1875. N°. 96. Woensdag 11 Augustus. 33 Jaargang. Uitgever A. A. BAKKER Cz. KWEEKSCHOOL VOOR ZEEVAART TE LEIDEN. B i n n e n I a n d. IIELDERSCHE EN N1EI WEBIEPER COURANT. „W ij huldigen het goed e." Venchijnt Dingsclag, Donderdag en Zaturdag namiddag. Abonnementaprijs per kwartaal1 30. franco per post - 1.65. Bureau: MOLENPLEIN N". 163. Prijs der Advertentiën: Yan 14 regels 60 Cents, elke regel meer 15 Cents. Groote letters of vignetten worden naar plaatsrnimte berekend. Glken Donderdag vertrekt de mail naar Oost-Indië. Laatste ligting 's avonds 6 uur. De Burgemeester der gemeente Helder vestigt de aandacht van ouders of voogden voor hunne zonen of pupillen op het hestaan der KWEEKSCHOOL VOOB ZEEVAABT te LEIDEN. Die Kweekschool beoogt in de eerste plaats om knapen uit den behoef- tigen stand voort te helpen om eene eervolle en nuttige betrekking te bekomen. De jongelingen worden toegelaten op den leeftijd van 13 tot 17 jaar, en moeten ligchamelijke geschiktheid voor de zeedienst hebben. Zij worden aanvankelijk voor een proeftijd van minstens ééne maand opgenomen tegen zeer geringe betaling. Daarna komen zij geheel voor rekening van het land. Ouders of voogden, die zulks verlangen, kunnen ter secretarie van de gemeente alle verdere noodzakelijke inlichtingen bekomen. Helder, De Burgemeester voornoemd, den 9 Augustus 1875. STAKMAN BOSSE. Uittreksel uit, het verslag van den toestand der provincie Noordliollaud, gedaan aan de Provinciale Staten van dat gewest, door de Gedeputeerde Staten, in de zomervergadering van het jaar 1875. (Vervolg.) Waterstaat. Het onderhoud van het Noordhollandsch kanaal met zijne havens, sluizen, bruggen en verdere werken, is over de jaren 1873, 1874 en 1875 aanbesteed in zeven peroeelen, voor f 110.634 per jaar. Voorts zijn nog tot het in stand houden en verbeteren van dit kanaal eenige werken aanbesteed, tot een gezamenlijk bedrag van f 107.330, Het kanaal is in 1874 gedurende twee dagen, den 30 en 31 Dec., door ijs gestremd geweest. Het onderhoud aan de haven „Het Nieuwediep," met de daaraan noodige voorzieningen en vcrnieuwingswerken is over de jaren 1874, 1875 en 1876 aanbesteed voor f 24829, per jaar. Uit de peiling der 30 vaste peilraaijei] bleek, dat de gemiddelde diepte der haven in 1874 bedroeg 9.20 M. benedenlaagwater, dat 1.10 M. heneden A.P. ligt. In 1873 bedroeg de gemiddelde diepte der haven 9.19 M.; de haven is dus sedert gemiddeld 0.01 verdiept. De toestand der haven was in 1874 gunstig. De noordelijke dam van de haven te Barsingerhorn werd ter lengte van 280 M., gebragt op eene breedte van 3 M., hetgeen, met het gewoon onderhoud van de haven, eene uitgaaf vorderde van f 500, welke kosten werden gedragen door den polder Waard en Groet, die deze haven in onderhoud heeft. Door de sluis werden naar binnen geschut: 189 tjalken, waarvan 156 met turf, 21 met bouwmaterialen, 8 met mest en 4 met vee waren geladen; al deze vaartuigen zijn ledig weder naar huiten gevaren. Naar huiten zijn geschut: 22 tjalken met vlas geladen, 104 vischscliuiten en 300 bootjes, te zamen 426 vaartuigen. De met vlas geladen vaartuigen waren alle ledig binnengekomen, terwijl de gemelde vischschuiten en bootjes later weder naar binnen werden geschut. Aan de haven te Medemblik werd het vervangen van verouderde havenbeschoeijing door bazaltmuur over eene lengte van 60 M. voortgezet. Met het gewoon onderhoud vorderde dit bij aanbesteding eene uitgaaf van f 3908.ten laste van het Bijk. Door de gemeente werd f 610 besteed tot herstel der beschoeijingen aan de buitenhaven. Van deze haven maakten gebruik 503 binnen schepen, waaronder eene stoomboot, die de haven 43 malen heeft bezocht. Aan havengeld werd ontvangen f 398.80, dat is f 52.36 meer dan in 1873. Door het van Eijkswege in 1856 opruimen van de schipsluis in deze haven, heeft het zeewater ook tot de heide binnenste havenkommen, genaamd de Oosterbinnen- en de Wester-haven of het dok, vrijen toegang gekregen. De dagelijks binnentredende vloed nu had ten gevolge dat de diepte van heide kommen minder werd. Voor de Westerbinnen-haven, die zeer diep is, werkte dit niet belemmerend voor de scheepvaart, doch wel voor de Oosterhaven. Er werd hierop besloten van Eijkswege deze haven te brengen op de voor de scheepvaart vereischte diepte en beide havens daarop te houden. Tot onderhond der havenwerken te Enkhuizen werd besteed f 4029.Van deze haven maakten gebruik 5000 binnenschepen, terwijl de steiger aan de buitenzijde der haven werd aangedaan door de dagelijks op Amsterdam en Harlingen en de wekelijks op Botterdam varende stoomhooten. 't Bedrag der havengelden was f 240.dat is f 48.60 minder dan in 1873. De haven te Hoorn werd bezocht door 4 geabonneerde stoomhooten met allerlei goederen geladen, door 2018 drooge vaartuigen en 1198 vischschuiten. Van de eerstgenoemden kwamen er 1151 om te lossen, waarvan 441 met brandstoffen, 146 met kaas, 265 met bouwmaterialen, 78 met vee en 111 met verschillende levensmiddelen waren geladen. Om te laden kwamen 572 vaartuigen, waarvan 175 met kaas, 29 met vee, 76 met tuinvruchten, 109 met diverse landbouwproducten, 94 met mest. Alleen als ligplaats werd van deze haven door 295 vaartuigen gebruik gemaakt. Van de visch schuiten kwamen 91 met viseh en 30 met andere goederende overige 1077 maakten van de haven alleen als ligplaats gebruik. Aan haven-, vuur- en moddergeld werd ontvangen f 1517.35|. Het onderhoud der Bijkshavenwerken en zeeweringen te Terschelling (met uitzondering der duinen) is over 1873, 1874 en 1875 aan besteed voor f 9600 per jaar. Van de haven aldaar werd gebruik gemaakt door 18 rijksvaartuigen, 5 buitenschepen, 69 binnenvaar tuigen en 395 visschersvaartuigen. Aan havengeld is ontvangen f 422.20, zijnde f 21.62£ meer dan in 1873. Het onderhoud der Eijkshaven werken en zeeweringen op Vlieland (met uitzondering der duinen) is over de jaren 1873, 1874 en 1875 aanbesteed voor f 28700 per jaar. Van de haven te Vlieland maakten gebruik16 binnenvaartuigen en 34 visschersvaartuigen. Het havengeld bragt op f 69.82J, zijnde f 24.19£ meer dan in 1873. Het onderhoud van de haven beoosten het Oude Schild op Texel, dat den 1 Mei 1874 was afgeloopen, is tot 31 Dec. 1876 op nieuw aanbesteed voor f 3643 per jaar. De haven werd door voortdurend baggeren op de diepte van 2.55 M. onder volzes gehouden. De haven verkeert in goeden staat. In 1874 werd zij bezocht door 232 binnenlandsche vaartuigen, door de stoomboot Ada van Holland, 29 tjalken, 9 kaagschepen, 5 visch- en 83 haringschuiten, henevens 1 jagt, de meeste op Texel te huis behoorende. Aan de Bijkszeeweringen op Texel werd volgens aanbesteding f 5844.ten koste gelegd. Zij verkeeren in goeden staat. Die te Wieringen vorderden voor gewoon onderhoud f 4380.—, en voor buitengewone werken f 6600. Die benoorden Petten kostte, volgens aanbesteding, f 3274 en verkeert in goeden staat. De zeewering vdór Willemsoord, Helder en Huisduinen was, met de daarbij behoorende gebouwen en meteorologische inrigtingen gedurende de jaren 1872, 1873 en 1874 in onderhoud aanbesteed voor f 7085.per jaar. Gunstig is de toestand van deze zee wering. Uit de in 1874 gedane peilingen bleek, dat de onderzeesche oever over hot algemeen iets in diepte verminderd is. In 1874 werd aan de zeeweringen van den Anna Paulowna- Polder besteed f 5105.voor onderhoud. De Amstel- en de Oostdijk werden daarvoor aanmerkelijk verhoogd en verzwaard. De zeeweringen .van de polders en waterschappen op Texel zijn in 1874 in den gewonen staat onderhouden. Belangrijke werken en verbeteringen zijn daaraan niet toegevoegd. Eindelijk worden nog vermeld opgaven omtrent de duinbeplanting, waaraan voor Texel f 4148 en langs den vasten wal van Kijkduin tot Petten f 8666 werd besteed. Door den stormvloed van 22 Oct. 1874 werden de duinen op Texel overal bereikt, en op sommige plaatsen zelfs ter hoogte van 2 M. afgeslagen. Het onderhoud der duinen op Vlieland vorderde, volgens aan besteding, f 5675, dat te Terschelling f 3940. Door de gemeente Terschelling werd voor helmbeplanting aan de binnenduinen besteed eene som van f 300. In de duinen van Texel werden weinig konijnen gevondende meeste werden nog aangetroffen in de duinen aan het Horntje. In de duinen aan den vasten wal werden zij in groot getal aan getroffen, o. a. te Callantsoog. Bij Kon. besluit van 30 April 1874, No. 7, werd aan het bestuur der XXIX gemeenschappelijke polders op Texel vergunning verleend tot indijking der gronden genaamd het Noorden op Texel, ter grootte van ongeveer 812 II.A. De in te dijken oppervlakte is begrepen tusschen den noorderdijk van het waterschap der XXIX gemeenschappelijke polders, den Waal en Burger zeedijk, den Eijer- landsclien zeedijk en den zuidelijken dijk van den Eendragtspolder. Daar door die bedijking de hooge zandskil en de Waalburger Zee sluizen, waarvan de eerste tot uitwatering van Eijerland en de laatste tot uitwatering van Waal en Burg, het Burger Nieuwland, de mientgronden benoorden den Duinweg, het Gerritsland en het Koogerveld dienen, hinnengesloten worden, zal in den afsluitdijk een sluis met drie openingen worden gebouwd, waarvan twee tot uitwatering der genoemde landen en de derde tot die van de te bedijken oppervlakte moeten strekken. In den loop des jaars werd een bestek voor den afsluitdijk en de uitwateringssluis opgemaakt, en dit werd aanbesteed. De laagste inschrijving bedroeg f 314.000, doch 't werk is niet gegund. Bij herbesteding in 1875 is het werk gegund voor f 312.900. In bet vorig verslag werd vermeld dat een aanvang was gemaakt met de stichting van nieuwe stoomgemalen voor den Eilandspolder, voor den polder Geestmerambacht en den Bingpolder en voor den Anna Paulowna-Polder. Deze werken zijn alle in 't afgeloopen jaar voltooid. De kosten van het stoomgemaal in den Eilandspolder hebben bedragen f 56067.Het stoomgemaal voor den polder Geestmerambacht en den Bingpolder is opgerigt aan de westzijde der ringsloot van den Heerbugowaard, onder de gemeente Zuidschar- woude. Het bestaat uit twee afzonderlijk werkende stoommachines, die elk een vijzel in beweging brengen, waardoor 125 M3 water ter hoogte van 1.40 M. per minuut kan worden opgevoerd. De kosten van aanleg zijn geweest: voor de. gebouwen f 46715..voor de machine f 45285.totaal f 92000.Zij zijn gedragen voor door den polder Geestmerambacht en voor j door den Bingpolder. Door het polderbestuur van de Zijpe is een nieuwe vijzel-water molen gebouwd. De kosten bedroegen f 16200. Aan den rijksweg van Alkmaar naar het Nieuwediep is bij aan besteding de som van f 12095 ten koste gelegd. De gemeente Petten liet den weg van den Hazendwarsdijk, loopentle naar en door het dorp, over eene lengte van 700 M. hard maken. De kosten beliepen f 900. In den Anna Paulowna-Polder zijn door liet polderbestuur 3000 M. grindweg gemaakt, te zaïnen voor f 8000. Tot verbetering van den hoofdweg in het dorp, werd door de gemeente Nieuwe-Niedorp een gedeelte van den grindweg vervangen door eene bestrating ter lengte van 165 met eene breedte van 3 M. Hiervoor werd f 1600 uitgegeven. Door het polderbestuur van de Zijpe werd de vaste brug over de egalementssloot aan het Buurtje vernieuwd, dit vorderde eene uitgaaf van f 2224. Över de opbrengst van den landbouw wordt in het verslag o. a. het volgende gezegd: „Het jaar 1874 was voor den landbouwer gunstig. De winter was zacht en werd gevolgd door een koud voorjaar, dat tot Mei aanhield. De vruchtboomen, die hierdoor later in bloei stonden, hadden veel minder van nachtvorsten te lijden dan in het vorige jaar. De oogst was dientengevolge dit jaar zeer ruim. Het koude voorjaar werd gevolgd door een warmen droogen zomer, die den groei der gewassen zeer bevorderde. Op de hooge gronden leden echter vele gewassen door de droogte. Ook de oogsttijd kenmerkte zich door een gunstige weersgesteldheid. De regens, welke in den nazomer vielen, herstelden op vele plaatseu de nadeelen die door droogte geleden waren. Deze werden gevolgd door een prachtig en warm'najaar." Omtrent den oogst der verschillende gewassen wordt medegedeeld: Tarwe en rogge zijn over het algemeen goed geslaagd. In Westfriesland stonden de heide gewassen zeer gunstig. In de Haarlemmermeer echter minder goed dan in het vorige jaar; in het voorjaar had de rogge er door de nachtvorsten veel te lijden gehad. WiDtergarst leverde een goed beschot op. De opbreDgst was ruimer dan zij in vele jaren geweest was. Zomergarst is over het algemeen goed geslaagd. In het midden gedeelte van de Duinstreek, waar de opbrengst aanmerkelijk geringer was dan in het vorige jaar, had dit gewas erg door de droogte geleden. Haver. Behalve in het Duin en in het Gooi, waar de droogte een nadeeligen invloed op den stand van dit gewas uitoefende, is het over het algemeen uitnemend uitgevallen, vooral in Westfriesland. Boekweit had zeer veel van de droogte te lijden. Te Haarlem mermeer mislukte het bijna geheel. In het Gooi was de opbrengst gering. Boonen en erwten hadden op onderscheidene plaatsen te lijden van de luis. De opbrengst was over het algemeen vrij middelmatig, stamboontjes leverden een vrij goed beschot op. Aardappelen, op de lage gronden geteeld, slaagden goed. Op de hooge gronden daarentegen was de opbrengst gering, daar het gewas veel door droogte te lijden had. De ziekte lieerschte in geringe mate. (Slot volgt.) HELDER en NIEUWEDIEP, 10 Augustus. Volgens een bij het Departement van Marine ont vangen telegram, is het stoomschip Merapi, onder bevel van den kapt.-luit. ter zee J. Tromp, den 6 dezer te Point de Galle aangekomen en zou den 10 daaraanvolgende naar Atsjin vertrekken. Aan boord was alles wel. Door de scliietclub Willem Teil alhier zal op Zondag 22 dezer een huishoudelijke schietwedstrijd gehouden worden. Andermaal zijn valsche rijksmuntspeciën door de justitie in beslag genomen en wel te Zwolle, Utrecht en Hoorn, met name een rijksdaalder, een gulden en een kwartje, waarvan de scheikundig onderzochte deelen uit tin, kojier, ijzer, lood en antimonium bleken te bestaan. Bedankt voor het beroep naar Gramsbergen doords. G. Doedes, pred. te Velsen. Gedeputeerde Staten van Noordholland hebben hunne goedkeuring verleend aan het besluit van den Raad der gemeente Broek op Langedijk van den 23 Junij jl. tot afschaffing der kermis. Door het bestuur der Gewestelijke Vereeniging Noordholland van het Nederlandsch Onderwijzers-Genoot schap is uitgeschreven een wedstrijd, waaraan kan worden deelgenomen door degenen die in deze provincie eene acte bezitten als hulponderwijzer of hulponderwijzeres. Er wordt gevraagd: «eene beknopte beschrijving van de grondsgesteld heid van Noordholland met schetskaart.» Men schrijft van Texel: De aanvoer van schapenhooi is belangrijk. Heden liggen 4 tjalkschepen in lossing en velen worden nog verwacht. Men meldt ons van Texel, dd. 9 Aug. «Een zeer ongewoon geluid deed in den afgeloopen nacht de bewoners van 't Oude Schild verschrikt ontwaken. De brandklok luidde. Terstond waren brandmeesters en spuitgasten op de plaats des onheils aanwezig. Een schuurtje van den heer Bruin, tot bergplaats van teer, olie, harst, enz. dienende, stond in laaijen vlam. Inmiddels was men begonnen van een hoop schelpen, die bij 't schuurtje was opgeslagen, met schoppen in den vlam te werpen en 't gebouwtje plat te halen. De brand spuit bluschte eindelijk den gloed geheel. Twee pakhuizen, waarvan 't eene met hooi, 't andere met wier was gevuld, liepen groot gevaar. De stoker en stuurman van de stoomboot «Ada» hebben zich inzonderheid bij 't blusschen van den brand uitstekend gekweten. 't Schuurtje is geheel vernield en was slechts laagrerzekerd. Men gelooft dat de brand ontstaan is door heete asch in een belendend mesthok.» Even als te Zijpe, is ook in de gemeente Barsingerhorn eene afdeeling der Vereeniging «Volksonderwijs» opgerigt. Men schrijft ons uit Alkmaar, dd. 9 Aug.: «Heden middag omstreeks half drie ure ontlastte zich boven deze stad een hevig onweder; de bliksem trof den haan der R.-C. Kerk op de Breestraat, liep langs den bliksemafleider naar beneden, en verbrijzelde twee isolatoren, doch veroorzaakte verder geen schade. Ook sloeg de bliksem tegelijker tijd in een pakhuis naast de gasfabriek en brak eenige gaten in den muur, zonder echter brand te veroorzaken.» Door het lcantongeregt te Hoorn zijn dezer dagen twee sigarenfabrikanten ter zake van overtreding der wet op den arbeid van kinderen veroordeeld tot eene geldboete van f 6, of 2 dagen subsidiaire gevangenisstraf.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche en Nieuwedieper Courant | 1875 | | pagina 1