EN
ilELOERSCHE
NIEUWE1MEPER COURANT.
Nieuws- en Advertentieblad voor Hollands Noorderkwartier.
1879. N°. 60.
Jaargang 37.
Zondag 18 Mei.
„W ij huldigen
het goed e."
Verschijnt Dingsdag, DonderJag en Znturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaalj 1.30.
franco per ]>ost - 1.65.
Uitgever A. A. BAKKER
Bureau: MOL E N I» L E I K°. 163.
Cz.
Prijs der Ad verten tién: Van 14 regels 60 Cents,
elke regel meer 15 Cents.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
F.lkcn Donderdag vertrekt de mail naar Oost-Indië.
Laatste liyting 's avonds 6 uur.
IIELDER en N1EUWED1EP, 17 Mei.
De A fr ik aangek e Handelsvereeniging (en niet de
Rotterdamsclie Handelsvereeniging, zooals het telegram in
ons vorig nummer luidde) heeft haar betalingen gestaakt.
De heeren Pincoffs, Kerdijk en andere hoofden, alsmede
de boekhouder, zijn uit Rotterdam gevlugt.
Men is tot de ontdekking gekomen, dat gedurende acht
jaren valsche balansen zijn overgelegd.
Er heersehte jl. Donderdag een vreeselijke agitatie, een
groote paniek ter Beurze en in alle kringen.
Het obligatiën-kapitaal der Afrikaansche Handelsvereeni
ging was nominaal (5 millioen gulden.
Men schrijft uit Rotterdam o. a. aan het U. D. omtrent
het finaneiëele onheil, dat die stad en'een tal gezinnen
getroffen heeft:
Men spreekt wel eens bij wijze van vergelijking van
een donderslag bij helderen hemelzoo ooit, dan mag men
dat thans doen. Zelden zag ik zulk een ontroering als
toen liet bekend werd, dat niet alleen de Afrikaansche
Handelsvereeniging gevallen was, maar dat de directeuren
L. Pincoffs en Kerdijk gevlugt waren. Men wilde dit
in het eerst niet gelooven. Het scheen onmogelijk.
Pincoffs! De man, die als lid van de Eerste Kamer, als
hoofd van magtige instellingen en nuttige inrigtingen bij
groot en klein gezien was!
Toch was het waar. Er heeft een reeks grove bedrie
gerijen plaats gehad, dit staat al vast. De justitie heeft
onmiddellijk beslag gelegd op de boeken en, naar ik als
zeker ben geïnformeerd, moet minstens gedurende (5 jaren
een valsche balans zijn opgemaakt. Daarbij zouden de
gelden verbruikt zijn, gedeeltelijk om de kas in andere
inrigtingen te dekken, aan welker hoofd familieleden
stonden. Zooveel is zeker, dat Donderdag morgen van de
geheele familie Pincoffs in Rotterdam niemand meer te
vinden was. Dat de justitie alles aanwendt om de vlugte
lingen aan te houden, spreekt van zelf.
Welk een paniek er op de Beurs heersehte, is niet te
beschrijven, doch begrijpelijk als men weet, dat de aandeelen
meestal voor 100 pOt. waren genomen er. thans vielen op
25 pCt. Naar ik van goeder hand verneem, zal het de
vraag wezen of zooveel percenten, van het geheele aan
deelen- en obligatiën-kapitaal zullen teregt komenMen kan
voorloopig het verlies wel op 6 millioen stellen.
Deze som nu was grootendeels in Rotterdamsclie handen,
hetzij particulieren of Bankinstellingen. Zooals bekend is,
had ook Prins Hendrik aanzienlijk deel in de zaak. Juist
door het onderzoek van curatoren der nalatenschap van
Z. Iv. H., moet, zegt men, de valschheid aan het licht
gekomen zijn.
9)
De ScliildLer-Priiises.
Novelle van THEODOR KüSTER.
(Ver volg.)
Vrijgesprokenlioe zalig klonk dat woord in de ooren van de
arme lijderes! Zij kon nu terstond naar haar vader wederkeeren
en even als voorheen voor hem arbeiden. ITct arme kind ver
moedde niet, dat, trots hare vrijspraak, toch een vlek op haar
naam bleef kleven. Zoolang de werkelijke dief niet ontdekt was,
werd zij toch nog door menigeen, niettegenstaande de vrijspraak
der rechters, voor de schuldige gehouden en aangezien. Al ware
het zoo, dat deze kostbare schilderij niet in haar bezit werd ge
vondenal ware het zoo, dat de verkoop door haar niet bewezen kon
worden, was het toch niet mogelijk, dat er van de eene of
andere gelegenheid gebruik was gemaakt om het naar het buiten
land te verzendenware lint niet mogelijk, dat het op de eene of
andere wijze nu schuil werd gehouden, maar voor de toekomst in
veiligheid was gebracht? Bleven deze vermoedens voor kwaad
denkenden niet steeds bestaan en moest Alice tot zichzclve niet
zeggen, dat ze hare vrijspraak alleen te danken bad aan gemis van
wettige bewijzen?
Na de uitspraak der rechters was de gerechtszaal spoedig ledig
geworden. Alice werd door haar leeraar, den trouwen vriend van
haar vader, naar den blinde teruggeleid. Dat was een wederzien
vol vreugde en tranenOok kwam William Retchaw nog dien
zelfden dag om haar geluk te wenschen. Sterk blozende, bedankte
zij hem met eenvoudige maar hartelijke woorden voor alles, wat hij
voor haar gedaan had. Een oogenblik hield hij hare hand in de
zijne; wegens den blik vol droefheid, maar tevens vol liefde, dien
hij op haar wierp, sloeg zij hare oogen neder en hare hand beefde.
„De Muriilo," zeide Alice treurig lachende, „kan ik nu, helaas!
voor u niet copiëeren. Bovendien zal ik niet meer in staat zijn
een enkel stuk te copiëeren, want al is het, dat ik verzoek om het
Museum te bezoeken, zoo zal het mij, na hetgeen er voorgevallen
is, wel geweigerd worden."
„Schilder mij dan eene teekening naar eigen phantasie. Uw groot
talent schenkt mij de overtuiging, dat ge wel iets voortreffelijks te
voorschijn zult brengen."
William wilde de som gelds, die hij vier maanden geleden als
voorschot voor de copie van de Muriilo gegeven had en die door
den heer Schafer aan de rechterlijke macht was toevertrouwd, onder
geene enkele voorwaarde terugnemen, hot drhigcud Alice en haar
vader hem dit ook verzochten. Het geld Ug nog onaangeroerd; zij
Iconden het nu wel missen en hadden er toinder behoefte aan, want
de echtgenoote van den senator, die de door Alice voltooide copie
ontvangen had, had zich gedrongen gevoeld, de oorspronkelijk
overeengekomen som te verdubbelen, omdat Alice's werk algemeen
een meesterstuk werd genoemd.
Ook de Rotterdamsclie Handelsvereeniging, door Pincoffs
gesticht, met een kapitaal van 15 millioen, heeft een zeer
belangrijk .aandeel in die zaak. Men zegt., dat Pincolïs ook
tegen de kas dezer onderneming bonze plannen had, doch
dat de waakzaamheid van den heer Then-Berg (met Pincoffs
directeur der Rotterdamsclie Handelsvereeniging) de vol
voering belet heeft.
Als gevolg van dit ongehoord geval noemt men de
deconfiture van verscheidene firma's. Echter is het beter
thans nog niet alle namen te noemen. Die der firma Rensburg
en van Witsen wercl echter reeds zoo stellig uitgesproken,
dat ik u die meende te kunnen melden.
Dit verzeker ik u, dat menigeen in bange zorg hier de
eerstvolgende dagen te gemoet ziet.
Ook voor de gemeente is de zaak van gevvigt. De
Rotterdamsclie Handelsvereeniging heeft voor den aankoop
en de werken op Fijenoord nog een belangrijke schuld aan
cle gemeente. Daar men haar aandeel in de Afrikaansche
vereenigiug op 3 millioen stelt, is het niet te verwonderen,
dat in de vergadering van den gemeenteraad om inlichting
in deze treurige zaak werd gevraagd. Zij werd onmiddellijk
door den heer van Gennep, wethouder van financiën, ver
strekt. In hoofdzaak komt zij hier op neer, dat de gemeente
nog te vorderen heeft van de Rotterdamsclie Handelsverec-
niging één millioen, doch dat zij daarvoor hypotheek heeft
in de bouwgronden van Fijenoord, een millioen waard.
Het bedenkelijke van deze hypotheek is echter, dat het
onderpand die waarde thans bepaald niet heeft. Er is geen
kooplust voor F'jenoordsche gronden. Zoolang men niet.
weet, hoe de zaken in Duitschland zullen loopen en welke
gevolgen de in het vooruitzigt zijnde Duitsche handelspolitiek
voor onze Rijnvaart zal hebben zoolang zal de bouwgrond
op Fijenoord niet kunnen verkocht worden.
Hoe men ook de zaak bezie hare gevolgen zijn niet
te overzien
De obligatiën der Afrikaansche Handelsvereeniging vielen
van 95 op 25, de aandeelen der Rotterdamsclie Handels
vereeniging van 05 op 45 en die der Rotterdamsclie Bank
van 80 op prijzen vari(lerende tusschen 00 en 70 pCt.
Jl. Donderdag avond liep, zoo meldt men o. a. uit Rot
terdam aan het II bid., het gerucht, dat de voortvlugtige
directeur der Afrikaansche Handelsvereeniging, Pincoffs,
was gearresteerd, terwijl zijn mededirecteur Kerdijk zich te
Antwerpen voor het hoofd geschoten zou hebben. Anderen
beweren, dat laatstgenoemde gepoogd heeft, zich met een
scheermes van het leven te berooven en zeer bedenkelijk ligt.
De directeur Pincoffs zou te Parijs zijn gearresteerd. Men
vermoedt, dat de voortvlugtigen niet een eigen stoombootje
Rotterdam verlieten en elders op den trein zijn gegaan.
HH. MM. de Koning en de Koningin zullen in het
laatst dezer maand, waarschijnlijk den 29sten, een bezoek
Voor de behoeden van don eersten tijd was ile kuustcnaars-
faniilie dus ruimschoots voorzien. De woniug, die ze tot dusverre
bewoond hadden, werd verlaten, omdat, het Alice onmogelijk was
de honende woorden en de liefdclooze blikken der buren, die haar
altijd nog voor de diefegge der Muriilo hielden, langer te kunnen
verdragen In de nieuwe woning, gelegen iu een meer open en
gezonder gedeelte, van dc stad, had de echtgenoote van den senator
voor Alice een klein atelier laicn inrichten. Deze voortrelfelijke
dame was een ijverige beschermster van de jonge kunstenares ge
bleven en had haar de verzekering gegeven, dat zc haar bij hare
vrienden dringend zou aanbevelen. Alice werkte dan ook vlijtig,
doch sedert den tijd, dat ze in verdenking was geweest, scheen een
donkere schaduw over het gelaat van het anders altijd zoo tevredene,
vroolijke en zachte meisje verspreid te zijn zij was stil; haar vroeger
schuldeloos gesnap met haar vader bepaalde zich thans alleen tot
datgene, wat ze hem noodzakelijk moest vragen of medcdcelen.
Soms zat ze uren lang in diep gepeins verzonken. Ofschoon hare
uiterlijke omstandigheden aanmerkelijk verbeterd waren, werd ze
van dag tot dag bleeker en 'oedrukter.
William Retchaw had Alice sedert den dag harcr vrijspraak niet
wedergezien. Zij had altijd de hoop gekoesterd, dat hij haar nog
eens zou komen bezoeken, doch hare hoop was en bleef vruchteloos.
Zij hield ziehzelve voor eene zottin, dat ze een oogenblik had
kunnen gelooven, dat iets anders, iets meer dan medelijden met haar
hem bezield zou hebben; dat een dieper gevoel hem jegens haar
deed handelen, zooals hij gehandeld had. En toch, welke verstands-
gronden zij ook mocht aanvoeren, haar hart bleef haar zeggen, dat
het meer dan medelijden was, wat uit zijne oogen tot ha-ir gespro
ken had. Maar al ware dit zoo, dan had zij nog niet de vrijheid
oin zich aan hare zalige droomen over te geven, zooals ze gedaan
had; en er volgde nu op den korten tijd van geluk en hoop
op liefde eene bittere teleurstelling. Zij verweet liet ziehzelve, dat
zij de klove had kunnen vergeten, die haar van hem scheidde; zij
eene arme schilderes, en hij een rijke koopmanszoon en consul
welke gemeenschap konden zij met elkander hebben? En al ware
het dan ook, dat hij werkelijk iets meer dan medelijden voor haar
gevoeld had, kon zij het hem euvel duiden, als verstands-overtui-
ging de hartstocht Lij hem overwon en hem het dwaze van deze
liefde deed inzien? Moest zij hem integendeel niet dankbaar zijn,
dat hij haar niet met. zijne liefde vervolgde, daar hij toch niet in
staat was eene ernstige verbintenis met haar aan te knoopen?
Een klein, bekoorlijk genrestuk een „prachtig schilderstuk,"
zooals haar leeraar haar zelve verzekerde had ze voor William
Retchaw onderhanden, om haar schuld jegens hem te voldoen.
Meerdere kleine schilderstukken had ze reeds met veel voordeel
verkocht en daardoor de zorg uit hare kleine huishouding gebannen.
De arme blinde vader schudde meermalen het hoofd over de ver
andering, die sedert den dag der inhechtenisneming, zooals hij
aan Leiden brengen en bij die gelegenheid cle verschillende
musea en andere merkwaardigheden bezigtigen. Het konink
lijk echtpaar zal alsdan ontvangen worden door den burge
meester, dr. W. C. van den Brandeler.
Jl Woensdag is te Haarlem plotseling overleden de
lieer D. Bijl de Vroe, gepensioneerd vice-admiraal en
adjudant van Z. M. den Koning in buitengewone dienst.
De overledene was gedecoreerd met verschillende orden,
er. had den ouderdom van 81 jaren bereikt. Hij was een
van de weinige overgeblevenen die van het bombardement
van Algiers uit eigen bevinding wist te vertellen.
Beroepen te Zierikz.ee dr. H. A. van dor Meulen,
predikant te Venhuizen. Te Veendam dr. J. van den
Bergh Jr., predikant te Oost-Zaandam, mede stonden op
het drietal ds. J. E. Moltzer, predikant te Drachten en
dr. J. C. Pool, predikant alhier.
De kerkeraad der Hervormde gemeente te 's Her
togenbosch heeft bepaald, dat er geen voorlezer of voor
zanger hij de godsdienstoefeningen meer zal fungeeren, en
tevens besloten het traktement der drie predikanten voor
ieder met f 20'0 uit de kerkfonclsen te verhoogen.
Als eene bijzonderheid kan worden gemeld, dat een
in dc regten gepromoveerd persoon, na afgelegd examen,
door het provinciaal kerkbestuur van Gelderland tot de
evangelie-bediening in de Hervormde Kerk is toegelaten.
De bedoelde persoon is de heer mr. W. van den Bergh.
Zijn naamgenoot, maar geen jurist en zonder h, werd den
8 dezer in Gelderland tot de predikdienst toegelaten.
Jl. Donderdag had aan het gebouw van het Provin
ciaal Bestuur van Noordholland, te Haarlem, de aanbesteding
plaats van het voortzetten der verbetering van het Krabben-
gat bij Enkhuizen. Minste inschrijver de heer D. Volkert,
te Dordrecht, ad f 125,000.
Men schrijft ons van Texel, dd. 16 dezer:
„De restauratie van het voor de Christelijke Bewaarschool
aangekochte of in huur gekregen huis (de geruchten
omtrent het laatste zijn verschillend) is dezer dagen, naar
wij vernemen, aanbesteed voor cle som van f 600 aan den
timmerman A. Geus, eigenaar van het gebouw."
Bij de op jl. Donderdag gehouden aanbesteding van
het doen van ernieuwingen en reparatiën aan de gemeente-
straten te Schagen was ingeschreven door de heeren:
W. Varkevisser Cornp.,» te Overschie, ad f 8100; A.
Kapitein, te Zijpe, f7898; J. Overtoom, te Schagen, f 7200;
J. Oldenburg, te Bergen, f6955; B. Beukenkamp, te Anna
Paulownn, f 6460: Gebrs. Moorman, te Helder, f 6453;
J. Schrcuder Sr., te Barsingerhorn, f 6329; E. Krans, te
Schagen, f 6256; Iv. Blom, aldaar, f 5948; J. Ootes, te
Wognum, f 5830; G. Dignum, te Schagen, f 5769; en
P. Ootes, te Wognum, f 5616. Het werk is dadelijk aan
den laagsten inschrijver gegund.
meende, met zijne dóchter was voorgevallen en dikwijls .drong hij
aan deze omstandigheid alleen de oorzaak van hare afgetrokken
heid toeschrijvende er bij Alice op aan, te vergeten, wat nu
toch eenmaal niet t.c veranderen was, haar verder onder liet oog
brengende, hoe ze door al hare vrienden nog even als vroeger
geacht en bemind werd. Dan vleide zij zich aan de borst hanrs
vaders en zeide tot hem, dat ze volkomen tevreden en gelukkig
was. En de blinde zag niet de oogen van zijn kind, die in tranen
dreven, waardoor deze woorden tot een leugen werden gemaakt;
hij had geen vermoeden, dat hare afgetrokkenheid een geheel andere
oorzaak luid, geen vermoeden, dal hier gestredeu werd tegen
liefdeswee en verloren hoop 1
Ook in het huis van den consul-generaal Retchaw waren zeer
vele zaken veranderd. De nog voor weinige maanden zoo rustige
en kalme grijsaard was gedrukt en ter neer geslagen en eene
zenuwachtige onrust sprak uit zijne gelaatstrekken. Zijue echtgenoote
had veel van hare frischheiil veiloren; haar streng gelaat scheen
nog koeler en terugstootender te zijn geworden; haar houding was
nog meer afgemeten, en nog pijnlijker dan vroeger had zij slechts
aandacht voor uiterlijkeu glans. Ook William was ernstig en na
denkend. Melanie echter bleef zooals ze altijd geweest was
zorgeloos en vroolijk, een gelukkig en luimig kind.
De sedert bijna eene eeuw bestaande firma „Retchaw en Zoon"
werd op hare grondvesten bewogen; slag op slag trof de firma en
bijna iedere post bracht nieuwe Jobstijdingen aan. Handelshuizen,
die door de geheele wereld als Soliedc werden aangemerkt en waar
mede zij in de nauwste handelsbetrekkingen stonden, waren iusol-
vent geworden en hadden menig ander handelshuis in hun val
medegeslcept. Van dag tot dag werd de horizont donkerder en
dreigender; de vandaag nog trotsche en suliede ter beurs gaande
koopman kon morgen in omstandigheden verkeeren, dat hij zijne
betalingen moest staken; door den val van anderen kon hij mis
schien tot den bedelstaf gebracht worden. Geen vriend vertrouwde
den vriend meer; zelfbehoud werd de grondregel, waarnaar een
ieder handelde; het credict hield bijna geheel op, want ieder
handelaar had zich te wapenen tegen alle eventualiteiten. In
den aanvang waren de mocielijkhcden, waarin het huis Retchaw
gewikkeld werd, onbeduidend; het waren slechts verliezen, die in
de handelswereld steeds voorkomen, en noch vader noch zoon
sloegen er veel acht opbeiden waren zich bewust van de recht
vaardigste en oprechtste handelwijze bij hunne handelsondernemingen
maar steeds gevoeliger en spoediger op elkander volgende werden
de verliezen en onder deze omstandigheden was een noodlottige
uitkomst niet onmogelijk, waarvoor de oude consul zoowel ;ils zijn
zoon sidderde.
Het aanzien van de hooggeachte firma stond intusschcn nog
onwrikbaar en niemand vermoedde hoe nabij misschien ook haar
