HELDERSCHE
EN iVlEEWEDIEPER COURANT.
1876. N°. 37.
Zondag 26 Maart.
34 Jaargang.
Binnenland.
„W ij huldigen het goed e."
Verschijnt Dingsdtg, Donderdag i
Abonnementsprijs per kwartaal
Zatordag namiddag,
franco per post
1.30.
- 1.65.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN N°. 163.
Prijs der Advertenticn: Van 14 regels 60 Cents,
elke regel meer 15 Cents.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Eiken Wonderdajj vertrekt de mail naar
Oost-Indië. Laatste ligting 's avonds 6 uur.
HELDER en NIEUWEDIEP, 25 Maart.
Met innig genoegen vermelden wij, dat de roepstem
der Plaatselijke Commissie, die werkzaam is in 't belang
der noodlijdenden door den watersnood, bij de inge
zetenen dezer gemeente weerklank heeft gevonden. Nog
zijn niet alle wijken geheel bezocht en reeds is een vrij
aanzienlijk bedrag van geldelijke bijdragen ingekomen,
tengevolge waarvan al aanstonds f 1000 aan de Hoofd
commissie te Amsterdam kan worden toegezonden. De
leden der Commissie stellen zich intusschen voortdurend
beschikbaar voor het in ontvangst nemen van gelden, die
men alsnog voor dit doel zou willen afzonderen.
Na het bedaren van het stormweer heeft onze haven
een ander aanzien bekomen. Een groot aantal koopvaardij
schepen zijn naar zee vertrokken en ook een twintigtal
vischsloepen, die hier een geruimen tijd stil lagen, zijn
weder op de vangst uitgegaan. De haringtrekkers zien
thans hunne moeite beloond en ook de kleine of kust-
visscherij is weer begonnen. De haring gold jl. Woensdag
f 4.75 a f 5 het tal, terwijl schelvisch f 60 per groot
honderd opbragt en kabeljaauw met f 3 per stuk betaald
werd; rog bragt per stuk f 1.35 op, een ongekende prijs.
De vangsten zijn wel niet groot, maar bij eenigszins vast
weer zal dit wel toenemen. Platvisch wordt nog niet
aangebragt. Texelsche en Wieringer schuiten visschen op
garnalen, welke vangst zeer bevredigend is. Eene firma
alhier heeft een Engelsclien garnalenvisscher van Maldon
laten komen, om de juiste toebereiding der garnalen alhier
te doen leeren.
Z. K. H. Prins Hendrik zond dezer dagen een keurig
canapé-kleed voor de verloting, eerstdaags door de ver-
eeniging «Tabitha'' alhier te houden.
Gisteren avond werd in het lokaal Tivoli alhier de
zesde en laatste volksvoordragt in dit saizoen gehouden.
Sprekers waren de heeren Jhr. W. A. Alting van Geusau
en B. H. Polak. Eerstgenoemde schetste het leven van
den artillerie-officier Willem van Eerbeek en vond daarbij
gelegenheid te wijzen op het lief en leed van den militair,
op het gewigt van die betrekking, om in vredestijd zich
voor te bereiden voor de ure des gevaars, in tijd van nood
zijn leven dienstbaar te stellen aan de verdediging van den
vaderlandschen grond. Aan 't slot ontwierp spreker eene
fantasie, die een verdediging dezer veste tegen een aan-
rukkenden vijand voor de verbeelding riep. De held van
zijn verhaal stierf in een bloedigen strijd den heldendood.
Aangrijpend, treffend was deze schildering. Eindigende,
herinnerde spreker aan de zinspreuk der vaderen«Eendragt
maakt magt» en wekte hij op tot die deugd, opdat, komt
eenmaal de ure des gevaars, door eendragtige zamenwerking
de onafhankelijkheid van den dierbaren geboortegrond
behouden blijve. De tweede spreker begeleidde zijn
gehoor in de verbeelding op een reisje, en bezigtigde eene
schilderij-verzameling. Na gewezen te hebben op de alle-
daagsche opmerkingen van sommige bezoekers dier musea,
verwijlde hij eenigen tijd bij een viertal schilderstukken
de laatste gedachten van een afgehouwen hoofd, het laatste
kanon, mooi Antje, en de eerste seconde na den dood.
Met blijkbare belangstelling werden deze voordragten door
het talrijk aanwezig publiek aangehoord. Ten besluite werd
door het gezelschap Ernst en Scherts met succes ten tooneeie
gebragt het blijspel: «De graaf van Rotsveld en zijne Neven,
of de Berendooder,» kluchtspel in één bedrijf, van M. L.Quak.
De volksvoordragten voor dezen winter namen hiermede
een einde. Het druk bezoek, dat telkens viel op te merken,
getuigde dat deze poging om iets dat aangenaam en tegelijk
nuttig is voor 't volk, te organiseeren, door liet publiek zeer
wordt gewaardeerd.
Jl. Donderdag avond zette de heer Joh. Dyserinck
de reeks zijner voordragten over vergelijkende taalstudie
voort, zich ditmaal bepalende tot de beschouwing en ver
duidelijking van woorden van Griekschen en Latijnschen
oorsprong met het voorvoegsel pro. Na de pauze deed
spreker eenige aanwijzing omtrent den oorsprong van eigen
namen, die voorkomen in de mythologie bij de Grieken en
de Romeinen.
Met nog eene voordragt, te houden op 30 dezer, zal
genoemde spreker zijne lezingen voor dit saizoen besluiten,
Wij maken belangstellenden opmerkzaam op de a. s.
Dingsdag in Musis Sacrum te houden wetenschappelijke
voordragt door den heer Lefèbre, uit 's Hage. In een
onzer vorige nommers hebben we reeds gewezen op bet
belangrijke, dat door den lieer L. wordt geleverd. Het
programma, dat thans verspreid wordt en aan het lokaal
verkrijgbaar is, bevat nadere bijzonderheden.
Wij vestigen de aandacht onzer lezers op de uitgave
van het werkje, getiteld: Piëtro, van W. Mets Tz., door
Berkhout Comp. ten voordeele der noodlijdenden door
den watersnood. Deze uitgave veïdient in groote mate
ondersteuning. De naam des schrijvers is bij ons zeer
gunstig bekend en liet liefdadig doel, dat door uitgever en
auteur wordt beoogd, maakt verdere aanprijzing geheel
overbodig. Bij den noodigen steun van de zijde van het
publiek, kan op die wijze nog een niet onbelangrijke som
tot leniging van den nood worden bijeengebragt.
De fabriek van mr. Ch. Bosch Reitz zal eerstdaags
weder eene groote uitbreiding ondergaan. Aan die voor
onze gemeente zoo belangrijke inrigting zal namelijk worden
verbonden eene ketelmakerij.
Naar wij vernemen is de Engelsche ondernemer, in
weerwil der groote teleurstelling, die hij bij het afbrengen
van liet gestrande stoomschip König Wilhelm moest onder
vinden, nog niet ontmoedigd en zou het voornemen be
staan om met uit Engeland aan te brengen werktuigen
het ligten van bedoeld schip te beproeven. Men vreest
dat dit eene vruchtelooze poging zal zijn, want het schip
zinkt hoe langer zoo meer in het zand.
De collecte voor de noodlijdenden door den waters
nood heeft opgebragt: te Middelburg f 4388.411, waaronder
een bankbillet van f 1000 (in 1861 bedroeg zij f 5756.
te Dordrecht f 6839.09,1 en nog één gift van f 1000 en
twee giften ieder van f 1Q0, totaal 8039.091; te
Enschedé f 1169.te Haarlem f 7558.14, benevens
eenige vreemde munten, coupons, enz. ter waarde van
ongeveer f 25.
Evenals door een officier van het leger het denkbeeld
is opgeworpen om' een of twee dagen tractement te geven
voor den watersnood, is dit ook gewenscht door een lands
ambtenaar, die zijne collega's van eiken rang daartoe aanspoort.
De Landb. Crt. vraagt bijdragen voor zaaizaad cn
pootaardappelen ten behoeve van de noodlijdenden door den
watersnood.
H. M. de Koningin bevindt zich in de laatste dagen
niet zoo wel als vroeger. Haar vertrek uit Cannes moet
dan ook voor onbepaalden tijd uitgesteld zijn.
Den 29 April a. s. zal het 200 jaar geleden zijn,
dat de Ruijter aan de gevolgen der verwonding in den
zeeslag bij Sicilië bezweek.
Onder den titel: Gedenkboek van het Instructie—
Bataillonschreef de 1ste luit. P. R. Goudschaal de her
inneringen bij het 25jarig bestaan van dat korps.
Uit de daarbij gevoegde statistiek blijkt, dat sedert de
oprigting van liet bataillon 8779 jongelingen werden aan
genomen. Daarvan werden met hoogeren rang 8273 bij
het leger overgeplaatst, waarvan 147 als 2de luitenant en
482 als onderofficier. Na aftrek van de sterfte blijkt, dat
95 pCt. van het aantal jongelingen aan de bestemming
heeft beantwoord.
Het hoofdbestuur der Holl. Maatschappij van Land
bouw heeft zich tot den minister van Binuenl. Zaken gewend
met een adres, waarin het betoogt, dat de wijze van
bestrijding der longziekte, waartoe de districts-veeartsen in
hunne vergadering van 2 Maart hebben besloten den
minister te adviseren, en waarvan bet aanvragen door dezen
van een crediet van 1 millioen bet gevolg is geweest, niet
de gewenschte resultaten zal opleveren, tenzij die gepaard
gaat van een allerstrengst toezigt op al de veestallen, met
name te Schiedam, met bepaling, dat geen afvoer van vee,
waarheen dan ook, maggeschieden voordat het dooreen bevoegd
en kundig persoon volkomen gezond is bevonden.
Jl. Woensdag ochtend, omstreeks 51 ure, is brand
ontstaan te Catrijp, onder de gemeente Schoorl, in een
huisje van en bewoond door den heer A. de Jager. Het
geheele gebouw was in korten tijd afgebrand. De bewo
ners hebben zich, hoewel sommigen hunner nog te bed
lagen, intijds kunnen redden, doch van den inboedel heeft
men weinig of niets kunnen behouden. Gebouw en inboedel
waren verzekerd. De oorzaak van den brand is onbekend.
De gemeenteraad van Enkhuizen heeft een verzoek
schrift tot de Tweede Kamer .gerigt tot behoud van het
kantongeregt. Desgelijks de ingezetenen een adres tot
behoud van het kantongeregt en van de Hoornsche regtbank.
De geheele schoolcommissie van Oosterland uit
zes heeren bestaande is op een togt naar Langezwaag
in plaats van in de school aldaar in een vaarwater teregt
gekomen en met eenige moeite gered.
Te Kortezwaag is een merkwaardig kalf geboren van
103 halve kilo's.
Jl. Donderdag werd in het Paleis voor Volksvlijt te
Amsterdam het aangekondigd nationaal concours van
organisten gehouden. De prijsopgave was: a. Preludium
en Fuga in A Mol van Bach; b. vrije improvisatie ter
keuze van den deelnemer. De eerste prijs, een massief
gouden medaille, aan de eene zijde vertoonende liet Paleis
voor Volksvlijt en aan de keerzijde de inscriptieNatio
naal concours van organisten, 23 Maart 1876, werd toe
gekend aan den heer H. de Vries, van Broek in Waterland;
de tweede, in verguld zilver, aan den heer B. A. Hendriks,
van Amsterdam. Naar men verneemt, telt laatstgenoemde
slechts 17 jaren.
Het Zendingsfeest zal dit jaar worden gehouden op
Woensdag den 5 Julij te Velzen, op het landgoed Beeken-
stein, eigendom van de familie Boreel van Hoogelanden.
In de laatste 8 dagen zijn te Utrecht meer dan 5000
schapen en kalveren naar Engeland, Frankrijk en België
verzonden; de schapen zijn hoog in prijs en op dit oogen-
blik zeer gewildniet zelden gebeurt het, dat per stuk tot
f 40 betaald wordt.
Men meldt uit 's Hertogenbosch, dd. 20 dezer:
«Het water stroomt weg, waardoor de dijken en wegen
weder boven den onmetehjken waterplas komen. Nu eerst
wordt goed zigtbaar, welke vreeselijke verwoestingen de
storm vooral heeft aangerigt. Het herstel van dijken en
wegen om de stad zal belangrijke sommen verslinden.
Volgens veler gevoelen kan de spoordijk zelfs met geen
f 100,000 in zijn vorigen toestand gebragt worden.
De bewoners van sommige overstroomde dorpen, o. a.
van Orthen, Engelen, Hintham enz., bezoeken weder onze
stad. Wat zij verhalen van doorgestanen angst, van hunne
ontberingen, van hunne droevige vooruitzigten voor de toe
komst is hartverscheurend. Gelukkig dat uit alle streken
milde giften toestroomen en een groot deel der geleden
schade zal kunnen vergoed worden.
Te Eindhoven is jl. Donderdag tot lid der Tweede
Kamer herkozen de heer van Baar, welke, om zijne her
benoeming tot kantonregter moest aftreden. Hij verkreeg
881 van de 904 uitgebragte stemmen.
De 1ste luit. ,C. J. Vaillant, van het instructie—
bataillon te Kampen, is benoemd tot instructeur op den
wetenschappelijken cursus van dat bataillon.
De mannen der Commune hebben hier en daar de
bloedige Maartdagen van 1871 op hunne wijze herdacht.
Te Bern bragt de Internationale het tot eene mislukte
manifestatie, die op eene vechtpartij uitliep, waarna de
vechtersbazen werden uiteengedreven. Te Gent heeft de
Internationale insgelijks feestgevierd. Haar blad de Werker
was ter eere van den dag Zaturdag rood gekleurd en
bevatte een manifest in naam van de Belgische sectiën
der Internationale «aan den heer gezant der Fransche
republiek bij de Belgische natie» gerigt. Dit document,
geteekend Pb. Coenen, secretaris, bevat een cynische lof
rede op de Cummune en de door de communards bedreven
wandaden. De vermoording van de generaals Le Comte
en Thomas wordt «wettige wraak» genoemdThiers is een
«ellendige grijsaard, een moordenaar, een beul van republi
keinen,» enz.; de overwinning der Versaillaansche troepen
wordt voorgesteld als «de triomf van eene afschuwelijke
barbaarschheid» en de vonnissen van den Franschen krijgs
raad zijn «laagheden.» Opzigtens den op do gijzelaars
gepleegden moord, zegt de schrijver o. a.«En men stelle
hier niet tegenover de kastijding (sic!) der grijzelaarsvan
eenige gendarmen, priesters en geestelijken, in het geheel
een 60tal slagtoffers, gevallen onder de wrekende slagen
onzer ongelukkige broeders, als rantsoen van hun lijden.
Néén, gij, en gij alleen hebt die mannen gedood en over
u kome hun bloed!» Wat de teregtstelling van den aarts
bisschop van Parijs, mgr. Darboy, betreft, zoo vervolgt
het manifest «dat is een regtvaardige daad, waarop wij
roem dragen. Niemand heeft het regt het volk te misleiden
en te exploiteren.»
Benoemingen, enz.
De luit. ter zee 1ste kl. J. C. Joekes, off. van politie bij de
directie der Marine te Amsterdam, wordt met den 1 April a. s.
gedetacheerd bij het departement van Marine en met dien datum
in eerstgemeldcn werkkring vervangen door den luit. ter zee 1ste klasse
J. F. M. Lange; de scheepsklerk E. E. M. Schoevers, dienende
aan boord van het wachtschip alhier, wordt met den laatsten dezer
op non-activiteit gesteld.
De luit. ter zee 2de klasse H. A. Schippers wordt met den
1 April a. s. bevorderd tot luit. ter zee 1ste klasse.
De off. van gez. 1ste kl. J. K. Stakman Bosse, die voor 2 jaren
bij het Oost-Indisch leger gedetacheerd geweest en vandaar is
teruggekeerd, is weder bij het personeel van de geneeskundige
dienst der landmagt hier te lande ingedeeld.
STATEN-GEXERAAL.
Tweede Kamer.
i Zitting van Donderdag 23 Maart. Art. 33 (vier faculteiten)
en de daarop voorgestelde amendementen zijn den geheelen dag
besproken. De minister heeft uitvoerighetregerings-voorstel verdedigd.
Zitting .van Vrijdag 24 Maart. Na discussie is verworpen met
41 tegen 82 stemmen het amendement der commissie van rappor
teurs tot opneming der faculteit godsdienstwetenschap aan de liooge-
scholenhet amendement van Naamen tot opneming der faculteit
godgeleerdheid daareutegeu aangenomen met 43 tegen 30 stemmen.
Maandag voortzetting.