HELDERSOHE
EN IVIEUWEDIErER COURANT.
Nieuws- en AdwtartielM voor Hollands Noorderkwartier.
1888. N° 54.
Vrijdag 4 Mei.
Jaargang46.
PUBLICATIE.
BEKENDMAKING.
„Wij huldigen
het goede."
Verschijnt Dinsdag, Donderdag en Zaterdagnamiddag.
Abonnementsprijs per kwartaalf 0.90.
franco per post 1.20.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
BUREAU: MOLENPLEIN.
Prijs der Advertentièn: Van 1—4 regels 60 cents, elke
regel meer 15 cents. Groote letters naar plaatsruimte.
Voor winkeliers bij abonnement belangrijk lager.
SCHUTTERIJ.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente Helder,
Gezien Zr. Ma. besluit van den 21 Maart 1828 (Staatsblad No. 6),
houdende reglementaire bepalingen tot invoering der Wet op de
Schutterijen van den 11 April 1827 (Staatsblad No. 17), in
verband gebracht met Art. 6, 7, 8 en 9 van gezegde Wet,
Gezien de dispositie van den Heer Staatsraad Gouverneur van
Noordholland, dd. 11 April 1828, No. (Provinciaal blad
No. 41) omtrent de executie der Wet op de Schutterijen,
Roepen bij dezen op alle Manspersonen, ingezetenen dezer
gemeente, welke op den eersten Januari 1888 hun 25ste jaar
zijn ingetreden, en alzoo diegenen welke in den jare 1863 zijn
geboren, alsmede de zoodanigen welke, ofschoon in andere ge
meenten ingeschreven, sedert de laatste inschrijving binnen deze
gemeente zijn komen wonen en op den lsten Januari 11. hun
34ste jaar nog niet hebben voleindigd, en alzoo geboren zijn in
de jaren 1853, tot en met 1862 ingesloten, de vreemdelingen
van denzelfden ouderdom, die sedert de laatste inschrijving in de
termen gevallen zijn, om volgens Art. 2 der Wet van 11 April
1827 als ingezetenen te worden beschouwd, benevens de gepas-
porteerde Militairen, die, om welke redenen dan ook, zich nog
niet ter inschrijving voor de Schutterij hebben gepresenteerd,
ten einde zich in de daartoe gereed gemaakte registers te doen
inschrijven, tevens te kennen gevende:
Dat de inschrijving zal beginnen den 15den Mei aanstaande,
en geheel zal moeten zijn afgeloopen den eersten Juni daaraan
volgende, terwijl in een der vertrekken op het Raadhuis alhier,
voor de inschrijving zal worden gevaceerd op alle werkdagen
van 's morgens 9 tot 12 ure.
En ten einde voor te komen, dat iemand in de termen der
inschrijving vallende, zich door onwetendheid aan plichtverzuim
schuldig maakt, heeft het Gemeentebestuur noodig geoordeeld een
ieder bekend te maken met en te herinneren aan de navolgende
bij de Wet van 11 April 1827 (Staatsblad No. 17) gemaakte
bepalingen.
Dat een iegelijk zonder onderscheid, of hij mocht vermeenen al
of niet onder de bij de Wet vrijgestelden of uitgeslotenen te
behooren, verplicht is zich voor de Schutterij te doen inschrijven.
Dat zy, die in meer dan eene gemeente hun verblijf houden,
of den zetel van hun vermogen hebben gevestigd, tot de inschrij
ving verplicht zullen zyn binnen die gemeente waar eene dienst
doende Schutterij aanwezig is, en bijaldien in die verschillende
gemeenten alleen dienstdoende of alleen rustende Schutterij
bestaat, zich te doen inschrijven in die gemeente, alwaar zij
voor de personeele belasting zijn aangeslagen, en de ambtenaren
in die gemeente alwaar zij ambtshalve verplicht zijn hun verblijf
te houden;
IJslandsche visschers.
Naar het Fransch van PIERRE LOTI.
Toen zij vijf of zes jaar was, nog zeer vroeg voor haar, had
haar vader geld verdiend met het koopen en weer verkoopen van
scheepsladingen. Hij had haar eerst meegenomen naar Saint-
Brieuc en later naar Parijs. Toen was zij van de kleine Gaud
een statige, groote juffrouw Marguerite geworden, met ernstige
oogen. Altyd een weinig aan haar zelf overgelaten, hoewel op
een andere wijze als in Bretagne, had zy haar eigenaardige
kindernatuur behouden. Van tijd tot tyd werd zij bijna brutaal
en zei tegen de menschen al te openhartig haar meening, en haar
mooie, heldere oogen werden niet altijd neergeslagen voor die der
jongeliedenmaar zij hadden zulk een eerlijke en onver
schillige uitdrukking, dat zy er geen verkeerden uitleg aan konden
geven en dadelijk zagen dat zij te doen hadden met een meisje
even frisch van hart als van gelaat.
In de groote steden was haar kleeding veel meer veranderd
dan zijzelf. Hoewel zy de mnts behouden had, waarvan de
vrouwen uit Bretagne moeilyk scheiden kunnen, had zij spoedig
geleerd zich op een andere wijze te kleeden. En haar vroeger
los visscherinnefignurtje had nu de schoone, gevulde vormen van
de vrouwen die de frissche zeelucht ingeademd hebben, maar was
door de lange dames-corsetten ingeregen.
Alle jaren kwam zij met haar vader in Bretagne, alleen
's zomers in het badseizoen, en vond dan voor eenige dagen
haar oude herinneringen en haar naam van Gaud terug (wat in
het Bretonsch Marguerite beteekent)misschien verlangde zij wel
eens weinig die IJslanders te zien, van wie men zooveel sprak,
die nooit in het land waren en waarvan er elk jaar eenigen niet
weerkwamenzy hoorde altijd over dat IJsland spreken, dat
haar aan een ver verwijderden afgrond deed denken en waar
uu de man was, dien zy bemindde...
En toen was zij op een goeden dag door haar vader voor altyd
naar het land dezer visschers meegenomen, omdat hij daar zijn
leven wilde eindigen en als burger op het marktplein te Paimpol
wonen.
De goede, oude grootmoeder, arm maar netjes, ging vriendelyk
dankend heen, zoodra dc brief was overgelezen en de enveloppe
dichtgemaakt. Zij woonde tamelijk ver weg, aan het begin van
het land van Ploubazlance, in een hut aan de kust, nog in
dezelfde hut, waar zij geboren was, waar zij haar zonen en klein
zonen had gehad.
Terwijl zij de stad doorging, beantwoordde zij menigen vriende
lijken groetzij was een van de oudsten uit de streek, een over
blijfsel van een wakkere en geachte familie.
Door wonderen van netheid en zorg slaagde zy er in altijd
netjes te zijn met armoedige, verstelde kleeren. Altyd die kleine,
bruine sjaal, die zij voor gekleed droeg, en waarop sedert zestig
jaren de strooken van de groote mutsen vielen haar eigen trouw-
sjaal, vroeger blauw, geverfd voor het huwelijk van haar zoon
Pieter, sedert dien tijd alleen 's Zondags gedragen, zag er nu nog
heel netjes uit.
Dat degenen welke van hunnen juisten ouderdom geen vol
doend bewijs geven, naar het oordeel van liet Plaatselijk Bestuur
zullen worden ingeschreven, onverminderd de bevoegdheid van
de ingeschrevenen, om van hnnnen juisten ouderdom nader te
doen blijken;
En dat eindelijk zij, welke bevonden worden zich niet vóór
den lsten Juni te hebben doen inschrijven, door het Plaatselijk
Bestuur zullen worden ingeschreven, en in eene geldboete ver
wezen worden, terwijl zij daarenboven zonder loting bij de
Schutterij zullen worden ingelijfd, indien het zal blijken, dat er
tijdens de verzuimde inschrijving geene reden tot uitsluiting of
vrijstelling ten hunnen aanzien bestond.
Burgemeester en Wethouders vermanen tevens ieder ingezeten
dezer gemeente welke het aangaat, om zich tijdig van een
geboorte-extract te voorzien, waardoor zich ieder van zijnen
juisten ouderdom kan verzekeren, en hetwelk bij de inschrijving
zal moeten worden vertoond, alsmede om zich ter behoorlijker
tijd tot de inschrijving aan te melden, teneinde de straf, wegens
nalatigheid vastgesteld, voor te komen.
Helder, den lsten Mei 1888.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
STAKMAN BOSSE.
De Secretaris,
C. BOON.
Burgemeester en Wethouders der gemeente Helder brengen ter
openbare kennis, dat het voljaarakohier van den hoofde-
1 ij ken omslag, dienstjaar 1888, door Heeren Gedeputeerde
Staten dezer provincie bij besluit van den 27 April 1888 is
goedgekeurd on heden in afschrift gedurende 5 maanden opdc
Secretarie der gemeente voor een ieder ter lezing is nedergelegd.
Helder, 1 Mei 1888.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
STAKMAN BOSSE, Burgemeester.
C. BOON, Secretaris.
Binnenland.
Naar aanleiding van de oprichting van den Werkgevers-
bond schrijft „De Werkmansbode" o. a. het volgende:
//Hij is er. In eene lang gevoelde behoefte is voorzien.
Aan Amstels Burgemeester in de eerste plaats onzen dank
voor het geven van den eersten rechtstreekschen stoot tot
oprichting dezer nuttige zaak. Dat zijne stem een zoo
blijkbaar ruimen weerklank vond in den lande, bewijst, dat
de behoefte aan verzekering voor den ouden dag der werk
lieden reeds vrij algemeen werd gevoeld en begrepen; het
goede voorbeeld van enkele fabrikanten, alsook het herhaal-
Zij liep altijd flink rechtop, volstrekt niet zooals andere oude
vrouwen en waarlijk niettegenstaande haar puntige kin, moest
men haar nog knap vinden met haar goedige oogen en haar ffjn
profiel.
Zij was zeer gezien, dat kon men bemerken reeds aan de manier,
waarop de menschen haar groetten.
Haar weg leidde haar voorbij haar galant, een oud minnaar
uit vroeger tijden, schrijnwerker van beroephy was tachtig jaar
en zat altijd voor zyn deur, terwyl de jongeren, zijn zoons, in
do werkplaats schaafden. Men zei, dat hij er zich nooit over
heen had kunnen zetten, dat zy voor de eerste en voor de tweede
maal niet met hem had willen trouwenmaar met de jaren was
dit in een grappig soort van wrok, half vriendschappelijk, half
boosaardig, veranderd en hij sprak haar altyd aan
«Wel jonge schoone, wanneer zullen zy je de maat moeten
komen nemen
Zij bedankte en zei, dat zij nog niet besloten was, om zich
zulk een kleed te laten maken. De oude man bedoelde met zyn
ruwe plagerij zeker kleed van dennenhouten planken, waarmee
alle aardsche kleeding eindigt.
«Nu, zooals je wilt, maar geneer je niet, je weet..."
Hy had al dikwyls diezelfde aardigheid verkocht. Vandaag
kon zij er bijna niet om lachenzij gevoelde zich zoo moe, zoo
uitgeput door haar leven van onophoudelijken arbeid, en zij
dacht aan haar kleinzoon, haar laatsten, die na zijn terugkeer
van IJsland in dienst moest gaan. Vijf jaar Misschien naar
den oorlog in China!... Zou zij er nog zyn, als hij terugkwam?...
De angst bekroop haar bij die gedachte... Neen, zij was zeker
niet zoo vroolyk als zij had geschenen, het arme oudje, en haar
gezicht werd nu vreeselijk verwrongen alsof zij moest schreien.
Het was dus mogelyk, het was dus waar, dat men haar dien
laatsten kleinzoon spoedig zou ontnemen. Helaas misschien geheel
alleen sterven, zonder hem weêrgezien te hebben.... Men had
wel pogingen gedaan (heeren uit de stad, die zy kende) om zyn
vertrek te verhinderen, daar hij de steun was van een byna
behoeftige grootmoeder, die weldra niet meer zou kunnen werken.
Het was niet gelukt, omdat Jean Moan, een oudere broeder
van Sylvester, gedeserteerd wasmen sprak nooit maar van hem
in de familie, maar hij bestond toch nog ergens in Amerika en
was daardoor de oorzaak, dat zijn jongere broeder niet vrijgesteld
kon worden. En dan had men bezwaren gemaakt wegens haar
klein pensioen als zeemansweduwe men had haar niet arm genoeg
gevonden.
Toen zij weêr thuis was, zei zij lang haar gebeden op voor
al haar afgestorvenen, zonen en kleinzonen eindelyk bad zij ook
met vurig vertrouwen voor haar kleinen Sylvester, en trachtte
te slapen, terwijl zij dacht aan het planken kleed en met
angst gevoelde, dat zy zoo oud werd, nu haar lieveling zou gaan
vertrekken....
Het jonge meisje was bij het venster blyven zitten, zag den
gelen weerschijn van de ondergaande zon op de muren en de
zwarte leeuwerikken, die in de lucht dartelden. Paimpol was
altijd zeer stil, zelfs des Zondags, op die lange Meiavonden
jonge meisjes, die niemand hadden om haar een beetje het hof
delijk gesproken en geschreven woord van anderen en ons
hebben dus de gewenschte uitwerking gehad. De gelegenheid
is nu geopend en gemakkelijk gemaakt. Het komt er thans
op aan tot de meest algemeene deelneming op te wekken
en aan te moedigen. Ons voornemende die taak mede te
vervullen, hopen wij echter van harte, dat ze ons gemak
kelijk zal worden gemaakt, in dezen zin, dat vrij spoedig
de deelneming zóó algemeen zij, dat wij, en allen die het
wel meenen, gerust kunnen zijn en verklaren: onze werk
lieden zijn voor hun ouden dag verzekerd. Voor zoover
medewerking daartoe van de werklieden zelf afhangt, ver
wachten wij natuurlijkerwijze dat zij, reeds verlangend
uitziend naar de deelneming hunner patroons, ten volle
bereid zijn om op den eersten wenk zich de bijdrage te
troosten, die hun recht geeft op eene verzekering voor hun
ouden dag."
Het //Sociaal Weekblad" schrijft: „Het daghet in het
Oosten". „Geschiede dan intusschen alvast door aaneen
sluiting der bestgezinden, wat zonder inmenging van den
wetgever geschieden kan." Zoo schreven wij verleden week
in zake pensioen verzekering van werklieden. Die wensch
nu staat in vervulling te gaan, wanneer de op 20 dezer
opgerichte Werkgeversbond beantwoordt aan de verwachting
der stichters."
Prof. Oort te Leiden heeft een schrijven gericht „aan
de Protestantsche leerlingen der gymnasia en pro-gymnasia
in Nederland", de vraag inhoudende„Zoudt gij geen
lust hebben predikant te worden
Prof. Oort wijst op het groote gebrek van predikanten
vooral in de Ned. Herv. Kerk. en schetst meer in den
breede de schoone roeping van den kerkelijken leeraar.
Het slot van den brief luidt: Het was niet gemakkelijk
u aller namen te weten te komen. Dat deze brief, niet
slechts aan u, maar ook aan Roomsch-Katholieken en Israë
lieten verzonden wordt, is onvermijdelijk en schaadt niet.
Maar niet ieder van wien ik berichten inwon was even
volledig en nauwkeurig. Waarschijnlijk zijn dientengevolge
enkele uwer overgeslagen. Zij zullen mij dit wel niet
euvel duiden."
De vice-admiraal Jhr. Van Renselaar Bowier heeft
jl. Dinsdag zijn betrekking van directeur en commandant
der Marine te Amsterdam plechtig overgedragen aan zijn
opvolger, den schout-bij-nacht W. F. H. Cramer.
Jl. Donderdag zijn de eerste asperges van den kouden
grond gestoken in de kweekerij van den heer E. Elink
Sterk, te Halsteren.
te maken, wandelden twee aan twee, drie aan drie, en dachten
aan de IJslandsche visschers...
„Mijn groeten aan den jongen Gaos..." Het schrijven van
dien zin had haar onrustig gemaakt en die naam wilde haar nu
niet meer uit het hoofd.
Zy bracht de avonden dikwyls door aan het venster, als een
dame. Haar vader had liever niet, dat zij met de andure meisjes
van haar leeftijd wandelde, die vroeger haars gelyken waren
geweest. En als hij uit het koffiehuis kwam en met de andere,
oude zeelui zijn pijp op de markt rookte, vond hij het prettig
zyn dochter aan het venster te zien, achter haar bloempotten in
dat deftige huis.
De jonge GaosOndanks zich zelve zag zij naar den kant
van de zee, die men niet zien kon, maar die toch dichtby was,
aan het einde van de kleine straatjes, waar de schippers aan land
kwamen. En haar gedachten dwaalden af naar die oneindige zee,
die altijd aantrekt, die betoovert en verslind haar gedachten waren
in de verre poolzecen, waar de Maria, kapitein Guer-
meur, zeilde.
Welk een wonderlyke jongen, die Gaos!... die haar nu altijd
ontvluchtte en onbereikbaar was, nadat hij haar eerst zoo stout
moedig en toch zoo bescheiden was genaderd.
Toen herdacht zy, in haar langdurige droomerij, haar terugkeer
naar Bretagne, verleden jaar.
Op een Decembermorgen, na een nachtelijke reis, waren haar
vader en zy met den trein uit Parijs te Guingamp gekomen
het was mistig, zeer koud en nog half donker. Toen was zy
overweldigd door een gevoel, als zij nog nooit gekend haddie
oude, kleine stad, waar zy nooit dan in den zomer geweest was,
zy kende haar niet meerzy was nu voor goed teruggebracht
□aar buiten. Die stilte, na ParijsDie rustige beweging van
menschen uit een andere wereld, die in de mist naar hnn werk
gingen 1 Die onde, sombere huizen, zwart van het vocht in den
donkeren morgendat alles wat zy nu gaarne zag, omdat
zy Yann beminde was haar dien morgen zoo droevig en ver
laten voorgekomen.
Vlugge huismoeders deden hun deuren al open en in het
voorbijgaan zag zy in die ouderwetschen binnenhuizen met een
grooten schoorsteen, waarby de grootmoeders met hun witte
mutsen kalmpjes zaten, nadat zij waren opgestaan.
Zoodra het wat lichter was geworden, was zy de kerk binnen
gegaan om te bidden. Wat had dat prachtige middenschip haar
donker en groot geschenen, en zoo verschillend van de Parijsche
kerkende ruwe pilaren waren door de eeuwen aan het voetstok
afgesleten, er heerschte een kelderachtige, doffe lacht. In een
diepe nis, achter kolommen, brandde een kaars en een vrouw
lag er voor neergeknield, zeker om een gelofte te doenhet
schynsel van de kleine vlam ging verloren in de donkere ruimte
tusschen de gewelven.
Daar had zy eensklaps in haar hart een spoor gevonden van
een vergeten gevoel: de treurigheid en angst, die haar vroeger
aangrepen, wanneer men haar 's winters smorgens meenam naar
de vroegmis in de kerk te Paimpol.
