HELDERSCHE
EK \IEUWEDIEPER DOE RA NT.
1878. N°. 151.
Woensdag 18 December.
Jaargang36.
Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Hollands Noorderkwartier.
vóór 31 dezer maand.
„W ij li u 1 (1 i g e n
het goed e."
Verschijnt Diugsdajr, Donderdag en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaalf 1.30.
t 00 franco per post - 1.63.
Uitgever AA. BAKKER Cz.
15 ureaa: H OLE N I» L E I 103.
Prijs der Advertentiöu: Van 11 regels 60 Cent»,
clka regel meer 15 Cents.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
De ONTVANGER der REGISTRATIE
%n DOMEINEN te HELDER, Langestraat,
C 112, herinnert aan de BET.1I.IHTO tl«r
DOII KI R KXTKX,
HELDER en NIEUWED1EP, 17 December.
Een vijftal schepelingen van de mailboot Conrad
zijn gearresteerd, als verdacht van den diefstal te hebben
gepleegd, waarvan we in een vorig nummer melding
hebben gemaakt.
Een deel (f 900) van het aan boord van de Conrad aan
een Mekkagangcr ontstolen geld is gedurende de reis in
een watervat teruggevonden.
Ds. II. Vrendenberg Cz., predikant alhier, komt voor
op het drietal te Warga.
Beroepen te Oosterend op Texel ds. J. H. van der
Palm, predikant te Houtrijk en Polanen.
De heer E. A. G. van Iioogenhuijze, predikant te
Steenwijk, die aldaar zeker voor meer dan 40 beroepen
naar elders heeft bedankt, maakte jl. Zondag morgen aan
de gemeente bekend het beroep naar Dordrecht tc hebben
aangenomen.
Beroepen bij de Doopsgezinde gemeente te Hengelo
(Overijssel) ds. H. Boetje, predikant te Franeker.
De minister van Justitie heeft, op verzoek, met
31 Dec. a. s., eervol ontslagen den te Amsterdam gestnti-
onneerden rijksveldwachter der 1ste klasse (brigadier-
majoor) B. Meeuwis en in diens plaats benoemd de rijks
veldwachter 1ste klasse Keyzer.
Bij de jl. Zaturdag te Naarden gehouden aanbesteding
voor de verbetering van de pupillenschool teNieuwersluis
is de minste inschrijver geweest de heer W. de Waal, te
Amsterdam, voor de som van f 95,700.
Een der oudste beambten van het gesticht Meerenberg,
de heer Schleper, die daar van de oprigting in 1849 werk
zaam was als meester kleêrmaker en als koster in de Pro-
testantsche kerk, is overleden. Hij was een braaf, algemeen
gezien beambte.
De tuchtiging va» Klaocnoeza.
Omtrent deze expeditie, waarvan reeds vroeger melding is gemaakt,
bevat het ofticicele Indische regeringsblad de volgende bijzonder
heden Tegen het einde van het vorig jaar ontving (1e resident
van Timor het berigt, dat de bevolking van de kampong Maoenoeza,
gelegen op de zuidkust van het eiland Flores, een zevental Inlanders
van Mangerai gevankelijk weggevoerd en twee. hunner vermoord
had, en vervolgens toen de posthouder te Endeh zich derwaarts
begaf, ten einde de zaak te onderzoeken, eene dreigende houding
tegen dezen had aangenomen.
Daar het niet mogt gelukken die kampong langs den weg van
overreding tot reden te brengen, werd tot hare tuchtiging besloten,
waartoe Zr. Ms. stoomschip Saniarang werd aangewezen.
Omtrent bedoelde tuchtiging, zijn thans de volgende omstandige
berigten ontvangen:
In den morgen van den 22 September 11. kwam de Samarang
voor de kampong Maoenoeza aan. De kruisbooten No. 51 en 83
waren reeds twee dagen te voren derwaarts gedirigeerd en hare
ankerplaatsen aldaar aangewezen.
Ten 6 ure des morgens opende de Samarang, op pl. ra. 400
meters afstand van den wal, het vuur. Van boord zag men toen
een deel der bevolking met hare have de kampong verlaten en naar
het gebergte vlugten.
Nadat de plaats verder door granaatvuur gezuiverd was, kreeg de
landingsdivisie, sterk 62 man, bevel om te debarkeren.
Tien met geweer gewapenden (mariniers en Europesche matrozen
van Zr. Ms. stoomschip Samarang) werden verdeeld in de beide
sloepen barkas en officierssloep en voorin geplaatst, met
bevel, om bij de landiug het eerst aan wal te springen, en zich nis
voorhoede, na het opzetten der sabelbajonet, als tirailleurs vurende,
te verspreiden, tot dekking der landing van de hoofdmagt, die op
den voet zou volgen, en halt te houden met zooveel ruimte achter
zich aan het strand, als noodig ter opstelling in bataille" achter hen.
Deze voorhoede stoiul onder bevel van den luit. Ier zee 2de kl.
J. Lastdrager.
Twintig man met geweren gewapend (Europesche en Inlandsche
matrozen en vuurstokers van dc Samarang) met vier korporaals,
maakten de hoofdmagt uit, welke onder bevel stond van den luit.
ter zee 2de kl. W. A. Kok.
Een mandoer, twee djoeroe-moedi's en acht Inlandsche matrozen
der kruisbooten, gewapend met mast- en scheepsbijlen, waren aan
de divisie toegevoegd.
Aan den officier van gezondheid J. A. G. Hulst werden voor de
ambulance één mandoer, twee djocroemoedi's en zes Inlandsche
matrozen van de kruisbooten gegeventerwijl een kwartiermeester
eu zes matrozen (2 Europesche en 4 Inlandsche) als sloepenwacht
werden aangewezen.
Elk man had 80 patronen bij zich. In de sloepen werden boven
dien twee kisten, elk met 1300 patronen, 1 kist met stormzakken,
de noodige lont, pekkransen eu flambouwen, takelgestel, benevens
een paar vaatjes drinkwater eu togtvivres roor 24 uur medegenomen.
Men schrijft ons van Texel, del. 10 dezer:
„Na aan het naburige Oude Schild bijna huis aan liuis
te hebben geheerscht, hebben de mazelen zich in liet laatst
der voorgaande week ook aan den Burg vertoond en zijn
reeds onderscheidene huisgezinnen, waaronder die der beide
geneeskundigen en apotheker, daardoor aangetast."
Te Groene veld, gemeente Sint-Maarten, is een kind,
dat zich op het ijs vermaakte, er doorgezakt en verdronken.
Gelijk ongeluk had te Langedijk plaats.
Algemeen klagen de landbouwers te Rijnsburg over
de geringe opbrengst van bijna alle producten. De handel
in ingelegde bloemkool is tot dusverre van weinig beteekenis
werd in vorige jaar f 25 per vat besteed, thans brengt de
beste soort niet meer dan f 17 a 18 op; aangezien de hoe
veelheid oude vaten van dit artikel, welke nog in de pak
huizen aanwezig zijn, buitengewoon groot is, heeft men
op een verhooging van prijs weinig hoop. Neemt men
hierbij in aanmerking dat de koop- en huurprijzen tot een
te voren ongekende hoogte zijn gestegen, dan blijkt over
tuigend, dat de klagt der huurders over luin onhoudbaren
toestand niet ongegrond is.
Een geneesheer te Delft, dr. V., is jl. Zaturdag, in
de nabijheid zijner woning, waarschijnlijk door de gladheid
gevallen, waardoor hij een been heeft gebroken.
Jl. Zondag morgen had op de rivier de Merwede
een noodlottige gebeurtenis plaats. De machine der sleepboot
Dordrecht No. 3 sprong, vlak voor het middenveer te
Sliedrecht, uiteen, zoodat de stukken op den dijk te Slie-
clrecht teregt kwamen. De machinist is omgekomen, de
kapitein gewond, de overige bemanning is met den schrik
vrijgekomen. Het schip zelf moet slechts weinig beschadigd
wezen; het is echter gezonken.
Jl. Zondag werd te Utrecht de jaarlijksche alge-
meene vergadering gehouden van het Nederl. Gymnastiek-
verbond, die door 49 afgevaardigden van 25 Vcreenigingen
werd bijgewoond. Uit de verslagen bleek, dat de Bond
thans 45 Vereenigingen telt met 1451 leden, en de kas
in goeden staat verkeert.
Het ijs heeft ook te Vlissingen een offer geëischt.
De schout der politie te Timor Koepang, A. C. Ttozet, ging als
gids en tevens als tolk vrijwillig mede.
In dit gedeelte der baai is de kust steil en het strand met groote
rolsteenen bedekt.
Er stond zware branding, waardoor liet landen nog al zorg
wekkend werd.
Onder het roeijeu naar den wal sloten de vletten der beide kruis
booten zich bij de divisie aan.
Met het oog op de branding moesten reeds op vier vadem de
dreggen uitgeworpen worden, waarna de sloepen met de riemen
regt op den wal inhielden.
Naauwelijks zagen de mannen der voorhoede de steenen onder
zich, of zij sprongen met de vanglijnen en het geweer in handen
te water en sloegen of zwommen den wal op.
In één oogwenk, als het ware, stonden de tirailleurs verspreid
en verkenden vurende het terrein ter regter eu ter linker zijde van
de bamboezen palissndering. De hoofdtroep, de ambulance en de
bijlen-sectie waren eveneens in korten tijd in orde van bataille
gesteld (ambulance tusschen hoofdmagt en bijlen-sectie.)
De luitenant ter zee Lastdrager ontving hevel met de voorhoede
de poort van de kampong binnen te rukken, terwijl de hoofdmagt
op den voet zou volgen.
Binnengekomen, zonder tegenstand, werden de huizen vurende
genaderd en onderzocht; terwijl nadat was gebleken dat hier
geen menschen aanwezig waren op het plein de ambulance en
bijlen-sectie achter de hoofdmagt opgesteld werden.
Dc borstweringen bestonden aan de zeezijde uit twee doelen, op
p. ra. 3 meter afstands van elkaar en met een grondvlak van 1
meter tot 4 a 5 voet hoog opgetrokken van rolsteen.
De 3 meter tusschenruirnte was digt begroeid met hoog opschietende
cactusplanten. Ilct geheel vormde, cp die wijze, een stevige, niet
te bestormen, 5 meter dikke muur. Bij de poorten, die 1 meter
wijd waren en eene eigenaardige boomsluiting hadden, was de
tusschenruirnte opgevuld met steenen.
Alleen op een punt was een dunne bahiboezen palissadering aan
de buitenzijde aangebragt, die de borstwering geheel aan het oog
onttrok. De borstweringen aan de flanken en achterzijde waren
enkel, en ook minder zwaar, slechts 3 voet hoog. doch eveneens
met cactus begroeid, hetgeen het bestormen zeer moeijelijk, zooniet
onmogelijk maakte.
Aan de regter-achterzijde was eene opening, die leidde naar eene
eveneens van lage, begroeide, steenen borstweringen voorziene ruimte,
welke, bij verkenning, onbezet bleek en door eene poort gemeenschap
had met het strand. Aan de achterzijde was nog eene opening, die
voerde naar een ander vak, eene ruimte die gedeeltelijk digt begroeid
was, evenals de vrij steil oploopende bergrug, vlak achter de hier
en daar zigtbare, lage, met cactus begroeide borstweringen. Voor
zooverre zigtbnar, waren ook in deze ruimte geen menschen.
Alvorens echter tot naauwkeuriger onderzoek over te gaan, of in
die laatste ruimte ook huizen, vruchtboomen, kostbaarheden, vee
of eenigc andere zaken, voor den inlander van waarde, te vinden
waren, werden de huizen in het eerste vak in brand gestoken;
Twee jongens, die aan de vest speelden, lieten een knikker
over het ijs rollen. Zij liepen die na op liet ijs, dat
weldra onder hunne voeten wegzonk. Een van hen werd
gered, doch de ander, een 15jarige knaap, moest er het
leven bij inschieten.
Voor eenigen tijd vond men in Nederlandsclie dagbladen
een advertentie, waarin dames met een gunstig uiterlijk,
tusschen de zestien en twintig jaar, werden uitgenoodigd
om zich aan te melden bij liet „Office National et Inter
national" te Parijs, waar haar betrekkingen konden worden
aangeboden.
Naar ds Arnh. Crt. mededeelt heeft een landgenoote, die
op gezegde advertentie schreef, een antwoord ontvangen,
waarin een aangename conditie, die 1800 frs. gaf, werd
aangeboden. Men behoefde slechts 3 pet. van de jaarwedde
te betalen,moest beginnen inet f 5 vooruit te zenden,
om de kosten goed te maken.
Men meldt uit Deventer dd. 11 dezer:
In den laatsten tijd werd op bet platteland veel melk-,
dragtig en neurend vee voor het buitenland opgekocht,
waardoor de prijzen voor deze soorten zeer hoog bleven.
Vette koeijen daarentegen daalden tot op 70 cent per KG.
Er is dit jaar bijzonder veel vet vee, en er is nog veel
voorhanden, hetwelk is toe te schrijven aan de buitengewoon
hooge prijzen, die de veehouders daarvoor gedurende den
herfst eischten. Overigens is de staat van den veestapel
zeer gunstig.
Tc Dokkum is een jongen van 1G jaren bij het
schaatsenrijden door het ijs gezakt en verdronken.
Uit Batavia wordt dd. 7 Nov. gemeld:
Het schijnt dat de vele moeijelijkheden, welke de Sumatra-
expeditie in den laatsten tijcl ondervond, aanleiding heeft
gegeven om haar te staken.
- In de meeste oorden van Frankrijk, voornamelijk te'
Parijs, sneeuwt het geweldig. Het rij tuig verkeer was
aldaar jl. Zaturdag bijna volkomen afgebroken.
In een Duitsch-Amerikaansch blad deelde een lezer
onlangs mede, hoe lastig het is 1'embarras du choix te
hebben. Hij leed aan rhumatisraus en ging de 4de pagina-
daarna werd bevel gegeven liet tweede binnen te rukken, terwijl
de «ambulance in de eerste ruimte achterbleef.
De luit. ter zee Lastdrager was met de voorhoede voorop en
aangesloten aan de hoofdmagt. Man voor man werd het terrein,
uit de flank met versnelden pas, vurende bestreden. Naauwelijks
echter waren allen er in, of van de borstweringen en het digtbegroeide
bergterrein aan de achterzijde werd een regen van kogels op de onzen
van drie kanten afgezonden. De vijand had zich dus buiten de
versterkingen, achter dc borstweringen, opgesteld. De eerste man,
die oogenblikkelijk viel, was de marinier 1ste kl. V. C. G. Moelker,
en terwijl de ambulance-matrozen geroepen werden, vielen nog de
matroos 1ste kl. V. C. A. Hinderks en de matroos lste kl. A. Kuiter.
De officier van gezondheid, de inlandsche matrozen der ambulance
niet in het vuur kunnende krijgen, sprong zelf onverschrokken vooruit
en suelde de naastbijzijnde gewonden, onder hevig vuur van den
vijand, te hulp
Intusschen had de paniek ook een enkel oogenblik de nog jonge
matrozen bevangen. Zij drongen angstig in rugwaartsche beweging
naar het eerste vak terug; doch de moedige houding en het flinke
voorbeeld van den luit. ter zee Lastdrager, die vóórop bleef staan
en met den luit. Kok het volk aanmoedigde, brngten hen gelukkig
tot staan. Laatstgenoemde liet op staanden voet de voorgeschoven
regtervleugel vurende achterwaarts zwenken en de gelederen opstellen
halve-maansgewijze, front naar de drie vurende zijden.
Van onzen kant werden nu opnieuw tal van welgcrigte salvo's
eu schoten op de achter de lage borstweringen geknielde vijanden
gedaan.
Er volgde een hevig vuurgevecht. De gewonden Moelker en
Hinderks lagen door de zwenking neg vóór onze linie. Geen enkele
inlandsche ambulance-matroos of met bijl gewapende inlander kwam
opdagen; zij waren naar het strand gevlugt, zells tusschen de
brandende huizen door. Uitzondering hierop maakte echter de
mandoer Padora van kruisboot No. 51, die zelf niet week en later
zijn volk hielp verzamelen.
Intusschen schoot de matroos 2de kl. A. la Fèber met den luit.
ter zee Lastdrager en den wakkeren, moedigen gids ltozet vooruit,
en droegen Hinderks en Moelker weg; terwijl enkele aangewezenen
uit de gelederen de overige gewonden naar de ambulance bragten.
La Eéber werd hierbij door een kogel in de borst getroffen.
De officier van gezondheid, al dien tijd blootgesteld aan het. vuur
van den vijand, spoedde zich thans naar het strand om, op bevel,
de ambulance-matrozen zelfs met geweld te dwingen dc gewonden
te komen balen.
Eindelijk gelukte hem dit en werd begonnen de gekwetsten op
een veilige plaats te vervoeren.
Het was een warm oogenblik, en hevig werden wij door den
vijand bestookt.
Uit alles bleek, dat die hardnekkige beschieting voornamelijk ten
doel had om 5 lilla's en 4 vaatjes buskruid, die zich in het tweede
vak bevonden, uit onze handen te redden.
In de hitte van dit verdere gevecht viel nog de raatroos 3de kl.
v. c. lt. S. Koster, de ligtmatroos J. J. Caminada, de inlandsche
