1875. N°. 74.
Zondag 20 Junij.
33 Jaargang.
AANBESTEDING.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN N°. 1«3.
PROVINCIE NOORDHOLLAND.
Binnenland.
HELDERSCHE
EN MEI WEDIEPER COURANT
„W ij huldigen het goed e."
Verschijnt Diugsdag, Donderdag eu Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1 30.
u franco per post - 1 65.
Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 Cents,
elke regel meer 15 Cents.
Grootc letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Kïlu'ii RondcrdnK vertrekt de mail
Oost-ïndië. Laatste lig tuig 's avonds 6 nur.
Op Donderdag den lsten Julij 1875, des namiddags ten half
drie ure, zal aan liet lokaal van liet provinciaal bestuur van
Noordholland, ie Haarlem, bij enkele inschrijving, worden aanbesteed:
a. De uitvoering van eenige baggerwerken in het
Noorder Spaarne.
b. Het herstellen van den toren der kerk van de
Hervormde gemeente te Oosterend op Texel, dienende
tot verkenmerk voor zeevarenden.
l)e aanbesteding van het sub b genoemde werk geschiedt namens
en voor rekening der gemeente Texel.
De bestekken zijn, tegen betaling van 10 cents per exemplaar,
voor het sub a gemelde werk en van 20 cents per exemplaar voor
bet sub b gemelde werk verkrijgbaar aan het lokaal voornoemd,
en aan het bureau voor buitenlandsclie paspoorten op den O. Z.
Achterburgwal tegenover het Walepleintje, te Amsterdam. Die
van het sub b genoemde werk daarenboven ter secretarie van de
gemeente Texel.
Nadere inlichtingen zijn te bekomen bij den Hoofdingenieur van
den Waterstaat ie Haarlem, en daarenboven voor het sub a genoemde
werk bij den Ingenieur van den Waterstaat J. J. ROELANTS en
bij den Opzigter J. KEYZER, beiden te Amsterdam, en voor het
sub b genoemde werk bij den Ingenieur J. M. F. WELLAN te
Alkmaar en bij den Opzigter L. KOOT, te Nieuwediep.
De aanwijzing in loco van het sub b genoemde werk zal geschieden
op Zaturdag vóór de besteding.
De VOORZITTER van den RAAD der gemeente HELDER
brengt ter openbare kennis, dat DE RAAD ZAL VERGADEREN
op WOENSDAG den 23 JUNIJ e. k„ des AVONDS
ten ZEVEN ure.
Helder,
den 19 Junij 1875.
De Voorzitter voornoemd,
STAKMAN BOSSE.
PUNTEN TEE BEHANDELING:
1. Toekenning subsidie aan de school voor meer uitgebreid lager
onderwijs voor jongeheeren.
2. Voordragt tot ontslag en benoeming van hulponderwijzers.
3. Mededeeling van ingekomen stukken.
HELDER en NIEUWEDIEP, 19 Junij.
In de op gisteren gehouden vergadering van het
departement Helder der Maatschappij tot Nut van 't Alge
meen zijn gekozen tot afgevaardigden ter algemeene ver
gadering, te. Amsterdam te houden den 10 Aug. e. k.,
de heeren G. E. Bron en J. G. R. Vos. Verder werden
behandeld de punten ter beschrijving voor die vergadering,
waarbij onderscheidene belangrijke onderwerpen ter sprake
werden gebragt. Vervolgens werd gelezen het verslag der
commissie voor de Volksbibliotheek over 1874/75 en naar
aanleiding van door die commissie gedane voorstellen,
werd gediscussiëerd over 't voortbestaan dezer nuttige inrigting,
die echter naar 't oordeel der leden een al te aanzienlijk
bedrag uit de fondsen van het departement blijft eischen.
Er werd bepaald, dat voor den vervolge aan die inrigting
's jaarlijks eene som van hoogstens f 50 kan worden toe
gewezen en dat tusschen de commissie en het bestuur van
liet departement een nader overleg zal plaats hebben tot
het opsporen van middelen, waardoor deze instelling voor
een deel in hare eigene uitgaven kan voorzien. Daarna
werd vastgesteld een reglement voor de Volks voordragten
en tot lid der commissie voor die zaak benoemd de heer
D. de Lange, in de plaats van wijlen den heer C. J. Blok.
Tot directeuren der Spaarbank werden herkozen de heeren
J. Graat en K. Lastdrager en gekozen de heeren P. J.
Duinker en J. J. Tinkelenberg. Eindelijk werden de heeren
G. E. Bron, B. J. Herweijer, D. Dekker en jhr. W. A.
Alting von Geusau herbenoemd als leden der commissie
tot regeling der buitengewone vergaderingen van dit
departement.
De sociëteit Mars gafjl. Donderdagavond, ter gelegen
heid der verjaring van H. M. de Koningin, eene Soiree
Littéraire et Musicale. De zaal van Musis Sacrum was
voor deze gelegenheid gedecoreerd. Ook thans bood het
uitgebreid programma eene aangename afwisseling. Muziek,
zang en voordragt wisselden elkander gedurig af. Het
muziekkorps der dd. Artillerie-Schutterij, onder directie
van den heer M. P. Polak, opende en sloot op flinke
wijze, en verwierf zich voor zijne niet onverdienstelijke
uitvoeringen den welverdienden bijval. De heer van de
Ven, van Kinderdijk, overtrof nog verre de goede ver
wachtingen, die men koesterde van zijn talent; de beide door
hem voorgedragene zangstukken, met. nog een nommer als
toegift, werden op 't levendigst toegejuicht. Ook de heer
van Ophemert, lid van 't muziekkorps der schutterij van
Rotterdam, toonde zich zeer vertrouwd met het door'hem
gekozen instrument (saxhoorn), en verwierf zich tal van
goedkeurings-blijken. Voorgedragen werden: 1. Fragment
uit de St. Paulus-rots van B. ter Haar, 2. De Engel van
Soestdijk en 3. Mijn Vogeltje, romance pathétique; terwijl
in den aanvang der vergadering door een der leden van
't bestuur eene Cantate werd uitgevoerd, waarvan de inhoud
aan 't feest van den dag xvas toegewijd.
Een zeer geanimeerd bal besloot dit feest, dat zeker
heeft bijgedragen om den gunstigen naam der sociëteit te
bevestigen.
Door het uitsteken der vlaggen van de openbare
gebouwen werd gisteren alhier gevierd de 60ste verjaardag
van de overwinning bij Waterloo.
In de vergadering der afdeeling Helder van het
Nederlar.dsch Onderwijzers-Genootschap, jl. Donderdag
gehouden, is benoemd tot afgevaardigde naar de dit jaar
te Haarlem te houden algemeene vergadering des Genoot-
schaps, de heer P. Uurbanus.
Het eskader, bestaande uit Zr. Ms. schepen Leeu
warden, Prinses Maria en Cornelis Dirks, zal bij gunstige
gelegenheid den kruistogt in den Atlantischen Oceaan morgen
aanvaarden. De eerste plaats welke men zal aandoen is
Lissabon.
Wederom maakt de minister van Oorlog bekend, dat
de belangen van de dienst niet toelaten de verzoeken van
milicien-verlofgangers, om vrijstelling voor de eerlang te
houden najaarsoefeningen, in te willigen. Zij, die wegens
ziekte niet op den bepaalden dag onder de wapenen opkomen,
behooren zich na hunne herstelling bij hun korps te ver
voegen, teneinde gedurende zes weken in den wapenhandel
te worden geoefend.
Bedankt voor het beroep naar de Evang. Luth. gemeente
te Rotterdam door ds. J. W. Beversen, pred. te Dordrecht.
Bij gelegenheid van het 29jarig Pausschap van Pius
IX, hetwelk jl. Woensdag werd gevierd, is hem door een
aantal Nederlandsche oud-zouaven een prachtalbum aange
boden, waarin 700 portretten, 4 op iedere pagina, tusschen
welke de Pauselijke attributen gevonden worden, bij de
gesneuvelden in het zwart en bij de levenden in het blaauw,
met de woorden Pro Petri Sede.
De oudste hoofdonderwijzer in Nederland is W J.
Coopmans, te Broek in Doniawerstal. Hij is sedert 1813
hoofdonderwijzer. Zijn ligchaamsgestel en geestvermogens
zijn nog onverzwakt.
Door de Nederl. Handelmaatschappij zijn bevracht
voor Amsterdam de schepen: Wilhelmina Clara, Friesland,
Twee Gezusters, Louise en Henriëtta.
Van de beide lijders, die zoo jammerlijk de slagtoffers
werden van den brand te Schoorl, is de vrouw reeds, onder
de smartelijkste pijnen, aan de bekomen brandwonden in
het gasthuis te Alkmaar overleden.
Men meldt uit Alkmaar, dd. 17 dezer:
«Bij gelegenheid van het concert, heden avond ter eere
van Hr. Ms. verjaardag in den Hout gegeven, geraakte
een paard op hol, waarbij de voerman zich ernstig bezeerde.»
Bij den jl. Woensdag door de gemeente Hoorn gehouden
openbaren verkoop van onbruikbare voorwerpen bevond
zich oud doek, sedert eenige jaren in het stads-fabriekshuis
aanwezig en afkomstig uit gemeente-gebouwen tot een
ander doel ingerigt, dat, hoewel de hoeveelheid betrekkelijk
gering was (er waren slechts drie lappen), de kapitale som
van f 825 heeft opgebragt.
Jl. Donderdag werd aan de scheepswerf der Koninklijke
fabriek van stoom- en andere werktuigen te Amsterdam
met goed gevolg te water gelaten de ijzeren stoomkanon-
neerboot de Geep, zijnde de laatste der drie kanonneerbooten,
aldaar in aanbouw voor rekening van het departement
van Marine.
In twee artikelen heeft Multapatior in het Hbl. zijn
plan ter bestrijding van misbruik van sterken drank mede
gedeeld. Ten slotte resumeert hij het programma van dat
plan aldus:
«De bestrijdings-middelen zijn verdeeld in 4 categoriën
I. Hulpmiddelen, voortvloeijende uit den invloed van
godsdienst en wijsbegeerte.
II. Hulpmiddelen, ontspruitende uit de tusschenkomst van
de staatsmagt. Speciale en partiële wet tegen openbare
dronkenschap, in den geest der jongste wetgeving in
Duitschland en Frankrijk. Bijzondere vergunning, noodig
voor het bekomen van een patent als sterken drankver-
kooper, en af te geven door de plaatselijke besturen.
Weigering van zulk een patent aan alle rijks-, provinciale-
of gemeente-ambtenaren, tolgaarders, sluiswachters, veen
bazen, enz. Verpligting, aan de gemeentebesturen opgelegd,
om, overeenkomstig art. 135 der gemeentewet, plaatselijke
verordeningen tegen dronkenschap en op de herbergen in
te voeren. Aanzienlijke verhooging van het patent van
drankverkooper ten bate der gemeenten. Speciale wet tegen
het vervalschen van levensmiddelen en bieren, ook tegen
vervalsc.hing van jenever. Krachtige bestrijding van het
misbruik, voor zoover het hij de land- en zeemagt bestaat.
Verhooging van de accijns op het gedistilleerd.
III. Hulpmiddelen, ontstaande uit het initiatief van het
individu. Zedelijke verpligting voor hen, die tot den strijd
toetreden, om zelf matig te zijn, overal en steeds matigheid
te bevorderen en dronkaards uit hunne dienst te ontslaan.
Instelling van een Raad van Eer en Discipline ter beoor
deeling van de overtredingen der matigheid, door de mede
strijders begaan. Geleidelijke stemming der publieke opinie
tot verachting en medelijden jegens den dronkaard; de
dronkenschap ook der beschaafde standen in minachting
brengen. Alie superieuren aansporen om met kracht matig
heid door hunne onderhoorigen in beoefening te doen
brengen. Instelling van penningen of kaarten, in plaats van
fooijen en drinkgelden, inwisselbaar voor levensmiddelen,
kleederen en onschadelijke dranken. Zorg voor de mogelijke
genezing van den dronkaard zoowel door particulieren als
in dronkaards-hospitalen, in den geest van die, welke reeds
in Amerika bestaan.
IV. Hulpmiddelen, voortgebragt door de verbonden
krachten eener Vereeniging, waaraan door eenige adhae-
renten van het plan voorloopig de naam is gegeven van:
«Multapatior's Bond ter bestrijding van misbruik van
sterken drank». 1. Door bevordering van de gezondheid
en den physischen en materiëlen welstand inzonderheid dei-
leden van den Bond. Verbetering der woningen. Aan
kweeking van reinheid door baden en waschinrigtingen.
Bevordering van ligchaamsoefeningen door gymnastie enz.
Het verschaffen van uitstekend goede en goedkoope brand
stoffen en verwarmende kleeding en beddedekking. Het
verschaffen van goedkoop degelijk voedsel en van onscha
delijke dranken tegen geringen prijs. Het verspreiden van
populaire kennis der gezondheidsleer. 2. Bevordering van
beschaving en geestesontwikkeling, inzonderheid ook als
middel om zelfachting, zelfbeheersching en matigheid aan
te kweeken en te versterken. Door onderwijs en vooral
huiselijke opvoeding. Door lectuur. Door het houden
van voorlezingen. 3. Bevordering van huishoudkundige
kennis ook als middel om het huiselijk leven aangenamer
de huiselijke opvoeding werkzamer te maken en in het
algemeen het huisgezin te hervormen. Bevordering van
een aangenaam en onschadelijk verkeer buitenshuis. Aan
kweeking van huiselijkheid en het ware genoegen zoeken
te huis. Opening van Bonds-societeiten, Bonds-koffij-
huizen en Bonds-herbergen in schier alle gemeenten van
ons land, in welke inrigtingen geen sterke drank te ver
krijgen is. 4. Het nader bijeenbrengen der verschillende
maatschappelijke standen ter wederkeerige bevordering van
goede zeden, beschaving en welvoegelijkheid.
Multapatior erkent, dat er veel geld noodig is om zijn
plan ten uitvoer te brengen. Hoe nu dat te verkrijgen?
Die vraag wil hij thans nog niet behandelen en daarover
liever eerst in overleg treden met de bekwaamste financiers
van ons land. De Bond is geene zaak, die enkel op
philantropie leunt en door deze staande moet worden gehouden.
Het is wel degelijk ook eene onderneming van nijverheid,
eene exploitatie, die, goed geregeld, beduidende winsten kan
afwerpen, waarmede voorgeschoten kapitalen afgelost, renten
betaald en alle groote kosten van exploitatie naar behooren
kunnen gedekt worden. Voor zulke ondernemingen, vooral
als zij dan bovendien zulk een nuttige strekking hebben
als de Bond, gelooft Multapatior, dat in Nederland bij
moedige financiers, met helder doorzigt, nog wel geld
te bekomen is. De hoofdstad van ons Rijk kon wel
op verschillende tijdstippen tonnen gouds en millioenen
bijeenverzameld krijgen om een Paleis voor Volksvermaak,
een dierentuin en wat al niet meer tot stand te brengen.
Zou dan geheel Nederland niet bij magte zijn om eene
inrigting in het leven te roepen, die eene groote volksramp
afweren, een verderfelijk misbruik bestrijden, in schier
alle gemeenten van ons land weldadig en krachtig op het
volksleven inwerken zal, die voor beschaving, huiselijk
leven, gezondheid, uitspanning, betere voeding enz., enz.
zooveel doen kan. Tot aan het einde dezer maand houdt
Multapatior zich aanbevolen voor het ontvangen van oor
deelvellingen over zijn plan. Hij zal die opnemen in zijn
antwoord op het verslag, dat namens eene commissie, belast
met het voorloopig onderzoek van zijn plan, door hem zal
worden uitgebragt. Hij verwacht alle mededeelingen aan
het adres: L. Philippona, te Uden, bij Boxtel.»
De feesten te Leiden hebben als uit den aard
der zaak voor menigeen treurige gevolgen gehadkleine
ongevallen komen bij dergelijke gelegenheden steeds voor.