HELDERSCHE
Ei\ NIEUWEDIEPER COURANT.
1876, N°. 15.
Vrijdag 4 Februarij.
34 Jaargang.
BEKENDMAKING.
„W ij huldigen het goed e."
..Verschijnt Dingsdag, Donderdag en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
t n franco per post - 1.65.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN N". 163.
Prijs der Advertcntien: Van 14 regels 60 Cents,
elke regel meer 15 Cent9.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Eiken Donderdag vertrekt de mail naar
Oost-Indië. Laatste ligting 's avonds 6 uur.
De BURGEMEESTER der gemeente Helder brengt ter
voorkoming van ongelukken ter openbare kennis, dat de j
KUNST-SCHIETOEFENINGEN aan boord van de -in
de haven liggende batterij SALAMANDERop Donderdag
den 3den dezer maand weder zullen aanvangen.
Gedurende den tijd der schietoefeningen zal de roode
vlag van genoemde batterij waaijen.
Helder2 Februarij 1876.
De Burgemeester voornoemd,
STAKMAN BOSSE.
Binnenland.
HELDER en NIEUWEDIEP, 3 Februarij.
Zr. Ms. stoomschepen Prinses Marie, Zilveren Kruis,
Leeuwarden en Cornelis Dirks zijn, het eerste den 16 Dec.
en de drie laatsten den 3 Jan. van St. Thomas te Cura9ao
aangekomen.
De vertrekdag van Zr. Ms. schroefstoomschip Aruba,
kommandant jhr. lioëll, is naar wij vernemen bepaald op
20 dezer.
«Historische voordragt voor viool.» Zoo luidde het
programma, dat de heer en mej. Meyroos aan de belang
stellenden op Dingsdag avond 11. aanboden. Gaarne hadden
wij gezien, dat de geachte concertgever zich trouw aan
het programma gehouden had, ofschoon het veranderde
gedeelte van het programma composities deed hooren van
de groote meesters uit den laatsten tijd. Men had onder
linge vergelijkingen kunnen maken bij deze composities uit
de verschillende tijdvakken, misschien echter zonder resul
taat of bepaalde uitspraak, want de sonate van Porpóra
Porpóra, geboren te Napels in 1686, was een eminent toon
dichter. Hij componeerde meer dan 60 opera's, cantates en
oratoriums en stierf in 1766 (volgens nnderen in 1767) als directeur
van het conservatoir Santo Onofrio en kapelmeester aan de Kathe
draal te Napels.
Brieven uit Hennemerland.
Alkmaar30 Januari '76.
Ik zou u met Kersmis schrijven, en met een paar dagen is het
reeds Vrouwendag. De vloersteenen in het voorportaal der hel
zijn alweer met één vermeerderd, als het niet van tijd tot tijd
uitgebouwd wordt, krijgt men er stellig te veel. Onze „stille zes
weken" zijn al weer omgevlogen, onze kaas- en graanmarkten
staan hervat te worden. Moge de graanbouw dit jaar voordeeliger
slagen dan in het vorige, toen, vooral in de boomlooze noordelijke
gedeelten onzer provincie, een schraal gewas of in het geheel geen
gewas verkregen werd, en de aanvoer Ier markt slechts 77,502
mudden [ik blijf met van Vloten de uitheemsche namen van maten
en gewichten afkeuren] bedroeg, d. i. 12,283 mudden minder dan
in 1874. Ook de aanvoer van kaas, alhoewel nog de aanzienlijke
hoeveelheid van 4,363,591 pondeD beloopende, bleef 58,893 ponden
beneden dien van het jaar te voren. Wat het vee betreft, mochten
wij ons weder in eene belangrijke vermeerdering verheugen, en
wel van 11,836 stuks, waardoor een cijfer van 109,326 bereikt
werd. Nu ik toch in de statistiek verzeild ben, voeg ik hierbij,
dat ons zielental tot 12069 gestegen, en dus het in zake van
belastingen fatale aantal van 12000 overschreden is; maar onder
dat aantal zijn begrepen 173 in het verbeterhuis aanwezige knapen,
die met den afschuwelijken naam van „opvoedelingen" aangeduid
en niet tot onze wettige bevolking mogen gerekend worden.
Als ge nu meent, dat het in de jongste zes weken hier stiL is
geweest, dan moogt ge zulks niet toepassen op het gebied der winter-
amusementen: want scheen er, toen de winter aanving, zoo wat
niets te zullen plaats hebben, het tegendeel is het geval geweest:
er is niet alleen een schat van geld, maar zelfs overleg noodig om
alles te kunnen bijwonen. Een der beide schouwburg-ondernemers
zou zich ditmaal onthouden, maar hij is voor de verzoeking
bezweken; de afdeeling van Toonkunst, over welker toestand en
bloei geen zeer opbeurend verslag was uitgebracht, gaf reeds haar
tweede winteruitvoering, met medewerking van den heer Fischer,
waarbij zij die Kreuzfahrer van Niels Gade en der Rose-Pilgerfahrt
van Schumann ten gehoore bracht, vooral het eerste toonwerk met
grooten bijval; Coneordia opende eene inteekening voor concerten,
verwierf veel deelnemers en gaf de vorige week haar eerste concert,
waarbij zij haar beste beentje voorzette en met het eigen werk
meer succes behaalde dan met de assistentie van mej. Colpaar,
sopraan, wier aanleg nog meerdere ontwikkeling behoeft. Kunst
zij ons doel gaf twee kunstbeschouwingen, van Kunstliefde en Arti
Sf Amicitiae, in ééne week. Dominé Zaalberg maakte een begin
met zijne voordrachten over darwinisme en godsdienst, waarbij hem
een talrijk en belangstellend gehoor te beurt viel. Morgen geeft
Bilderdyk zijn tweede opvoering, en wel van Montrose, een drama
atra de dagen van Cromwell ontleend, hetwelk de Kamer dezer
beviel ons beter dan menig opus onzer jongere classieken.
Doch bepalen wij ons liever tot de vertolkers dezer heer
lijke scheppingen. De heer Meyroos is een volleerd violist
en neemt stellig eene eerste plaats in in de rij onzer
vaderlandsche kunstenaars. Zijn spel is wegslepend schoon.
Met den grootsten eenvoud en met het grootste gemak doet
hij zijn instrument zingen, want zang was vooral in het
adagio van Spohr, dat de kunstenaar met zooveel entrain,
met 'zooveel gevoel en zoo treffend voordroeg, dat de aan
wezigen hem luide en met bijvalsbetuigingen tot eene
reprise als 't ware dwongen. Bereidvaardig gaf de kunste
naar aan het verzoek toe en herhaalde met hetzelfde
succes dit juweel van vioolcompositie. Met een tweede
talent hadden wij het genoegen dien avond kennis te
maken, 't Was mej. Meyroos (dochter van den concert
gever), die zich als eene uitstekende pianiste heeft doen
kennen. Haar spel is meesterlijk, haar aanslag vast, flink
en zeker. De eerste piano-solo (als we ons niet vergissen
de Rhapsodie van Liszt) werd door mej. Meyroos met het
meeste succes voorgedragen. De jeugdige artiste belooft
veel voor de toekomst. Hoe kan het echter anders, zij
die zoo'n waardigen leider heeft! Bragt het toeval ons in
kennis met twee talenten van vaderlandschen bodem, wij
zijn 't er dankbaar voor en zeker allèn, die Dingsdag
avond met ons dit ware kunstgenot gesmaakt hebben. De
algemeene stilte bij de voordragten en het luide applau-
dissement hebben den heer en mej. Meyroos stellig bewijzen
gegeven, dat zij hier een tal van vereerders gevonden
hebben.
Door de rederijkerskamer Bilderdijk van Alkmaar
werd gisteren alhier in Tivoli voor de leden der rederijkers
kamer Olympia zeer verdienstelijk opgevoerd het treurspel
"Montrose of de Zwarte Markgraaf
De mailboot Prinses Amalia is heden middag één
uur ter reede aangekomen. Morgen, Vrijdag, des voor
middags negen uur, zullen de troepen debarkeren.
Het Enge'.sche stoomschip Mimosa, van Rotterdam
naar Hamburg, is gisteren nacht alhier op de Bol gestrand,
doch met assistentie weder vlot geworden en heeft de reis
voortgezet.
De Staatscourant bevat het bij Koninklijk Besluit
goedgekeurd reglement van de Marine Machinisten-Club.
Het doel dezer Club is: 1. op gepaste wijze de aaneenslui
ting en zamenwerking van het korps machinisten der Kon.
Ned. Marine te bevorderen; 2. het houden van bijeen-
dagen ook ten uwent zal opvoeren [de ongesteldheid van een paar
leden maakt aan de overige het gevolg geven van dit voornemen
bezwaarlijk genoeg]Euterpe geeft deze week een concert ten
voordeele der behoeftigen, het Nut annonceert eene lezing van den
heer Koopmans van Boekeren. Mij dunkt, wij kunnen het er wel
mede doen en mogen wel dankbaar zijn, dat wij, bij veel raiddel-
matigs, ook veel goeds hebben mogen hooren, ja uitstekends, zooals
den bas-solist Fischer, zooals mevr. Kleine, toen zij als Saffo optrad.
Ik sprak nog niet eens van de eigenlijke winterpret, het
ijsvermaak, dat ditmaal reeds zoo vroeg, ten koste van een turf-
en peterolienood, te genieten viel, en waaraan door de IJsclub zoo
plotseling een eind werd gemaakt, toen zij eene hardrijderij op
schaatsen aankondigde en, als natuurlijk gevolg daarvan, de dooi
begon. Ik vind dergelijke hardrijderijen even barbaarsch als de
Spaansche stierengevechten, en heb mij verkneukeld op het bericht,
hoe de Friesche hardrijders „gijleken"; maar ik ben tot nu toe
lid van onze IJsclub gebleven, wegens haren gunstigen invloed op
het winterweder. Faalt zij eenmaal, zooals Doedes met de zendings
feesten, en gaat een door haar ontworpen wedstrijd met vriezend
weêr door, dan ontloop ik haar oumiddelijk.
Turf- en peterolienood doet mij denken aan den St. Nicolaasuood,
toen, ook al door de vorst, de cadeautjes aan de stations opgehoopt
stonden en 5 of 6 dagen te laat het lekkers oubakken, bedorven
'of.hunne bestemming bereikten; en ook aan dien anderen,
chronischen nood, het gebrek aan hulponderwijzers, hetgeen onzen
gemeenteraad bewogen heeft, aan de armenschool eene proef met
hulponderwijzeressen te doen. De mazelen verschaffen inderdaad
eene kortstondige matiging in dien nood, maar nu alle scholieren,
alsof er geene epidemie-wet bestond, die ziekte gehad hebben,
doet zich de leemte weêr te dringender gevoelen. Moge de minister
Heemskerk toch uitvoering geven aan de door de Tweede Kamer
aangenomen amendementen van den heer Moens, en daartegen
geene bezwaren oproepenHet openbaar en het bijzonder onderwijs
lijden beide door den nood, het eerste wordt er door verhinderd
voor de natie te zijn wat het overeenkomstig de bedoeling der
wet zijn moest. Maar. laat mij niet te zeer afdwalen en binnen
mijn district, op schoolgebied het 6de, blijven, waarin de heer
Luymes, een meer dan 70jarig man, als schoolopziener herbenoemd
en daarmede, van wege het gezamenlijk onderwijzend personeel,
onder aanbieding eener prachtige pendule, gelukgewenscht werd.
Reeds 18 jaren was hij aller onderwijzers vriend, wat zeker zeer
voor zijne vredelievendheid pleit of voor zijnen tact om met lieden
om te gaan, waaronder, de goeden niet te na gesproken, ook wel
eens minder humane zullen voorkomen.
Ook een onzer policie-agenten schijnt die tact in hooge mate
eigen te zijn. Verbeeldt u, in onzen gemeenteraad was ter sprake
gekomen om hem wegens zijnen leeftijd, met of zonder pensioen
men pensioneert hier niet, maar il y a des accomodements avec
le ciel te ontslaan; maar 74 landlieden dienden een adres in
komsten ter behandeling van wetenschappelijke onderwerpen
en 3. een onderlinge spaarkas op te rigten, waaruit door
de leden, hun naaste bloedverwant of hunne naaste bloed
verwanten, een som in ééns of tot nader te bepalen leeftijd
een jaarlijksche uitkeering genoten zal worden.
Voor een paar dagen hebben wij gemeld, dat de
regtbank te Darmstadt den bekenden majoor Steek bij ver
stek wegens 't aanwerven van soldaten voor het Ned.
Indische leger heeft veroordeeld tot acht maanden ge van-
Bij de behandeling van het regtsgeding zijn, zooals nu
uit Darmstadt wordt gemeld, feiten aan 't licht gekomen,
die ongetwijfeld de rijksregering zullen nopen, tot het
rigten van ernstige vertoogen aan het Nederlandsche gouver
nement. Uit de ten processe gelezen brieven, afkomstig
van den heer Henny, secretaris-generaal bij het Neder
landsche ministerie van koloniën, is op onweerlegbare wijze
gebleken, dat de Nederlandsche regering den majoor Steek
last heeft gegeven tot het aanwerven van manschappen,
terwijl daarenboven uit die brieven blijkt, dat de bedoelde
regering overtuigd was, dat de handelwijze ongeoorloofd
moest worden geacht en dat er gevaar bestond voor ver
wikkelingen, indien het gebeurde wereldkundig werd.
Het is te hopen, dat de Nederlandsche regering zich
tegen deze ernstige beschuldiging voldoende zal kunnen
verdedigen en daarom verdere moeijelijkheden met onzen
Duitschen nabuur zullen worden voorkomen.
In het tijdperk van vier weken, 26 Dec. 1875 tot
22 Jan. 1876, zijn, blijkens ingekomen ainbtsberigten, door
longziekte aangetast: in Zuidholland 138, in Noordholland
3, in Utrecht 12, in Friesland 83, in het Rijk 236 runderen.
Ds. G. Doedes, pred. te Velzen, als zoodanig te
Amsterdam beroepen, is na korte ziekte overleden.
De ziektetoestand van den heer dr. A. Kuijper blijft
dezelfde. De koorts houdt aan en de patiënt blijft zeer zwak.
De ongesteldheid bestaat volgens het D. in zenuwlijden,
door overspanning teweeggebragt. Volgens het advies van
zijn geneesheer, zal een reis naar het buitenland tot herstel
noodzakelijk wezen.
Op de voordragt voor hoofdonderwijzer te "YVormer
is o. a. geplaatst de lieer J. Ditmars, van Anna Paulowna.
In de maand Nov. jl. werd vanwege het hoofdbestuur
van de Holl. Maatschappij van Landbouw onder de leden
een circulaire verspreid betreffende de ruiling van zaaizaad.
Het stelsel van ruiling, daarin ontwikkeld, heeft bijval
waarin zij verzochten, aan Schouten de surveillance op de markt,
waartoe hij zoo uitnemend geschikt is, te laten. De raad deelde
deze zienswijze, besloot den betrokken persoon niet te ontslaan, en
tevens om de nachtwacht op den bestaandeu voet te handhaven
en de bezoldiging der politie-agenten met f 50's jaars te verhoogen.
In mijn vorigen tot mijne voldoening bracht ik mijn Hoornschen
collega aan het schrijven en wel tot openlijke bekentenissen, die
intusschen voor ons, Alkmaarders, niet nieuw waren in mijn
vorigen dan heb ik verzuimd u te melden, dat wij weder eene
schrede zijn voortgegaan op dc baan der beschaving; immers,
onze boekhandelaars zijn met twee vermeerderd, onze couranten
met één. Nevens onze TSjarige Alkmaarsche Courant en nevens
het roomsch-catholieke orgaan „de Nieuwe Noordhollander," hebben
wij een goedkoop Advertentieblad bekomen, een verwant van het
len uwent verschijnende „Vliegende Blaadje" en ook ten uwent
beheerd wordende. Het debuteerde o. a. met eene rubriek
„Alkmaarsche Moppen" geestig, niet waar? en gaf reeds
een paar malen een prijsraadsel. Het adverteert voor weiuig geld,
5 cents per regel; maar neemt men in aanmerking, dat de
Alkmaarsche Courant hier en in den omtrek door elk gelezen
wordt en het nieuwe blad niet, dan dient men, in het laatste
willende adverteeren, het ook in de eerste tc doen, en heeft men
voor 5 regels te betalen èn 25 èn 75 cents, dat is zamen f 1, of
25 meer dan vóór de tegenwoordige periode van goedkoopheid.
Dezelfde berekening kan men eveneens d costy maken.
In mijn vorigen maakte ik ook gewag van het heengaan van
eenige kerkmeesters der hervormde gemeente, ten gevolge van het
vervangen van den burgemeester door een orthodox lid. De zaak
is beter afgekomen dan zij zich liet aanzien, daar men bij de ver
vulling der vacante plaatsen niet al te scherp op de leer heeft
gelet, en alzoo geslaagd is in het bijeenbrengen van een college,
waarin de orthodoxie wel de overhand heeft, maar dat waarborgen
geeft voor een richtig beheer der gemeentefondsen en doet ver
wachten, dat het onderhoud der kerkgebouwen zich niet door gebrek
aan eerbied voor bouwkunstig schoon zal kenmerken.
Bouwgrond is bij u duur, maar wat zegt gij van deze prijsjes
voor weiland, dezer dagen verkocht en gelegen over het Kanaal,
omstreeks de plaats, waar vroeger de barges en stoombooten van
Zur Mühlen aanlegden? Nagenoeg 2 bunders brachten, behalve
10 p. c. onkosten, f 10,503 op, maar, erger nog, ongeveer 86
roeden f 4600. Dit is geheel buiten de plaatsen waar gebouwd
wordt en toch te duur om er koeien te doen weiden. Ons wacht
dus misschien eene verrassing.
Ik zou u schrijven over ons muzeiim, maar zie, ik heb mijn
blaadje reeds volgepraat. Al weder een vloersteen voorhu
Hoe het zij, het saizocn zou u toch thans niet tot een bezoek
nopen, en bovendien: een lid der commissie van toezicht heeft mij
gezegd, dat er eerlaug een verslag over het muzeüm zal verschijnen,
laat mij, om beter ingelicht te zijn, dit afwachten.