1875. N°. 77.
Zondag 27 Junij.
33 Jaargang.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN N\ 103.
Binnenland.
HELDERSCHE
EN NIEUWEDIEPER COURANT
„Wij huldigen het goede."
Verschijnt Dingsdag, Donderdag en Zatnrdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal 1.80.
t, franco per post - 1.65.
Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 Cents,
elke regel meer 15 Cents.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Klken Donderdag: vertrekt de inail naar
Oogt-Indic. Laatste ligiing 's avonds 6 uur.
De sluiting der mail naar Padang en Batavia, te ver
zenden per mailboot Voorwaarts, geschiedt voor druk
werken den 9 Julij a. s., na aankomst van trein III
(Noordholl. Spoorweg), ten 10.58 des avonds; voor brieven
den 10 Julij, na aankomst van trein I, ten 9.47 des morgens.
HELDER en NIEUWEDIEP, 26 Junij.
Volgens een bij het departement van Marine ontvangen
telegram is het raderstoomschip Merapi, onder bevel van
den kapt.-luit. ter zee J. Tromp, den 23 dezer te Gibraltar
aangekomen en zou, na kolen ingenomen te hebben, den
daaraanvolgenden dag de reis naar Atsjin voortzetten.
Zr. Ms. oorlogsstoomschepen Leeuwarden, Cornelis
Dirks en Prinses Marie, zijn den 22 dezer, des namiddags
ten 3 ure, onder Portland gepraaid.
Zr. Ms. instructie-vaartuig Urania, kommandant
kapt.-luit. ter zee P. ten Bosch, gisteren alhier aangekomen,
zal den oefeningstogt Maandag a. s. voortzetten.
Tegen 22 Julij a. s. wordt alhier verwacht Zr. Ms.
schroefstoomschip 4de klasse composite-bomv) Aruba,
thans liggende te Amsterdam, om aan 's Rijkswerf verder
voor de dienst te worden gereedgemaakt.
Door den generaal-majoor J. A. K. W. Beeckman,
kommandant der 2de divisie infanterie, is jl. Donderdag
en Vrijdag inspectie gehouden over het 4de bat. van het
7de reg. infanterie, alhier in garnizoen.
Gisteren is alhier aangekomen de luitenant-kolonel
J. J. Collard, benoemd tot kommandant van de alhier
garnizoen houdende compagniën van het 1ste reg. vesting
artillerie.
Gisteren heeft in de Bouwzaal alhier de jaarlijksche
loting voor de schutterij plaats gehad.
Naar wij vernemen is door de commissie tot stichting
van predikantswoningen bij de Hervormde gemeente alhier
besloten om, volgens een nieuw ontworpen plan, ééne
pastorie te doen bouwen op het terrein ten zuiden van de
Nieuwe Kerk, met het front aan de Weststraat. De besteding
zal geschieden den 7 Julij e. k.
Men deelt ons mede, dat de op gisteren verschenen
nommers der onderscheidene Israëlitische weekbladen zich
eenparig verklaren op de hand van den rabbijn te Meppel,
ter zake van het geschil, dat in de synagoge aldaar heeft
plaats gehad.
-Een passend huldebetoon wachtte H. M. de Koningin
hij hare aankomst te Woolwich per stoomschip Valk. 't
Havenhoofd was versierd en met tapijten belegd't Engelsche
Koninklijke jacht Osborne, bij 't arsenaal voor anker
liggende, had de Nederlandsche kleuren in topde bemanning
van dit vaartuig stond bij 't voorbijvaren van de Valk in
't gelid, en hief een hoera aanook door de toeschouwers
aan den kant werd H. M. bij 't aan wal stappen toegejuicht.
De Koningin nam te Londen haar intrek in 't Claridge's
liótel. Kort na hare aankomst bragt zij op Marlborougli
House een bezoek aan den Prins en de Prinses van Wallis
denzelfden dag ontving zij te harent een wederbezoek van
den Britschen Kroonprins en zijn gemalin, benevens bezoeken
van Prins en Prinses Christiaan, den hertog en de hertogin
van Teek, den ex-Koning van Napels, den aartsbisschop
van Canterbury, den hertog en de hertogin van Bedford,
den markies van Hertford, lady Derby en verscheidene
andere leden van den Britschen adel en van de diplomatie.
H. M. zal in Engeland vermoedelijk een veertien dagen
vertoeven.
H. M. de Koningin en gevolg hebben jl. Woensdagavond
een concert bijgewoond, in Buckingham-palace gegeven.
H. M. verscheen ten half elf ure in de concertzaal, vergpzeld
van den Prins en de Princes van Wal is, en Princes Cristi
aan van Sleeswijk-Holstein en de overige leden van de
Koninklijke familie en een aanzienlijk gevolg.
Het concert werd gegeven door een orchest en koor van
160 executanten, zoomede door de Hofkapel van H. M.
Koningin Victoria.
Jl. Donderdag heeft H. M. bij Koningin Victoria te
Windsor gedineerd, terwijl zij, naar Reuter meldt, heden
een feest zal bijwonen, ter harer eer door den Prins van
Wallis te geven.
Z. K. H. Prins Alexander zal eenigen tijd op het
Loo gaan doorbrengen.
Z. K. H. Prins Hendrik zal, ter gelegenheid dei-
bijwoning van den zeil- en roeiwedstrijd te Harlingen, ook
de gemeente Leeuwarden met een bezoek vereeren.
Z. K. H. Prins Frederik is heden ochtend ten 71 ure
per Rijnspoor naar Neuwied vertrokken.
De miliciens der ligting van 1874, die voor het in
gestadige dienst blijvend gedeelte bij de korpsen infanterie
in werkelijke dienst zijn gebleven, zullen den 1 Julij a. s.
in het genot van onbepaald verlof worden gesteld.
Op den 1 Julij a. s. zal aan het departement van
Binnenl. Zaken worden aanbesteed het bouwen van eene
buitensluiskolk met schutkolk aan de rnarinesluis te Vlis-
singen, het verruimen van een gedeelte der marinehaven
aldaar en eenige daartoe behoorende werken. De begrooting
der kosten is f 923,000. De werken moeten vóór of op
1 Dec. 1877 gereed zijn.
Beroepen te Middelburg ds. J. C. Geelhuijsen, pred.
te Brielle en Hellevoetsluis.
De Maasbode heeft vernomen, dat het Pruissisclie
gouvernement alle processiën uit Nederland naar Kevelaar
heeft verboden.
Tot binnenlandsche leden der Maatschappij van Neder
landsche Letterkunde zijn o. a. benoemd de heeren C. W.
Bruinvis te Alkmaar, Aem. W. Wijbrands te Hoorn en
A. J. ten Brink, rector te Enkhuizen.
Aan de ijverige rijksveldwacht te Texel is het gelukt een
vreemdeling aan te houden, die een drietal ingezetenen
aldaar, onder verschillende voorwendsels, reeds had opgeligt,
en zijne praktijken zeker nog wel verder zou hebben
voortgezet. In het Politieblad was mede zijne aanhouding
verzocht.
Op Dingsdag a. s. zal een vergelijkend examen
worden gehouden voor de vervulling der vacante betrekking
van hoofdonderwijzer aan de openbare school te Westerland
op Wieringen.
Men meldt uit Oudcarspel, dd. 24 dezer:
«Gisteren nacht ontstond alhier brand in een schuur
van K. van Vrede, die spoedig oversloeg tot het teer-
schuurtje van een scheepstimmerman en diens woonhuisje.
Door de snel aangerukte brandspuiten van hier en de
nabijgelegen dorpen werd de brand, die zich in den beginne
zeer dreigend liet aanzien, spoedig gebluscht en bepaalde
zich tot de drie genoemde, kleine perceelen.»
De stand der exploitatie van de zeegrasgronden in
de Zuiderzee is ongunstig. Het gewas is achterlijk en niet
zoo ruim als verleden jaar. Misschien heeft de droogte
óf liever het gemis van zoetwater daarop nadeeligen invloed.
Door de directie der Amsterdamsche Kanaalmaat
schappij werd jl. Donderdag publiek aanbesteed: het in
staat van hezaaijing brengen of zwart maken van de droog
gemaakte gronden in de polders V en VI, ten noorden
van het Noordzeekanaal, gemeente Westzaan en Zaandam.
Laagste inschrijvers de hh. C. Wouters te Amsterdam en
C. Swets te Hardinxveld, voor f 27,000.
Eene dienstbode, te Amsterdam, heeft het ongeluk
gehad in de meening te verkeeren, dat op het nummer
van haar loterijbriefje geen prijs gevallen was, waarna het
verscheurd werd. 't Is gebleken, dat op het nummer de
prijs van f 50,000 gevallen was, doch der dienstbode zal
nu haar deel ontgaan.
-Men schrijft uit Monster:
«Wat men hier en elders in 't Westland in 't voorjaar
vreesde, heeft thans plaats. De aardappelhandel op Engeland
is zeer traag en in 't geheel niet winstgevend. De beste
aardappelen, die anders in deze maand f 2 per half hectoliter
golden, worden nu verkocht voor 16 a 18 stuivers, terwijl
de zoogenaamde Amerikanen, die in deze gemeente in
groote hoeveelheid geteeld worden, volstrekt niet in trek
zijn. 't Vooruitzigt is dus voor de telers niet gunstig.
Velen zien dan ook de toekomst met bezorgdheid tegemoet.»
Het Vad. geeft 't volgend relaas van een gesprek,
dat den Zondag vóór 8 Junij in een dorpspastorie in
't kiesdistrict Dokkum is gehouden:
«Jelui gaat toch stemmen?
Daar zal wel niet van komen, «doomnie,» want we
moeten Dingsdag in de stad zijn.
Komaan, stelt dan liever een marktdag uit, ditmaal is
de verkiezing van hijzonder gewigt.
Als «doomnie» er op gesteld is, dan zullen we het doen
als «doomnie» dan maar zoo goed wil wezen om onze
briefjes even in te vullen.
Heel goed, jelui stemt toch natuurlijk op Bergsma?
Och, dat laten we maar aan «doomnie» over, die heeft
van die dingen meer verstand; Bergsma zal wel goed
wezen, want «doomnie» weet 't wel, wij zijn van de
«beholdende» partij.
Van de behoudende partij is Bergsma nu juist niet,
maar hij is er voor, dat wij hier een spoor krijgen, en
dat is voor ons toch van het grootste belang.
Wel zeker, wel zeker, «doomnie,» als dat zoo is, dan
zijn wij ook voor Bergsma; we hebben gisteren een paar
«papiertjes» in huis gekregen waarin stond, dat professor
Gratama onze man was en dat Bergsma tegen de godsdienst
was, maar ik heb al tegen mijn vrouw gezegd: daar
steekt wat achter.
Ik heb die circulaires ook gelezen, maar hen er des te
meer door overtuigd, dat Bergsma, die niet tegen de
godsdienst is, maar ook niet houdt van het vrome gekwezel,
in de Kamer moet blijven.
Zoo, zit hij er al in, en wil die professor hem er uit
dringen; neen, dat mag niet gebeuren. Ja, zoo gaat het,
als dehet vorige jaar hun zin gekregen hadden, dan
hadden ze mij ook uit den kerkeraad gewipt. Hier is
mijn briefje «doomnie,» vul het maar even in, want daar
kunnen wij zoo goed niet meê teregt.
En «doomnie» voldeed aan het verlangen der spoor-
weglievende kerkeraadsleden en Bergsma had drie
stemmen meer!»
Dit relaas is niet verdicht, maar werkelijk is dit gesprek
tusschen den predikant en zijn ouderlingen zóó gehouden.
Het Vaderland keurt deze wijze yan handelen af, ofschoon
een liberaal ditmaal de rol speelde. De zaak bewijst, hoe
weinig de plattelandsbevolking, hoe zelfs lieden van eenig
gezag, kerkeraads- en gemeenteraadsleden, niet 't minste
begrip hebben van hun pligt als kiezers, geen besef van
wat de volksvertegenwoordiging is. Daar de boer slechts
op twee punten gevoelig is, op dat van de godsdienst en
op dat van de beurs, begrijpt men hoe handige leeraars
van de domheid der kiezers gebruik kunnen maken. Men
spreekt er slechts van, dat de godsdienst in gevaar is,
men vertelt maar dat de Haagsche heeren de godsdienst
willen vernietigen en de boer stemt zooals hem wordt
voorgesteld, 't Eenige middel, om dit kwaad te voorkomen
is de onkunde bestrijden. Het onderwijs moet verpligtend
gemaakt worden, ook van 1215 jaren, de Nederlandsche
staatsinstellingen moeten onder de leervakken worden
opgenomen. Inmiddels moeten door volksvoordragten, door
volksblaadjes, de kiezers worden opgeleid en voorgelicht;
dit moet op zeer populairen toon geschieden. Men moet
weten af te dalen tot de groote massa. In dit opzigt
mag men wel een lesje nemen bij de politieke tegenstanders,
zonder in hunne fouten te vervallen.
Jl. "Woensdag is voor het kantongeregt te 's Hage
behandeld de zaak van het Openbaar Ministerie tegen den
heer Valois voor het doen optreden der jongejufvrouw
Sophia Spoor als actrice, terwijl zij den leeftijd van tien
jaren nog niet bereikt heeft. De vervolging had plaats
op grond der wet op den arbeid van kinderen. Het
O. M. eisclite f 3 boete. De heer de Pinto betoogde,
dat de vervolging slechts was ingesteld om de bedoeling
der wet te doen uitmaken; dat hier geen kwestie was van
ligchaamsarbeid; dat misschien kinderen van kunstenaars
en paardrijders konden worden vervolgd en dat, zoo hier
veroordeeling volgde, ook het dienst doen van koorknapen
vervolgbaar zou zijn. Uitspraak den 1 Julij a. s.
Het plan moet bestaan aan de Oosterkade te Rot
terdam, een dorre vlakte, een park aan te leggen.
Uit Meppel schrijft men aan het U. D., dd. 24 dezer:
«'t Is in de nabij gelegen Oeverlanden, over een uit
gestrektheid van duizenden hectaren hooiland, overal leven
en werkzaamheid. Yan 's morgens vroeg tot 's avonds
laat, zelfs tot in den nacht, zijn oud en jong, boeren en
boerinnen, ijverig in de weer, om gebruik te maken van
het hoogst gunstig weder voor de hooiberging, zoodat velen
haast geen rust of duur hebben en allen volijverig zijn,
om het ijzer te smeden, terwijl liet heet is. De verwachting
betreffende een ruimen oogst, waartegen reeds op de groote
jaarlijksche grasverpachting hooge huurprijzen zijn besteed,
wordt in geenen deele teleurgesteld, daar er overal volop
gras is en alles goed droog en naar eisch gehooid, kan
binnen gehaald worden. Men noemt niet alleen de kwantiteit,
maar ook de kwaliteit; 't hooi is geurig en frisch en wordt
met geen te hevige broeijing bedreigd, dat zoo dikwijls
gevaar voor brand oplevert.»
Op het jl. Woensdag onder de gemeente 's Heer
Arendskerke gehouden derde Zuider-Zendingsfeest waren
meer dan 5000 personen aanwezig. Het feest werd geopend
door dr. A. Kuyper, van Amsterdam, en gesloten door
ds. Gispen, van Zwolle. Het weder was prachtig, en de
goede orde is onder de duizenden geen oogenblik verstoord
geworden.
Men schrijft uit Zutphen, dd. 24 dezer:
«Ter St. Jansmarkt van lieden werden aangevoerd 800
kilogram schapenwol. Deze gold tot f 1.60 a, f 2.20 per
kilogram."
Wederom behoort de zoo beroemde paardenmarkt te
Beusicliem voor dit jaar tot de geschiedenis en kan de
uitkomst worden medegedeeld. Aangevoerd waren:
18 Junij 18 hengsten.
19 200 paarden aan de lijn en 173 in de stallen.
21 1010 716
2*2 970 765
23 332 254
24 36 10
Totaal 2566 1918
Over het algemeen was de handel flaauw; goede paarden
gingen echter tegen hooge prijzen flink van de hand.