HELDERSCHE-
NIEU WEDIEPER COURANT.
M. 31. Vrijdag 13 Maart 1891.
Jaargang 49.
Nieuwsblad voor Hollands Noorderkwartier.
E N
J. H. VAN BALEN.
m
DOLORES.
,Er. deseapereert nimmer I'
Jan Pietersz. Co en.
Het Vaderland! ghetrouw»
Blijf ick tot in den doot:
Wilhelmuslied.
Versonijnt lodoron Dinsdag, Donderdag en. Zaterdag.
Abonnementsprijs per 3
Voor de courant binnen de gemeente
0 ff u nanr de overige plaatsen vati Nederland
naar alle landen, die in het postverdrag
zijn opgenomen (inbegrepen Oost-
Indië eu Amerika)
naar Znid-Afrika
maanden.
0.70, met Zondagsblad f 1.05
0.90, 1.35
1-75.
2.50,
2.10
S.—
REDACTEUR-UITGEVER
Molenplein 162/163.
HELDER.
Prijs der advertentiën:
Van 15 regel» 50 cont, elke regel meer 10 cent. Bij abonnement, naar gelang van de
hoeveelheid regels, aanmerkelijk lager.
Ingezonden mededeelingen en aanbevelingen, geplaatst tusschen den tekst, per regel 15 ot
Advertentiën voor liefdadige doeleinden5
Dienstaanbiedingen voor den werkenden »tand. 5,
Agenten in het buitenland: België, Mr. X. Bertoux, Agence de publicité, 12 Rue Ste-Gudule, Bruxelles; N.-Jersey en Omstreken: Mr. P. Langeveld Mz., Okonite Co, Passaic.
NEDERLAND.
HELDER, 12 Maart.
Het Bestuur der Liberale Unie heeft rond
gezonden het volgende ontwerp-manifest, hetwelk
het voorstelt vanwege de Liberale Unie tot de
kiezers te richten met het oog op de aanstaande
verkiezingen voor de Tweede Kamer der Sjaten-
Generaal.
Aan de Kiezers!
De Tweede Kamer der Staten-Generaal, voortge
komen uit de verkiezingen van 1888, zal weldra
hare loopbaan hebben volbracht. Nog enkele
maanden en wederom z.ullen de kiezers geroepen
worden tot samenstelling van dien tak der Verte
genwoordiging. Het Nederlandsche volk heeft zich
dus rekenschap te geven van hetgeen het thans ten
einde spoedend tijdperk voor 's lands belang heeft
opgeleverd. Met de daarin opgedane ervaring voor
oogen, zal het hebben te beslissen, in welke rich
ting 's lands zaken zullen worden bestuurd in
de eerstvolgende wetgevende periode.
Het beleid der tegenwoordige meerderheid heeft
alom teleurstelling gebaard. Bedriegen niet alle
teekenen, dan wendt het land zich af van partij
en, die getoond hebben zijne behoeften niet te
begrijpen, veel minder die te kunnen bevredigen
dan verlangt het niet anders, dan zijn vertrouwen
te hergeven aan eene waarlijk liberale staatkunde.
En voorzeker zal de natie bereid zijn dat te doen,
wanneer deze staatkunde blijk geeft van hare ernsti
ge begeerte om zich te wijden aan het tot stand
brengen van de hervormingen, die het belang van
het Nederlandsche volk eischt.
Welke die hervormingen zijn, wat dus het
wachtwoord moet wezen bij de aanstaande verkie
zingen, ons schijnt het niet twijfelachtig.
De kiesbevoegdheid voor de Tweede Kamer
der Staten-Generaal worde door onbekrompen toe
passing van het voorschrift der Grondwet uitgebreid
ook lot den kring der werklieden, die reeds te
lang daarvan verstoken bleef. De wetgever ga aan
stonds zoover, als eene eerlijke uitlegging der Grond
wet hem veroorlooft. Onder vaststelling van de
uoodige waarborgen tegen misbruik, geve hij het
kiesrecht aan alle meerderjarige mannelijke Neder
landers die, bij eene eigenhandig geschreven aan
vrage aan het plaatselijk bestuur hunner inwoning,
hun verlangen te kennen geven om op de kiezers
Feuilleton rail de Heldersche- eu Niauwedieper Courant.
Roman van Gravin EUFEMIA BALLESTREM.
(Uit het Duitse h.)
Zoo stond zij daar, in het wit gekleed, zonlicht
in het schitterende, gouden haar, als eene elf, als
een bovenaardsch wezen, en zong een lied, welks
weeke modulatie, welks als zuchten klinkende melo
die wonderlijk bij het heerlijke natuurtafereel paste.
Het was een Italiaansch lied, dat veel gezongen en
overal bekend is, maar dat hier met een ongewoon
meesterschap werd voorgedragen:
„Ich möchte sterben, wenn die Frühlingslüfte
Vom heiterm Himrael lau die Erd' durekwehen,
Wenn ueue Blüthen hauchen neuc Diifte
Die Schwalben sorgend nacb dein Xestlein scben.
Icb möchte sterben, wenn die Sonne nieder
Am Himmel sinkt und schon die Veilcheu traumen,
Da tlicht zn Gott die miïdc Seele wieder,
_Zu unbegrenzten, friibliugsliellen Kauineu.
Doch wenu der Storm rast und die Blitze Hammen,
Wenn finstre Wolken durch die Lüfte jagen,
Und wirbelnd treibt das welke Laub zoaammen,
Mocht' ich nicht sterben, nicht hinaus mieh wagen.
Ich möchte sterben, wenu die Sonne nieder
Am Himmel sinkt und sobon die Veilchen trüumen,
Da tlicht zu Gott die mudc Seele wieder
Zu unbegrenzten, friihlmgsbellen itaumen."
En toen Falkner daar stond te luisteren zonder
door de zangeres te worden gezien, kwam hem
opeens de teekening te binnen, die den omslag van
het blad van dit lied versierde, en dat hij eens in
Naar het Italiaansch van L. M. Cognetii. Vertaling
van da achrijfiter.
lijst te worden geplaatst, of op eene andere door
de wet voor te schrijven wijze toonen te kunnen
lezen en schrijven en belang te stellen in de open
bare zaak. Behalve de bedeelden en de overige in
de Grondwet aangewezenen, blijven daarbij echter
uitgesloten zij van wie blijkt, dat zij niet in staat
zijn zelf in hun onderhoud en in dat van hun
gezin te voorzien. Persoonlijke invulling van het
stembiljet in het lokaal der stemming worde voor
geschreven.
Hervorming van het samenstel onzer
belastingen worde met alle kracht ter hand ge
nomen. Niet langer worde gedraald met de invoe
ring eener progressieve directe belasting, die een
einde maakt aan het onduldbaar privelege, dat het
roerend vermogen thans geniet. In verband daar
mede moet de patentbelasting hetzij opgeheven,
hetzij vervormd wordende accijnzen op eerste
levensbehoeften moeten vervallen, de druk der
mutatierechten moet worden verlicht. Zoo noodig
worde de successiebelasting uitgebreid, echter zoo
danig, dat, voorzoover zij in de rechte lijn wordt
geheven, de kleine vermogens in geen geval zwaarder
worden belast. In het algemeen worde gewaakt
tegen te zware belasting van den kleinen middenstand
en rekening gehouden met de belangen van den
landbouw, dien gewichtigen tak van onze volks
welvaart.
Met deze hervormingen moeten maatregelen ge
paard gaan, om de gemeenten in hare financieële
moeilijkheden te gemoet te komen.
Wordt uwe en onze wensch vervuld, dan zal, als
straks de stembus wordt geopend, het aanhangig
ontwerp tot regeling van den krijgsdienst, in
hoofdbeginselen ongewijzigd, dank zij de mede
werking van de meerderheid der liberalen, reeds
tot wet zijn verheven.
Mocht dit onverhoopt niet het geval zijn, dan
neme op het liberale program eene voorname plaats
ineene legerinrichting, in hoofdzaak overeenko
mende met het stelsel, in het ontwerp-Bergansius
neergelegd, eene legerinrichting die gegrond is op
het beginsel van den persoonlijken dienstplicht,
en welke getuigt, dat Nederland vast besloten is
zijne onafhankelijkheid en zijne neutraliteit tot het
uiterste te verdedigen.
Met betrekking tot het arbeidersvraagstuk
hebben wij in hoofdzaak slechts te herhalen, wat
daaromtrent in ons programma van 1887 werd
gezegd. Onze wenschen te dezen luiden
dat maatregelen worden verordend ter bevordering
van veiligheid en gezondheid in fabrieken en werk
plaatsen
dat aan iederen arbeiderreen wekelijksche rustdag
worde gewaarborgd
dat de verzekering van den werkman tegen on
gelukken worde geregeld en aan voorzieningen bij
ziekte, ouderdom en overlijden krachtig de hand
geslagen worde
Monrepos had gezienvóór de ondergaande
zon, die op de //droomende viooltjes" als het ware
neerziet, twee gevleugelde schaduwen, die zich
kussend tot elkander buigen.
„Vorrei raorir vorreimorir
aldus stierven de laatstewoo rden weg, als een snik.
„Dolores en hij stond naast haar, plotseling,
onverwacht, maar zij schrok niet van zijne ver
schijning, zij keek strak voor zich uit in het weg
stervende avondrood, alsof hij er niet was.
En het werd stil onder de bruine beuken aan het
Heksengat, stil, als in eene kerkslechts zijne
diepe, zware ademhaling was te hooren.
„V o r r e i mori r" herhaalde hij zacht. Waarom
zöudt g ij sterven Dolores P"
Zij keek hem aan, zonder een woord te uiten,
maar hij scheen geen ander antwoord noodig te
hebben.
«Ik was op den Valkenhof en wilde afscheid van
u nemen, want ik ga morgen heen," zeide hij een
oogenblik later, /;en prinses Alexandra laat u vragen
of ge voor mijn huwelijk naar Noordland komt."
„Ja," zeide zij werktuigelijk. Het was haar eerste
woord.
„Ja," herhaalde hij. „Vaarwel dan!" En hij
reikte haar de hand. En toen zij haar hand in de
zijne legde, zonder druk, alsof zij niet wist wat
zij deed, zeide zij, met een zonderlingen klank in
hare stem „Gij koint dan misschien ook wel op
mijn bruiloft?"
Alsof hij in bet hart getroffen was, trad hij terug.
„De erfprins," dacht hij en hij was er zóó van
vervuld, dat bij het woord uitsprak. Zij knikte.
„En gij hebt ja gezegd?" vroeg hij.
„Nog niet," antwoordde zij, „maar ik zal het
toch wel doen. Het is het beste, want hij is een
goed, edel meusch."
Q„En in weerwil daarvan zingt gij hier, dat ge
sterven wilt?" vroeg hij weder eu toen hij geen
antwoord kreeg voer hij, dicht naast haar tredend,
dat het vakonderwijs, met name het ambachts-,
fabrieks- eu landbouwonderwijs, van overheidswege
op afdoende wijze worde gesteund
dat het arbeidscontract bij de wet worde geregeld
en de naleving daarvan beter worde verzekerd door
eene ook buitendien hoog noodige vereenvoudiging
van ons procesrecht
dat tot vertegenwoordiging der arbeidersbelangen
adviseerende arbeidskamers worden georganiseerd.
En bovenal worde leerplicht ingevoerd, waar
aan thans, na beëindiging van den schoolstrijd,
geen beletsel meer in den weg staat.
De administratieve rechtspraak worde zoo
geregeld, dat de burger gevrijwaard is tegen wille-
keurige wetstoepassing door de overheid.
De nooden en behoeften binnen eigen grenzen
mogen Nederland niet doen vergeten de dringende
plichten die het heeft te vervullen als koloniale
mogendheid. Ook Indië biedt een ruim veld van
werkzaamheid voor eene vooruitstrevende staatkunde.
Zoo worde een gedeelte der bestuurstaak in
Indië van het centraal gezag overgebracht naar de
deelen. Er worde gestreefd naar gestadige vermin
dering van den druk, op de inlandsche bevolking
gelegd door heeren- en cultuurdiensten. Met vasten
tred worde op den ingeslagen weg voortgegaan en
worden maatregelen genomen, opdat ook de laatst-
overgeblevene der gouvernementscultures aan de
vrije industrie worde overgegeven.
Ten aanzien van het opium vraagstuk trachtemen
door eene afdoende regeling het misbruik te keeren.
De „Liberale Unie" vertrouwt, dat deze denk
beelden bij de aanstaande verkiezingen door de
liberalen eenparig zullen worden gehuldigd.
H. M. de Koningin-Regentes heeft jl. Maan
dag de 50 langst zitting hebbende leden van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal bij zich te
dineeren gehad.
De Kamerleden, allen in ambtscostuum, schaar
den zich in een der zalen van het Paleis volgens
den tijd dat zij zitting hadden, zoodat de heer
Van Kerkwijk als oudste lid zich aan het hoofd
van dezen kring van volksvertegenwoordigers
geplaatst zag.
Kort daarop verscheen H. M. de Koningin-
Regentes te midden van haar gasten en stelde
de voorzitter der Kamer, jhr. Beelaerts, elk der
leden, wederom naar rang van zitting aan H.
M. voor. De Regentes wisselde met elk een
woord.
De Kon. gastvrouw nam plaats in het midden
van den disch. Aan haar rechterhand was gezeten
de president der Tweede Kamer, de heer Beelaerts;
aan haar linkerhand generaal v. d. Schrieck, de
tweede voorzitter.
De tafel was prachtig met bloemen versierd,
het servies van zilver en het menu uitstekend.
voort„Als ik dat nog zeide, ik, DoloresIk,
omdat ik in blinden waan, in onzinnige verblinding
het grootste geluk van mij stiet, eene koninklijke
lelie in het stof trad en daarvoor in de plaats een
onbeteekenend bloempje kreeg! En dit geluk was
zóó dicht bij mij, en, denkt gij niet dat het mij
had kunnen gelukken het te verwerven
Doch in plaats van te antwoorden, wende zij het
schoone hoofd af en keek weder naar het avondrood,
dat in rozige en violette tinten wegsmolt.
„Dolores," zeide hij zacht en zich tot haar buigend.
„Dolores, slechts één woord! Had ik mijn geluk
kunnen verwerven of was het te hoog voor mij?"
„Te h 0 0 g is niets voor menschelijke wenschen,"
antwoordde zij, zonder hem aan te zien, en toen hij
met eene lichte uitroep van verrassing tot dicht bij
baar kwam, voer zij met zonderling bewogen stem
voort„Maar nu is het te laat!"
„Te laatherhaalde hij met bevende stem,
„welnu, Dolores, als het te laat is. vaarwel dan!"
„Vaarwel Alfred," klonk het met half verstikte
stem.
„Neen," zeide hij heftig, „neen, zóó ga ik niet
heen. Iets moet ik medenemen op deze reis door
het leven, iets, dat mij sterkt, iets, waarnaar ik
honger en dorst te gelijk. Gij moet me nog een
maal aanzien
Toen keek zij hem in de oogen, zonder spreken,
maar een lichtrood steeg in hare bleeke wangen op
en zij liet het blonde hoofdje zakken, terwijl een
onderdrukte zucht haar lichaam deed sidderen.
Daar opeens sloeg Falkner zijn arm om haar heen
en trok haar aan zijn borst en zoo rustte zij een
kort, zalig oogenblik.
„Dolores, ik heb je lief, van ganscher harte,"
fluisterde hij, „en nu weet ik, dat ook gij mij lief-
hebt."
„Ja," antwoordde zij eenvoudig, maar wat
lag er niet in dit korte woord. Daarna maakte
zij zich los uit zijne omarming.
Tegen kwart na acht was het diner afgeloopen
en werd in een der nevenzalen de koffie gepre
senteerd. H. M. de Koningin-Regentes
Koningin Wilhelmina was, als te zenuwachtig, op
aanraden der geneesheeren niet bij het diner
tegenwoordig geweest onderhield zich ook
toen met elk der gasten, zonder eenige uitzonde
ring. Het viel aan de leden op, met welk een
gemak H. M. zich in het Hollandsch wist
uit te drukken. Zij bleek volkomen op de hoogte
te zijn van de woonplaats van ieder der leden
en van de door hen bekleede betrekkingen. H.
M. verklaarde o. a., dat zij van plan was, met
het K oninginnetje successievelijk de verschillende
deelen des lands te bezoeken om haar dochter
met haar volk bekend te maken en haar sym
pathie voor de verschillende gewesten in te boe
zemen.
Tegen negen uur trok H. M. zich in haar
appartementen terug en was het feest geëindigd.
Belangstelling in Indie. Ook het Indisch
Genootschap drukt den wensch uit, dat de kie
zers aan Indie indachtig mogen zijn. Het heeft
aan de besturen van de kiesvereenigingen in
Nederland een schrijven in dien geest gezonden
Behartigt bij het stellen uwer candidaten
zooveel in uw vermogen is, ook de belangen
van onze Indien vraagt het.
Uit Den Haag bericht men aan het „N.
v. d. D."
Zoolang de sociaal-democratische partij bestaat,
was de zetel van den Centralen Raad het
leidend orgaan gevestigd te 's Gravenhage en
de heer Domela Nieu venhuis daarvan de ziel.
Op het laatste Kerst-congres te Heerenveen is
echter besloten den zetel over te brengen naar
Amsterdam. Dit besluit werd genomen, niettegen
staande hevig verzet van den leider. Overeen
komstig de statuten der partij moest het besluit
echter nog worden onderworpen aan eene stem
ming van alle leden, maar ook deze viel nit in
den zin van verplaatsing van de partijleiding uit
's Gravenhage naar Amsterdam. De afdeeling
Amsterdam is nu tegen Dinsdag 10 dezer bijeen
geroepen om een nieuwen Centralen Raad te
verkiezen.
Een geneesheer in Noordholland is onlangs
beboet met f 15, omdat hij de verklaring, dat
de behoeftige moeder eener bruid wegens ziekte
niet hij de trouwplechtigheid kon tegenwoordig
zijn, niet op gezegeld papier had geschreven. Zijn
beroep op den minister baatte niet.
In de „N. R. Ct." verklaart nu een ambtenaar
van het zegel, dat de boete ten onrechte is opge
legd. Alleen ambtenaren of deskundigen wien
het afgeven van eenig stuk door de wet als ver
plichting is opgelegd, moeten gezegeld papier ge
bruiken. Dit is met den geneesheer in de bedoelde
zaak niet het geval. Zulk een verklaring staat gelijk
„Nu moet ge gaan," zeide zij, „want de zon is
reeds ondergegaan, en het is laat geworden te
laat!"
„Vaarwelzeide hij, zonder tegenstribbelen, doch
vóór liij ging nam hij een twijg van den bruinen
beuk, die zij vroeger had afgeplukt, uit hare hand,
kuste die en zeide„Laat mij dit, als het eenige
wat mij van u blijven mag.
„Dies Blatt bub sommerlichen Tagen,
Ich nahm es so im Wanderii mit,
Auf das es einst mir möge sagen
Wie Süaz die Nachtigall ge te hingen,
Wie grim der Wald, den ich durchiohritt."
En toen ging hij heen, zonder zich om te wenden.
Zij keek hem na met benevelden blik en zag hoe
zijne gestalte hoog en gebiedend opstak tegen het
wegstervend avondrood, want onder de hoornen was
het geheel donker geworden en nog donkerder op
het water van het Heksengat, op welks oppervlakte
witte bloemen bloeiden, die er nu uitzagen als
lichte sterren aan een donkeren, onbewolkten hemel.
Opeens kwam het Dolores voor, alsof een on
zichtbare hand haar aanraakte en naar den rand
van den poel duwde, en vóór zij daaraan weerstand
kon bieden, of zich kon omwenden, verloor zij het
evenwicht en stortte met een luiden angstkreet voor
over in het grauwe water en de golven van het
Heksengat sloegen zich over haar hoofd samen.
Een was er echter die dien kreet hoorde, Falk
ner, en zich bliksemsnel omwendend, zag hij juist
nog de witte gestalte in den poel verdwijnen.
Ontzet, maar zonder een oogenblik te verliezen,
keerde hij iu snellen loop terug en toen hij het
Heksengat bereikt had, zag hij haar in haar licht
kleedje weder bovenkomen, kampend met den na
derenden dood.
Op hetzelfde oogenblik sprong hij er bij en greep
haar. En nu begon den kamp. In de dikke
