HH. MM. de Koning en ie Kqningin zullen ver-
moedelijk den 26 dezer de badplaats Wildungen verlaten»
Men schrijft ons van Texel, dd. 14 dezer:
„De eene verrassing volgt in onze gemeente, en speciaal
in de hoofdplaats Den Burg, de andere op.
Ternauwernood is de Texelsche vleeschhal, in concur- j
rentie met de bestaande slagterijen, geopend, of een nieuw j
vervoermiddel bestaande in een kolossale omnibus met j
impériale wordt ten dienste van het publiek voor uitstapjes j
naar verschillende plaatsen van ons eiland in gebruik
gesteld.
Of beide ondernemingen zullen slagen, valt met zekerheid I
niet te voorspellen. In ieder geval zal het voor oude, bestaande
zaken op beider gebied een prikkel tot concurrentie zijn,
die in de éérste plaats het publiek ten goede komt.4
De toestel tot onderzoek naar de ligging van het
wrak the Lutine, aan de fabriek van de heeren Suijver te
Amsterdam, naar eene vinding van den heer Termeulen,
te Bodegraven, vervaardigd, is gereed. Aan boord van den
stoom-schelpzuiger De Tijd, van de heeren gebr. Dros te
Texel, werd het nieuwe werktuig dezer dagen te IJmuiden
beproefd. De uitkomst overtrof de verwachting. In acht
minuten tijds was men tot op eene diepte van 35 voeten
in den bodem der zee doorgedrongen. De Tijd gaat nu
te Terschelling den toestel bezigen voor het doel, waartoe
hij vervaardigd werd.
Het eiland Wieringen zal ook weldra in het genot
komen van een telefoon. Men hoopt nog in dit jaar een
kabel te kunnen leggen tusschen dit eiland en het vasteland.
Eene boerenhofstede met ruim 22 hectaren weiland,
nabij Ursem, werd in het vorige jaar voor slechts f 700
verhuurd; dezer dagen werd f 1550 huur voor een jaar
bedongen.
Overzicht van den vooruitgang der bevolking te
Scbagen en omliggende gemeenten gedurende de laatste
40 jaren:
Bevolking op 1 Januari: 1846. 1886.
Schagen2022 3111
Barsingerhorn1691 2380
Harenkarspel1231 2018
Nieuwe Niedorp877 1568
Oude Niedorp818 1095
Sint-Maarten849 1049
"Warmenhuizen946 1303
Winkel1015 1856
Zijpe4003 4613
Petten393 381
(Is in bevolking achteruitgegaan).
Helder en omliggende gemeenten
Helder9890 21109
Anna Paulowna (a). 2670
Kallantsoog380 680
Terschelling2816 3754
Texel5493 6351
Vlieland687 719
Wieringen1651 2564
Wieringerwaard988 1287
(a) Als nieuwe gemeente gevestigd bij de wet van
19 Juli 1870. Maakte vroeger een deel uit der
gemeente Zijpe.
In den grooten IJpolder (gem. Sloten, Noordholland),
is de landbouwer H. Van Woudenberg, een man van 75
jaren, op droevige wijze om het leven gekomen. Bij het
verzetten van den stier in den stal werd het dier plotseling
woedend, wierp den man tegen den grond en drong met
zooveel kracht tegen hem aan, dat hij weldra aan de ge
volgen bezweek.
Men schrijft ons uit Anna Paulowna, dd. 14 dezer:
„De laatste bijeenkomst van veehouders in de Vlas- en
Korenbeurs alhier heeft ten gevolge gehad, dat meerderen
zich aangesloten hebben tot het oprichten eener Kaas-
fabriek, zoodat de stichting alsnu verzekerd is.
Het benoodigde terrein is reeds aangewezen en ligt aan
de Molen vaart in de Geldersche buurt
„Bij de jl. Zaterdag gehouden verkiezingen voor hoofd
ingelanden van dezen polder zijn Aerkozen de aftredende
leden, de heeren J. A. Zur Mühlen en W. Van Gijtenbeek
en gekozen de heer P. Tijsen, in plaats van den heer Schagen
van Leeuwen van Delft, die bedankt had."
Men schrijft ons uit Schagen, dd. 14 dezer:
„Heden namiddag had alhier in het lokaal „Ceres" de
jaarlijksche tentoonstelling plaats der teekeningen, in den
cursus 1885/86 vervaardigd door de leerlingen aan de teeken-
school alhier, indertijd opgericht door de afdeeling „Schagenen
omstreken" der Maatschappij tot bevordering der Bouwkunst.
Wat mij omtrent die teekeningen, zoo wat betreft liet
bouwkundig- als handteekenen, door bevoegde beoordeelaars
wordt medegedeeld, pleitte zoo voor den ernst, waarmede
de onderwijzers, de heeren J. Roggeveen Wz. en F. J. Gielen,
hunne taak opvatten, als voor den ijver, waarmede door de
meesten der leerlingen van het onderwijs is gebruik gemaakt.
De prijzen, die na afloop der tentoonstelling met een
gepast woord door den voorzitter, den heer Wouters, werden
uitgereikt, waren behaald als volgt:
Bouwkundig teekenen:
lste jaar: No. 1 G. Honijk en No. 2 M. Honijk.
2de jaar: No. 1 D. Smit en No. 2 D. Teeuwisse.
3de jaar: No. 1 C. Wardenaar en No. 2 KI. Zon.
Een aanmoedigingsprijs aan W. Nottelman en J. Hofland.
ge wezenlijk van hem, anders myn hemel, Charlotte
Ja, ik wil!" klonk het antwoord uit de kussens.
Half duizelig begaf ik mij naar de woonkamer. De werkvrouw
wachtte hier op geld om melk en meel te koopen. Ik scheurde
een blad uit mijn huishoudboekje, schreef daarop „Ja!," vouwde
het dicht en zette er het adres op.
„Geef d8t op het domein af voor mynheer Roden, maar voor
hemzelf, hoor!"
De vrouw maakte een knipoogje en ging heen. Aan de deur
bleef ze nog even staan, en zeide:
„Dan hebben de menschen toch gelijk! Nu, ik zal er niet
over spreken, juffrouw."
„Waarover?"
„Dat die mynheer Roden uw aanstaande man is! Maar dat's
zeker hij krijgt een goede vrouw. Als gij trouwt, ga ik
naar de kerk. Ge kunt 't niet gelooven, juffrouw, maar die
had ieder kunnen krijgen wie hij maar wilde de deftigste
juffers hebben hem nageloopenmaar de Roden's weten wel wat
ze doen en hebben een goeden neus. Nu, ik zeg niets meer,
juffrouw, maar zal 't bezorgen."
Hiermede ging zij heen. En ik liet de onbeschaamde babbe
laarster vertrekken, zonder haar daarover te berispen. Frits Roden
myn aanstaande! O, groote God! (Wordt vervolgd).
Han.dteekerym
lste jaar: No. 1 B. Beekman, No. 2 KI. Roggeveen en
No. 3 P. Bakker.
2de jaar: No. 1 P. Denijs en No. 2 KI. Dekker.
3de jaar: No. 1 S. Smit Hz. en No. 2 P. Groot Tz.
4de jaar: No. 1 Jb. Baars en No. 2 P. Meurs.
Nog werd in hetzelfde lokaal tegelijkertijd eene tentoon
stelling gehouden van voorwerpen, „gedurende den afge-
loopen cursus vervaardigd door de leerlingen van de
Departementale Huisvlijtschool, alwaar het onderwijs thans
wordt gegeven door den heer T. Roep. Het nut dier
scholen is nog al eens betwist geworden, en, als eene der
schaduwzijden, herinner ik mij de indertijd in eene onzer
bladen opgenomen komische klacht van een oom, die, sedert
het bestaan dier scholen, door zijn talrijke neefjes als 't
ware begraven werd onder hunne zelfgemaakte horloge
standaards, sigaren-wagentjes, enz. enz., alles ten koste van
talrijke stoffelijke blijken van erkentelijkheid zijnerzijds,
en welke oom de huisvlijt, uit dien hoofde kortweg een
plaag noemde. Doch met nurksche ooms valt niet te rede
neeren, en ik voor mij, toen ik al dat aardige vlecht-, snij-
en timmerwerk zag, werd opnieuw versterkt in mijne reeds
meer geuite meening, dat de „huisvlijt" een uitstekende
bezigheid is voor aankomende knapen, als bevordelijk voor
de ontwikkeling van goeden smaak en voor het verkrijgen
van een zekere vaardigheid in het hanteeren van gereed
schappen, ten einde zich later, in menig geval, waar anders
schrijnwerker of timmerman zou moeten worden geroepen,
zelf te kunnen helpen. Aan elk der veertien leerlingen
werd, nadat tot hun door het lid der commissie voor de
school, den heer Hazeu, een woord van aanmoediging was
gesproken, een prijs uitgereikt naar gelang hunner ge
maakte vorderingen, wordende de hoogste onderscheiding
toegekend aan P. Dekker Jz.
Ter tijdens de tentoonstelling dcor de afdeeling Bouwkunst
gehouden vergadering, bleek uit het verslag deswege, dat
drie-en-twintig leerlingen gedurende den afgeloopen cursus
van de teekenlessen hadden gebruik gemaakt, en wel acht
van die in het bouwkundig- en vijftien van die in het
handteekenen. Omtrent het bouwkundig teekenen werd
besloten, dit onderwijs uit te breiden, en dit zóó in te
richten, dat zij, die den cursus tot het einde volgen, be
kwaam zullen zijn tot het maken van ontwerpen, terwijl
betrekkelijk het handteekenen werd bepaald, dat daarvoor
voortaan de methode Dupuis zal worden gevolgd."
De catalogus is verschenen van de op Woensdag 16
en Donderdag 17 dezer, bij gelegenheid van het 39ste
Landhuishoudkundig Congres van wege de lste afdeeling
der Friesche Maatschappij van Landbouw en Veeteelt, op
de Veemarkt te Leeuwarden te houden Provinciale Ten
toonstelling van paarden, runderen, schapen en varkens en
van de algemeene Tentoonstelling van pluimgedierte en
voorwerpen, op de bijenteelt betrekking hebbende.
De inzendingen voor de Provinciale Tentoonstelling
zullen zeer talrijk zijn, zelfs ver boven de verwachting.
Prachtige exemplaren van alle veesoorten, hengsten en
merriën, stieren en koeien, van allerlei leeftijd, waaronder
ook veel Stamboekvee, zal men aantreffen, evenals onder
scheidene soorten van schapen en varkens. Bij velen kan
men vermeld vinden, dat zij vóór en na op tentoonstel
lingen werden bekroond, meer dan één zelfs bij herhaling.
Men mag dus vertrouwen, dat het doel, met deze tentoon
stelling beoogd, namelijk om het publiek een duidelijk
beeld van den Frieschen veestapel te leveren, zal worden
bereikt.
Men schrijft uit Amsterdam aan de Zwolsche Crt.
„Door de directie van het Panorama-Vondelpark waren
jl. Zaterdag eenige vertegenwoordigers der pers uitge-
noodigd, om den nieuwen arbeid van onzen stadgenoot,
den heer Willy Martens, kunstschilder te Parijs, in oogen-
schouw te nemen.
Het kolossale doek stelt voor de verdrijving der com
munemannen uit hun laatste toevluchtsoord op den voor
grond, met de gevechten op Père la Chaise, de heuvel
toppen van Valeriën en de gronden van Montmartre, enz.
op den achtergrond.
Ongetwijfeld moet de bandelooze groep mannen en
vrouwen, door de troepen van Versailles, ondercommando
van den generaal Ladmirault, krijgsgevangen gemaakt,
en die nu naar de gebarricadeerde veste worden vervoerd,
onder de meest aantrekkelijke deelen van het geheel worden
gerangschikt, ofschoon de vuur- en lichteffecten op het doek,
door een tot nog toe weinig bekende, doch niettemin uiterst
doelmatige wijze aangebracht, evenzeer aller bewondering
zullen opwekken.
Evenals het bekende meesterwerk van den heer Granier
„Het beleg van Parijs" in dit Panoramagebouw aller be
wondering inoogstte, zal dit schoone, artistieke doek door
velen worden worden bezichtigd. Men moge zich echter
den korten tijd benutten, want, voor Kopenhagen bestemd,
zal het slechts 3 maanden alhier tentoongesteld blijven."
In de rede, jl. Vrijdag avond door hem te Middel
burg uitgesproken, verklaarde de heer Gleichman o. a.
„Ik weet het: aan de liberalen is meermalen, wellicht in
dezelfde zaal, verweten dat zij vijanden zijn van den gods
dienst. Ik brandmerk dit verwijt als een leugen, zooals
ik dit in de Kamer meermalen deed. Ik heb mijn leven
lang gestreden voor de belangen der liberale partij, maar
ik zou haar dadelijk verlaten, wanneer mijn lidmaatschap
vijandschap jegens den godsdienst in zich moest sluiten."
De heer dr. M. Salverda, inspecteur van het middel
baar onderwijs, te 's Hage, is jl. Vrijdag middag aldaar op
46jarigen leeftijd overleden.
De heer Salverda, die den 7 Februari 1840 te Appinge-
dam werd geboren, studeerde te Groningen en werd reeds
in 1865, dus op zijn 25ste jaar, tot hoogleeraar in de dier
kunde aan de Universiteit aldaar benoemd. In 1871 werd
hij door de Regeering benoemd tot inspecteur van het
lager onderwijs te Utrecht en in 1873 tot inspecteur van
het middelbaar onderwijs in Noordbrabant, Gelderland,
Zeeland, Utrecht, Overijssel en Limburg. In al de door
hem vervulde betrekkingen onderscheidde dr. Salverda zich
door grooten ijver en geestkracht.
Onderscheidene werken op wetenschappelijk gebied, be
paaldelijk over dierkunde en landbouw, zijn van zijne hand
verschenen. Ook was hij gedurende eenige jaren met den
heer H. Bouman redacteur van De Schoolbode.
Dezer dagen kwam in eenige onzer bladen herhaal
delijk een aankondiging voor, waarbij te koop wer.l aan
geboden Rijnwijn tegen betaling van 25 cents per flesch,
en wel door een zich noemenden erfgenaam van een groote
partij van dien drank. Verschillende personen in Haarlem
hebben daarop bestellingen gedaan, tot een bedrag van
f 3 elk, welke spoedig werden uitgevoerd. Het is echter,
zooals te voorzien was, gebleken, dat een nieuwe wijze
van oplichterij haar weg weder had gevonden. Immers na
onderzoek door een bevoegd deskundige kon deze niet
anders dan constateeren, dat het vocht geen wijn was,
maar slechte limonade uit aardappel-siroop bewerkt. Van
een en ander is proces-verbaal opgemaakt.
Dö schapen zyn in Drente thans ongekend laag in prys.
Voor goede weerschapen, Drentsch ras, die vroeger van f 6 tot
f 8 golden, wordt thans niet meer dan f 4 k f 5 besteed, hetgeen
zeker ten deele zijn oorsprong vindt in de lage wolprijzen. Binnen
weinige dagen zal de wol van de schapen worden geschoren.
Men ontmoet thans geen enkelen wolkooper, zooals deze vroeger
weieens by de landbouwers rondliepen. Van enkele wolhande
laren verneemt men, dat zij in den laatsten tijd nog wol van
Drentsche schapen, vroeger opgekocht, van de hand deden tegen
60 cents per kilogram. In Friesche schapen en lammeren, die
hier in de laatste jaren zeer toenamen, gaat eveneens weinig of
niets om. De lammeren worden door de eigenaars wegens lagen
prys aangehouden. In de oostelyke veenkoloniën heeft men veel
aan kruising der schapen gedaan. Er zyn daar prachtige Engel-
sche en gekruist Engelsche schapen, die men er voor weinige
jaren niet kende.
De type van een Friesch kleischaap, zooals men het nog
voor een dertigtal jaren aantrof, is langzamerhand eene zeldzaam
heid geworden. Voorheen stond bij het echte Friesche schaap
zoowel de mclk-opbrengst als het voortteelings-vermogcn verre
boven andere rassen, terwijl het vleesch meer doorgroeid, en dus
fijner van smaak was dan dat der vetrassen. Doch de tijden zijn
veranderd. Om aan de eischen van den consument te voldoen
(in Engeland) is men voor 25 h 30 jaar begonnen met zich toe
te leggen op kruising met Engelsch ras, wuardoor inderdaad
vele voordeden werden verkregen, zoowel in gewicht, als ge
schiktheid tot vetmaking en kwaliteit van vleesch, terwyl mede
de hooge vleesch- en wolprijzen tot dat voordeel medewerkten.
Zoodoende legde men zich er op toe, een soort schaap te fokken,
dat spoedig ryp was en eene zware vacht wol leverde.
Had men nu voortdurend gezorgd, de beste en zwaarste vleesch-
schapen te kruisen met de beste en telkens op nieuw uit Enge
land aangevoerde volbloed Engelsche rammen, men zou gewis
een zeer goed gekruist ras hebben behouden, doch door het aan
houdend kruisen met al wat schaap was, en door het kruisen
met reeds gekruiste rammen, uit de eigen fokkerij, is het schapen
ras in Friesland langzamerhand achteruit gegaan, vooral in ge
wicht, kwaliteit van wol en voortteelings-vermogen.
Het Bat. Hld. meldt in zijn nommer van 4 Mei 11.
„Sedert een paar dagen is in het hospitaal te Weltevreden
een Europeesch militair opgenomen, bij wien zich het
vreemde, zoover bekend nog nooit waargenomen geval
voordoet, dat het hart in plaats van in de linker-, in de
rechter-borstholte gelegen is, terwijl overigens alle an
dere inwendige organen zich voordoen als normaal. Deze
militair, van wien men niet zeggen kan „dat hij het hart
op de rechte plaats draagt," zal niet langer voor den veld
dienst worden gebruikt, maar hoewel hij gezond cn
sterk is bij den hospitaaldienst worden ingedeeld.... ten
einde hem in de nauijheid der snijkamer te houden.
Pleizierig vooruitzicht I"
Te Berlijn verwacht men binnenkort een bezoek van
den Kroonprins van Japan. Deze Troonopvolger, die den
naam van Tuschimi draagt en 27 jaar oud is, maakt een
reis door Europa en is van plan alle Hoven een bezoek
te brengen. Reeds anderhalf jaar geleden verliet hij zijn
vaderland en hield zich geruimen tijd in Italië, Spanje en
Frankrijk op. Dezer dagen kwam hij, met zijn adjudant,
uit Parijs te VVeenen aan. Van daar gaat hij naar Berlijn
en later naar Londen om in het najaar over Amerika naar
Japan terug te keeren. Prins Tuschimi heeft een Europee-
sche opvoeding ontvangen en vertoefde in zijn prille jeugd
verscheidene jaren in Parijs en Berlijn.
TÜRNFEEST TE HELDER,
op Maandag; 14 Juni IKM6.
Dc Scherm- en Gymnastiek-Vereeniging „Oefening kweekt
Kunst," alhier, vóór vier jaren opgericht, heeft sedert haar
ontstaan een vrij groote vlucht genomen, 't Ledental is uitgebreid
cn 't oefenings-lokaal, aanvankelijk niet ongeschikt en ruim genoeg,
bleek bij de uitbreiding der Vereeniging niet meer geschikt voor
het bestemde doel. Vandaar het streven om een geschikt, een
eigen lokaal te verkrijgen. De pogingen, daartoe aangewend,
gelukten en in de Weezenstraat is een ruim en doelmatig inge
richt oefenings-lokaal verrezen. Het werd op flinke wijze gebouwd,
naar 't plan van den heer J. Jaring, door de aannemers De
Waard en Wijker, terwijl het schilderwerk op loffelyke wijze
werd uitgevoerd door den heer J. Bethlehem. Maandag 14 dezer
werd bestemd als de dag der inwijding van dit lokaal, 't Bestuur
der Vereeniging verbond daaraan eene uitnoodiging tot de
Zuster-Vereenigingen uit den omtrek. En al mocht nu ook eene
dier Vereenigingen Winkel door omstandigheden verhinderd
zijn om aan die uitnoodiging gevolg te kunnen geven en al
mochten ook al eenige turners naar elders zijn getrokken om aan
een Concours deel te nemen, uit Schagen was de Vereeniging
„Lycurgus," uit Alkmaar „Krachten Vlugheid," uit Hoorn „Uitspan
ning door Inspanning" en „Oelening" tegenwoordig, terwyl ook de
plaatselyke Zuster-Vereenigingen „Pro Patria" en „Uitspanning
door Inspanning" gaarne aan de invitatie gehoor verleenden.
's Middags te 12 ure ving gisteren de aangekondigde feeste
lijkheid aan. De deelnemende turners werden in het nieuwe
oefenings-lokaal ontvangen. De president, de heer C. S. Jaring, riep
hun in gepaste bewoordingen het welkom toe en bood hun den
eerewijn aan. De heer G. Jansen, eerelid der Vereeniging
O. K. K., hield daarop eene uitvoerige rede, waarin hy het
ontstaan en de levensgeschiedenis der Vereeniging schetste, op
het nut van de beoefening der gymnastiek wees, de uitspraken
van beroemde mannen over lichaamsoefening in herinnering
bracht en woorden van hulde wijdde aan de heeren Jaring en
Oosten veld, die, de eerste als President, laatstgenoemde als
Directeur, op uitmuntende wyze .getracht hebben de nog jeugdige
Vereeniging tot uitbreiding en tot bloei te brengen. Met een
opwekkend woord tot de leden en in 't byzonder tot de adspiranten,
besloot spreker zijne toespraak, die herhaaldelijk werd toegejuicht.
Do heer Roggeveen, van .Schagen, wenschte daarop de Ver
eeniging O. K. K. geluk met het tot stand komen van een eigen
oefenings-lokaal en bood haar, met de verzekering van de meest
vriendschappelijke gevoelens, een fraaien lauwerkrans aan, die
door den President van O. K. K. in dank aanvaard en onmiddellijk
aan de banier der Vereeniging werd gehecht. De heer J. Winter,
van hier, was daarop de tolk van de gevoelens zijner zusters,
die een bandelier, tot het dragen van de banier der Vereeniging,
ten geschenke boden. Een woord van dank van den President
volgde, even als een oorverdoovend bravo voor deze dames.
Nog werd door den heer Winter, namens de leden, den Presi
dent een eere-insigne aangeboden, welke aanbieding door een
woord van dank gevolgd werd. De heer W. Bruiju, President
van „Pro Patria," sprak vervolgens een woord van erkcntelyk-
heid voor de invitatie der Zuster-Vereenigingen, en uitte de beste
wenschen voor den bloei der Vereeniging O. K. K. Al deze
toespraken werden herhaaldelijk afgewisseld door uitvoeringen
van 't Stafmuziekcorps der Marine, dat deze feestviering met de
uitvoering van 't Nederlandsche Volkalied opende.
