamsche
entrepotdok, is na eenige beraadslaging over art. 2, aangenomen
met 58 tegen 2 stemmen. De beraadslagingen over de Indische
begrooting zijn daarop aangevangen.
De heer Saaijmans Vader klaagde niet zoozeer over de geringe
jaarlijksche som voor ouderwijs op de Indische begrooting voor
komende, maar wel over de noodlottige onttrekking door den Staat
aan de Christelijke opleiding des Javaans. De regering mag hierin
niet neutraal zijn tegenover 't godsdienstig element. Zoo oordeelde
ook Thorbecke. De Grondwet berust op het Christelijk element,
en hij voegt er bij„op erkenning van den levenden God." De
regering moet daarvan doordrongen zijn. Zijn tweede bezwaar is
de maatregel tot oplossing van het communaal en individueel grond
bezit, waardoor de Javaan zal overgeleverd worden aan hebzuchtige
speculanten en avonturiers, die hem tot proletariër zullen maken.
Dit laatste punt werd nader door den heer v. d. Berch van Heemstede
uiteengezet, die waarschuwde tegen de noodlottige gevolgen. De
heer Zinnicq Bergman, die wel conservatief, maar niet reactionair
wil zijn, is verontrust over de stemming en de houding der ambte
naren in Indië, die zich te veel met politiek inlaten, en het prestige
van het gezag ondermijneu, getuige het adres van vele ambtenaren
tegen de voorgenomen invoering der belastingen in Indië.
Bij het thans bij de Kamer aanhangig gemaakte wetsontwerp
voor den aanleg van spoorwegen op Java worden de noodige gelden
(een millioen gulden) aangevraagd om een aanvang te kunnen maken
met den aanleg, voor rekening van den staat, van een spoorweg
ter verbinding van Soerabaija, Pasoeroean en Malang, en om tevens
■elders op Java spoorwegondernemingen te kunnen doen verrigten,
wanneer het daarvoor noodige personeel beschikbaar is.
Volgens het voorloopig verslag der Kamer over het hoofdstuk
Marine werd algemeen in de ajjdeelingen hulde gebragt aan den
ijver waarmede de minister zor&t' voor eene betere opleiding en
oefening en eene meer doelmatige aanwerving, alsmede voor de
toekomst van het personeel der marine. Met ingenomenheid merkte
men eveneens op, dat de minister een voorstander is van het ver-
toonen der vlag. Wat het materiëel betreft, over het algemeen
kon men zich met het stelsel des ministers in dit opzigt wel ver
eenigen. In eene aldeeling werd op nieuw aangedrongen op vaststelling
van het benoodigde materiëel bij een algemeene wet, verband hou
dende, voor zooveel de binnenlandsche defensie betreft, met de
vestingwet.
Zitting van Donderdag 5 November. De volgende rapporten
zijn uitgebragt
Bij monde van den heer Stant, op het ontwerp-reglement van
de Westerkogge en op de voordragten tot wijziging der reglementen
van Waterland en van den polder Westzaan.
Bij monde van den heer Hulst, op de suppletoire begrootingen
van het gesticht Meerenberg, op de adressen om subsidie voor den
weg tusschen Wijk aan Zee en Duin en Beverwijk, voor het pare
vaccinogène te Amsterdam en voor de uitgave van een weekblad,
door S. Blok te Worinerveer op te rigten.
Bij monde van den heer E. L. Kist, op de aanvragen om toe
passing van art. 36 der wet op het lager onderwijs ten behoeve
van de gemeenten Kortenhoef, Petten, Ransdorp en Terschelling.
Bij monde van den heer Vaillant, op gelijke aanvragen ten
behoeve der gemeenten Oostzaan, Urk, Westzaan en Edam.
Besloten is, afwijzend te beschikken op het adres van Amster
dam, om overneming door de provincie van het zand- en jaagpad
tusschen Breukelen en Ouderkerk aan den Amstel.
Het adres om subsidie voor de droogmaking van het Wieringer-
meer is gerenvoyeerd aan Gedeputeerde Staten.
Zitting van Vrijdag 6 November. De suppletoire begrootingen
van het gesticht Meerenberg voor de dienstjaren 1874 en 1875
zijn goedgekeurd.
Afwijzend is beschikt op het adres om subsidie voor den schulp
weg van Wijk aan Zee naar Beverwijk, en op het adres van S. Blok
te Wormerveer om subsidie voor een op te rigten weekblad.
Gunstig is beschikt op het adres om subsidie voor het pare
vaccinogène.
Een bijzonder reglement voor het molenbestuur van de Wester
kogge is vastgesteld.
Gewijzigd zijn de reglementen van het hoogheemraadschap Water
land en van den polder Westzaan.
Besloten is, gunstig te adviseeren op de aanvragen om toepassing
van art. 36 der wet op het lager onderwijs ten behoeve der ge
meenten Kortenhoef, Petten, Ransdorp, Terschelling, Oostzaan, Urk,
Westzaan en Edam.
Engeland.
De Times bevat op nieuw een lang artikel over het
Spaansche status quo, en het gevolg daarvan, dat het uitzigt
op eene beslissing dagelijks schijnt te verwijderen. Het
artikel is in zeer neêrslagtigen geest geschreven. Er was
trouwens weinig anders te verwachten. Dat er zoovele
menschenlevens worden opgeofferd zonder dat de strijdende
partijen overwegende voordeelen behalen, is het treurigste
schouwspel in Europa. Zoo als de Times zegt, schijnen
Carlisten en republikeinen eiken beslissenden slag te ver
mijden en zich te vergenoegen met de plaatsen die tijdelijk
in hun bezit zijn, te teisteren. Zoodra de strijdende partijen
elkander bij toeval ontmoeten, zoeken beide zoo spoedig
mogelijk een eervollen en onschadelijken aftogt. „De
oorlog," zoo leest men verder, „heeft zich thans tot het
begin van een anderen winter uitgestrekt, en er doen zich
nog geen teekenen op, die ons hoop geven op een spoedig
einde."
Intusschen geeft het blad teregt te kennen dat men
Spanje uit een Spaansch oogpunt beschouwen moet. De
Times vergelijkt het schiereiland met een ruw zamengesteld
reddingsvlot, dat uit waterdigte afdeelingen bestaat. Het
vordert niet veel zelfs in het fraaiste weder, maar het is
daartenegen ook bijna niet mogelijk, dat het zinkt onder de
hevigste stormen. Het moge een lek krijgen of een uit
barsting ondervinden in een paar afdeelingen, doch dit doet
niets ter zake, het drijft daarom even goed. Een overzigt
van den toestand van Spanje toont aan hoe elke provincie
voor zich zelve zorgt, zonder zich over de andere te
bekreunen, zoolang de gebeuitenissen geen invloed op
eieren provincialen bodem uitoefenen. Wanneer de Span
jaarden (zegt genoemd blad verder) werkeiijk eene over
wegende behoefte gevoelden aan vrede dan zouden zij zich,
hiervan kunnen wij ons verzekerd houden, beijveren om
dien te verkrijgen. Wanneer zij don Carlos niet in goeden
ernst bevechten, dan ligt de oorzaak alleen daarin dat zij
hem niet vreezen. Hij is beter geslaagd dan men ver
wachtte, doch dit verontrust niemand die zich op een afstand
bevindt van de provinciën, welke hij bezet. De kooplieden,
wijnbouwers, mijn-eigenaars en landbouwers in het zuiden
en in het midden van Spanje koesteren nog geene vrees
dat het met den tijd ook hunne beurt zal worden. Zelfs
werd de kalmte der hoofdstad niet zeer gestoord, ofschoon
deze aan den voet der Guadarama ligt en blootgesteld
is aan een Carlitischen sprong door Kastilië.
De stierengevechten worden even druk bezocht als altoos
en de schouwburgen zijn opgepropt. Republikeinsche over
winningen en Carlistische moorden leveren 's avonds stof
tot onderhoud voor de tertulias en voor het gekeuvel van
liet volk, dat om de Puerta del Sol drentelt. Het eigenlijke
der zaak is, dat politieke partijen in Spanje den vaderlands-
lieveiiden en nationalen geest nitdooven. Men begrijpt in
het algemeen genomen, dat 's lands aangelegenheden zich
in handen van een troep gelukzoekers moeten bevinden,
die staatszaken tot hun beroep maken. Mannen van mid
delen en rang weigeren in den regel, met bloote ambts-
bejagers mede te klonteren. Indien het zoo treft dat er
eene vertegenwoordigende vergadering in wezen is, dan
wordt zij opgeroepen door den minister van het oogenblik.
De nationale geldmiddelen zijn in zulk een toestand, dat
niets het crediet van den Staat meer kan benadeelen. Het
ergste dat de particulieren overkomen kan is, dat er be-
lastingen geheven worden en dat kan nimmer naar eisch 1
geschieden door bewindslieden wier bestaan van de volksgunst
afhangt. Serrano is thans aan het bewind en hij is welligt
de beste bouche—trou. Moge hij al geen einde kunnen maken 1
aan de Carlistische woelingen, dan heeft hij ten minste 1
geen belang er bij om zich met hen te verstaan, en men
kan op hem rekenen in het beteugelen der ongeregeldheden
in de provinciën welke van den krijg verschoond zijn.
Onbekwaam om met geestdrift bezield te worden, boezemt hij
die natuurlijk ook niet in. Op die wijze kan Spanje, voor
zoover wij het inzien, voortgaan, van den eenen minister
naar den anderen geslingerd wordende, bloedende, bank-
breukig, en toch tamelijk tevreden. Wanneer de pretendent
zijn koningrijk met een ernstig voornemen aanviel, dan zou
hij het welligt door schrik tot eene poging drijven, die
hem kon verpletteren. Aangezien voorzigtigheid denkelijk
de leidsvrouw zijner beraadslagingen blijven zal, zoo is het
mogelijk dat de omstandigheden langzamerhand rijpen en
aan de vrienden der verbannen dynastie eenë gunstige gelegen
heid zullen geven. Het leger heeft zoozeer geleden in esprit de
corps en er bestaat zulk een volkomen gemis aan militaire
ondergeschiktheid, dat er op het oogenblik weinig uitzigt
schijnt te bestaan op een dictatorschap, „en indien Prins
Alfonso waarborgen aanbieden kon voor een tijdvak van
rust, dan zou hij de sluimerende toestemming van het gros
der natie, dat altijd monarchaal was, kunnen verkrijgen."
Ex-maarschalk Bazaine heeft thans met vrouw en
kinderen Londen verlaten om zich naar Lissabon te begeven.
Vandaar vertrekt hij naar Madrid, waar hij reeds een huis
heeft gehuurd. Hij is evenwel volstrekt niet van plan aan
de Spaansche regering zijn diensten aan te bieden.
Eerstdaags zal te Londen een internationaal congres
van Katholieken worden gehouden. Het doel van dit
congres is1° ondersteuning van het leerstuk der Pauselijke
onfeilbaarheid, 2° ondersteuning van 's Pausen regt op het
geestelijk evenals op het wereldlijk gezag, en ten derde
wenscht het congres de verklaring uit te spreken, dat het
de pligt is van alle Christenen tot de trouw aan den Paus
terug te keeren.
Te Over and Lower Darwen heerscht de typhus zóó
hevig, dat 1500 personen, dat is 1 op de 16 van de geheele
bevolking, er door zijn aangetast. Iedere week sterven 20
der aangetasten. Van wege de regering wordt een onder
zoek ingesteld naar de oorzaken der ramp.
Oostenrijk.
In den nacht van 2 op 3 dezer is op de Oostenrijksche
Nordbalin, tusschen de stations Brünn en Prerau, een
passagier vermoord. Toen de trein op het laatstgenoemde
station aankwam, werd in een coupé der tweede klasse een
reiziger gevonden met afgesneden hals en blijkbaar van al
zijn geld en kostbaarheden beroofd. De hoofdconducteur
verklaarde, dat in den coupé behalve de vermoorde nog
een ander man gezeten had, die van een billet naar Chropin
voorzien was. Uit het voorloopig onderzoek blijkt, dat de
vermoorde is zekere Ernst Katscher, uit Branek bij Meseritsch
in Wallachije.
Volgens nadere berigten uit Prerau, is de vermoedelijke
moordenaar te Prossnitz gearresteerd. Het is zekere Freud,
uit Trentschin in Hongarije.
