IIELDERSt'IIE
EN NIELWEDIEPER COURANT.
Menws- ei Advertentieblad voor Hollands Noorderkwartier.
1879. N°. 146.
Vrijdag 5 December.
Jaargang37.
„W ij huldigen
het goed e."
Verschijm Dmgsdafj, Donderdag en Zatnrdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.80.
w franco per post - 1.65.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN N°. 16.1.
Prijs der Advertentiën: Van 1l regels 60 Cents,
elke regel meer 15 Cents.
Groote letters of vignetten worden niar plaatsruimte berekend.
Eiken Donderdajr vertrekt de mail naar Onst-Indië.
Laatste ligting 's avonds 6 uur.
De BURGEMEESTER der gemeente ANNA
PAULOWNA maakt bekend, dat tengevolge van liet
afgraven van den lagen dijk, tussclien de Oudesluis en
den Bocrmansweg. de passage langs dien dijk voor rij- en
voertuigen tot nader order is AFGMSLOTJBV.
Anna Paulowna, den 2 December 1879.
De Burgemeester voornoemd,
J. C. DE LEEUW, 1°. Burgemeester.
HELDER en NIEUWED1EP, 4 December.
Verscheidene onzer neringdoende ingezetenen hebben
zich beijverd om zich voor het naderende Sint-Nicolaas-
feest behoorlijk in te rigten, zoodat hunne étalages tot
een bezoek uitlokken, 't Feest, dat wij in Wintermaand
vieren, heeft dit bij de kermis vooruit, dat uitsluitend door
plaatsgenooten wordt geprofiteerd van de voordeelcn, die
het afwerpt. Onder de uitstallingen, die we op onze
wandeling door de gemeente opmerkten, behoort vooral
genoemd te worden, die van de heeren Nas en Comp.,
van onzen kant eene vermelding, van de zijde van 't publiek
een bezoek ten volle waardig.
In het kerkgebouw der Hersteld Evang. Luth. ge
meente alhier had jl. Dingsdag avond eene openbare uit
voering plaats door de Luthersche Zangvereeniging, onder
de leiding van den heer J. II. J. Scnmidt. Een aantal
keurige liederen, allen van godsdienstigen aard, werden
zeer verdienstelijk uitgevoerd.
Naar wij vernemen, zullen in den loop dezer maand
alhier twee Volksbijeenkomsten plaats hebben, en wel den
16 en den 30 dezer. De eerste zal uitsluitend bestemd voor
mannen en gewijd zijn aan wetenschappelijke onderwerpen.
De zuivere opbrengst van de Soiree der Sociëteit Mars.
op jl. Maandag, bedraagt f 104.65.
Eergisteren avond werd in liet lokaal Tivoli alhier
door het gezelschap van de heeren Bamberg en Blaaser
ten tooneele gebragt het drama: Millionair of galeiboef
van J. Herman. De goede uitvoering deed den bijval van
't vrij talrijk publiek verwerven.
Op liet tweetal voor leeranr aan het gymnasium te
Doetinchem komt voor de heer L. A. Hissink Jr. van
den Helder.
Beroepen te Amsterdam ds. J. W. Felix, predikant
te Utrecht.
29)
LIESJE VAN BEN LOMPEN,VIOLEN.
Naar het Hoogduitsch van W. Heimberg.
Vervolg
„Liesje!" stamelde hij, „biesje, gij hier?"
Zij zweeg; maar zag hem bedroefd aan.
„Wat wilt gij, Liesje?" zeide hij, zocht gij Nelly? Zij ik
weet niet of
„Neen," antwoordde zij, „ik kom om u."
„Om mij?" vroeg hij zacht.
„Ja. ik de angst dreef mij hierheen, Army. Uwe moeder
was bij ons en vertelde, dat gij wildet O, ga niet heen, Army;
ga niet heenIk overleef het niet," kreet zij en sloeg de handen
voor het gloeyend gelaat.
„Vraagt gij mij dat., Liesje? En toch hebt gij mij dezen morgen
laten gaan?" vroeg hij bitter.
„O, liet deed mij zoo oneindig leed, dat gij heengingt, Army
maar duizendmaal meer grieft het mij, dat gij mij niet lief hebt-,
dat gij mij alleen wilt om
„Dat heeft uw vader u gezegd, Liesje!"
„Ja! Eu is het niet waar, Army? En hoewel ik nog twijfelde
toen uwe moeder straks bij ons kwam om hulp te vragen aan mijn
vader, opdat gij niet zuudt behoeven weg te gaan, de wijde wereld
in, toen moest het mij duidelijk worden, moest ik wel gclooven,
waartegen mijn gansche hart zich verzette."
„Heeft zij bij uw vader voor mij gebedeld?" vroeg hij luid en
heftig. „Dat is sterk."
„Zij heeft u zoo lief, Army; en zij wist immers niet, dat gij
mij dat mijn vader zij zag hem angstig smeekend aan.
#Ga niet heen, Army, ga niet heen
Daar stond zij voor hem; bekoorlijk en eenvoudig zag zij er uit
in haar kureublaauwe kleedde wimpers diep neergeslagen in
maagdelijke verwarring; hare b >rst bewoog zich onstuimig uit angst
voor hem, uit opgewondenheid over den stap, dien zij gedaan had
een liarer lange vlechten was door het haastige loopen losgegaan
en hing over haar schouder; zij bespeurde het niet; zij strekte de
sidderende handen, gevouwen, smeekend naar hein uit, en hij
waagde het niet, die te grijpen.
Dat was zij immers, in den liefelijksten vorm voorgesteldde
groote, alles overwinnende liefde van een vrouwenhart, waaraan hij
zoo straks nog getwijfeld had
„Wees niet trotsch, Army!" kwam het eindelijk met moeite over
hare lippen, „om den wille uwer moeder en van mij. Ik zou
immers mijn gansche leven lang diep ongelukkig zijn door het
bewustzijn, u niet gered te hebben. Wij zullen goede vrienden
zijn, goede vrienden, zooals vroeger, Army
Eene lange pauze volgde; hij zag met afgewend gelaat voor zich,
de armen stijf over de borst gekruist. Zij zag hem vragend aan
langzamerhand bedekte een gloeijeud rood haar gelaat, de gevouwen
handen lieten los en een paar griote tranen rolden over hare
wangen. Een pijnlijk gevoel van schaamte vervulde brandend heet
HH. MM. de Koning en de Koningin worden eerst
den 31 dezer te 's Gravenhagc verwacht.
Men kan de vaart over de Zuiderzee als gesloten
beschouwen bij doorgaande vorst.
De Vereeniging tot ontwikkelingvan den landbouw in
Hollands Noorderkwartier hield den 26sten November jl.
te Hoogwoud eene vergadering, onder voorzitterschap van
den heer J. L. T. Groneman. Het bestuur deed de
volgende mcdedeelingen
1. dat het adres aan de regering, strekkende om van
Rijkswege twee afgevaardigden naar de zuivelbereidings
tentoonstelling te Berlijn te zenden, zonder gevolg ge
bleven was;
2. dat de regering op het adres, verzoekende om bij
den invoer van Amerikaansche ossen scherp toe te zien
op het gevaar dat van dien kant de longziekte zou
ingevoerd kunnen worden, beiigt heeft, dat bier voor zal
gewaakt worden zoodra het gevaar zich voordoet;
3. dat op de verzoeken om subsidie zoo van Rijks- als
van provinciewcge voor de vergelijkende proef van
zuivelbereiding afwijzend is beschikt.
Vervolgens werd gerapporteerd, dat er geen antwoorden
ingekomen waren op de uitgeschreven prijsvragen;
dat de lezingen over de zuivelbereiding door den heer
Marlett op de bestemde plaatsen gehouden waren;
dat de proeven met de centrifugaal-roommachine van
Lefeldt en Lentsch en de separator van Lavalle niet door
gegaan waren wegens niet-nakoming van het contract tot
levering der toestellen door genoemde fabrikanten, waarbij
werd voorgelezen een missive van de heeren Eoeke en
Huydekopcr, waarbij zij zich verontschuldigen als niet
medepligtig zijnde aan de bezwaren, ondervonden bij het
verkrijgen der laatstbedoelde machine.
Tot onder-voorzitter werd gekozen mr. K. W. baron
van Dedem, burgemeester te Hoorn.
Als plaats waar de volgende vergadering zal gehouden
worden, werd aangewezen de gemeente Winkel.
Eindelijk werd liet volgende verslag benevens voorstel
gedaan in zake de proefneming op het gebied van zuivel
bereiding.
Er zal genomen worden een vergelijkende proef op groote
schaal, ten einde uit te maken wat in Noordholland betel
en winstgevender is: de bereiding van kaas op do meest
gebruikelijke manier, dan wel de boterbereiding volgens
de Scliwaï tzsche methode.
Daartoe is een boerderij gebuurd onder Berkbout, waar
de melk van 40 beste koebeesten bij elkaar zal gevoegd
worden en dan voor de eene helft tot kaas, voor de andere
haar gemoed en benaauwde haar; zij keerde zich om en trad naar
de deur. Buiten hoorde zij voetstappen, vlugge, welbekende voet
stappen. Angstig dwaalden hare oogen door de groote kamer en
bleven op de zijne rusten; ademloos bleef zij staan. „Tante," fluis
terde zij, „zij zoekt mij."
Maar op hetzelfde oogenblik stond Army naast haar en sloeg
zijn arm beschermend om haar heen; verlegen en angstig zonk haar
hoofd tegen zijn schouder; rij dacht, dat men het luide kloppen
van haar hart moest kunnen hoorondaar ging de deur open
onwillekeurig vlijde zij zich digler tegen hem aan, in de verwach
ting, eene welbekende slem toornig en verwijtend te hooren spreken.
Maar alles bleef stilde oude vrouw op den drempel stond onbe
wegelijk, de oogen met eene smartelijke uitdrukking op liet tooneel
vóór baar gevestigd; daar in het hooge, halfdonkere vertrek, juist
onder de groote, uit herthoreus vervaardigde, lichtkroon, stond een
jeugdig paar; bij had haar den arm om de tengere gestalte geslagen
en drukte haar vast aan zich; somber zag hij naar de oude vrouw,
als was hij boos op de stoorster; 't was een toonbeeld van het
reinste geluk.
„Dus is het toch zoo! Tegen liefde en dood is geen kruid ge
wassen." Zij had er een voorgevoel van gehad, toen Liesje zoo
haastig het buis verliet; zij was baar nageijld; maar wie kan met
vijf en zestig jaren nog loopen, als peu jong ligtvoetig ding; zij
kwam te laat! te laat! Het arme kind was met open armen in
haar eigen ongeluk geloopen.
„Liesje!" riep zij op een verwijtenden toon.
Het meisje zag op en maakte zich los uit Army's armen.
„Och, knor niet," smeekte zij zacht, „ik kon niet anders tante,"
en stak de handen naar haar uit. Zij trachtte daarbij te lngcben,
maar het gelukte niet met geweld kwamen de tranen voor den
dag; hartstogtelijk sloeg zij de armen om den hals der oude vrouw
en snikkend klonk het nogmaals van hare lippen: „ik kon immers
niet anders, tante ik kon niet!
De volgende dag bragt slecht weder; bet dooide en de sneeuw
was in eens verdwenen; de natte bruine takken strekten zich kaal
naar den grammen hemel uit; daarbij stormde en raasde het inde
lucht; de elzenboomen aan de molenbeek bogen en zwaaiden in
den wind.
Op den molen heerschle eene gedrukte stemming; de meiden in
de keuken spraken zacht met elkander en de koetsier, die zich bij
haar gevoegd had, krabde zich een paar maal met een veelzeggend
gelaat achter de ooren. Uit de woonkamer drong de slem van den
heer des huizes duidelijk tot bier door. De jonge baron was er.
Gisteren was hij er ook al eens geweest en sedert zag Liesje zoó
wit als de muur. Er moest iets niet in orde zijn, dat was zonne
klaar; ook tante zag zoo zuur als azijn en dan de meester!
De kamerdeur ging open en tante klom de trap op. zooals
Doortje door een kier van de deur zien kon.
„Let op, Mina, onze juffer heeft liet doorgedreven," fluisterde
zij, „tante haalt haar naar beneden; nu waarom ook niet? Hij
is een knap en voornaam beer, en lijden mogten zij elkaar al, toen
helft tot boter zal vei werkt worden. Wordt bij de laatste
bewerking de methode van Schwarz gevolgd, dan zal het
bezwaar, dat het water in Noordholland niet geschikt is
voor goede bereiding, voorkomen worden en opgeheven zijn.
De voor dit doel bestemde boerderij zal, vooral wat de
kelders betreft, belangrijke verbeteringen ondergaan.
Daar de Vereeniging voor deze zaak geen subsidiën heeft
kunnen verkrijgen en de sommen die zij daarvoor beschik
baar gesteld heeft niet toereikende zullen zijn, zal het ver
moedelijk tekort van f 1500 gevonden worden door inschrij
vingen op een waarborgfonds.
Deze voorstellen werden aangenomen; in de aanstaande
voorjaars-vergadering zal blijken of het waarborgfonds vol-
teekend is en de zaak voortgang kan hebben.
Eindelijk werd besloten aan de regering drie adressen te
rigten, als:
1. in zake de tongblaar en het klaauwzeer, ten einde met
het oog op den uitvoer naar Engeland de maatregelen tegen
deze ziekte te verscherpen:
2. in zake de afschaffing der evenredige hypotheek-regten
3. in zake de afschaffing der mutatie-regten.
Welke beide afschaffingen door de Vergadering wenschelijk
geacht worden.
Vier landbouwers te Haastrecht hadden te zamen
25 loten in de Arnhemsche loterij genomen en hebben eene
flinke dorschmachine van aanzienlijke waarde getrokken.
Het mag de aandacht ook hier te lande niet ontgaan,
zegt de N. Rott. Crt., dat voor de in deze maand December
te houden Sinithfield-Show, de slagtersvereeniging te Londen
heeft uitgeloofd een prijs van 25 guinjes en een van 10
guinjes voor den besten os en voor het beste paar schapen,
„die het meest beantwoorden aan de eischen, welke thans
aan het vlee^ch als voedsel worden gesteld." De bedoeling
is en die moet zeer worden toegejuicht om tegen te
gaan het misbruik, dat overvoerde, te vette dieren worden
op den voorgrond geplaatst bij bekrooningen.
Door den kommandant van het leger in Nederlandsch-
Indië, die in Augustus en September jl. den staat van zaken
in Atsjin heeft opgenomen, is, na zijne terugkomst op Java,
aan den gouverneur-generaal een verslag over zijne bevinding
uitgebragt, waaraan de volgende regelen zijn ontleend:
„Over het geheel is de indruk van hetgeen ik te Atsjin
zag zeer gunstig geweest, en geloof ik met den bevelhebber,
dat, na het schitterend resultaat van de in het laatste jaar
ondernomen operatiën, de tegenstand in Groot-Atsjin voor
goed gebroken is, en ons gezag aldaar feitelijk gevestigd, al
moet, om dit te bestendigen, nog veel gedaan worden eer de
eigenlijke oorlog als geëindigd mag beschouwd worden."
hij nog als kadet met verlof tehuiskwam."
Peter krabde zich weer achter de ooren.
„Nu," meende hij, „als ik mijnheer was, ik zeide neen, om de
oude van het slot."
„Pst!" waarschuwde Doortje, „waarlijk, zij komt de trap af; nu
gaan zij in de kamer. Hoezee! een verlovingsfeest dat zal een
pret geven."
Het volgende oogenblik stond zij reeds weder bij de keuken
tafel, met hare borden bezig, want zij hooide tante komen, die een
oogenblik daarna de keuken binnentrad. Het oude gelaat teekeudc
zorg en aan de oogen was het te zien, dat zij bitter geweend
hadden; zoo dachten de meiden ten minste. Zij stond een oogen
blik als in gedachten veizonken, toen nam zij haar sleutelbos en
ging naar de provisiekamer.
„Glazen, Doortje!" beval zij, toen zij met eenige flesechen wijn
terugkwam „en doe een schoon voorschoot aan, als gij ze binnen
brengt 1"
Zij zette de flesschen op de keukentafel en ging, zich de oogen
afvegeude, weder heeu.
„Mijn God!" riep het meisje, toen zij met het ledige blad uit
de woonkamer terugkwam, „moet dat eene verloving heeten? Het
heele gezelschap zet een gezigt als bij een begrafenismaal; onze
heer bijt zich op de lippen, alsof hij zijne tranen wil wegjagen
de vrouw schreit, alsof Liesje dood was, en de tante ookmijnheer
de baron zit als een stok naast onze juffer; ik zag juist, dat hij
haar de hand kuste, alsof bij eene verloving niet een flinke kus
behoort; en onze Lise ziet er uit God erbarme zich over haar;
als dat eene gelukkige bruid moet wezen!"
Ongeveer een half uur later verliet een jong bruidspaar het oude
huis; aan het venster stond de .oude tante het na te zien en onder
de linde keek het bleeke gezigtje nog eenmaal om naar het ven
ster; er was niets op te bespeuren van het zoete zalige geluk, dat
eene jonge kinderlijke bruid gevoelt; om den mond speelde een
smartelijke treken de oogen spraken van angst en lijden. De bruidegom
luid haar arm genomen en in den zijnen gelegd zwijgend 'ver
volgden zij bun weg. Bij de oude linde gekomen, beefde de hanJ
van het jonge meisje en werd haar gelaat voor een oogenblik met
een donkeren blos c vertogen.
„Zijt gij moede, Liesje? Ik liep te schielijk."
„O neen, maar ik ik ben zoo bang voor uwe grootmoeder."
Hij beet zich op de lippen, maar zweeg; hij verkeerde zelf in
eene angstige spanning en keiulo zijne grootmoeder genoeg om te
weten, dut zij tot elke lompheid in staat was. Zij traden nu de
linden-allee in; de wind huilde door de hooge boomen en deed.de
takken krakend tegen elkander slaan; het hooge bordes met zijne
oude za-idsteenen beeren lag nat en donker voor hen. Onwillekeurig
vielen Liesje's oogen op de poort. „Wat beleekent dat?" vroeg zy
op eens, op de wapenspreuk wijzende.
„Nunquam rcorsum! Nooit achteruit!" antwoordde hij.
„Dat is goed," sprak zij, diep ademhalend, en versnelde haar tred.
Zoo kwamen zij bij de torendeur; een oogenblik overviel baai-
een gevoel van zwakheid. „Zal ik het kunnen verdragen, als zy