8iiieiBimai0S32GËBD
GROOTE MAGAZIJNEN VAN DEN 1'RINTEMPS TE PARIJS.
Bcriiteii betreffende Je StoomyaartmaatscDapjij NeJerlaiii
de prijzen aldus: sciielviscli f 80 ïl f 42 per honderd, rog 53 a,
69-cents, kubeljaauvr f 1,50 a f 2.
Heden zijn alle schuiten weder in zee.
ÖZX5Ö-
De luit. ter zee 1ste kl. W. M. E. Bervoets, behoorende tot de
rol van het wachtschip te Amsterdam en belast met hut bevel over
de stoomkanonneerboot Gier, wordt den 5 dezer op non-activiteit
gesteld; de luit. ter zee 1ste kl. H. J. R. Sutherland, die der 2de kl.
P. C. W. Vandevelde en de off. van gez. 1ste kl. W. F. Meyboom,
allen behoord hebbende tot het escader in Oost-Indië en vandaar
teruggekeerd, zijn op non-activiteit gesteld.
Aan den dirig. off. van gez. bij de zeemagt dr. D. Hellema en
aan den off. van gez. 1ste kl. II. C. Steenbergen is vergunning
verleend tot het aannemen en dragen der versierselen van ridder
der orde van de Poolster, hun door Z. M. den Koning van Zweden
en Noorwegen geschonken.
De kapt. D. Aeyelts, van het 7de regiment infanterie, is in zijn
rang overgeplaatst bij bet regiment grenadiers en jagers.
Stateii-G-cneraal.
Tweede Eamer.
Zitting van Dingsdag 3 December. Het begrootings-debat
werd voortgezet. De heeren Corvcr Hooft, Ileydenrijck en Jager
zagen de financiële toekomst donker in. De lieer van Houten ver
klaarde zich van de liberalen afgescheiden te hebben, omdat de
regering in het kiesregt en de belastingen niet voldeed aan de
eisehen Yan het liberaal programma. De beer Mees wilde eene
lervorming van het belastingstelsel zonder incometax. De heer
Haffmans laakte scherp de rapporten over het petitionnement en
noemde ze pamfletten en schotschriften. De heer Heydenrijck wilde
het der regering zonder verzaking van beginselen niet te lastig
maken met het oog op de tijdsomstandigheden. De heer van Was-
setiaer verweet der regering zoo weinig op zedelijk terrein tot stand
te brengen. De lieer Brouwers keurde de politieke gedragslijn der
regering af, vooral ter zake van de onderwijswet.
De Kamer besloot, den Koning bij diens terugkeer een adres van
gelukwenschiug aan te bieden.
Zitting van Woènsdag 4 December. Na aanneming van eenige
naturalisatie- en suppleloire begrootingswetten is het algemeen debat
over de staatsbegrooting voortgezet en afgeloopen. De heer Rutgers
«keurde bekrompen zuinigheid af en noemde het petitionnement ont-
eerend, waartegen de heer vau der Hoeven krachtig protesteerde.
De heer van den Bercli van Heemstede drong aan op eene wet tegen
het socialisme. De heeren Borgesius en van Eek ontkenden de
noodzakelijkheid voor den heer van Houten om het partij-verbond
te verlaten. De minister Kappeyne verdedigde de rapporten over
het petitioauement, bestreed dwangmaatregelen op zedelijk gebied
of keering van het socialisme, verklaarde zich een bepaald tegenstander
van het algemeen stemregt en hield vol dat de Kamer de opinie
van het volk uitdrukte. De minister van Financiën zou na het
Kerstreces opnieuw een voordragt tot herziening def ongebouwde
eigendommen indienen. Hoofdstuk I werd unaniem aangenomen.
Morgen voortzetting.
a België.
g> Voor het hof van assises te Brussel zijn jl. Dingsdag
hij pleidooijen in de zaak van T'Kint en Fortamps afge-
v zitjpen. Te elf ure begonnen de gezworenen hunne beraad-
-'gingen. Eene ontzaggelijke volksmenigte bewoog zich
A S het paleis van justitie. Honderden gendarmes en politie
dienaren waren voor het gebouw geposteerd, om de orde
te handhaven. De toegang tot het gebouw was verboden.
Laat in den namiddag was de jury met zijn arbeid gereed.
De beklaagden zijn schuldig verklaard, en daarna veroor
deelde het hof T'Kint van Kodenbeke tot vijftien jaren
opsluiting en Fortamps tot een jaar gevangenisstraf en 6000
francs boete. De orde bleef ongestoord.
Beide veroordeelden zullen in cassatie komen.
^3r«/3a.lS.37Ul3L-
j heer Delbecque, directeur der munt van Bordeaux
ider van het legioen van eer, jis aangehouden, wegens
1 ran i raillioen francs. Hij bekleedde zijn hoogen
edert 7 of 8 jaar.
telegram van den minister van justitie had de aan-
ng, die eene groote opschudding teweeg bragt, ten-
=e-
.der voorbehoud wordt gemeld, dat er sprake is van
eemding van gouden en zilveren staven, ten nadeele
Bothsckild.
Bngelanci.
Van de drie Engelsche kolonnes, die Afghanistan zijn
binnengetrokken, is de noordelijkste, die door den Khyber-
pas optrok, het best geslaagd; zij heeft Dakka bereikt en
zonder groote moeite hare communicatiën opengehouden.
De tweede kolonne, die een weinig zuidelijker door het
Koeram-dal optrok, stuitte op eene versterkte positie aan
den ingang van den Peiwar-pas en moest, om een gere-
gelden aanval voor te bereiden, een paar mijlen terug
trekken. De aanval zou jl. Maandag begonnen worden,
maar over den afloop is nog geen berigt ontvangen.
De derde kolonne, die uit Quetta noordwaarts optrok,
schijnt te Pishin op versterking te wachten, die onder
n-eneraal Stewart reeds de grenzen heeft bereikt.
Xfc£&l±ë.
-De proeven met de electrische verlichting te Rome,
waarvan dezer dagen melding is gemaakt, hebben zeer
voldaan en de agent der Parijsche Maatschappij heeft met
de meeste winkeliers van het Corso en de Via Condotti
eene overeenkomst aangegaan om hunne winkels te ver
lichten, voor veel minder dan zij nu te zamen aan gas
betalen. Binnen eene maand zal dit worden uitgevoerd.
wordt franco verzonden in een mooi Juweelkistje van
blaanw satijn met Initiaal.
De teekening van dezen Ring komt voor in onzen onlangs
verschenen geïllustreerden Catalogus voor Sint-Tïïcolaas-
en üVieuwjaarsjfescheiikeïi, dien wij gratis en franco
toezenden aan een ieder, die daarom de aanvrage doet aan de
Vele personen, die hunne bezigheden buitenshuis hebben,
kunnen zich niet genoeg verplegen, wanneer zij verkouden
zijn, of aan bronchitis, catharren of andere aandoeningen
van de hronches of longen lijden.
Niets is voor hen inderdaad beter en gemakkelijker, dan
't gebruik der teercapsules van Guyot, die alle afkooksels,
siropen, patés en borstdranken vervangen, 't Is voldoende
om telkens wanneer men gaat eten twee of drie capsules
in te nemen.
Daar elke flacon zestig teercapsules bevat, kost dit
werkdadig geneesmiddel slechts den geringen prijs van zes
a acht centen daags, terwijl het ontheft van het gebruik
van andere geneesmiddelen.
Om zeker te zijn dat men de echte capsules heeft, moet
men op de driekleurige handteekening van den heer Guyot
op het etiquette letten. In de meeste apotheken zijn de
capsules te verkrijgen.
ïngezond-en.
Mijnheer de Redacteur!
Naar aanleiding van een uit het Handelsblad overgenomen berigt
over den toestand op Terschelling, iu uwe courant van 27 dezer,
ben ik zoo vrij, u plaatsing te verzoeken voor de volgende regelen.
In dat berigt wordt, ru. i., aan sommige zaken eene eenigszins
scheve voorstelling gegeven.
Daarin wordt gesproken van de scholen op Terschelling, waarna
de schrijver zegt: „Ook in scheepszaken zijn wij hier niet achteruit,"
alsof het onderwijs oók in gunstigen toestand verkeerde.
Volkomen waar, wat West-Terschelling betreft. Daar toch heeft
men de school voor U. L. O., de Zeevaartschool en de Bewaarschool.
In de school voor L. en M. U. L. O. aldaar zijn werkzaam
een hoofdonderwijzer, twee hulponderwijzers en eene hulponder
wijzeres, met eenige kweekelingen, terwijl het aantal leerlingen
p. m. 300 bedraagt. Deze leerlingen wonen alle, uitgezonderd één
meisje, in liet dorp West-Terschelling, zoodat niemand verder dan
vijf minuten behoeft te loopen, om ter school te komen.
Ook de localiteit laat niets te wenschen orer.
Te Midsland echter heeft men een volkomen ongeschikt school
gebouw, dat door de vergrooting van dezen zomer, waarbij er circa
f 2000 aan ten koste is gelegd, wel aan ruimte gewonnen heeft,
maar daardoor voor het onderwijs nog ongeschikter geworden is.
Daar heeft men, voor meer dan 200 werkelijk schoolgaande
kinderen, slechts een hoofdonderwijzer met eenen hulponderwijzer,
zoodat ieder meer dan 100 kinderen te onderwijzen heeft.
Gedurende de laatste twee winters waren, wegens gebrek aan
plaatsruimte, er meer dan veertig kinderen van onderwijs verstoken.
Voegt men daarbij het natuurlijke schoolverzuim in den zomer,
dan kan inen zich eenigszins een denkbeeld van den toestand dei-
school vormen. Doch dit is nog niet alles. De slechte staat der wegen
maakt het den kinderen dikwijls onmogelijk, ter school te komen.
De kinderen van de gehuchten Landeruin en Formerum moeten
dikwijls tot aan hunne kniëen door het water, wijl de weg over
stroomd is; zij, die van Kinnura, Hee en Zeerijp komen, moeten
den geheelen herfst en winter tot hunne kniëen door het slijk.
En in deze gehuchten, op 15 tot 30 minuten afstands, wonen meer
dan der schoolgaande kinderen.
Waarom worden de wegen dan niet verbeterd? Dc berigtgever
denkt, dat het leggen van eenen straatweg, „zelfs bij de grootste
kosten," niet mogelijk is.
Ik meen, dat hij zich vergist.
Juist het zand, dat volgens berigtgever de grootste hinderpaal
zou zijn, maakt het hier gemakkelijk. Immers moet een weg,
alvorens hij geplaveid kan worden, door zand de noodige vastheid
erlangen.
En zand heeft men hier voor het grijpen.
Wilt het overstuiven der duinen betreft, dit punt is niet de
moeite waard liet te noemen, één wegwerker zou het kunnen ver
helpen, indien hij wekelijks slechts een dag werkte.
Ja, mijnheer de Redacteur, Terschelling roept in vele opzigten
om verbetering, maar die verbetering moet het zich zelve bezorgen.
Laat het eens toonen, wat het wil, dan verneemt het misschien
wat hét kan. Het kan veel meer dan het doet, want de hoofdelijke
omslag bedraagt slechts 2 a 3 pCt. van het belastbaar inkomen,
tegen 7 a S pCt. op andere plaatsen. Het wordt waarlijk tijd, dat
Jan Salie, die op Terschelling nog altijd leeft, ook eindelijk van
daar verdreven wordt en dat Oost-Terschelling, waar de meesto
contribueerende burgers wonen, ook eens zijn regtmatig aandeel vnn
de „verlichting der negentiende eeuw" bekomt.
U hartelijk dank zeggende voor de opname van mijn wel wat
lang schrijven, heb ik de eer, te zijn, Mijnheer de Redacteur,
UEds. Dienst v. Dienaar,
TH. WESTERLING,
Midsland op Terschelling, 29 Nov. 1878. Hulponderwijzer.
B3et kanaal bij Velzen en IJinuiden in 1878.
Een scheepvaart-kanaal, tegelijkertijd te willen inrigten tot
waterloozing, en tot spuimiddel, is eene waterbouwkundige onzin
en eene onmogelijkheid.
De, jarenlange, voor Nederland zeer dure ondervinding, heeft ons
dat geleerd, o. a. bij het groote scheepvaart-kanaal van Gend,
langs Sas van Gend naar Ter Neuzen. Ieder waterbouwkundige
kent die treurige geschiedenis, zoo beschamend voor onze ingenieurs.
Een nieuw voorbeeld van onbedachtzaamheid en onkunde, levert
ons het nieuwe kanaal van Amsterdam via Velzen naar de Noordzee.
Telkens leest men van allerlei soort van schepen, die wegens het
sterke spuijen met en door de Noordzeesluis, niet in het kanaal
kunnen komen. Men zal dus verpligt worden om dat nieuwe
kanaal in te rigten, of voor de groote scheepvaart, of alleen tot
waterlossing. Een van beiden. Spuijen eu varen is daar onver-
eenigbaar.
Indien te eeniger tijd, bet Velzer-kanaal zal beantwoorden aan
de eisehen der groote scheepvaart, dan moet men zorgen dat oreral,
ter breedte, dat op elk punt des kanaals, twee groote Trans-
Atlantische stoombooten elkander ongehinderd kunneu voorbijvaren,
acht ellen diepte heneden het Amsterdamsche Peil, worden aan
getroffen, en behouden blijven.
Zoodra op eenig punt, of gedeelte van dat kanaal, slechts 58 a,
63 palmen wordt gepeild, is het kanaal voor /.eer diepgaande
schepen onbruikbaar.
In de buitenhaven, buiten de Noordzeesluis, moet overal, en ook
digt langs die havenhoofden („pieren") acht a negen ellen diepte
beneden het peil van gewoon laagwater gevonden wordenen
midden tusscheu de hoofden, tot in dc volle Noordzee minstens
negen ellen beneden het laagwaterpeil.
Kunstzandbanken zijn er dus nooit noodig, vooral niet vlak voor
den havenmond.
Vindt men buiten de hoofden meer dan negen of tien of twaalf
ellen water, beneden het laagste laagwaterpeil, zoo schaadt zulks
volstrekt niet. Die diepte behoefde niet aangeplempt en op
kostbare manier tot op 8 en 9 el verminderd te worden, door
bagger- en kolossale zaadstortingen.
De havenhoofden in de Noordzee, die thans, na de door mij in
1868 aanbevolene versterking aan de zeezijde, golfstootbrekers
genaamd, schijnen stand te houden, zijn veel te laag. want bij
stormweder slaan de golven, en zelfs de schepen, er dwars over
heen. De beide havenhoofden („bctonpieren") zullen dus over de
gelieele lengte met minstens ééue of anderhalve Nederl. el moeten
verhoogd; en aan de havenzijde met minstens vier ellen moeten
verbreed worden.
Ook dient de binnenzijde dier hoofden met suffisante zinkstukken,
tegen alle ondermijning beveiligd te worden.
Op de koppen of zeëeinden dier havenhoofden, moeten stevige
ijzeren lichttorens worden gesteld.
Aangezien nu de Kanaal-Maatschappij niet bij magte is om aan
deze, voor eene doeltreffende zeehaven, allereenvoudigste eisehen te
voldoen, en zulks vóór 31 Dcc. 1878 op te leveren, zoo is het
zeker aan te radendie Maatschappij, zoodra mogelijk, met al
hare ingenieurs, van dat kanaal-, en van dat havenwerk te ontslaan;
en de verdere voltooijiug op te dragen aan bekwame Rijks-ingenieurs,
onder de bevelen staande van onzen minister voor de Openbare
Werken in Nederland. Het onderhoud en de exploitatie mag, in
geen geval, aan eene Maatschappij worden toevertrouwd.
Zoodanige groote openbare werken kunnen en mogen niet aan
bekrompene en blijkbaar onkundige particuliere Maatschappijen
worden overgelaten.
De ondervinding leerde zulks overal overtuigend.
Het tijdstip, om dat kanaal in te wijden, en voor de groote
scheepvaart open te stellen, is dus, voorshands, nog lang niet aan
gebroken.
Ook de nieuwe Rotterdamsche waterweg schijnt voortdurend aan
onmagt te laboreeren, trots al de ellenlange rapporten van eenige
Staats-Commissiën.
Eene Staats-Commisie schijnt geene panacee te zijn voor over-
magt, onmagt, slappe boorden, ongekende natuurkrachten en andere,
voorheen onbekende, kwalen. Dc oudere kundiger Waterstaats-
manneu kenden die narigheden gelukkig nooit.
P. J. DE QUARTEL,
Amsterdam, Nov. 1878. Ingenieur.
Uitgegeven in een werk bij van der Wiel, te Arnhem, in 1868.
Conrad30 Nov. van Napels naar bier vertrokken.
Prins Hendrik. 23 Oct. van Batavia vertrokken.
Holland 4 Aug. te Londen aangekomen.
Voorwaarls 30 Oct. te Singapore aangekomen.
Celebes17 Nov. te Batavia aangekomen.
Kon.derNederl. 14 Nov. van Suez naar Batavia vertrokken.
Prinses Amali*. 30 Nov. vau Napels naar Batavia vertrokken.
Prins v. Oranje. 3 Nov. alhier aangekomen, vertrekt 7 Dec.
Madura 24 Nov. alhier aangekomen, vertrekt 28 Dec.
iBvu-gerims.© Stand.
Gemeente HELDER. Yan Dingsdag tot Donderdag.
ONDERTROUWDGeene.
GETROUWD: D. Streutker en E. Duinkerken.
BEVALLEN: J. Vlessing, geb. v. Stratum, C. J. Heeman,
geb. Dienst, D. A. A. Hendrikse, geb. Smit, D. G. Bender, geb.
Bontes, D. A. M. Tillema, geb. Wijnen, D. A. Bosch, geb.
Blikkenhorst, Z. A. Grin, geb. Smit, Z.
OVERLEDENGeene. Levenloos aangegeven 1.
Gemeente TEXEL. Vau 27 November tot 4 December.
ONDERTROUWD: Geene.
GETROUWD: Cornelis Bruijn Hz. en Cornelia Sandifort.
GEBOREN: Dirk, zoon van Pieter Bruijn Jsz. en Catharina
Mojen. Neeltje, dochter van Cornelis Boon Jacobz. en Vrouwje
Krijnen. Jacob, zoon van Otto Boon en Reiniertje Jacoba Zasburg,
Elisabeth, dochter van Willem Boon en Geertruida Knol.
OVERLEDEN: Gerritje Zoetelief, 44 jaren, gehuwd met Hendrik
Zoetelief. Klaas Eelman, 35 jaren, gehuwd met Neeltje Dogger.
Sijbrand Jacobus Dijksen, 18 dagen, toon van Jacob Dijksen Az.
en Pietertje Mantje.
Gemeente WIERINGERWAARD. Van 1 tot 30 November.
ONDERTROUWD en GETROUWD: Geene.
BEV ALLENA. Kaan, geb. Schenk, Z. G. Visser, geb. Flens, D.
B. Speur, geb. Dekker, Z.
OVERLEDEN: A. M. Romar, geb. Bakker, 58 jaren. Leven-
oos aangegeven I.
Gemeente ANNA PAULOWNA. Van 1 tot 30 November.
ONDERTROUWD en GETROUWDC. Kuiper, arbeider en
J. D. de Zwart. A. Mulder, arbeider en N. Vermeulen, wonende
te Wieringen.
BEVALLENJ. M. de Smit, geb. Siewers, Z. G. Keuris, geb.
Zwaag, Z. J. Cornelissen, geb. van Woesik, Z. E. Zwagerman,
g(jb. Roemer, Z. C. Ruitenberg, geb. Schouwvlieger, D. M. Kerk-
meer, geb. Dekker, Z. J. van der Molen, geb. Pronk, Z. A.
Geerligs, geb. Kistemaker, Z. G. Tiel, geb. den Das, Z.
OVERLEDENJ. Kossen, 3 maanden. D. Geerligs, 2 maanden.
D. Buisman, 2 jaren. G. Keizer, 48 jaren. S. de Waal, 50 jaren.
P. Buisman, 5 maanden. C. Wuis, 48 jaren. W. Kerkmeer, 2 dagen.
D. Buisman, geb. Neefjes, 28 jaren. B. M. Ruitenburg, 19 dagen.
Levenloos aangegeven 2.
Gemeente St. MAARTEN. Van 12 November tot 3 December.
ONDERTROUWD en GETROUWD: Geene.
GEBORENElisabeth, dochter van Jacob van Zonen en Marijtje
Metselaar. Maartje, dochter van Pieter Berkhout en Antje Wit.
Jaantje, dochter van Willem Boekei en Maria Cornelia Koordes.
Dieuwertje. dochter van Pieter Tesselaar en Aagje Stoop.
OVERLEDEN: Arie Bruin, '16 jaren, zoon van Klaas Bruin
en Jannetje Brouwer.
Gemeente ZIJPE. Van 16 tot 30 November.
ONDERTROUWD: WillemNooij, kleermaker, 26 jaren, wonende
te Wieringen en Jacoba Klces, 28 jaren.
GETROUWD: Simon Brommer en Neeltje Beek.
GEBOREN: Cornelis, zoon van Cornelis Schrijver en Lippina
Visscher. Adam, zoon van Klaas Lengers en Anna de Wit. Mar-
tinus Petrus, zoon van Ilendricus Martinus Witte en Jantje Room.
Neeltje, dochter van Jan Pons en Maartje Slik.
OVERLEDEN: Marijtje Smak, 66 jaren, weduwe van Jacob
Grootewal. Arie, 3 maanden, zoon van Arie Schager en Aagje
Kruijsveld. Marijtje de Reus, 66 jaren, weduwe van Jacob Huis
man, wonende te St.-Pancras. Jan, 7 weken, zoon van Jan van
Beusekom en Jobanna Maria Sluijt. Trijntje van Schoorl, 76 jaren,
eebtgenoote van Dirk Fijnkaar. Levenloos aangegeven dochter van
Jan Mosk en Dieuwertje Heijblok.
