HELDERSCHE- NIEUWEDIEPER COURANT. Jaargang 49. Jtë.48. Woensdag 22 April 1891. Nieuwsblad voor Hollands Noorderkwartier. J. H. VAN BALEN. BEKENDMAKING. De advies-kwestie. DOLORES. Er ilu-u'spcrui.M-t. nimmer!" Jiv l'ieftrtz. Caen. Het Vaderlandt ghetrouwe Blijl ick tot in den doot: Wilhelmuslied VersolUJnt lederen Dinsdag, Donderdag en. Zaterdag. Abonnementsprijs per 5 meun don. sourant binnen de gemeente0.70, met Zondagsblad 1.05 B nam' de overige plaatsen van Nederland 0.90, 1.35 naar alle landen, die in het postverdrag zijn opgenomen (inbegrepen Ooet- Indië en Amerika) 1.75, 2.10 naar Zuid-Afrika2.50, S. REDACTEUR-UITGEVER Molenplein 162/163. HELDER. Prijs der advertentiën: Van 15 regela 50 cent, elke regel meer 10 cent.Bij abonnement, naar gelang van de hoeveelheid regels, aanmerkelijk lager. Ingezonden mededeeliugen en aanbevelingen, geplaatst tusschen den tekst, per regel 16 et Advertentiën voor liefdadige doeleinden6» Dienstaanbiedingen voor den werkenden stand6, Agenten in liet buitenland: België, Mr. N. Bertoux, Agence de publicité, 12 Rue Ste-Gudule, Bruxelles; N.-Jersey en Omstreken: Mr. P. Langeveld Mz., Okonite Co, Passaic. De inschrijving van nieuwe leerlingen voor de Gemeentescholen 3, 4-, 5, fi, en 7éi zal plaats hebben op Zaterdag 25 April 1891, des namiddags van één tot twee uren. Men vervoege zich met overleg ging va.i het geboortebewijs aan de school der wijk, waartoe men behoort. Ouders, die kosteloos onderwijs voor hunne kinde ren verlangen, moeten dat aanvragen op Vrijdag 1 Mei 1891, des namiddags te één uur aan liet Raadhuis. De Burgemeester der Gemeente Helder, C. A. BEUKENKAMP. Helder, 20 April 1891. De onderwijzerswereld in onze gemeente is in rep en roer gebracht door een voorval dat, tengevolge van een fout publiek geworden, betreurenswaardige gevolgen heeft gehad. Wij hebben ons onthouden van partijkiezen in deze en hopen dat ook te blijven doen. Alleen wenschen wij de aandacht te vestigen op de schro melijke overdrijving van de beteekenis van dit voorval, op de inconsequentie van hen, die de eerste stap hebben gedaan om van deze zaak een kwestie te maken en op de onwaarheid van sommige ge ruchten. Wat is de zaak? Het Hoofd der school No. 3 wordt advies gevraagd omtrent twee onderwijzers, die solliciteeren naar eene plaatsing aau genoemde school en het betrokken Hoofd brengt dat advies uit. Daarmede zou de zaak zijn afgedaan geweest, indien niet ter Raadszitting onvoorzichtig dat advies publiek ware gemaakt, door het op verlangen van enkele leden te doen voorlezen. Dit is de foutde alpha en de omegahet begin en het einde van de kwestie. Want hoeveel adviezen zullen tot heden in onze gemeente door hoofden van scholen niet zijn uitge bracht, waaraan niemand ooit aanstoot heeft gevonden, al mogen zij ook tien, twintigmaal erger zijn geweest dan het kwestieuse ad wies, om de eenvoudige reden dat zij, zooals het ook behoort, geheim zijn gehouden Tegen wien moest nu in de eerste plaats de toorn en verontwaardiging vau belanghebbenden zijn gericht geweest Tegen het hoofd der school die zijn plicht Kenilleton raa de Heldersche- en Nieuwedieper Courant. 105) Itoinan van Gravin EUFEMIA BALLESTREM. (Uit het Duitse h.) Op het portaal boven aan de trap hing een bekken met water. Hiervoor bleef mevrouw Rusz besluiteloos staan. Hare gelaatstrekken, gewoonlijk hard en koud, waren zonderling bewogen haat, schrik, onteetting en eene wonderlijke zachtheid wisselden zich daarin afeindelijk het licht met eene snelle beweging nederzettende, goot zij den inhoud van het fleschje in het bekken, spoelde het fleschje drie of viermaal om en vulde het toen met helder water. Zoo gaf zij het aan Thérèse, die het op haar beurt ook weder leeg goot. Den volgenden morgen was Dolores weer frisch en goed, zonder de drie droppels van dokter Rusz te hebben gebruikt. Falkner had tegen zijne vrouw geen woord ge sproken over liet gebeurde met de slaug. Wat hij in zijn binnenste eene ongelooflijke wreed heid noemde, was echter nauwelijks meer dan een kinderstreek, maar het voorval had zoodanig op hem gewerkt, dat hij niet met kalmte daarover zou kunnen spreken. Daarom zweeg hij. Lolo voelde zich daardoor eerst verlicht, daarna begon zij zich over zijn zwijgen te verwonderen en ein delijk werd zij zelfs ongerust, daar zij het karakter van haren echtgenoot kende. Den avond na het feest op den Valkenhof kon zij zich niet langer inhouden en zij zocht haren echtgenoot in zijn kamer op. „Goeden avond, Alfred," zeide zij, schijnbaar zonder eenige bedoeling binnentredende. deed of tegen hen, die de fout begingen,~~die de bron werd van alles? Elk redelijk mensch zou denken tegen de laatsten. Maar dit gebeurde niet. Het advies luiddeofschoon aan A. en B., aan beiden veel ontbreekt, geef ik de voorkeur aan A. De vraag rijs-t nu was dat advies van dien aard, dat liet geheele onderwijzerscorps er zich door be- leedigd kon gevoelen Wij meenen van neen. Of ontbreekt een ieder, onverschillig in welk vak, in welken werkkring, niet dikwijls veel, al is hij overigens een hoogst bekwaam man. Zou één onzer zoo verwaand durven zijn te meenen, dat er niets aan zijne bekwaamheid en bruikbaarheid ontbreekt Wij gelooven integendeel, dat men nog tevreden mag zijn als er van ons nooit erger getuigd wordt dan dat ons veel ontbreekt, waar meu toch zeer bruik baar is. Gesteld echter, men is van eene nndere opvatting dan wij, wie zouden dan in de eerste plaats bclee- digd moeten zijn geweest, indien daarvan sprake kon zijn Toch zeker de beide beoordeelden, n niet het corps. Welnu, de benoemde aanvaardde die benoeming zonder protest aan te teekenen tegen het uitgebrachte advies en de andere onthield zich,-zoover ons bekend is, evenzeer van protest ter plaatse waar dat behoort. Zijn dat geen feiteu die spreken? Maar er is nog meer. De Commissie van plaatselijk toezicht op het Lager Onderwijs achtte zich geroepen de zooveel sensatie makende zaak te onderzoeken. Zij verga derde, onderzocht, wikte en woog en hoorde het hoofd der school omtrent de geldigheid van zijn uitgebracht advies en nam met algemeene stemmen aan, dat het hoofd in het geven van genoemd advies naar plicht en onberispelijk heeft gehandeld. Ons komt dit afdoende voor. En nu moge men rondstrooien, dat dit besluit door de Schoolcommissie is genomen niet met alge meene stemmen maar met 3 van de 5, dus met 3 tegen 2, dat neemt niet weg dat, zelfs indien dit zoo ware, dit besluit is genomen met meer derheid van stemmen. Volgens onze reke ning zou dan het besluit zijn genomen met 3/5 van het aantal stemmen. Wanneer er nu b. v. meer leden waren geweest, laten wij aannemen 50, dan zou het aantal stemmen, volgens deze rekening, 30 zijn geweest. Dit nu zou een geheel andere indruk hebben gegeven dan 3 tegen 2, ofschoon het inder daad hetzelfde is. Zooals wij zeiden, vatte de afdeeling Helder van den Nederl. Onderwijzersbond de partij op voor de beide betrokken collega's. Zij verzocht echter niet aan den Raad dezer gemeente om voortaan het publiceeren van adviezen na te laten, wat wij natuur lijk het eerst zouden verwacht hebben, maar hunne toorn keerde zich alleen en uitsluitend tegen het „Goeden avond, Lolo. Hebt ge iets noodig kwam het koel en verwonderd over zijne lippen. „Neen," antwoorjde zij verward, want zij had geheel vergeten, een voorwendsel te- bedenken voor haar ongewoon bezoek. Zij kwam echter spoedig tot een moedig besluit. „Ja," ging zij voort, „ik wilde u vragen of ge boos op mij zijt. Ge hebt sinds gisteren bijna geen woord tot mij gesproken „Had ge daarvan last vroeg hij, niet zonder bitterheid, terwijl hij het boek neder legde, waarin hij had zitten lezen. „Ja," fluisterde zij. j/Werkelijk, Lolo O, dan behoef ik alles nog niet als verloren te beschouwen," zeide Falkner hartelijk hij was ontwapend, en het zou ook wel heel erg tusschen hen hebben moeten staan, was dit het geval niet geweest. Hij legde haar nu uit, welk eene kwelling de „grap" was geweest die zij gisteren met de slang bij Dolores had uitgehaald. Zij hoorde ernstig toe, maar werd niet overtuigd. „En Lolo, denk eens, hoe bang gij zijt voor muisen," ging Falkner voort. „Wat zoudt ge wel zeggen, als Dolores u op uw geboortedag een muis in een korf ten geschenke gaf „Ik zou haar de oogen uitkrabben!" riep Lolo uit, terwijl hare oogen bij die gedachte alleen reeds vonken schoten. „Zoo En gij koopt van een boschwachter een extra groote adder, dien hij gevaugeu heeft en geeft dien aan de arme Dolores. Gij hebt de uit werking gezien en moogt zeer blij zijn, dat de vreeselijke schrik haar niet op hetzelfde oogenblik den dood gegeven heeft als een geschenk op haar geboortedag „Houdt ge dat voor mogelijk vroeg zij met groote oogen en op gedempteu toon, evenals een kind in de duisternis. „Zeker," zeide Falkner. Hij was hiervan wel net zoo zeker, maar meende, dat het wel goed zou I betrokken 'adviseerend hoofd. Zij hield eene verga- I dering in Tivoli te dezer zake. I Thans moeten wij, vóór wij verder gaan, eene omstandigheid mededeeleu, die zeer zonderling mag heeten. Iedereen zal hebben opgemerkt, dat wij den onderwijzers alhier steeds de meeste gastvrijheid in onze kolommen hebben verleend. De ons namens het corps aangeboden opstellen, die sinds eenigen tijd af en toe een plaats in ons blad vonden, kunnen van onze welwillendheid getuigen. Wij plaatsten die, wat men niet altijd met ingezonden artikelen doet, als hoofdartikels en we hebben nog nimmer de aan merking gemaakt, dat die opstellen, steeds het zelfde thema behandelend, voor vele onzer lezers weinig belangwekkend zijn; wij pasten die gastvrij heid zoo ruim mogelijk toe. Nu zou men toch stellig wel verwachten, dat de onderwijzers, die wegens zoo'n belangrijke zaak ver gaderden, aan ons wel verzocht zouden hebben een verslaggever te zenden, ten einde een onpartijdig verslag in onze kolommen te kunnen opnemen. Niets van dit alles. Onze verslaggever wist alleen de gegevens machtig te worden voor het bekende zeer beknopte berichtje, dat aan volledigheid en oprechtheid veel te wenschen overlaat. Wat leest men uit genoemd berichtje lo. dat het bedoelde rapport breedvoerig en ernstig werd besproken 2o. dat slechts één spreker trachtte de handelwijze van het Hoofd te rechtvaardigen 3o. dat er een motie werd aangenomen. Nu zal niemand ontkennen, dat het onder 2o. vermelde een ieder den indruk zal geven, dat allen, op één na, de handelwijze van het bedoelde hoofd afkeurden, waaruit men mede kan afleiden, dat de motie met algemeene stemmen op één na werd aaugenomen. Het eene is echter evenmin waar als het audere. Uit een ingezonden stuk in ons blad, onderteekend door drie onderwijzers, die deze vergadering hebben bijgewoond, blijkt lo. dat vau de 52 leden slechts 35 aanwezig waren 2. dat van die aanwezige 35 slechts achttien vóór de motie stemden Wij hebben daarstraks eene kleine berekening gemaakt betreffende het stemmen van de Commissie van Toezicht en onder herinnering, dat zelfs de meest nadeelige bewering in dit geval nog aantoont, dat dat besluit door 3/5 van de aanwezige leden is aangenomen, willen wij thans constateeren, dat de uitslag van de stemming over de motie was18 stemmen vóór en 17 tegen. Dat is volgens Bartjes een meerderheid van één stem; zeker geen schitte rende en nog minder verpletterende meerderheid. Voegt men nu daar nog bij de 17, die niet kwamen, dan ligt het voor de hand te veronder stellen, dat indien die waren opgekomen de motie stellig niet ware aangenomen. In ieder geval hadden zijn, als hij het zoo sterk mogelijk kleurde. „Nu, wees maar niet meer boos, Alfred," zeide zij, geheel terneergeslagen. „Nooit zal ik Dolores meer een slang ten geschenke geven." Nu moest hij zich omkeeren om een glimlachje te verbergen. „Daarmede is het echter nog niet goed gemaakt, Lolo," zeide hij toen. „Gij dient u bij Dolores te verontschuldigen Het bloed steeg de jonge vrouw in het gelaat. „Neen," riep zij opgewonden uit, „neen, nooit Ik wil mij voor haar niet vernederen „Dat moet ge zoo niet opvatten, Lolo," trachtte hij haar te overtuigen. „Ge zult het heel gemak kelijk kunnen dóen, daar gij niet met kwade bedoelingen, maar alleen lichtzinnig gehandeld hebt." „Ik doe het niet," zeide zij trotsch. „En Dolores zal u wel meer dan halverwege tegemoet komen," ging hij voort. „Hoe weet ge dat?" vroeg zij scherp, wantrou wend. „Omdat ik van Dolores niet anders verwacht," antwoordde hij rustig. „Wat hebt ge toch een hoogen dunk vau haar I" riep zij opgewonden en honend uit. „Ik hoop, dat zij evenzoo over mij denkt, l/olo „O, ongetwijfeld. Maar ik zeg geen „peccavi" voor haar Falkner haalde de schouders op. „Zooals ge wilt ik kan u daartoe niet dwin gen, wel echter raden." „Er ligt mij niets aan gelegen, hoe zij over mij denkt," beweerde de jonge vrouw bevende en toen Falkner hierop niets antwoordde, barstte zij in tranen uit. „Ge weet immers, dat ik jaloersch op haar ben „Gij moest echter ook weten, dat ik niet de man ben, om den eed te breken, dien ik u voor het altaar heb gedaan," zeide hij ernstig. „Reeds zoovelen hebben dien gebroken," wierp de drie inzenders gelijk te beweren, dat niet de onderwijzers zich gegriefd voelden, maar slechts een deel en naar het ons voorkomt een zeer klein deel. En nu de motie zelf. Er valt veel te zeggen van de bewoordingen waarin Nederlandsche onderwijzers, mannen van beschaving, mannen, die geroepen zijn onze kinderen op te voeden, deze motie hebben gesteld. Breedvoerig en ernstig werd er volgens het ons verstrekte berichtje gesproken. Het eerste willen wij gaarne aannemen, het tweede aan nemende, zouden onze lezers recht hebben te twij felen aan ons verstand. De vergadering begint met hare afkeuring en verontwaardiging uit te spreken, ontzegt vervolgens het betrokken hoofd het recht en de bevoegdheid om over twee onderwijzers op dusdanige aanmati gende wijze een afkeurend oordeel te vellen en tee- kent protest aan tegen een dergelijke ondoordachte uitspraak. Aan krasse uitdrukkingen ontbreekt het niet. En dat is heusch neergeschreven en goedgekeurd door 18 onderwijzers Het is waarlijk niet te gelooven Men oordeele Men ontzegt iemand het recht en de bevoegdheid, waarop men zelf aanspraak maakt matigt zich zelf aan, wat men in een ander af keurt en noemt de handeling van een ander ondoor dacht, terwijl men zelf op de meest ondoordachte manier te werk gaat. O, heilige inconsequentie Wij betreuren het zeer dat deze kwestie, op valsche gegevens geëxploiteerd, een der leden van de Schoolcommissie aanleiding heeft gegeven om zijn ontslag te nemen. De verdiensten van dat lid worden naar men ons heeft ingelicht, door een ieder erkend. Wat is dan de reden daarvan Stemde de heer Vos tegen het besluit der Schoolcommissie Was hij het niet eens met zijne medeleden Wel is het bekend, dat de heer Vos zich in de Raadszitting op afkeurende wijze over het advies van het hoofd üitliet. Maar waar opheldering wordt gegeven, kan men toch ten slotte ook wel tot de erkenning komen, dat men een driftig woord te spoedig gezegd heelt. Dat is loijaal. Te meer waar die opheldering van dien aard was, om een besluit uit te lokken van de Schoolcommissie als bekendis. Waarlijk, het is zeer te betreuren, dat dit het gevolg moest zijn. zij in het midden. „Dan was het een meineed, evenals iedere ande re," antwoordde hij. „O, schat ge een eed voor God gedaan geringer dan een voor het gerecht „Ik weet het niet," antwoordde zij verward. „Dat is voor mij te hoog. Maar mij bij Dolores verontschuldigen nooitvoegde zij er eigen zinnig bij. „Waarom hebt ge dan dit onderhoud gezocht, als ge toch het gedane niet wilt goedmaken „Omdat mij wel aan uwe ineening iets gelegen ligt en aan die van Dolores niets." „Ik ben van meening, dat men zijn schuld door een vrije, eerlijke, openhartige bekentenis weder goed moet maken. Wat geeft het echter, daarover te twisten, als men daartoe toch den moed niet heeft?" vroeg Falkner beslist. Het hielp echter niets zij bleef bij hare weigering, niettegenstaande zij zag, hoe ontstemd hij daarover was. Tengevolge hiervan besloot hij den Valkenhof niet meer te bezoeken, maar hij stelde Lolo voor, om het haar zoo gemakkelijk mogelijk te maken, een brief aan Dolores te schrijven. „De dochter van den hertog van Noordland verontschuldigt zich niet bij de onderdanen van haren vader," stoof de jonge vrouw op. „Dau had de dochter van den hertog van Noord- land ook niet moeten huwen met- een zijner onder danen," antwoordde Falkner scherp en voor het eerst kwam de wensch bij hem op, flat het zoo was. Hij schreef nu zelf een brief aau Dolores, maar verscheurde dien ook weer in honderd stuk ken, daar er onwillekeurig een warmer toon in geslopen was, dien hij liever wilde vermijden. Hij hield daarom Keppler aan, voor deze naar den Valkenhof ging, deelde het voorgevallene mede en verzocht hem aan Dolores te zeggen, dat hij om der wille zijner vrouw niet meer op den Val kenhof zou komen, hoezeer hem dit ook smartte. (Wordt vervolgd.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche en Nieuwedieper Courant | 1891 | | pagina 1