8 HELDERSOHE
EN NIEUWEDIEPER COURANT.
1876. N°. 38. Woensdag 29 Maart. 34 Jaargang.
B i n n e n I a n d.
W ij huldigen het goed e."
Verschijnt Dingsdeg, Donderdag en Zatnrdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.80.
franco per post - 1.65.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN N°. 163.
Prijs der Advertentïën: Van 14 regels 60 Cents,
elke regel meer 15 Cents.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
reuzel of ander vet door en nog veel meer andere dingen
worden er gebruikt bij het maken van boter. Daarom is
het goed eens na te gaan hoe men goede boter maakt.
Men kan dat nimmer goed doen, zonder daarbij den ther
mometer te gebruiken.
De warmtegraad bij de bereiding moet zijn 16 graden
Celsius in den zomer en 17 graden in den winter.
Zoo is het ook met het maken van kaas. Ieder land
bouwer weet, hoeveel duizenden ponden jaarlijks in den
zomer des nachts in het water geworpen worden, omdat
ze onbruikbaar is geworden. Dat is te voorkomen, wanneer
men goed acht geeft op het bereiden der kaas. Er zijn
landbouwers, die bijna nooit goede kaas maken en altijd
▼er onder de waarde blijven. Dan krijgen natuurlijk de
koe, liet weiland en voorts alles wat men maar bedenken
kan, de schuld. Deze ligt echter alleen aan den maker
van de kaas en niet aan het land of aan het vee. Wel
kan men op elk land geen goede kaas maken, maar het
bederf kan men toch voorkomen.
Wanneer men nagaat, hoe hier de kaas gemaakt wordt,
dan zal iedereen met nog zoo weinig verstand moeten
zeggen: nu kan ik zeer goed begrijpen, waarom de kaas
bederft. Men neemt de melk, werpt ze in een kuip, ver
warmt ze dan door warm of kokend water, zooals dat
uitkomt; of het water eenige graden te warm of te koud
is, dat, zegt men, komt er niet op aan, ze zal toch wel
goed worden; maar juist daarin ligt de fout in de eerste
plaats. Men moet om goede kaas te maken weten welken
graad van warmte men gebruiken moet, en daartoe neme
men den thermometer en wachte met het doorhalen of
snijden, zooals men dat noemt, totdat wanneer de vinger
in de kuip gestoken wordt, deze er droog uitkomt, dat is
met een warmtegraad van 3337 graden Celsius. Wanneer
men dat in acht neemt, zal men altijd goede kaas maken.
Dikwijls komt het voor, dat de kaas gaat rijzen, dat is
gisten of bederven; de reden is, dat men te warm begint
met te bereiden en te spoedig gereed is. Alles wat spoedig
gaat is daarom nog niet goed. Men moet de kaas bedaard
en langzaam bewerken. Als de kaas in den pekel wordt
gelegd, meent men door ze er lang, ja zelfs tot 14 dagen
toe, er in te laten, het bederf er uit te houden. Neen;
eens bedorven door slechte en te haastige bewerking wordt
de kaas nimmer goed. Is zij goed bereid, dan behoeft
zij slechts 4 dagen in den pekel te liggen, en geen 14 dagen.
Vervolgens deelde spreker mede hoe men ijs kan bewa
ren, zonder daartoe een gemetselden ijskelder te hebben,
daar in den zomer het gebruik daarvan, bij het maken
van boter en kaas, onmisbaar is.
Men graaft een vierkant gat in den grond op eene
koele plaats, legt daarin een laag ijs, daarop een laag
zaagsel of turfmolm, dan weder een laag ijs en zoo ver
volgens, totdat men meent genoeg te hebben. Voor elke
koe, die men heeft, neme men 2| kub. meter ijs, dat is
voldoende. Het gat in den grond wordt met eene dikke
laag stroo aan alle kanten bedekt, zoodat de warmte in
den zomer er niet kan indringen; van boven moet een
houten afdak geplaatst worden, opdat de regen er niet
indringe.
De thermometer moet niet alleen gebruikt worden bij
het maken van boter en kaas, maar is ook een onmisbaar
voorwerp in de veestallen. De warmtegraad moet zijn
16 gr. Celsius en niet hooger. Bovendien is er licht en
lucht in den stal noodig. Dat is niet alleen bij het vee,
maar in de gansche natuur. Hoeveel menschen ontbreekt
het niet aan licht en lucht. Vandaar het verschil tusschen
den stadbewoner en den buitenman; de stadbewoner ziet
er bleek, mager, lusteloos en akelig uit, althans degeen,
die in fabrieken of kelders arbeidt; daarentegen is de
buitenman altijd frisch, gezond, sterk en opgeruimddat
komt omdat de buitenman als bet ware in de lucht leeft.
Zoo is het met den aardappel in den kelder, die wel
begint te ontkiemen in het donker, maar wat komt er dan
te voorschijn? Immers niets dan een akelig, wit, dun en
lang spiertje, dat, wanneer het in het licht wordt gebragt,
sterft, omdat het te lang van licht en lucht verstoken was;
daarentegen zal een aardappel, in het licht bewaard, eene
groene en sterke scheut voortbrengen. Zoo kan men zien,
dat de mensch, het vee, de plant, in een woord alles wat
leeft of bestaat, licht en lucht noodig heeft.
Ten slotte gaf spreker eene verklaring van den melk-
spiegel en van de noodzakelijkheid van het gebruik van
goede stieren.
Ds. Lindeboom, te Zaandam, blijft zijn krachten wijden
aan de Zaandamsche schutters-kwestie, die reeds naar zijn
wijze van uitdrukking een «Zaandamsche geloofsvervolging»
is geworden. De schutter Post heeft zijn straf reeds onder
gaan. Hij is Zaturdag avond los gelaten en heeft Zondag
met de gemeente den Heer kunnen danken, «die hem
nabij geweest was, zoüdat hij vrij had kunnen zingen, hoe
somber ook zijn verblijf was.» Dit verblijf wordt door
Klken Donderdag vertrekt de mail naar
Oost-lndië. Laatste ligting 's avonds 6 uur.
Het Gemeentebestuur van den Helder brengt ter voldoening aan
het bepaalde bij art. 8 der wet va» den 2 Junij 1875 (Staatsblad
No. 95), ter kennis van het publiek, dat aan den heer R. VOS Az.,
aannemer en timmerman alhier, vergunning is verleend tot oprigting
eener Stoomhoutzagerij in de Nieuwstad, op het perceel Sectie C,
No. 4369. Het Gemeentebestuur voornoemd,
Helder, STAKMAN BOSSE, Burgemeester,
den 25 Maart 1876. L. VERHEY, Secretaris.
HELDER en NIEUWEDIEP, 28 Maart.
Met de mailboot Koning der Nederlanden zijn alhier
van Atsjin teruggekeerd de kapts. der mariniers Cramer
von Baumgarten, Courier dit Dubekart, Dibbitz en de
lste luits. Pilaar en Reeringh, benevens een 60tal mariniers.
Er bevindt zich nog een kompagnie mariniers, onder
bevel van den kapt. de Gelder, te Atsjin, die vermoedelijk
per mailboot Voorwaarts zal terugkeeren en in het laatst
van Mei alhier verwacht wordt.
Naar wij vernemen, heeft zich dezer dagen eene
commissie gevormd, bestaande uit de hh. jhr. W. A. Alting
von Geusau, H. D. A. Götz, C. A. Woldring, H. Janzen Ez.
en L. A. Laureij, die zich voorstelt een groot vokaal- en
instrumentaal concert te geven ten behoeve der noodlijden
den door den watersnood. Reeds hebben hh. artisten en
dilettanten en ook het Stafmuziekkorps der K. N. M.
hunne medewerking toegezegd. Het concert zal door de
heeren H. A. Egbers en W. L. Weckesser gedirigeerd
en naar wij vernemen door verschillende soli opgeluisterd
worden. Het is ons een waar genoegen, aan alle lief
hebbers van muziek een hoogst genotvollen avond te
voorspellen. Wij doen zulks te meer, nu er aan dit concert
zulk een hoogst liefdadig doel verbonden is. Wij twijfelen
geenszins of de commissie zal zich in een gunstigen uitslag
kunnen verheugen.
Behalve het gezelschap: «Eendragt ons Genoegen,»
waren er nog andere plaatselijke vereenigingen, die het
voornemen hadden om eene liefdadigheids-voorstelling te
geven in het belang der noodlijdenden door den watersnood.
Om te voorkomen, dat in deze niet al te veel van de
ingezetenen wordt gevraagd en ook om elkander niet in
den weg te komen, werd in de vorige week door het
bestuur van de Vereeniging Gaudium Inter Nos tot eenige
andere gezelschappen de uitnoodiging gerigt tot het orga
niseren van ééne gezamentlijke uitvoering voor boven
genoemd doel. Jl. Zondag avond had, ter voorbereiding
daarvan, eene bijeenkomst van presidenten van die Ver
eenigingen plaats, en als gevolg der gehouden besprekingen
hebben wij het genoegen tc kunnen mededeelen, dat bij
genoegzamen steun van de zijde der ingezetenen, waaraan
we niet twijfelen, zoodanige uitvoering na Paschen zal
plaats hebben en dat daaraan zullen deelnemen de werkende
leden van: 1. Gaudium Inter Nos, 2. de Zangvereeniging
Cecilia, 3. het Gezelschap Ernst en Scherts, 4. de Onder-
officiers-Vereeniging voor zee- en landmagt Vaderland en
Oranje, en waarschijnlijk ook 5. het Muziekkorps der
Artillerie-Schutterij.
Wij achten dit plan uitmuntend in 't belang der goede
zaak en willen er wel den wensch bijvoegen, dat in een
volgend wintersaizoen zulk eene gemeenschappelijke uitvoe
ring eens worde herhaald en dan in 't belang van behoeftige
plaatsgenooten, die «in stilte» vaak groote armoede lijden.
Jl. Zaturdag avond hield de Sociëteit Bellona eene
buitengewone vergadering, waarin haar eerste jaarfeest
werd gevierd. De zaal van Musis Sacrum was voor deze
gelegenheid toepasselijk gedrapeerd. Nadat de president
met eene toespraak deze bijeenkomst had geopend, volgde
een reeks van steeds afwisselende werkzaamhedenvoor
dragten, muziekuitvoeringen en feestliederen. Zeer tot
genoegen der aanwezigen werd de avond doorgebragt. De
burgemeester, de majoor-kommandant der dd. schutterij en
eenige officieren der landmagt vereerden deze feestviering
door hunne tegenwoordigheid.
De omstandigheid, dat de leden dezer vereeniging er
naar trachten om in hunne bijeenkomsten zooveel mogelijk
te streven naar vermeerdering van kennis op verschillend
gebied, geeft aan deze Sociëteit een bijzonder gewigt. Met
dit doel voor oogen, moge zij nog menigmaal een jaar
feest vieren.
Men deelt ons mede, dat in Musis Sacrum alhier
binnen kort een concert zal worden gegeven door het
Tyroler zanggezelschap, dat nu onlangs te Utrecht eene
uitvoering heeft gegeven en te Amsterdam zich zes achter
eenvolgende malen met veel succes heeft laten hooren.
Zonder twijfel zal deze voorloopige mededeeling met belang
stelling, door beminnaars van muziek en zang worden
vernomen.
De collecten voor de noodlijdenden door overstroo
ming hebben opgebragt: te Bergen op Zoom f 1312.08^;
te Sneek f 1150; te Zierikzee f 1146.32; te Steenwijk
f 582.40; te Delft f 2885; te Breda f 7000; te Leiden
f 5033; te Haarlem nog f 2563, makende met de vorige
opgaaf een totaal van 10142.
Bij de watersnood-commissie te Rotterdam is aan geld
ontvangen f 36,423.28; bij de algemeene commissie te
Amsterdam tot dusver f 42,383.46.
Uit Cannes ontvangt het Dagblad het berigt, dat de
ongesteldheid van H. M. de Koningin, waarvan wij vóór
eenige dagen melding maakten, slechts van voorbijgaanden
aard en geheel geweken is. In verband daarmede zal
H. M. den 28sten Cannes verlaten en zich naar Parij»
begeven, waar de Koningin ongeveer een week zal ver
blijven, om daarna waarschijnlijk den 5 April naar de
residentie terug te keeren. Te Parijs zal H. M. haar
intrek nemen in het Hotel Bristol.
De Prinses von Wied (Prinses Maria der Neder
landen, dochter van Prins Frederik) beviel gisteren van
haar derden zoon.
De heer A. M. Westerouen van Meeteren, oud-inspec
teur van administratie bij de Marine, overleed dezer dagen
in 64jarigen ouderdom.
In het tijdperk van 4 weken, 20 Febr.18 Maart,
zijn, blijkens ingekomen ambtsberigten, door longziekte
aangetast: in Zuidholland 162 runderen, in Noordholland
6, in Utrecht 11, in Friesland 68, totaal in het Rijk 247.
In het vorige tijdperk van vier weken waren 237 runderen
door die ziekte aangetast.
Thans zijn openbaar gemaakt de bepalingen voor den
wedstrijd met stoom-koolzaad-dorschwerktuigen, tevens
geschikt tot het dorschen van verschillende soorten van
halmgewassen, peulvruchten en fijne zaden, welke van wege
de Holl. Maatschappij van Landbouw zal gehouden worden:
voor zoover het dorschen van koolzaad en karweizaad aan
gaat, in de maand Julij of Augustus a. s. te Zevenhuizen,
en wat betreft het dorschen van granen enz. in de maand
September a. s. te Rotterdam. De mededingende werk
tuigen moeten op de algemeene tentoonstelling der Maat
schappij, van 16 tot 20 Sept. te Rotterdam te houden,
worden tentoongesteld. Als lste prijs wordt uitgeloofd de
gouden medaille der Maatschappij en eene som van f 1000
als 2de prijs f 250. De aangifte van mededinging moet
geschieden vóór of op 1 Junij a. s. aan den secretaris der
Maatschappij, den heer P. F. L. Waldeck te Loosduinen.
De minister van Financiën heeft vrijdom van invoerregt
verleend aan de werktuigen, ingezonden uit het buiten
land, voor zoover die weder worden uitgevoerd.
Vanwege Z. K. H. Prins Hendrik ontving het dames
comité ter oprigting eener bewaar-handwerkschool te Ter
schelling een prachtig canapé-kussen, als prijs in de eerlang
door dat comité te houden verloting. Door Z. K. H. Prins
Alexander is voor 10 exemplaren ingeteekend op een werkje,
dat door den boekhandelaar A. Egmond te Enkhuizen ten
bate der ontworpen stichting zal worden uitgegeven.
Te Wieringerwaard heeft zich eene commissie ge
vormd tot het inzamelen van geldelijke bijdragen ten
behoeve der noodlijdenden door den watersnood. Bij eene
gehouden inzameling is de belangrijke som van f 780
bijeengebragt.
Men schrijft ons van Petten dd. 26 dezer:
«Het uitsteken der vlaggen, zoowel van bijzondere als
openbare gebouwen, in ons anders stille dorp kondigde
gisteren aan, dat de eerste visch door de bomschuit
de Hoop leidt ons schipper K. Scholder, behoorende
aan de hier onlangs opgerigte zeevisscherij, werd aangevoerd.
De kabeljaauw werd verkocht voor f 2.50 tot f6,
de schelvisch voor f 1.20 tot f 2.50 per stuk.»
De heer Wouter Sluis, uit de Beemster, trad dezer
dagen te Lopik van wege het genootschap voor landbouw
en kruidkunde, afdeeling IJsselstein, voor een talrijk en
goed luisterend publiek op, om eene voordragt te houden
over den landbouw.
Hij wees er op, dat de landbouw een der voornaamste
takken van bedrijf in ons land is. De landbouwwetenschap
houdt verband met verschillende andere wetenschappen,
waarvan natuur- en scheikunde de voornaamste zijn, zoodat
de landbouwer daarop vooral moet letten en zich daarmede
bekend trachten te maken. Spreker koos tot eigenlijk
onderwerp van behandeling een in deze veerijke streek
bijzonder belangwekkend punthet maken van boter en kaas.
Als men eeDs goed nagaat hoe in den regel boter
gemaakt wordt, dan moet men verbaasd staan over de
slechte en weinig winstgevende behandeling.
Ieder landbouwer meent boter te kunnen maken, maar
goede boter te maken is niet ieders werk; de een maakt
ze te hard, de andere te zacht, een derde haalt alle boter
die in de melk is er niet uit, een vierde doet er te veel
zout in om ze maar zwaar te krijgen, een vijfde doet er
