kaansche toestanden en Amerikaansehe rnensehen is inge
nomen. De verwikkeling van liet stuk is verbonden aan
eene groote erfenis, waarvan alle bovengenoemde geëman
cipeerde dames leven, als op een gegeven oogenblik blijkt
dat die erfenis wordt opgevraagd door een Araerikaanschen
neef. Om nu in de voorregten van liet kapitaal te blijven,
brengt het vijftal eerst met kracht zijne emancipatie in het
vuur tegen den jongen Amerikaan, om hem te overtuigen
dat hij ze niet aan de deur mag zetten; vervolgens neemt het
5tal de toevlugt tot de vrouwelijker hulpmiddelen:bekoring en
coquetterie. Doch niets helpt! De Amerikaan lacht ze
uit en wijst haar de deur, tot hij eindelijk vermurwd
wordt door echte vrouwelijkheid cn lieftalligheid. Claire,
mejufvrouw C. Poolman, die niets van emancipatie weten
wil en de nuderwetsche deugd der huishoudelijkheid en
beminnelijkheid bezit, overwint het geëmancipeerde vijftal
in alle opzigten, verwerft zijn liefde en weet ten slotte
door de magt harer deugden alles weer teregt te brengen.
Ziedaar den loop van het stuk, dat hoogst vermakelijk is
en uitnemend wordt gespeeld, maar één gebrek heeft, nl.
een tal van onkiesche woordspelingen. Of de vertaler, de
schrijver of de tooneelisten de schuld zijn van die hoogst
ongepaste aardigheden, laten wij in het midden, maar als
de Vereeniging dit stuk meer wenscht op te voeren, zal zij
wel doen het nog eens te herzien.
De goedkoope hazen te Delft zijn, naar het Vaderland
mededeelt, konijnen. Het blad vraagt of wij nu misschien
ook na het hanen-hennen-proces, het hazen-konijnen-geding
zullen hebben.
Het voorstel tot stichting van een abattoir te Rotterdam
is bij den Raad aanhangig gemaakt. Om een terrein van
circa 45 hectaren ten noorden van den Boezemsingel
zullen, behalve gebouwen voor de administratie, de ambte
naren enz., opgerigt worden drie groepen slagtgebouwen,
waarin wekelijks 800 runderen, 800 stuks kleinvee en
700 varkens kunnen verwerkt worden. In een afzonderlijk
slagthuis voor uitvoer zullen wekelijks 6000 stuks geslagt
kunnen worden. Bovendien omvat het plan stallen, open
pleinen, afdeelingen voor vetsmelterijen, bergplaatsen voor
huiden en plaatsen voor mestverzameling, enz. De ver
schillende gebouwen worden door een net van sporen ver
bonden. De kosten worden geraamd op f 550,000.
De winter is gekomen, zegt het Rott. Nblad o. a. in
zijn „Winter-indrukken," cn met hem aanleiding en gelegen
heid om wel te doen in dubbele mate. Het is zelfs voor
het oogenblik de vraag niet of we eerst de theorie van het
weldoen moeten bestudeeren. De knaap, die zijn neus onder
de dekens wegtrekt, weet reeds dat er andere knapen zijn,
die geen dek hebben. Welligt doet het zijn hart goed,
indien hij weet, dat zijne ouders zich niet onbetuigd lieten,
toen hunne hulp werd gevraagd. Er was ook genot in de
wijze, waarop de meisjes verhaalden hoe de arme kinderen
waren onthaald. Uwe dienstbode, die een woord heeft
opgevangen, dat uit uw inenschlievend hart kwam, gevoelt
liet, hoe gij, menheeren en mevrouwen, weet wel te doen,
en zij zegent uw liuis. Er is meer warmte in uwe huis
kamer, nu gij ook in de woning van den arme de glazen
hebt ontdooid. Er is grooter gezelligheid in uw kring,
terwijl gij in de kamer der weduwe inet hare kinderen
reden tot dankbaarheid hebt gebragt. De /huiszittende
armen," die door uwe hulp en die van uwe weldadige
vrienden, zijn gevoed cn gedekt, zij droomen zaligedroomen
van edelaardige menschen, die ook voor hen den winter
tot een »tijd van zegen maakten. Kerk- en armbesturen,
die de milddadigheid hunner stadgenooten hebben onder
vonden, zij worden in dubbele mate aangespoord tot vol
harding in hunne wel eens minder dankbare taak. Niemand
immers onttrekt zich, en allen helpen met welwillendheid.
Er is menschenliefde, die in sommige dagen aan de critiek
zelfs der weldadigheid het zwijgen oplegt!
De winter is gekomen. Laat het zijn tegelijk met de
blijde boodschap: den bemiddelde tot dubbelen zegen, omdat
hij den arme ten heil is!
In de vergadering der vereeniging tot bevordering
van nuttige kennis te Utrecht trad jl. Woensdag avond als
spreker op de heer dr. G. IILeignes Bakhoven, leeiaar
aan de Hoogere Burgerschool te Kampen, en behandelde
de vervalsching van levensbehoeften en levensbenoodigd-
heden. Spreker toonde aan van hoe groot belang het is
goede lucht en water te hebben, hoe die luclit en dat water
door schadelijke bestanddeelen kunnen bezwangerd worden.
Verder toonde hij door proeven aan, hoe meel, koffij en
wijn kon onderzocht worden, en eindigde zijn belangrijke
voordragt door de aanwezigen op te wekken ieder naar zijn
vermogen mede te werken om te trachten goede woningen
en onvervalschte levensmiddelen te krijgen. De hooge
regering en de gemeentebesturen kunnen in deze veel doen,
maar zij vermogen niet alles. Financiëele aangelegenheden,
oude regten zijn soms oorzaak dat zij, hoe gaarne ook,
genoodzaakt zijn toestanden te moeten laten bestaan, die
zij zoo gaarne anders zouden wenschen. Dit neemt echter
niet weg, dat het van veel belang is, dat steeds zooveel
mogelijk zorg aan de algemeene volksgezondheid besteed
moet worden.
Jl. Donderdag heeft zekere K., vroeger klerk ter
secretarie te Rheden, die dezen zomer wegens verduistering
van gelden naar New-York is gevlugt en vandaar dezer
dagen is teruggekeerd, tot driemalen met een revolver op
den burgemeester van eerstgenoemde plaats, den heer
Brantsen, geschoten en hem daarbij ernstig verwond. Na
dezen moordaanslag heeft K. zichzelven door een pistool
schot van het leven beroofd.
Ds. W. C. van Manen, predikant te Zierikzee, is
bekroond wegens de beantwoording der prijsvraag van
Teyler's Genootschap over de conjecturaalkritiek van het
Nieuwe Testament.
Een landboirwer uit een gemeente nabij Maastricht,
die 's morgens vroeg een glas bier had gedronken, dat
over nacht in de looden pijpen van een bierpomp was
blijven staan, is aan lood vergiftiging gestorven.
Men leest in het prospectus van een technisch bureau:
,/De fabrieken van kunstboter trekken meer en meer de
aandacht. Vreemd is het echter, dat nog niemand op het
denkbeeld kwam om ook kunstkaas te maken. De Chinezen
zijn ons hierin voor; zij weten zich uit plautcnzaden kaas
te bereiden, die overeenkomst heeft met onze magere soorten.
Het bestanddeel der planten, dat in zijne eigenschappen
niet al te ver afwijkt van de kaasstof der melk, bevindt I
zich in de zaden der leguminosae, voornamelijk in erwten,
linzen en hoonen. Men kan het in water oplossen en
door zwakke zuren uit de oplossing nederslaan. Deze
zelfstandigheid wordt dan ook plantenkaasstof genaamd. De
Chinezen koken de erwten tot brei, scheiden het vocht
door eene zeef af en voegen bij het laatste gipswater om
de plnntenkaas te stremmen. De gestremde kaas, wrongel
of runsel, wordt vervolgens op dezelfde wijze behandeld als
de kaasstof, door lebbe vloeistof uit de melk afgescheiden.
De massa neemt langzaam den reuk en den smaak van
dierlijke kaas aan.
Maar er is meer; nu en dan worden groote hoeveelheden
bedorven boter in de nieuwsbladen te koop gebodenwaar
schijnlijk dient zulke boter tot het bereiden van wagen
smeer. En toch, is de ontbinding niet te ver gegaan, dan
is zulke boter nog uiterst geschikt tot het maken van vette
kaas. Men laat haar voorzigtig smelten en giet haar
langzaam door eene dikke laag houtskool, dat ook tot het
smeltpunt der boter verwarmd is. Door zulk eene een
voudige bewerking verliest de bedorven boter veel van haar
kleur en reuk. De laatste blijft wel eenigszins prikkelend,
maar zij heeft dat gemeen met dien van oude kaas. Zulke
boter kan door water in den emulsieven vorm gebragt en
vervolgens onder afgeroomde melk gemengd worden. Daarop
stremt men de melk, en ga men verder te werk zooals dit
voor vette kaas gebruikelijk is. Het voordeel in de methode
gelegen is, dat men zuivere room en derhalve goede boter
erlangt voor die, welke min of meer bedorven was en
bovendien vette kaas maakt. Is het verschil in prijs tusschen
kunstboter en koeboter groot, dan zou men ook van de
eerste gebruik kunnen maken om kunstkaas te maken.
Jl. Zaturdag zijn in Tattersall de paarden van den
heer Edmond Blanc verkocht, allen gunstig bekend. Een
vierspan bruinen heeft 24,000 francs opgebragt; een span
Amerikaansehe phaeton-paarden 12,000 francs; een span
Russische dravers 11,500 en een tweede dito 8000 francs;
een Engelsch volbloed dames-rijpaard 4000 francs; een
Engelsch-Arabisch span 16,000 francs.
De laatstontvangen berigten uit Lima betreffende den
oorlog tusschen Peru en Chili-Bolivia luiden als volgt:
Op 15,000 man schat men de sterkte der Chilianen te
Pisagua ontscheept, welke haven door hoogstens 1500 man
der geallieerden bezet is. Toen de Chilianen zich van
Pisagua meester maakten, waren zij beschermd door liet
vuur van de zestien schepen, waaruit hunne vloot bestaat.
De wederstand, door de als met een tooverslag opgeworpen
batterijen geboden, was heldhaftig. Generaal Buendja,
opperbevelhebber der tweede divisie van het Peruaansche
leger, is, na het vernemen van de landing der Chilianen,
naar San Bernardo teruggetrokken. In Peru zijn alle
manspersonen van 18 tot 60 jaren, in staat de wapenen
te dragen, opgeroepen tot de krijgsdienst.
Voor eenige dagen, zoo leest men in een brief uit
Philadelpliia aan de Tunes, dd. 25 November 11., kreeg
een aannemer van begrafenissen eene bestelling voor een
zeer fraai met laken en fluweel bekleed en met zilver
beslagen, met wit satijn gevoerd kistje, bestemd voor een
dooden hond, welke twintig jaar lang de afgod was geweest
van eene rijke familie te New-York. liet dier werd, in
eene wit satijnen wade gewikkeld en met zijden linten
omwonden, in het kistje gelegd en met groote staatsie in
den familie-grafkelder op eene der begraafplaatsen in den
omtrek bijgezet. Zes rijtuigen met de leden der familie
volgden het lijk.
De inwoners van Steilacoom, een plaatsje gelegen
in het Amerikaansehe territoir Washington, loven 2000
dollars uit voor hem, die derwaarts komen en er eene of
andere fabriek oprigten wil.
Dc Koning van Abessinië heeft zich bereid verklaard
in vrede met Egypte te leven, als de groote mogendheden
een schikking waarborgen. Om zulk een schikking mogelijk
te maken, zal de Koning zijn eischen moeten matigen.
Zij waren oorspronkelijk de volgende: 1. Teruggave van
de aan Abessinië ontnomen kuststreek; 2. Verwijdering
der daar gevestigde Mohatnedaansche koloniënii. Ver
goeding der daar sedert de inlijving bij Egypte geheven
belasting, ten bedrage van 50 millioen francs; 4. Teruggave
der Bogos-landen5. Rectificatie der grenzen aan den Nijl
6. Erkenning van Koning Johannes als Keizer van Abes
sinië; 7. Egypte zal aan de zuidelijk van Abessiuië
wonende Mohamedaansche stammen geen wapenen en
ammunitie verschaffen; 8. Opheffing der douane tusschen
de Egyptische stad Zeilah en Abessinië.
Een beschonken inlander heeft eergisteren te Calcutta
tweemalen op den onder-Koning geschoten zonder hem
te raken. De moordenaar werd gevat.
Brieveu uit de Residentie.
i.
In de hofstad is het de laatste dagen regt vrolijk toegegaan.
St. Nicolaas is nog steeds de goedhartige heilige, de groote kinder
vriend, maar hij wordt lustig op zijn ouden dag; hij zit voor
aan gastmalen en concerten en zoo waar wisselt hij de toga tegen
het dolle maskarade-pak en tuimelend beweegt hij zich onder
eene bonte, uitgelaten menigte. Men moest den ouden man naar
huis brengen.
En wat voorpret voor hij verschijnt! Al kleurt de koude de
neuzen rood, de gladheid de knieën blaauw, Spui-, Veenen- en
Hoogstraat wemelen van koop- en kijklustigen. Eene dubbele
file van rijtuigen is wel is waar hinderlijk, maar in den Haag
heeft men geen haast; men heeft er tijd voor een groet, een
handdruk, een blik in 't ronde.
Toch, wanneer ik nu verschrikt op zij moest springen voor
een rijtuig, dan weêr 10 minuten moest wachten op het op dc
been brengen van een gevallen paard, caramboles maakte met
passerenden, met welke ik dergelijke aanraking juist niet wenschte,
stokken in 't oog, hakken op mijn toon, ellebogen in de zijde
ontving, dan dacht ik met weemoed aan de passages en boulevards
van Parijs en Brussel. De centra dor beweging zijn te 's Hage
te klein geworden voor hare steeds wassende bevolking. Dat het
echter gemakkelijker is de bevolking te vermeerderen of te lokken
dan straten te verbroeden, bewijzen de langethans gelukkig ook
breede Pootcn, waar pene rij van trotsche magazijnen verrijst,
die een waanligen overgang vormen tot het bijna voltooide
justitiepaleis. Dit gebouw, zooals het daar staat, zal waarschijnlijk
aan menigeen evenzeer tegenvallen als de begrooting zijner kosten,
zoo als ze daar ligt.
De rekening is namelijk driemaal zoo groot als de berekening.
Ook mot de bijna voltooide koninklijke stallen die, als een
populair schrijver aanmerkt, als gebouw meer indruk maken dan
dc koninklijke paleizen, heeft dezelfde vergissing plaats gehad.
Vraag: Wat is eene begrooting?
Antwoord: Een bedrag van f», fi of 7 cijfers, die men echter
naar willekeur verplaatsen kan.
Maar koeren wij tot St. Nicolaas terug.
De kinderen vieren recht gezellig feest in het Opera-Gebouw,
stt-numn iu met Lhërie in een hartelijk „Wien Neêrlandsch bloed"
en wuiven lustig met do vlaggetjes, die de heer Okluiijsen voor
hen uit niets te voorschijn toovert. Maar ook de ouderen zijn
niet vergeten. De Witte Sociëteit had hare zalen des avonds ook
voor de dames der leden opengezet die van die vrijheid een
ruim gebruik maakten, om toch eens van nabij de plaats te zien,
waar manlief zoo gaarne toeft.
Thans echter de frac' aangetogen, eene valsche neus opgezet
en ons gewaagd onder de bonte menigte, die te middernacht de
zaal en loges van het Gebouw van Kunsten en Wetenschappen
vulde. Kunst had getracht de zaal het aanzien van eenen
„temple moresque" te geven doch de Wetenschap had hierbij
klaarblijkelijk te kort geschoten, maar de menigte boeide spoedig
al mijne aandacht. Wat verscheidenheid van ljonte costumes!
Hier passeert eene elegante marquise aan den arm van een'
ernstigen Spannschen edelmanginds wandelt een Javaansche
liaden met eene „Azuccna," Chineschc Mandarijnen met eerzame
nonnen, Spaansch landvolk met Scheveningsche vischvrouwtjes.
Romeinen inet edele burgvrouwen, Engelschen met ontzettende
hoeden cn whiskers met zeer voorspoedig ontwikkelde „bóbé's"
daartusschcn dwarrelen Pierrots, arlêquins, herauten, schoor
steenvegers, koks, saltimbangcrs, rondventers, ridders, domino's,
débardeürs, neeren met of zonder masker, allen in bonte mengeling
dooreen of dansend op de maat van het uitstekend bezette orchest.
Mijn oog aan den vreemden aanblik verzadigd hebbende wenschte
ik gaarne iets meer te weten van het „treibeir und schaften" der
feestgenooten, maar hier wachten mij teleurstellingen.
Wie ooit in België, Frankrijk of Italië carnavalsfeesten of
Duitsche maskerades heeft bijgewoond, zal waarschijnlijk dezelfde
gewaarwordingen ondervinden. Hierop dit feest van Hollanders
geene dartelheid of uitgelatenheid. Ernstig en stil wandelden dc
paren rond, elkander bekijkende.
Een costuum koopen, huren of maken is niet moeijelijk, maar
de rol spelen van de persoonlijkheid die men voorstelt is minder
gemakkelijk. De meesten brachten liet er dan ook treurig af.
Treedt men op als schoorsteenveger, Pierrot of arlequin, dan is
het niet voldoende rustig door de zaal te wandelen en achterliet
masker misschien allerlei grappige gezichten te trekken. Zij zijn
liet die veel tot levendigheid en vrolijkheid bij moeten dragen en
moeten dit niet overlaten aan liecren die van de gecireerde trappen
vallen en midden in de bloempotten van den heer van der Laan
te regt komen. Ecu ruiten-pak, hooge hoed of lange whiskers
maken nog geen Engelse-liman. Uit spraak en gedragingen moet.
zulks ook blijken en die dit niet kan, kome op als monnik of
andere bescheidener rol.
Wezenlijk grappige costumes waren er zc-er weinige, geestige
volstrekt niet. Grappige episodes kwamen niet voor. Druk geïn
trigeerd werd er ook niet. Het met veranderde stem elkaar toe
roepen „ik ken jou wel!" kan men toch moeijelijk een geestige
intrigue noemen.
Maar ik laat mij medeslepen door mijne vitzucht. Hoe kan ik
weten of er geïntriglieerd is, ja dan neen? Hoe vele geestige
opmerkingen kunnen mij ontgaan zijn? Vooral na de pauze toen
de champagne frappée de geesten lastiger cn de beenen losser
had gemaakt. Ik hoop van harte dat de indruk, dien ik ontvangen
heb, verkeerd is geweest. Algemeen is men het echter eens dat
de vorige hals veel geanimeerder, veel vrolijker en geestiger
waren, zoodat er achteruitgang te constateren valt. En toch zou
het zoo jammer zijn, indien feesten van dezen aard bleken geene
levensvatbaarheid te bezitten. Men kan er zich ongestraft onscha
delijke scherts veroorloven; onberispt kan men vrolijk, ja, uit
gelaten zijn. Ieder is toegevend, goedaardig, gereed en geneigd
te lachen of toe te juichen. Geen betere gelegenheid om hier
en daar onschuldige maar welverdiende lessen te geven, eene
schoone een woord in te fluisteren, dat haar misschien aan
genaam ontroert.
Al staan we achter bij de Duitschers in vindingrijk vernuft,
bij de zuidelijke volken in geest en „l'art du reparti," toch is
het goed eens los te breken uit den dagelijksc'hen sleur, uit liet
„ewige einerlei," uit den knellenden band der vormen en der
etiquette.
Pan is reeds dood, met zijne schare van feeën en nymphen.
Ccrvantes heeft den doodsteek gegeven aan ridders en roman
helden. Moet thans Momus er aan en is voor goed dc eeuw
aangebroken der dassen en vesten, wit als.... een lijkkleed, der
hoeden en bóvénkleederen, zwart als.... het graf?
Bracht St. Nicolaas ons veel vreugde, voor ouden van dagen
cn zwakken was de felle koude, die zich onafgebroken doet ge
voelen eene droevige verrassing. Droeviger nog verrastte de
firma Enthoven Co. 000 harer arbeiders met de mcdedeeling
dat hun arbeid voorloopig ontbeerd kon worden. Ook andere
industriëelen gaan zwanger van dezelfde plannen en dan is het
mogelijk dat in 's Hage andere kreten zullen vernomen worden
als die der vreugde.
Gelukkig heeft de hemel door zijne sneeuwmassa's wat werk
verschaft. De gracht langs het „Bezuidenhout" wemelt van
schaatsenrijders en het Voorhout lokt 's middags duizenden wan
delaars, die de sierlijk getuigde narrensleden komen bewonderen.
Maar ook hier valt kennelijk achteruitgang te constateren. De
sierlijke sleden, begraven onder bont, met hare rossen vol pluimen
en rinkelbellen, worden zeldzaam. Wel ziet men vele huurkoetsiers
hunne oude inoeder het Voorhout eens rondtoeren. De vele
sneeuwlooze winters, Spanjaarden, Americanen en Pincofisen zijn
van die afwezigheid misschien oorzaak, waartoe ziekte en reislust
der vorstelijke familie ook het hare kan toebrengen.
Verheugen zich opera en comedie in een druk bezoek, Puls
heeft zijn café-chantant moeten sluiten. „Le genre grivois" maakt
hier geen opgang. Treuriger is het, dat het gemeentebestuur de
planucn van ondernemers van het aanstaande saizoen te Sehevc-
ningen te verlevendigen niet begunstigt. Het badhuis exploitec-
rende, kan het ook moeijelijk zijn eigen concurrent worden.
't Is een voordeel van eene groote stad, dat ze alle groote
talenten aantrekt. Zoo trad onlangs madame d'Askoff hier op in
//3G millions de Gladiator," een stuk van Aug. Labiche, die
thans kandidaat is voor (ie vacature in de „Academie." Ze was
bijgestaan, volgens de annonces, door een gezelschap uitstekende
artisten. Spel en stuk maakten echter beide volkomen „fiasco."
De Franschman, met vingt sous in zijn zak, droomt gaarne van
millioenen en vooral van 't genot ze te verteren, er mede rond
tc werpen. Montc Christo en le Nabab zijn steeds populair en
ook mr. Gladiator was de held van den dag. Eene cocotte is
natuurlijk de hoofdpersoon, die op de grofste wijze den millio-
nair om den tuin leidt. Deze koopt parapluies voor 3000, over
jassen voor 5000 francs, huurt alle fiacres voor den schouwburg,
alles om zijne dame te believen. Hij speelt eindelijk een partij
écarté met een ondenkbaren medeminnaar, waarhij hun leven
inzet is. In 2 van de 4 bedrijven krijgt inen dronken acteurs te
zien en mademoisellc Susanne krijgt eindelijk haar Gladiator,
nadat ze den medeminnaar afgeschrikt heeft door dc* erkenning
„d'avoir commis une petite faute."
Waar wij nog Bouwmeester, de dames Sablairolles, Poolman,
van Bienen bezitten, behoeven we werkelijk die vreemdelingen
niet na te loopen, maar wat moet een vreemdeling van ons
denken, wanneer hij in onze groote bladen leest, „dat Holland
waarschijnlijk de eer zal te beurt vallen, bezocht te worden door
Francois Coppée; wanneer hij de ontvangst opmerkt, die aan dc
heeivn Ilavard, Aicard cn Amicis te beurt valt. Maar onthalen
wc Coppée op oesters cn champagne, dan maakt hij misschien
een versje op ons en „nous voilii" wereldberoemd
