HELDERSCHE-
NIEUWEDIEPER COURANT.
Jaargang 48.
M 18. Zoijdag 9 februari 1890.
Nieuwsblad voor Hollands Noorderkwartier.
J. H. VAN BALEN.
„En descape ree rt nimmer I*
Jan Pictertz. Coen.
Het Vaderlandt ghetrouwc
Blijf iele tot in den doot.
V'erscbijnt Dinsdag, Donderdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per kwartaalf 0.70, franco per post f 0.90.
Het Zondagsblad, behoorende bij deze Courant, verschijnt eiken Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 mnandenf 0.75.
Voor de abonnés dezer Courant in de gemeentef 0.30.
buiten de 0.35.
REDACTEUR-UITGEVER
Molenplein 162/163.
Prijs der Advertenticn: Van 15 regels 30 cent, elke regel meer 6 cent. Bij
abonnement, naar gelang van de hoeveelheid regels, aanmerkelijk lager.
Voor liefdadige doeleinden ...3 cent per regel
Dienstaanbiedingen voor den werkenden stand. 3„
NEDERLAND.
HELDER, 8 Februari.
Uit Suriname is door 200 ingezetenen aan
Z. M. den Koning en in afschrift aan de
Tweede Kamer en den minister van Koloniën
medegedeeld een adres gezonden, waarin
hetgeen tusschen den Goeverneur en de Kolo
niale Staten geschied is en in het bijzonder de
botsing tusschen den Goeverneur en de vier
ambtenaren, leden dier Staten, wordt uiteen
gezet.
De nieuwe vleugel, welke aan het depar
tement van Marine is bijgebouwd en een ge
deelte van den tuin beslaat, zal inwendig in
renaissance-stijl worden ingericht.
In de nieuwe lokalen is gerekend op vertrek
ken voor den minister en den secretaris-generaal
van het departement.
Aan het departement van Koloniën is een
credietwet voor dat departement ter indiening
bij de Staten-Generaal gereed.
Volgens de laatste berichten, is de Neder-
landsche regeering bereid het voorbehoud, dat
zij heeft gemaakt bij het aanbieden van het scheids
rechterschap over het geschil in Suriname, te la
ten varen. In dit geval zal, naar men gelooft,
de Czaar nog bereid zijn als scheidsrechter op
te treden.
Na de eerste weigering van den Czaar is ter
stond de koning van België als de aangewezen
scheidsrechter genoemd. President Carnot heeft
zelf hierover gesproken met den Minister van
Buitenlandsche Zaken, den heer Spuller.
Het Haagsche „Dagblad" noemt het bericht,
dat het Ministerie collectief ontslag zou hebben
gevraagd, ongegrond.
Eerst gisteren ontving het kabinet van Z. M.
den Koning ontslag-aanvrage van den minister
van Koloniën om advies.
Dr. Schaepman is Woensdagavond opge
treden in een openbare vergadering te Haarlem.
Hij liet zich allereerst uit over de afstemming
van Hoofdstuk X der Staatsbegrooling. Zijne
raeening was, dat men van het oogenblik van
Keuchenius optreden als Minister zich er op heeft
toegelegd, in hem te doen uitkomen den trek
tot theologiseeren. Die trek is op alle mogelijke
wijzen geprikkeld. De toeleg was te maken tot
een evangeliebelijder en tot niets meer. Ik zeg
niet dat hij veel verricht heeft, maar ik vraag wat
Rij verrichten kon. Als die Kamer gezegd had
Feuilleton van de Heideweke- en Nieuwedieper Courant.
18) ELZENKONINGIN.
Roman door N. YON ESCJISTRUTH.
VIJFDE HOOFDSTUK.
I11 de zijkamer werd zoo hoorbaar mogelijk een
raam dichtgeworpen, vervolgens klonk een luide
tred op den parketvloer en een oogenblik later
werden de portières uiteengeslagen, zoodat nu in
de deuropening de nette gestalte der freule von
Nievendloli zichtbaar*werd.
„Ik heb al voor de derde maal thee gezet, Hoog-
Leid klonk het half wrevelig, half onbeschaamd
van de fijne lippen, en een wolk van misnoegdheid
vertoonde zich op het geblankette voorhoofd,
w't is reeds half acht, en de dokter heeft nog wel
zoo sterk er op aangedrongen, dat de maaltijden
stipt op tijd zouden gehouden wordenik wasch
mijn handen in onschuld als soms Uwe Hoogheid
door die vertraging weer ziek mocht worden
Zij wierp het hoofd in den nek en keerde zich
snel om.
Een lichte blos kleurde de wangen der prinses.
„Alice!" riep zij met eenige weiteling, „het spijt
me, als ge door mijn onderhoud met freule von
.Altingen van avond dubbele moeite gehad hebt
met de thee, maar toch moet ik u verzoeken, ze
aiog eens voor de vierde maal te zetten, want hier
meneer dé Sangoulème komt me daar juist be
richten, dat prins Leopold mijn gast zal zijn
Met een licht schouderophalen had de hofdame
zich weer omgewend, een' toornige blik trof Jo-
sephine bij dit" nieuwe bevel, maar toen de zachte
stem der zieke den naam Sangoulème noemde,
keerde Alice zich als door een elektrischen schok
naar de aangeduide richting. Eerst nu ontdekte zij
in .de .schfjduw der-tropische gewassen de fiete ge
stalte van denmarineofficier -en -liet scheen, alsof
-een onzichtbare hand over het nukkige gezicht
•^-streek, om er ook het geringste plooitje van gram-
gaat uw gang met uw Christendom, maar zegt
ons, hebt gij eenige kloeke ideën voor Atjeh en
andere Indische zaken, dan was het goed ge
weest. Maar men is te werk gegaan als in de
Tweede Kamer. Men heeft gezegd wij vree
zen voor ons Christendom, en spreker is daar
niets bang voor. Volgens zijn inzien heeft K.
den strijd tusschen den Islam en het Christen
dom volkomen correct uitgevoerd. Wat K. ook
gezegd heeft, zijne daden zijn niet in strijd met het
regeeringsreglement. K. beschouwde de Neder-
landsche natie als een Christelijke, en meende
tegenover den Islam de heiligheid van het Chris
tendom te mogen verkondigen. Van de regee-
ringstafel is hij de verdediger geweest van het
Christelijk beginsel der regeering, maar hij deed
dit op eene wijze, die geen sympathie kan wek
ken. Toch gaf dat geen reden om te verwijten,
dat hij het fanatisme opwekte. In Nederland
schijnt een Minister niet te mogen zeggen wat
hij van het Christendom en den Christus denkt,
en vooral niet tegen de hoogst aangeslagenen,
die onder de hoogsten in geest moesten behooren.
Men kan van godsdienstwaanzin spreken, maar
in een land, waar men zoo schermt met de vrij
heid, moest men dit niet doen. De Minister
zou geen man van karakter zijn, als hij niet had
gesproken zooals hij deed.
Dr. S. roerde daarna de nieuwe schoolwet aan,
waarmee voor de gezonde democratische ont
wikkeling van het volk meer gedaan is dan men
wel denkt. Als men de democratie wil, wil men
niet boven het volk een zelfstandig hoofd, maar
in het volk zelfstandige hoofden. Men mag nu
zeggen, dat met de subsidie het mooie van de
vrije school af is, goed, maar het is nu met de
onderdrukking van den vrijen mensch door den
Staat uit.
Waar het belastingstelsel van een volk ter
sprake komt, moet men in het oog houden, dat
bestaande belastingen soms niet zoo drukken als
men wel meent, terwijl nieuwe toch altijd moe
ten worden beproefd. Hij zou wenschen alle
belastingen op te ruimen, die knagen aan de
productiviteit, en hij zou het slapende kapitaal
gaarne eens uit zijne rust opwekken. Wordt onze
landbouw inderdaad aangetast, dan moet men
hem ontlasten. Ook de nijverheid. Er bestaan
eenige belastingen, die men moest zien af te
schaften en de toestanden zullen er toe dringen,
om eene belasting op het roerend vermogen te
heffen.
Ten slotte stond dr. S. stil bij de landsverde
diging. De neiging tot zwart kleuren, die er
bij sommigen bestaat, keurde hij af. Hij is niet
zoo bevreesd. Van verovering gelooft hij niets.
Om de edelmoedigheid van onzen nabuur? O
neen, maar wel omdat die nabuur overtuigd is,
dat hij zich door die verovering allerlei misères
op den hals zou halen.
Dr. S. zou niet ieder stelsel aanvaarden, maar
schap van weg te vagen.
Freule Alice was opeens geheel veranderd de
kleine mond, reeds half geopend tot een scherp
antwoord, plooide zich tot een allerbekoorlijkst
lachje, en de donkere oogen, die zoo straks nog
fonkelden van spijt en ongeduld, werden met een
van blijdschap stralende blik op den genoemde
gerichtuit haar geheele persoon verdween al het
hoekige en strakke.
Met een paar schreden was zij midden in de
kamer, in het volle schijnsel van de lamp, en
maakte vlug een lichte buiging voor Sangoulème,
die haar met een deftigen groet te gemoet trad.
„Als wij zulk een hoog en gewenscht bezoek
te wachten hebben, Hoogheid, dan wil ik met alle
plezier opnieuw thee zetten, al was 't ook voor
de vijfde en zesde maalriep zij met een helde
ren lach en hief haar blanke hand op, om de
kleine krulletjes wat lager over haar voorhoofd te
halen. „Dat is eerst een kostelijke verrassing, die
prins Leopold ons nog op den laten avond bereidt
hoe gelukkig dat Ruth's bezoek ons gewone tafel
uurtje zoo heeft verschovenDaarvoor moet ik
jc nog eens extra omhelzen, kleine Elzenkoningin 1"
En zich even vooroverbuigend, zag ze Ruth met
glinsterende oogen guitig aan. „Is dat niet een
zonderlinge titel, Hoogheid?" vervolgde zij leven
dig, „Elzenkoningin is de bijnaam van freule von
Altingen, zooals mademoisclle Marion mij onlangs
verteld heeft. Onze vriendin is er namelijk van
kindsbeen af dol op, zich tusschen elzen en wilgen
te verschuilen En Alice lachte nog luider dan
te voren.
„Tusschen elzen en wilgen?" herhaalde Josephine
met een vluchtigen blik op Ruth, die zich naar de
vensternis teruggetrokken had en al haar aandacht
scheen te schenken aan de vogelkooi, welker ge
vleugelde bewoners, opgeschrikt door Alice's schelle
stem. slaapdronken tegen de tralies opfladderden.
„Ja, jaHoogheidvervolgde Alice uitgelaten,
„hij het slot Altingen ligt een huiveringwekkend,
spookachtig dal, de klaverweide genoemd, het
eigenlijk rijk der Elzenkoningin, waarin vlak bij de
beek een oude wilgestam als troonzetel dienstdoet.
Zelfs in den nacht moet Ruth er soms te vinden zijn,
toch willen, dat er iemand opstond als v. Roon,
die vast stond voor het stelsel, dat zijn vorst hem
had aangegeven. En de regeering moet indie
nen eene nationale wet, die niet in strijd komt
met de eerbiedwaardige bezwaren van een groot
deel van het volk.
Men wil ons opleggen den persoonlijken dienst
plicht. Men wil de plaatsvervanging afschaffen,
maar behouden de loting. Wat is dat nu Als
men als argument voor persoonlijken dienstplicht
den plicht voorop stelt, is het hem goed, maar
men moet niet vergeten, dat de last nogal ver
schillend zal wezen. Wij geven voor ons leger
30 millioen uit. Het volk moet dit opbrengen.
En nu wil hij vragenkrijgt het volk de zeker
heid, dat daarmede wordt gedaan wat kan? Is
het stelsel zóó, dat wij verdedigbaar zijn? Zoo
heen, dan moet het stelsel worden veranderd.
Indien het volk den persoonlijken dienstplicht
wilde, besloot dr. S., zou hij er zich niet tegen
verzetten, maar het volk wil dat niet.
Binnenlandsch nieuws.
Helder. Op den 21 dezer zal in het café
„Die Port von Cleve" alhier eene algemeene
vergadering gehouden worden der „Vereeniging
tot behandeling van op de Zeemacht b^ekking
hebbende onderwerpen". De te behandelen
punten zijn Verkiezing van een bestuurslid in
plaats van den luit. ter zee iste kl. D. J. Boom
voorstel van het bestuur tot verandering der
Statutenlezing van den kapitein der mariniers
J. R. J. P. Cambïer over het onderwerp „De
mariniers te Atjeh van 26 Dec. 1875 tot 7 Febr.
1876. Hunne deelneming aan de verovering
der VI, IV en IX Moekims door het Indische
leger, onder aanvoering van den generaal-majoor
Pel".
Texel. Voor de levering van schoolbehoef-
ten voor deze gemeente, voor 1890, was inge
dreven door: J. S. Dekker voor f 1091.25, W.
C. Këij voor f 1140*50 "en Wed. P. Visser voor
f 1665,De levering is aan den laagsten in
schrijver gegund.
Oudeschild, (Texel). Zaterdag 11. gaf het
mannekoor „Amicitia" alhier, eene buitengewone
uitvoering in het Café van den heer Bijl.
De negentien nummers werden over het ge
heel goed gezongen.
In de pauze werd den verdienstelijken direc
teur, den heer G. Klazinga," als blijk van waar
deering van zijn onvermoeid streven, namens de
Vereeniging een keurig geschenk vereerd.
Texel. Jl. Dinsdagavond werd in de „Ver
gulde Kikkert", aan den Burg, de meermalen
besproken gezellige bijeenkomst gehouden, waartoe
een flink publiek was opgekomen.
Nadat de bijeenkomst met een gepast woord
en al zet ze nu ook nog zoo'n onnoozel gezicht, ik
ben overtuigd, dat zij er op een ongelukkigen aan
bidder wacht
In haar ijver bemerkte freule von Nievendloli
niet, welke uitwerking hare woorden hadden. San
goulème staarde verbleekt naar Ruth, die, zich nog
meer naar de vergulde kooi overbuigend, zonder
eenig geluid te geven in de schaduw der waaier-
palmen bleef staan.
„Jammer, freule, dat die belangwekkende mede-
deeling geen vleugels heeft, om als het interessant
ste nieuwtje de residentie rond te fladderen," zei hij
met een poging om te glimlachen, „ik ben overtuigd,
dat menig ridder den gevaarlijken tocht naar de
klaverweide zou ondernemen, zelfs al was hij over
tuigd, dat zijn prettig avontuur als een treurspel
zou eindigen
Ruth wendde het hoofd om en een buitengewoon
strakke trek vertoonde zich om haar mond. „Ja nog
erger dan een treurspel meneer de Sangoulème,"
antwoordde zij kortaf; „met den held uit een hc-
dendaagscli drama heeft men in den regel mede
lijden, maar over een waaghals, die geesten wil
bezweren cn vermetel de wegen der Elzenkoningin
kruist, enkel om een avontuur te beleven, kan men
hoogstens de schouders ophalen, want overmoed
wekt geen sympathie!"
Een diepe plooi werd op Norbert's voorhoofd
zichtbaar.
„Tot dusver heeft stellig nog geen enkel sterveling
ongestraft den strijd tegen geesten aanvaard, en zoo
als wij ons, helaas, daar straks overtuigd hebben,
verloochent ook de „Elzenkoningin" haar aard niet,
voor, zoover liet de gruwzaamheid harer hleeke zus-
terfeeën betreft. Men zegt, dat wie die spookge
stalten eenmaal in de oogen heeft gezien, levenslang
tot liare slachtoffers gerekend wordt, en 't is wel
mogelijk, dat de hedendaagsche ridders van de beurs
en van de sportbaan zich eerst wel ter dege zou
den bezinnen, eer zij een nachtelijke wandeling
naar de klaverweide waagden mocht echter niet
temin een moedig jongeling zich door dwaze éér
zucht er toe laten verlokken, dan zal ik niet in
gebreke blijven hem het gevaar in al zijn omvang
voor te houden, 't Is gemakkelijker den steen
was geopend, werden achtereenvolgens een drietal
tooneelstukjes opgevoerd, nl.: „Het Grat onder
den Meidoorn," „Een moet er trouwen" en „Pak
ketten voor Dames."
Waren de beide laatste stukjes zeer geschikt
0111 meermalen de lachlust op te wekken, het
eerste was dramatischer van aard, doch maakte
èn door het koraalgezang èn door decoratief èn
door de schoone taal, ontegenzeglijk een goeden
indruk, ook op hen, die voor zulke stukken geen
bijzondere voorliefde hebben.
Na afloop der werkzaamheden bleven velen
nog eenigen tijd vertoeven om te zien naar de
danslustigen of om zelf aan het bal deel te
nemen.
Als verrassing werden in het bal eenige voor
drachten in zang, als„De politieke baanveger",
„de Volksteller" en „Een miskend Genie", ten
beste gegeven.
Dat de avond aan velen heeft voldaan, is wel
te denken. (T. Ct.)
Vlieland. De bergers der hier aange
brachte vaten hars hebben f 2 per vat bergloon
ontvangen. De aangebrachte vaten (135 )stuks)
worden heden per tjalk naar Amsterdam ver
voerd.
Terschelling, 5 Febr. De stoomschelpen-
zuiger „Friesland" is hier binnengekomen en
zal spoedig weder beginnen met het schelpen-
zuigen eveneens kwam hier van Nieuwediep
binnen de recherche-boot „Zeemeeuw".
Uit de „Ursula" werden gisteren 80 en heden
30 balen rijst opgehaald.
Wognum. Jl. Maandag trad alhier in de
vergadering van het departement tot Nut van 't
Algemeen als spreker op de heer Bruinwold
Riedel uit Amsterdam. Het onderwerp zijner
rede was„De strijd om het bestaan."
Westwoud. In plaats van wijlen den
heer H. Kok werd tot lid van den Gemeente
raad alhier gekozen de heer J. Stapel, met 42
va:n de 57 uitgebrachte en geldige stemmen.
Bovenkarspel. Niettegenstaande de ge
druktheid ook al door influenza -werd de
opvoering door ons Kinderkoor van de operette
„Krelisboer ert Ganzendonk" vrij goed bezocht.
En 't was jammer, dat de zaai niet stampvol
was.
Waar zoo ongeveer 35 kinderen in costuum
optreden en allen even goed zingen als acteeren,
daar moet men het geduld en den tact van
den leider, den heer Fransen, als van zijn me
dehelpsters, de dames de Kelder en Fransen,
bewonderen. Wij gelooven dan ook stellig, dat
de zaal Vrijdag a.s. goed gevuld zal zijn.
Yenhuizen. De Inspecteur van het Ge
neeskundig Toezicht heeft de mazelen in deze
gemeente epidemisch verklaard. De school is
gesloten.
der wijzen te vinden, dnn één vonkje medelijden
le wekken in het hart der Elzenkoningin!"
Ruth beet zich even op de lippen en liet haar
hand zwaar op 'het kleine, bronzen tafeltje leunen.
De prinses echter hief dreigend den vinger tegen
Norbert op en glimlachte.
„Gij spreekt, alsof die laatste vooronderstelling
gegrond was op een droeve ervaring, meneer do
Sangoulèmebehoort gij soms tot de dapperen,
die de wegen der schoone waternimfen kruisen
„Minstens even geloofwaardig zou het zijn, als
dc Najaden uit de koele golven der zee opdoken,
om onder de jonge zeevaarders onheil aan te rich
ten lispte Alice met een vcelzeggenden blik ea
boog het hoofd een beetje schuin naar achteren.
Norbert sloeg den blik neer en tuurde naar het
kleurige patroon van het tapijt.
„Zeer zeker mag men vermoeden, Hoogheid, dat
ik in al die jaren op zee wel gelegenheid zal ge
had hebben, om met die schoone, doch gevaarlijke
tooveressen kennis te maken maar ongelukkigerwijs
heeft nooit Sirenengezang ons naar de klippen ge
lokt en evenmin heeft een groenlokkig dochtertje
van Neptunes smachtend verlangen in ons hnrt ge
wekt. Ik zeg ongelukkig'-r wijs, want ik heb mijn
armoede aan geheimzinnige lotgevallen nooit op
rechter betreurd, dan op dit oogenblik!"
„Hebt gij inderdaad nooit eënig avontuur ge
had?" vroeg Alice met een plagerigen blik ter
zijde, „is u geen enkele maal iets buitengewoons
voorgekomen, meneer de Sangoulème
„Als gij dwaallichten ook tot het buitengewone
rekenen wilt, freule; dan zeker!", antwoordde Nor
bert glimlachend met een vluchtigen blik naar
Ruth, die als opgeschrikt uit het groen haar voren
trad en zich met gebuxt hoofd aan de hooge ge
beeldhouwde leuning van haar stoel vastklemde.
„Een zoo'n kleinen kabouter heb ik indertijd op
een drassigen boschgrond ontmoet en ik liet me
door zijn wonderlijk lichtje naar een weg lokken,
die uitkwam op een doel, dat misschien ook freule
von Altingen vermetel zou vindeu na te jagen.
Maar dat is al lang geleden, en met dat nachtelijk
dwaallicht op de heide is mijn geloof aan toover-
sprookjes als rook vervlogen!" (Wordtvwvolgd.)