LAMMEREN-VERVOER
TEXEL
LEIDEN.
Hoeden en PeMaïriet-
IA1IS-1ANTELS.
Terstond te aanvaarden:
naar
Van af den 22 Mei zullen er tot nadere aankondiging geregeld ELKEN
DONDERDAG één of meer stooinbooten van Texel vertrekken.
Nadere informatiën omtrent deze dienst te bekomen bij A. DE RUIJTER,
Hoogenberg te Texel.
VAN LEEUWEN SWEEVER.
VERGADERING van de LEDEN
Hollandsche IJzeren
Spoorweg - Maatschappij.
AANBESTEDING.
LOUISE STRATENUS.
Mevrouw de Prinses Hendrik.
OPENBARE VERKOOPING
STAATS-LOTERIJ.
lALF H0LL0WAY,
S. KEET, te Schagen.
Prachtige zware Lyonsche Z IJ D E en
CACHEMIR, PALET0TS in de prima
kwaliteiten, Dames- en Kinder-
FICHUS van af 6 gulden.
VAN
Hetlen verscheen bij II. WUIJSTER te Heus.ien,
en is bij alle solide Boekhandelaren te ontbieden, een
bundel i\rOVE33L.XJE31Nr, getiteld:
van liet FONDS VOOR REMPLACEERING, aan den
BURG op TEXEL, DINGSDAG 20 MEI 1879,
's morgens 1L ure, in het Logement „de Vergulde
Kikkert," aan den Burg, ter VE!5HIE5S5SG van
LKDËX VOÖrt IIKT BKSTVVB.
De Boekhouder,
J. S. W U I S.
Texel, 12 Mei 1879.
Raming* 4*200.
Het lierstelleil van de toegangswegen
naar de Stations NOORD-SCHARWOUDE, UITGEEST
en KOOG/ZAANDIJK van den Noord-TIollandsehen
Staatsspoorweg, wordt bij inschrijving AAKBESTEKW.
De bestekken zijn verkrijgbaar tegen betaling van
0.75 aan het Bureau van den Ingenieur van den weg
te Amsterdam (O. Z. Voorburgwal bij de Stoofsteeg,
K, No. 145), terwijl inlichtingen worden verstrekt door
den Heer Hoofdopzichter J. W. RUUS, te Alkmaar.
Aanwijzing wordt gedaan op Zaturdag den 17den Mei
a. s., des voormiddags ten 9 ure van uit het Station
Koog/Zaandijk, terwijl de inschrijvingsbiljetten moeten
worden ingeleverd vóór of op den 24sten Mei daaraan
volgende, aan het Bureau van den Ingenieur voornoemd.
DE ADMINISTRATEUR.
Een HUIS nu t vier KAMERS,
GELAGKAMER en VOORHUIS, voor
zien van INVENTARIS, henevens 2 Voeren
BEDDEN, alsook een grootcn KELDER,
een en ander van alle gemakken voorzien,
staande op den Zeedijk te Amsterdam.
Te bevragen in persoon bij J. HUIJSSOON, O. Z.
door
opgedragen en met Inleiding
aan
Prijs in prachtband 2.60, ingenaaid 2.10.
Ka. Deze bundel Novellen is een uitnemend geschenk
voor Dames, en zeergeschikt voor Leesgezelschappen
en Bibliotheken.
Achterburgwal No. 5, te Amsterdam.
te Alkmaar, in den Nieuwen Doelen,
op WOENSDAG 21 MEI 1879, bij
opbod, en WOENSDAG 28 MEI 1879,
bij afslag, telkens na den middag ten
^Üg||i§P^6 ure, ten overstaan van den Notaris
H. J. DE LANGE, van een "*^7^7"X3^J*3E'^L.T*jX-a—
HUIS, waarin KASTENMAKERS-AFFAIRE»
en 331X3?"% te Alkmaar, aan den Voordam, groot
58 centiaren en te aanvaarden 1 Julij 1879. Inlichtingen
worden verstrekt ten kantore van de Firma DE LANGE
en DE MORAAZ, aan de Breedstraat, te Alkmaar.
Ten kantore van M. L. VAN GELDER zijn te bekomen
IIKKI.K en GlilSKEiï.TEV V U I.OTEI.
Trrüki..: MAANDAG 19 MEI.
ZIJDEN HEEREN-HOEDEN in voorraad tot in de
fijnste kwaliteiten (het laatste model).
FANTAISIE-HOEDEX in de grootste keuze en sor
tering, de allernieuwste modellen (prachtige zwarte kleur).
De Fantaisie-Hoeden zijn allen direct annge-
voerd van de eerste buitenlandsche fabrieken
de prijzen zijn daarom, de kwaliteit in nnnmerking
nemende, zeer voordeelig.
I PETTEN in alle mogelijke en nieuwe modellen, meest
allen eigengemaakt werk. De Lakensche en Leêren Petten
met regte kleppen; allen met sterke fijn verlakte echte
ledren (geen kartonnen) kleppen van best leer en fijn wol
j laken. Zij overtreffen alle andere soorten in deugdzaamheid
MARINE- en alle soorten MILITAIRE PETTEN
j worden ten spoedigste afgeleverd.
LOODSPETTEN. Sommige modellen niet voorradig
zijnde, worden ze gemaakt. Voor de kleur van het laken
woidt ingestaan.
Elepnrntiën aan Zijden Heeren-IIoeden valgens de
bekende billijke prijzen.
Iedere kooper zal zich van de voordeelige prijzen
overtuigen.
F. AUF DEM BRINKE,
HOOFDGRACHTK 60.
GOK» en GOEDKOOP middel bij HOESTEN,
VE35 KOl.'EflIKI D, ciik.» zijn de slijmoplossendc
en verzachtende
SALMIAK-PASTILLES
in blikken doozen. Verkrijgbaar bij Apothekers en
Drogisten, en gros bij KRAEPELIEN en HOLM,
Apothekers, Zeist. 20 en 25 cents per doos.
T E G E K O X C E H E i) LAGE PS1IJZEA'.
Mede uit het Buitenland ontvangen:
De besle weg tot bereiking van een doel staan dikwijls vele wegen
open, maar er is altijd een weg die de beste is. Deze stelling is
i in liet bijzonder van toepassing op Holloway's geneesmiddelen, welke
1 elke ongesteldheid te boven komen, door het verdrijven der schadelijke
stoffen uit liet ligchaam, het herstellen van gebroken of gekwetste
deelen, en het daars tellen ccncr regelmatige werking. Dit is de
I eenige veilige en uitvoerbare wijze, om ziekten te bestrijden en vol-
maakte gezondheid tc verzekeren. Met zuiver bloed, eu goede spijs
vertering, krachtige zenuwen, en volkomen werkende organen, kunnen
de meeste ziekten worden overwonnen, en de krachten zekerlijk hersteld
worden. De verzachtende eu hoelende eigenschappen van llolloway's
Zalf maken deze onschatbaar in de kinderkamer ter genezing van
sneden, schrammen en wonden, tot verzachting van ontstekingen,
tot vermindering van gezwellen, en tot zuivering cencr ongezonde huid.
Doosjes PIIjIaEA' en Potjes ZAüF.
f 0.80, f 1.85, f3.-, f 6.75, f 13.50 en f 20.50.
Ze worden verkocht hij de Apothekers.
Voor den verkoop in het groot ver voege men zich bij
dm Professor HOLLOWAY, 533, Oxford-Street, Londen.
Te Nieuwediep bij W. V. BRUINVIS, Hoofdgracht.
Het rapport der Friesche commissie betreffende
de Dcensche zuivelbereiding;.
{Slof).
Hoewel de uitstekende en vooral de fabriekmatige bewerking de
hoofdoorzaak der goede kwaliteit van de Deensche boter is, zoo
mede der Fransche (Nomaiulije) die met haar, wat de prijs betreft,
tc Londen concurreert, speelt toch ook de sterke afkoeling, met
behulp van ijs, daarbij een groote rol. Het afkoelen der melk tot
4° C. heeft voor Denemarken bovendien nog twee voordeelen op
geleverd. Vooreerst, wijl de boter daardoor voor de verzending
naar tropische gewesten de noodigc duurzaamheid verkrijgt en voor
buitengewoon hooge prijzen verkocht kan worden. In de tweede
plaats dat de uit een weinig aangezuurde room bereide boter hoe*
langer hoe meer in de Engelsche steden den voorrang boven de
Friesche verkreeg. In 1877 werden, behalve liet millioen Kgr. uit
zoeten room gekarnde boter door den heer Busck verzonden, nog
19 millioen Kgr. boter uit eenigszins gezuurden room verkregen,
uit Denemarken uitgevoerd. Het afkoelingssysteem heeft ook een
meer wetenschappelijke behandeling ten grondslag, vereischt betere
werktuigen en naauwlettender toezigt.
Wat het bezwaar betreft van steeds, ook na zachte winters ijs in
voorraad te hebben, dit acht de commissie voor ons land niet
grooter dan voor Denemarken, wnnr men zich ook zeer goed met
zamengeperste sneeuw weet te redden. De kosten van het aanleggen
van ijshuizeu met voldoende ruimte zullen zeer zeker per stuk vee
gerekend, hier te lande bij de bestaande kleinere bedrijven hooger
komen te staan dan in Denemarken en Zwedenhet verschil kan
echter niet bijzonder groot zijn. De raad wordt hierbij gegeven
om, ter besparing van ijs, en als overgangsmaatregel, een water
reservoir even boven de koelbakken aan te leggen, dat eens of
tweemaal per dag wordt volgepompt en waarin dan een paar stukken
ijs gelegd kunnen worden. Door een kraan vloeit het koude water
voortdurend aan de eene zijde der koelbakken in, om aan de andere
weder af te stroomen. Het ijsverbruik wordt daarbij tot een
minimum beperkt eu dit vereenvoudigde afkoelingstelsel is ook in
Denemarken en Zweden op sommige bedrijven in werking. Een
andere, nog nieuwe bezuinigingsmaatregel stelt, de commissie hierbij
voor, nl. om het ijshuis zoodanig aan te leggen dat het koude water
daaruit, door draineerbuizen in het reservoir kan vloeijen, zoodat
dit ijskoude water niet verloren gaat.
Het oordeel der commissie betreffende de veelbesproken vraag
of de boter- en kaasfabrieken voor geznmenlijke rekening ten onzent
levensvatbaarheid zouden bezitten, luidt voor Friesland (zeer zeker
ook voor de andere provinciën) ongunstig. De ligging en reeds
bestaande inrigting der bedrijven, het ongerief van het vervoer der
melk, de kosten van administratie en bestuur, het verschil van
vetgehalte der melk uit verschillende bedrijven, dat ligt aanleiding
geeft lot oneenigheid bij het vaststellen van den inkoopsprijs der melk
enz., leveren hierbij groote bezwaren. Daarentegen acht de com
missie zeer voordeelig voor den ondernemer eu nuttig voor de ver
bruikers, de inrigtingen voor den verkoop van zoete en gekamde
melk en voor het boterbereiden uit de onverkochte zoete melk, in
groote gemeenten, te meer daar zij ook als leerrijke voorbeelden
van wetenschappelijke zuivelbereiding veel dienst kunnen doen.
In ccn zestal behartigenswaardige wenken, die het geheel afschaffen
van het gebruiken van water bij karnen en boterkneden, het aan
schaffen van bolerkneder en Deensche karn met thermometer, het
afkoelen der melk eu het karnen der room zoo versch en zoo zoet
mogelijk, betreffen, vat de commissie de opgedane lessen te zamen.
Daarbij worden de kosten van het een en ander, met inbegrip van
een ijshuis voor een bedrijf met 40 koeij- n op 1500 gulden geschat.
Voor eigenaars van bedrijven kan zulk een bedrag, dat ruimschoots
rente opleveren zal, geen bezwaar uitmaken. Voor de huurders is
het wenschelijk dat de verpachters, mede iu hun eigen belang, ge
negen zijn tot het sluiten van een contract, op aannemelijke voor
waaiden; de pachter kan daarbij een behoorlijke rente of vergoeding
betalen.
Vóór alk-s moeten echter de landbouwmaatschappijcn en groote
grondeigenaren, de eerste door tentoonstellingen van werktuigen
en producten der verbeterde zuivelbereiding zoomede door voordragten
de laatste door voorbeelden, beide door woord en daad tot ver
betering van den bestaanden toestand opwekken. Het valt niet te
ontkennen, dut ten onzent, zoowel van regeringswege wat betreft
onderwijs en finnncieële ondersteuning, als door de belanghebbenden
zelf, in het bijeenbrengen van ruime geldelijke bijdragen als leden
van landbouwvereenigingen, veel minder wordt gedaan tot ontwikkeling
en bloei van den landbouwersstand dan in het Noorden. De talrijke
en ruim gesubsidieerde inrigtingen voor landbouw-onderwijs in
Denemarken en de Maatschappijen van Landbouw aldaar tellen
duizenden leden, waarvan er zijn die tot 20 krooneu (omstreeks f 13)
contributie 's jaars betalen. Toch wanhoopt de commissie niet aan
den ondernemingsgeest en opgewekten zin der Friezen, ten einde
verbetering bij de zuivelbereiding tc verkrijgen en de concurrentie
van /rondom en overal" op dc. marktplaatsen voor boter en kaas
met goed gevolg het hoofd te bieden. Friesland kan ook zeer goed
concurreeren. De veeteelt, zoo lezen wij op bl. 97, in den vreemde
is geringer, de runderen zijn kleiner en minder waard dan de onze,
zoodat aldaar de uitvoer van rundvee, vergeleken bij dien van
Friesland, weinig bctcekent. De melk- en boteropbrengst van het
Dcensche rund is naauwelijks drievierde van die der Friesche
koeijen, terwijl het noodzakelijk zoraerstalvoedercn of luijeren op
de klaver en kunstweiden, de ontwikkeling en den groei van hun
vee minder bevordert dan ten ouzent de weidegang. De omvang
die de Friesche veestapel inneemt in verhouding van den akkerbouw,
heeft de braak bijna geheel doen verdwijnen, terwijl in Denemarken
het braakleggcn van vele bouwgronden nog een groot bezwaar
uitmaakt en men boveudien genoodzaakt is veel geld voor aan
gekochte mest op het meestal zandige bouwland uit te geven.
Frieslands omvangrijke landbouw steunt op zijn beteren klcibodem,
op zijn vruchtbare polders, op zijn ruimere hooioogsten, op zijn
rijkeren veestapel en eindelijk op het beter verband tusschen
bouw-, hooi- en weideland, die eenheid en kracht geven aan elk
bedrijf en aan geheel den landbouw. Wat hier gezegd wordt van
Friesland is mede op vele andere streken van ons vaderland van
toepassing.
Achter het rapport zijn nog gevoegd: L een uitslaande plaat met
afbeeldingen van de voornaamste toestellen en gereedschappen,
alsmede van een ijshuis, platte grond enz., bij de Deensche zuivel
bereiding iu gebruik; 2. een zeer onderhoudende en leerrijke
beschrijving van de reeds beroemd geworden Havarthigard-hoeve
van raejufvrouw Nielsen, bij Kopenhagen3. dito van het ijshuis
op de door de c iminissie bezochte tentoonstelling aanwezig4. dito
van de daarin genomen proeven met het bewaren van ijs op
verschillende wijzen; 5. beredeneerd prospectus der landbouwschool
te Almarp.
Kennismaking met het rapport zelf zij ten slotte met aandrang
aanbevolen.
NB. Een enkele opmerking omtrent een becijfering, die in een
vorig uittreksel voorkomt, zegt de Zwol. Crt. ten slotte, zij ons
hier vergund. Het is namelijk niet volkomen juist, dat bij de
boterbereiding met toepassing van het Swartz'sche systeem 1 KG.
boter uit 100 liter melk meer zou verkregen worden dan bij het
gewone, ook in Friesland gevolgde stelsel, zooals men uit de mee
gedeelde cijfers inoet opmaken. Dat men gemiddeld in Dene
marken 4 en in Friesland slechts 3 KG. boter van 100 liter melk
verkrijgt, wordt zonder twijfel veroorzaakt door het grooter vetgehalte
van de melk der Deensche koeijen, waar tegenover staat de aan
zienlijk mindere hoeveelheid melk, door iedere koe in het genoemde
Kijk opgeleverd. Bestaat er al eenig verschil in de hoeveelheid
boter, bij de twee sielsels verkregen, dan is dit zeer gering, zooals
door ettelijke naauwkeurige proeven in het groot, o. a. die van
dr. Fleischman en dr. Kirchner, duidelijk is gebleken. De'voordeelen
van het afkoelingssysteem liggen meer in de betere kwaliteit der boter.
Stüomsnelpersdruk van A. A. Bakker CzNieuwediep.
