HELDERSCHE-
NIEU WEDIEPER COURANT.
N*. 151.
Jaargang 48.
Woensdag 17 December 1890.
Nieuwsblad voor Hollands Noorderkwartier.
J. H, VAN BALEN.
63 DOLORES.
„F,i; deselpereert nimmer I'
Jan Pietertx. Oom.
Het Vaderlaudt ghetrouwa
Blijf ick tot in den doot.
Wilhelmuslied.
VersotHJnt lederen Dinsdag, Dondlordas ©n Zaterdag.
Abonnoraentsprija per 3 maanden.
Voor de courant binnen de gemeentef 0.70, met Zondagsblad f 1.
tv n naar de overige plaatsen van Nederland 0.90, au 1-25
c naar alle landen, die in het postverdrag
zijn opgenomen (inbegrepen Oost-
Indië en Amerika)1.75, 2.10
t D naar Zuid-A frikn 2.50, vu 3.
REDACTEUR-UITGEVER
Molenplein 162/163.
HELDER.
Pr ij s der advertentiën:
Van 15 regels 30 cent, elke regel meer 6 cent. Bij abonnement naar gelang van de
hoeveelheid regels aanmerkelijk lager.
Ingezonden mededeelingen en aanbevelingen, geplaatst tusschen den tekst, per regel 10 ot.
Advertenticn voor liefdadige doeleinden3,
Dienstaanbiedingen voor den werkenden standS
Agenten in het buitenland: België, Mr. N. Bertoux, Agence de publicité, 12 Rue Ste-Gudule, Bruxelles; N.-Jersey en Omstreken: Mr. P. Langeveld Mz., Okonite Co, Passaic.
Zij, die zich met
1 Januari a. s. op
deze courant abon-
neeren, ontvangen de tot dien
datum verschijnende num
mers gratis.
NEDERLAND.
HELDER, 16 December.
Woensdag of Donderdag a. s. zal ten Hove
de „cour" plaats hebben voor hen, die toegelaten
zijn om bij H. M. de Koningin-Regentes rouw
beklag te doen.
Onder de vele onderdeden van den Konink-
J::"" en begrafenisstoet, welke de aandacht trokken
^Wegens hetgeen er aan ontbrak, behoorde ook
de groep der oude generaals, die 's Konings
ordeteekenen droegen. Niet omdat deze grijze
militairen zeiven een onwaardig figuur maakten,
integendeelmaar omdat men vrij algemeen van
oordeel was, dat, waar de kamerheeren bij 't dragen
van de kist werden „bijgestaan" door onderof
ficieren, ook die generaals wel eenige adsistentie
hadden mogen hebben. Evengoed als het pro
gramma nauwlettend gezorgd had voor het aantal
lakeien „gaande naast elk portier", had het dit
ook wel kunnen doen voor de dragers der kost
bare orden.
Dat dit niet overbodig was, had men bijna
bewezen gevondenwant op een gegeven oogen-
blik, nabij den Rijswijkschen weg, schoot
naar de „H. Ct." verneemt eensklaps een
slampamper uit de toeschouwers op generaal Van
der Heyden af en voegde hem toe, op de met
edelgesteenten versierde kruizen wijzende„geef
mij dat maar, dat is het beste van den heelen
boel!" Daar de kerel 't gelukkig maar als een
soort van grap deed en de generaal hem met
één blik alle lust voor verdere aardigheden ont
nam, liep 't hiermede afma. - 't had ook anders
kunnen gaan.
Een ander voorval, dat nog niet vermeld is
geworden, is dat op den Deftschen weg cle band
van een der wielen van den lijkwagen is losge
raakt en moest verwijderd worden, zoodat men
in voortdurende vrees heeft verkeerd, dat de
rouwkoets zou bezwijken, eer de kerk was bereikt.
Feuilleton Tan de Heldersche- en Nieuwedieper Courant.
Roman van Gravin EUFEMIA BALLESTREM.
(Uit het D u i t s c h.)
X.
Ich aprach zum Adler: Spanne Dein Gcfieder,
Und für das lierz, das kalt sicu inir entzog.
Hol' einen Punkcn Gluth vom Himmel nieder.
Der Adler sprachEs ist zu Hoch I
E. Geibel, nach Franijois Coppée.
Een gloeiend heete Junidag. De wolken-
looze hemel spant zich als een diep-blauw,
grootsch koepeldak uit over het. lieflijke
landschap van den Valkenhof, geen zuchtje
beweegt de bladeren en twijgen van de
prachtige hoornen van het park, slechts de
bontgekleurde insecten >of een rustelooze
zwaluw zwieren door het luchtruim. De
zangvogels zitten in het diepe lommer weg
gekropen en kweelen slechts zachtjes hun
lied. Evenals de mensch, voelen zij dat
drukkende zwoele in de lucht en de vrees
voor onweder en storm, dat de volgende
nacht misschien zal brengen.
Het liep reeds tegen den avond, toen Do-
lores den Valkenhof verliet om in het park
koelte te zoeken. Zij was ontstemd door
een gesprek met dokter Rusz, die bij haar
gekomen was, om haar te helpen bij het in
orde brengen der schilderijenzaal.
Het midden van die zaai werd ingenomen
door een kolossalen tafel, bedekt met pracht-
Volgens een hier te lande ontvangen par
ticulier telegram, is de heer Th. van Dissel,
assistent-resident van Blitar, overleden.
Men verneemt, dat de apostolische inter
nuntius aan de Koningin-Regentes een eigen
handig schrijven van rouwbeklag van Z. H. Paus
Leo XIII heeft doen toekomen.
De volgende vragen zijn in het voorloopig
verslag over de Surinaamsche begrooting aan den
minister van Koloniën gesteld.
1. Hoe is het verlof van mr. Kalff overeen te
brengen met het organiek besluit op de verloven
van zS November 1S86, dat den Gouverneur
slechts het recht geeft buitenlandsch verlof, onder
genot van verlofstractement, te verleenen wegens
langdurigen dienst of wegens ziekte
2. Op welken rechtsgrond steunt de bevoegd
heid van den Gouverneur tot het verleenen der
concessie aan een Engelsche firma, Garnett en
VVenker, tot exploitatie van de balata over een
oppervlakte van niet minder dan 320.000 hect
aren
3. Waarop is gegrond de bepaling van een
uitvoerrecht van 5 cent per Kg. balata, daar de
bestaande verordening alleen uitvoerrechten kent
op ruw goud en cacao?
4. Waarom is nog geen gevolg gegeven aan
de toezegging des ministers om het onderwerp
der uitgifte van grond voor de exploitatie van
balata bij verordening te regelen of de conces-
sien door de Koloniale Staten te doen goed
keuren
5. Was de Gouverneur bevoegd aandeheeren
Gonggrijp, van Rietschoten en van Meurs con
cessie te verleenen tot het doen van onderzoek
naar de aanwezigheid van goud in de beddingen
van nagenoeg alle stroomen in de Kolonie, zelts
van de Marowyne en Tapanahony (voor deze
laatste rivieren is daarop reeds teruggekomen)
6. Had de Gouverneur, krachtens de bestaande
verordeningen, vrijheid bepalingen nopens vrij
stelling van belastingen enz., te makeu in het
contract met de Handelmaatschappij betreffende
de immigratie van Javanen in Suriname en zal
de minister de gewijzigde overeenkomst aan de
Kamer overleggen
7. Is de Gouverneur, die -het gebruik heeft
van hótel en aanhoorigheden, ook bevoegd en
gemachtigd als eigenaar over domeingoederente
beschikken
8. Waarom is de huurprijs voor een nieuwe
militaire cantine niet op de begrooting gebracht?
9. Heeft de Gouverneur het recht om, ten be
hoeve eener particuliere aangelegenheid, de mail
boot aan te houden
Opnieuw werd aangedrongen op een nauw
keurig onderzoek der vraag, of werkelijk de
Gouverneur verboden had brieven te verzenden
werken van allerlei soort en er om heen
stonden gemakkelijke fauteuils. In de hoeken
waren groepen palmen aangebracht met witte
busten, en langs de met rood fluweel be
hangen wanden had Dolores, met behulp
van den met de kronieken der familie goed-
bekenden dokter Rusz, de portretten in ver
schillende groepen verdeeld, zoodat die uit
elke eeuw bijeen waren gevoegd. Het mid
delpunt van de groep der 17ae eeuw werd
gevormd door het schoone portret van de
vbooze vrijvrouw" en Dolores had het boven
dien nog in eene kostbare, in dat tijdvak
tehuis behoorende lijst doen zetten.
Toen alles gereed was en de helpers ver
trokken waren, had dokter Rusz gezegd
//Zoo, dat is klaar, nu is alles voor de
ontvangst van uwe vorstelijke gasten gereed,
lieve Dolores."
//Ja," knikte zij, „maar die gedachte heeft
mij niet doen besluiten dit alles zoo in te
richten als het nu is. Het is mijn plan het
gelieele slot op deze wijze voor een toekom
stig geslacht in te richten en ik reken daar
bij zeer op uw raad.
//Als die u inderdaad nuttig kan zijn, dan
is die tot uwen dienst,* zeide de dokter, be
scheiden de oogen neerslaande. //Maar gij
spreekt met zooveel zekerheid van een toe
komstig geslacht en toch weet ge, dat het
geslacht Von Falkner nog slechts vier oogen
telt."
z/Ja, dat weet ik," zeide zij, steeds nog
bezig alles in oogenschouw te nemen, //maar
men kan eigenlijk maar op twee oogen re
kenen, want als de mijne zich sluiten, dan
is dat van niet den minsten invloed op den
stamboom.
met de Koloniale stoomboot „Curacao", waar
mede mr. Kalff 1 Januari 11. naar Nederland is
vertrokken.
Aan den min. van Binnenl. Zaken is door
de Commissie van Rapporteurs voor hoofdstuk
V van de Staatsbegrooting mededeeling aan de
Kamer verzocht van de redenen der afwijzende
beschikking op de aanvragen van gemeenten om
vrijstelling van de heffing van schoolgelden en
van de uitkomsten van het onderzoek over de
vraag, of instellingen van weldadigheid, die al of
geen subsidie genieten, bijzondere scholen of in
richtingen voor opleiding van onderwijzers door
geldelijke bijdragen steunen.
Men schrijft uit Enschedé aan „HetVad."
dat de gemoederen daar zeer bewogen zijn door
het feit, dat de heer v. G., een geacht ingeze
tene en fabrikant, en nog een ander in de
groote sociëteit aldaar gedeballoteerd zijn, volgens
de algemeene opinie, die ook door den heer v.
G. gedeeld wordt, omdat zij Israëlieten zijn.
In een open brief aan de leden dier sociëteit,
verwijt de heer v. G. der meerderheid haar voor
oordeel. Het feit heeft echter ook andere ge
volgen. Een Enschedésche fabrikant vervoegde
zich nl. dezer dagen bij een Joodsch koopman
te Amsterdam, met wien hij gewoon was te
handelen en wien hij dan ook ditmaal weer zijn
monsters aanbood.
De Amsterdammer verklaarde echter geen tijd
te hebben om zaken te doen, daar hij onmid
dellijk naar de sociëteit moest om een Jood te
gaan debajloteeren.
Te Scheveningen zal van den isten Juni
1891 af, gedurende vier maanden, eene Inter
nationale Sporttentoonstelling gehouden worden
in den ruimsten zin des woords. Zij zal alle
fabrikaten, voortbrengselen, voorwerpen en werk
tuigen, zoo in natuurlijke groote als in model,
die betrekking hebben op het sport wezen, omvat
ten, zoomede litteratuur, photographién enz.
daarvan.
Uit het Voorloopig Verslag der Tweede
Kamer over des heeren Bahlmann's wetsvoorstel
tot verlaging van den zoutaccijns is, als wij goed
tusschen de regels lezen, af te leiden dat het zeer
weinig kans op aanneming heeft.
De rechterzijde schijnt er nl. den minister Godin
de Beaufort, die al lang geleden een soortgelijk
voorstel beloofde, de eer van te willen laten, zij
spreekt er zelfs hare „bevreemding" over uit, dat
een lid van die zijde der Kamer, „welke de
Regeering pleegt te steunen", het initiatief nam,
alsof hij den bevrienden minister een vlieg wilde
afvangen.
En anderen maakten de opmerking, dat het
al zeer vreemd klinkt, een voorstef tot verlaging
„Wie weet," merkte dokter Rusz op zon
derlingen toon op.
z/Neen, in liet geheel niet," hernam Do
lores kalm, //ik beteeken niets voor het ge
slacht der Falkners en ik wensch alleen dat
baron Alfred voor den verderen luister daar
van zorgt. Ik ben als eene indringster ge
heel onverwacht in de erfopvolging gekomen
en daar het mij niet gelukt is de erfenis aan
een ander over te doen, wil ik ze zoodanig
bewaren, dat mijn erfgenaam nimmer zal te
klagen hebben over den korten tijd dat de
Valkenhof in mijn bezit is geweest."
Dokter Rusz keek haaronderzoekend aan.
„Gij spreekt, alsof ge groote haast had
met den boel in orde te brengen," zeide hij
lachend.
„Zeker," zeide Dolores rustig, „want ik
weet den dag en het uur niet waarop ik
sterven zal."
De dokter schudde nadenkendhet hoofd.
„Neen, neen, we weten het niet," zeide
hij, alsof hij in zichzelf sprak. „Maar naar
menschelijke berekening is de dag nog ver
af. Nu, het is altijd goed zijn toekomstige
woning te bestellen."
„Ja, en de eenige vreugde die ik aan den
Valkenhof zal beleven," riep Dolores levendig
uit, „is alles in het lieve oude huis goed in
orde en bewoonbaar te laten maken."
„Zouden de inkomsten daartoe echter wel
toereikend zijn?" vroeg Rusz lachend en met
loerenden blik.
Dolores kleurde over deze onvoegzame
vraag en was eerst van plan zich te houden
alsof zij het niet gehoord had, doch zij
bezon zich.
„Alle verbeteringen zullen uit mijn eigen
van deze belasting op een der eerste levensbe
hoeften te zien indienen door'denzelfden heer
Bahlmann, die door graanrechten den broodprijs
wil verhoogen.
Herstelling van den westelijken viaduct te
Amsterdam komt ook den minister van Water
staat enz. noodzakelijk voor. Intusschen hebben
zich in den toestand geen verschijnselen voorge
daan, welke oogenblikkelijke vrees voor de vei
ligheid" zouden wettigen. Nopens de wijze, waarop
de herstelling zal plaats hebben, is nog geen
beslissing genomen. Het rapport der commissie
is in Mei met het advies van den directeur voor
de spoorwegen en een, naar aanleiding daarvan
uitgebracht nader rapport der commissie, in
handen gesteld van cle Holl. IJz. Spoorweg-
Maatschappij, die met de uitvoering van het werk
zal worden beiast, met uitnoodiging om, zooveel
noodig rekening houdende met de gegevens in
die rapporten vervat, een ontwerp voor de ver
nieuwing van den viaduct ter beoordeeling in te
zenden. Met het oog op de uitgebreide studie,
welke het onderwerp vordert, is daaraan door die
maatschappij nog niet voldaan.
Suriname is met het algemeen telegraafnet
verbonden. Het tarief der telegrammen naar
Paramaribo bedraagt, bij verzending over New-
York en Key-West,- van alle kantoren in Neder
land f 8.12 per woord.
Bij het onderzoek van naturalisatie-wets
ontwerpen wekte het in één afdeeling der T weede
Kamer bevreemding, dat zoo gewichtige betrek
kingenals door den heer O. A. Burnaby Laurier
zijn vervuld, aan een niet-Nederlander worden toe
vertrouwd. Wel vond men hiervoor de verkla
ring in het feit, dat genoemde ambtenaar in Indié
is geboren doch dit gat aanleiding om tot de
Regeering de vraag te richten, of het niet wensche-
lijk zou zijn, het verkrijgen van het Nederlander
schap voor kinderen van vreemdelingen, in onze
Koloniën geboren, afzonderlijk te regelen en
gemakkelijker te maken.
In overeenstemming met de opmerkingen
der Commissie van Rapporteurs is door de Re
geering bij wijziging van hoofdstuk 1 der Staats
begrooting van 1891 voorgesteld het bedrag van
het inkomen der Koningin, in afwachting van
hetgeen daaromtrent in de bij art. 24 der Grond
wet bedoelde wet zal worden bepaald, voorloopig
voor „memorie" uit te trekken.
Verder is in dat hoofdstuk het jaarlijkscli inko
men der Koningin-weduwe geraamd op de bij
art. 28 der Grondwet vastgestelde som van
f 150.000.
middelen worden bestreden, en de inkomsten
van den Valkenhof, die ik niet eens wil
aanraken, zal ik in soliede papieren laten be
leggen," zeide zij koel en langzaam, met
bijzonderen nadruk, die niet vrij van bitter
heid was. „Niemand zal ooit kunnen zeggen,
dat ik ook zelfs een cent daarvan verkwist
heb."
„O, hoe edelriep Rusz bewogen uit.
„Maar beste Dolores, wien zou het ooit in
vallen een dergelijk verwijt tot u te richten
Elke bezitter van den Valkenhof is gerechtigd
de inkomsten van den Valkenhot te gebruiken
zooals hij dat wil. In het bijzonder met u
zijn zulke gedachten misplaatst, daar het tocli
te verwachten is, dat, naar den in het tes
tament van uwen oom uitgesproken wensch,
en naar die van Alfred's moeder, om niet
eens van den mijne te spreken, de laatste
Falkner en de tegenwoordige bezitster een
maal voor het huwelijksaltaar zullen
„Genoeg!" viel Dolores hem gebiedend in
de rede. Zij was opgesprongen en stond
nu ernstig en bleek voor hem. „Ik had u
meer kieschheid toegedacht en gehoopt, dat
niemand meer van die passage in het testa
ment zou spreken. Uwe wenschen en die
van uwe vrouw hebben niet den minsten
invloed op mijn plannen en gelukkig, geloof
ik, ook niet op die van baron von Falkner.
Hij of zijne kinderen zullen eens de erfge
namen zijn van het goed, ter wille waarvan
ik reeds zoo menig bitter oogenblik gehad
heb."
(Wordt vervolgd.)
