39 vennootschappen onder een firma en 6 naamlooze ven
nootschappen failliet verklaard.
Onder de gefailleerden komen de kruideniers en winke
liers voor 29 pCt., de broodbakkers enz., de koffiehuis
houders enz., elk voor 7 pCt., de timmerlieden voor 6 pCt.,
de kooplieden in manufacturen enz. en fabrikanten elk voor
4 pCt., de kleermakers voor 3 pCt., de huis- en rijtuig
schilders, de makelaars en commissionairs, de schoen- en
laarzenmakers, de groothandelaars, elk voor 2 pCt., de
aannemers, de boekverkoopers enz., de branders, de grof-
smeden enz., de leerlooiers enz., de meubelmakers enz.,
de sigarenmakers, de slagers, de tuinlieden elk voor 1 pCt.
de overige rubrieken voor minder dan 1 pCt.
De espeditiezaak van Van Gend en Loos te Amster
dam wordt, volgens het Hld., zoowel op den Dam als op
de Prins Hendrikkade voortgezet, daar de gebouwen door
een der overblijvende vennooten voor f 124,000 en f 68,000
zijn gekocht.
Te Amsterdam is op 82jarigen leeftijd overleden de
heer Andreas Hohwu, de beroemde tijdmetermaker.
-j- Men schrijft ons van Tesel, dd. 1 dezer:
„Na het in de vorige week gehouden vergelijkend examen,
voor Hoofd der school te Waal op Texel, is het volgend
drietal opgemaakt:
N°. 1. de heer Kempers, te Haarlem,
N°. 2. Stada, te Amsterdam, en
•N°. 3. u u Steijn, te Schagerbrug."
Aan de Meuse wordt gemeld, dat de straf van Jeanne
Lorette zou worden gewijzigd in anderhalf jaar celstraf en
dat zij Vrijdag a. s. aan het gewone gevangenis-régime
zal worden onderworpen. Niet alleen de door mr. Haas,
haar verdediger, gedane stappen, door den procureur-gene
raal mr. Van den Bergh gesteund, maar ook een adres
van onderscheidene Haagsche dames aan H. M. de Koningin
gericht, zouden den minister van Justitie de belofte hebben
doen geven, in dien geest te handelen.
„Ook ons, zegt het Vaderland, kwam een gerucht ter
oore als het bovenstaande bericht. Daarbij was intusschen
sprake van een adres aan Z. M. den Koning om wijziging
van straf of gratie en het heette dat de minister van Justitie,
door bovenstaanden aandrang er toe bewogen en ook nog
door een adres van eenige aanzienlijke dames te Molenbeek
St. Jean en Mechelen, zijn steun had toegezegd in den
vorm van voorspraak en advies aan den Koning tot wijzi
ging der straf.
„Nu het bericht elders verscheen, meenden we ook
onzerzijds van dit gerucht melding te moeten maken,
zonder nochthans voor de juistheid te durven instaan.
De slag is gevallen. Mevrouw Kleine-Gartman heeft
jl. Dinsdag avond te 10 uren te Amsterdam het tijdelijke
met het eeuwige verwisseld. Reeds geruimen tijd was zij
lijdende en reeds bij haar zegetocht door het land, hield
alleen haar geestkracht haar staande, om op waardige wijze
afscheid te nemen van 't tooneel.
Den 31 December 1818 geboren, werd zij aanvankelijk
als leexdinge in een modewinkel geplaatst, maar haar groot
vader, de bekende Jelgerhuis, ontdekte de sporen van haar
talent, en plaatste haar, nauwelijks 13 jaar oud, bij den
toenmaligen Hoogduitschen Schouwburg, het tegenwoordige
Grand Thé&tre in de Amstelstraat. Achtereenvolgens bij
verschillende gezelschappen werkzaam, werd zij in 1834
elève van den Stadsschouwburg, huwde met den violist
Leonard Kleine en ontwikkelde zich spoedig als een. der
eerste actrices, al had zij in de eersten tijd geen gelegen
heid om in groote rollen te schitteren.
Bij de Vereenigde Tooneellisten bleef zij geruimen tijd, J
en kwam ten slotte bij het Nederlandsch Tooneel, waar
zij zich zoovele jaren wist te handhaven als de eerste
tooneelspeelster van Nederland. Als onderwijzeres aan de j
Tooneelschool was zij uitstekend op hare plaats en vormde j
verschillende jeugdige talenten; de school verliest in haar
de beste en ijverigste leerares.
In hare leerlingen blijft hare kunst voortleven, evenals
in de harten van allen die haar zagen en hoorden en haar
ten tooneele bewonderden.
Onder begunstiging van prachtig weder had Maan
dag jl. te Medemblik de harddraverij plaats, uitgeschreven
door de Harddraverij-, tevens IJsclub, aldaar16 paarden,
waaronder vermaarde harddravers, namen er aan deel. De
prijs, f 200, werd gewonnen door de „Kroonprins," van
den heer C. J. De Wit te Zijpe, berijder K. De Wit; de
premie, f 75, door de „Snijboon," van den heer W. H. J.
Brom te Utrecht, berijder A. Bos.
Jl. Maandag Averd aan den afgetreden majoor-com
mandant der dd. schutterij te Vlissingen, den heer W. C.
Van Duuren Dutilh, door de officieren en corps een sou
venir aangeboden, als eene herinnering aan het 17jarig
tijdvak, dat voornoemde betrekking door hem is bekleed.
Dit bestaat uit eene photographie, die het geheele corps
schutterij voorstelt, welk souvenir met eene gepaste toe
spraak door den tegenwoordigen majoor-commandant, den
heer Jos. Van Raalte, werd overhandigd.
Als met een tooverslag verdwijnt het hooi uit de in
den Tielerwaard aan de Waal gelegen dorpen. Buitengewoon
groote partijen worden om strijd door Belgische kooplieden
en door agenten der hooipersen opgekocht, Avaardoor het
overcompleete hooi \*oor het grootste gedeelte Avordt opge
ruimd. Men zou meenen in den hooitijd te zijn, zoo druk
wordt er met de hooiwagens, die het hooi naar de schepen
brengen, gereden. De prijs is f 12 per 500 kilogram.
In de jl. Dinsdag te 's Hage gehouden zitting van
den Hoogen Raad Averd o. a. behandeld het cassatie-beroep
\-an R. G., landbouwer te Hoogkarspel, die, met bevesti
ging van een vonnis der Rechtbank te Alkmaar, door het
Gerechtshof te Arasterdam is Areroordeeld tot 7 dagen
gevangenisstraf en plaatsing gedurende 6 maanden in een
Rijks-Averkinrichting, ter zake dat hij zich bij derde her
haling na zijne laatste veroordeeling in kennelijken staat
van openbare dronkenschap heeft bevonden op den open
baren weg onder Laagkarspel, terwijl hij bestuurder was
van een met paard bespannen wagen.
Deze voorziening werd toegelicht door mr. J. T. Philips,
advocaat te Amsterdam, die van meening Avas, dat art. 23
der drankwet ten onrechte Avas toegepast en geen plaatsing
in een. Rijks-werkinrichting had moeten zijn uitgesproken.
Hij geloofde, dat art. 22 van toepassing Avas en conclu
deerde, dat, op grond van dit laatste artikel, eene gevange
nisstraf van 1 tot 14 dagen door den Hoogen Raad zou
worden opgelegd.
De conclusie van het Openbaar Ministerie is bepaald op
6 October a. s.
Het Avildstroopen heeft, A-olgens de Asser Crt., te
Oosterwolde (Friesland) een offer gekost. Een strooper
meende 's nachts, bij maanlicht, op 30 pas afstands eenige
beweging van wild te zien. Hij gaf vuur en trof onge
lukkig een ander, die, met gelijk doel uitgegaan, in een
greppel op den uitkijk lag. De dader, van zijn broeder
A'ergezeld, bracht terstond den getroffene naar den naasten
geneesheer, doch na enkele uren overleed de ongelukkige.
Hij laat vrouw en kinderen na.
Men schrijft aan de Leidsche Crt,.:
„Het weiland lmd geen gras en op hoog gelegen stukken
was het zelfs tot den wortel verdord. Er zou derhalve
veel regen noodig zijn om dat te herstellen. Maar Juli
Avas droog en Augustus evenzeer, met eene menigte koude
dagen; de onweersbuien, die kwamen opzetten, dreven
naar zee. Eindelijk kAvain er regen, nu genoeg, voor
laag gelegen weiland zelfs overvloedig, ten gevolge Avaar-
van de stoomgemalen Averken en poldermolens malen, doch
de tijd van groeizaamheid begint te verstrijken. De wei
landen zijn derhalve wel opgegroend, maar gras is er niet
A'ecl aangekomen. Wordt echter de herfst niet ongunstig
door te veel nattigheid, zooiat A*ooreerst nog niet aan den
stal behoeft gedacht te worden, dan is daarmede veel
gewonnen; Avant hoeAvel de hooibouw voorspoedig Avas,
zagen op vele plaatsen de landlieden zich gedrongen hun
vee, bij gebrek aan gras, in het weiland van hooi te voor
zien, tengevolge Avaarvan dan ook nergens nahooi ge-
Avonnen is.
jonge meisje, knoopte met rondtastende vingers de banden der
muts vaster onder de kin en streek met den zakdoek over het
voorhoofd.
„Als gij zoo zeker zijt van nw zaak en er zoo krachtig voor
opkomt," begon zij weer na een oogenblik zwijgens, „dan mag ik
ook vorderen, dat gij mij woordelijk herbaalt, wat uw vader
dan wel gezegd heeft."
„Neen, grootmama, vergeef mij, maar dat kan ik niet!" ant
woordde Margaretha met vochtige oogen. „Zijn vertrouwen is
mij heilig, nimmer zal ik dit ontheiligen. Slechts waar het er
op aankomt voor hem te handelen, daar hij het zelf niet meer
kan, daar zal ik zonder aanzien van persoon zijn laatsten wil
ten uitvoer trachten te brengen. Juist op zijn sterfdag heeft hij
mijn kleinen broeder al de hem toekomende rechten willen ver
zekeren.
Zij zweeg; om de lippen der oude dame speelde een akelige
spottende lach. „Mijn kleinen broeder!" herhaalde zij, van toorn
bevende. „Zijt gij werkelijk zoo vermetel om zulk een ongerijmd
heid in tegenwoordigheid van uw grootmama te uiten?... Maar
de woorden, die u naar gij zegt, zijn medegedeeld, wilt gij zeker
uit heiligen schroom niet herhalenIk zal u zeggen, waarom gij
zoo omzichtig zijt 't is omdat gij niets stelligs weet! Gij hebt
zoo nu en dan een enkel geheimzinnig woord van uw vader
opgevangen, en nu voegt gij deze brokstukken bij het nieuwe
wonderverhaal, en daar het bij elkander schijnt te passen, gevoelt
gij u geroepen, om uw licht te laten schijnen!.... Het is ook zeer
schoon, openlijk voor de miskenden en vervolgden in de bres te
springen! En wat bekommert zulk een teergevoelige zich er
om, als daardoor een sedert eeuwen geëerden familienaam door
het slijk wordt gesleurd?"
„Teergevoelig?" herhaalde het jonge meisje met somber gelaat,
terwyl zij het hoofd trotsch in den nek wierp. „Ik ben er van
overtuigd, dat deze hatelijke karaktertrek van onzen tijd my
volstrekt niet heeft besmetdeze beschuldiging kan ik dus gerust
afwyzen.... En ik zou moeten gelooven, dat het hertrouwen van
een man met een onbesproken meisje van fijne beschaving zijn
familienaam zou onteeren Zij schudde het hoofd. „Lieve groot
mama, word niet boos; maar gij zijt immere ook een tweede
vrouw, en worden mijn grootouders niet zeer geacht?"
„Onbeschaamde!" barstte de oude dame los. „Hoe kunt gij mij
met het eerste het beste schepsel vergelijken Gij maar waartoe
maak ik mij driftig!" viel zij zichzelf in de rede en richte haar
tengere gestalte op, om de uit het oog verloren waardige houding
weer aan te nemen. „De geheele geschiedenis is eigenlijk niets
dan een afzettery van den kant der oudersde verdwenen dochter
komt daarbij nauwelijks ter sprake, wij bewijzen haar daarmede
slechts een onverdiende eer wie weet, waar zij rondzwerft
„Zij is dood grootmama! Verguis haar niet in haar graf!"
riep Margaretha verontwaardigd uit. „Gij moogt het niet doen,
juist niet om de eer onzer familie, want gij moogt u zelf
zooveel bedriegen als gij wilt zij is, niettegenstaande dit alles,
de tweede vrouw mijns vaders geweest!"
„Werkelijk, Margaretha? Nu, dan vraag ik maar, waar zijn
de documenten dan, die het bewijzen?.... Verondersteld, dat alles
zoo is als die menschen in het pakhuis beweren en gij in uw
onbegrijpelijke verblinding gelooft verondersteld, dat hij inder
daad door zijn plotselingen dood verhinderd is, het. geheime
huwelijk openlijk te erkennen, dan, zeg ik, moesten toch
de daarop betrekking hebbende papieren in zyn nalatenschap
gevonden zijn. Maar niets van dat alles! Niet de minste eigen
handige aanteekening, laat staan dan rechtsgeldige attesten en
papieren. Maar ik wil nog verder gaan. Ik wil zelfs aannemen,
dat deze documenten inderdaad bestaan hebben" zij zweeg
een oogenblik „dan zouden wij noodzakelijk tot het besluit
moeten komen, dat de overledene ze zelf vernietigd heeft, omdat
hij de zaak niet openbaar heeft Avillen maken.... En dit moest,
naar ik meen, voor u genoeg zijn, om het dolzinnig denkbeeld
op te geven, waardoor gij u voor de uitvoerster van zijn ver-
1 meenden laatsten wil houdt."
Margaretha A\*as teruggetreden, alsof zy op een slang had getrapt.
„Dat kan u onmogelijk ernst zijn, grootmama! Wat heeft mijn
vader u gedaan, dat gij hem tot zulk een schurkenstreek in
staat acht?" Ach, zijn aarzelen, zijn vrees voor liet oordeel der
wereld, voor de vooroordeelen der hoogere standen, den Moloch,
die het levensgeluk van duizenden vernietigt, hoe hard worden
die in dit oogenblik gestraft! Hoe heeft die ongelukkige zwak
heid hem reeds gedurende zyn leven gekAveld, door aanhoudende,
innerlijke tweespalt!.... En nu dit einde, dit afgrijselijke slot,
dat hem zelfs geen gelegenheid tot het herstel van zijn schuld
op aarde heeft toegestaan! Maar ik weet, dat hij gewild heeft
Goddank, dat ik het weet, dat ik zulk een verdenking, zulk
een brandmerk van zijn nagedachtenis kan afweren
„En daardoor een schandaal aan de groote klok hangen, niet
waar, Margaretha?" vulde grootmama spotteud aan. „O, gij
verblinde!.,.. Maar dat is het vervloekte hedendaagsche idealisme,
dat als blind en doof tegen gestelde scheidsmuren inrent en niet
vraagt, wat daardoor in puin stort, als slechts de valsche waan,
de overspannen, scheeve en scntimenteele wereldbeschouwing
zegeviert!.... Gy moogt de mededeelingen van uw vader begrepen
hebben zooals gij wilt, ik blijf er bij, dat hy zelf heeft verlangd,
den sluier over die donkere plek zijns levens te laten rusten.
En hij heeft dit moeten wenschen, reeds om onzentwil ik wil
zeggen, terwille van de familie Marschalk Wy hebben het
waarlijk niet aan hem verdiend, dat door zijn schuld ook een
schaduw op onzen schoonen, vlekkeloozen naam zou komen, dat
er over ons zou gemompeld worden in de stad en aan het hof,
juist, nu wy in zulk een nauwe betrekking tot dezen doorluch-
tigen kring zullen komen! Ik zeg, het moet tot iederen prijs
verhinderd worden, dat er van de poging tot afpersing van den
ouden Lenz ook maar iets bekend wordt de booze wereld
gelooft maar al te gaarne het ergste en brengt het verder, al
wordt haar ook zonneklaar bewezen, dat zij zich vergist en
er is maar één middel voor: geld! Gij zult wel is Avaar een
paar duizend daalders armer worden; maar met die som zal de
oude bedrieger zich wel uit de voeten maken en terugkeeren
naar de streek, waar hij tot ons ongeluk vandaun is gekomen."
„En het kind? De knaap, die dezelfde rechten heeft als
Reinhold en ik, wat zal er van hem worden?" riep Margaretha
met vlammende oogen. „Zal hij de wereld ingaan zonder het
erfdeel, dat hem van rechtswege toekomt, zonder den naam,
waarmede hij gedoopt is? En vermoedt gij van mij, dat ik met
zulk een vreeselijken leugen op het geweten mijn leven zal door
brengen? Zou ik immer een eerlijk mensch onder de oogen
durven komen, als ik zelf moest bekennen, dat een groot gedeelte
van mijn erfdeel gestolen goed was, dat ik iemand van zijn
kostbaar eigendom, den geachten naam zijns vaders, had beroofd
En vordert gij dat van mij, de grootmoeder van haar kleindochter?"
„Overspannen zottin! Ik zeg u, dat zouden alle verstandige
menschen, allen, die hechten aan de eer en den goeden naam van
hunne familie, van u vorderen."
„Ilerbert niet!" riep het jonge meisje hartstochtelijk.
„Herbert?" zeide mevrouw de ambtsraad op scherp, verwijtenden
toon, met trotsche verbazing.... „Trekt gij de kinderschoenen
weer aan? „Uw oom" wilt gij zeggen!" (Wordt vervolgd.)
Voor de uitgepote koolsoorten, de andijvie en peen Avas
de droogte zeer nadeel ig. Dit veldgewas begint zich nu
te herstellen. Snijboonen, komkommers en augurken, die
met droog, zonnig weer vooruitkomen, brachten ruim op.
Aardappelen zijn er tevens best gerooid, en de late beloven
ook een A-rij goed beschot. Aan voldoenden voorraad zal
bet dezen Avinter niet ontbreken, en de Saksische aardappel
zal ontbeerd kunnen worden. Fruit Avas er in overvloed.
Aalbessen, pruimen, peren en appelen Averden met schuiten
vol aangevoerd. Uit de broeibakken Averden geurige me
loenen gesneden. Er zijn nu mooie perziken en heerlijke
druiven. Of de wijnstok van den kouden grond rijpe
trossen zal voortbrengen, is nog niet geheel zeker, Avant
Augustus heeft bet dit jaar slecht gemaakt, en daardoor
is de vrucht ten achteren. De alom verkwikkelijke regen
deed ook de bloem herle\ren, en de kwijnende rozen be
gonnen opnieuw te ontluiken. Toch is de herfst begonnen,
want de zAvaluAv nam afscheid en de mees fluit in bet
bout. Doch ook dit jaargetijde beeft zijne aantrekkelijk
heid. Het veelkleurig gebladerte voor die bet natuurschoon
beminnen en de vinken, die met zAvermen op de baan
vallen en verschalkt Avorden, voor de lekkerbekken. In
bet boscb beginnen de kraaien weer te huisvesten, en als
bet Avinter Avordt, bezoeken zij dorp en stad, omdat er
buiten geen aas meer te balen is. De temperatuur wordt
koeler, Avaartoe ook de zware regenbuien, die, volgens de
landlieden de zee eerst had ingeslokt en thans weer op
geeft veel bijbrengen."
De man, die jl. Maandag te Amsterdam het pistool
schot loste, is genaamd Pieter Jacobus Baars en barbier
van beroep.
Ook te Dordrecht hebben jl. Zondag avond onge
regeldheden plaats gehad. Eenige ruiten zijn A'erbrijzeld.
De politie beeft de rust echter gemakkelijk en spoedig
hersteld.
Te Tilburg is mede een opstootje aan den gang, maar
daar is het aangekomen door de A*erontAvaardiging van bet
publiek over bet gedrag van zeker persoon, ten opzichte
van een door hem verlaten vrouw. Zaterdag en Zondag
zijn daar baldadigheden voorgevallen.
In een gehouden vergadering van de Asser Werk-
lieden-Vereeniging Averd door een der leden ongeveer het
volgende gesproken:
„Naar aanleiding van de hier en daar in ons land voor
gevallen straatschandalen spreek ik zeker namens u allen,
en ik verklaar, dat bet mij met walging vervuld beeft,
dat ook te Assen een hoop jongens en meisjes en ook
enkele vohvassenen zich aan verregaande baldadigheden
hebben schuldig 'gemaakt. Het beeft mij echter groot
genoegen gedaan, dat, zoo\'er ik heb kunnen nagaan, geen
enkel lid onzer Vereeniging er aan deelgenomen heeft.
Het waren brooddronkenen en in hunne opvoeding ver-
Avaarloosden. Laat ons bet ook in het vervolg te laag
wezen, om te trachten door zulke middelen verandering
in bestaande toestanden te brengen, overtuigd als gij zeker
met mij zijt, dat er slechts liet tegendeel door verkregen
kan Avorden. Alleen door meerdere ontAvikkcling en door
het in bet leven roepen van nuttige instellingen steeds
ons doel kunnen wij nader komen tot betgeen wij
wenschen: meer Avaardeering van den Averkmansstnnd, om
verbetering van onze maatschappelijke positie. Ik weet
zeer goed, dat er onder onze hooger geplaatste stadge-
nooten zijn, die de Asser Werklieden-Vereeniging socia
listische bedoelingen toedichten, doch laten wij ons hieraan
niet storen. Die ons dit bewijzen kan, hij doet het. Zij,
die ons werken en streven aandachtig hebben nagegaan,
weten wel. dat onze pogingen de goedkeuring van ieder
Aveldenkende moeten wegdragen.
i Ten slotte onderwerp ik aan uwe goedkeuring de volgende
motie: „De Asser Werkliedenvereniging keurt ten sterkste
af de baldadigheden Vrijdag avond te Assen gepleegd."
De levendige toejuiching waarmede deze motie werd
aangenomen Avas een bewijs, dat alle ter vergadering aan
wezige leden met de woorden van den spreker instemden.
Een boer ontmoette op den Binnenweg te Delfshaven
een cehvagen. In de meening verkeerende, dat dit rijtuig
een diligence was, verzocht hij daarin mede te mogen rijden.
De 1ste afdeeling der Friesche Maatschappij van
Landbouw beeft besloten, aan het hoofdbestuur te verzoeken
om te bevorderen, dat de Provinciale Staten het reglement
op de botervaten in dien zin wijzigen, dat A'oor botervaten
niet alleen eikenbout, maar ook beukenbout mag gebruikt
worden. In Denemarken maakt men de botervaten van
beukenhout en de ondervinding leert, dat de boter daarin
blanker blijft. In Friesland is eikenhout verplichtend ge
steld men wenscht bet facultatief te hebben, omdat beuken
bout eensdeels beter is, anderdeels meer vochtdeelen tot
zich trekt, waardoor er moeielijk een vast gewicht voor
tarra is aan te nemen. Wordt bet gebruik van eiken- en
beukenhout beiden toegelaten, dan kan ieder naar eigen
verkiezing handelen.
Jl. Woensdag is door een twintigtal dames, daartoe
uitgenoodigd door den opzichter, eene theevisite gehouden
op den bodem van den thans droogliggenden koker der
zeesluis aan de Dokkumer Nieuwezijlen.
Opdat dit feit nog eenmaal, misschien aan het nageslacht,
in herinnering zal worden gebracht, is bet in geschrift
gesteld en door de aamvezigen onderteekend. In een goed
gesloten koperen bus zal bet op den bodem der sluis wor
den ingemetseld.
Een kindje van 7 weken is ten huize van den kastelein
K., in het Lage Westeinde te 's Hage, gestikt door bet
inslikken van een knoop, die van de japon der moeder was
