1875. N°. 98.
Zondag 15 Augustus.
33 Jaargang.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN N°. 103.
Binnenland.
HELDERSCHE
EV MEUWEDIEPER COURANT.
„W ij huldigen het goed e."
Verschijnt Dingsdag, Donderdag en Zaturdng namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal ƒ1 30.
nu franco per post - 1.65.
Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 Cents,
elke regel meer 15 Cents.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Eiken Donderdag vertrekt de mail naar
Oost-Indië. Laatste ligting 's avonds 6 uur.
De VOORZITTER van den RAAD der gemeente HELDER
brengt ter openbare kennis, dat DE RAAD ZAL VERGADEREN
op DINGSDAG den 17 AUGUSTUS e. k., des
AVONDS ten ZEVEN ure.
De Voorzitter voornoemd,
Helder,
den 17 Augustus 1875.
STAKMAN BOSSE.
PUNTEN TER BEHANDELING:
1. Onderzoek der geloofsbrieven van de jongstgekozen leden.
2. Suppletoir Kohier Hoofdelijken Omslag 1875.
3. Besluit Hoofd. Omslag 1875.
4. Rapport onderzoek gemeente-rekening 1874.
5. Adres officieren der Schutterij om toelage voor bet Muziekkorps.
HELDER en NIEUWEDIEP, 14 Augustus.
Naar wij vernemen zullen dezer dagen deuitnoodigingen
verzonden worden tot deelneming aan den wedstrijd, die
door 't bestuur der plaatselijke weerbaarheids-vereeniging
wordt georganiseerd en bepaald is op 12, 13 en 14 Sept.
e. k. Door de directie der Holl. IJzeren Spoorweg-
Maatschappij is toegestaan, dat de retourbilletten, aan
deelnemers uit te reiken, voor vier dagen zullen geldig
zijn. Nabij liet schietterrein zal een ruime houten tent
worden opgerigt, waarin eene cantine zal worden gehouden.
Door uitvoeringen van het muziekkorps der dd. schutterij
alhier zullen de verschillende feestelijkheden worden opge
luisterd. Op Maandag 13 zal in Tivoli vauxhall en op
Dingsdag 14 Sept. uitreiking der prijzen in Musis Sacrum
plaats hebben. De ontvangst der deelnemers van elders
geschiedt des Zondags namiddags bij aankomst van den
trein ten 12 uur 32 min.
De heer B. R. Damsté, pred. te Huisduinen, herdacht
jl. Zondag zijn volbragte 25jarige Evangeliedienst, eerst te
Wilsum, vervolgens te Waal en Koog en de laatste 20
maanden in zijn tegenwoordige standplaats. Hij hield eene
leerrede naar 2 Tim. II3b. b
In het Nieuws van den Dag van heden wordt eene
flinke dienstbode gevraagd, uitsluitend hoven de 75 jaar.
Of daar ook tal van refertes op zullen komen!
De heeren Albregt van Ollefen, directeuren van den
grooten schouwburg te Rotterdam en van den stadsschouw
burg te Amsterdam, behalen thans op eerstgenoemde plaats,
bij gelegenheid der kermis aldaar, buitengemeen veel succes
met het Opvoeren van het melodrama De reis om de wereld
in 80 dagen,» bewerkt naar den bekenden roman van
Jules Verne. Zooals men weet, werd dit stuk in het
afgeloopen tooneeljaar te Parijs opgevoerd in het Théatre
de la Porte St. Martin en trok het daar, evenals later te
Brussel en te Londen, vooral de algemeer.e aandacht dooi
de prachtige mise-en-scène en den grootschen tooneelmatigen
toestel. De heeren Albregt van Ollefen hebben, voor
zoover de ruimte op onze schouwburgen dit toelaat, het
stuk op dezelfde wijze gemonteerd. In een der tafereelen
ziet men de landingsplaats aan het kanaal van Suez en het
aankomen van eene groote boot aldaar. Een ander tafereel
geeft een schitterend lijkfeest van een Rajah te aanschouwen,
waarin de pracht der costumes oogverblindend is en o. a.
een bijna levensgroote olifant optreedt. Later vertoont het
tooneel een gedeelte van den Pacific-spoorweg en komt
een locomotief met verschillende wagens op, die door
wilden wordt aangevallen en overrompeld. Nog later ziet
men een boot in volle zee vergaan. Kortom, «de reis om
de wereld» is gemonteerd op eene wijze zooals men zulks
hier te lande nog slechts zelden te aanschouwen heeft
gekregen, en het stuk maakt te Rotterdam zeer grooten
opgang.
Prins Alexander zal zich heden naar Zwitserland
begeven.
De Regering zal, volgens het Dbld. bij de begrooting
voor 1876, eene som van f 3,500,000 aanvragen ter uit
voering van de vestingwet.
De werving van militairen voor het Oost-Indische
leger levert nog steeds dezelfde gunstige resultaten op.
Niettegenstaande gepasseerden Zaturdag een detachement
van 275 man van Harderwijk naar Oost-Indië is vertrokken,
zijn nu weer bij het koloniaal werfdepot ongeveer 600 man
aanwezig, op enkele uitzonderingen na meest allen vreem
delingen. Hiervan zullen op den 21 dezer a. s. per stoom
schip «Groningen» 400 man naar Oost-Indië worden
overgebragt.
Ds. P. Huet te Dirksland, heeft het beroep naar
Nunspeet aangenomen.
Van Texel meldt men dat de oogst van zeegras dit
jaar zeer gering is.
In de jl. Donderdag te Alkmaar gehouden Raads
vergadering is besloten aan de Tweede Kamer der Staten-
Generaal een adres te rigten, houdende aanbeveling om in
het bij de Kaïjier aanhangige wetsontwerp tot aanleg van
spoorwegen alsnog op te nemen eene lijn Alkmaar Hoorn,
waardoor eene verbinding van liet Oostelijk met het Wes
telijk deel van Noordholland wordt tot stand gebragt.
Op de jl. Woensdag te Hoorn gehouden paardenmarkt
waren ruim 200 stuks aangevoerd. De handel was stug.
O O
Jl. Donderdag morgen, te ongeveer 4 uren, brandde
te Westzaan de houtzaagmolen «de Huismusch» tot den
grond af. Acht spuiten, onder welke twee van Koog aan
de Zaan en twee van Zaandijk, waren aanwezig; door zes
werden diensten bewezen. De belendende perceelen zijn
behouden gebleven.
Te Amsterdam gebeurde eergisteren middag in de
Kalverstraat, nabij het Fransche koffijhuis, een wonderbaar
geluk hij een ongeluk. Twee zeer jonge kinderen wilden
voorbij een aldaar stilstaande bierkar naar de overzijde van
de straat gaanzij bemerkten niet, dat er een rijtuig aan
kwam. Het eene kind, een meisje van omstreeks 8 jaren,
struikelde, en paard en rijtuig gingen over haar henen, zonder
haar in het minste te kwetsen. De koetsier schrikte nog
erger dan het kind.
Te Amsterdam is een meisje van aclit jaar in een
put achter de woning harer ouders gevallen en verdronken.
Door de Portugeesch Israëlietische gemeente te
Amsterdam is jl. Donderdag feestelijk herdacht het 200jarig
bestaan der synagoge in die gemeente, bij welke gelegenheid
in dat kerkgebouw een feestrede is uitgesproken dooi mr.
J. L. de Leao Laguna. De plegtigheid werd o. a. bijge
woond door burgemeester en wethouders en den gemeente
secretaris. De geheele wijk was met vlaggen getooid. Ook
van de Hoogduitsche synagoge wapperde de driekleur.
Onderstaand adres is verzonden aan Parnassim der
Portugeesch-Israëlietische gemeente te Amsterdam:
«Amsterdam, 10 Augustus 1875.
Eerwaarde Heeren!
«De ondergeteekenden, allen vrijzinnige protestanten,
hebben met diepe verontwaardiging kennis genomen van het
besluit van den kerkeraad der Nederduitsch-Hervormde
gemeente, om uwe uitnoodiging tot de gedachtenisviering
van het 200jarig bestaan uwer synagoge niet aan te nemen,
en derhalve door zijne afwezigheid te schitteren.
«Zij gevoelen zich gedrongen u te verzoeken, dat besluit
van den bedoelden kerkeraad niet aan te merken, als ken
schetsende het gevoelen der protestanten in het algemeen,
maar alleen als een besluit van een klein deel, dat daar
door de bewijzen geeft van weinig ontwikkeling en
beschaving.
«De ondergeteekenden wenschen u van harte geluk met
deze uwe feestviering, en bidden ook voor u af den
onmisbaren zegen des Allerhoogsten, die niet alleen is een
God van den kerkeraad der Nederduitsch-Hervormde
gemeente alhier, maar van alle menschen, onverschillig
onder welken vorm zij vermeenen den Heer des Heelals,
den kenner der harten, te moeten aanbidden.
(Volgen de handteekeningen.)
Als vervolg en slot op het verhandelde in de 90ste
Algemeene vergadering der Maatschappij Tot Nut van 't
Algemeen, deelen wij het volgende nog mede:
Punt XI. Een voorstel van het departement Haaften
tot beschikbaarstelling aan het hoofdbestuur van f 25,000,
om die departementen, welke soortgelijke vereenigingen
als de Goessche Voorschotbank wenschen te bevorderen,
te ondersteunen met voorschotten van f 100 tot f 2500
tegen 3 pCt., onder eigen verantwoordelijkheid van liet
departement en onder een door het hoofdbestuur goed-
gekeurden waarborg en aflossingstermijn, werd door de
financiëele commissie ontraden met liet oog op de geldelijke
verliezen, welke daaruit voor de Maatschappij kunnen
ontstaan, en omdat liet eene geldbelegging is, in strijd met
art. 79 der wet. De afgevaardigde van Haaften trok het
voorstel in, doch 's Hage nam het over, welks afgevaar
digde de bezwaren der financiëele commissie trachtte te
weêrleggen en op de zedelijke waarde wees, welke de aan
neming van een dergelijk voorstel heeft. Hij wilde echter
bepaald hebben, dat die vereenigingen als regtspersonen
zullen erkend moeten zijn, en dat de voorschotten moeten
gegeven worden tegen minstens 4°/0.
Na eenige discussie, waaraan de departementen Beemster,
Arnhem, Bemmel, Bolsward en Doetincliem deelnamen,
werd een voorstel van laatstgenoemd departement om de
bespreking dezer zaak nog een jaar uit te stellen, teneinde
zich volkomen op de hoogte te kunnen stellen van de
statuten der Goessche Voorschotbank, verworpen. Het
voorstel zelve, zooals het door 's Hage geamendeerd is,
in rondvraag gebragt, werd met 423 tegen 335 stemmen
verworpen.
Punt XII, eveneens een voorstel van het departement
Haaften, tot strekking hebbende dat 1door de vergadering
de wenscli worde uitgesproken tot wettelijke regeling der
coöperatieve vereenigingen in ons land, en 2. dat zij het
hoofdbestuur magtige om hij de hooge regering aan te
dringen op zoo spoedig mogelijke voorziening hierin, werd
door zijn afgevaardigde nader toegelicht. Het hoofdbestuur
is in 't algemeen niet voor het indienen van rekwesten
aan de hooge regering, omdat men bij ondervinding geleerd
heeft, dat dit niet veel afdoet, en het tweede gedeelte meent
zij der vergadering te moeten ontraden, daar de minister
reeds een ontwerp heeft ingediend, ook met het doel om
de coöperatie te bevorderen. Haaften trok daarom het
tweede gedeelte van zijn voorstel in, en de vergadering
sprak de wenschelijkheid uit van de wettelijke regeling
der coöperatieve vereenigingen in dit land, op voorstel
van het departement 's Hage.
Punt XIII. Een voorstel van het departement Delft,
waarbij het hoofdbestuur wordt uitgenoodigd in de bibliotheek
der Maatschappij eene bijzondere afdeeling aan te leggen
van boeken betreffende liet sociale vraagstuk, en dat de
vergadering daartoe voor 1875/76 eene som van f 500 en
voorts eene som van f 100 jaarlijks, naarmate de behoefte,
beschikbaar stelle, werd door den afgevaardigde van dat
departement ingetrokken, evenals punt XIV, een voorstel
van hetzelfde departement, om een jaarlijksch congres te
beleggen op den dag na afloop der algemeene vergadering,
ter bespreking van de spaarbanken en hetgeen daarop
betrekking heeft. De financiëele commissie had de aanneming
van beide voorstellen ontraden.
Punt XV. Een voorstel van het departement Amersfoort,
om liet hoofdbestuur te magtigen aan oude, verdienstelijke
onderwijzers, aan de scholen der Maatschappij werkzaam,
een pensioen te verleenen, welk pensioen zal kunnen worden
verleend aan hen, die 15 jaren aan een departementsschool
zijn werkzaam geweest, vóór het in werking treden der
wet op het lager onderwijs van 1857 en op 1 Jan. 1875
nog in functie waren, met dien verstande, dat de Maat
schappij 2/3 bijdrage in een pensioen van f 600, werd door
de financiëele commissie ontraden, daar het niet op den
weg der Maatschappij ligt, een pensioenfonds te stichten.
De afgevaardigde van het departement Amersfoort wees
er op, dat het voorstel gedaan wordt, opdat niet de blaam
op de Maatschappij zal kunnen worden geworpen, dat zij
personen, die hunne beste krachten ten haren dienste hebben
aangewend, den hongerdood doet sterven. Het departement
Zalt-Bommel ijverde voor de aanneming van het voorstel,
desnoods al moest ieder lid daardoor f 0.25 meer betalen.
Alkmaar was tegen het voorstel, 't gold hier volgens zijn
afgevaardigde een onderwijzer, die zijne krachten ten dienste
van een departement, maar niet ten behoeve van de geheele
Maatschappij heeft aangewend. Bemmel wilde bepaald
zien, dat 1/3 door de Maatschappij en 2/3 door het depar
tement in het pensioen zou worden bijgedragen. Leiden
stelde het volgende amendement voor: 1. De algemeene
vergadering noodigt het hoofdbestuur uit te onderzoeken
in hoever en onder welke voorwaarden het mogelijk is
uit de algemeene kas pensioen te verleenen aan onderwijzers
of onderwijzeressen van departementale scholen, 't zij voor
lager of voorbereidend onderwijs, en 2. om inmiddels, zonder
eenige consekwentie voor anderen, voor ditmaal aan den
eervol ontslagen Amersfoortschen onderwijzer eene jaarlijk-
sche subsidie van f 400 uit de algemeene kas toe te staan.
Dit amendement werd in krachtige bewoordingen ondersteund
door den afgevaardigde van 't departement 's Hage, waaruit
een kleine persoonlijke strijd tussclien dien afgevaardigde,
den heer Kerdijk, en den lieer Jorissen, lid der financiëele
commissie, ontstond.
Het tweede gedeelte van liet amendement Leiden, het
eerst in in rondvraag gebragt, werd aangenomen met 498
tegen 227 stemmen. Het eerste gedeelte werd bij applaus
aangenomen.
Punt XVI wordt aangehouden, daar de afgevaardigde
van het departement Boskoop op 't oogenblik niet aan
wezig was.
Punt XVII Voorstel van liet departement 's Hage,
om het hoofdbestuur te magtigen, door het uitschrijven
van een prijsvraag, een geschrift van ïliet meer dan vier
vellen druks uit te lokken, waarin de vraag omtrent het
begraven en verbranden van lijken wetenschappelijk, maar
tevens in algemeen bevattelijken vorm, behandeld en het
i voor en tegen van beiden in het licht gesteld wordt. Voor
het best gekeurde antwoord wordt uitgeloofd een honorarium
1 van f 300.De financiëele commissie ontraadde de aan
neming daarvan, omdat er reeds een commissie voor de
lijkenverbranding bestaat. De afgevaardigde van 's Hage
antwoordde daarop, dat genoemd departement de zaak zelve
in 't licht wenscht te stellen; de commissie, die zich voor
de lijkenverbranding gevormd heeft, beoogt de verbranding
in te voeren.
