JW 47.
Eerste Jaargang.
1861
{)c(ïkT, JïtcittucDicj)
ZATERDAG
UMemsoorÖ, cnj.
9 NOVEMBER.
NIEUW
VAN
DEN
Abonnementsprijs per kwartaal ƒ1.30.
Franco per post//1.50.
Verschijnt WOENSDAG en ZATURDAG.
Brieven franco aan den Uitgever
S. GILTJES.
Prijs der Advertentiën 10 Ct. per regel
behalve 35 Ct. Zegelr. voor elke plaatsing.
De- Doorgraving van Holland op zijn smalst.
Eene geschiedenis van gezag).
II.
De tweede grond, die voor de noodzakelijkheid der
doorgraving wordt opgegevenis het langer oponthoud op
het Noordhollandseli kanaal. Wanneer men uit de zwakte
der aangevoerde argumenten wil besluiten tot de on
houdbaarheid der voorgestane zaak, zoo kan men niet
aarzelen te verklaren //dat de voorstanders der doorgra
ving, bij gebrek aan wezenlijke redenen, zelfs verpligt zijn
van de minst beduidende gebruik te maken." Wie toch kan
den juisten tijd bepalendien een schip noodig heeft om uit
een ander werelddeel hierheen te komen liet verschil van
tijddat wordt waargenomen tusschen twee schepen die dezelfde
reis volbrengen, is dikwijls enorm; welk gedeelte van dat ver
schil zal door het oponthoud op het kanaal worden veroorzaakt
Waarlijk een zeer klein, en zeker niet van voldoend gewigt
om daardoor op den staat een rentelast te leggen, die niet
alleen op Amsterdam, maar op geheel Nederland zoude
drukkendoch waarvan de eerste alleen een imaginair voor
deel zou kunnen trekken, aangenomen dat de uitvoerbaarheid
van het plan bewezen is, hetgeen door vele deskundigen in
twijfel wordt getrokken.
Nogmaals nemen wij de woorden van den Heer Alewijn
alhier over:
//De Heeren Ingenieurs verklarendat het plan, door
hen aangeboden, voor ruim 18 millioen kan worden uitge
voerd. Wij zijn geheel onbevoegd om dit in het minst in
twijfel te trekkenmaar dit weten wijdat toen bij een
mondeling onderhoud met een wegens zijne kunde en be
kwaamheid algemeen geacht hoofd-ambtenaar van den wa
terstaat, door ons aan dezen de vraag werd voorgesteld
hijde 18 millioen in het midden latendebij vrije be
schikking over zooveel geld als hij daartoe meende te be
hoeven en alzoo geheel onbelemmerd in zijn doen en laten
als eeklijic man de verzekering kon geven, dat het merk
aan alle de vereischten zou voldoen, en duurzaam tegen het
geweld der stormwinden en de kracht der golven zou bestand
zijn-j het veel beteekenend antwoord was: //Wel WAAS
ACHTIG NIET
Wat nu bewijst het antwoord van dien hoofd-ambtenaar
van den Waterstaat tegenover het verslag van de commis
sie van Ingenieurs, belast om der Amsterdamsehe regering
rapport over de quaestie uit te brengen?
De laatsten hebben ojjicieel geantwoord, dat het plan uit
voerbaar was, dat geene ntechnische bezwaren daartegen
aanwezig waren; zij hebben hunne plannen met wiskunsti
ge juistheid berekend en uitgecijferddoch zouden het niet
durven wagen om hun ontwerp voor twintig of meer inilli-
oenen op hun eigen risico te beginnen; zij hebben als
.technische" mensehen, als deskundigen, geantwoord op eene
olïicieele vraag.
Tegenover deze staat de //practical man"; hij, die niet
belast is een officieel rapport uit te brengen dochzonder
ingenomenheid met personele of plaatselijke belangende
zaak beschouwt als ware ze zijne eigene.
Deze ziet zeer goed de npractische bezwaren"1die zich niet
in de theorie, al is ze ook nog zoo uitstekend, niet voor
doen; hij weet, dat de spreuk //kleine oorzaken hebben
soms groote gevolgen" hier juist van toepassing is, en hij
weet tevens hoe kostbaar eene dwaling is, in een werk van
eene zoo groote uitgestrektheid.
Nog worden de groote kosten van sleep- of jaagloon op
't N. II. Kanaal vermeldals oorzaken van den verval van
den Amsterdamschen handel, en deze moeten dan ook wel
verbazend groot zijn om den aanleg van een zoo kostbaar
werk noodig te maken. Zou echter de eerste koopstad des
rijks het rijke Amsterdamdie stad van handelgeen
ander middel hebben kunnen vinden om tariefs-vermindering
van die sleeplooneu te erlangendan juist een dat millioe-
nen sohats kosten het risico van het al of niet slagen
laat aan den staat.
Deskundigen beweren dat het verval van den Amster
damschen handel aan geheel andere oorzaken is toe te
schrijven en voornamelijk aan den omslagtigen en tijd-
roovenden slentergang te wijten is, waardoor een vreemd
handelshuis, willens of ouwillens, genoodzaakt is aldaar
grootere kosten te maken dan eldersalvorens de koopwaren
ter bestemde plaatse zijn aangekomen. Om b. v. eene baal
te vervoeren, die overal slechts een persoon vereischt,
wordt te Amsterdam minstens vier personen gebruikt, die
allen door den afzender moeten betaald worden. En is het
dan nog wonder, dat een dusdanige handel achteruit gaat en
zonder inwendige en spoedige verbetering hoe langer hoe
meer in verval moet geraken
Vestigen wij thans onze aandacht op de bezwaren, die
zich tegen de uitvoering van het ]ilan voordoenen laat ons
in de eerste plaats nagaan, welke werken er noodig zouden
zijn, indien het ooit werd aangenomen, ter beteugeling dei-
zeegaten zonder deze toch zou de uitvoering van het ontwerp
al te gevaarlijk wezen.
Vooreerst rijst de vraag op, of die werken, van welken
aard zij ook wezen mogen, bij geweldige stormen tegen
deze bestand zullen zijn, want een werk van zoodanigen
omvang te beginnenzonder dat men daaromtrent zekerheid
hadde, zoude dwaasheid zijn; doch, gelijk wij reeds boven
aanvoerden, het verkrijgen van die zekerheid zal uiterst
moeijelijk en bezwarend zijneu nog zullen deze werken altijd
groote kosten van onderhoud en reparatie vorderen, indien
ze, zonder te bezwijken, zijn blootgesteld aan een storm
als die van 1825. Men boude hierbij tevens in het oog,
dat, zoowel door het verbreeden der zeegaten als door het
afnemen der duinen sedert dit tijdstip een dusdanige storm
thans veel nadeeliger voor .ons land zou wezen dan in
voormeld jaar, en dat de schromelijke gevolgen, welke
daardoor zonden kunnen ontstaan, onberekenbaar zijn.
1Fordt vervolgd