HELDERSCIIE
EK IEUWEIIiErE11 (IIRAVT.
Nieuws- en Advertentieblad veer Hollands Noorderkwartier.
1879. N°. 6.
Zondag 12 Januarij.
Jaargang37.
„Wij huldigen
het g o e d e.''
Vcrschijut Diugsdag, Donderdag en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
vu franco per post - 1.65.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN N°. 103.
Prijs der Advertentiën: Van 14 regel» 60 Cents,
elke regel meer 15 Cents.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
HELDER en NIEUWEDIEP, 11 Januarij.
Aan de bevolkingsstatistiek der gemeente Helder over
1878 ontleenen wij dc volgende opgaven:
In genoemd jaar zijn geboren 436 kinderen van liet
mannelijk en 390 van liet vrouwelijk geslacht; levenloos
aangegeven 23 van het mannelijk en 20 van het vrouwe
lijk geslacht. Tweelingen 13 paar.
Overleden zijn 248 mannelijke en 178 vrouwelijke
personen, totaal 426.
Er zijn gesloten 217 huwelijken, als: tusschen jongmans
en jongedochters 181, tusschen jongmans en weduwen 16,
tusschen jongmans en gescheiden vrouwen 1, tusschen
weduwnaars en jongedochters 6, tusschen weduwnaars en
weduwen 12 en tusschen gescheiden mannen en jonge
dochters 1.
De overige statistieke opgaven kunnen eerst later door
ons vermeld worden.
Gisteren avond hield de Floralia-Commissie alhier
hare eerste zitting tot inschrijving van deelnemers. Reeds
heeft zij een vrij groot aantal personen ingeschreven, welk
aantal voorzeker op a. s. Vrijdag 17 dezer nog aanmer
kelijk zal toenemen.
Naar wij vernemen bestaat bij 't bestuur der IJsclub
West-Frisia alhier het plan om, bij doorgaand vriezend
weder, eerstdaags eene hardrijderij op schaatsen te houden.
Wij maken, op verzoek, onze lezers opmerkzaam op
achterstaande aankondiging der lezing, door den heer Rant
op a. s. Dingsdag in de Sociëteit Mars te houden. Het
onderwerp is voor ieder hoogst belangrijk, en al is men
het ook weinig eens met het zoogenaamde „stelsel van
van Houten," dan is het toch niet van gewigt ontbloot,
er kennis mede te maken. Het bestuur der bovengenoemde
Sociëteit stelt de gelegenheid tot kennismaking voor ieder,
die zich door een der leden van de Vereeniging laat
introduceeren, gratis open, in de verwachting dat daarvan,
inzonderheid ook door den werkmansstand, druk zal wor
den gebruik gemaakt.
Van de voorstellingen, door den heer C. Herrmann
elders gegeven, is door de bladen waarlijk niet met te
grooten ophef melding gemaakt. Donderdag jl. hadden
we het genoegen zijne werkzaamheden in Tivoli te zien
en wij aarzelen niet, daarvan hoogst gunstig te gewagen.
Niets van de gewone werktuigen vonden we tentoongesteld,
geen bekers of doozen; ook werden de werkzaamheden
niet op een afstand, maar te midden van het publiek
verrigt. Vaak zagen we kunstverrigtingen van dezen aard,
maar nimmer zoo interessant, zoo zonder omslag en groote
woorden.
Brieven uit de Hoofdstad.
5 Januari.
Amice,
„Uit de feeststad" mocht ik dezen keer mijn brief wel
dagteekenen. Want het begint er nu naar te lijken, man!
Trouwens, de tijd schiet op, en we tellen de daagjes reeds:
Zondag 5, Zondag 12, Zondag 19... Maandag 20, de groote
dag, dan zijn wij er. En hoe korter de tijd wordt, hoe
grooter de drukte hier en ginds en aan alle kanten, 't Is
of de roepstem van wijlen Mr. Jacob van Lennep nog
eens weerklinkt, waarmede hij voor den 12den Mei 1849
de burgerij aanspöorde tot wakker feestbetoon bij gelegen
heid der plechtige inhuldiging van Koning Willem III:
Tooi- Amsterdam, als Koningin der steen,
In feestgewaad uw vorstelijke leên;
En vonkle uw schild, zoo rijk als ooit voorheen,
Van gloed en glansen!
Nu, het zal er niet aan ontbreken! Er zal zelfs meer
gloed en meer glans zijn dan waarvan de schalksche poëet
ooit heeft durven droomen; en vooral op den Dam is men
druk in de weer om de noodige toebereidselen te maken
voor den electrisclien „gloed," die daar weldra den nacht
in dag zal doen verkeeren. Achter het welbekende
„Kommandantsliuis" is een soort van loods of keet getim
merd, waarin de noodige apparaten en machineriën voor
het nieuwe licht geplaatst zijn, en van daaruit loopen door
aarden buizen onder den grond de geleidraden naar de op
lantaarnpalen geplaatste ballons, waarin het licht branden
zal. Met hoeveel belangstellende nieuwsgierigheid al die
nooit geziene heerlijkheden worden gadegeslagen door den
gaanden en komenden man, kunt ge begrijpen; de „kijlc-
lust" der Amsterdammers is reeds spreekwoordelijk, en als
't dan zoo iets geldt.... Ook de Nieuwe Kerk, waarin den
21sten de plechtige huldiging der Koningin gehouden zal
worden, is ter dege onder handen genomen, in- en uit
wendig; hoe het gebouw er echter van binnen uitziet,
blijft voor de oningewijden een diep gelieim, daar met de
meeste strengheid gezorgd wordt voor het weren van
vreemde oogen; van buiten echter is men op kolossale,
liooge stellaadjes reeds bezig het trotsche, sclioone gebouw
een feestelijk aanzien te geven, 't Is door een en ander
een gewoel en beweging van belang op den toch reeds
zoo levendigen Dam; alle vakken en ambachten zijn er
vertegenwoordigd en dat klopt en klautert en graaft en
draaft dat het een lust is om aan te zien; behalve als van
tijd tot tijd een sneeuwbui, afgewisseld door regenvlagen,
Uit een brief van het escader, dat den 2 Oct. jl.
van hier vertrok, bestaande uit de schepen van Galen,
Zilveren Kruis en Marnix, en dat den 29 Nov. te Rio
Janeiro binnenliep, wordt aan het U. D. welwillend
medegedeeld
Den 2 Oct. vertrokken we van de reede, ten 12 ure.
Het was een prachtig schouwspel, dat langzaam verdwijnen
van de kust, de afscheidsschoten en dan die massa menschen
op den wal, die tot het laatste toe met hunne zakdoeken
ons toewuifden. We hadden goed weder en stoomden het
Engelscbe Kanaal in, waar we de dubbele boot ontmoetten
en Dover, Wight, enz. goed konden onderscheiden. Een
groot 'voordeel was, dat we goed weer hadden in het
Kanaal, iets wat gewoonlijk het geval niet is; maar buiten
het Kanaal op de gronden, toen we geen land meer zagen,
daalde de barometer snel en werd het slecht weêr. Toen
zag men, dat het spreken van huizenhnoge golven volstrekt
niet overdreven is. Het was prachtig, om die donker-
blaauwe golven te zien, met lichtgroene toppen en wit
schuim er op en dan onze drie scheepjes heen en weder
geslingerd, zoodat we soms niets dan water boven ons en
de andere schepen niet zagen. Zondags begon dat lieve
leventje en het duurde tot Vrijdag. Alles werd vast
gesjord; als we aan tafel zaten, gebeurde het dikwijls, dat
we met een stuk of zes van onze zitplaatsen in een hoek
werden geslingerd, terwijl alles brak, zoodat we bij aan
komst te Rio van de 18 bijna geen glas meer over hadden,
't Was soms moeijelijk om op het slingerend vlak op de
been te blijven. De sloepen en een gedeelte van de rust
buiten boord waren beschadigd. We kregen tegenwind
in de Spaansche zee. Eens zijn we bijna tot 2 maal toe
in aanvaring gekomen door plotselinge windstilte, maar
't liep gelukkig af.
We kregen nu prachtig weêr, vooral 's nachts, zoodat
we konden merken, dat we bij de Afrikaansche kust
waren. Langzaam naderden we Madeira, maar onze hoop
daar te komen, om brieven te verzenden, werd verijdeld
door ongunstigen wind. Den 20 Oct. kregen we land in
't zigt en zagen we de piek van Teneriffe en Groot Kanarie
tusschen deze eilanden zeilden we door, hetgeen een eigen
aardig gezigt was; vooral door de hooge rotsen, die boven de
wolken uitstaken. St. Cruz konden we onderscheiden. Den
25sten passeerden we den keerkring en kregen de N.O. passaat
te pakken. Het tenue werd wit en we hebben tot 98 gr.
Fahr. hitte in de zon gehad en 's nachts soms 25 gr. Cels.
Den 30 Oct. zagen we St. Antonio, eén der Kaap Vérdische
eilanden, hetgeen den volgenden dag weder verdween.
Na dien tijd zagen we geen land vóór Rio.
ons komt herinneren dat wij nog altijd in 't hartje van
den winter zijn.
Misschien heeft ook wel met dat oogmerk de Oudejaars-
storm van anno passato zoo in een ommezientje onze
kostelijke eerepoort op de Iloogesluis omgekegeld, die nu
reeds de bewondering van alle aanschouwers wegdroeg.
Naar men zegt en 't laat zich wel liooren heeft de
aannemer, wien men voor de schade aansprakelijk wilde
stellen, tot zijn verontschuldiging aangevoerd, dat hij met
de buitengewone drukte timmerlui in dienst had moeten
nemen, die gewoon waren de „gerenommeerde hechte,
sterke en Avekloortimmerde" huizen in onze nieuwe wijken
als bij tooverslag uit den grond te doen verrijzen, en hier
nu ook hunne gewone methode van constructie hadden
toegepast. De lui hadden dan ook een oog in 't zeil
gehouden en zich bijtijds weten te bergen toen er zich
een onheilspellend gekraak deed liooren; daaruit laat het
zich verklaren, dat er niemand bij omgekomen of gekwetst
is. Intusschen wie de schuldige ook is, de mooie
poort ligt er en men is weêr van nieuws af aan 't hame
ren gegaan.
Ook op de Nieuwmarkt, het Rembrandtsplein en de
Westermarkt begint alles reeds een ander aanzien te krijgen.
Het laatstgenoemde plein is afgeschut met een groote hei
ning, waarbinnen de noodige preparatie ven gemaakt worden
voor de volksspelen. Vooral met het oog op deze laatsten
mogen we wel een keer meer dan gewoonlijk een schiet
gebedje doen om „mooi weêr." „'t Is jammer dat Sire niet
een maand viér vijf later gaat trouwen, meneer," hoorde
ik gisteren een „electriscli-licht-werker" opmerken. Hij zal
de eenige niet zijn, die tot deze conclusie komt.
Adres aan de deelnemers, 7000 zeggen de couranten,
aan den grooten fakkel-optocht 's Maandags avonds. Inder
daad, als die niet al te veel besneeuwd en beregend wordt,
kan er iets schoons van worden. Stel u voor: de Dam
bij een donkeren hemel, schitterend verlicht door de elec-
trische lampen; voor het paleis, waar de Koning en de
Koningin op het balkon verschijnen, een stoet van niet
minder dan zeshonderd zangers, die Hunne Majesteiten, als
eerste welkomstgroet des volks, een serenade toebrengen;
en achter deze de geheele optocht, met banieren, emblema's
en zegewagens, fantastisch beschenen door de menigte
fakkels en schilderachtige groepen over het geheele Dam
plein verdeeld. En overal, aan alle kanten, waar uw oog
ook reikt, één groote, juichende, feestelijk gestemde nienschen-
massa, vol verrukking over den aanblik van dit toover-
aehtig sclioone tafereel, waarvan Amsterdam nog nooit de
wedergade aanschouwd heeft. Inderdaad: dat alleen kan
Den 11 Nov. passeerden we de St. Paulusrots, doch
deze kwam niet in 't zigt en ten 2 ure bereikten we
de linie. Den volgenden dag was 't Neptunusfeest en
werden zij, die de linie nog niet passeerden, op de bekende
wijze gedoopt en geschoren met een houten mes. Door
stroom waren we te westelijk gedreven, zoodat we een eindje
terug moesten en dus nog 2 maal de linie passeerden, den
14 en den 17 Nov. We konden nu regt op Rio aanhouden.
Onderweg overleed een marinier, die overboord gezet werd.
We zijn verschillende schepen gepasseerd, een Fransehe
mailboot, Spaansche, Engelscbe en Hollandsche schepen,
walvischvaarders, enz. We hadden toen de ZO. passaat
met veel buijen, dat bij de hondenwacht juist niet aange
naam is. Den 28sten kregen we land in het zigt en den
volgenden dag waren we bij kaap Frio en dus vlak bij
Rio. 's Nachts bleven we kruisen en stoomden den vol
genden morgen de baai binnen, langs hooge groene rotsen
en een aantal vestingen op eilandjes gelegen. De stad
ziet er bij avond zeer mooi uit, ze is tegen de bergen
gelegen; de gasverlichting geeft een indruk van illuminatie.
Op de reede lagen verscheidene Braziliaansche oorlog
schepen, een Italiaansch en een Fransch, later is er nog
een Engelsch en een Duitsch bijgekomen. Van St Nicolaas
is hier niets te merken. De omstreken zijn prachtig; de
botanische tuin, de skatingrink, het circus, het alcazar enz.
zijn zeer mooi en aangename uitspanningen, We hebben
ook de bergen beklommen. Alles is hier vreeselijk duur,
1 gulden is 800 reis en een pond 10,000. Engelseh
wordt hier bijna niet gesproken, maar voornamelijk Duitsch
en Fransch. Alleen muilezels en hitten ziet men, paarden
niet; wij denken hier tot 17 Dec. te blijven, en dan over
2 maand te Analaboe en over 3 maanden te Batavia
te zijn.
Volgens het Weekblad van het Regt bedraagt het
getal militairen, die geheel en gedeeltelijk gratie hebben
gokregen van Z. M. den Koning, ongeveer 300 en dat der
burgerlijke gevangenen ongeveer 100.
Men verneemt, dat op 24 Dec. jl. een deputatie van
de algeineene synodale commissie der Ned. Herv.'Kerk aan
Z. M. den Koning, uit naam van genoemde kerk bij tnonde
van haren voorzitter ds. G Molenkamp, predikant te Delft,
in eene gepaste toepraak hare gelukwenschen met H. D.
voorgenomen huwelijk heeft aangeboden. Deze deputatie
is door Z. M. uiterst minzaam ontvangen en mogt de her
haalde verzekering vernemen, dat dit bezoek werd ge
waardeerd.
Annas geheim is de titel van het tooneelspel in één
bedrijf, door Joh. Gram, geschreven voor de gala-voor
genot te over zijn voor de duizenden en nog eens duizen
den om van de eigen stadgenooten te zwijgen die
tot bijwoning der feesten van elders worden verwacht.
Gewoonlijk komen de meeste aanvragen om logies nog
in de allerlaatste dagen, doch ditmaal is de vraag reeds
zoo sterk, dat wij naar alle waarschijnlijkheid hier een
copie zullen krijgen van den „wqon-nood," die zich laatst
leden zomer te Parijs bij gelegenheid van de tentoonstelling
voordeed. Ik mag geloof ik wel zeggenalles is vol,
zoowel de hotels van den eersten en van alle volgende
rangen als de meer ouderwetsche logementen voor den
burgerman. Zelfs Aan zolders en vlieringen zijn „logeer
kamers" gemaakt, Avaarvoor men met gemak van drie tot
zes gulden per nacht kan krijgeu, en alleen voor logies.
Vele ingezetenen in de centrums der feestviering denken
er dan ook reeds aan, een deel van hunne woning A'oor
die Aveek aan familiën A-an buiten te verhuren, Avaardoor
menigeen hier in deze slechte tijden een niet te versmaden
meevallertje zou hebben. Ook met het verhuren van
kamers waar men den intocht en den optocht, of beiden
tegelijk, zien kan, is het een ware rage. Of er prijzen van
f 400 voor één kamer gegeven Avorden, zooals door een
der bladen gemeld wordt, weet ik niet; maar onmogelijk
zou het waarlijk niet zijn, daar nog onlangs voor een niet
eens zeer groot vertrek met tAvee ramen op den Dam,
alleen Arnor het zien van 's Konings aankomst, de respec
tabele som van f 250 is betaald De couranten wemelen
dan ook van aanvragen om of aanbiedingen van „gunstig
gelegen." „hoogst fatsoenlijke" en andere soorten van
plaatsen; ergens Arond ik zelis melding gemaakt van „ver-
Avarmde plaatsen." Stellaadjes in de open lucht, die bij
het Meifeest in 1874 zulke goede winsten opleverden,
zullen nu waarschijnlijk minder gezocht worden.
Van toebereidselen voor versiering en illuminatie aan
particuliere woningen ziet men nog Aveinig, doch daarvoor
is het nu ook nog wat te \Toeg. Plet groen, maar vooral
het vlaggedoek, dat toch acht clagan dienst moet doen, zal
het buitendien reeds hard genoeg te verantAVoorden hebben.
De gecombineerde versiering Aan de Utrechtschestraat,
Avaarvoor plannen ontAvorpen waren die zeer A'eel schoons
beloofden, gaat helaas! niet door, Avegens te geringe of
eigenlijk meer te ongelijkmatige deelneming van de be
trokken beAvoners. Doch aan een boom zoo vol gela
den, enz. Er zal met dat al genoeg te bezien A-allen. Nu
Misschien zullen deze cijfers nog rijzen, nu het bekend is
geworden, dat de intocht zal geschieden in de vermaarde „gouden
koe«ts," die jaarlijks bij dc opening der Staten-Generaal dienst doet,