HELDERSCHE-
NIEU WEDIEPER COURANT.
Jaargang 48.
M. 139. Woensdag 19 November 1890.
Nieuwsblad voor Hollands Noorderkwartier.
J. VAN BALEN.
BEKENDMAKING.
Openbare vergadering
de Kamer van Koophandel en
Fabrieken
43> DOLORES.
B E R I C H T.
De Speler,
Door eigen Schuld,
Genezing van de tering.
„Kit ilescspereerl nimmer!"
Jan Pielerss. Coca.
liet Vaderlanill ghelrouwe
Blijf iek tot in den doot.
Wilhelmuslied.
Versoliljnt iocieren Dinsdag, Donderdag eti Zaterdag.
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor dc courant binnen de gemeentef 0.70, met Zondagsblad f 1.
naar dc overige plaatsen vaü Nederland 0.90, 1.25
m naar alle landen, die in het postverdrag
zijn opgenomen (inbegrepen Oost-
Indië en Amerika)1.75, n n n 2.10
t naar Znid-Afrika2.50, n n 3.
REDACTEUR-UITGEVER
Molenplein 162/163.
HELDER.
P r ij s der advertentiëm
Van 15 regels 30 cent, elke regel meer 6 cent. Bij abonnement naar gelang van de
koeveelheid regels aanmerkelijk lager.
Ingezonden mcdedcelingon en aanbevelingen, geplaatst tnssckon den tekst, per regel 10 et.
Advertentiën voor liefdadige doeleindenH 3
Dienstaanbiedingen voor den werkenden stand3
Agent voor Nieuw-Jersey en Omstreken: de lieer Mr.JP. LANGE VELD Mz., te Okonik Co, Passaie.
Het Gemeentebestuur van den Helder brengt
ter kennis van de daarbij belanghebbende inge
zetenen, dat op Vrijdag, den 21 November 1890,
des namiddags tusschen 1 en 3 ure, aan het
Raadhuis der Gemeente, eene vergadering van
kiesgerechtigden zal worden gehouden, om de
plaatsen aan te vullen van twee leden der alhier
gevestigde Kamer van Koophandel en Fabriekendie
met het einde van dit jaar aan de beurt van
aftreding zijn.
De lijst der kiezers is op de gewone kantoor
uren ter Secretarie der gemeente ter inzage neder-
gelegd.
Bezwaren tegen die lijst kunnen bij het Ge
meentebestuur worden ingeleverd.
Van deze vergadering worden geene afzonder
lijke kennisgevingen verzonden.
Voorts wordt in herinnering gebracht, dat men,
0111 kiezer te zijn:
i°. „Nederlander, meerderjarig, ingezeten der
„gemeente en in het volle genot der burgerlijke-
„en burgerschaps-rechten moet zijn."
2*. Terzake van een bedrijf van handel- of
„fabriekswezen in het patentrecht moet zijn aan
geslagen tot een bedrag van minstens zeven
„gulden."
Helder, 18 November 1890.
Het Gemeentebestuur voornoemd,
C. A. BEUKENKAMP, Burgemeester.
C. BOON, Secretaris.
In verband met bovenstaande bekendmaking
herinnert de Voorzitter van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken te Helder den belangheb
benden, dat verkiezing moet plaats hebben, ten
gevolge van de periodieke aftreding van twee
leden der Kamer, de Heeren W. BAKKER Hz.
en S. W. STOOKER.
Helder, 18 November 1890.
De Voorzitter voornoemd,
L. W. F. OUDENHOVEN.
van
op Woensdag, den 19 November
1890, des vonds ten acht ure, aan
bet Raadhuis.
Helder, den, 15 November 1890.
De Voorzitter,
LEO W. F. OUDENHOVEN.
Feuilleton van de Heideweke- en Nieuwedieper Conrant.
Roman van Gravin EUFEMIA BALLESTREM.
(Uit li e t D u i t s c h.)
VIII.
Den volgenden dag, op den tijd, dat men
in de groote steden visites pleegt te maken,
d. i. tegen vijf ure des namiddags, steeg
Dolores in liaar lichte Brougham en gaf den
koetsier bevel naar Arnsdorf te rijden.
Licht en zacht rolde het rijtuigje over den
gelen kiezelweg, de poort uit en den stoffigen
weg langs, naar de uiterste punt van den
driehoek, die de ligging van de drie goederen
voorstelde. Het was een wonderschoone dag,
maar te warm voor den schaduwloozen weg,
die slechts met kersenboomen beplant was,
welke echter geen schaduw wierpen op den
weg en dus voor de wandelaars geen nut
opleverden. Wel lokten zij groote scharen
iR-asschen en andere vogels, die, onder luid
geschreeuw, bezig waren te onderzoeken of
<le kersen nog niet rijp waren.
Het rijtuig rolde eindelijk, tot groote ver
bazing van de barre voetsche,vlaskoppigejeugd,
liet dorp in en zwenkte toen den hof
binnen, waar eenden en ganzen snaterden,
waar een oude pony een groene plek afgraasde
•en een aantal varkens zich in het midden
wan den hof in een waterplas vermaakten.
Bij het oprijden van de equipage geraakte
Zij, die geabonneerd zijn op onze courant,
kunnen, tegen betaling van 40 cents per
stuk, bekomen de bij ons verschenen romans
Russische roman van F. M. DOSTOJEWSKI.
242 pagina's druk
e n
roman van H. S C H O B E R T.
231 pagina's compressen druks.
Men kan deze romans aan ons bureel
dagelijks afhalen. Toezending naar buiten
geschiedt na ontvangst van postwissel met
10 cents verhooging voor één boek en 15 cents
voor beiden. Men geve vooral juisten naam
en duidelijk adres op, ten bewijze dat men
geabonneerd is.
Voor niet-geabonneerden is de prijs van
elk boek f2.
De ontzaglijke spanning, waarin de geheele wereld
in de laatste dagen verkeerde door de berichten uit
Berlijn, is bevredigd door de verschijning van dr.
Koch's artikel in het „Medizinische Wochenschrift."
Onder weglating alleen van die gedeelten, die meer
bijzonder voor geneeskundigen van belang zijn, ont-
leenen wij daaraan het volgende
Na te hebben herinnerd aan zijne voordracht,
eenige maanden geleden gehouden op het Inter
nationaal Geneeskundig Congres, zegt de hoogleeraar
„Omtrent de herkomst en bereiding van het middel
kan ik, daar mijn arbeid nog niet is voltooid, nog
geene opgaven doen, en moet ik mij dienaangaande
eene latere mededeeling voorbehouden."
Hel middel bestaat uit een bruinachtig, helder
vocht, hetwelk op zichzelf, alzoo zonder bijzondere
maatregelen van voorzorg, bewaard kan worden.
Voor het gebruik moet het echter min of meer ver
dund worden. En verdunningen zijn, ook met ge
distilleerd water gedaan, ontbindend. Om dit te
verhoeden, moeten de verdunningen door hitte ge
steriliseerd en onder een afsluiting van watten be
waard worden, of wat gemakkelijker is, met eene
0.5 percents phenol-oplossing samengesteld worden.
een kalkoensche liaan in blinde woede en
probeerde het paard aan te vallen. Een pauw
begon, tengevolge daarvan, luid te schreeu
wen en een hofhond kwam luid blaffend
aansnellende eenden en ganzen snaterden,
de pony hinnikte en de varkens knorden,
kortom, het was een lielsch concert, tenge
volge waarvan aan een der gesloten ramen,
die zeker sinds jaren niet schoongemaakt
waren, een nieuwsgierige verscheen, die weldra
zelf te voorschijn kwam, een livrei-bediende,
die op het rijtuig toetrad.
Daar men bij dit helsche lawaai zijn eigen
woorden nauwelijks kon verstaan, reikte
Dolores eenvoudig den bediende haar kaartje
toe, terwijl haar eigen bediende de trede van
het rijtuig neersloeg.
De schunnig uitziende lakei las eerst den
naam en verdween toen met het kaartje in
huis.
Terwijl de hofhond voortging woedend te
blaffen en de koetsier moeite had de paarden
in bedwang te houden, en de ganzen en
eenden nieuwsgierig de wagen omringden,
nam Dolores het zoogenaamde slot op, een
ontzettend verwaarloosd uitziend gebouw uit
het begin dezer eeuw, stijf eu smakeloos
gebouwd, van welks muren de kalk overal
afgevallen was en in welks dak door de gaten
van afgewaaide pannen de binten te zien
waren.
Doch nauw had Dolores de laatste opmer
king gemaakt, 'toen men daarbinnen zware
schreden snel een trap af hoorde komen en
graaf Schinga zelf zijne gast te gemoet snelde,
lnplaats van eene verwelkoming, riep hij eerst
Beter is echter een versch gemaakte oplossing. De
insluiting geschiedt met een spuit, voorzien van
een kleinen elastieken bal en zonder zuiger. Daaraan
sclffijft Koch bet toe, dat er bij meer dan duizend
insluitingen geen enkel abces is ontstaan.
Als plek voor de toepassing kozen wij, zegt
bij na eenige pogingen op andere plekken, de
ruigebuid tusschen de schouderbladen en in de
Ierfiestreek, omdat de inspuiting op die plaatsen de
minste, in den regel zelfs volstrekt geen plaatselijke
reactie vertoonde en nagenoeg geen pijn veroor
zaakte."
Van bet onverdunde vocht is bij gezonde, vol
wassen menschen 0.25 kub. centimeter voldoende
ora eene intensieve werking voort te brengen.
„Kenteekenen, die van inspuiting van 0.25 kub.
centimeter bij den mensch ontstaan, heb ik bij mij-
zelven van eene aan den bovenarm gedane inspui
ting waargenomen, welke de geleerde daarna
beschrijft.
De gezonde mensch reageert op 0.01 kub. cen-
tira. in bet geheel niet meer, of op zeer onbedui
dende wijze, en evenmin zieken, mits zij niet tu
berculeus zijn. Doch geheel anders wordt bet bij
teringlijders. Wanneer men bij dezen dezelfde dosis
van bet middel inspuit, dan treedt er terstond eene
sterke algemecne en plaatselijke reactie in (Aan
kinderen van 3 tot 5 jaar is een tiende dezer dosis,
dus 0.001, aan zeer zwakke kinderen slechts 0.0005
kub. centim. toegediend, en daarmede eene krachtige,
hoewel niet zorgwekkende reactie verkregen). De
lichaamstemperatuur stijgt tot over 39, vaak tot 40
en zelfs tot 41 graden. Daarbij komen pijn in de
ledematen, prikkeling tot hoesten, groote matheid,
dikwijls onpasselijkheid en braken. De aanval begint
in den regel 4 a 5 uren na de injectie en duurt
Ï2 tot 15 uren. „De zieken worden door dezen
aanval merkwaardig weinig aangetast en gevoelen
zich, zoodra hij voorbij is, betrekkelijk wel, gewoon
lijk zelfs beter dan er vóór."
Bij lupus-lijders treden veranderingen in, welke
de specifiek anti-tuberculeuse werking van het mid
del op hoogst verrassende wijze doen aanschouwen.
„Als bijzonder gewichtig bij dit proces moet aan
gestipt werden, dat de veranderingen zich volstrekt
tot de lupeuse plekken der huid bepalen. Zelfs de
kleinste en onaanzienlijkste in het weefsel verborgen
knoopjes ondergaan mede het proces en worden
ten gevolge der zwelling en kleurverandering zicht
baar, terwijl het eigenlijke litteekenweefsel, in het
welk de lupeuse veranderingen geheel afgeloopen
zijn, onveranderd blijft.
„De waarneming van eenen met het middel be
handelden lupus-lijder is zóó leerzaam en moet te
vens zóó overtuigend met betrekking tot het spe
cifieke karakter van het middel werken, dat ieder,
die zich met het middel wil bezig houden, zijne
proefnemingen, waar het slechts eenigszins mogelijk
is, met lupus-lijders moet beginnen," zegt Koch.
„Minder treffend, maar toch voor het oog en het
gevoel nog waarneembaar, zijn de plaatselijke reac.
den hond een donderend: „Wil je wel eens
stil zijn!" toe, en toen dit hielp, begroette
hij Dolores, hielp haar uit het rijtuig en bood
haar zijn arm aan.
„Vreeselijk aardig van u, barones, om ons
op te zoeken," riep hij uit. „Mijne vrouw
verheugt er zich in u te zien, breng u
gelijk naar haar toe. Ik moet haar echter
verontschuldigen, dat zij nog cn negligée is,
wegens de warmte, weet u. Och, als men
buiten woont, hindert dat niet, wat?"
Dolores verzekerde hem, dat het werkelijk
niet hinderde, zij kwam immers om de gravin
en niet om haar toilet.
„Haliahalacht Schinga schaterend, „goed
geantwoord. Komt goed bij ons, lieve barones.
Mooi weer, wat?"
Eindelijk waren zij boven aan de steile
trap en Schinga opende dicht daarbij een
deur.
„De barones von Falkner, lieve Bronislava!"
riep hij door de kier.
„Zij is welkomantwoordde een stem in
de Fransche taal en Schinga stiet nu de deur
open, Dolores in een zoo donker vertrek
voerend, dat deze eerst niets kon zien wel
bemerkte zij, dat een ondoordringbare rook
van Turksche tabak de kamer vulde.
Uit deze schemering loste zich eene kolos
sale vrouwelijke gestalte op, in een loshangend
wit kleed gehuld, in welke Dolores gravin
Schinga vermoedde.Een tot aan den oksel naakte
arm met een zonderlingen spiraalvormigen
armband werd haar toegestoken en de gestalte
zeide langzaam„Het verheugt mij zeer
kennis met u te maken, barones; hoe vaart
ties bij tuberculose der lymphklieren, beenderen,
gewrichten enz. Reactie in de inwendige organen,
met name in de longen, ontsnapt daarentegen aan
de waarneming, tenzij men het ietwat vermeerderde
hoesten en opgeven der longlijders na de eerste in
jectie tot eene plaatselijke reactie terugbrengen wil.
In dergelijke gevallen domineert de algemeene reactie.
Evenwel moet men aannemen, dat ook hier soort
gelijke veranderingen plaats grijpen, als bij lupus
direct werden waargenomen."
„Ik geloof niet te ver te gaan, wanneer ik aan
neem, dat het middel in de toekomst een onont
beerlijk diagnostisch hulpmiddel vormen zal. Men
zal daarmede in staat zijn, twijfelachtige gevallen
van beginnende tering zelfs dan te onderkennen,
wanneer het niet gelukt, in het speeksel of door
een pbysiseh onderzoek zekerheid te verkrijgen. Klier-
aandoeningen, verborgen beenderen-tnberculose, twij
felachtige huid-luherculose en dergelijke andere ziek
ten zullen gemakkelijk en zeker te herkennen zijn.
In oogenschijnlijk afgeloopen gevallen van long- en
gewrichts-tuberculose zal men kunnen vaststellen,
of de ziekte werkelijk reeds haren afloop bereikt
heeft, en of er nog niet enkele aangestoken plaat
sen voorhanden zijn, van waar de ziekte, als eene
onder de asch smeulende vonk, later opnieuw zou
kunnen om zich grijpen.
„Veel gewichtiger evenwel, dan in zijne werking
tot diagnostische doeleinden, is het middel in zijne
geneeskracht", zegt de geleerde.
Het middel doodt niet de tuberkelbacillen, maar
het tuberculeuse weefsel. „Daarmede is echter ook
terstond en bepaald de grens aangegeven, tot welke
de werking van het middel zich vermag uit te
strekken. Het kan alleen op het levend tubercu
leuse weefsel invloed uitoefenen. Op reeds afge
storven kaasachtige massa's, necrotische beenderen
enz. werkt het niet, evenmin als op het weefsel, dat
door het middel zelfs reeds tot afsterven is gebracht.
In zulke doode weefselmassa's kunnen de altoos nog
levende tuberkel-bacillen huisvesten, die óf met het
necrotische weefsel worden uitgestooten, óf echter
misschien ook, onder bijzondere omstandighedeu,
weder in het nabijgelegen nog levende weefsel zou
den kunnen indringen. Op deze eigenschap moet
nauwkeurig worden acht gegeven, wanneer men van
hare genezende werking op juiste wijze partij wil
trekken. In de eerste plaats moet het nog levende
tuberculeuse weefsel tot afsterven worden gebracht,
maar vervolgens alles in het werk worden gesteld,
om het doode zoo spoedig mogelijk, bijv. door chi
rurgische hulp, te verwijderen. En waar dit niet
mogelijk is en alleen door eigen hulp van het or
ganisme de afzondering langzaam kan plaats hebben,
moet, door voortgezette toepassing van het middel,
het in gevaar gebrachte levende weefsel worden be
schermd tegen het terugkomen der parasieten,"
Men zal dus, teneinde den zieke voor nieuwe in
fectie te behoeden, met langzaam vermeerderde doses
en met tusschenruimten de behandeling moeten
voortzetten.
gij? Hyppolit, trek toch de jalousiën
eens op."
Terwijl graaf Schinga aan dit verzoek vol
deed, voerde de gravin Dolores naar een sofa,
die eigenlijk meer cliaise-long was en Dolores
bemerkte toen ook aan den linkerarm der
gravin een zelfde zonderling rierand als aan
den rechter.
De geopende jalousiën lieten nu een vertrek
zien, dat eens kostbaar moest zijn ingericht,
maar thans zeer afgetakeld was. Het was
geheel Turksch opgesierdmet goud door
weven tapijten bedekten de wanden, de vloei
en de sofa's en rozehouten meubels enz.
voltooiden het ameublement. Op een daarbij
behoorend tateltje voor de sofa stonden op
een blad een nargileh (Turksche pijp), een
kistje met tabak, een schoteltje met gecon-
fijte vruchten en daarnaast lag een nieuwe
roman van Zola, half opengesneden.
„Ziezoo," zeide Schinga, „nu hebben we
licht en kunnen eens praten. Dus, lieve
barones huviel hij zichzelf in de rede,
terwijl hij verschrikt achteruit en naar de
deur week, „doe die akelige dieren toch weg,
Bronislava
De gravin hief lachend de beide armen in
de hoogte en nu voer ook Dolores de schrik
door de leden, want de zeldzaam gevormde
armbanden, die zij droeg, waren levende,
koude, gladde, kleine slangen, die nu blik
semsnel in alle richtingen hunne koppen be
wogen.
„Wat, barones, zijt ge ook al bevreesd
voor deze lieve, kleine dingen riep de gravin
verbaasd, toen zij zag, hoe Dolores naar de