1875. N°. 71. Zondag 13 Junij. 33 Jaargang. Binnenland. HELDERSCHE EN NIEUWEDIEPER COURANT. „Wij huldigen het goede." Verschijnt Dingsdag, Donderdag en Zaturdag namiddag.] Abonnementsprijs per kwartaalƒ1 80. franco per post - 165. Uitgever A. A. BAKKER Cz. Bureau: MOLENPLEIN NT. 103. Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 Cents, elke regel meer 15 Cents. Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend. Klken Donderdag vertrekt de mail naar Oost-Indië. Laatste ligting 's avonds 6 uur. HELDER en NIEUWEDIEP, 12 Junij. Zr. Ms. stoomschip Bromo is gisteren te Plymouth binnengeloopen om steenkolen in te nemen. Uit Kotta-Radja (de kraton in Atsjin) wordt gemeld «De zaken gaan hier uitstekend vooruit; de brood bakkerij is in volle werking en iederen dag krijgen de troepen versch brood. Ook wordt alle dagen versch rund- vleesch en 's Zondags versch varkensvleesch verstrekt. De ijsfabriek werkt sedert den 18 April, doch heeft nog geen ijs geproduceerd, daar men de temperatuur nog niet lager heeft kunnen brengen dan -2°. F., terwijl zij voor de ijsproductie 18° F. moet bedragen. De artesische putboring vordert goed; men is reeds op 72 meter diepte en op 80 meter denkt men voldoende water te hebben. Op de grasvlakte verrijzen de gebouwen als uit den grondde troepen zijn daar tienmaal beter gelogeerd dan binnen den kraton.» In den nacht van den 17 op den 18 dezer vertrekt Z. M. naar Zwitserland. Beroepen te Oudega en Kolderwalde ds. R. G. J. Wieringa, pred. te den Hoorn op Texel. Aangenomen bet beroep naar Oudorp door ds. W. M. de Vries, pred. te Driehuizen en Bedijkte Schermer. Met Augustus a. s. zal de heer J. Heijkamp, aarts bisschop van de Bisschoppelijke Cierezy, die zich thans nog te Schiedam bevindt, waarschijnlijk zich te Utrecht met der woon vestigen, in het zoogenaamde Fransche huis, aan de Mariaplaats. Van wege de afdeeling Alkmaar der Hollandsche- Maatscliappij van Landbouw werd jl. Woensdag te Alkmaar een tentoonstelling gehouden van rundvee, paarden en schapen, die, hoewel niet druk bezocht, uitmuntte door de schoonheid van het aanwezige hoornvee. Jl. Woensdag had te Edam de aanbesteding plaats van een stoomgemaal in den Zuidpolder. De minste inschrijvers waren de heeren Gortvliet J. Blouw, te Hoorn, voor f 11,978. De officier van gezondh. 1ste kl. bij de marine W. H. Visscher van Aalst, is te Amsterdam overleden. Brieven uit Kennemerland. XX. (Slot.) De gemeenteraad heeft zich ongenegen betoonde, den stroom van adressen aan de Tweede Kamer ten gunste van het spoorwegontwerp- Kappeyne te helpen vermeerderen; maar aan burgemeester en wet houders toevertrouwd om, indien het voorloopig verslag over dat ontwerp uitgebracht en daarbij op de noodzakelijkheid der verbinding tusschen het westen en het oosten der provincie (in het belang van het verkeer, de verdediging en den zandaanvoer voor de in het oostdeel te maken lijnen) gelet was, naar aanleiding daarvan een ondersteunend adres aan de Kamer te richten. Toen de vertegen woordiging de behandeling van dat ontwerp afgewezen had en een ministeriëel voorstel in aantocht scheen waarin, naar hetgeen er van gezegd wordt, de lijn AlkmaarHoorn niet is opgenomen werd hier een goed gesteld adres aan den minister van Biunen- landsche Zaken ter teekening aangeboden, waarin Z. Exc. verzocht werd de gewenschte verbinding in zijn plan op te nemenruim 300 personen, zoo hier als in den omtrek gevestigd, hebben hunne handteekening onder dit adres gesteld. Indien geen paar flinke leden der Kamer het voor dit, niet Alkmaarsche, maar Noord- hollandsehe belang opnemen, verwacht ik niet veel van de genomen moeite. Niet alleen bij de verkiezingen was de onderwijs-kwestie eene die veel besproken werdzij hield onze ingezetenen meermalen bezig. In de eerste plaats door het beproeven eener poging om hier eene afdeeling der vereeniging voor volksonderwijs te vestigen, waartoe eene openbare vergadering gehouden en aan voor- en tegenstanders het woord gegeven werd. De laatsten vreesden voor benadeeling van het Schoolverbond, 't welk hier gunstig werkt, en ook voor de politieke strekking van eerstgenoemde vereeniging. Van andere zijde bleef men het antwoord niet schuldig, maar liet men, hoewel het aantal voorstanders groot genoeg was om tot het vestigen eener afdeeling over te gaan, de beslissing aan vriend en vijand over, waarbij de meerderheid de oprichting niet wenschelijk verklaarde. Het bestuur der afdeeling van het Schoolverbond - dat ('t verbond nl.) in den beginne getracht had door groote behoedzaamheid ook de vrienden van het bijzonder onderwijs te winnen, maar, zich hierin teleurgesteld ziende, in den laatsten tijd eene fermer houding aangenomen heeft kwam vervolgens met een voorstel om de afdeeling los te maken van het verbond en te veranderen in eene plaatselijke vereeniging tot wering van het schoolverzuim. Dit vond bestrijding, men oordeelde het verbond, juist nu het meer positief begon te worden, niet te mogen ver laten; en het gevolg der bespreking was, dat eene beslissing tot den winter werd uitgesteld. Korte dagen daarna moest het bestuur de leden weder bijeenroepen, naar aanleiding van het voorstel van Op den Buiten-Amstel, bij Amsterdam, is jl. Woensdag een schuitje omgeslagen, waarin zich een heer en eene dame bevonden. Ofschoon al spoedig hulp aanwezig was, moest deze zich bepalen tot het zooveel mogelijk boven water houden der reeds in bewusteloozen toestand verkeerende opvarenden, daar het schuitje, waarmede hulp aangebragt werd, te rank was om eene poging te durven wagen om de ongelukkigen, die elkander vast omklemd hielden, aan boord te halen. Eerst later, toen er meer hulp kwam opdagen, mogt dit gelukken. Op de Jl. Dingsdag te Beverwijk gehouden grasver- pachting is alles buitengewoon duur verkocht. De koe hooi kost daar ruim f 100. Te 's Hage is op Sljarigen leeftijd overleden de heer A. J. van Tetroode, wel bekend bij ieder die korteren of langeren tijd in de residentie heeft verkeerd. Hij was de man, die elk jaar, op den sterfdag van Willem II, een krans op diens standbeeld legde, uit dankbaarheid voor de ondersteuning, welke die vorst hem indertijd ruimschoots heeft verleend. Hij heeft bij uitersten wil aan zijne weduwe opgedragen deze pieuse hulde aan de nagedachtenis van zijn weldoener te blijven volhouden. Onder de kiezers, die te Delft hebben gestemd, was er een, ruim honderd jaren oud: Nicolaas van Leeuwen, vroeger bouwman, die den 1 Mei 1775 is geboren. Hij heeft zich te voet naar het raadhuis begeven om zijn hurgerpligt te vervullen. Heden avond, ongeveer 7 ure, passeert Z. M. de Keizer van Rusland, op reis naar 's Hage, in HD. eigen spoorweg-salonrijtuig, Utrecht. Dit rijtuig is hetzelfde, waarmede Z. M. voor 2 jaar ons land bezocht, en dat oorspronkelijk aan Z. M. den Keizer van Frankrijk toe behoorde. Jl. Donderdag is te Middelhurgr onder voorzitterschap van Prins Hendrik, eene vergadering gehouden van aan deelhouders in de stoomvaart Vlissingen-Engeland. Besloten werd, de reederij te doen overgaan in een naamlooze ven nootschap. Men zal vier booten in de vaart brengen en trachten, de dienst 1 Julij a. s. te openen. Thans is officiëel bekend gemaakt, dat het contract tot afstand der marinewerf te Vlissingen geteekend is. Men schrijft uit het Westland: «De nieuwe aardappelen zijn klein en schraal. Neemt men daarbij in aanmerking de weinige vraag naar nieuwe, wegens de groote hoeveelheid goede oude en den gunstigen stand van het gewas in Engeland, dan ziet het er niet het hoofdbestuur tot ineensmelting van het verbond met de ver eeniging voor volksonderwijs. De groote meerderheid van het bestuur was tegen de fusie, maar de afdeeling machtigde bij stemming haren vertegenwoordiger ter algemeene vergadering, zich er voor te verklaren. Alzoo is er kans om twee vliegen in één klap te slaan en een paar avonden 's jaars meer vrij te houden. De liedertafels schijnen almede op het afschaffen van vergader en repetitie-avonden bedacht. Arion No. i prijkt misschien nog met een lid of wat op de lijst van den Nederlandschen Zangersbond, maar wij houden dit genootschap voor even dood als Alkmaars Mannenkoor. Of beide reeds beluid zijn weet ik niet, maar voor dood houd ik ze stellig. De vereeniging voor ijs- en volksver maken is, naar mijne meening, insgelijks bezig zich zelve af te breken, door het besluit van het bestuur om zich voortaan alleen tot ijsvermaken te bepalen, zoodat de leden kans hebben om het jaar of drie een wedstrijd op schaatsen aan te zien, waarvan gasthuis en kerkhof meer zouden kunnen verhalen. Indien nu de banierlooze zangers de jonge afdeeling van Toon kunst wilden versterken, zou zulks dien kunstkring zeer ten goede komen. Maar vele liefhebbers, en daaronder ook die geen leden der „tafels" waren, houden zich van verre, den „moord" van Arion Senior nog maar niet kunnende vergeten. „Toonkunst" heeft de jongst gehouden uitvoering, bij wijze van volksconcert, voor eene.luttele entree herhaald en daarvan veel voldoening gehad. Het publiek gedroeg zieh zoo ordelijk als men zou mogen verlangen, en gaf blijken het ten gehoore gebrachte, o. a. Beethovens „Bouw vallen van Athene" zeer te appreciëeren. Ten behoeve van den bouwvalligen toren van het diaconiehuis, waarover ik u vroeger schreef, heeft zich eene commissie van inge zetenen van allerlei godsdienstige richting gevormd, ten einde bijdragen te verzamelen, niet tot een geschenk aan een kerkelijk gesticht, maar tot behoud van een daarvoor noodeloos toevoegsel, dat een sieraad der gansche stad is. Of men dit algemeen zoo begrijpen en ongeveer f 1500 bijeenbrengen zal? De vrijmetselaarsloge „de Noordstar" heeft een heerenhuis aan de Langestraat aangekocht om tot vergaderplaats te dienen en zet het te huur. Of het meerendeel der leden met den door de commissie ad lioc gedanen koop niet ingenomen is, of dat de mid delen voor de behoorlijke inrichting van het pand ontbreken, of dat dit wat ik ook al hoorde niet vrij genoeg gelegen is, ik kan er u niets van zeggen; ik ben te bevreesd van de geheime nissen van een verschrikkelijk geheim genootschap, om ook maar te trachten er meer van aan de weet te komen. Bij de hervormde gemeente, verneem ik, zal men den tot een matig bedrag voor het onderhoud der kerken geheven wordenden hoofdelijken omslag merkelijk verhoogen ten behoeve van de bezol digingen der predikanten, welke f 1600 bedragen. Vele leden voordeelig uit voor den Westlander, wiens bestaan van een vroegen grooten aardappel afhangt. Ook de boomvruchten hebben veel geleden door het drooge weder. Mogt hierin niet spoedig verandering komen, dan zal de schade voor de tuinders aanzienlijk zijn.» De vreugde der Sneekers over de herkiezing van den heer Moens gaf zich jl. Donderdag op eigenaardige wijze lucht. Zoodra de uitslag bekend was, werd den heer Moens daarvan per telegram berigt gezonden, met de drin gende uitnoodiging, zoo spoedig mogelijk naar Sneek te komen. Aan dat verzoek werd door hem met bereidwil ligheid voldaan, en tegen half twaalf arriveerde hij daar. Door eenige heeren van de boot gehaald, werd hij geleid naar de eivolle zaal, bij den heer R. Agema. Daar werd hij door alle tegenwoordigen, van hunne zitplaatsen opge rezen, met daverend applaus begroet, en de muziek deed het geliefde volkslied hooren. In een krachtige, hartelijke speech gaf de heer Moens lucht aan de gevoelens, die hem bezielden. Tot laat in den nacht bleef men alleraan genaamst bijeen, terwijl menige dronk werd gewijd aan den moedigen kampioen voor het volksonderwijs, aan het heil van het vaderland en het district. Te Groningen zal eene zoogenaamde lOOjarig aloë in de eerste dagen van Julij gaan bloeijen. De plant is 80 jaar oud. Zoodra zij gebloeid heeft, sterft zij. De overige in de Groninger Hortus aanwezige agaves (agave americana is de naam der plant) zijn betrekkelijk jong en hebben nog wel 40 a 50 jaar levens noodig, alvorens in bloei te komen. De vlasbouw zal in Groningerland weinig bevredigende resultaten opleveren, terwijl de hooiopbrengst dit jaar weinig zal zijn. Jl. Zondag nacht had in een aardappelmeel-fabriek te Veendam een 22jarig werkman zich te slapen gelegd achter den stoomketel. Plotseling hebben, naar 't schijnt door het losspringen van een der veiligheidskleppen, de stoom en het kokende water zich op den slapende ontlast en hem terstond gedood. Althans men vond den volgenden morgen zijn lijk in een onbeschrijfelijken toestand. Bijgewoond door een groote menigte landbouwers uit verschillende naburige gemeenten, had te Meppeljl. Donderdag middag de jaarlijksche groote verhuring van hooilanden plaats; buitengewoon hooge prijzen werden bedongen en doorloopend werd van 35 tot 50 pCt. meer besteed dan in vorige jaren. De prijzen liepen per hectaren van f 60 tot 120; beter soort f 120 a 150; gemestland f150 a 180. zijn hierover hoogst ontevreden en dreigen, bij toepassing van den maatregel, hun lidmaatschap op te zeggen; niet omdat men f1500 zoo prachtige bezoldiging vindt, maar wegens de wijze waarop men tot de verhooging gekomen is, eh zeker ook wel wegens het driemaal achtereen beroepen van predikanten, wier gevoelens dbor een groot aantal notabele leden niet gedeeld worden. Verschillende personen hadden zich verbonden tot geldelijke bijdragen, ten einde door eene tractementsverbetering van f 300, de aanneming van het beroep door genoemde predikanten te verzekeren. Maar de eene gever vertrok, een tweede stierf, een derde moest wat zuiniger doen, enz., enz., en ton laatste werd de geldelijke druk voor de overblij venden zoo zwaar, dat meu er op bedacht werd dien op de geheele gemeente over te brengen, 't ls gemakkelijk, zich op der gelijke wijze van aangegane verplichtingen te ontslaan, maar mooi is 't niet. Het plotseling overlijden van den heer van Foreest veroorzaakte j hier niet geringen indruk. In deze stad geboren, was hij, hoewel i op het boschrijk Nijenburg onder Heyloo wonende, als het ware burger van Alkmaar gebleven, waar ieder hem kende en hem om zijne minzaamheid achting toedroeg. Van zijn aanzienlijk vermogen was hij steeds bereid om bij te dragen, waar armoede te helpen, iets goeds te stichten of in stand te houden was, en wie er ook belast was voor zulke doeleinden giften te vragen, verzuimde niet zijn inteekenlijst te presenteeren aan hem, die metterwoon de stad verlaten had, maar er als gever gebleven was. Gelijk de heer van j Foreest, hoe ook van allen geacht inzonderheid door de conser- i vatieven in dit distriet Kamerwaarts geleid werd, verleende hij door zijn stand en zijne persoonlijkheid wederkeerig een zeker prestige aan die partij. De stembus van Vrijdag zal doen blijken of dat prestige door het verlies van den heer van Foreest al of niet verzwakt is. En zoo eindig ik inderdaad met datgeen waarmee ik begonnen bende verkiezingenZou 't wel anders kunnen i Mijn papier laat mij nog een paar regels ruimte voor de mede- deeling, dat een boekhandelaar alhier de uitgaaf aankondigt van een adresboek, „wegens de uitbreiding der gemeente." Zoowel uit dit bericht, als uit den noot aan den voet dezer bladzijde, moge u blijken, dat er ook hier personen zijn die voor den Hoornschen penny-a-liner niet onderdoen, en tevens mijne onpartijdigheid. Aan de achting, den overledene verschuldigd, wordt voorzeker niet te kort gedaan door op te komen tegen de overdrijving, welke sprak uit een artikel in de Haart. Cour., naar aanleiding van zijn verscheiden. Men zag langs den weg, door den lijkstoet gevolgd, niets dan bedrukte gezichten heet het daarin. Waarom de waarheid dus geweld aangedaan? De heer v. F. wordt te zeer betreurd, dan dat dergelijke overdrijvingen zijne nagedachtenis behoeven op te sieren.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche en Nieuwedieper Courant | 1875 | | pagina 1