HEL1ERSCUE
KV MEUWEIHEPEll ('III ANT.
1878. N°. 153.
Zondag 22 December.
Jaargang36.
Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Hollands Noorderkwartier.
„W ij huldigen
het goed e."
Verschijnt Diugsdug, Donderdag cn Zaturdag namiddag.
Ahonuementsprijs per kwartaalƒ1.30.
g 0 franco per post - 1.65.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN N°. 163.
Prijs der Ad^ertenticn: Van 14, regels 60 Cents,
elke regel meer 15 Cents.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Eiken Donderdag vertrekt de mail naar Oost-Indii*.
Laatste ligting 's avonds 6 uur.
VERGADERING van den RAAD der gemeente ANNA
PAULOWNA, op DINGSDAGden 24 DECEMBER 1876,
des voonniddags ten 10 ure.
Anna Paulowna, den 20 December 1878.
De Burgemeester,
C. E. P E R K.
Onderwerpen ter behandeling:
1. Benoeming Armvoogden.
2. Mededeeling ingekomen stukken.
HELDER en NIEUWED1EP, 21 December.
•Blijkens een bij het departement van Marine ontvangen
telegram, is de oefenings-di visie, onder bevel van den
kapitein ter zee W. B. F. Escher, den 17 dezer van Rio
de Janeiro vertrokken, ter voortzetting der reis naar Oost-
Intlië. Aan boord der schepen was alles wel.
Voor de eerste maal sedert de oprigting van 't
Iieldersche departement der Maatschappij tot Nut van 't
Algemeen (1822) trad aldaar gisteren avond eene dame
als spreekster op. Mej. Groote, uit Amsterdam, tijdelijk
verblijf houdende te Velp, leverde ten eerste eene kleine
maar zeer lieve novelle, met keurige teekening. De oude
Jakob was zeer naïef, Anna, als weldoenster in alle
opzigton lief geteekend. Mej. Groote is heel levendig, om
niet te zeggen seiner onverbeterlijk in hare mimiek. De
dichtstukjes die ze overigens voordroeg bewezen, dat zij
in dit opzigt eene goede keuze heeft; ze waren van Brestcr,
ter Haar, Creiner en Laurillard. Zoowel in 't een als in
't ander was hare voordragt los, bevallig, voortreffelijk
en gaf zij blijken van studie en groote gaven in de kunst
van declameeren. De ruime zaal van Tivoli was, zeker
wegens het zeldzame van het optreden eener dame en ook
wegens den roep die over mej. Groote was vooruitgegaan,
goed gevuld en voorzeker zal niemand zijn gaan naar
't Nut beklaagd hebben. In de tweede afcleeling werden
de voordragten door zeer verdienstelijke solo's voor hoorn
en viool afgewisseld. Wanneer 't Nut zulke avonden
geeft, zal de opkomst der leden in 't vervolg meer getrouw
zijn en het departement zeker in ledental toenemen.
Bij het 4de bataillon van liet 7de reg. infanterie,
alhier in garnizoen, zijn ingedeeld de nieuwbenoemde 2de
luitenants G. van der Reijden, D. J. Ruitenbach en A. Knip.
De Koning is jl. Donderdag te's Ilage teruggekeerd
en werd aan bet station door de autoriteiten, eene commissie
uit de burgerij en eene tallooze menigte ontvangen. In
antwoord op de toespraak van den commissaris des Konings
zeide Z. M.:
„Ik dank u voor de hartelijke woorden en opregte
wenschen, die gij mij namens de ingezetenen van Zuid
holland hebt toegesproken en overgebragt. Ik dank u
daarvoor ook namens II. D. II. Prinses Emma, mijne
verloofde.
„Mijne Heeren, ik acht mij golukkig u de verzekering
te kunnen geven dat de Prinses, uw aanstaande Koningin,
alles zal veil hebben voor liet welzijn en den roem van
Nederland."
Daarop werd de Koning door den heer D. de Boer, namens
de commissie uit de burgerij toegesproken, die Z. M. een
album met 5000 handteekeningen aanbood. De Koning
dit aangenomen hebbende, zeide:
„Ik dank u, mijne heeren, voor dit bewijs van hulde cn
voor uwe wenschen voor mijn geluk en dat uwer aanstaande
Koningin. Ik wil er wel bijvoegen, dat, indien ik in
Prinses Emma niet die edele hoedanigheden van hoofd en
hart en dat beminnelijk karakter had ontdekt, hetwelk ik
steeds in het Nederlandsche volk vind en waardeer, ik
nimmer aan de echtverbintenis met deze vorstin zou hebben
gedacht."
De Koning heeft gisteren op zijn paleis ontvangen de
commissiën uit de Tweede en Eerste Kamer, die hem de
adressen van gelukwensching overhandigden met zijn voor
genomen huwelijk.
De minister van Binnenl. Zaken heeft voor het
jaar 1879 benoemd tot secretaris bij den geneeskundigen
raad voor Noordholland de heer dr. G. A. N. Allebé, te
Amsterdam.
Met primo Januarij a. s. wordt de machinist 1ste kl.
in het vaste korps, J. L. Vermeer, gedetacheerd bij de
*onservatie van 's rijks werf te Amsterdam, ter vervanging
/an den machinist 1ste kl. in het vaste korps, A. H. Balsink.
De Middelb. Crt. is evenmin als de Arnh. Crt.
ingenomen met het geven van namen uit de Noordsche
mythologie aan onze oorlogschepen. Nu evenwel daartoe
van wege liet departement van Marine is besloten, heeft
zij de welwillendheid om (ten gerieve der aanstaande
bemanning?) van de Balder de volgende mededeeling te
doen, aan een conversations-lexicon ontleend:
„Balder was een Noordsche god, zoon van Odin en
Frigg, geniaal van Nanna en vader van Forscti. Ilij was
een vijand van Loki en van Hödhur, die hem doodden.
Zijn lijk werd vervoerd met het schip Hringhorni, dat
door de reuzin Hyrrockin te water gelaten werd. Na
Balders dood kwamen spoedig al de Noordsche goden in
Ragnarökur aan hun einde."
Het comité ter Evangelisatie to I.Tmuiden heeft, met
het oog op de zich meer en meer uitbreidende bevolking
dier gemeente, het plan opgevat om door inzameling van
vrijwillige bijdragon een eigen kerk en bewaarschool te
verkrijgen, daar men tot nu toe slechts een gebouw in
huur heeft, waar des Zondags godsdienstoefening wordt
gehouden. Het comité schat liet benoodigdc bedrag voor
een en ander op f 60,000.
Te Leiden is tot doctor in de regten bevorderd de
heer A. Nuhout van der Veen, geb. te Alkmaar.
Jl. Donderdag is bij inschrijving door bet provinciaal
bestuur te Haarlem aanbesteed: bet leggen van een dijkje
in het belang der zeewering, langs de noordzijde van het
eiland Vlieringen, raming f 1260. Daarvoor was de minste
inschrijver de heer Nan Heijblok te Wieringcn, voor f 1000.
Men schrijft ons van Texel, dd. 12 dezer:
„Sints eenige dagen is alhier spoorloos verdwenen zekere
K. M. K., die eenige dagen te voren zijne afmonstering
van de mailboot „Madura" (Stoomvaart-Maatschappij
Nederland) had ontvangen en zijne geboorte- en vroegere
woonplaats was komen opzoeken.
Men vermoedt dat hij door sterken drank- bevangen,
waarvan bij meermalen misbruik maakte, in een sloot is
geraakt en tlnins onder liet ijs begraven ligt.
De belangstelling in den man is evenwel zóó gering, dat
bijna geen de minste pogingen tot onderzoek worden gedaan."
De gemeente Winkel zal met het Nieuwjaar eindelijk
deelen in den zegen van straatverlichting. Hierdoor wordt
tegemoet gekomen aan een lang gekoesterden wensch en
voorzien in eene bepaalde behoefte, want bij donkere maan
is bet zoo stikdonker in het dorp, dat men er niet geheel
zonder gevaar loopen kan. Het is te hopen, dat de lantaarns
met eenigszins milde hand zullen geplaatst worden en het
opsteken en schoonhouden der petroleumlampen aan be
kwame handen zal toevertrouwd worden.
De Vrije gemeente te Amsterdam heeft terrein aan
gekocht voor den bouw van een eigen lokaal. De kosten
van een gebouw (bevattende een zaal voor godsdienstoefeningen
voor minstens 1500 personen, drie lokalen voor onderwijs,
zaal voor kleine bijeenkomsten, kamer voor bestuursver
gaderingen, woning voor den conciërge enz.) met inbegrip
van den grond en liet meubilair zijn geraamd op f 140,000.
Daarvoor is f 80,000 bijeengebragt, dat met toestemming
van alle inschrijvers overgebragt is in een 4 pCt. obligatie-
leening, groot f 140,000. waarvan zoowel de inkomsten als
de eigendommen der Vrije Gemeente tot waarborg zullen
strekken. Men denkt thans een nieuw beroep te doen
op de belangstellenden om de ontbrekende f 60,000 bijeen
te brengen.
Te Amsterdam is ten overstaan van den notaris
mr. J. F. Wertheim de acte van oprigting verleden der
naamloozc Vennootschap de Amsterdamsche Stoomvaart-
Vereeniging, die zich de exploitatie van eene stoomboot-
dienst tusschen Amsterdam en Londen ten doel stelt.
Een der sigaren-magazijnen van de firma Boele te
Amsterdam zal met electriscli licht worden verlicht.
De Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel vraagt
aan den Gemeenteraad van Amsterdam de gunning tot het
bespelen van den Stadsschouwburg aldaar van 18791882,
gratis. Mogt de Raad den schouwburg niet kosteloos
willen afstaan, dan biedt de Vereeniging f 5000 als jaar-
lijksche vergoeding aan.
Er is aanvraag gedaan om concessie voor een stoom
tramweg tusschen Leidon en 's Hage, die zal aanvangen
op liet Tournooiveld te 's Hage en langs den Leidschen
straatweg, Wassenaar en Voorschoten zal loopen tot op
de Breedstraat te Leiden.
Aan een schrijven uit Batavia aan het Rott. Nbld.,
dd. 14 Nov. jl., ontleenen wij de volgende regelen:
„O land der zonne! land der kleuren! hoe onherkenbaar
zijt gij heden! Van zon geen sprake; een effen graauwe n
hemel, waaruit sedert eenige uren de regen nederdaalt in
eene kwantiteit, die in Holland waar 't ook nog al
regenen kanongekend is. De bodem is in een bruin
meer herschapen, waardoor de inlandsche jeugd, bij zulk
weer in haar element, geheel naakt holt en plast, elkander
handen vol modder op de glanzende bruine ledematen
gooijende. Dat zal zoo van daag wel blijven, denk ik,
en mogelijk morgen ook want de Westmoesson schijnt
goed door te zetten, en metterdaad zijn Konings- en
Waterlooplein, die voor een dag of wat bruine, dorre
vlakten waren, en om den anderen dag in brand stonden,
nu reeds weer met een heerlijk frisch groen overtogen.
Ook het geboomte neemt thans zijn schoonsten dos weder
aan, en prijkt met zijn helder groen en fraaisten bloemen-
tooi die echter slechts bij oogenblikken door een
zonnestraaltje worden beschenen. Geheel anders is het
in den Oostmoesson gesteld: geen regen, soms maanden
achtereen, maar een brandend heete zon, die aan den
onbewolkten hemel bijna regt over onze hoofden heengaat,
die het gras verzengt, het gebladerte uitdroogt, en, terwijl
alles met eene graauwe stoflaag wordt overdekt, den grond
doet splijten van droogte en hitte. Het zonlicht is zóó
fel, dat alles schittert voor uwe oogengeen wolk aan
den hemel die, 't zij door kleine weerkaatsing of schaduw,
eene welkome afwisseling in liet landschap brengen komt;
geen mist, geen damp, geen nevel hoe gering ook in de
atmosfeer, om, als in het dierbaar Europa, de verschillende
plans van het landschap achter elkander te doen wijken,
totdat het laatste als wegsmelt in de deinende verte. Geen
kleur, geen nuance, geen wolk, geen schaduw, geen mysterie
derhalve. Licht slechls licht, schittering, glans!
Op ter Haar's O land der zonne! land der kleuren!
valt dus wel wat af te dingen. Als er zon is, zijn
er geen kleuren; en als er kleuren zijn zouden, i3 er.
geen zon.
Nu heb ik de stoffeering nog buiten beschouwing gelaten.
Hier geen eerwaardig kasteel, met pittoreske torentinnen;
geen smaakvol buitenhuis van Bentheimer steen of Port-
landsclie cement, met klimrozen begroeidmaar suiakelooze,
regthoelcige, spierwitte woonhuizen, van onderen ter hoogte
van twee voet, zorgvuldig, maar leelijk zwart geteerd.
Hier geen nette boerenhofstede, wier rood pannen dak
geestig afsteekt tegen liet donker groen eikenloof, waaronder
het half is verborgen; maar de schamele hut vaixjlciu^—-
inlander, leelijk van vorm en kleurloos, met, haar graauwe
bamboezen wanden, en graauwe atap-dakbedekking. Geen
bonte koeijen, tot aan de knieën in 't frissche gras; geen
groep hooijers in blaauwe kielen en roode rokken, om den
jpgestapelden hooiwagen gegroepeerd; maar een span logge,
donkergrijze karbouwen, tot aan den plompen buik in de
slokan (sloot), en eenige naauwelijks gekleede inlanders
door de natte sawah plassende, om hun padi te planten.
Geen hengelaar met breedgeranden hoed aan de kristal
heldere vaart gezeten; maar de sluike zwarte kop en gele
schouders van een inlander, die zich baadt in het water
der smerige kali, dat roodbruin gekleurd is van de sawah-
klei die liet meevoert.
Zou dit de reden zijn waarom de schilderkunst hier
niet, ach! volstrekt niet beoefend wordt?"
De gemeenteraadsleden van Breda hebben, op verzoek
van den burgemeester, het door den heer Henry Havard
van zoo ongunstige zijde besproken archief bezocht, nadat
de burgemeester vooraf had verzekerd, dat er sedert 's heeren
Havard's vlugtig kijkje niets was geredderd. De leden van
den raad hebben, volgens de Bredasche Crt., verklaard dat
de toestand van het archief nog al overdreven is
voorgesteld.
De Prins van Wales met gevolg is jl. Donderdag
middag per extra-teem te Vlissingen aangekomen en heeft
met het stoomschip Prinses Elisabeth de terugreis naar
Engeland aanvaard.
Te Oosterhesselon zijn twee schaatsenrijders tegen
elkander aangereden. Een hunner viel en werd zóó zwaar
gewond, dut hij kort daarna is overleden.
In -de op 13 dezer te Leeuwarden gehouden vergade
ring van het hoofdbestuur der Friesche Maatschappij voor
Landbouw -en Veeteelt werd aan den secretaris-penning
meester mr. E. Jongsma, namens de leden van liet hoofd
bestuur eene fraai bewerkte fruitschaal op zilveren voet;
prijkende met een Ceresbeekl, aangeboden, ter herinnering
aan hetgeen hij in gemelde betrekking gedurende vijf-en-
twintig jaren had verrigt. Voorts werden de voorstellen
van de elfde afdeeling, om de oprigting van een Friesch
rundvee- en paardenstamboek te bevorderen, aangehouden
en een voorstel tot wijziging der statuten naar de afdeelingen
verzonden. Het belangrijkste punt der agenda was even
wel het rapport der commissie, belast met een onderzoek
naar de zuivelbereiding in Denemarken en Zweden. De
commissie geeft een trouw verhaal v«in alles wat zij gezien,
onderzocht en behandeld heeft. Zij deelt in een aangenamen
vorm mede wat van dag tot dag is voorgevallen, en geeft
ten slotte hare eigene beschouwingen in eene uitvoerige