FLORALIA.
Koster's Kleine ffinM te Scbapn.
Koster's Kleine ffiniel te Sciiapn
Rijks-N ormaallessen.
PUBLIEKE VERKOOPING TE TEXEL.
G. J. 0. D. DIKKERS, te Texel.
HOLLANDSCHE
IJzeren Spoorweg-Maatschappij.
GOEDERENVERVOER.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ANNA
PAULOWNA maken bekend, dat de jaarlijksrhe aanne
ming van leerlingen op de openbare, lagere scholen zal
plaats hebben op 1 April e. k. en dat aangifte daaromtrent
vóór 15 Maart a. s. bij de hoofden der scholen behoort
te geschieden.
De Notaris DONKER, te Benningbroek,
zal, ten overstaan van den Notaris
op WOENSDAG den 24 FEBRUARI 1886, 's avonds
7 uur, ten huize van den Kastelein J. Dz. MANTJE,
in de herberg „HET WAPEN VAN
AMSTERDAM," te Oosterend op Texel,
pulDllebL verltoopen i
EENIGE PERCEELEN
vruchtbaar Wei- en Hooiland,
gelegen te Oosterend op Texel, groot 19.59.90 hectaren,
te weten:
Tweede en laatste zitting van het Bestuur, tot het
inschrijven van deelnemers aan het kweeken van Planter),
op Zaterdag 27 Februari 1886, 's avonds van 6 tot 8
uren, in de Tuinzaal van Tivoli. Van iederen deelnemer
wordt bij de inschrijving 40 cents, d. i. de helft der
kosten, gevorderd.
Het Bestuur,
T. MOOY, Voorzitter.
G. E. KLOOSTERHUIS, Secr.-Penn.
HANDELSDRUKKERIJ.
Molenplein 133.
AFLEVERING VAN ALLE MODELLEN BOEK- EN
STEENDRUKWERK GESCHIEDT SPOEDIG, NET
UITGEVOERD EN TEGEN DE LAAGSTE PRIJZEN.
hoogd pad, wordt aangekondigd door een zonderlingen,
langgerekten kreet, eenigszins gelijkend naar een in de
verte klinkenden jachthoorn. De kunstenaar loopt lang
zaam door de zaal, blijft in het midden staan en buigt,
het teeken voor toejuiching en applaus. Daarna gaat hij
verder, naar het tooneel. Het applaudiseeren is in de
Japansche schouwburgen geheel verschillend van de bij
ons gebruikelijke wijze. In plaats dat zij beproeven, hunne
handen of handschoenen stuk te slaan, of gaten in den vloer
te stampen met stokken en regenschermen, roepen de toe
schouwers overluid den naam van den acteur uit, met het
woord: ijaksa, wat beteekent: uitmuntend tooneelspeler.
Ook roept men: rio, senrio, manriod. w. z.: duizend,
tienduizend, honderdduizend, bedoelende zij daarmede, dat
de kunstenaar zooveel Yen Japansche dollars) waard is.
De tooneelspelers danken nooit door buigingen voor den
hun geschonken bijval en nemen over het geheel geen
notitie van eenige toejuiching. Terugroepen en komen is
hier ten eenenmale onbekend.
In het maatschappelijk leven zijn de tooneelspelers zeer
gezien en ontvangen zij dikwijls kostbare geschenken van
hunne vereerders, vooral van de dames. Deze geschenken
worden steeds bij den acteur aan huis bezorgd en nooit
over het voetlicht heen overhandigd, zooals bij ons bou-
quetten en kransen.
De Japaneezen verstaan, zoo goed als de Franschen,
uitstekend de kunst om zich te vermaken. Een arme
koelie zal vrijwillig een geheel jaar sparen en schrapen,
om slechts eenmaal in dat jaar met zijn gezin naar den
schouwburg te kunnen gaan. Dan geniet hij van elke
denkbare, voor geld bereikbare weelde, en brengt hij den
geheelen dag en nacht, in den schouwburg door, etende,
drinkende, rookende, somtijds zelfs in de tusschenbedrijven
een uiltje knappende, terwijl hij de voorstelling met onver
deelde aandacht volgt. Ik zeg: een geheelen dag en nacht,
want in Japan beginnen de voorstellingen om elf of twaalf
uur des morgens en duren tot lang na middernacht, soms
twee of drie uur. De theehuizen verschaffen den toe
schouwers alle soorten van ververscliingen. Het programma
bestaat uit verscheidene stukken, blijspelen, oude en moderne
drama's en somwijlen dansen, iets, wat alle acteurs kennen.
Een Europeaan moet dit dansen meer dan eenmaal gezien
hebben, om het naar waarde te kunnen beoordeelen. Het
bestaat uit zeer vreemde, manr zeer sierlijke bewegingen
met het hoofd, armen, beenen en het bovenlijf en zacht
trappen met de voeten. Het gelijkt veel op het dansen
der Indische Bayadères, maar de modulatie is langzamer.
De Japansche toonladder bestaat uit slechts vijf noten
en al hunne muziek wordt in mineur geschreven, voor de
dansen wordt het orkest versterkt. Bij tooneelstukken
bedient men zich zelden van het orkest, behalve bij blij
spelen, als het publiek zulks verzoekt, (wat nog al eens
gebeurt). Bij de tooneelvoorstellingen is het orkest on
zichtbaar. De muzikanten zitten achter geschilderd latwerk,
ter rechterzijde van de acteurs, en zijn van drie tot acht
man sterk, naar de grootte van het tooneel. Hunne instru
menten bestaan uit: Samusen, fluiten, groote en kleine
trommen, gongs en klokken. Het orkest speelt bij het
opkomen en heengaan der spelende personen. Bij ons spreekt
de acteur hard op. Op het Japansche tooneel is de speler
een zwijgend persoon, maar drukt zijne gedachten uit door
gebaren, terwijl een onzichtbaar zanger ze zingt, door het
orkest begeleid. Het is de eerste samusenspeler, (het best
te vergelijken met onze eerste viool), die deze soli met
een sterke beverige stem zingt. Zij hebben geen orkest
meester, maar het orkest volgt den eersten samusenspeler.
De dansen vormen het laatste gedeelte van het programma.
Dan zitten de muzikanten op het tooneel aan weerszijden
op eene verhooging naar het publiek gekeerd. Zij zijn
allen hetzelfde gekleed in oud-Japansche hofkleeding. Al
de in de stukken voorkomende zang wordt uitgevoerd door
de muzikanten en nimmer door de acteurs.
Het Japansch publiek gebruikt geene stoelen, zij zitten
of knielen op dikke, strooien matten 'tatami
De zaalvloer is verdeeld in kleine bakken, zes voet lang
en breed en twee voet diep, die van vier tot zes personen
kunnen bevatten. Op eene tweede, meer verhoogde vloer,
langs de muren en rechts over het tooneel bevinden zich
ook van die bakken van eenigszins grooter afmeting. De
plaatsen voor het volk, zijn op het achterste gedeelte van
de galerij (het zijn alle staanplaatsen), en van het overige
publiek gescheiden door hooge houten hekken.
In het midden van de zaal is een bak gereserveerd voor
de officieren en inspecteurs van politie, welke bak gewoonlijk
goed bezet is. Zij bedienen zich echter van stoelen, daar
zij kleederen dragen van Europeesch model, blauwe uniformen
met gele strepen en vergulde knoopen afgezet. Hunne
hulp is zelden noodig, daar het Japansch publiek zich, in
den regel, zeer ordelijk gedraagt.
Bij het binnenkomen geven de schouwburgbezoekers
hunne houten en strooien schoenen aan de deur af, en
ontvangen daarvoor kleine genummerde plankjes, waarvan
een duplicaat aan hun eigendom wordt gehecht. Bij het
verlaten van den schouwburg ontvangen zij tegen afgifte
van hun nummer en een klein drinkgeld, hun schoeisel
terug.
De enkele Japaneezen, die leeren schoenen dragen, doen
deze bij het binnenkomen uit. Hierdoor zijn de vloeren
steeds zeer helder, maar ook zeer glad.
Het is den vrouwen niet geoorloofd met mannelijke
artisten samen te werken. Sommige tooneelspelers worden
reeds van hunne jeugd geleerd, vrouwelijke karakters voor
te stellen, en zij brengen dit tot een zeer hoogen trap van
volmaaktheid, èn in spreken èn in gebaren. Acteurs, die
vrouwenrollen spelen, vervullen nimmer een mannenrol,
om hunne falsetstem niet te bederven. De heeren Hanshori
en Kiakunoskeh werden daar als de beste vrouwenrollen
beschouwd. Men vertelde mij, hoewel ik voor de waarheid
er van niet insta, dat, voor ongeveer honderd jaar geleden,
toen mannen en vrouwen nog te zamen speelden, er onder
de tooneelspelers verscheidene moorden gepleegd werden,
die allen in jalousie hunne oorzaak vonden. Om dit te
voorkomen, verbood de Regeering het samenwerken van
mannen en vrouwen op hetzelfde tooneel.
Er zijn dan ook enkele gezelschappen, waarvan de leden
uitsluitend vrouwen zijn en waarbij enkele zeer kranig de
mannenrollen vervullen. Ik heb slechts éénmaal zulk een
damestroep ontmoet, in een schouwburg van minderen rang
in Yokohama. Ik geloof trouwens niet, dat dergelijke
gezelschappen, ooit in groote schouwburgen optreden.
Snelpersdruk van A. A. Bakker Cz., Nieuwediep.
Perc. Soort. Naam.
1. Hooiland, „de Traanders,"
2. idem, „de Turkers,"
3. Weiland, „de Hogt,"
4. Hooiland, „Ettekoog,"
5. idem, „Alderskoogen,*
6. Weiland, „de Nees,"
7. idem, „Voorste Fantje,"
8. idem, „Hopmans Fantje,'
9. idem, „de Kamp,"
10. Hooiland, „het Grietke,"
Sectie B Nos. Grootte.
1103,1107,1108, 2.27.30 hectaren.
1109 en 1110, 1.74.10
1104 en 1105, 1.17.90
1150, 1.20.80
1017,1018 en 1019, 3.75.50
944, 1.30.10
777. 0.98.60
7S3 en 775, 1.41.80
772, 1.66.60
704, 1.77.70
11 Weiland, „Haver- en Kruitkoog," 668 en
12. Hooilaud, „de Bollen,' S19,
1.32.80
0.96.50
In eigendom toebehoorende aan Mejuffrouw P. Tuinder,
Weduwe van den Heer J. Impeta, te Medemblik.
Informatiën zijn te bekomen ten kantore van boven
genoemde Notarissen.
Te beginnen met den lsten Maart eerstkomende
zullen te Amsterdam ALLE STUKGOEDEREN zoowel
ijl- als vrachtgoederen welke geene douaneformaliteiten
behoeven te ondergaan, door de zorgen der Maatschappij
AMBTSHALVE WORDEX BESTELD, tegen berekening
van een loon van 5 Cents per eenheid van 50 kilogrammen,
met een minimum van 30 Cents per verzending.
Uitgezonderd van dezen maatregel zijn:
1°. de zendingen waarvan de afzender, door het een of
ander voorschrift in den vrachtbrief, b. v.: „Station restante/'
te kennen geeft dat de goederen door den geadresseerde of
van zijnentwege zullen worden afgehaald; en
2°. de zendingen geheel of gedeeltelijk bestaande uit
goederen, die slechts met inachtneming van bijzondere
voorzorgamaatregelen vervoerd worden, bedoeld bij Art. 44,
sub II 1 k 13, 15 en 16, van het Algemeen Reglement
voor het Vervoer op de Spoorwegen, van 9 Januari 1876,
Staatsblad No. 7.
DE ADMINISTRATEUR.
Amsterdam, 11 Januari 1886.
De ondergeteekende, Directeur der Rijks-Normaallessen
te ALKMAAR, brengt ter algemeene kennis, dat op
1 April e. k. aan genoemde Normaallessen
K. ürBBK.jSLI]VGl!3]V
geplaatst kunnen worden.
Zij, die aan het toelatings-examen wenschen deel te
nemen, moeten zich bij den ondergeteekende aanmelden
vóór 4 Maart a. s.
Zij leggen daarbij over:
1°. hunne geboorte-acte;
2°. een getuigschrift van het hoofd der school, welke
zij het laatst bezochten;
3°. een verklaring van ouders of voogden, dat zij voor
nemens zijn hem of haar voor het onderwijs te
bestemmen.
Zij moeten op 1 April e. k. hun 14<k jaar hebben
bereikt.
Ook bestaat er gelegenheid tot toelating van leerlingen
bij de voorbereidende klassen.
Daartoe wordt de leeftijd van 12 jaar vereischt.
De Directeur,
H. v. d. BERG.
20 Februari 1886.
Er biedt zich aan, met 1 Mei, als
BEDRIJFBUER. gehuwde lieden, P. G.; de man
met landwerk en de vrouw met bet N. H. kaas- en boter-
maken volkomen bekend. De beste getuigen staan hun
ten dienste. Brieven franco, bij den Boekhandelaar
H. A. VOOGEL, firma J. J. HON1GH, te Schagerbrug.
BERICHT UIT
Ruim gesorteerd in Kachels, Kolen-, Grnis-, en
Tnrfbakken, Lampen en Lautarens, fetalkcttingeii,
Stalsclioppcn, Graven, Torken, Spijkers en Draad
nagels, Timmermans-gereedschap; Emmers, Mclk-
schotcls, Kaasstremsel en Kleursel, Thermometers
en Maatglazen; Boeren- en Bouwgereedschappen,
alsmede Hout-, Touw-. Mand- en Borstelwerk.
XB. BUSÜrUlt (Crêpée N°. 1) en
Hagel.
Aan liet artikel „Japansche Schouwburgen en Tooneel
spelers," naar het Engelsch van Maurice Hageman Jr.,
voorkomende in de Portefeuille, ontleenen wij de volgende
regelen
Wij kwamen van Yokohama in ongeveer één uur te
Tokio aan en men bracht ons in jiurikshatos (door mannen
getrokken mandewagentjes) van het station naar den Shin-
tomiza-schouwburg, in dat gedeelte van Tokio, dat Shima-
barah heet. De straat, waarin de voorgevel van het theater
uitkomt, was versierd met lange gekleurde en aan bamboes-
staken bevestigde wimpels, waarop de namen der voornaamste
acteurs te lezen waren. Aan weerszijden van deze straat
zijn de zoogenaamde theehuizen otjawdhHier verzamelen
zich de gegoede Japaneezen, voor zij naar den schouwburg
gaan. Hier ontdoen zij zich van hunne overtollige kleeding
verwisselen hunne houten voetbekleeding tegen strooien
muilen. Na de voorstelling komen zij dan daar terug en
gebruiken dan eenige rijstkoekjes en kopjes Sakeh{ Japansche
uit rijst gekookte wijn), die warm, uit fijne porseleinen
kopjes wordt gedronken en eenigszins smaakt naar slechte,
verschaalde sherry.
Bestaat een gezelschap, dat den schouwburg bezocht heeft,
enkel uit heeren, dan worden na de voorstelling in zulke
theehuizen gewoonlijk eenige geshas besteld. De geshas zijn
de Japansche dansmeiden. Zij accompagneerden zich zei ven
op de samusen (soort van guitaar met drie snaren) op eene
kleine fluit en eene trom. Zij kunnen zeer geestig en
beschaafd praten, zingen en dansen onovertreftelijk en ver
staan bij uitnemendheid de kunst, om haar publiek op ver
schillende manieren te vermaken, waardoor zij zich tevens
een onafhankelijk bestaan verschaffen.
De voorgevel van den schouwburg was bedekt met
geschilderde voorstellingen van de, in het stuk plaats
grijpende gebeurtenissen en heel aardig versierd met
vaantjes, wimpels en gekleurde lantaarns. Bij onze aankomst
werden wij door het publiek naar het tooneel gebracht, en
daar door een tolk voorgesteld aan mr. Kanjali, den hoofd
regisseur, aan mr. Ichitawah Donjuro, de eerste rol, verder
nog aan de heeren Kodjanji, Sodjuro, Hanshiro, Hrakunoskeh,
Kikungoro en verscheidene andere leden van hun gezel
schap. Zij waren allen op Europeesche wijze gekleed, de
meesten dragen zeer goed gemaakte Prince-Alberts van
eene zachte, wollen stof.
Het tooneel stond al gereed voor onze scène, bet eerste
bedrijf van de Groot-Hertogin, met legertenten ter rechter
zijde en bergen op den achtergrond. Om het eenigszins
het aanzien van een Europeesch tooneel te geven, had men
een gordijn op een beweegbaar raam gespannen. De
Japansche voordoeken namelijk worden ter zijde geschoven,
en niet zooals oij ons, op en neêr gerold. Voor elk bedrijf
wordt een ander gordijn gebruikt. Meestal zijn deze gor
dijnen geschenken van de bestuurders van het theater of
van de eerste acteurs en beschilderd mot de familiewapens
en schilden van den gever. Het tooneel was zeer laag;
ik kon met mijn wandelstok gemakkelijk de friesen bereiken.
Daarentegen besloeg het eene groote oppervlakte, er konden
gemakkelijk 600 man op manoeuvreeren, zooals dan ook
nog kort te voren had plaats gehad, in het stuk: De
Satsumakrijg, met medewerking van nog een dozijn paarden.
Het veranderen der tooneelen en het verwisselen der
decoratiën, geschiedt hier op geheel andere wijze als bij ons.
Het tooneel draait (als ware, het een ontzaggelijk draaibord)
en is in twee of drie deelen gesplitst, al naar de omstan
digheden en het gespeeld wordende stuk, het vereischen.
Aan het slot van een bedrijf, vormen de spelende personen
eene groep (soort tableau-vivant) en vervolgens draait het
tooneel op een as rond, welke beweging, zonder eenige
moeite of gedruisch, door twee mannen wordt uitgevoerd.
De buitenste rand van het tooneel loopt op een rail. Zoo
draaiende verdwijnt het tegenwoordige tooneel uit het
gezicht en verschijnt het volgende, waarop weder de per
sonen, die in dat bedrijf optreden, een tableau-vivant
vormen. De machinisten hebben dus de gelegenheid, om,
terwijl op het eene gedeelte van het tooneel het stuk wordt
afgespeeld, op een ander gedeelte weder eene nieuwe deco
ratie te stellen. De verschillende stukken worden nauw
keurig sluitende gemaakt, zoodat men geen spijker hoort
slaan. De machinisten loopen blootvoets en spreken geen
enkel woord. Door dit alles werken zij, zonder eenig
geraas hoegenaamd, en ditzelfde kan men van onze Euro
peesche en Amerikaansche tooneelknechts niet zeggen. Zij
houden ook verscheidene repetitiën, voor de eerste voor
stelling, en kennen hunne werkzaamheden zoo goed, als de
tooneelspelers. Dc zetstukken zijn van drie zijden zicht
baar, en vormen steeds den achtergrond van het tooneel
in den vorm van een tochtscherm. Echte heesters en kleine
boomen, in houten blokken of in planken bevestigd, dienen
om de zijden van het tooneel af te sluiten, aangezien men
geene zijschermen (coulissen) kent. Voor dit doel bezigt
men ook somwijlen geschilderde houten schuttingen.
De tooneelspelers komen niet steeds van ter zijde of
van den achtergrond op het tooneel, maar somwijlen door
de zaal. Twee verhoogde gangpaden, van de hoogte van
het tooneel, voeren van achter uit de zaal, door het publiek,
er heen. Het pad rechts (van het tooneel) is ongeveer
drie voet breed, het linker is smaller en wordt maar zelden
gebruikt. De komst van een acteur, langs zulk een ver