herrijzend
W ieringermeerland
vruchtbaar land
van Zuiderzee
xxi
Overtreding
3e Jaargang No. 32 6 Dec. 1947
Redactie
en administratie
Nieuwe Niedorp B 58
Tol. 206, Kengetal 2261
Weekblad voor de Wieringermeerbevolking en de herrijzing van het polderland Redacteur: Th. J. van Vegten
tofc
(v.V.) De mcultuurbrenging van de.
polder vorderde echter voortreffelijk.
Door de Cultuur-maatschappij wera
de oogst reeds verkocht van de jonge
Zuiderzeegronden, op de beurs te Rot
terdam en Groningen.
Die eerste producten muntten nog
niet uit in kwaliteit. Men kon ze van
verre ruiken beweerden de deskundi
gen. Vooral de heer uit Anna Pau-
lowna kon smakelijk spotten met de
tarwe uit de Wieringermeer. De oor
zaak hiérvan was de nog niet vol
doende oiïtzilting van de bodem. La
ter toen het pr.ocefc der ontzilting vol
ledig had doorgewerkt deed de kwa
liteit van de tarwe niet meer onder'
voor die van het oude land, ja stak
zij soms boven die van het oude land
uit.
De Cultuurmaatschappij kon over
*de nieuwste werktuigen beschikken
voor haar werkzaamheden. Tal van
leveranciers van werktuigen en ma
chines werden in de gelegenheid ge
steld voor het geven van demoritra-
ties, waar zij gretig gebruik van maak
ten. Alles ging in het groot bij de
Cultuurmij. Men 'had een eigen sme
derij en wagenmakerij aan de Sloot
weg nabij -Middenmeer. Een tweetal
magazijnen aan de Hoornseweg een
eigen weegbrug, ontsmettingsinrich
ting, zakkenstopperij, graandrogerij.
Er werd in het groot ingekocht en
voor hem die aan dit lichaam mocht
leveren, kon er weliswaar op rekenen
dat hij zijn prijzen scherp moest cal
culeren, doch wist zich een goede
klant.
De goede samenwerking tussen de
cultuur-technische en sociaal econo
mische afdelingen van de Wieringer-
meerdirectie waren bevorderlijk voor
een harmonische opbouw van de pol
der. D.w.z. het in cultuurbrengen van
de gronden hield gelijke tred met -de
bouw van woningen,- schuren in- en
'buiten de dorpen. De polder ging ge
zicht krijgen. Het dorre verlaten land
schap zoals het er in den beginne
uitzag begon te verdwijnen. De aan
plant van bomen en struikgewas langs
de wegen en bij de ontginningsboerde
rijen werd met kracht ter hand ge
nomen, en boven verwachting sloeg
het jonge groen over het algemeen
gped aan.
De Slootweg vanaf Wieringen tot
aan Middenmeer was hiervan vóór de
onderwaterzetting wel een sprekend
voorbeeld van. Deze weg- werd het
eerste beplant en is één van de, zo
niet de mooiste wegen in de polder
geweest.
Slootdorp en Middenmeer geraak
ten zo langzamerhand "bevolkt. Te
Slootdorp en te Middenmeer waren
reeds de scholen gereed gekomen in
't eerstgenoemde dorp werd de school
geopend met 4 leerkrachten en 128
leerlingen, in Middenmeer echter in
October 1932 nog maar een hulpschool
met twee leerkrachten en 27 leerlin
gen. Acht maanden later in Mei 1933'
werd de definitieve school te Midden
meer geopend met 4 leefkrachten en
154 leerlingen. Deze 154 kinderen kwa
men van 65 verschillende lagere scho
len. Men behoeft zich niet af te vra
gen voor welk een berg van moeilijk
heden het onderwijzend personeel in
die dagen is komen te staan, teneinde
wat lijn te krijgen in een leerplan
wat zich aanpaste bij deze verschij-
denheid. Ook op dit gebied* is wer
kelijk pioniersarbeid verricht.
De volksgezondheid had ook de bij-
.zondere aandacht van hen die de lei
ding hadden te geven bij de koloni
satie. Uit vroegere ervaringen opge
daan met inpolderingen was. wel ge
bleken dat met de malariabestrijding
begonnen diende te worden voordat:
deze zich heeft geopenbaard. Alle
voorzorgsmaatregelen tot" bestrijding
van de Anopheles diende dus geno
men te worden. Onder leiding van
het bestuur van de reeds opgerichte
afdeling Wieringermeer van het Witte
Kruis werden spuiten en spuitmidde-
fcten kosteloos ter beschikking gesteld.
De bevolking werd op alle mogelijke
'manieren voorgelicht. Maandelijks
werden inspectietochten gehouden in
woningen, schuren, kippen- en konij
nenhokken. Het gebruik van horren
werd voorgeschreven. Natuurlijk wer
den ook de sloten niet vergeten bij
de inspectie. Dat de gevaren voor
malaria niet denkbeeldig waren be
wees wel het feit dat de commissie
zich niet ontzag om barakken en keten
tijdelijk buiten gebruik te sfellen in
dien de malaria-mug werd aangetrof
fen.
Hoewel de bevolking over het al
gemeen weinig van de malariamug
afwist (de meeste bewoners kwamen
uit streken waar dit diertje niet be
kend is) en men dus wel eens op moei
lijkheden stuitte, mag toch gezegd
worden dat men de wenken, in de
brochures en op lezingen die door een
speciale propagandist werden gehou3
den, ter harte nam.
Het is aan al deze tijdige maatregelen
te uanken dat malaria zeer sporadisch
in de Wieringermeer is voorgekomen.
(Nadruk verboden) tWordt vervolgd)
van de Landbouwvoorschriften wordt streng gestraft
Dat het ernstis met de handha
ving van de lonen en oyereenkom-
sten die worden gemaakt in de land
bouw bewijst wel de rechterlijke uit- i
spraak welke onlangs is gedaan door
de politierechter te Alkmaar.
Een drietal landarbeidei*s uit de
Streek had zich wegens overtreding
van deze afspraak te verantwoorden.
Het waren Meindert Blokker uit Gro
tebroek, Cornelis Breg uit Hoogkar-
spel en Antonius Nieuwboer uit Bo-
venkarspel.
Dit drietal verrichtte sedert enige
tijd werkzaamheden op het land van
"de landbouwer J. Ydema te Sloot
dorp. Het was omstreeks begin Juli
van déze zomer, dat Ydema deze ar
beiders te werk stelde in de suiker
bieten. Ydema stelde voor dat dit
werk in accoordloon zou worden ver
richt .De bieten moesten doorgehakt
uitgedund en gewied worden. Tot een
definitief accoord over het loon kon
men echter niet komen. Engele dagen
later deelde Ydema mede; dat het
loon zou bedragen 95 gulden per H.A.
voor iedere arbeider. De arbeiders
eisten echter 126 gulden per H.A.
Ydema wilde niet hoger gaan en de
arbeiders wilden niet voor minder
geld werken. Ydema trok aan het
kortste eind, d.w.z. de arbeiders lap
ten het contract' aan hun laars en
namen de benen zonder ontslagbe-
wijs en Ydema bleef met de bieten
zitten.
Bij het getuigenverhoor deelde Yde
ma mede, dat hij met deze handelwij
ze geen genoegen had genomen en de
zaak heeft aangebracht bij de bé-
voegde instanties, waaruit voortvloei
de dat de rechter zich met dé zaak
ging bemoeien.
Als eerste getuige-deskundige werd
gehoord de heer R .Top ,van beroep
landarbeider, tevens Vice-voorzitter
van de Stichting van de Landbouw,
kririg Wieringermeer. Deze verklaar
de onder meer, dat, volgens de offi-
ciële loonschaal, het toegelaten ac
coordloon varieert tussen 60 en 81
gulden per HA al naar gelang de
grond licht of zwaar genoemd kan
worden. Het betrof hier middelzware
grond, zodat het accoordloon bij be
nadering 70 gulden per HA mag be
dragen voor land dat circa 70.000 bie
ten telt. Een extra pi-emie zou in dit
geval 14 gulden bedragen; zodat uit
eindelijk 84 gulden per H.A. zou mó
gen worden betaald. De heer Top ver
klaarde dat Ydema dus feitelijk al
te ^eel wilde betalen.
Verdachte Nieuwboer, die namens
de andere collega's was verschenen,
betoogde dat de werkzaamheden be
duidend meer waren, dan vermoed
was. Zij moesten ook wieden.
Get. Top: Zij deden wat ze doen
moesten en rpeer niet.
Verd. Nieuwboer: We moesten veel
meer doen, dat weet Ydema zelf ook
wel.
Get. Ydema: Hetgeen Nieuwboer
verklaart is onzin. Iedere arbeider
weet wel, dat* het wieden pas plaats
vindt drie weken na het uitdunnen.
Ook de heer H. R. Smit, voorzitter
van de Stichting van de Landbouw,
kring Wieringermeer verklaart als
getuige-deskundige dat Ydema feite
lijk reeds te hoog ging met de lonen.
Ook hij was van mening dat het loon
ongeveer 80 gulden had mogen bedra
gen, inplaats van 136 gulden, zoals de
arbeiders zeiden.
Get. Top kwam nogmaals voor het
hekje en gaf de rechter te verstaan,
dat wieden en uitdunnen niet tegelij
kertijd plaats vinden.
Het Requisitoir en vonnis
De rechter, die zich gemeenlijk niet
met het uitdunnen en wieden' van
bieten bezig houdt, was door de voor
lichting van de deskundigen een wei
nig wegwijs geworden tussen de voet
angels en klemmen van de landbouw
problemen. De verdachten waren
weggelopen en dat mag nu een
maal niet. Het aantal landarbeiders
is dun gezaaid en wanneer ieder zijns
Weegs ging, zou er van de oogst niet
veel terecht komen.
De Officier van Juistitie wees er
op, dat de boeren het momenteel
lang niet gemakkelijk hebben. Als
men arbeiders in dienst heeft, moet.
men meestal hogere lonen betalen
teneinde ze te behouden. De arbeider
maakt vaak misbruik van de omstan
digheden. n dlit geval was' het loon
reeds te hoog. Ware het tegendeel het
geval, dan mag men nog niet weglo
pen, doch raadplege eerst de bevoegde
instanties. Aangezien boeren die te
hoge lonen uitbetalen zeer 'hoog be
boet worden onlangs nog 9000 gul
den dan is het vanzelfsprekend,
dat een veeleisende arbeider ook
zwaitr .gestraft dient te worden.
Naast een week hechtenis eiste de
officier openbaarmaking van het von-
De rechter wilde in dit geval uit
het oogpunt van preventieve waar
schuwing nog geen gevangenisstraf ei
sen. Hij liet echter wel merken, dat
het volle ernst is en veroordeelde Blok
ker en Nieuwboer tot een voorwaar
delijke hechtenis van één week met
een proeftijd van twee jaren: een'
geldboete van 25 gulden subs. 10 da-
gen gevangenisstraf, terwijl Breg
vader van 11 kinderen, veroordeeld
werd werd tot 15 gulden of 7 dagen
en een zelfde voorwaardelijke straf.
Bovendien handhaafde de rechter de
eis tot openbaarmaking van dit- von
nis.
