HELDËRSCHE
N1EUWERIEPER COURANT.
en Advertentieblad voor Hollands Noorderkwartier.
1885. N°. 88.
Jaargang 43.
Vrijdag 24 Juli.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Binnenlana.
6> DE TROUW BET DE KARBONKELSTEENEN.
„Wij huldigen
het goede."
Vewchijnt Dinsdag, Donderdag en Zaterdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaalf O.flO.
franco per post 1.20.
BUREAU: MOLENPLEIN.
Prijs der Ad verten tien: Van 1I regels 60 cents, elke
regel meer 15 cents. Groote letters naar plaatsruimte.)
Voor winkeliers bij abonnement belangrijk lager.
De Koninklijke familie is jl. Dinsdag op het Loo aan
gekomen. Allen zagen er zeer gezond uit.
De beide inlanders, die op de Sociëteit te Djambi,
waar zij zonder introductie binnengedrongen waren, een
bloedbad hebben aangericht, zijn uitgeleverd gewordenhet
is te hopen dat bet dezelfden zijn. Het voorval wordt
gezegd geen politieke beteekenis te hebben; geen andere
dan dat daar in die streken nog menschen zijn, die als 't
leven hun tegenloopt en zij niet met een pelgrimstocht
naar Mekka de zaligheid kunnen verdienen, als surrogaat
bet middel aangrijpen om een paar Europeanen te ver
moorden; de eenige politieke beteekenis is, dat de aanval
toevallig altijd Europeanen geldt. (A. D. v. N.-I.)
Men zegt, dat het plan bestaat, om door de postboden
op het platteland vélocipèdes te doen gebruiken.
Jl. Maandag werd te Heer-Hugowaard bet verbouwen
van twee der vier aldaar bestaande scholen in bet openbaar
aanbesteed: Het werk aan school No. 2, geraamd op f 2599,
werd gegund aan den heer K. Schuit, te Heer-Hugowaard,
die de laagste inschrijver was voor f 2030; dat aan de
school No. 4, waarvan de raming was f 1585, werd even
eens aan den laagsten inschrijver toegewezen, den heer
J. Van Zalingen, te Oudkarspel, voor f 1329.
Te Edam wordt een maatregel toegepast, die zeer
goed voldoet en van veel nut blijkt te zijn. Door den
Raad van Edam zijn nl. eenige personen aangesteld tot
keurmeesters van het hooi; zij genieten daarvoor bezol
diging. Bij alle landbouwers wordt door ben geregeld in
de hooibergen een nauwkeurig onderzoek ingesteld met
het oog op broeiing en gevaar voor brand. Meermalen
gebeurt bet, dat op hun last het hooi weer uit de schuren
en naar buiten moet gebracht worden. Gevaar voor brand
wordt daardoor zoo goed als voorkomen.
In de omstreken van Aartswoud zal 1885 opgeteekend
staan onder de uitstekende hooi-jaren. De hooioogst is
bijna afgeloopen en laat niets te wenscben over, noch aan
hoedanigheid, noch aan hoeveelheid. Zeldenkwam hij,
Naar het Duitsch van E. MARLITT.
In de woning beneden was men intusachen gelukkig klaar
gekomen met het werk van den beroemden bleekdag. Barbel was
al weer in baar kraakzindelijke keuken en maakte het avondeten
gereed. De kalfsbout werd in orde gebracht en salade en com-
pótes werden gereed gezetmaar het ging daarbij niet erg kalmjes
toe. Het keukengereedschap kletterde buitengewoon hard tegen
elkander, aardappels rolden en sprongen van de keukentafel op
den grond, en de deur van het fornuis klapperde open en dicht,
alsof zij uit de hengsels moest wippen... Juffer Barbel was in
een kwade bui. Tante Sophie had haar nog eens duchtig de
les gelezen, omdat zij de waschvrouwen met haar plastische
beschrijving van het bewegende gordyn zoo bevreesd had gemaakt,
dat zy weigerden den spookachtigen zijvleugel schoon tc maken...
Dus behalve den schrik ook nog een strafpredikatie voor de
oude Barbel, die zich toch, als het noodig was, zou laten dood
slaan voor de familie Lamprecht vooral voor juffrouw Sophie!...
Was men dan werkelijk zoo stekeblind, zoo overgegeven aan
lichtzinnigheid en ongeloof, dat men niet zag, hoe het onheil
reeds het huis bedreigde, als een donkere, onheilspellende hagel
bui Had het niet iederen keer dood en verderf gebracht, als de
geesten in den donkeren gang heen en weer zweefden? Dan
behoefde men maar door de stad te gaan van huis tot huis,
zoowel by de dameskransjes als by de vrouwen aan de wasch-
tobbe, overal kon men over de verschijningen in het huis van
Lamprecht dingen te hooren krygen, die iemand de haren deden
te berge rijzen.... Maar daar zat zy dood kalm boven voor het
raam der woonkamer en stopte het gescheurde gezicht van den
hofmeester bij de bruiloft van Kana weer aaneen, alsof al het
heil der wereld van het oude tafellinnen afhing en er niets
anders dan zonneschijn in hnis heerschte. Nu, ga je gang maar
Eenmaal zal het komen, dat staat vastEn de keuken-
Cassandra greep bij deze alleenspraak nu en dan naar een grooten
aarden pot op het fornuis, om met een slok overgeschoten koffie
haar ergernis weg te spoelen.
Zij zat evenwel niet zoo doodbedaard bij het raam der
woonkamer, want het was een moeielyk werk voor de kunst
vaardige hand van tante Sophie, om de gelaatstrekken van den
hofmeester weer in hun oorspronkelyken vorm te brengen, zonder
dat het gestopte gedeelte zichtbaar werd. En zoo erg op haar
gemak gevoelde Margaretha zich aan het andere venster ook niet.
De braambezievlekken waren door middel van een schoon boeze
laartje aan het beleedigde oog onttrokken; toen had tante Sophie
de kleine bij de schouders gevat en op krachtige wijze aan de
groote tafel in de vensternis geplaatst. Ziezoo nu wordt het
schoolwerk gemaakt! En geen inktvlekken neem u in acht,
Margaretha!" had zij gezegd.
Nu was het stilzitten tusschen vier dikke muren en de penne-
tyouder stevig vastklemmen, opdat hy geen buitensporigheid op
het witte papier zou maken!... By den zonsondergang kleurden
de schapenwolkjes zich rozerood; het venster stond open en uit
de tegenoverliggende bergwaartsloopcnde straat stroomde de zoete
geur van lindebloesem naar binnen, die uit de prachtige linden-
laan buiten de nabijgelegen stadspoort overwaaide.
En van de markt klonken allerlei geluiden naar binnen. Leer
jongens gingen fluitend met den wyden steenen kruik voorbij,
om in het bierhuis den avonddronk te halen; uit alle straten
kwamen meisjes en vrouwen met emmers aan de pomp en lieten
het friséchc, heldere water door de blikken zeef over de groene
salade stroomendat was zoo lief, dat men er telkens naar moest
kijken. En onder het venster plaagden twee kleine bedelaarsters
in zoo korten tijd, zoo droog en geurig binnen. Ten
gevolge der langdurige droogte verlangt de landman zeer
naar regen voor zijn etgroen, alsmede voor de vele veld
vruchten. Mosterd en granen beloven een goede opbrengst,
indien hitte en droogte niet een te vroegtijdige rijpheid
veroorzaken.
Te Warmenhuizen vierde jl. Vrijdag de schooljeugd
feest, als belooning voor trouw schoolbezoek. Verblijdend
was het, dat slechts enkele (en wel de zoogenaamde vaste
luitjes) moest worden uitgesloten. Bestond vorige jaren
de feestviering voor de groote kinderen in een reisje naar
Amsterdam, Helder of Egmond aan Zee, nu, zoo was door
de commissie vastgesteld, moesten alle kinderen eens, bij
wijze van proef, op het dorp zich vermaken. Daartoe
kwamen zij 's ochtends te 8 uur in de kolfbaan bijeen,
waar elk een prijs trok, terwijl 3 der leerlingen, die op
14jarigen leeftijd nog school gaan, een boekje in prachtband
kregen. Met deze prijzen trok de jeugd, waaronder ver
scheidene levenmakers, onder behoorlijk geleide der com
missie zeer ordelijk door het dorp, ten einde de moeders
in staat te stellen, de blijde gezichten hunner kinderen te
zien. Afgewisseld door eten en drinken werd de tijd tot
den middag in den draaimolen doorgebracht, waarna de
heer Bamberg, bofraechanicus, aan de beurt kwam, wien
een woord van lof niet kan onthouden worden voor de
aangename wijze, waarop hij ongeveer 3 uren de kinderen
wist bezig te houden. Voldaan ging het kleine volkje
huiswaarts, iets vroeger dan andere jaren, opdat ook de
ouderen van dagen 's heeren Bamberg's vingervlugheid konden
zien. Der commissie komt een woord van dank toe voor
de flinke wijze, waarop zij zich van hare veelomvattende
taak gekweten heeft.
Te Leeuwarden heeft men een origineele jubilaris
gehad. Baak je Hof ma had daar een halve eeuw met
aardappelen en groenten op de markt gestaan. Een harer
vakgenooten, de gardenier Wenselaar, hield op de publieke
markt eene toespraak in de Friesche taal en bood de nog
altijd vlugge koopvrouw namens de klanten een mooien
elkander onder 't voorbijgaan. Margaretha bukte zich uit het
venster, tastte in haar zak en wierp de bonbons, die zij van haar
papa had gekregen, in de opgehouden boezelaars.
«Goed zoo, Margaretha!" zeide tante Sophie. „Gy snoept in
den laatsten tijd toch al te veel, en gy maakt de kinderen er
bly mee."
„Ik geef mijn bonbons niet weg," zeide Reinhold, die bezig
was van zyne bouwsteenen een toren te maken. „Ik bewaar ze.
Barbel zegt ook altijd: „wie weet, hoe het nog weer te pas komt!"
„Wel drommels, ons ventje is op en top een koopman!" zeide
tante Sophie lachend en stopte vlijtig door.
Ja, de tante had gelijk zij snoepten in den laatsten tyd
veel te veel, de twee kinderen! De lekkernijen smaakten hun
volstrekt niet meer.... Wat was hun papa toch veel veranderd!
Vroeger waren zij uren lang bij hem boven geweest; hij had
hen op zyn rug laten rijden, platen laten zien en uitgelegd,
geschiedenisjes verteld en papieren scheepjes gemaakt en nu?
Nu liep hij altyd in de kamer op en neer, als zy kwamen; hij
keek dikwijls boos en zeide noftch, dat zij hem hinderden en hij
hen niet langer bij zich kon hebben. Aan de mooie papieren
scheepjes viel niet meer te denken, evenmin aan het vertellen van
sprookjes en andere schoone verhalen papa sprak liever in
zichzelf, maar men kon het niet verstaan, het was slechts mom
pelen. Hij streek ook menigmaal met de beide handen door het
haar en stampte met de voeten, en wist dan soms niet meer,
dat de kinderen bij hem warenen als hij het dan gewaar werd,
stopte hij hun spoedig de zakken en handen vol lekkers en
duwde hen zachtjes de deur uit, omdat hy schrijven, veel schry-
ven moest.... Ja, het ellendige schrijven daarom alleen kon
men het reeds niet uitstaan. En na al deze ontmoedigende over
wegingen met haar hatelyke slotgedachten werd de pen toornig
in den inktpot gedoopt, en daar lag een groote inktvlak op het
papier
„Ongelukskind!" zeide tante Sophie en kwam haastig te hulp.
Het vloeipapier was bij de hand, maar bij het zoeken naar het
radeermesje moest Margaretha, aarzelend bekennen, dat de onder
wijzer haar het mesje had afgenomen, omdat zij in de vervelende
rekenles in de bank had gesneden. En eer tante Sophie lucht
kon geven aan haar gegronde ontevredenheid, was de kleine de
deur reeds uit, om van papa een pennemes te leenen."
Weinige oogenblikken later stond zij met een bedrukt gelaat
boven voor de kamer. De deur was gesloten: er stak geen
sleutel in het slot en door het sleutelgat kou zy zien, dat de
stoel voor de schrijftafel ledig was.... Ja, wat moest dat betee-
kenen Het was in het geheel niet waar, wat papa van het vele
schryfwerk had gezegd, hy schreef niet, hij was zelfs niet te huis
De kleine keek eens rond in de ruime vestibule. Zij was er
zoo door en door bekend, en toch was het haar daar in dit
oogenblik zoo vreemd, zoo geheel anders.... Hoe dikwijls stoeide
en speelde zij hier met Reinhold; maar zy kon zich niet herin
neren, dat zy ooit alleen hier boven was geweest.
Nu was het wel wat schemerachtig, maar toch tevens zoo
plechtig, zoo stil in den gang! Door de hooge vensters zag men
in den tuin over de binnenplaats en over het lage pakhuis heen
in het groen. Op het buffet stonden allerlei schitterende glazen
en karaffen, en de stoelen met de fluweelen overtrekken waren
op de donkerkleurige rugleuningen met vreemdsoortige vogels,
tulpen en lofwerk uitgesneden.... Inktvlek en pennemes waren
vergeten; de overmoedige wildzang met het ongedwongen, open
hartige- voorkomen liep van den eenen stoel naar den anderen,
streek met de hand over het verkleurde fluweel en verplaatste
zich in een wereld vol wonderen, zonder door eenig geluid van
buiten gestoord te worden.
De laatste stoel stond in den hoek vry dicht by de deur, die
leunstoel, namens de collega's een keurige bloemtafël aan.
Na afloop van de markt werd de oude „Baaye" op haar
eeregestoelte rondgedragen. Uit tal van huizen en van
de marktschepen woei de nationale vlag.
Aan het station Heerenveen boden wel 100 timmer
lieden, onder dezen zelfs uit Delft, Haarlem, enz., voor
7 a 8 cents per uur aan den aannemer van de Harmonie
aldaar hunne diensten aan. Natuurlijk moesten de meeste
onverrichterzake huiswaarts keeren.
In de jl. Maandag gehouden zitting van den Amster-
damschen Gemeenteraad, die wegens afwezigheid van den
burgemeester, ten gevolge van de zitting van de Eerste
Kamer, werd gepresideerd door den oudsten wethouder,
mr. B. H. M. Driessen, werden aan het einde der zitting
door den heer Coninck Westenberg eenige vragen gedaan
naar aanleiding van de z. i. niet zeer gelukte festiviteiten
ter gelegenheid van de opening van het Nationaal Museum
op jl. Dinsdag. Het niet uitnoodigen der vertegenwoordi
gers van de burgerij bij den rondgang met den minister
door de zalen van het Museum, het te laten ontsteken
van het vuurwerk, het toekennen eener eereplaats aan
de schilderij, voorstellende den Intocht van Napoleon te
Amsterdam, gaven hem aanleiding om zijn grieven uit
te spreken; de heer Kerdijk sloot zich hierbij aan,
speciaal wat betreft het te laat ontsteken van het vuur
werk. Door den Voorzitter en den wethouder Van Lennep
werd daarop geantwoord, dat reeds de burgemeester er
den minister van Binnenlandsche Zaken op gewezen had,
dat de leden van den Raad niet hadden behooren te zijn
uitgesloten van den rondgang door het Museum; dat B.
en W. geen invloed hebben gehad op de regeling van het
feest; dat het laat afsteken van het vuurwerk een gevolg
was geweest van het late eindigen der feestviering in het
Paleis voor Volksvlijt, en dat de plaatsing van de bedoelde
schilderij, ook geschied zonder medewerking van B. en W.,
slechts zeer tijdelijk is.
De hooioogst is in de Stammeer zoo goed als afge
loopen; de opbrengst was bevredigend. Anders is bet echter
toegang verleende tot de roode zaal en van daar zag men in de
schuinte in den donkeren gang langs de achterzijde van Doro-
thea's sterfkamer. Ook was ze volkomen tehuis en had er nooit
vrees gevoeld. Reinhold bleef wel altijd aan den ingang staan
en waagde zich niet verder; maar zij liep telkens tot aan het
trapje, dat zijwaarts naar het pakhuis geleidde. Aan den eenen
kant werd de eentonige muurvlakte gebroken door net bewerkte
kamerdeuren en aan den achterkant stonden kleerkasten met
dubbele deuren, die met een koperen beslag prijkten.
Tante Sophie had deze kasten ook eens geopend en gelucht,
en Margaretha had er toen in mogen kijken. Daar hing het
eene kostbare kostuum naast het andere: zij waren bont van
kleur en gedeeltelijk ook met goud en zilver gestikt; het waren
de pronkgewaden van de Lamprechts. Ook mevrouw Judith's
bruidskleed, haar bruidsschoenen met monsterachtig hooge
hakken werden hier zorgvuldig bewaard; zij was immers de
eenige dochter en erfgename van een voorname, zeer ryke familie
geweest een groot gedeelte van de schatten van het huis
Lamprecht vloeide uit haar bruidschat voort. Dat wist de kleine
Margaretha niet, zij zou zich daarvan ook geen denkbeeld hebben
kunnen vormen zij beproefde echter nu en dan met haar kleine
handjes de kastdeuren te bewegen, om het geheimzinnig geluid,
dat het tegen elkaar wrijven der zware zijde maakte, te hooren.
Nu was zij hier ook weer moederziel alleen. Haar kleine
broeder was er niet, om haar aan den rok achteruit te trekken,
en zijn angstig geroep stoorde haar niet. Zij liep al verder den
gang in en wilde juist voor een der kasten blijven staan, toen
zy zeer duidelijk een gedruisch hoorde, alsof iemand in haar
nabijheid herhaaldelijk naar de knop van een deur greep. De
kleine luisterde, trok vol blijde verwachting het hoofd tusschen
de schouders, hurkte in elkander en sloop in het donkere hoekje
naast de kast, vanwaar zij in de schuinte de tegenoverliggende
deur zien kon.... Zij wilde wel eens zien, hoe tante Sophie zou
opkijken, als zij hoo'de, dat het toch niet de zon geweest was!
En Margaretha kreeg gelijk; het was Emma wel geweest, al
hield zij zich ook, of zij bang was zij was het en niemand
anders die zich in de kamer bevond! Een flinke schrik zou haar
geen kwaad doen, volstrekt niet.
In dit oogenblik ging de deur zonder eenig gedruisch open
en een kleine voet stapte van den ''rempel den gang intoen
kwam er iets wits uit de deur te voorschijnVan het witte
boezelaartje en het nuffig opgenomen japonnetje van het kamer
meisje was echter niets te zien; een dichte sluier omhulde de
geheele gestalte en sleepte zelfs met de strooken over den vloer.
Maar het was toch Emma, die een grap uithaalde, zy had zulk
een klein voetje en droeg altijd nette schoenen met hooge hakken
en rosetten. Kom, spoedig er op losDat zou een aardige grap
worden!
Zoo vlug als een katje sloop het kind uit haar schuilplaats,
snelde de haastig wegzwevende achterna, wierp zich met al het
gewicht van haar klein lichaam achter op de gedaante en om
klemde haar beide armendaarby kwam haar rechterhand door
een opening in den sluier in aanraking met het zachte, over de
heupen golvende haar zy greep toe en trok tot straf voor
„zoo'n flauwe aardigheid" zoo hevig aan het haar, dat het gesluierde
hoofd zich ver achterwaarts boog.
Een kreet van schrik, waarop een klagend geluid volgde,
klonk door den gang wat toen geschiedde, kwam zoo bliksemsnel,
zoo 'onverwacht, dat de kleine zich nimmer, ook later niet een
duidelijke voorstelling van het gebeurde kon maken. Zy voelde
zich aangegrepen en geschokt, dat haar hooren en zien verging,
haar klein lichaam vloog als een bal een heel eind weg, bjjna
tot aan het begin van den gang terug, en daar viel zy neder.
Zy bleef als verdwelmd met gesloten oogen liggen, en toen zij
