HELDËRSCHE
EN NIEUWEDIEPER COURANT.
1876. N°. 137.
Woensdag 15 November.
34 Jaargang.
Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Hollands Noorderkwartier.
AANBESTEDING.
„W ij huldigen
het goed e."
Verichijnt Dingsd*g, Donderdag en Zaturdag namiddag.
Abannementaprij» per kwartaal1.80.
i i franco per post - 1.65.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN N°. 163.
Prijs der Advertentiën: Van 11 regels 60 Cents,
elke regel meer 15 Cents.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Eiken Donderdag vertrekt de mail naar
OoBt-Indlë. Laatste ligting 's avonds 6 uur.
PROVINCIE NOORDHOLLAND.
Op Donderdag den 23steu November 1876, des namiddags ten
half drie ure, zal aan het lokaal van het Provinciaal Bestuur van
Noordholland te Haarlembij enkele inschrijving worden aanbesteed
Het driejarig onderhoud van de haven beoosten
het Oude Schild op Texel, loopende van 1 Januarij
1877 tot 31 December 1879.
De bestekken zijn, tegen betaling van 20 cents per exemplaar,
verkrijgbaar aan het lokaal van het Provinciaal Bestuur voornoemd,
aan het bureau voor buitenlandsche paspoorten op den O. Z. Achter
burgwal tegenover het Walepleintje, te Amsterdam en ter Secretarie
van de gemeente Texel.
Nadere inlichtingen kunnen worden verkregen bij den Hoofd
ingenieur van den Waterstaat te Haarlem, bij den Ingenieur J. M.
F. WELLAN te Alkmaar en bij den Opzigter W. Ph. DE KlIUIJFF
te Helder.
Binnenland.
HELDER en NIEUWEDIEP, 14 November.
De hevige koude, waardoor zich de laatste dagen der
vorige week kenmerkten, werden jl. Zondag gevolgd door
een sneeuwstorm, die het verblijf in de buitenlucht alles
behalve aangenaam maakte. Niet het minst werd zeker
de guurheid des weders waargenomen door de reizigers en
beambten van de treinen, die hier Zondag avond ten 7 u.
37 mi en ten 10 u. 58 m. verwacht werden, maar eerst
respectivelijk 's nachts ten 2 ure en 's morgens ten 7 ure
arriveerden. Met groote moeite en inspanning werden
deze reizen ten einde gebragt. Naar men ons verzekert,
werden o. a. over het traject van Schagen naar hier niet
minder dan vier uren besteed. Telegraafpalen waren over
den weg geslingerd, de seinlichten waren niet zigtbaar of
uitgedoofd en door den gevallen regen kon men niet dan
met de grootste behoedzaamheid den weg passeren. Met
een aantal flambouwen moest men gedurende een deel van
den togt een achteraankomenden trein waarschuwen om op
een afstand te blijven. Tot overmaat van ramp waren bij
aankomst enkele portieren zoo bevroren, dat men gereed
schappen moest nemen om ze open te krijgen. De
lichten in de waggons waren hier en daar reeds geruimen
tijd uit, terwijl er ook passagiers waren, die in hun coupé
groote aanvoer hadden van versche lucht, daar de ramen
waren gebroken.
Het aardigst is, zegt de Amsf; Crt. behalve voor de
reizigers-slagtoffers dat de laatste trein van Amsterdam
naar hier, die ten 10.58 moest aankomen, eerst gisteren
morgén ten 7 ure met kalme moeijelijkheid zijn eind
station heeft bereikt, na een of twee uren vroeger te Anna
Paulowna eenige passagiers te hebben afgezet, die Nilsson
waren komen hooren. De gloed, die Zaturdag van den
zang der diva is uitgestraald, moet dien goeden Noord-
hollanders wel bijzonder verwarmd hebben, indien zij op
de lange naar-huis-reis niet door verkoeling zijn bevangen.
Dén geheelen dag heeft het hier sterk gesneeuwd; de
straten waren door gladheid' bijna onbegaanbaar en lever
den daardoor vaak komische tooneëlen op.
Ook in bijna geheel Duitschland is sneeuw gevallen.
De temperatuur dér lucht is, zegt het U. D., in vele oorden
in het Ni.0. van Europa zeer gedaald^ Zoo had men te
St. Petersbürg op dén morgen van 7 dezer 7; te Moscou
4.6; te Wëerien 1; te Leipzig 0.1?; te Breslau 0.6 graden
vorst, volgens den thermometer van Celsius.
Dfe trein van 's Bosch, die jl. Zondag ten 7 uur
55 min. te Utrecht werd verwacht, kwam, naar men meldt,
eerst des nachts ten 3| ure aan.
Ten gevolge van het zich zetten van eene groote
hoeveelheid ijs aan de telegraafdraden, waardoor op som
mige plaatsen het gewigt van deze tot ongeveer het tienvoud
werd verzwaard, en door den gelijktijdigen hevigen wind
is aan de telegraaflijnen van 's Hage naar Amsterdam en
Rotterdam belangrijke schade ontstaan. De gemeenschap
is dientengevolge in beide rigtingen afgebroken. Op vele
andere lijnen heeft gelijke beschadiging plaats gehad. De
herstelling is met kracht begonnen, maar zal niet overal
spoedig kunnen afloopen.
Door de weduwe van wijlen den vice-admiraal-
titulair Jacobus Boelen, lid van het Hoog Milit. Geregtshof,
Ridder der Militaire Willemsorde 4de kl. en van den
Nedërl. Leeuw, kommandeur van de Eikenkroon, is, inge
volge den bij zijn leven te kennen gegeven wensch, een
hoogst merkwaardig geschenk aan het Kon. Instituut voor
de Marine aangeboden. Het bestaat uit twee modellen van
schepen, het eene van een geheel opgetuigd schip uit den
tijd van de Oost-Indische compagnie en het andere van
een fregat van 60 stukken, genaamd Batavier.
De romp van het eerste is geheel door den vader van
den admiraal gemaakt en door laatstgenoemde opgetuigd,
doch het model van het fregat is door hemzelven, met
alles wat daaraan los en vast is, zoowel hout, metaal, tuig,
touwwerk, enz. geheel en al in zijne ledige uren vervaar
digd. In het jaar 1856 werden kiel en stevens aan elkander
verbonden, en onafgebroken heeft de waardige admiraal
daaraan 13 jaren lang gearbeid, tot eindelijk in den jare
1869, toen hij den leeftijd van 73 jaren had bereikt, het
model geheel was voltooid. Alles, zoo als liet werkelijk
zich op bovengenoemd fregat bevond, is tot in de kleinste
bijzonderheden, op der ware grootte, allerkeurigst uit
gevoerd, en bij het aanschouwen van dit in een netten
glazen kast geplaatste kunststuk, waarboven het portret
van den admiraal is aangebragt, moet men verbaasd staan
over de kunstvaardigheid en het volhardend geduld van
den maker. Aan het dankbaar aanvaarde geschenk is
eene doelmatige plaats toegekend in de groote vestibule
van het Kon. Instituut, opdat onze toekomstige zeeofficieren
het dagelijks onder de oogen zouden hebben en het hun
tot nuttige leering zou kunnen strekken. Eere den edelen
admiraal, die -door dit kunstgewrocht zichzelven een blij
vend en waardig monument heeft gesticht!
Naar wij vernemen zal de tweede volksvoordragt in
dit saizoen, aanvankelijk bepaald op 17 dezer, gehouden
worden op Vrijdag 24 November a. s.
Benoemd tot hoofdonderwijzer te Schiermonnikoog de
heer E. Havinga, alhier.
Tot zetters voor 's Rijks directe belastingen zijn
benoemdte Graft de heeren A. Groot en J. Hopte
Harencarspel de heeren J. Groot en J. Weel; te Heer-
hugowaard de heeren IC. Raat en J. de Boer: Ie Hcnsbroek
de heeren P. Baan en II. Schrooder.
Tot hoofdingeland in het bestuur van den Honds-
bossche en Duinen tot Petten is jl. Zaturdag herkozen de
heer Jb. Leijen, te Bergen, met 103 stemmen, tegen 37,
uitgebragt op den heer W. Buis, mede te Bergen woonachtig.
Men schrijft ons uit Hoorn, dd. 13 dezer:
«Op de groote najaars-koemarkt van heden en gisteren,
alhier gehouden, werden ruim 7000 stuks vee aangevoerd,
over het algemeen van beste kwaliteit. De handel in de
beste soorten was vlug en daarvoor werden hooge prijzen
betaald; in mindere kwaliteit was de handel matig.
Groote driften werden van hier naar elders vervoerd,
terwijl 4 stoombooten en 24 vaartuigen met vee werden
geladen.»
Heden is verschenen het verslag van het vierde
congres van bestuurders en voorstanders der Vereenigingen
voor Volksvoordragten en Volksvermaken in Nederland,
onlangs te Amsterdam gehouden. Daaraan ontleenen we
het volgende:
«Aan 't einde der werkzaamheden bragt de heer Joh.
Dyserinck, van den Helder, openlijk dank aan 't Centraal-
Bureel voor zijne bemoeijingenjuist bij de herinnering
der jongste woelingen in de hoofdstad,» dus sprak hij,
«was eene bijeenkomst als deze beschamend, daar zoovele
mannen van invloed betere vermaken voor het volk willen
voorbereiden, om op die wijze het kwaad der uitspatting
door het goede eener doeltreffende uitspanning te over
winnen. Vonden de praatjes maar al te gereedelijk ingang,
dat men het volk door de afschaffing van de kermis alle
openbaar genot wilde ontnemen, juist het tegendeel is
hier gebleken. Moge de tijd worden voorbereid,» met
dien wensch besloot de spreker, «waarin degelijke ont
spanning ook het hare kan toebrengen tot beschaving van
het hoofd en het hart des volksMet blijken van in
stemming werden deze woorden begroet.»
Voor de arrondissements-regtbank te Amsterdam is
gedagvaard de logementhouder L., ter zake dat hij in de
maand Oct. jl., op een kamer in zijn logement te Amsterdam,
betrokken door de gezusters Fanny Ilerfter en Olga Herfter,
leden van het dames-orchest, en Herman Temler, hoorn
blazer bij dat orchest, deze personen achtereenvolgens ge
welddadig aangegrepen en moedwillig uit dat vertrek ge
gooid heeft, tengevolge waarvan Fanny Herfter en Olga
Herfter op den grond zijn gevallen.
Jl. Vrijdag middag ten half twee ure had te Feijen-
oord het volgende ongeluk plaats. De heibaas L. V., met
zijn werkvolk bezig zijnde op het werk der Handelsver-
eeniging een heipaal ter beheijing gereed te maken, kreeg
door het onklaar geraken der touwen, die het heiblok
geleiden, een zwaren ijzeren band, die boven op den heipaal
moest bevestigd worden en los geraakte, op het hoofd,
zoodat hij onmiddellijk dood bleef. De ongelukkige was
26 jaren oud en laat eene weduwe en twee kinderen na.
De Brusselsche correspondent van de Middelb. Crt.
meldt, dat de Belgische regering langs diplomatieken weg
het gevoelen der regering van Groot-Brittannië gevraagd
heeft over hetgeen men in België noemt de «kwestie van
de vrijheid der Schelde,» waarmede, zoo als men weet, de
vraag bedoeld wordt of Nederland op de Nederlandsche
rivier al dan niet tot de uitoefening van het regterlijk
gezag bevoegd is. Het antwoord der Britsche regering zou
geweest zijn, «dat het tegenwoordig oogenblik weinig ge
schikt is om deze internationale kwestie te behandelen.»
Het Wageningsch Weekblad doet in één artikel twee
eischen te gelijk, namelijk: «de Turken moeten over den
Bosphorus en het zilte water der Zuiderzee over den arm
in de Noordzee.» De Arnh. Crt. antwoordt daarop«Wij
hopen, dat de droogmaking der Zuiderzee niet op de ver
drijving der Turken wachten zal, want dan zou ze waar
schijnlijk nooit tot stand komen.»
In de nabijheid van Sneek is eene boerenplaats bij
publieke veiling gekocht voor f 116,303. Vroeger werd
dezelfde boerenplaats, groot bijna 32 H. A., verkocht voor
f 12,000. In 1851 was ze door den verkooper aangekocht
voor f 30,000.
Blijkens een ingezonden stuk in de Gron. Crt. bevindt
zich in het gezelschap, dat thans hier te lande het passiespel
ten tooneele voert, geen enkel der vertooners van het
beroemde passiespel uit Oberammergau in Beijeren. De
pastoor der gemeente heeft dit uitdrukkelijk verklaard.
De Gron. correspondent van de Vox Studiosorum
berigt, dat mlle Agar bij haar bezoek te Groningen haar
voornemen te kennen heeft gegeven het volgend jaar terug
te komen; zij zal alsdan optreden in Corneille's Cid en ook
in Molière's Femmes savantes.
De resultaten van de werving voor de Marine, ten
vorigen jare in de noordelijke provinciën gedaan, schijnen
genoegzamen grond opgeleverd te hebben om zulks weder
te herhalen. Gedurende dezen winter zal te Groningen de
kanonneerboot onder bevel van den luit. ter zee 1ste kl.
Woldringh gestationeerd zijn tot werving van jeugdig
scheepsvolk.
Uit Meppel meldt men dd. 11 dézer: «Een massa
jongelieden bewoog zich reeds heden op de schaatsbaan;
de om de stad laag gelegen landen zijn alom met ijs bedekt.
In geen jaren is er zóó vroeg schaatsen gereden.»
De Nordd. Alg. Ztg. vraagt, of het raadzaam en
wenschelijk mag geacht worden, dat Duitschland deelneemt
aan de beraamde internationale tentoonstelling te Parijs, en
wel op grond van de steeds toenemende bewijzen van den
haat in Frankrijk jegens Duitschland en vooral jegens
Priiisserl gekoesterd. Het blad deelt daarvan een nieuw
bewijs mede, een uit de velen, zegt het, welke als voorbeeld
daarvan kunnen strekken.
Een industriëel, te Narorocki gevestigd, had aan een hem
bekende firma te Parijs een voorwerp van nieuwe con
structie toegezonden, dat in zijne fabriek was vervaardigd.
Hierop ontving hij eenige dagen later een antwoord, het
welk woordelijk aldus luidde, zegt het blad:
«Mijne heeren!
Alle gevoel van betamelijkheid en schaamte moet bij u
wel zijn uitgedoofd, dewijl gij, een Pruis, het durft wagen
mij een voorwerp uwer nijverheid aan te bieden. Meent
gij wel ligt, dat men in Frankrijk zoo spoedig de heugenis
heeft verloren aan de schromelijke wanbedrijven van allerlei
aard, waaraan uwe landslieden zich bij ons hebben schuldig
gemaakt? Is het u welligt onbekend, dat het vaderlands
gezinde hart van een Franschman niets zoozeer haat en
veracht als een Pruis? Weet gij niet, dat de Pruissen bij
ons te lande hebben geroofd en gebrand, dat zij onze
vrouwen en kinderen hebben onteerd en vermoord en dat
zij dergelijke gruwelen hebben bedreven in alle steden en
dorpen, welke zij zijn binnengedrongen? Met verachting
wijs ik uw aanbod van de hand en ik zal pogingen aan
wenden om anderen op gelijke wijze te doen handelen.»
De Fransche clericale bladen melden, dat de kardinaal
Lucca benoemd is tot opvolger van Antonelli als staats
secretaris van den Paus.
Te Yokohama zullen eerlang stierengevechten worden
gehouden.
Uit Amerika nog geen beslissing, maar ze zal nu
wel spoedig komen. Hayes, de republikein, schijnt meer
kans te krijgen, althans men wedt op hem twee
tegen één.
Jl. Vrijdag werd de tentoonstelling te Philadelphia door
president Grant op plegtige wijze gesloten.
Als de lof van clen aardappel niet reeds sedert lang
gezongen was, zou het tijd wezen er eens spoedig aan te
beginnen. Dat er van aardappelen sterke drank wordt
