1875. N°. 80.
Zondag 4 Julij.
33 Jaargang.
Kalm geworden!
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
OEFENING MET DE BRANDSPUIT.
Binnenland.
HELDERSCHE
EN NIEUWEDIEPER COURANT
„Wij huldigen het goede."
Verschijnt Dingsdag, Donderdag en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal 1 80.
franco per post - 1.65.
Bureau: MOLENPLEIN ND. 163.
Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 Cents,
elke regel meer 15 Cents.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
iülken Donderdag vertrekt de mail naar
OoBt-Iadië. Laatste ligting 's avonds 6 uur.
De sluiting der mail naar Padang en Batavia, te ver
zenden per mailboot Voorwaarts, geschiedt voor druk
werken den 9 Julij a. s., na aankomst van trein III
(Noord'holl. Spoorweg), ten 10.58 des avonds; voor brieven
den 10 Julij, na aankomst van trein I, ten 9.47 des morgens.
VERGADERING van den RAAD dei- gemeente TEXEL,
op Vrijdag 9 Julij o. s., 's morgens 10 ure.
Punten van behandeling:
Ingekomen stukken.
Aanbieding staat af- en overschrijving en onvoorziene uitgaven.
De Burgemeester der gemeente Anna Paulouma maakt bekend,
dat er eene oefening met de beide brandspuiten zal gehouden
worden op Zaturdag den 10 Julij a. s., des avonds ten zeven ure.
Hieraan zullen moeten deelnemen de dienstpligtigen die
onlangs zijn aangewezen om bij de groote of kleine spuit
dienst te doen en de adsistent-brandmeesters uit de ver
schillende brandwijken. De dienstpligtigen uit die wijken behoeven
niet op te komen.
Afwezigheid zal overeenkomstig de verordening worden gestraft.
Plaats van bijeenkomsthet terrein vóór de meestoof.
Anna Paulowna, den 3 Julij 187B.
De Burgemeester voornoemd,
C. E. PEEK.
Laat ons, «kalm geworden,» nu nog eenmaal spreken
over de Junij-verkiezingen. Een bedaard woord, waarin
men nog wel de vreugdetoon van den overwinnaar mag
hooren, maar dat niet mag ingegeven zijn door een alleen in
de eerste dagen vergeeflijk leedvermaak met de droevige
rol van den overwonnene.
De liberale partij zag in dit district bare candidaten
met eene onverwachte, ja ongehoopte meerderheid uit de
stembus komen, en het is niet meer dan pligt, dat zij zich
afvrage, waaraan zij dat te danken heeft. Op die vraag
is het antwoord, een woord van lof, verdiend door hen,
die persoonlijk voorstanders van een anderen candidaat,
zich niet tevreden hebben gesteld met onderwerping aan
de wenschen der meerderheid, maar met hart en ziel dat
meerderheidsbesluit tot het hunne hebben gemaakt. Die
blijk hebben gegeven te staan op zoodanig peil van politieke
ontwikkeling, als slechts een gering deel der Nederlandsche
kiezers heeft bereikt. Maar wat deze mannen ook deden,
wat ook de inspanning der liberale partij wrocht, en dat
was niet weinig, want er bestond ernstige overtuiging van
het gewigt des oogenbliks, helder inzigt in de beteekenis
van den verkiezingsstrijd, warme ijver en moedig vertrouwen
onder ons zooveel konden wij voor ons zeiven niet
doen, als de tegenpartij voor ons gedaan heeft, om die
vlottende stemmen, waarvan de uitslag afhangt, voor de
liberale partij te winnen.
Geen courant-artikel, hoe helder ook geschreven, geen
strooibillet, hoe overtuigend ook gesteld, geen gesprek met
hoeveel klem van redenen ook gevoerd, brengt verandering
in de stem van hem, wiens overtuiging hem dwong om
zich na rijp beraad en kalm overleg aan te sluiten bij
eene der bestaande staatspartijen. Maar niet allen, aan
wien de wetgever het kostbare kiesregt gaf, hebben eene
onwankelbare meening over de beginselen van ons staats
leven. Velen, zeer velen helaas! kozen geen partij, óf
uit onverschilligheid, óf uit menschenvrees, óf betere,
maar nog steeds onvoldoende redenen uit wantrouwen
aan eigen inzigt, uit tijdsgebrek.
Bij elke verkiezing rigten zich de partijen tot dezen.
Hier hoopt iedere partij bekeerlingen te maken, en maakt
ze ook, nu eens meer, dan eens minder. Alles hangt af
van de middelen, die tot overreding worden gebruikt.
Wee de partij, die uit het oog verliest, dat, welke ook de
fouten en gebreken dezer weifelende kiezers zijn, 't hun
noch aan gezond verstand, noch aan gevoel voor regt en
eerlijkheid ontbreekt. Verstand en regtszin beiden kunnen
worden geleid op een dwaalspoor. Maar hij die meent,
dat die dwaling lang kan duren, die 't mogelijk acht de
oogen van die kiezers voor langen tijd te verblinden, zou
moeten wanhopen aan 't land en zijn burgers/ Eens,
spoedig komt het licht, en dan wreekt zich elk onwaardig
middel dubbel en dwars op hen, die het gebruikten.
In dien zin meenen wij, dat wij bij deze verkiezing
zeer veel te danken hebben aan onze tegenstanders.
Of zoude men gelooven, dat de antirevolutionairen
werkelijk zoo zwak zijn, als het geringe aantal stemmen,
dat op hunne candidaten werd uitgebragt, moet doen ver
moeden? Ieder, die met de kaart van Noordholland
bekend is, weet het beter. Maar hoeveel stemmen van
hen, die door hunne sterkgekleurde Protestantsche sym-
pathiën, tot die partij behooren, zijn op onze candidaten
uitgebragt, alleen omdat het geweten van velen zich ver
zetten bleef, niettegenstaande de bevelen der aanvoerders,
tegen een bondgenootschap dat in Gouda Schaepman deed
werven voor Kuyper en dat in Arnhem catholieke stemmen
vroeg voor Lobman, zegge voor Lokmanden zeventiende-
eeuwschen protestant in de meest strijdlustige beteekenis
van het woord?
Hoeveel stemmen mogen wij wel te danken hebben aan
den beruchten secretaris van het anti-schoolwetverbond,
den met de waarheid op voet van openbaren vijandschap
levenden Ilusen? Zeer velen zeker, want 's mans strooi
billet bezat in de hoogste mate het vermogen om minachting
en afkeer op te wekken. Verdiende straf voor hem, en
voor die welke hem gebruikt hebben, zooals men iemand
in zijn huishouding neemt, om «'t vuile werk te doen
verdiende straf voor het geweld, het instinct van eerlijk
heid en goede trouw, dat in de borst ook van den minst-
ontwikkelden kiezer ligt, aangedaan.
En de grappige rhapsodie, die als «manifest» van den
conservativen candidaat jhr. Hogendorp in de verkiezings
dagen is rondgedeeld, die allerzonderlingste bijeenvoeging
van ondoordachte invallen, bekroond met een soort van
nationaal vuurwerk tot slot, en de verzekering dat de
schrijver nu wel voor dat schrijven!! vele aanvallen
zou te verduren hebben! alsof wij niet allen wel iets beters
te doen hadden, al was 't maar een cigaar te rooken of
een zakje te plakken! Hoeveel stemmen kregen wij door
deze al te grove speculatie op 't onverstand en het gebrek
aan doorzigt van vele kiezers? Wie telt ze?
Waartoe deze herinneringen? T'ot eene vermaning aan
onze vrienden! Laat ons nu in 's hemelsnaam niet ver
beelden, dat wij dit district voor nu en altijd gewonnen
hebben, dat die 1700 stemmen liberale stemmen zijn.
Laat ons niet vergeten, dat wij te doen hebben met eene
stembus-meerderheid, die vergankelijk is, en vervliegen kan
als nevel. Dat die 1700 stemmen niet onze voortreffelijk
heid, maar veel meer de tekortkomingen onzer tegenstanders
bewijzen, En die zijn te herstellen, en zullen hersteld
worden, 't Is zelfs denkbaar, dat een man als Husen leert
omzien naar andere middelen, maar 't is bijna zeker, dat
men hem eene volgende keer te huis zal laten. Niet altijd
staan wij tegenover een candidaat, die zich zoo bloot geeft
als jhr. Hogendorp in zijn manifest, of wiens midden-
eeuwsche gevoelens door eer. bakkersdochters-amendement
zoo wereldkundig zijn geworden, als die van zijn lotgenoot.
Dan zal de uitslag anders zijn. Aan ons te waken. Hoe?
Door prediking, prediking van de daken, door werken in
het openbaar, maar door werken. Niet door jagen en sloven
in de weken vóór de verkiezing. De zege te behalen bij
de stembus is middel, wij moeten zorgen, dat het niet
in doel ontaarde.
Door onvermoeide verbreiding onzer beginselen, door
loyale, eerlijke discussie, door 't opwekken van eigen
onderzoek, door 't verbreiden van nuttige kennis, van
historie en staathuishoudkunde, door onderwijs in eiken
vorm. Dagelijks, ook waar geen verkiezing den horizon
benevelt. Van nu af aan, zonder dat gerustheid overga
in zorgeloosheid. Zoo alleen kunnen wij het regt krijgen
om in den uitslag van eene volgende verkiezing een bewijs
te zien van eigen kracht, zonder tevens te moeten erkennen,
dat de uitslag evenzeer getuigenis aflegt van de fouten
onzer tegenstanders.
Inmiddels zullen wij onze tegenstanders behandelen
zooals de Franschen «nos arnis les ennemis» behandelden
vóór en gedurende den slag bij Azincourt. Hoffelijk en
loyaal, en bij allen strijd: nos amis tout de même!
HELDER en NIEUWEDIEP, 3 Julij.
Wij zijn aan den vooravond van het jaarlijkscli volks
vermaak de kermis. Met steeds «nieuwe» en «nooit
alhier vertoonde» voorstellingen verrijkt, blijkt dit volksfeest
wel oud, maar nog niet verouderd te zijn. De voorspelling,
dat onze jaarmarkten spoedig voor andere volksvermaken
zouden moeten wijken, schijnt hare vervulling nog niet
zeer nabij.
De kermis nadert en dus begrepen wij dat het noodig
was het terrein een weinig te verkennen. Op markt en
plein was men reeds druk aan 't opslaan van tenten en
kramen. We ontmoetten daaronder verscheidene hekenden
van vroeger jaren. Namen als Basch, Blanus, Dassie
klinken niemand onzer onbekend in de ooren, zoomin als
die van Albregt en van Ollefen, Judels en Bouwmeester
en Stoete. Men spreekt van een drukke kermis; er zal
veel te zien, veel te genieten zijn. Ook onze neringdoende
plaatsgenooten zijn druk in de weêr om het hunne bij te
brengen ter opluistering van het volksfeest, of tot het
verschaffen van de bij zulk eene gelegenheid naar 't schijnt
onmisbare versnapering.
Omtrent de vertooningen, die er zullen plaats hebben,
deelt men ons de meest gunstige verzekeringen meê. Reeds
in ons vorig nommer vermeldden we van den bijval dien
de opvoering van De Weezen op Texel mogt onder
vinden. Een onzer plaatsgenooten, die dit stuk bij Judels
en Bouwmeester zag opvoeren, was daarover hoogst voldaan
en ried een bezoek bij dat gezelschap ten zeerste aan.
Niet het minst belangrijk schijnt te zijn het blijspel Het
Zangersfeest, bij Albregt en van Ollefen, een stuk dat
elders een buitengewoon grooten bijval ondervond en
algemeen als een juweeltje onder de tooneelstukken ten
hoogste wordt geroemd. Op het tooneelgebied is er met
deze kermis veelheid en verscheidenheid.
Volgens een bij het departement van Marine ont
vangen telegram, is Zr. Ms. schroefstoomschip Cura9ao,
onder bevel van den kapt. ter zee J. A. Vandevelde, den
27 Junij jl. te Nagasaki (Japan) aangekomen. Aanboord
was alles wel.
H. M. de Koningin heeft jl. Dingsdag morgen een lang
durig bezoek gebragt aan het Indisch museum te South-Ken-
sington. In den namiddag heeft zij, met den Nederl. gezant
en een deel van haar gevolg, op Clarence-House een
bezoek gebragt aan den groothertog Alexis van Rusland.
Vervolgens is zij gereden naar de woning van den speaker
van het Huis der Gemeenten en heeft zij de verschillende
zalen der twee Parlementshuizen bezigtigd. In den avond
heeft H. M. met den Nederlandschen gezant en de gravin
van Bvlandt, benevens met de heeren en dames van haar
gevolg, de Italiaansche opera bezocht.
Jl. Woensdag voormiddag heeft H. M. de Koningin te
Londen verschillende groote magazijnen bezocht en eenige
inkoopen gedaan.
Daarna ontving H. M. verschillende Vorstelijke en andere
personen. Wij noemen slechts den Grootvorst Constantijn
en Prins Lucien Bonaparte.
Na het lunclieon in Claridge's Hötel bragt H. M. bezoeken
aan graaf en gravin Cowley en andere aanzienlijke per
sonen, terwijl zij dineerde bij mr. en lady Margeret Beaumont,
bij wie des avonds tevens een schitterende partij plaats had
ter eere der Vorstin.
Jl. Donderdag ontving H. M. o. a. Max Müller ten
gehoore. H. M. noodde hem des middags aan haar tafel.
Vrijdag zou H. M. dineren bij lord en lady Egerton of
Tatton en Zaturdag bij graaf en gravin Cowley.
Prins Frederik is jl. Woensdag uit Wied te Ems
aangekomen, om een bezoek bij den Keizer van Duitschland
af te leggen.
Door het prov. bestuur van Noordholland is jl. Don
derdag o. a. aanbesteed: het herstellen van den toren der
kerk van de Herv. gemeente te Oosterend op Texel, die
nende tot verkenmerk voor zeevarenden minste inschrijver
de heer K. H. Plavier, te Texel, ad f 7070.
Men schrijft ons van Texel, dd. 2 dezer:
«Gisteren werd hier aan het strand, bij het geeptrekken,
een groote pijlrog gevangen, die, naar de berekening der
visschers, ruim 30 pond moet gewogen hebben. Het dier
had een kolossale lever, die hier, zooals men weet, wordt
gesmolten en onder den naam van pijlrog-olie met het
beste succès voor de genezing van allerlei wonden wordt
aangewend. Naar ons door een zeer vertrouwbaar visscher
is medegedeeld, worden er niet zelden pijlroggen gevangen,
die eene zwaarte van 60 a 70 pond bereiken en die een
lever inhebben ter grootte eener koe-lever. Men noemt
die visch pijlrog, omdat hij aan den staart een scherpen
beenen pijl bezit, waarvoor de visschers de grootste vrees
hebben. De visch schijnt niet eetbaar te zijn.»
Men schrijft ons van Wieringen dd. 1 dezer:
«Tengevolge van het eergisteren alhier gehouden verge
lijkend examen voor de vervulling der betrekking van
hoofdonderwijzer te Westerland, is het volgend drietal
zamengesteld1. P. Muijs, hulponderwijzer te Wieringer-
waard; 2. J. Ditmars, hulponderwijzer te Anna Paulowna
en 3 A. Ott, hulponderwijzer te de Rijp. De benoeming
geschiedt Zaturdag a. s.»
De heer J. J. Lapidoth, pred. te Ursem, zal den
22 Aug. zijn betrekking nederleggen.
De kiezers te Hpendam, district Hoorn, hebben bij
de jongste verkiezing voor een lid der Tweede Kamer
weinig succès gehad van hun gang ter stembus. De
burgemeester is met de bus zoo laat te Hoorn aangekomen,
dat de opening der overige billetten reeds was afgeloopen. De
ingeleverde 31 stemmen hadden trouwens geen verandering
in den uitslag gebragt.