NEDERLAND.
HEI,DER, 17 October.
Offlciëele berichten
uit de „Staatscourant".
Met 1 November a. s. worden op non-
act. gesteld de luits. ter zee lste kl. F. E.
bnron Mulert en J. J. W. II. Van der Toorn,
beboorende tot de rol Hr. Ms. torpedo-instruc-
tiescbip „Marnix" en gedetacheerd respectieve
lijk aan boord der logementschepen //Vulkaan"
en //Amstel" de luits. ter zee 2de kl. A.
A. Flaes en J. F. Nijland, van Hr. Ms.
wachtschip alhier, A. C. De Joncheere, van
Hr. Ms. torpcdo-instuctieschip //Marnix", J.
P. F. Van der Mieden van Opmeer, van Hr.
Ms. monitor //Matador"; de luit. ter zee 2de
kl. A. M. W. Bussemaker en de off. van
admin. 2de kl. G. W. Erfmann, van Hr. Ms.
schoener //Zeehond" geplaatstde luits. ter
zee 2de kl. F. W. Planten en H. J. Boldingh,
aan boord Hr. Ms. torpedo-instructieschip
z/Marnix", eerstgenoemde bij den torpedodienst;
G. J. J. Verdam, aan boord van Hr. Ms.
wachtschip alhier, S. F. Nolst Trenité, aan
boord van Hr. Ms. art.-instructieschip „Bello-
na", J. Wolterbeek Muller, aan boord van
Hr. Ms. wachtschip te Hellevoetsluis, W.
F. Van Erp Taalman Kip, aan boord van
Hr. Ms. monitor //Matador", en de off. v.
adra. 2de kl. C. Valkenburg, aan boord van
Hr. Ms. schoener «Zeehond" de luits. ter
zee 1ste kl. J. A. B. C. Bidder van Rap-
pard, op Hr. Ms. schoener «Zeehond", als
lste off., en E. De Haan, op IIr. Ms. tor-
pedo-instructieschip „Marnix", beiden bij den
torpedodienstK. Van Andel, op Hr. Ms.
schoener „Zeehond," en A. W. graaf Van
Hogendorp, op Hr. Ms. wachtschip alhier.
Met genoemden datum wordt de luit. ter
zee lste kl. W. C. J. Smit gedetacheerd
alhier.
Bij Kon. besluit is, met ingang van den
1 Nov. a. s., 1. de kapt.-luit. ter zee Z. J.
Cambier eervol ontheven van het bevel over
Hr. Ms. monitor „Matador" en dat bevel
opgedragen aan den kapt.-luit. ter zee J.
Van Scheers 2. de kapt -luit. ter zee H. O.
Feith eervol ontheven vnn het bevel over
Hr. Ms. schoener „Zeehond" en dat bevel
opgedragen aan den kapt.-luit. ter zee W.
M. J. Visser.
Bij Kon. besluit is, met ingang van den
1 Dec. a. s., aan den tijdelijk gepens. luit.
ter zee 2de kl. II. W. Tydeman, opnieuw
voor den tijd van vijf jaren toegekend een
pensioen van f 800 's jaars.
De luit. ter zee lste kl. A. H. Hoekwater,
beboorende tot de rol van Hr. Ms. wachtschip
te Amsterdam en belast met het bevel over
Hr. Ms. kanonneerboot ,A)ns", wordt met
21 dezer eervol van dat oevcI ontheven en
weder tijdelijk in commissie gesteld te
's Gravenhage, voor werkzaamheden ten
dienste van de militaire hydrographie.
De luit. ter zee 2de kl. J. J. Oudemans,
beboorende tot de rol van genoemd wacht
schip en gedetacheerd aan boord van ge
noemde boot, wordt met dién datum op non-
activiteit gesteld.
De Minister van Waterstaat, enz. brengt
ter kennis van belanghebbenden, dat in Maart
1894 een vergelijkend onderzoek zal plaats
hebben van candidaten, dingende naar een
getuigschritt van voldoend afgelegd examen
voor opzichter van 's Rijks Waterstaat.
Tot. deelneming worden alleen toegelaten
zij, die op 1 Jan. 1894 het 21ste levensjaar
reeds en het 30ste nog niet zijn ingetreden.
Zij, die aan het vergelijkend onderzoek
wenschen deel te nemen, moeten zich vóór
1 Febr. 1894 aanmelden aan het Ministerie
van Waterstaat, met een op zegel geschreven
verzoek. Verdere bijzonderheden bevat de
„Staatscourant" No. 243.
„The New-York Herald" (Europee-
sche uitgave) bevat de verrassende me-
dedeeling, dat Nederland voornemens is
een eind te maken aan den oorlog met
Atjeh, door het betwist terrein eenvou
dig over te laten aan de Atjehers
Het blad voegt er de naïeve opmer
king bij, dat dit het meest in het be
lang van het moederland zou zijn.
Aan de „Arnh. Ct." deelt men
„van welingelichte zijde" mede, dat de
onlangs overleden Staatsman jhr. Elout
van Soeterwoude op de gebeurtenissen
in Atjeh een grooten invloed heeft ge-
had. Zoo moeten de telegrammen aan
den toenmaligen vice-president van den
Raad van Ned.-Indië, die met het es
kader te Penatig op de instructiën
zijner regeering wachtte, door hem zijn
geïnspireerd geworden, waardoor de
oorlog onvermijdelijk werd.
„In hoeverre ook hij door de alge-
ineene paniek, die destijds in onze re-
geeringskringen heerschte, is bevangen
geworden, dan wel in hoeverre de
grieven van zijn vader, den oud-com
missaris-generaal van Ned.-Indië, tegen
Atjeh hierbij van invloed zijn geweest,
kan thans moeilijk worden uitgemaakt
en zal vermoedelijk wel altijd in het
duister blijven."
De „Küln. Volksz." bevat een
stukje over het Merwedekanaal, waarin
gewezen wordt op de goede resultaten
gedurende het eerste jaar, welke het
blad inderdaad zeer aanzienlijk noemt,
liet is van oordeel, dat daardoor de
nieuwe vaart zeer voldoende is geble-
ken. al valt het niet te ontkennen, dat
voor groote Rijnaken de vaart soms
wat nauw is.
Door de zorg van liet Departe
ment van Marine is een nieuwe „Scheeps-
gezondheidsleer" verschenen, een hand
leiding tot het bewaren en bevorderen
van de gezondheid van den Nederland-
schen zeeman, in 't bijzonder van den
marine-schepeling. Dit zeer omvangrijke j
werk is geschreven door Gr. H. Klosser, j
officier van gezondheid lste kl. bij de
K. N. M. Het is bestemd het werk
van prof. Van O verbeek de Meyer
over dit onderwerp, dat 30 jaar geleden
verscheen, te vervangen. De heer Klos
ser heeft het werk van prof. v. O. de
Meyer als leidraad gebruikt en brengt
in eeH naschrift zijn voorganger dank
voor zijn werk en den heer dr. F. J.
Van Leent, inspecteur van den genees
kundigen dienst der zeemacht, voor
zijn voorrede en zijn hulp.
De „Staatscourant" van 14 dezer
bevat de wet van 2 October jl. (Stbl.
149), tot heffing eener belasting op be-
drijfs- en andere inkomsten.
Plaatselijk nieuws.
Het programma van het eerste winter-
concert, hedenavond ten 8 ure door het
Stafmuziekkorps der K. N. Marine in het
lokaal „Tivoli" alhier te geven, luidt als volst
1. The Servian Parade, Marche, Th. Cursch-
Buhren. 2. Ouverture: La Reine d'une jour,
Adolphe Adam. 3. Larghetto aus dem
Clarinettcn-Quintett, W. A. Mozart (voor te
dragen door den solist J. Bohne). 4. Grande
fantaisie de 1'opéra Faust, Charles Gounod.
5. Ouverture: Paragraphe III, Franz von
Suppé. G. n. Berceuse, Miska Hauser b.
The Cromartie, Banjo-Marche, R. Heath.
7. Souvenir de 1'operetteDer arme Jona
than, Carl Millöcker. 8. Dolores-Walzcr,
Emil Waldteufel.
De toeziende Chef van het Militair
Hospitaal alhier heeft gisteren aanbesteed
de levering van levensmiddelen, ten dienste
van het Hospitaal, gedurende 1894. De
afloop was als volgt
Witbrood.
Ingekomen 3 inschrijvingsbiljetten, als van:
J. Bruin Jz., ad f 11 H. I.. Elte f 10.50
en B. F. Verfaille f 10 per 100 Kg.
Kruidenierswaren.
3 biljetten, vanH. Bontes, boter, ad
f 1.25 per K.G.I. Korver, havergort f 0.17,
rijst f 0.11, gort f 0.12, zout f 0.07L gr.
zeep f 0.13£, boter f 1.02 per K.G. en azijn
f 0.044 per L. F. Steeman, havergort. f 0.17,
rijst f 0.11, gort f 0 11, zout f 0.07^, gr.
zeep f 0.14L boter f 0.99^ per K.G. en
azijn f 0.04* per L.
Aardappelen.
2 biljetten, vanC. Postma, ad f 2.22
per H.L. (65 K.G.) en D. Doornkamp, al
hier, ad f 1.75 per H.L. (68 K.G.).
Brandstoffen.
4 biljetten, van
Steenkolen Lange turf
per 1000 K.G. per 100 stuks.
R. Zwaan f 11.30 f 0.48
J. Kikkert. 10.95 0.49
P. Schagen Jr. 9.42
P. Bandsma 8.90 0.49
Door de Garnizoens-voedingscommissie
alhier werd gisteren openbaar aanbesteed de
levering van aardappelen, ten dienste der
menages van de alhier garnizoen houdende
troepen, gedurende het tijdvak van 1 Nov.
1893 tot 15 Juni 1894. Ingekomen waren
G biljetten, als van C. Po9tma, ad f 1.90
per H.L. (wegende G8 K.G.) A. J. de
Bunje f 1.S4 (GG K.G.) .T. Huij/.ing f 1.G0
(65 K.G.)C. van Os f 1.57 (GG K.G.)S.
van \mesfoort T)z. f 1.55 (66 K.G.) en F.
Th. de Haas f 1.53 (GG K.G.).
De in de vorige week uitgestelde ge
combineerde manoeuvres van zee- en land
macht alhier, zijn thans bepaald op a. s.
Woensdag. Het bevel over de scheepsdi-
visie zal alsdan worden gevoerd door den
kapt. ter zee J. Dalen, commandant van
Hr. Ms. pantserschip „Schorpioen".
De heer Chrispijn, van het Paleis voor
Volksvlijt te Amsterdam, is voornemensin
het a. s. speelseizoen, bij genoegzame
deelneming, een zestal voorstellingen in
het lokaal „Tivoli" te geven.
Het gezelschap is samengesteld uit de
heeren: Chrispijn, Van Zuijlen, Schwab, Van
Westerhoven, V. d. Horst, Mijin, Faassen
Jr., Ternooy-Apèl, Samson, Plas, Ftlrber,
Dubois, Cohen, Weltevreden en Van der
Does en uit de damesBeukers, Kleij, V.
d. Lugt, Schwab-Welman, De Boer-Van
Rijk, Ternooy-Apèl, Faassen, Eggers, Vor-
derhake, Montan, Meijer, de Rooij en
Heggelman.
De Scherm- en Gymnastiek-Vereeni-
ging „Oefening kweekt Kunst" alhier, gaf
jl. Zaterdagavond in het lokaal „Tivoli"
hare eerste uitvoering in dit seizoen, waar
aan hoofdzakelijk werd deelgenomen door
twee onder-afdeelingen der Vereeniging, de
Adspiranten- en de Voorbereidingklasse, ter
wijl de Hoofd-afdeeling ter opluistering een
drietal nummers ten beste gat. Door de
Adspiranten werden, onder directie van den
heer R. Oostenveld, series Vrije- en orde-
oefeningen en stokoefeningen en oefeningen
aan de rekstok flink uitgevoerd de Voor
bereidingsklasse trad, onder leiding van den
heer H. T. Seeboldt, op met een carré
lange stok, stokoefeningen en oefeningen
aan de barren, die zeer voldeden, en de
Hoofdafdeeling gaf met veel succès staaf-
oefeningen, oefeaingen rek en tot slot eene
serie mooie groepen, die voortdurend wer
den toegejuicht. Een geanimeerd bal
besloot natuurlijk den feestavond.
Op Zaterdag 28 dezer zal de Vereeniging
eene tweede uitvoering geven, waaraan de
Hoofd-afdeeling en de Meisjes-afdeeling zul
len deelnemen.
De eerste der reeks Volksbijeenkomsten,
in dit seizoen alhier te houden, heeft giste
renavond in „Tivoli" plaats gehad en werd
weer even diuk bezocht als gewoonlijk; de
zaal was tot achter toe dicht bezet, waardoor
eene temperatuur werd bereikt, die voort
durend spuien noodzakelijk maakte.
De bijeenkomst werd door den Voorzit
ter van het Bestuur met een woord van
welkom geopend, waarna als eerste spreker
optrad de heer D. J. ten Klooster, met eene
improvisatie, getiteld „Houd maatDe
spreker gaf menige nuttige les ten beste en
wees er op dat maathouden in en bij alles
noodzakelijk is, wil men niet de ellenden
ondervinden, die het gevolg van onmatig
heid moeten zijn. De tweede spreekbeurt
werd vervuld door den heer S. F. Klein-
bentink, die optrad met een geestig verhaal
van Weruméus Buning: „De reis van boots
man Klapperdos om een erfenis te halen".
Beide sprekers werden met genoegen gehoord
en oogstten een verdiend applaus. Jammer
dat bij een deel der aanwezigen de aan
dacht te wenschen overliet, waardoor
zoowel de sprekers als de aandach
tige hoorders meermalen werden gehinderd.
Door leden der Onderoflïciers-vereeniging
„Vaderland en Oranje" werd ten slotte met
veel succès opgevoerd het kluchtspel „De
bankroetier, of de ontvluchting in de wijn
mand". De werkzaamheden werden door
zeer goede muziek-uitvoeringen, van
de kleine kapel van het Stafmuziekkorps
der Marine afgewisseld.
Binnenlandse!! nieuws.
Texel. Jl. Woensdagavond had van
wege het Nutsdepartement Texel, de eerste
volkslezing voor het winterseizoen plaats.
Als spreker trad op de heer Bruinwold
Riedel, algemeen secretaris van de Maat
schappij „tot Nut van 't Algemeen", met
het onderwerp „het doel en streven van
de Maatschappij". De opkomst was niet
groot.
Texel. Jl. Woensdagavond hield het
te den Hoorn bestaande Ziekenfonds eene
openbare vergadering.
Uit de rekening bleek dat de toestand
der financien over het afgeloopen jaar
zeer gunstig was. Aan het einde van het
jaar was f 458.80 in kas.
Tot bestuursleden werden de aftredende
leden, de heeren G. Boon, Directeur, G.
Duinker, Secretaris en D. Lap, Commis
saris, met groote meerderheid herkozen.
Texel. Naar de „Tex. Ct." uit zekere
bron verneemt, heeft de tegenwoordige eige
naar van de hofstede „Vianen", in de
Eierlandsche polder, het systeem Bertels
van groenvoeder persen gevolgd en een 40
wagens gras tweede snede op schelf gezet,
daar hij bij de sedert 14 dagen gevallen
regen geen kans zag hooi er van te kunnen
maken. Wij vernamen tevens dat die
proef voorloopig uitstekend is geslaagd en
het aldus geperste gras door 't vee graag
genomen wordt. Wij kunnen een ieder
aanraden, daarmede kennis te maken, te
meer daar de eigenaar gaarne daartoe een
ieder in de gelegenheid wil stellen en ge
heel belangloos alle noodige inlichtingen
aan belanghebbenden op gemelde hofstede
geeft of doet geven.
Heer-Hugowaard. I)e Gemeente
raad heeft aan den heer IC. Boot, op diens
verzoek, eervol ontslag verleend als gem.-
ontvanger, met een pensioen van f 100
's jaars.
Leiden. De oud-directeur van 's Rijks
museum van oudheden alhier, dr. C. Lee
mans, is jl. Vrijdag in S4jarigen ouderdom
overleden.
Marine en Leger.
Het eereteeken voor belangrijke' krijgsver
richtingen, met den gesp Atjeh 18731890,
is uitgereikt aan de mariniers lste kl. J. Bos,
A. P. Lavanché en L. van der Wolf, die
nende aan boord van Hr. Ms. opleidings
schip „Admiraal van Wassenaer", H. J. Els-
hof en J. Kammers, dienende aan boord van
Hr. Ms. monitor „Tijger", en P. L. van der
Nut, geplaatst bij de Kweekschool voor de
Zeevaart te Leiden.
De zeemiliciens, gedurende de zomer-oefe-
ningen geplaatst geweest aan boord van het
gepantserd materieel der Marine, keeren al
hier den 26, 27 en 28 dezer, te Amsterdam
den 27 dezer en te Hellevoetsluis den
28 dezer nnar hunne haardsteden terug.
Onderwijs en examens.
j Schagen. In de buitengewone verga
dering van den Raad, jl. Zaterdag gehou
den, is tot hoofd der school benoemd de
heer J. H. Ressing, van Del den (Stad), met
algemeene stemmen.
Tot onderwijzer aan de school voor
gewoon lager onderwijs te Oudkarspel is
benoemd de heer D. van der Sluis, te Oos
terzee, gem Lemsterland (Friesland).
Landbouw en Veeteelt.
Wanneer het wild op Texel niet zoo spoe
dig dunde, dan zou zeker daar het Eldorado
der jagers gevonden worden. Zes zonen van
Nimrod, waaronder drie van den vasten
wal, maakten voor een paar dagen een
tocht door den polder Eierland en wisten
ruim 40 hazen en 20 konijnen te bemach
tigen.
Als bewijs, dat het bouwland te Haring
karspel zeer gewild is, kan dienen dat bij
een verhuring, Woensdag jl. gehouden, 18
H.A. 75 A. en 60 c.A. werden verhuurd
per jaar voor de som van f3823 en voor
den tijd van 4 jaren, hetwelk 4 jaren ge
leden f2270 opbracht, toen met 11 H.A.
grasland er bij, die men nu zou mogen
scheuren en tot bouwland aanleggen.
Wordt andere jaren in den polder Waard
en Groet het stroo bijna uitsluitend verkocht
voor de stoomstroopapierfabriek te Kampen,
geheel anders is zulks dit jaar. De veehou
ders uit de omstreken halen dagelijks het
stroo, ter aanvulling van hun hooi, tegen
zoo hooge prijzen af, dat de fabriek daar
tegen niet op kan.
De Minister van Buiten!. Zaken brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat blijkens
bericht van Hr. Ms. gezant te Brussel de in-
en doorvoer van schapen en versch schapen-
vleescb, herkomstig uit Nederland, met in
gang van 15 dezer in België isjjverboden.
Dit verbod is niet toepasselijk op schapen en
versch schapenvleesch zonder overlading per
spoorweg transito door België te vervoeren.
Bij den overvloed van boomvruchten kan
het zijn nut hebben mede te deelen, hoe
appelen een geheel jaar kunnen bewaard
worden. Zuiver zand wordt, goed gedroogd
en de bodem eener kist of van een vat wordt
eenige centimeters hoog met bet zand bedekt.
Nu legt men mooie, onbeschadigde appelen
op het zand, maar zorge er voor, dat ze
elkaar niet raken. 'Tusschen die appelen en
eenige centimeters daarboven komt weer zand,
dan weer een laag appelen en zand, en zoo
verder, tot het vat vol iseindelijk een laag
zand. Het vat wordt toegemaakt en op een
droge plaats bewaard, waar vooral de vorst
niet kan doordringen. Het ooft wordt steeds
eerst kort voor bet gebruik er uit genomen,
want reeds na twee of drie uur wordt het
in de vrije lucht zwart. Het verliest bij
deze manier van bewaren niets aan smaak
en geur.
Rechtszaken.
Kantongerecht te Helder. Uitspraken
van xi October 1893.
P. v. S., huisvrouw van Th. L. S., te
Helder, een tapperij te laat openhouden,
f 1 boete of x dag hecht.
40
haar toekomst verzekerde. Mocht bij komen te val
len, dan was Suze wat men noemt „bezorgd". Uit
vrijen wil had Lij dit gedaan en toen waschte Dera-
mers zijne handen in onschuld en had vrede met
hetgeen was. Hij verbrandde zijn schepen en ging
enbezorgd de toekomst te geraoet.
Wel zou hij gaarne gewild hebben, dat zij hem
haar geheim had toevertrouwd, maar hij was te
kiesch om daarop aan te dringen en ook was hij
vast overtuigd, dat zij hem dit vroeg of laat uit
eigen beweging wel zou openbaren.
De voorstelling in de „Harmonie" had een buiten
gewoon succes gehad wel te verstaan voor de
troep, die er wèl bij gevaren moest zijn, want alle
plaatsen waren bezet. Het was in het vrij vervelende
plaatsje eene zóózeer gewenschte afleiding geweest,
dat iedereen er gretig de handen naar had uitge
strekt. Kastelein en directeur hadden goede zaken
gemaakt.
Misschien was er dan ook slechts één onder de
talrijke bezoekers, die niet dat genoegen had
gehad, wat men redelijkerwijs had mogen verwach
ten. Suze namelijk was er zeer verstrooid van
teruggekomen. Het had haar moeite gekost om een
vroolijk gelaat te toonen en Demmers te doen den
ken, dat zij genoegen had gehad, en zij was ver
heugd, dat haar dit gelukt was, maar blijde tevens,
dat zij op haar kamer was en zich ongestoord aan
hare gedachten kon overgeven.
En clie verdrongen zich in dat kleine, fraaie
hoofdje, dat nu op liet kussen rustte, in menigte.
Het optreden van een der artisten, die slechts
een ondergeschikte, weinig beteekenende rol ver
vulde, was oorzaak van dat alles. Zijn stem, zijn
gebaren, zijn voorkomen hadden herinneringen aan
lang vervlogen dagen en aan de illusie van haar
leven tevens bij haar opgewekt en thans, terwijl de
herinneringen naar overstelpten, deed zij zich gedurig
de vraag: „Is hij het of is bij het niet?"
Er was een tijd geweest, dat zij beminde, zooals
een hartstochtelijk verliefde vrouw maar ééns in
haar leven bemint. Dat was de gelukkigste tijd baars
levens geweest. Jammer slechts dat het van zoo
korten duur was geweest. De man, dien zij lief
had, bezat te veel wilde haren, om eenvoudig hui
selijk geluk en een bescheiden werkkring op prijs
te stellen of daarmede tevreden te zijn. Het was
een van die naturen, die rust noch duur hebben en
die een onafhankelijk, zij het ook wisselvallig en
onrustig leven boven stil geluk verkiezen. Hij nóch
zij bezaten fortuin en in den administratieven werk
kring, waarin hij geplaatst was, vond hij nóch ge
noegen nóch de belooning, die hij wenschte en welke
hij zoo hard noodig had.
Om dat elders te zoeken vertrok hij, zonder
daarom den band te verbreken die hen bond, en
sedert dat tijdstip zag zij hem niet weer. Van
tijd tot tijd, met zeer lange tusschenpoozen, ontving
zij een schrijven van hem, steeds meldende dat
hij nu dit, dan dat was en dat zijn adres zóó
was.
Haar vader wilde van het huwelijk met een man,
die zoo weinig waarborgen voor de toekomst bood,
niets weten, zooals hij zeide, maar de rechte oorzaak
was eenvoudig hierin gelegen, dat hij zijn
dochter liefst bij zich wilde houden. Suze was een
knappe, zuinige huishoudster en de oude man, die
zeer vrekkig was, zag er erg tegen op, aan een
vreemde den zorg voor alles op te dragen. Suze
kostte hem weinig en was bekend met al zijn eigen
aardige gewoonten, terwijl hij voor haar niet bevreesd
