1875. N°. 134.
Zondag 7 November.
AANBESTEDING.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Binnenland.
HËLDËRSCHË
KV MKl WËIMKPKR
„Wij huldigen het goede.5
Verschijnt Dingsdag, Donderdag en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal 1 30.
nu franco per post - 1.65.
Bureau: MOLENPLEIN N°. 163.
Prijs der Advertcntiën: Tan 14 regels 60 Cents,
elke regel meer 15 Cents.
Groote letters of vignetten worden naar plaats-ruimte berekend.
Eiken Donderdag vertrekt de mail naar
Oost-Indië. Laatste ligting 's avonds 6 uur.
Op Vrijdag den 18 November 1875, des avonds ten
zeven ure, zal aan het Raadhuis der gemeente, in het
openbaar, alleen bij inschrijving, worden aanbesteed:
De levering van STEESHUIiIüS aan de
(jemeente-Inrigtingen voor het jaar 1876.
De voorwaarden van aanbesteding liggen ter lezing aan
de Secretarie der gemeente.
Helder, den 6 November 1875.
Burgemeester en Wethouders dier gemeente,
STAKMAN BOSSE, Burgemeester.
L. VERHEY, Secretaris.
HELDER en NIEUWEDIEP, 6 November.
Uit de residentie wordt het berigt vernomen, dat H. M. de
Koningin sedert een paar dagen door een ongesteldheid is
aangetast, die jl. Donderdag een ernstige wending heeft
genomen. De aanval van koorts heeft zich gelukkig niet
herhaald. Niettemin heeft H. M. een zeer onrustigen nacht
doorgebragt, zoodat de toestand zorgelijk is.
Met het oog op dien zorgwekkenden toestand van H. M.
de Koningin, zijn Z. M. de Koning en Z. K. H. de Prins
van Oranje per telegram daarvan in kennis gesteld.
Z. M. de Koning kwam reeds gisteren avond te 6 uren
van het Loo te 's Hage terug; de Prins van Oranje wordt
verwacht, terwijl de reis van Z. K. H. Prins Alexander
naar Algiers voorloopig is uitgesteld.
Des namiddags 7 u. 5 m. De laatste berigten omtrent
den toestand van H. M. de Koningin luiden, dat zij gis
teren vrij is gebleven van de koorts en dat de toestand
overigens .dezelfde is.
Voor een paar dagen waren drie matrozen van een
Noorsche bark gedeserteerd. In weerwil van de ijverigste
nasporingen der politie, zoowel binnen als buiten deze
gemeente ingesteld, mogt het aanvankelijk niet gelukken,
die snaken op te duiken. Met de meeste scherpzinnigheid
werden alle mogelijke informatiën genomen, totdat het
eindelijk mogt gelukken hen aan boord van een naar
Amerika bestemd vaartuig verstopt te vinden.
-In den loop dezer week gingen een paar nachtwachts,
na hunne gewone ronde, naar het politie-bureau, nabij de
Nieuwebrug. Op eens hoorden zij een angstig geschreeuw.
Zij ijlden naar de wacht en voorzagen zich van een
lantaarn. Na eenig zoeken vonden zij een marinier, spar
telende tusschen de balken in het zoogenaamde Boeren
verdriet. Met moeite werd hij er uitgehaald en in de
wacht bij den kagchel gezet. Daar de drenkeling, in
weerwil van het koelbad, nog niet geheel ontnuchterd was,
laatj! het zich denken, dat hij slechts door eene toevallige
omstandigheid van een wissen dood werd gered.
Heden wordt in de Bouwzaal alhier vergelijkend
examen gehouden ter vervulling van de vacante betrekking
van hoofdonderwijzer te Huisduinen.
De in het fort Kijkduin liggende kolonialen, 110 man,
zullen den 16 dezer met de schepen Henriette en Dieuwerke
naar West-Indië worden overgevoerd.
De commissie, door het Nut benoemd tot het instellen
van een onderzoek naar de werking van postspaarbanken,
heeft haar rapport gereed en gepubliceerd.
De beide eerste deelen van het rapport omvatten Enge
land en België, het derde deel is gewijd aan het overig
Europa. De gunstige werking der postspaarbanken in beide
eerstgenoemde landen erkennende, meent het rapport echter
dat de opinie, dat alleen door Staats-postspaarbanken het
spaarbankwezen behoorlijk tot ontwikkeling kan komen,
ongegrond is.
Gemiddeld wordt per hoofd bespaard: in Denemarken
f 60.23, Zwitserland f 54.10, Engeland f 23.04, Prnissen
f 15.88, Zweden f 14.49, Hongarije f 12.25, Italië f8.31,
Frankrijk f 7.41, België f 4.92, Nederland f 4.47 en
Spanje f 0.49.
Deze cijfers genomen uitsluitend naar de bevolking
worden voor Nederland veel gunstiger, als men de
statistiek maakt van het getal inleggers en het getal gele
genheden tot sparen als factor in rekening brengt; dan
blijven Pruissen, Frankrijk, Hongarije, Oostenrijk, Italië
en Spanje bij Nederland ten achter. In elk geval blijft
echter de statistiek ons ongunstig, en de commissie heeft
zich dan ook de vragen gesteld: Welke zijn de middelen
om in dezen ongunstigen toestand verbetering te brengen
Is werkelijk de instelling van een Rijkspostspaarbank, zoo
niet als het eenige, dan toch als het eenig afdoende dezer
middelen te beschouwen?
De laatste vraag beantwoordt zij ontkennend, voornamelijk
met het oog op de finantiële verantwoordelijkheid, die de
Nederlandsche Staat op zich zou nemen.
De rekening van de banne en polder Scliagen over
het jaar 1874 bedraagt in ontvangst f 25,720.42, in uitgaaf
f 22,719.35 sluitende met een batig saldo van f 3001.061.
De collecte, onlangs te Schagen gehouden ten behoeve
van het Fonds tot aanmoediging en ondersteuning van de
gewapende dienst in de Nederlanden, heeft opgebragt de
som van f 46.42, behalve dat voor de gekwetsten enz. in
Atsjin nog gecollecteerd is eene som van f 22.
De afdeeling Waard en Groet der Hollandsche
Maatschappij van Landbouw hield jl. Dingsdag te Nieuwe-
Niedorp vergadering. Als candidaat voor lid van het
hoofdbestuur, in de plaats van den heer L. van Es, te
Melissant, die om redenen van gezondheid zijn ontslag heeft
genomen, is benoemd de heer J. van der Breggen, te
Waddinxveen. Verder heeft de afdeeling f 25 toegezegd
voor de prijsuitloving voor een stoomdorschwerking, dat
alle granen, zaden en peulvruchten marktschoon oplevert.
Door twee leden werd daarvoor te zamen f 35 aangeboden.
Men meldt uit Avenhorn dd. 2 dezer:
«Wordt van zekere zijde aan Noordholland benoorden
het IJ wel. dikwijls ten laste gelegd, dat het, hoe rijk ook
in geld en goed, geestelijk arm is, alle belangstelling in
ontwikkeling des geestes, in volksbeschaving en volksver
edeling mag toch gewis geenszins van Noordholland benoorden
't IJ worden ontzegd. Volks-voorlezingen, ondersteund
door'de verschillende afdeelingen der Maatschappij tot Nut
van 't Algemeen, worden hier en in den omtrek geregeld
gehouden en vrij druk bezocht, terwijl bovendien te Ouden
dijk, te Groothuizen en hier ter plaatse voor den kleinen
burgerstand sedert langeren of korteren tijd een plaatselijk
zoogenaamd «burgernut» is opgerigt, in welks vergaderingen
de voordragt van proza of poëzie voor arbeiders of hand
werkslieden ten beste wordt gegeven.
Jl. Dingsdag avond is een boer, die van de Purme-
render markt huiswaarts keerde, in den Beemster met paard
en wagen te water geraakt en levenloos opgehaald. Misbruik
van sterken drank is ook weder van dit ongeluk de oorzaak.
- Met belangstelling namen wij kennis, zegt de KI. Crt.,
van de geschiedenis der kunstmatige vischteelt-inrigting van
het genootschap Natura Artis Magistra. Deze geschiedenis
is vervat in den vorm van een schrijven aan den minister
van Binnenl. Zaken, maar zij verdient in wijder kring be
kend te worden dan in de ministeriëele bureaux. Het blijkt
uit dit onopgesmukt verhaal, hoe nuttig deze inrigting heeft
gewerkt, en als de IJssel tegenwoordig weder zalmen levert,
als forellen welig tieren in de beken van Bronbeek en el
ders hier te lande, dan heeft men dit ongetwijfeld te danken
aan den ijver en de goede zorgen van het bestuur van
genoemd genootschap, zoo krachtig bijgestaan door den heer
M. J. de Bont, wien geen opoffering van tijd, geen moeite
te veel was om deze gewigtige zaak te bevorderen. De
kunstmatige vischteelt, men ziet het duidelijk uit dit verslag,
is een zaak van groot belang en wel in staat bij te dragen
tot de vermeerdering van de volkswelvaart, 't Is een. in
dustrie, die als 't ware nog in hare kindschheid verkeert,
en te hopen is het, dat het met zooveel lof door geheel
Europa gunstig bekende Zoölogisch genootschap te Amster
dam, nu men meende het rijks subsidie te moeten weigeren,
voort zal gaan op den ingeslagen weg. De inrigting te
Velp moge vruchten afwerpen, goed is het zeker als Artis
voortgaat mede bij te dragen tot de bevolking onzer talrijke
rivieren en meren.
Vooral ook verwachten wij veel van de Amerikaansche
zalmforel brook troutniet alleen merkwaardig om haren
spoedigen wasdom, maar ook omdat deze visschen niet naar
zee trekken, noch elkander verslinden, zooals andere zalm
soorten wel doen. Van de drie doosjes bevruchte eijeren,
door den heer Bottemanne uit Caledonië aan het genoot
schap gezonden, is één doosje in goeden staat overgekomen
en thans zijn in Europa van deze geheel nieuwe zalmsoort
89 exemplaren ter grootte van pl. m. 12 cM. in de bassins
van het genootschap aanwezig.
Het circus Rancy zal gedurende de wintermaanden
te Amsterdam voorstellingen geven.
Tot lid van de Tweede Kamer voor het hoofd
kiesdistrict Haarlemmermeer is gekozen mr. F. J. J. baron
van Heemstra met 648 stemmen. Er waren 1084 stemmen
uitgebragt; van onwaarde 17, geldig 1067. Jlir. mr. J.
W. H. Rutgers van Rozenburg bekwam 415 stemmen.
Te Rotterdam zijn dezer dagen twee voor eenigen
tijd wettig gescheiden echtgenooten op denzelfden dag ieder
weder met een ander in den echt verbonden.
De Rotterdammers, die in gevaar verkeeren van
gegijzeld te zullen worden, zijn voorloopig gerust. De
gijzelkamer is geheel vol, zoodat de adspiranten queue
moeten maken.
"Werd door de arrondissements-regtbank te Gorin-
chem nog niet lang geleden, ter zake het onbevoegd
uitoefenen der geneeskunst, de wonderdoctor van den
Berg, die een tijd lang in den Alblasserwaard met den
schromelijksten afloop een tal waterzuchtlijders behandelde,
speciaal door middel van een aftreksel van Amersfoortsche
heidekruiden, tot een welverdiende celstraf veroordeeld,
jl. Woensdag moest bij de openbare teregtzitting van
evengenoemd regterlijk college niettemin weder een groot
deel daarvan worden gewijd aan de tegen een soortge
lijken geïmproviseerden esculaap ingebragte beschuldiging
van het onbevoegd uitoefenen der geneeskundige praktijk
als bedrijf in de gemeente Lekkerkerk en omstreken. De
beschuldigde, Sint-Nikolaas geheeten en te Rotterdam
woonachtig, had zich in die streken meer speciaal toe
gelegd op de behandeling van lijders aan rheumatische
aandoeningen, bloedgebrek of stoornis in het zenuwstelsel,
en dat menig ligtgeloovige zijne dupe werd, bleek uit een
aantal patiënten van St. Nikolaas als getuigen a charge,
in zake contra hun genoemden lijfarts gedagvaard, terwijl
een menigte ter teregtzitting uitgestalde drankfleschjes
allerhande artsenijen bevatten, die met de noodige gebruiks
aanwijzingen prijkten. Het O. M. eischte de toepassing
der wet in hare volle gestrengheid, rekwireerende tegen
Sint-Nikolaas eene cellulaire gevangenisstraf voor den tijd
van drie maanden, en rigtte daarna in het bijzonder tot
de getuigen een ernstig woord van bestraffing en verwijt
over hunne afkeurenswaardige ligfgeloovigheid, welke het
onbevoegd uitoefenen der geneeskunst zoo schrikbarend in
de hand werkt. (N. R. C.)
De heer Pot, lid van den gemeenteraad te Ylissingen,
die zich onlangs met kracht verzette tegen beweerde «onre
gelmatigheid,» die bij de verkiezing van een wethouder (den
heer Kleijnhens) zou hebben plaats gehad, heeft zich
na door de Gedep. Staten van Zeeland deswege in het
ongelijk gesteld te zijn met diezelfde klagt tot Z. M.
den Koning gewend. Z. M. heeft den heer Pot jl. Woensdag,
in overeenstemming met het advies van don betrokken
gemeenteraad en Gedep. Staten, geantwoord, dat zijn klagten
niet vatbaar voor overweging en ongegrond werden
beschouwd.
De zaak van de Phenix zal, naar men mededeelt,
vermoedelijk inderminne geschikt worden. Het is met het
oog daarop, dat de verdedigers van het schip, om deze zaak
geregtelijk te doen behandelen, zes weken uitstel hebben
gevraagd en verkregen. (Vaderland.)
Men schrijft uit Vlissingeu aan het Vaderland:
«De vele scheve en onjuiste voorstellingen, die er ten
aanzien van het gebeurde met de «Phenix» in binnen- en
buitenlandsche kranten worden aangetroffen, geven mij aan
leiding een dor, maar getrouw verhaal van het gebeurde
te geven.
Zooals men weet, werd door de «Phenix» op den 25
Maart jl., des morgens te half acht uren, op de Schelde voor
Vlissingen een tjalk over- of aangevaren, waardoor laatst
genoemd schip onmiddellijk in de diepte wegzonk. Op de
tjalk bevond zich schipper M. de Bruin met vrouw, vijf
kinderen en hun knecht, die zich na de aanvaring met
groote krachts-inspanning met hun eigen roeiboot zelf
redden niet door de «Phenix,» zooals de firma de Leeuw
en Philibbsen beweert. De bemanning van de tjalk roeide
daarop naar de «Phenix,» die haar opnam en te Neuzen
weder aan land zette, waarna zij de «Phenix» haar
reis naar Antwerpen weder vervolgde.
Door den gezagvoerder van de «Phenix» was aan den
schipper van de tjalk duizend gulden «als schadevergoeding»
aangeboden, die, ofschoon de tjalk niet geassureerd was,
op de meest stellige wijze werden geweigerd. Schipper de
Bruin, die evenwel geen middelen bezat om in deze een
geregtelijke vervolging in te stellen, wist geen uitweg en
zijn toestand met vrouw en vijf kinderen was verre van
benijdenswaardig.
De heeren mr. van Hoek en mr. Brieve, eerstgenoemde
Rijks-advocaat en de laatste procureur bij de regtbank te
Middelburg, trokken zich de zaak aan en namen alle kosten
voorloopig voor hunne rekening. Door hun bemoeijing werd
door de regtbank te M. last gegeven om op de «Phenix»
beslag te leggen, desnoods met gebruik making van den
sterken arm. De komm. van het wachtschip, gestationeerd
te VI., werd tot dat einde geregtelijk gerekwireerd, doch
alvorens daartoe zijn medewerking te verleenen, wendde hij
zich per telegraaftot den M. v. Marine om te vernemen,
in hoeverre hij in deze rekwisitie mogt uitvoering geven.
Met aanbeveling van eenige voorzigtigheids-wenken ant
woordde Z. Ex. toestemmend. Alstoen werd onmiddellijk
overgegaan om de «Naerebout» met twee getrokken stuk
ken te bewapenen, om daarna op de terugkomst van de
«Phenix» te wachten. Van al cleze maatregelen was de
