de ongeëvenaarde snelheid, waarmede deze den
vuurmond verlaten. Ter verhooging van het
gewicht werden dc granaten tot op 3$ kaliber
verlengd, de snelhéid echter kon slechts ver
meerderen met eene grootere hoeveelheid lading.
Ten eind£ daarbij evenwel van het weerstands
vermogen tier geschutbuis niet al te veel te ver
gen, nam men zijn toevlucht tot langzaam ver
brandend kruit en maakte men den vuurmond
langer. De uitvinding van het bruine buskruit,
het zoogenaamde „chocolade-buskruit" wekte
algemeene verbazingde daarmede verkregen
resultaten waren buitengewoon; de lengte der
buis echter groeide van 22 en 25 tot 35 kalibers
aan, de snelvuurkanonnen van 7.5 cM. hebben
zelfs 40 kalibers lengte en de buitengewoon
groote beginsnelheid van 650 M. per seconde.
Om de beteekenis van dit getal en den door
hetzelve aangeduiden vooruitgang op dit gebied
goed te doen begrijpen, willen wij hier even in
herinnering brengen, dat het 15 cM. kanon,
waarmede in januari 1871 Parijs werd gebom
bardeerd, slechts 287, het toenmalige zes-ponder
veldgeschut maar 322 en het hedendaagsche
zware Duitsche veldgeschut 444 M., het 40 cM.
kanon daarentegen 579 in beginsnelheid heeft.
Reeds in het najaar van 1878 had de fabriek
van Krupp een 40 cM. kanon, doch slechts van
25 kalibers lengte en een gewicht van 1440
centenaars vervaardigd, met welk kanon in Mei
1879 proeven werden genomen, bij welke gele
genheid de 778 Kg. zware pantsergranaten met
220 Kg. lading 519 M. beginsnelheid en eene
levende kracht van 10,684 meterton bereikten.
Spoedig daarna ging men over tot het vervaar
digen van 35 kalibers lange kanonnen en er
bestond volstrekt geen reden waarom, met het
oog op de als juist en doeltreffend bewezen
grondbeginselen, men het ook niet eens met
kanonnen van 40 cM. zou probeeren. Het was
met zekerheid te verwachten, dat deze de door
Armstrong voor de Italiaansche Marine ter be
wapening van de pantserschepen „Duilio" en
„Dandolo" geleverde 100 ton kanonnen van 45
en voor de ,,Italia" en de „Lepanto" geleverde
van 43 cM. kaliber, wat vernielende uitwerking
aangaat, zouden overtreffen. Toen vervolgens de
Armstrong'sche reuzenkanonnen niet aan de ver
wachting bleken te beantwoorden en zulk een
stuk op de „Duilio" sprong, trad de Italiaansche
regeering met Knipp omtrent de levering van
10 stuks 35 kalibers lange 40 cM. kanonnen in
onderhandeling, welke stukken hoofdzakelijk ter
bewapening van kustbatterijen op bijzonder ge
wichtige punten, alsmede ter verdediging van
de oorlogshavens van Spezia, de straten van
Maddalena en Messina, enz. bestemd waren.
In den loop van het jaar 18S5 waren vier
van deze kanonnen gereed. De lengte van dit
geschut bedraagt 14 M.een vuurmond weegt
121 ton of 2420 centenaars, het sluitstuk 3760 Kg.
of 75 centenaars. De stalen pantsergranaten
hebben het voorgeschreven gewicht van 920 Kg.
en eene lengte van 128 cM.zij verkrijgen door
eene lading van 330 Kg. eene beginsnelheid
van 550 M. per seconde en eene levende kracht
van rond 14,400 meterton.
Hiermede was aan de door de Italiaansche
admiraliteit gestelde eischen voldaan en werden
er drie van deze vuurmonden naar Italië ver
zonden. Met het vierde stuk werden verdere
schietproeven genomen, welke met de aan de
febriek van Krupp vervaardigde, voor dit kaliber
normale pantsergranaten van 1050 kg. gewicht
en 384 kg. kruitlading, de beginsnelheid van
579 meter en alzoo een levende kracht van rond
18000 meterton bereikten. Deze kracht zou
gelijk staan met de kolossale drukking van een
gewicht van 360000 centenaars van een meter
hoogte vallende. Dit is eene krachtsuiting, van
welke men zich vergelijkenderwijze eene voor
stelling kan vormen als men bedenkt dat het
zwaartste pantserschip, dat tot heden de oceaan
doorploegde, de „Italia" 270.000 centenaars
weegtdat de arbeidskracht van den kogel dus
voldoende zou zijn om behalve dit reusachtig
vaartuig nog 90.000 centenaars een meter hoog
op te heffen. Of wanneer een mensch denzelf
den arbeidskracht bezat, zoude hij de 11 gepant
serde kanonneerbooten en de beide pantserdek-
schepen „Bremse" en „Brummer" van de Duit
sche Marine in de eene hand, in de andere
hand de pantserkorvet „Hansa" Jbenevens een
half dozijn torpedobooten met de daarbij be-
hoorende divisieboot (altijd in de veronderstel
ling dat een hand dit alles kan omvattenge
zamenlijk een meter hoog kunnen optillen.
Om deze gevaarten naar de plaafe hunner be
stemming te kunnen vervoeren, was de vervaar
diging van uitsluitend daartoe geschikte trans
portwagens noodzakelijk. Zulk een wagen bestaat
uit twee afzonderlijke wagens, elk met acht
assen, welke beide wagens door een draaginrich-
ting, die het gewicht der lading gelijkmatig over
de wagens verdeelt, aan elkander zijn verbonden.
Deze inrichting rust, met hare uiteinden elk om
een spil draaibaar, op het midden der beide
wagens, welker platform, mede aan de vóór- en
achterzijde draaibaar, op twee onderstellen, elk
met vier assen, rust. Het geheele aaneengekop-
pelde vaartuig heeft alzoo 16 assen en 32 wielen
en eene totale lengte van 22,726 meter; zijn
draagvermogen bedraagt 2520 en zijn gewicht
1946 centenaars, zoodat de met den vuurmond
beladen wagen een gezamenlijk gewicht van
circa 4360 centenaars heeft.
Zulk een lang voertuig met zooveel assen
was noodzakelijk om den zwaren last zooveel
mogelijk ondersteu»ingspunten op den spoorbaan
te geven en de draagkracht der rails, waarover
het geschut vervoerd moet worden, niet te over
schrijden, vooral met het oog op de te passeeren
bruggen. Door het verdeelen van het voertuig
in 4 vier-assige wagens, die elk om een lood
rechte spil kunnen draaien, is het gaan over
bochten van 50 meter straal mogelijk, zooals dit
op bergspoorwegen noodzakelijk is. Het geschut
heeft dan ook gelukkig over den St. Gotthard-
baan zijne bestemmingsplaats bereiktdaar werd
het paarsgewijze in pantsertorens geplaatst, ver
vaardigd aan de fabriek van Gruson in Buckau
bij Maagdenburg.
Dit kruit wordt tegenwoordig in Duitachland in groote
hoeveelheden gefabriceerd»
Het behoeft zeker geen betoog, dat deze torens,
wat hunne grootte en gewicht betreft, evenredig
moeten zijn aan de kolossale gevaarten, die zij
moeten beschutten. Dc pantserkoepel bestaat uit
15 platen, met een gemiddeld gewicht van elk
1760 centenaars, die eenen kring vormen die
uitwendig 14.5 M. middellijn heeft. De door
die platen vrijgelaten dek opening wordt door
een uit twee deelen bestaande dekplaat van
6.6 M. middellijn gesloten. Deze met zijn onder
stel draaibare koepel, waarin ook het geschut
stevig bevestigd is, wordt door een vóórpantse
ring van 19.7 M. (grootste doorsnede) omgeven,
welke naar de aan den aanval blootgestelde zijde
eene hoogte van 2 en overigens van 1.3 M. heeft.
De vuurmonden die geen schildtappen hebben,
liggen in plaats daarvan met halfringvormige in
snijdingen in een doelmatig ingerichte, hydrau
lische affuit. Om het geschut de gewenschte
zijdelingsche richting te geven, moet de geheele
toren gedraaid worden, waartoe een stoomma
chine dient.
Dit zijn de grootste kanonnen en zwaarste
pantserwerken, die tot heden voor twee stukken
vervaardigd zijn.
Zoo wij hierboven reeds even aanhaalden, is
de fabriek van Krupp thans bezig aan de ver
vaardiging van een 40 kaliberslang 40 cM. kanon,
dat dus een lengte van 15 M. en een gewicht
van 143000 Kg., of 2860 centenaars zal ver
krijgen. Zijn projectiel zal 1.6 M. lang, 1050
Kg. zwaar zijn en met eene lading van 485 Kg.
kruit, 640 M. beginsnelheid bezitten en een
pantserplaat van 1.42 M. dikte kunnen door
boren
Zooals men ziet groeien de reuzen dus heden
ten dage nog steeds
NEDERLAND.
HELDER, 11 September.
Omtrent het bezoek, dat H. M. de Koningin
en Prinses Wilhelmina jl. Dinsdag aan Arnhem
brachten, meldt men aan het „Vad"
De hooge bezoeksters kwamen te halftwee met
een extra trein uit Apeldoorn hieraan. Aan het
station werden zij opgewacht door den Commis
saris des Konings, door den Burgemeester en de
Wethouders, die aan H. M. werden voorgesteld.
Het dochtertje van den Wethouder, den heer
Cordes, bood de Vorstelijke personen bouquetten
aan.
Vervolgens reden zij Boven-over en Onderlangs
en langs de Rijnkade en de Singels naar de
schilderij-tentoonstelling.
De receptiezaal was daar feestelijk versierd
H. M. werd er ontvangen door de commissie der
tentoonstelling, de leden van den Gemeenteraad
en door tal van andere autoriteiten. Een eere-
wacht uit de schutterij deed dienst buiten het
gebouw. Na de tentoonstelling bezichtigd te
hebben, reden H. M. en het Prinsesje door de
stad naar het huis van den Commissaris des
Konings op de Markt, alwaar zij een kwartiertje
vertoefden.
Daarna reed H. M. met de Prinsesnaar Bron
beek, dat bezichtigd werd en vervolgens over
het door de stad voor een paar jaren aangekochte
landgoed Klarenbeek, over de z. g. Steenentafel
temg naar de stad en naar het huis van den
Burgemeester, alwaar de weezen uit het Burger
weeshuis H. M. en het Prinsesje bouquetten aan
boden.
Tegen vijf uren keerden de Vorstelijke bezoek
sters naar het Loo terug.
De stad vlagde en sommige magazijnen hadden
toepasselijke uitstallingen. Op de scholen was
vacantie; het weer was prachtig.
Uit Luxemburg wordt aan de „Frankfurter
Zeitung" gemeld, dat de minister Eyschen ver
toeft op het slot Hohenburg, de verblijfplaats van
Hertog Adolf van Nassau. Men brengt dit bezoek
in verband met minder gunstige berichten, welke
daar over den toestand van den Koning-Groot
hertog uit Den Haag ontvangen zouden zijn.
Volgens onze inlichtingen bestaat voor der
gelijke geruchten niet de minste grond, daar in
den toestand des Konings niet de minste on
gunstige verandering is gekomen. (Hbld.)
Uit Arolsen wordt gemeld, dat de Erfprins
van Waldeck, de broeder van onze Koningin,
bij de manoeuvres in Silezie ziek is geworden.
Z. H. lijdt aan gewrichtsrheumatiek. De hof
arts Manncl is bij den zieke ontboden.
Door Z. M. is tot voorzitter van de Eerste
Kamer der Staten-Generaal, gedurende de zitting
die zal aanvangen op den derden Dinsdag in
September e. k., benoemd mr. A. Van Naaraen
van Eemmes, lid van die Kamer.
Z. Exc. de minister van Oorlog vereerde
jl. Dinsdag Alkmaar met een bezoek. Begeleid
door den Burgemeester, bezichtigde Z. E. ver
schillende gedeelten der stad en hare omstreken.
De bezoeken van den minister van Oorlog aan
Alkmaar en Kampen staan in verband met de
oprichting cener kadettenschool.
Vermoedelijk wegens de slechte vooruit
zichten van den koffieoogst, zal de Indische be
grooting voor 1891 een aanzienlijk tekort aan
wijzen, men spreekt zelfs van 20 millioen.
Die 20 millioen moeten de Hollanders, op de
eene of de andere manier, betalen. Zou men
wellicht nu gaan beprijpen, dat de toestand van
Indie een levensquaestie voor Nederland is
(H. Ct.)
Door de Regeering is eene wijziging voorge
steld van art. 96 der kieswet, teneinde te bepalen
dat een lid der Eerste Kamer, dat op het tijdstip
zijner verkiezing geene „hooge en gewichtige
openbare betrekking bekleedde of bekleed had",
maar dus gekozen is op grond dat hij tot de
hoogstaangeslagenen behoorde, ophoudt lid te
zijn wanneer hij niet meer onder de hoogstaan
geslagenen voorkomt.
De minister van binnenlandsche zaken meent
dat, indien de Staten der provincie iemand heb
ben gekozen, die slechts verkiesbaar was omdat
hij behoorde tot de hoogstaangeslagenen, hun de
gelegenheid moet worden gegeven eene nieuwe
keuze te doen, zoodra de gekozene niet meer tot
dien kring behoort. Het staat hun vrij dan dien
persoon te herkiezen, op grond van zijn vroeger
lidmaatschap der Eerste Kamer, doch dat lid
maatschap behoort niet vanzelf vast te staan.
De zelfstandigheid der grondslagen van benoem
baarheid dient te worden gewaarborgd.
Binnenlandsch nieuws.
Texel. Op Texelstroom heeft de heer
P. C. Koning alhier een nieuw reddingstoestel
beproefd, hetwelk vrij wel moet hebben voldaan,
ofschoon de proef niet met opoffering van den
vereischten tijd kon genomen worden. De toe
stel, welke hoofdzakelijk bestemd is om redding
te bieden wanneer van een schip een man over
boord valt, zal aan. boord van de recherche
stoomboot „Zeemeeuw" in de Zuiderzee verder
worden beproefd.
De cylindervormige toestel bestaat uit drie
deelen, welke door een as onderling zijn ver
bonden. Om het middelste gedeelte is een lijn
bevestigd, welke snel kan afrollen. Aan de eind-
rondsels van het voorwerp zijn kleine platen, als
van een scheprad, aangebracht.
Texel. Het onderling begrafenisfonds „Steunt
elkaar", den isten September 1887 te Oudeschild
opgericht, blijkt een der bloeiendste ondernemin
gen van het dorp te zijn.
Zaterdag 11. had de algemeene vergadering
plaats, die aan het einde van ieder vereenigings-
jaar moet worden gehouden. Uit het verslag
der rekening van den Penningmeester bleek, dat
er f 33°-S5$ 'n kas was. In het geheel behoefde
voor begrafenissen nog maar f 110 uitgegeven te
worden.
Tot bestuursleden werden herkozen, de heeren
G. K. Brouwer, Penningmeester, en M. Kroon Jbz.,
Secretaris.
Wegens de gunstige financieele uitkomsten, werd
besloten het tarief beduidend te verlagen. Voorts
werd boven de gewone uitkeering het vrij gebruik
van den lijkwagen toegezegd aan de leden.
Nog werd besloten om hen, die zich voor 1
Januari 1891 als lid lieten inschrijven, tegen ge
woon tarief aan te nemen, doch na dien tijd van
nieuwe leden, boven 20 jaar, een recht van toe
treding te heffen, van af 50 ct. tot f 1.Het
ledental is sinds de oprichting van 50 tot ruim
150 geklommen. (T. Ct.)
Texel. Het slaan der Nortonpijp heeft tot
nog toe geen succes; ofschoon ruim 180 voet pijp
was ingeslagen, bleef het water achterwegetot
overmaat van smart moest men gisteren de ont
dekking opdoen, dat de pijp op 40 voet diepte
in den grond is gebroken men tracht thans de
pijpen er weder uit te halen.
Terschelling, 9 Sept. In de heden ge
houden vergadering van den Raad dezer ge
meente is uit een negental sollicitanten tot ge
meente-ontvanger benoemd de heer J. Oepkes.
Met den benoemde stond op de voordracht de
heer R. de Vries.
Herbenoemd als wethouder de heer D. Roos.
Terschelling. Ons eiland ontving jl. Maan
dag een bezoek van zijn afgevaardigde uit het
district Helder, den heer S. T. Land, wiens komst
ten doel had met de kiezers persoonlijk kennis
te maken. Maandagavond had die kennisma
king plaats te Westterschelling in het koffiehuis
van den heer A. Swart. Tal van belangstellen
den waren opgekomen en velen maakten gebruik
van de gelegenheid om vragen tot den heer
Land te richten, die door dezen werden beant
woord.
Dinsdagavond werd de kennismaking te Mids-
land voortgezet. Hoewel deze bijeenkomst min
der druk was bezocht, had er ook hier eene
gedachtenwisseling plaats.
Terschelling. In de Raadsvergadering van
jl. Dinsdag werd de begrooting voor 1891 vast
gesteld, sluitende in ontvangst en uitgaaf met
f 27,541.61$.
Schagen. Jl. Dinsdag werd alhier de
harddraverij gehouden, uitgeschreven door de
Schager harddraverij-Vereeniging „West-Fries
land."
Aan de voormiddag-harddraverij, voor paarden,
welke nog nooit een prijs of premie hebben ge
wonnen en toebehoorende aan leden of donateurs
van genoemde Vereeniging, werd deelgenomen
door negen paarden, aangespannen voor twee
wielige rijtuigen. De prijs werd behaald door
den schimmel-ruin van den heer C. Eecen, te
Oudkarspel, berijder de heer Jaburg, Amsterdam,
en de premie door „Catharina I", zwarte merrie
van den heer A. Bakker, te Hoorn, tevens berijder.
Bij de namiddag-harddraverij, voor paarden
van zessen klaar onder den man, werd door tien
paarden, waarvan de meeste uitmuntende dravers,
deelgenomen. De prijs, f 200, werd behaald
door „Prins", bruine ruin van den heer P. van
Santen, te Rotterdam, tevens berijder, de iste
premie, f 75, door „Wilhelm", bruine ruin van
den heer T. Schilder, berijder Jb. Schilder, te
Spierdijk, en de 2de premie, f 25, door
„Catharina II", bruine merrie van den heer A.
Bakker, te Hoorn, berijder de heer C. Bier.
Des avonds werd vanwege de gemeente een
vuurwerk ontstoken, hetwelk zeer voldeed. Door
fraai weer begunstigd, slaagde dit jaarlijksch feest,
dat door duizende vreemdelingen werd bijge
woond, uitmuntend.
Schagen. De gymnastiekvereeniging „Lycur-
gus" alhier heeft op hare aanvrage om eene der
gemeentespuiten te mogen bedienen, van burge
meester en wethouders een toestemmend antwoord
ontvangen.
Alkmaar. Door het hoofdbestuur der
Schippersvereeniging „Schuttevaer" alhier is een
adres verzonden aan den gemeenteraad, met ver
zoek geen gevolg te geven aan het verzoek der
Kamer van Koophandel en Fabrieken, tot weder
invoering der heffing van haven-, kaai- en diep^
gelden.
Zuidscharwoude. Bij den jl. Maandag
alhier gehouden kolfwedstrijd werd de prijs
behaald door W. Kraakman, de iste premie door
C. Zomer en de 2de premie door P. de Geus.
Kolhorn. In een gezin alhier is een geval
van typhus voorgekomen.
Kolhorn. In Juli 1889 werd besloten, een
rijweg aan te leggen van hier naar Barsingerhorn
in Mei 1890 werd dit werk aanbesteed, maar als
te veel boven de raming zijnde niet gegund
thans is er sprake van dit werk in den aanstaan
den winter bij wijze van werkverschaffing aan
behoeftige werkloozen te doen uitvoeren.
Warmenhuizen. Naar men verneemt
zal met 1 October a. s. in zake posterij voor
het hulpkantoor alhier, de volgende verandering
plaats hebben. De bodeloop WarmenhuizenSta
tion Noordscharwoude zal alsdan vervallen en
vervangen worden door een bodeloop Warmen
huizen en Koedijk, in aansluiting met de bodë-
loop AlkmaarKoedijk. Door velen zal deze
wijziging met genoegen worden begroet, daar
alsdan de eerste bestelling weer des voormiddags
kan plaatshebben.
Avenhorn. Er is sprake van, dat de
paardentram-dienst tusschen Hoorn en Alkmaar,
die reeds met twee ritten werd ingekort, met
1 October a. s. geheel den dienst zal staken.
Verkoopingen.
Dinsdag 16 September.
Anna Panlowna, 11 's m. In Veerbnrg: Knpitale
bouwhoeve de Hefboom aau den Zingweg, gr. 39.92.70.
Aanbestedingen.
Dinsdag 16 September.
Schagen. De coöperatieve Vereeniging tot aankoop
van veevoeder enz.de levering van 263,000 murwe lijn
koeken, uit zuiver lijuzaad geslagen, inet een gehalte aan
eiwit van 30 tot 31 percent en 1112 pet. vet, onder
controle van '3 Rijks proefstation te Hoorn, te leveren in
vier termijnen, franco station Schagen ol Anna Paulowna.
Zaterdag 20 September.
Alkmaar. Het bestuur der vereeniging tot ouder
lingen aankoop van lijuzandkoeken te Heer-Hngowaard, in
C8fé Neuf: de levering van 120,000 van zuiver lijnzaad
geslagen koeken, onder controle van het Rijksproefstation
te Hoorn, te leveren in drie termijnen, franco Alkmaar,
Heer-Hugowanrd en Noordscharwoude.
Afloop van Aanbestedingen.
"Winkel, 30 Aug. Het gemeentebest.het verbouwen
der openbare school nldanr. D. Brugman, aldaar, f 3900
J. van der Bussc tc Oudkarspel, f 3754; J. N. Vlaming
te Hoogwoud, f 3737; A. Vis te Oudkarspel, f 3718; J.
Zeeman ald., f 3500; Rezeltnan en de Heer te Nieuwe-Nie-
dorp, f 3160; W. Nicuweboer ald., f 2985, gegund.
Marine en Leger.
De 1ste en 2de comp. van liet 5de bat .lste reg.
inf. alhier, gedetacheerd te De Bildt en Leeuwar
den, keeren op LI en 13 dezer in hun garnizoen
terug.
De kolonel der mariniers F. A. van Braam
Houckgcest, adjudant des Konings in buitengewo-
nen dienst, is alhier aangekomen, tot het houden
eener inspectie over het 2de bat. van dat korps.
Ingedeeld alhier: de bij het 4de regt. vest.-art;
benoemde kapiteins A. H. Huart en J. M. Brauts.
Jl. Dinsdagmorgen werden op de vlakte van
Waalsdorp door de normaal-schietschool proeven
genomen met verschillende soorten repeteergeweren
van verkleind kaliher met rookloos buskruit. Het
gerucht loopt, dat de transformatie der klein-kaliber-
geweren naar het stelsel Vitali op last van den
minister van Oorlog gestaakt is.
Drie koks van Zr. Ms.schroefstoomschip le klasse
Van Galen", bestemd voor eene reis naar Oost-
Indie, zijn tijdelijk te werk gesteld in de brood
fabriek «De liaan' te Amsterdam, om zich te
oefenen in het bakken van brood en de behandeling
van den bakkersoven.
Jl. Dinsdag zijn door den Marine-torpedodicust
alhier met zeer gunstig gevolg springproeven ge
nomen met spartorpedo's, geladen met 50 Kg. bus
kruit. Ook is een aanvang gemaakt met het lan-
ceeren van vischtorpedo's op een beweegbaar doel.
Bij kon. besluit worden met 16 September a. s.
bevorderd tot luit. ter zee 2de kl. de adelborsten
lste kl. E. L. F. Bolomey en W. F. van Erp
Taalman Kip.
De luit. ter zee 2de kl. J. W. Bos Janszen, die
nende aan boord Zr. Ms. schroefstoomschip «Koningin
Emma der Nederlanden", wordt den 16den dezer
op non-act. gesteld en vervangen door den luit. ter
zee 2de klasse Dominicus, terwijl de luit. ter zee
2de kl. E. L. F. Bolomey met dien datum geplaatst
wordt op Zr. Ms. wachtschip alhier.
Met (len 21n daaraanvolgende wordt de luitenant
ter zee 2de klasse J. J. C. C. Bennik geplaatst in
de rol Zr. Ms. wachtschip te Hellevoetsluis en ge
detacheerd aan boord Zr. Ms. stoomriviervanrtuig
Merva, ter vervanging van den luitenant ter zee
2de klasse J. Oorver, die met den 26n daaraanvol
gende geplaatst wordt aan boord Zr. Ms. stoomschip
«Van Galen".
Voorts worden de luits. ter zee 2de kl. P. H. Z.
Marcella, L. A. F. E. Peltzer en F. L. Rambonnet
met den lsten Oct. a. s. geplaatst aan boord van
laatstgemeld schroefstoomschip.
De off. van gez. lste kl. bij de Marine A. F.
Verschuur, arts, thans op non-activiteit, is aange
wezen om tegen het laatste dezes jaars naar Oost-
Indië te vertrekken, ten einde zich ter beschikking
te stellen van den commandant der zeemacht te
Batavia.
Departement van Marine in Oost-Indië.
Bij de Gouv. Marine overgeplaatstvan het st.
«Havik" en het st. «Sperwer", de 2de machinist
J. B. Schweitz van het st. «Sperwer" op het st.
«Havik", de 2de machinist Ch. Carels.
Onderwijs en Examens.
Helder. Met genoegen vernemen wij,
dat de heer J. Maas, leerling van den heer W.
Bakker, onderwijzer in de wis- en zeevaartkunde
alhier, met gunstig gevolg examen aflegde, ter
verkrijging van het diploma als 3de stuurman
bij de groote vaart.
In zijn vergadering van Maandag lh heeft het
Departement Schagen der Maatschappij „tot Nut
