HELDERSCHE-
NIEUWEDIEPER COURANT.
Nieuwsblad voor Hollands Noorderkwartier.
EN
J. H. VAN BALEN.
De Herstemming.
„En desoiperaert nimmer 14
Jan Pieten. Coen.
Het Vaderlandt ghetrouwe
lllijf ick tot in den doot.
Wilhelmuslied.
VersoliUnt loderori Olasdag, Donderdag on Zaterdag.
Abonnementsprijs per 8
Toer de ceursnt binnen de geraeeente
iur de overige plaatsen vau Nederland
sdle landen, die in het postverdrag
rijn opgenomen (inbegrepen
Oost-Indié en Amerika).
Zuid-Afrika
n a a n d e n:
0.70, met Zondagsblad f 1.05
0.90, 1.85
1.75,
2.50,
2.10
8.-
REDACTEDR-UITQEVjER
Molenplein. Helder.
Telefoonnnmmer 30.
Prjji der Advert|entiën:
Van 15 regsls 50 cants, elke regel meer 10 cent. Bij abonnement, naar gelang Tin do
hoeveelheid regels, aanmerkelijk lager.
Iagexonden mededeelingen en aanbevelingen, geplaatst tnsschen den tekst, per regel 10 Ct.
Advertentiën voor liefdadige doeleinden8
Dienstaanbiedingen voor den werkenden stand5
Agent in het buitenland: België, Mr. N. Bertoux, Agence de publicité, 12 Rue Ste-Gudule, Bruxelles.
In ons nummer van i November schreven
wij, naar aanleiding van de candidatuur-
Korver, voor de Provinciale Staten, o. a.
dat wij hoopten, dat die candidatuur geen
kans van slagen zou hebben. Wij zeiden
dat op grond van het leit, dat de heer
I. Korver zich liet candideeren ddar, waar
de billijkheid voorschreef die candidatuur
niet aan te nemen.
Immers de vacature was ontstaan door
het vertrek van den Texelschen afgevaar
digde, en de gewoonte bracht mede, dat
door de eilanden één van de drie vertegen
woordigers in het kiesdistrict Helder
afgevaardigd werd.
Die gewoonte was goed, want ook in
dat opzicht kan men van proportioneele
vertegenwoordiging spreken, ook te dien
opzichte kan men proportioneele vertegen
woordiging toepassen. Ieder die billijk
dacht, vond dit goed. Niet alleen de
liberalen oordeelden zoo, ook de katholieken.
Zij, die meermalen samengingen met de
anti-rev., onthielden zich thans daarvan.
Men had niet te kiezen in de gemeente
Helder; men had te steunen den can-
didaat, die te Texel gekozen zou worden.
Jammer genoeg waren de meeningen op
Texel verdeeld. De eene Kiesvereeniging
stelde Dikkers, de andere Keijser, een
derde Eelman. Dit was voor hen, die
goed wilden alhier, moeielijk. Het was
onder die omstandigheden te begrijpen, dat
men eene verbrokkeling van stemmen zou
krijgen over drie liberale candidaten. De
tegenpartij meende hiermede haar voordeel
te doen en stelde alles in het werk om
daarvan partij te trekken. Haar candidaat
stak zelfs over naar Texel om daar stem
men te winnen.
EilacieAl dat rumoer mocht niet
baten. De verdeeldheid der liberalen alhier
en te Texel, waar het personen betrof,
bleek niet te bestaan waar 't het beginsel
gold. 'Men was zeker, dat, waar dat
spande, allen één lijn zouden trekken en
het liberale vaandel hoog zouden houden.
Men was in het minst niet bevreesd voor
den uitslag.
FeuüUtoa tii da H»ld»rich«- u Niaawad. Courant.
Koen Muller.
NAAR HET HOOGDUITSCH
van
Sara Hutzier.
De groene blinden waren gesloten. Voor
het lage, van roode baksteenen opgetrokken
huisje naast dc kerk stond een lijkkoets.
Aan den overkant der straat op het hek, dat
den bakkerswinkel van Roosje Ilinders van
het achterhuis scheidde, zaten liever gezegd
hingen een aantal knapen, die nieuwsgierig
den zwart versierden wagen aangaapten en
op de manier van echte straatjongens hun
ongeduld door nauw bedwongen gekrakeel
en in der minne uitgedeelde stompen lucht
gaven. Wie zou er gestorven zijn Er bood
zich tot raden geen uitgestrekt veld, en daarom
rieden de jongens altijd denzelfden der
beide mannen, die met. elkander het huisje
sinds jaren bewoonden. De oude lamme vader
was den dood meer nabij dan Koen Muller.
En als het Koen nu toch eens was, die
neen, kom dat was onmogelijk. Wie zou,
wanneer Koen Muller „Koen de dienst
meid" er niet meer was, den kinderen tot
voorwerp hunner spotternijen dienen Wie
leeude er zich beter voor dan hij, om achterna
geloopen en uitgescholden tc worden Er
was in de kleine stad geen tweede te vinden
met rokspanden, die zoo verwilderd om zijn
beenen slingerden, wiens magere armen zoover
uit de veel te korte mouwen staken en die
zulk een rooden zakdoek om den hals geknoopt
droeg, waarvan de uiteinden als een paar bonte
linten in den wind fladderden.
De stembus deed jl. Dinsdag uitspraak
en benoemde den liberaal tot lid van de
Provinciale Staten.
Met eene meerderheid van ruim
driehonderd stemmen werd de heer
Dikkers gekozen. Op de 1125 uitge
brachte stemmen zegt die nog al wat.
Het doet ons genoegen dit te kunnen
constateeren.
Het doet ons genoegen, dat de heer
Korver niet is gekozen, omdat het in dit
geval niet behoorlijk was zich te doen
candideeren.
En het doet ons bovenal genoegen,
omdat hierdoor is bewezen dat den libe
ralen in dit liberale district, als zij een
drachtig zijn, de zege zal blijven,
slechts in één courant eene sunpèle annonce
plaatste.
NEDERLAND.
HELDER, 21 November.
STATEN-GENERAAL.
Tweede Kamer.
Staatsbegrooting voor 1892.
Regeeringsantwoordèn op Hoofdstuk IV.
(Justitie.)
Ten opzichte van de leer, in het arrest
voor den Hoogen Raad van 25 November
1881 gehuldigd, zou eene partiCele regeling
mogelijk zijn van de
huwel ij ks wetgeving
(huwelijksche voorwaarden) en wel op de
wijze, als in de artt. 206 en 207 van het
ontwerp Eerste Boek Burg. Wetboek is
voorgesteld. Daartegen kan eene herziening
der wetgeving betreffende het vermogen
der vrouw en de ontbinding van het
huwelijk niet partieel geschieden.
De goede werking der
Drankwet
is onmiskenbaarde veroordeelingen bij de
kantongerechten wegens openbare dronken
schap zijn sedert 1882 gedaald, (bij eene
vermeerdering der bevolking met een half
millioen) van 39,822 tot 27,616; en het
aantal drankgelegenheden van 43,950 tot
25.9"-
De verdere opruiming ligt niet in het
En dan die schoenen, of beter gezegd die
groote vilten pantoffels, waarin hij zich zomer
en winter bijna onhoorbaar langs de straat
bewoogneen, Koen kon het niet wezen, op
wien de zwarte lijkwagen wachtte en zoo de
deur van het kleine huisje niet spoedig open
ging, als de nieuwsgierigheid der onrustige
kindergroep niet spoedig bevredigd werd,
dan dan de roode Frits uit de apotheek
had reeds meermalen gedreigd, zich in dat
geval zekerheid te zullen verschaffen. De
drukkende, doodsche stilte, die op de omgeving
rustte, was in tegenspraak met de rustelooze
kindernatuur en als op een afgesproken teeken
sprongen eenige der grootere knapen, onder
aanvoering van den gevreesden kameraad uit
de apotheek, van het hek af en naderden het
in al zijne eenzaamheid daar voor hen liggende
sterfhuis. Uit hunne gebaren zou men met
recht hebben kunnen afleiden, dat ze echte
durf-allen warentoch ontbrak het den
meesten hunner aan waren moed. Frits ging
voorop. De kleine deugniet had, met de
handen diep in zijn broekzakken, de muts
scheef op het achterhoofd, zijne blikken eerst
naar alle kanten laten weiden. Toen, zijn ras
gemaakt plan volgend, stak hij den weg over
en gluurde, terwijl hij zijn beide handen
boven het linkeroog hield, tusschen de reten
der gesloten blinden door. Zijne makkers
volgden in spanning elk zijner bewegingen,
en toen de bespiedende knaap zich omwendde,
met de armen gestikuleerde en de schouders
optrok, als iemand die belangrijke ontdekkingen
doet toen was aan het geduld der overige
kinderen ook een eind gekomen, en met
rassche sprongen verlieten ze hunne hangplaat
sen.om zich het volgende oogenblik naast den
rooden Frits te scharen. Als een hoop mus-
schen in den winter, verdrongen de knapen
bereik der Regeering; de minister zou niet
gaarne er toe medewerken om een recht
voor eene nieuwe vergunning te verzekeren
aan hem, die drie vergunningen opruimt;
vaak zal het voordeel van het verdwijnen
van verloopen zaakjes lang niet opwegen
tegen het nadeel, dat eene groote inrichting
met zich brengt. Het tappen zonder ver
gunning is niet geheel tegen te gaande
rijksveldwachters worden met hun plicht
te dezen aanzien steeds bekend gemaakt;
het toezicht op den clandestienen drank
verkoop wordt zoo sterk mogelijk uitge
oefend. Aanvulling van de wet ter verze
kering van het recht der loopende vergun
ningen op 30 April 1901 is nog niet noodig,
daar art. 26 dier wet deze niet aantast.
Ten aanzien van de uitvoering van de
Arbeidswet
zegt de Minister, dat de wettelijke regel
betreffende het eindigen van den arbeid
te 7 uur 's avonds niet voor enkele personen
kan worden terzijde gesteld. Intusschen
laat het Kon. besluit van 9 December 1889
het verrichten van arbeid voor jeugdige
personen en vrouwen voor verschillende
beroepen ook tot een later uur toe. De
Regeering is intusschen bereid, in hoever
het organiek besluit van 28 Juli 1891 aan
de industrie onnoodige hinderpalen inden
weg legt, deze te onderzoeken.Een verbod
tot het trekken van schepen door vrouwen,
hoewel zeer wenschelijk, past evenwel
niet in het stelsel van deze wet.
De voorbereidende arbeid is sedert
eenigen tijd aangevangen voor maat
regelen tot
verzekering
van het lot van
oude en v e r m i n k t e werklieden.
In afwachting van eene meer afdoende en
volledige regeling zal, in de bestekken
van nieuwe werken, den aannemer bij
voortduring de verplichting worden opge
legd zijne werklieden tegen ongelukken te
verzekeren.
Bij eene herziening der wet op het
notarisambt,
zal overwogen worden in hoever aan de
notarissen moet worden verboden werk
zaamheden te verrichten, die eigenlijk tot
den werkkring van bankiers en effecten
handelaren behooren.
Verlaging van de notarieele kosten zou
zeker wenschelijk zijnmaar de Reg. kan
moeilijk tusschenbeide komen in de
vrijheid van notarissen en cliënten om
omtrent die kosten accoord te maken.
Ten opzichte der
notarieele examens
acht de Minister nadere wettelijke regeling
zich voor het venster, waar ze onder voort
durend stooten en dringen, zonder eenig ge
voel van eerbied voor den doode aan den
dag te leggen, elkander de beste plaats be
twistten.
Wat eerst gekscbeeren was, werd spoedig
ernst, bet onschuldige vechten ontaardde
weldra in een kloppartij. De hoofden ver
bitten zich, scheldwoorden klonken over en
weer. Daar werd op het oogenblik, dat de
strijd het hevigst was, de smalle deur van
het sterfhuis van binnen geopend. Op den
drempel verschenen drie mannen, die met
ontbloot hoofd en bij hun ambt passenden
ernst, een met zwart doek bedekten doodkist
naar buiten droegen. Achter hen aan schreed
een man, wiens rechterarm, door een korte
mouw omsloten, op de baar rustte, als wilde
hij den doode nog voor mogelijk schokken
en stooten op het oneffen pad behoeden. De
buren, die voor den ingang hunner woningen
deelnemend toezagen, konden niets van de
uitdrukking op het gladgeschoren, baardelooze
aangezicht van den ongelukkige zien, zoo diep
was zijn hoofd naar voren gebogen.
„Koen Muller," fluisterde Frits op gedemp-
ten toon, toen de stille man met langzamen,
loomen tred de bij zijn aanblik verstommende
kinderschaar voorbijging, om met eigen band
het zwarte doodskleed over de kist te sprei
den, toen niets ontging den scherpen
kinderblik richtte het oog van den gebo
gen man zich naar het bakkershuisje aan
den overkant, dat vreemd genoeg
heden van onder tot boven gesloten was.
Langzaam zette de zwart-versierde wagen
zich in beweging, terwijl de kinderen op dat
oogenblik door de vrees voor de macht des
doods bevangen en nog geheel verkeerend
onder den indruk, die het zware, stil gedra-
niet noodig. De toevloed van examinandi
neemt van lieverlede reeds af. In hoever
de inrichting van het examen wederom
wijziging behoeft, zal de Minister over
wegen.
Ook de regeling van het
onteigeningsrecht
zal worden ter hand genomen. In welken
zin Voor de beantwoording van die vraag
is nog overleg noodig.
De arbeid in de gevangenissen
is zóó beperkt en geregeld, dat zoo weinig
mogelijk afbreuk wordt gedaan aan de
particuliere industrie. Geheel is dit niet
te vermijden, maar de publieke verkoop
van in de gevangenissen daartoe vervaar
digde voorwerpen zou dit niet verminderen.
De subsidieering van een museum van
voorwerpen betrekkelijk de
hygiëne voor fabrieksarbeiders
wordt door de Minister uitvoerig verdedigd;
zulk een Museum zal voornamelijk het
middel zijn om de werkgevers bekend te
maken met hetgeen wetenschap en ervaring
op dit gebied aan de hand doen tot het
welzijn van den werkman. Voor de stichting
van het Museum is een rijkssubsidie
onmisbaar. Later zal zulk een bijdrage
hoogstwaarschijnlijk kunnen ontbeerd
worden.
Indische begrooting.
(Zitting van Vrijdag 20 November.)
De heer Zaaijer betreurde de opheffing
der kweekschool voor inlandsche onder
wijzers te Banjermasin.
De minister verklaarde die noodzakelijk,
maar zou wederoprichting der school te
Magelang overwegen.
De minister nam terug den post voor
nieuwe reorganisatie van het personeel der
posterijen, maar heeft f 70,000 meer uitge
trokken voor opneming voor de nieuwe
spoorwegen Batavia-Bantam,Malang-Blitar,
Probolingo-Panaroekan.
Reorganisatie van het Indisch leger acht
de minister bepaald noodig, gelijk hij aan
den heer Van Vlijmen verzekerde.
Op voorstel van den heer Kielstra
nam de minister terug den post voor
uitbreiding der bezetting op Sumatra's
Westkust.
Hoofdstuk Uitgaven in Indié is zonder
stemming aangenomen.
Bij hoofdstuk Uitgaven in Nederland
drong de heer Levy aan op invoering van
het nieuwe Strafwetboek voor Europeanen
bij de wet.
De heer Roëll betoogde, dat invoering
bij de wet niet verplichtend was. De minister
gen leed op hen maakte, dicht opeengedron
gen de lijkkoets naoogden, om dan met de
aan de jeugd eigen veranderlijkheid het
belachelijke der gebeurtenis na te gaan en
hunne oude spotlust, waarmee ze den een
zamen man altijd vervolgd hadden, weer bot
te vieren.
„De oude van de dienstmeid," verklaarde
Frits v«>n den apotheker den hem volgende
knapen, terwijl hij in de richting wees van
den voortrollenden lijkwagen, daarna trok hij
plotseling den eenen schouder omhoog, liet
het hoofd op de borst zakken en hinkte, den
slependen gang van Koen Muller nabootsend,
met teekenen van geveinsde droefheid over
den weg. De overige jongens, door het voor
beeld van hunnen aanvoerder aangemoedigd,
sloten zich onder verlegen gelach met gebaren
van de grootste smart bij hunnen hinkenden
vriend aan. Zij hadden juist het midden
der straat bereikt, toen geheel onverwacht de
gesloten deur van den bakkerswinkel open
vloog, en de bewoonster, Roosje Hinders,
met hare breede, krachtige gestalte den kna
pen in den weg trad, terwijl ze uitriep
„Schaamt ge u dan ook niet
Roosje Hinders zeide dit met eene zware,
eenigszins bevende stem, welke meer nog dan
haar frisch, open gelaat, het in haar wonend
gevoel voor recht en billijkheid verried. Met
de handen in de zijden en gloeiende wangen,
stond ze daar voor de knapen, die, reeds
gewoon aan de boetpredikatiën van vrouw
Hinders, onder uittartend gelach poogden
haar voorbij te snellen.
„HaltEen uitdrukking van nauw be
dwongen toorn lag over haar breed, door
lichtbruine haren omlijst voorhoofd verspreid.
Was er in den toon harer stem of in de
bevelende houding der vrouw iets, dat hen
verklaarde, dat de zaak nog in onder
zoek is.
De minister verhoogde den post telegraaf
kabel Oleh-lehDeli met f 106,000, daar
gebleken was dat de prijzen zijn verhoogd.
Aan den heer Borgesius beloofde hij
onderzoek naar het gedrag der deelhebbers
van de Koloniale Reserve te Nijmegen en
Zutphen.
De heer Smit drong er sterk op aan
om nieuwe schepen in Nederland te doen
bouwen.
De Minister van Marine hield vol,
dat de eerste nieuwe schepen in Engeland
moeten gebouwd worden, omdat daar
modellen zijn en verbeteringen kunnen
worden aangebracht.
Alle hoofdstukken der Indische begrooting
zijn aangenomen.
Dinsdag komen kleinere wetten en de
Staatsbegrooting aan de orde.
Provinciale Staten van Noord-Holland^
In de jl. Donderdag gehouden zitting
werd door den Voorzitter een woord van
hulde gewjjd aan de nagedachtenis van
mr. P. A. Brugmans.
Een van de commissie voor de duinbe
plantingen ingekomen verslag zal in een
nadere vergadering behandeld worden.
Een adres om subsidie voor het museum
van voorwerpen ter bescherming van arbei
ders in fabrieken werd gerenvoyeerd aan
Gedeputeerde Staten. Een verzoek om
subsidie voor de ambachtsschool te Haarlem,
met advies van Gedep. Staten om een
minder dan het gevraagd' bedrag voor 5
jaar toe te staan, werd gesteld in handen
van een speciale commissie voor een nader
rapport, in de volgende bijeenkomst uit te
brengen.
Naar aanleiding van de voordracht van
Ged. Staten om subsidie te verleenen voor
het bij vorst bevaarbaar houden van het
Noordzeekanaal en van het gunstig advies
der speciale commissie uit de Staten, die
over die voordracht in eene vorige bijeen
komst rapport heeft uitgebracht, is eene mis
sive ingekomen van den minister van Binnen-
landsche Zaken. Deze wenscht eene nadere
conferentie van daartoe aan te wijzen amb
tenaren van den Waterstaat, met Gedep. j
Staten en met het gemeentebestuur van
Amsterdam. Die conferentie, zeide de voorz.,
zoude misschien wijziging kunnen ten gevoige
hebben van het adres van Gedep. Staten
en evenzoo van dat der commissie. Op
zijn voorstel werd dus de verdere behande
ling van deze aangelegenheid aangehouden
tot 3 Dec.
tegen hun wil deed gehoorzamen f Onwille
keurig liet de roode Frits zijn hoog opge
trokken schouder zinken zijn drieste blik
vermeed het, in het eerlijke gelaat der bak-
kerin te zien.
„Zijt ge zoo verdorven, dat zelfs de dood
u geen eerbied meer inboezemt sprak zij
het woord hoofdzakelijk tot den kleinen
aanvoerder richtend, „kan een arme stumper
nog niet ongehinderd zijnen ouden vader
grafwaarts leiden Dag aan dag hebt ge
den man van hierover bespot, op allerlei
wijzen geplaagd, hem scheldnamen gegeven,
dat mij het hart er van bloeden kon, en
zelfs heden, nu de arme zijn vader, zijn alle»
het huis uitdraagt nu zelfs nog wilt ge
hem niet verschoonen
Wat heeft hij u dan toch gedaan, de arme,
stille Koen, die zijn leven lang voor anderen
zakken draagt en zwoegt en het niet zien,
niet hooren wil, hoe men hem om zijne
dienstwilligheid uitlacht en bespot, hera
als hjj zijnen ouden vader in zijn armen
naar buiten voor de deur dröeg, om hem de
warme zonnestralen te doen genieten, voor
„dienstmeid" uitschold 1ja, zoolang schold,''
tot het woord in ieders mond lag en de'
arme man zijn eigen naam nauwelijks meer
te hooren kreeg. Al die jaren heeft hij stil
geleden, stil geduld, zich laten beschimpen
zonder ooit te morren, omdat omdat hij.
meende te moeten boeten voor...."
(Wordt vervolgd,).
