IIELDCliStJIIE
EN NIEUWEIMËPËR COURANT.
1878. N°. 62.
Vrijdag 24 Mei.
Jaargang36.
Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Hollands Noorderkwartier.
„W ij li u 1 d i g e u
het goed e."
Verschijnt Dingsdag, Donderdag en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaalƒ1.3
H hm franco per post - 1.6
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: IHOLENPLGI N N°. 163.
Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 Cents,
elke regel meer 15 Cents.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Eiken Donderdag vertrekt de mail naar Oost-Tndië.
Laatste ligting 's avonds 6 uur.
HELDER en NIEUWEDIEP, 23 Mei.
Gisteren morgen werd, bij het aanbreken van den dag,
van den vuurtoren een schip gezien, dat in den Razenden
Bol was verzeild en dat van alle zijden door een woedende
branding werd bestookt. Men zag duidelijk eenigen van
de equipage in het want en over liet dek loopen. Ijlings
werd er om de reddingboot gezonden, want met vletten
was liet in nood verkeerende schip niet te bereiken. Eer
de noodige toestemming, in liet vroege morgenuur, was
verkregen om de reddingboot uit te halen en te water te
laten, en eer men een voldoend en geschikt aantal instap
pers bij elkander had gekregen, was er sedert de kennis
geving ruim een uur verloopentoen werd de reddingboot
door de Hercules naar den Razenden Bol gesleept.
Inmiddels was liet schip uit elkander geslagen en had de
equipage, welligt 8 man sterk, haar graf in de woedende
branding gevonden. De reddingboot kwam dus „te laat"
en kon onverrigterzake terugkeeren.
Wij willen liet beweren niet onderschrijven van zeer
vele ooggetuigen, die volhouden, dat bij eene tijdige aan
komst van de reddingboot de schipbreukelingen gered
hadden kunnen zijn; zeker is het intusschen, dat er aan
liet te water laten daarvan te veel formaliteiten verbonden
zijn, en dat ieder onnoodig verwijl het kostbare leven der
schipbreukelingen op liet spel kan zetten. Hierbij komt,
nog, dat men gisteren morgen in den beginne vrij wat
moeite had om het noodige aantal instappers voor de
reddingboot bijeen te krijgende vletterlieden toch, meestal
mannen met talrijke huisgezinnen, toonen niet meer die
vurige ambitie om hunne natuurgenooten te gaan redden,
omdat de belooning, die men hen voor hunne edelmoedige
en zelfopofferende pogingen uitreikt, tot liet peil van een
//daggeld" afdaalt. Zou men elders willen gelooven, dat
de bemanning van de reddingboot, die 27 schipbreukelingen
van liet stoomschip Nordlyset van een zekeren dood redde,
die door het omslaan van de reddingboot bun wakkeren
bootsman en een hunner makkers zagen verdrinken en
die zeiven als door een wonder aan den dood ontkwamen;
zou men elders zeggen wij willen gelooven, dat
die mannen slechts f 35 per man als belooning ontvingen?
Wij vreezen er voor.
Hoezeer er nog niet met zekerheid kan gezegd worden,
welke de naam is van liet verbrijzelde schip, zoo zijn er
toch enkele gegevens, die doen vreezen, dat liet de Neder-
landsche brik Dieuwerke kan zijn, die eergisteren met
pijpaarde IJmuiden is uitgezeild en bestemd was naar Riga.
Men heeft kenteekenen, o. a. witte lijsten aan een aange
spoeld wrak gezien, die aan dat vaartuig doen denken.
Gisteren avond is er ook een stuk van een zeemanskist
opgevisclit, waarin de naam was gesneden van K. L. Hil-
brandt, die men meent dat matroos aan boord van de
Dieuwerke was. Men vreest, dat ook de loods bij deze
ramp het leven zal hebben verloren.
Zr. Ms. scliroefstoomschip Suriname is lieden morgen
van bier naar Iiellevoetsluis vertrokken.
Aangenomen liet beroep naar de Doopsgezinde gem.
te Berlicum door ds. H. Koekebakker Jr., pred. te Ouddorp.
Te Alkmaar is aangekomen de nieuwe stoombarge
„Zijpe," die eerstdaags dienst zal doen voor de concessie
AlkmaarOudesluis. De boot is vervaardigd aan de werf
van de heeren J. en K. Smit, te Krimpen aan de Lelc.
Tweemalen per dag zal de dienst aanvangen, in verbin
ding met de „Alkmaar-Packet" en het spoor. De navol
gende plaatsen zullen worden aangedaan: Koedijk,
Schoorldam, Zijpersluis, Burgerbrug, St. Maartensbrug,
Scliagerbrug en Oudesluis.
Voor marktbezoekers is deze dienst van het grootste belang.
Op Woensdag den 19 Junij aanstaande zal van wege
de "Vereeniging tot Ontwikkeling van den Landbouw in
Hollands Noorderkwartier" een wedstrijd met hooibouw-
werlctuigen te Hoorn, worden gehoudende uit te loven
prijzen zijn.
1. Grasmaaiwerktuigen voor 2 paarden, 1ste prijs f100,
2de prijs f 50, 3de prijs f 25.
2- Hooischudders, 1ste prijs f 50, 2de prijs f 25, 3de
prijs f 10.
3. IJzeren paardenliooiliarken, 1ste prijs f50, 2de prijs f25.
4. Houten paardenhooiharken, 1ste prijs f25, 2de prijs f 10.
5. Hooiladers, 1ste prijs f 100, 2de prijs f 50.
Bij alle prijzen worden getuigschriften gegeven.
Den 11 Junij zal van Amsterdam naar Parijs ver
trekken liet muziekkorps van het Volkspaleis, 30 artisten
sterk, onder aanvoering van den heer Coenen. Het doel
is zich te doen hooren in een der daartoe bestemde zaleii
van het Trocadero. Men verwacht veel van het succes;
er is echter een maar bij namelijk een tekort dat ge
raamd wordt op f 3000. Aan de bezoekers van het Paleis
en andere belangstellenden is een circulaire uitgereikt, om
ben aan te sporen, tot dekking van dit déficit, een pen
ningske bij te dragen.
Te IJmuiden telt men thans 80 afgebouwde en 40
in aanbouw zijnde huizen, behalve een 20tal aan zee.
Te 's Hage bestaat het asyl voor rampspoedige of
zieke dieren. Blijkens een ingezonden stuk in lietVadei'-
land hebben de bewoners van den omtrek, waarin het
toevlugtsoord is gelegen, zooveel last van het janken,
huilen en blaffen van de honden, dat zij ziek bij herhaling
tot den gemeenteraad hebben gewend. B. en W. schijnen
echter van oordeel dat dit asyl niet te brengen is onder
de termen van de wet van 2 Junij 1875, betreffende
schadende inrigtingen. De inzender van het stuk meent
dat de Ilooge Regering tussclien beiden moet komen,
eveneens krachtens dezelfde wet (art. 3).
Oscar Carré liet jl. Maandag namiddag te 's Hage,
bij eene laatste kindervoorstelling, onder al de aanwezigen,
grooten en kleinen, een ponney verloten. Het zoontje van
een broodbakker was de gelukkige winner. De knaap was
buiten zicbzelven van vreugde met 't prachtig beestje.
Jl. Dingsdag nacht kregen te Rotterdam twee
muziekanten twist op de Coolvest. Een der partijen verloor
in dit gevecht een der handen.
- Te Utrecht is jl. Zondag in de Jacobikerk, onder
leiding van ds. Verhoeff, de doop bediend aan een Noe-
foorsch meisje van den stam der Papoea's, dat door den
heer J. L. van Hasselt, zendeling, van Nieuw-Guinea was
medegebragt. Dit kind was vroeger uit de handen van
roovers vrijgekocht door den Duitschen zendeling Frans
Mosclie, eerste echtgenoot van de tegenwoordige echtge-
noote van den heer van Hasselt, en werd naderhand als
lid van zijn gezin door den beer van Hasselt opgenomen.
Jl. Zaturdag avond was dit meisje, nu omstreeks 17 of
18 jaren oud, ten huize van ds. Verhoeff, in tegenwoor
digheid van den zendingsdirector ds. Looijen en den heer
van Weede van Dijkveld, ouderling, als lidmaat aange
nomen en daarna bevestigd. Omdat zij zich in de Hol-
landsche taal niet voldoende kon uitdrukken, werden de
vragen en antwoorden gedaan in het Maleisch en door
den heer van Hasselt vertolkt.
Te Vlissingen is, met 82 tegen 72 stemmen besloten,
een afzonderlijk Vlissingsch huldeblijk aan Prins Hendrik
aan te bieden, en zich niet aan te sluiten aan de hoofd
commissie voor het nationaal huldeblijk.
- Men schrijft uit Zierikzee:
,/Het vet vee op dit eiland begint nagenoeg geheel op
te ruimen. Men schat liet nog voorhanden aantal op slechts
eenige honderden stuks. In dit voorjaar werden ongeveer
5 a 6000 vette ossen en koeijen voor de Hollandsclie
markten, voornamelijk voor die van Rotterdam, afgeleverd.
De prijzen, die daarbij besteed werden, waren gemiddeld
van 35 tot 40 cents per half KG.
Bij den opmerkelijk verslappenden handel in meekrap
en den daardoor bijna geheel verlaten bouw van dit gewas,
wordt in deze streek, meer dan vroeger, zorg besteed aan
de veeteelt. De kwaliteit, zoowel als de kwantiteit, van
het uitgevoerde vee toonen dan ook aan, dat dit niet
zonder succes geschiedt, daar toch zeer veel van het ver
kochte vee f 300 a f 400 por stuk opbragt.
Jl. Zaturdag zijn op de markt te Zutphen twee
manden peulen van den kouden grond verkocht. De oudste
menschen kunnen zich niet herinneren, dat zulks in vroe
gere jaren op den 18 Mei gebeurd is. Men kan zich dan
ook moeijelijk in de groote steden een denkbeeld vormen
van de verbazende groeikracht, welke de natuur deze
lente in Gelderland's schoone dreven allerwege ontwikkelt.
Onder de punten van beschrijving voor de 34ste
algemeene vergadering der Geldersclie Maatschappij van
Landbouw, die in Junij e. k. te Apeldoorn gehouden wordt,
komen zeer belangrijke vragen voor betreffende wetgeving,
akkerbouw, veeteelt, warmoezerijen, houtteelt, landbouw,
onderwijs en staathuishoudkunde. Op voorstel van Z. K.
H. Prins AlexUnder zal de vraag behandeld worden: Welke
is de doelmatige inrigting van stallen, ook met het oog op
de gezondheid van het vee; terwijl men onder de vragen
omtrent wetgeving vermeld vindt; wélk gebruik is van de
tiendewet gemaakt, wat leert de ondervinding van hare
werking? en onder die omtrent lioutteelt: Wat verzet zich
tegen bet bepoten van 's Rijks straat-, spoor-, en andere
wegen.
Te Staphorst heeft men, volgens de Asser Courant,
jl. Zondag morgen de deur van de kerk als advertentie
gelegenheid gebruikt. Plet gold de verkiezing van een
lid van den Raad. Op de deur was met flinke letters in
krijt geschreven: //Gijlieden, kiezers der gemeente Stap
horst, moet hij de aanstaande stemming kiezen, niet
maar want die weet wat een cent waard is."
De Leeuw. Cour. maakt van de volgende ongelukken
gewag, bij 't onweêr van jl. Zaturdag voorgevallen. De
schipper G. v. D., liggende met zijn schip in de Parrega'ster-
vaart, is doodelijk door den bliksem getroffen. De man
stond door het luik even in 't weer te zien. Bij den land
bouwer T. v. d. Meer, in het Heidenschap, is de bliksem
in de schuur geslagen, zonder brand te veroorzaken. De
zoon evenwel, die den hond in huis zou halen, viel in
zwijm, bekwam een wonde aan de hand en aan den arm,
en de hond bleef dood op de plaats. Tusschen Bolsward
en Parrega werd nog een paard, dat voor een rijtuig liep,
blind geslagen.
Van Jutland deelt men mede, dat de vroege voorjaars-
warmte daar in de boschrijke streken een gevaarlijk insekt
(eene soort van wesp) heeft doen uitkomen, dat de uijers
en acjiterdeelen van het vee aantast, waar het zijne eijeren
legt en daardoor het dier ondragelijke pijnen veroorzaakt.
Daarbij tracht het dier de toegebragte wonden te likken,
doch dat is doodelijk. Zoodra zijne tong de wond aanraakt,
stort liet dier spoedig neder en sterft. Reeds een 40 stuks
vee is daaraan binnen weinige dagen bezweken.
Hopen uit stroo gedraaid zijn in Frankrijk gebleken
de werkzaamste en onkostbaarste bliksemafleiders te zijn.
Daardoor is de eigenaar van de armste boerenstulp in staat
zich tegen het gevaar van den bliksem te beveiligen. De
eerste proef werd genomen nabij Tarbes, in de Opper-
Pyreneën. De proef viel zoo goed uit, dat zeer spoedig
in 18 gemeenten in den omtrek de landbouwers al hunne
woningen van zulke stroo-afleiders voorzagen. Sedert dien
tijd heeft de bliksem geen der op die wijze beschutte
gebouwen meer getroffen, wat al zeer toevallig zou
zijn, als de stroo-afleiders niet mede eenig deel hadden
aan dat resultaat. In elk geval kan men ook bij ons de
proef nemen.
De telegraaf meldde verleden week, dat de tweede
minister van Japan, de heer Okubo, den 14 Mei vermoord
werd. De staatsman werd, volgens de Times, door vijf
personen in de straten der hoofdstad om het leven gebragt,
toen hij op weg naar den ministerraad was. Hij was de
voorstander en verdediger van alle hervormingen, die den
voorspoed van Japan in de laatste jaren hebben gekenmerkt.
Ook was bij een der overwinnaars van den laatsten opstand
en om al die redenen gehaat door alle verdedigers der
afgeschafte misbruiken. De feudale partij wist, dat zij in
hem een harer voornaamste tegenstanders uit den weg
ruimen zou. Toen bij in 1873 in Europa was, maakte hij
den indruk, een vastberaden, openhartig en verlicht man
te zijn. Men acht zijn dood een nationale ramp A'oor Japan.
De weduwe van den uitvinder der glaswol, de Brunfant,
is er in geslaagd een weefsel uit glas te vervaardigen, dat
in alle opzigten met andere geweven goederen kan wed
ijveren en de voorkeur verdient, omdat bet onbrandbaar
is en daardoor aanbevelingswaardig voor allen, die gevaar
loopen door de nabijheid van vuur en licht. Zij maakt liet
in alle kleuren en in verschillenden graad van sterkte. Op
het oog heeft het weefsel de meeste overeenkomst met
zware zijde en het is zacht en veerkrachtig als deze.
Eene werkstaking van geheel nieuwe soort wordt
uit Cincinnati (Vereenigde Staten) gemeld. De leden van
den gemeenteraad aldaar zijn verkozen onder het bestaan
eener wet, die hun 2 dollars 50 centen per dag voor
presentiegeld toekende. In April 11. maakte de Wetgevende
Vergadering daarin verandering. De 50 cents werden
geschrapt en bet presentiegeld bijgevolg op 2 dollars ver
minderd. Zoodra die wet was aangenomen, hielden de
leden van den raad eene meeting, en besloten allen arbeid
niet alleen, maar ook afgifte van de boeken en bescheiden,
die onder hunne berusting waren, te weigeren, indien het
presentiegeld niet weder op de oude som, volgens de oude
wet, die bij hunne verkiezing in werking was, gesteld
werd. Men vreest, dat alle gemeenteraadsleden in den
Staat Ohio het voorbeeld van hunne collega's in Cincinnati
zullen volgen. Een der grootste moeijelijkheden, die deze
werkstaking teweegbrengt, is deze, dat de belastingen niet
kunnen worden geheven, daar de werkstakers de aanslag-
billetten onder hunne berusting hebben.
AntooM-MAcniNES. Men heeft eene voordeelige uitvinding
gedaan op liet gebied der mclkerij. Eerst onlangs kwam een boter
en kaasfabrikant op de gedachte, of het niet mogelijk zou wezen,
met behulp eener machine den room van de melk te scheiden, ten
einde een gelijkmatiger hoeveelheid van misschien betere hoedanig
heid te verkrijgen.
Bij de eerste proefneming reeds is hem dit zoo volkomen gelukt,
en wel op zeer eenvoudige wijze, dat de machine bij de eerste
tentoonstelling van het „laudwirthschaftlicher Verein" te Döbeln