HELDERSCHE
EN NIEUWEDIEPER COURANT.
1876. N°. 69.
34 Jaargang.
Vrijdag 9 Junij.
Nummering' van Huizen.
Binnenland.
„Wij huldigen het goede."
Verschijnt Dingsdag, Donderdag en Zaturdag namiddag.
ibonnementsprijs per kwartaal1.8(
franeo per post - 1.61
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau; MOLENPLEIN N°. 163.
Prijs der Adrertentiën: Van 14 regels 60 Cents,
elke regel meer 15 Cents.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsrnimt berekend.
Eiken Donderdag vertrekt de inail
Oost-IndSë. Laatste ligting 's avonds 6 uur.
De Burgemeester der gemeente Helder,
gelet hebbende dat op vele huizen het wijknummer en de letters
zijn uitgewischt of onbruikbaar gemaakt, acht het noodig in
herinnering te brengen, het bepaalde bij het 2de lid van art. 1 der
verordening op het bouwen, luidende aldus:
liet uitwisschen of onleesbaar innken van het
Wijknummer of de Wijkletter wordt gestraft
inet ecne geldboete van 3.
Ter voorkoming van het toepassen dezer boete, worden de eige
naars van huizen, waarop het nummer en de letter zijn uitgewischt
of onleesbaar gemaakt, aangemaand om te zorgen, dat vóór den
30 Junij aanstaande, in dat gebrek is voorzien.
Helder, De Burgemeester voornoemd,
den 3 Junij 1876. STAKMAN BOSSE.
Uittreksel uit het Verslag van
Burgemeester en Wethouders der
gemeente Helder aan den Raad,
omtrent den toestand der gemeente
over het jaar 1875.
Bevolking op 31 December 1875: 21328 zielen.
Het verslag vangt aan met opgaven betreffende de bevolking,
het aantal geboorten, sterfgevallen, enz.; daar wij die statistiek
reeds in 't begin des jaars onder onze gewone nieuwstijdingen
hebben opgenomen, kunnen we ons bevrijd achten van de raede-
deeling der bedoelde opgaven.
Verkiezingen. Het getal kiezers, volgens de lijsten in het vorige
jaar vastgesteld, bedraagt voor: leden van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal 470, leden van de Provinciale Staten 466, leden
van den gemeenteraad 830. Aan de verkiezingen van leden voor
den gemeenteraad werd deelgenomen: den 9 Maart 1875 door 211,
bij de herstemming op 23 Maart daaraanvolgende door 184, en
aan de verkiezing ten gevolge der periodieke aftreding van vijf
leden, gehouden op 20 Julij, werd door 102 kiezers deelgenomen.
De gekozenen bekwamen respectivelijk 112, 95, 94, 84, 84 en
83 stemmen.
Gemeentebestuur. De opgaven van dit hoofdstuk zijn grootendeels
in den vorm van nieuwstijdingen of in de door ons geleverde
verslagen der zittingen van den gemeenteraad medegedeeld. Zij
betreffen de aftreding en herkiezing der Wethouders, de benoeming
en 't ontslag van onderscheidene gemeente-ambtenaren, enz. Aan
't einde van dit hoofdstuk worden vermeld de belangrijkste onder
werpen, door den Raad behandeld, bestaande in de besluiten
tot heffing van belasting op het gemaal en gedistilleerd tot
uit. Dec. 1876;
tot beschikking over f gedeelten der opbrengst van de rijks
personele belasting;
c. tot heffing van een hoofdelijken omslag voor 1876 van f 20,000;
d. tot vaststelling der rekening en der begrooting;
e. tot vernieuwing der brug over het Heldersch Kanaal nabij
den toegangsweg naar het station;
tot vergrooting van de school No. 3, of op andere wijze
voorzien in de behoefte aan ruimte op die school.
Geldmiddelen. De schuld der gemeente van de in 1862 gesloten
geldleening groot f 80,000 bedroeg op 1 Jan. 1876 nog f53,000.
Gemeente-eigendommen en inrigtingen. Het onderhoud van
gebouwen, bruggen, riolen, enz., aan de gemeente toebehoorende,
werd over 1875 aanbesteed voor de som van f 6938. Behalve
de gewone onderhouds-werken was in dit bestek opgenomen bet
maken van twee scheidingsmuren in de school No. 6, waardoor
die school thans in 6 in plaats van in 4 lokalen is verdeeld. De
meubelen in de verschillende scholen hebben door herstelling of
vernieuwing eene groote verbetering ondergaan.
Het onderhoud der straten gedurende drie achtereenvolgende
jaren werd in Dec. 1874 aanbesteed voor de som van f 19970.
Behalve de kleine herstellingen gedurende dit onderhoudsjaar werden
op verschillende punten der gemeente verstraat 2732 M2. rijstraat
en 702 M2. voetstraat. De kosten beliepen f 6926.04.
Buiten de hiervoren genoemde verstratingen zijn nog 700 M2.
nieuwe voetstraat gelegd en 160 M2. verlegd. De kosten daarvan
hebben bedragen f 1575.
In de brandstecg bij de Kuiperstraat is een nieuw riool gelegd,
lang 30 M. en aan den mond van het boofdriool bij het Post
kantoor is een stunkafsluiting gemaakt. De kosten van een en
ander hebben bedragen f 420.98£.
Aanleg van nieuwe wegeu eu paden heeft niet plaats gehad. De
bestaande werden in denzelfden toestand onderhouden, waarvan de
kosten hebben bedragen f 1261.52.
De boorden van het Heldersch Kanaal zijn in eigen beheer
onderhouden. Het onderhoud heeft bestaan in het herstellen en
verzetten van eenige gedeelten steenglooijing. Het onderhoud van
het Heldersch Kanaal en de slooteu heeft zich bepaald tot het
uitdiepen vóór de uitmondingen der riolen en op andere plaatsen,
waar dit noodig was. De kosten hebben bedragen f 2733.40.
De werkzaamheden aan de bruggen hebben zich bepaald tot de
gewone en eenige buitengewone voorzieningen. Zij waren gedeel
telijk opgenomen in het bestek voor de gewone onderhouds-werken.
De kosten hebben bedragen f 878.82.
De plantsoenen zijn door het snoeijen en het vervangen der doode
door levende boomen in denzelfden toestand onderhouden. De
kosten beliepen f 502.83L
De begraafplaats is mede in denzelfden toestand onderhouden;
eene stormschade aan het rasterwerk is hersteld. De kosten waren
f 135.64.
De toegangsweg naar het spoorweg-station is door de gemeente
behoorlijk onderhouden. De kosten bedroegen f 40.
Politie. De toestand der openbare wegen, voor zooverre die
bestraat zijn, is goed. Groot is nog de behoefte aan verbetering
door voortzetting van bestratingen en het maken van riolen. De
middelen laten niet toe, die behoefte te bevredigen. In dit en het
volgende jaar zullen eenige wegen worden bestraat. Voor het
gewoon onderhoud wordt zorg gedragen. De toestand van scholen,
kerken en andere openbare gebouwen is zeer goed.
Het regt tot het ophalen van beer, nsch en vuilnis is, met
ingang van 1 Oct. 1875, voor den tijd van tien achtereenvolgende
jaren verpacht; teugevolge hiervan is de verzamelplaats van beer
en mest in het midden der gemeente, tot ver buiten het bebouwde
gedeelte der gemeente overgebragt.
Er zijn eenige gevallen van mazelen voorgekomen. Van heer-
schende ziekten is de gemeente verschoond gebleven. De gezond
heidstoestand was gunstig.
De burgerlijke begraafplaats en die der Israëlieten, beiden ver
buiten de kom der gemeente gelegen, zijn behoorlijk onderhouden.
Op de burgerlijke begraafplaats werden 471, op die der Israëlieten
6 lijken begraven.
In het Ziekenhuis der gemeente, waaraan tevens een apotheek is
verbonden, waren op 1 Jan. 1875 in behandeling gebleven: 4
mann. en 3 vrouwel. zieken; in den loop des jaars werden opge
nomen 29 mann. en 33 vrouw, zieken. In 't geheel werden dus
verpleegd 69 personen. Hiervan zijn overleden 13 (9 mann. en
4 vrouw.), hersteld of om andere redenen uitgegaan 51 (21 mann.
en 30 vrouw.), te zamen 64 personen. In behandeling gebleven 5
(3 mann. en 2 vrouw.). Getal verpleegdagen der mann. zieken
1267 en der vrouw. 1008.
In het hulp-ziekenhuis in de Waclitstraat, bestemd tot de opne
ming van behoeftige lijders aan besmettelijke ziekten, zijn geene
personen opgenomen.
De geneeskundige dienst der armen, die in hunne woningen
werden verpleegd, bleef onveranderd.
In de gemeente-apotheek werden gereedgemaakt en afgeleverd
9474 stuks recepten; de kosten van elk recept bedroegen 24 cents.
Onder deze recepten zijn die voor het Ziekenhuis gereed gemaakt,
begrepen.
Het aantal verrigte koepok-inëntingen bedroeg 721. De plaatse
lijke heelmeester heeft zittingen gehouden tot het kosteloos inënten
en herinënten, overeenkomstig art. 18 der wet van 4 Dec. 1872
(Staatsblad No. 134).
Op de bovenzaal van het Ziekenhuis werden verpleegd 10
publieke vrouwen. Het aantal verpleegdagen bedroeg 115. Zij
werden allen, uitgezonderd eene welke nog in behandeling is, her
steld ontslagen.
De brandbluschmiddelen bevinden zich in goeden staat. Op
gezette tijden hebben beproevingen plaats gehad met de spuiten en
werden voorkomende gebreken hersteld. Van de bevindingen bij die
beproevingen wordt telkens verslag uitgebragt. Het eenige betee-
kenendc geval van brand heeft plaats gehad op 12 Mei aan boord
van 't stoomschip Koning der Nederlanden, liggende in de haven.
De gemeente-spuiten hebben daarbij dienst gedaan, nevens die van
de Marine en van het vaartuig zelf.
Nationale militie en Schutterij. Het aandeel der gemeente in de
ligting der nationale militie van 1875 bedroeg 50 man, berekend
naar 't aantal ingeschrevenen, dat 169 bedroeg. Bij de landmilitie
zijn ingelijfd 25 en bij de zeemilitie 25 man.
De werkelijke sterkte der schutterij in deze gemeente bedroeg
actief 282, reserve 335, totaal 617 man. De actieve sterkte der
schutterij, bij de wet gevorderd, bedraagt 282 man. De sterkte
van deu eersten ban is actief 209, reserve 245, totaal 454 man.
Kerkelijke zaken. De uitgaven voor de openbare eeredienst zijn
door de kerkelijke gemeenten zelve gedragen en bij het burgerlijk
bestuur niet bekend. Subsidiën voor den bouw of het herstel van
kerken en pastoriën zijn niet verleend geworden. Makiugen of
schenkingen voor godsdienstige doeleinden zijn niet bekend ge
worden.
Het aantal zielen, verdeeld naar de godsdieustige gezindheden, op
31 December 1875 was als volgt:
Nederduitsch Hervormden14137
Fransche of Waalsche24
Eugelsche of Presbyteriaansche 2
Auglicaansche of Episcopaten 3
Evangelisch Lutherschen560
Hersteld Lutherschen280
Doopsgezinden 523
Remonstranten66
Moravische Broeders1
Christelijk Gereformeerden 423*)
Roomsch-Catholieken4677
Oud R.-C. of van de Bissch. Clerezy 283
Nederduitsche Israëlieten838
Portugesche Israëlieten5
Tot geene der gen. gezindten behoorende 6
Totaal 21328
(Wordt vervolgd).
Volgens opgave van den predikant der Christ. Geref. gemeente
telt dat kerkgenootschap alhier niet minder dan 1010 zielen.
HELDER en NIEUWEDIEP, 8 Jnnij.
De herbesteding van 't verbeteren van 't fort Kijkduin
alhier zal plaats hebben op Maandag 19 dezer.
De majoor der genie J. H. Bolken alhier, is ver
plaatst naar Delft, als kommandant in het 5de genie
kommandement.
Van het alhier gestrande Noorsche schoenerschip
Skjold is alles geborgen; zelfs de masten heeft men eruit
kunnen nemen.
Eergisteren is hier op stroom, door G. Schuitemaker,
opgevischt het in vergevorderden staat van ontbinding ver-
keerende lijk van een der visscherlieden, die voor eenige
weken, door het omslaan van hun bomschuit, op zoo ramp
spoedige wijze om het leven zijn gekomen. Het lijk is
door de zorg. van het gemeentebestuur gekist en op de
burgerlijke begraafplaats bijgezet.
De toestand van den marinier, die jl. Dingadag bij
het schijfschieten door een kogel werd getroffen, was heden
iets beter.
In den loop van deze week stierf alhier een bejaarde
vrouw, een weduwe, die bij haar leven onderstand genoot,
en bovendien door hare familie in hare behoeftige omstan
digheden niet onverzorgd werd gelaten. Bij haar dood vond
men op haar bed een zak met rijksdaalders, terwijl kist en
kast meer dan voor gewoon gebruik met goederen gevuld
waren.
Bij verscheidene regimenten infanterie des legers
worden thans proeven genomen met schoenen, voorzien
van dubbele zolen. Aanvankelijk zijn de uitkomsten in elk
opzigt zeer gunstig. Het schoeisel verkrijgt daardoor
grooter stevigheid en voor den gebruiker biedt het vele
voordeelen aan boven dat met enkele zolen. Van een
militair standpunt bezien, heeft het nog een groot voordeel;
nadat een campagne is begonnen, hebben de manschappen
gedurende langen tijd stevig schoeisel, hetgeen in dergelijk
tijdperk van zeer groot belang is, omdat dan veelal lang
durige marschen gemaakt moeten worden en de gelegenheid
tot het herstellen van afgedragen of gebrekkig schoeisel
niet steeds aanwezig is.
Gelijk gewoonlijk hebben ook ditmaal zeer velen van
de Pinksterdagen gebruik gemaakt om een uitstapje te
maken. Te 's Hage zijn over den Rijnspoorweg nagenoeg
10,000 reizigers aangebragt; over den Hollandschen spoorweg
ongeveer evenveel als vorige jaren. Langs de station
Utrecht zijn over den Rijn-, den Staats- en den Centraal-
spoorweg ongeveer 85,000 personen vervoerd.
Bedankt voor het beroep naar 's Hage door ds. J. P,
Nonhebei, pred. te Middelburg.
Tot lid van de Prov. Staten van Noordholland is te
Amsterdam gekozen de heer Johs. C. Zimmerman, met
548 van de 682 uitgebragte geldige stemmen.
Men schrijft ons uit Schagen, dd. 6 dezer:
«De afdeeling Schagen en omstreken der Holl. Maat
schappij van Landbouw heeft in hare vergadering van
den 3 dezer, daartoe opgewekt door het voorbeeld gegeven
door den Franschen minister van Landbouw, besloten zich
bij publicatie tot de ingezetenen dezer gemeente te wenden
ten einde het vernielen van vogelnesten, als schadelijk
voor den landbouw, te doen tegengaan. Nog heeft de ver
gadering, als blijk van belangstelling, f 25 beschikbaar
gesteld voor eene medaille, uit te reiken op de aanstaande
landbouw-tentoonstelling te Rotterdam; de bepaling der
soort en waarvoor die zal worden uitgereikt, wordt over
gelaten aan het hoofdbestuur.
Door het bestuur onzer afdeeling zal, op voorstel van
een der leden, de mogelijkheid worden overwogen van het
houden, ten dezer plaatse, eener tentoonstelling in het
volgend jaar.
De officieren en kavalleristen thans te Velsen, onder
leiding van den majoor den Beer Portugaal, bezig met
eene tactische instructie-verkenning, zullen in den loop
dezer maand, voor hetzelfde doel ook deze streek bezoeken
en alsdan nachtverblijf houden te Schagen. Het detachement
arriveert alhier den 8 dezer.»
Jl. Zaturdag werd te Dirkshorn door het bestuur
van den polder Schagerwaard aanbesteed: het veranderen
van een windscheprad in een vijzelmolen. Zes billetten
waren ingekomen; het werk werd gegund aan den heer
J. Levendig, voor f 6100. Eene dergelijke verandering
had vroeger reeds plaats met de drie andere molens van
dezen polder, terwijl sedert een jaar of drie een hulp
stoomgemaal zijne goede diensten bewijst bij windstilte,
wel een bewijs, dat het bestuur alle middelen in 't werk
stelt om den polder droog te houden.
Alkmaar heeft een groot verlies geleden door het
afsterven, op 72jarigen leeftijd, van den verdienstelijken
griffier (sedert 1846) bij de regtbank aldaar, mr. P. Binkhorst,