De Zwolsche Gemeenteraad heeft
afgewezen het verzoek van het bestuur
van den Sociaal-Democratischen bond, al-
deeling Zwolle, om de schoolgaande kin
deren desverlangd van gemeentewege
van voedsel en schoeisel te voorzien.
Wik- en weegloonen. Bij het
sectieonderzoek in de Tweede Kamer van
het ontwerp tot vernietiging der Raadsbe
sluiten vnn Alkmaar, Hoorn en Edatn tot
heffing dezer loonen, werd algemeen ge
klaagd over de late indiening. Een groot
aantal leden vreesden, dat de gemeenten
financieel ernstig zullen worden geschaad
door de vernietiging der besluiten op zoo
korten termijn, terwijl de gemeente-be
grootingen reeds zijn voorgesteld. Sommi
gen wenschlen de voorgedragen wetten
eerst in werking te doen treden op i April
1894, ten einde aan de gemeenten gele
genheid te geven tot voorziening. Anderen
meenden, dat de gevolgen van de
maatregelen bij deze ontwerpen behoor
den te worden geregeld, ook opdat de
gemeentebesturen niet hun toevlucht ne
men tot heffingen, die langs anderen weg
een even onrechtmatigen invloed zullen
uitoefenen. Deze denkbeelden werden
evenwel van verschillende zijden bestre
den. Voor toegevendheid door termijns
verlenging bestond geen reden, te minder
daar de besturen reeds lang de vernieti
ging der raadsbesluiten hadden kunnen
voorzien.
De noodzakelijkheid der vernietiging werd
algemeen betreurd, vooral in den tegen-
woordigen overgangstoestand o. a. der ge-
meenten-financiën en omdat dit de eerste
maal is dat vernietiging wordt voorgesteld
krachtens art. 236 gemeentewet. Dat de
Regeering het gedaan heeft, werd echter
ten volle gebillijkt, te meer omdat zij daar
door handelde overeenkomstig de motie
van 8 Maart 1892. Enkele leden konden
zich in geenen deele met de ontwerpen ver
eenigen. Zij achtten het zeer bedenkelijk
dat, terwijl regeling der gemeente-financien
achterwege blijft, nu nog bovendien drie
gemeenten op theoretische gronden van
een bron van inkomsten zullen worden
beroofd en omdat het niet aanging een
heffing, voor drie jaren goedgekeurd, te niet
te doen op grond van de in het eerste
jaar verkregen resultaten.
Plaatselijk niouws.
Uit onze Koloniën.
Batavia, 17 Nov.
Het gedecoreerde Sagiehoofd Toekoe
Neq van Marassa, heeft volgens geloof
waardige bronnen een zaak aan de hand,
waarvoor hij bij het bestuur ter verant
woording zal worden geroepen. Men heeft
een paar brieven van hem onderschept, die
hij aan den pretendent-sultan heeft gezon
den. In die brieven moet 0. a. voorkomen,
dat hij den pretendent om ampon vroeg
voor zijne dwaasheid om de raoslemins te
bevechtenhij verontschuldigde zich daar
mee, dat hij hiertoe door het Nederlandsch
gouvernement werd gedwongen en verze
kerde, dat hij voortaan slechts een lijdelijke
rol zal spelen. Men is er benieuwd naar,
in hoeverre dit waar is en als het waar
mocht zijn, wat het bestuur met een der-
gelijken verrader zal uitvoeren.
Aan de „Deli-Ct." wordt uit Kotta-
Radja van 17 Nov. geseind:
Tot 15 dezer is te Telok Somawé niets
bijzonders voorgevallen. T. Oemar heeft de
26 Moekims van vijanden gezuiverd; de
post Paklat is opgeheven. Tjot Rang werd
door ons bezet.
Op 9 dezer werd de sergeant der berg-
batterij Steyger door een vijandelijken
kogel zwaar in den onderbuik gewond.
In den nacht van 10 Nov. jl. heeft
tusschen Solok en Soengei-Lasi, op een
afstand van p. m. zeven kilometers, een
aardafschuiving van den spoordijk de baan
vernield, zoodat het verkeer met de Om-
biliën-kolenvelden voorloopig gestremd is.
De spoorbaan is over een afstand van
ongeveer zeven kilometer zoo al niet geheel
vernield, dan toch voor geruimen tijd on
bruikbaar. Men berekent, dat wel twee
maanden zullen noodig zijn om dijk en
baan te herstellen.
Het eerste deel is verschenen van het
op last der Regeering uitgegeven werk van
dr. C. Snouck Hurgronje, getiteld „De
Atjehers", dat volgens den schrijver genoemd
zou kunnen worden„Schetsen uit het
leven der bewoners van Groot-Atjeh, van
de Benedenlanden uit waargenomen," en
behalve de uiteenzetting van de beteekenis
van den Islam voor Atjeh, die hem vol
komen klaar is geworden, zoo wat van
alles bevat.
Middel tegen beri-beri. 1
X. schrijft uit Arabon aan het „Bat. j
Nbl."
„Onzen ijverigen apotheker, den heer
Hartmann, is het, zoo ik verneem, mogen
gelukken een geneesmiddel tegen de beri-
beri te vinden. Zijn middel is een Am-
bonsche obat, welke reeds een geruimen
tijd hier in het militair hospitaal wordt
toegepast enmet het meeste suc-
ces.
De plant, die hij gebruikt, is, naar ik
verneem, de papa tjeda, die overal hier
aan het strand groeit.
De obat wordt bij wijze van drank toe-
gediend; zooals men mij verhaalde, zijn
reeds tal van hoogst ernstige beri-beri-lijders
geheel en al genezen uit het hospitaal ont
slagen.
Voor eenige dagen hoorde ik, dat de
heer Hartmann bezig was de bestand-
deelen uit die plant af te zonderen, om j
daar verdere proefnemingen mede te
doen."
Onze plaatsgenoot, de heer P. Polvliet, be
haalde met zijne inzending van 22 stuks
duiven te Gent (België) op de internationale
tentoonstelling, aldaar gehouden den 9, 10
en 11 dezer, 8 eereprijzen, 19 eerste en
1 tweede prijs, 1 zeer eerv. vermelding, 1
eervolle vermelding, benevens het kunst
voorwerp voor de fraaiste Eng. kropper.
Het getal mededingende duiven bedroeg
ongeveer 500 stuks.
Statistiek der geboorten en der sterfte
in deze gemeente, naar den leeftijd en de
oorzaken van den dood, over Sept. 1893
Aantal inw. op 1 Jan.23709. Levend j
geb. 74; levenl. aang. 4; overl. (met in- I
begrip der levenl. aang.) 35aantal op j
1000 inw. per jaar: 17.96. Overl. op den
leeftijd vanminder dan 1 jaar 14, 1-5 j.
9, 14-20 j. 2, 50-65 j. 3, 65-80 j. 2, boven
80 j. 1. Overl. tengevolge van tering 3,
mazelen 2, stuipen 2, apoplexia 1, bloed
spuwing 2, croup 1, acute ziekte der 1
ademhalingswerktuigen 3, chronische idem
1, organ. hartgebreken 2, acute ziekte der
spijsverteringswerktuigen 10, chronische id.
2, onbekende oorzaak 2, zonder geneesk.
behandeling 1.
Afloop der openbare verkooping, giste
renavond gehouden in liet lokaal ,/Tivoli"
alhier, ten overstaan van den notaris P. S.
Hordijk
1. Een huis en erf, Achtergracht-Zuid
zijde 45; kooper de heer IJ. C. Moorman qq.,
voor f 401.
24. Een koffiehuis en erf, Hoogstraat,
hoek Koningdwarestraat, 53een perceel
bouwterrein, naast het vorige perc., en een
slagerij en erf, Koningdwarsstraat 36 koo
per de beer Kikkert, voor f 2634.
6. Een heerenhuis met kelder en erf,
Binnenhaven 114; kooper de heer J. C.
Klein, voor f 1210.
7. Een huis, in tweeën bewoond, met
steeg en erf, Achter-Binnenhaven 73 en 7.3a
kooper de heer H. Wijker, voor f 420.
8. Een heerenhuis met kelder, bergplaats,
tuin eo erf, Binnenhaven, hoek Telegraaf-
steeg, 48a; kooper de heer L. Klein, voor
f 3732.
10. Een perceel bouwterrein, Veldstraat,
kavel 20 kooper de heer P. Thomas, voor
f 76.
12. Een perceel bouwterrein, kavel 13,
van het land van den heer A. Metzelaar
kooper de heer G. Bas, voor f 50.
13. Een perceel bouwterrein, kavel 15, van
het land van den heer A. Metzelaar kooper
de heer W. de Jong, voor f50.
15. Een perceel bouwterrein aan den Pol
derweg, kavel 54, van het land van mej. de
wed. Kuiperkooper de heer W. de Jong,
voor f176.
2126. 5 heerenhuizan en erven, en tuin
met houten prieel en fontein, Kerkgmcht
1316 en achter perc. 2125 kooper de
heer Jb. Graaff, voor f11957.
De overige perceeleu zijn opgehouden.
3. Voordracht B. en W., benoeming on
derwijzer aan de O. L. school te de Koog.
4. Missive Gedep. Staten, dd. 6 dezer,
No. 39, betreffende gemeente-begroDting
1894.
5. Benoeming lid en plaatsvervangend
lid commissie van aanslag in de bedrijfs
belasting.
6. Benoeming leden Algem. Armbestuur.
7. Idem regent en regentes Algemeen
weeshuis.
8. Idem lid Bank van Leeniug.
9. Vaststelling suppletoir kohier hoofdei,
omslag 1893.
10. Idem suppl. kohier hondenbelasting
■893-
Texel. Voor de verkiezing van een
Hoofd-Ingeland voor het Waterschap de
30 Gemeenschappelijke Polders alhier, werd
jl. Maandag gekozen de heer C. P. Eelman.
Texel. De uitslag der verkiezing van
een hoofd-ingeland en een heemraad voor
den polder jWaal en Burg is, dat gekozen
werden voor hoofd-ingeland de heer S.
Keizer Cz. en voor heemraad de heer C.
C. Eelman.
Schagen. Door hoofdingelanden van
den polder Schagen is, ter vervanging van
den heer C. Smit, die als voorzitter had
bedankt, als zoodanig gekozen de heer
J. Stammes, alhier.
Tot lid van het bestuur werd gekozen
de heer C. Grootcs, laatstelijk hoofdingeland.
Schagen. Alhier is een Rederijkers
kamer opgericht. Als secretaris treedt op
de heer P. Hopman.
Schagen. Ten behoeve van de on,-
vermogenden, die de volksvoordrachten
alhier komen bezoeken, is door begunsti
gers op de aangeboden lijsten geteekend
voor f 65. Ieder begunstiger krijgt twee
kaarten, waarop hij kan introduceeren,
terwijl het grootste gedeelte van het bijeen
gebrachte geld in bons voor vertering aan
de behoefligen wordt uitgereikt.
Barsingerhorn. In de vergadering
van den Raad van 19 dezer, werd besloten
aan de ambtenaren ter secretarie een toe
lage te geven van f 30 voor het maken der
tienjarige tafels op de registers van den
Burgerlijken Stand.
Ter vervulling der vacaturen, ontstaan in
de Armbesturen, werden met algemeene
stemmen herbenoemd voor het Algemeen
Burgerlijk Armbestuur de heeren Jb. Bood
IJz. en C. Schoorl en voor het Weezen-
armbestuur de heer E. Kluyer.
Schermer. Het bestuur van den
polder Mijzen heeft aan de verschillende
waterschappen van den Schermerboezem
het verzoek gericht om aan iederen pol
der, waar het water de hoogte van A. P.
heeft bereikt, het recht toe te kennen, om
te seinen aan al de andere molens om
met het malen op te houden, onverschillig
of daar het water al of niet A. P. is.
vertrok jl. Zaterdagmorgen van hier naar
Amsterdam, om aldaar gesloopt te worden.
De gewezen luit. der inf. Charles Phi-
lippe De Bourbon, heeft aangevraagd om
dienst te mogen nemen bij het Fransche
vreemdenlegioen.
De „Justice" bevat etne geheime missive
van admiraal Rieunier, waarin deze zegt dat
in de laatste maanden vijfmaal een torpe
doboot op 't laatste oogenblik onbruikbaar
bleek, wegens een gebrek aan de machine.
Hij dringt op meer zorgvuldigheid aan.
Binnenlandsch nieuws.
Texel. Vergadering van den Raad
dezer gemeente, op Vrijdag 22 dezer,
's morg. 11 uur. Punten van behandeling
I 1. Mededeeling ingekomen stukken.
2. Verzoek C. Koopman, om vergunning tot
het koken van garnalen in zijn vaartuig in
de haven te Oudeschild.
Marina en Leger.
Het Kerstverlof der adelborsten bij het
Kon. Instituut voor de Marine alhier zal
ingaan op Zaterdag 23 dezer en eindigen
8 Jan. a. s.
Het winterverlot voor de machinistleer
lingen der opleiding te Hellevoetsluis
vangt 20 dezer aan en eindigt 4 Jan.
Hr. Ms. instructiebrik „Ternate", welke
aan de firma Goedkoop is overgedaan,
Onderwijs en examens.
Het diploma A, Acte voor de zuivere
toepassing van het correspondentieschrift en
vertrouwdheid met het systeem Stolze-Wery,
is te 's Gravenhage uitgereikt aan de heeren
W. Gréve, volontair ter secretarie, te IJssel-
muidenJ. Kooiman, sergeant infanterie,
te Willemstad; J. Huisir.ga, iste onder
wijzer, te Groningen A. Piers, onderwijzer,
tc BlijhamA. Roggeveen, gem.-secretaris
en ontvanger, te Opperdoes.
1 candidaat voor diploma B afgewezen.
Landbouw en Veeteelt.
De Vereeniging tot het houden van
jaarlijksche Paaschtentoonstellingen van vee
te Alkmaar heeft de koninklijke machti
ging aangevraagd, om aan hare tentoon
stelling eene loterij te mogen verbinden.
Het plan bestaat om tegen 50 cent per
stuk 10,000 loten uit te geven en voor de
op deze wijze verkregen gelden vee, land
bouwgereedschappen, enz. als prijzen aan
te koopen.
Jl. Maandag had te 's Gravenhage eene
buitengewone algemeene vergadering plaats
van de Hollandsche Maatschappij van
Landbouw, onder voorzitterschap van den
heer Herman F. Bultman. Na eene inlei
ding van den heer J. Zijp Kz., die de
wenschelijkheid der oprichting van eene
staats-hypotheekbank bepleitte, werd aan
het einde eeuer langdurige discussie eene
motie van de afdeeling Dordrecht aange
nomen, waarbij de vergadering hel hoofd
bestuur machtigt, om de oprichting eener
staats-hypotheekbank te bevorderen en in
de hand te werken.
De bespreking vnn het landbouwcrediet
in algemeenen zin werd ingeleid door den
afgevaardigde van Alkmaar, den heer mr.
A. P. de Lange.
Wanneer spreker steeds een hypotheek
bank van staatswege bestreed, dan was
dat, omdat hel betere de vijand is van
het goede. Men moet letten op het meer
bereikbare.
De landbouwer heeft in de laatste plaats
behoefte aan hypotheekkrediet; hij moet
hebben een goedkoop gewoon krediet voor
zijn bedrijfskapitaal. Het is vooral de kleine
landeigenaar, die dit krediet dagelijks
noodig heeft. Velen onder hen zijn niet
krediet-waardig, maar die het wel waard
zijn hebben zeer weinig aan te bieden, als
onderpand. En wat ze hebben, daarover
kunnen ze niet vrijelijk beschikken. De te
veld staande oogst evenwel is vast goed
en verbonden onder hypotheek. Dat moet
door de wet worden veranderd.
Het oogstverband moet worden mogelijk
gemaakt. Dan is krediet mogelijk voor den
landbouwer zoo goed als voor den koopman.
In Indie is het reeds zoo en het stelsel
werkt daar goed. Men vrage dus aan de
regeering deze wetswijzigingen. De kleine
man zal er mee gebaat zijn. Ten slotte waar
schuwde spreker tegen een eeuwigdurend
beroep op den Staat, waardoor het initia
tief wordt gedood.
Na eenige discussie werd het hoofdbe
stuur gemachtigd, om, als de omstandig
heden daartoe gunstig zijn, bij de regec-
ring aan te dringen op de opheffing der be
lemmeringen voor het landbouwcrediet.
De bespreking van het ontwerp van wet
op de grondbelasting, werd ingeleid door
den heer W. Meiier, van 's Hage, die, ten
einde de haar voor den landbouwer zoo
min mogelijk drukkend te maken, het
wènschelijk acht te bepalen a. dat het
percentage van de belastbare opbrengst
telken jare hij de wet worde vastgesteld
en geleidelijk worde verminderd, om zoo
doende tot afschaffing te geraken; b. dat
de belasting niet langer worde beschouwd
als een zakelijke belasting en diensvolgens
hetgeen aan hypotheekrente als anderszins
jaarlijks moet worden uitgekeerd worde af
getrokken van de belastbare opbrengst,
waarnaar de opbrengst wordt geregeldc.
dat de opcenten, door gemeenten en pro
vinciën tot nu toe geheven van de grond
belasting, zullen worden overgebracht, aan
gezien de landeigenaars reeds meer dan
genoeg voor de gemeente en de provincie
doen door den aanleg en het onderhoud
van dijken en polderwegend. dat de
grond in de veenpoldeis van belasting
worde onthevene. dat bij de taxatie van
gebouwen tot hoeven behoorende, wel
worde in het oog gehouden, dat zij in zeer
vele gevallen meer last dan voordeel aan
brengen.
Er werd besloten het besprokene ter
kennis te brengen van Regeering en Land-
bouw-comité. Daarna werd de vergadering
gesloten.
Het bestuur van „het Zeevarend
fonds" te Westgraftdijk heeft onlangs, bij
wijze van proef, aan een elftal arbeiders,
tegen betaling van een matigen huurprijs,
een stuk weiland verschaft, om dit tot
tuingrond te maken, ten einde hen in de
gelegenheid te stellen, hun eigen winter
provisie te verbouwen. Mocht deze proef
gelukken, dan heeft het bestuur van ge
noemd Fonds het plan, later meer land
voor dat doel beschikbaar te stellen.
Kerknieuws.
PREDIKBEURTEN.
Ned. Herv. kerk te Texel.
Zondag 24 Dec., Burg, voorm. 10 u. en
Oosterend, nam. 2 u., ds. van Schaick.
Waal, voorm. 10 u. en Oudeschild, nam.
2 u., ds. de Mazure. Den Hoorn, voorm.
9.30, ds. Deffef. De Cocksdorp, voorm.
9.30, de heer Barende.
Doopsgez, kerk te Texel.
Zondag 24 Dec., Oosterend, voorm. 10 u.
en Burg, 's av. 6.30, ds. Kuperus.
Ned. Herv. kerk te Noord-Zijpe.
Zondag- 24 Dec., voorm. 9.30, Oudesluia,
ds. van Deursen.
Ned. Herv. kerk te Zuid-Zijpe.
Zondag 24 Dec., voorm. 9.30, Siut-Maar-
tensbrug, ds. Koch.
Doopsgez. kerk te Zuid-Zijpe.
Zondag 24 Dec., voorm. 9.30, Oudesluis,
ds. van Calcar.
Ned. Herv. kerk te Callantsoog.
Zondag 24 Dec., voorm. 10 u., ds. Lud-
wig, van Helder.
Ned. Herv. kerk te Sint-Maarten.
Zondag 24 Dec., voorm. 9 uur, Valkoog,
ds. Mühring.
152
De brief ontzonk aan de handen van mevrouw
Demmers. Zij had wel om heel wat gewild, dat Suze
niet naar die brieven gevraagd had.
Suze vertrok haar mond tot een akeligon lach.
Dikke tranen rolden over haar misvormd gelaat.
„Zal ik den anderen brief....?"
Suze maakte een afwerend gebaar.
Neen, van dien anderen brief" wilde zij niets hooren
deze ééne was waarlijk genoeg
En voor dien man had zij een misdaad hegaan
Met een wilden kreet, waaruit de smart, de
teleurstelling van een geheel verwoest leven sprak,
wendde zij het hoofd '<m, opdat mevrouw Demmers
hare tranen niet zou zien en met dien smartkreet
nog op de lippen stierf zij.
zij aan mevrouw Demmers heeft vermaakt, is onder
zoodanige bepalingen gelegateerd, dat haar specu-
leerende echtgenoot, mocht hij ooit weer in Holland
komen, er niet aan kan komen. Dat is alles. Wat
haar tot die opoffering bewogen heeft, weet ik niet.
Het is voor mij altijd nog een raadsel. Waarom zij
niet met haar man meeging? Wel, omdat dat een
ploert was, op en d'op. Hij zat hoog en droog in
Zwitserland, terwijl zijne vrouw aan die ellendige,
afschuwelijke ziekte te bed lag en vroeg niet eens
hoe het haar ging.... Neen, bah die kerel
En de notaris maakte een verachtelijk j
En voor zoo'u man had Suze haar leven verwoest
Zij had een beter lot verdiend
Toen de heer Van Warwijck, die door de nood
lottige gebeurtenis op „Groot Rustoord" het zeer
volhandig had, weder op de „soos" verscheen, werd
hij van alle kanten bestormd met vragen.
„Waarom had die mevrouw De Lange zich zoo
opgeofferd? Waarom was zij niet met haar man
medegegaan Wie was haar erfgenaam Waar zat
De Lange zelf?"
De heer Van Warwijck antwoordde kort en bon
dig op al die vragen, want gaarne sprak hij niet
over Suze en wat op haar betrekking had. Hij was
wonderlijk bekeerd van zijn vrouwenjagerij.
„Zij heeft zoowat haargeheele vermogen vermaakt
aan mevrouw Demmers, „Groot Rustoord," incluis.
Haar man heeft een bescheiden vermogen gekregen,
zoodat hij voor gebrek bewaard is. Het geld, dat