Utah en de Mormonen.
BURGERLIJKE STAM) DER GEMEEME TEXEL.
BURGERLIJKE STAXD DER GEMEEXTE TERSCIIELL1XG.
'L. M. heeft octrooi verleend, voor vijf jaren, aan
de heer W. J. Stada, te Terschelling, op de uitvinding
van een middel 0111 wandluizen uit huizen en schepen te
verdrijven, zoodat dit ongedierte nimmer daarin terugkeert.
Uit Ylissingen dd. dezer meldt men ons: //De oog
ziekte onder de militairen heerscht hier vrij erg. Reeds zijn
cr 142 patiënten in het hospitaal aanwezig. Men hoopt,
dat weldra eenige lijders naar de infirmerie te Rrcskens
zullen kunnen worden overgebragt.
Z. M. heeft benoemd tot plaatsvervangend kantonreg-
ter te Schagen, den heer O. Boonacker, notaris aldaar.
Men schrijft ons van Terschelling dd. 4 November.
I11 de laatste dagen zijn hier drie scheepjes met averij
binnen geloopen; de laatste is de Engelsche sloep Emma
of Lijmt, kapt. William Sutton, met verlies van zeilen en
lekkagie, zoodat de lading bestaande uit tarwe, gelost moet
worden.
Yan het Vlie dd. 2 Nov. berigt men het volgende:
Door stuurman Pieter de Jong, voerende de haringbuis
de Stad Enkhuizen, alhier van de visscherij binnen, is
op 15 mijlen van de kust van Terschelling, gered en alhier
geland kapt. James Ilinderson en verdere bemanning van
den te Abbcrdeen te huis behoorende schoouer Bruis d Marg
welke bodem geheel ontremponeerd was. De schooner, die
van Stcttiju naar Londen bestemd was, was beladen met
hout, zink en ijzer.
Het beruchte Te Winkel-Rietveld-Doijersche lFaar-
borgfondsvoor thans nagenoeg zeven honderd weduwen,
is, blijkens de doodadvertentie van commissarissen eu di
recteuren, den 17n Oct. 1862, te Amsterdam, overleden.
Den 30" dier maand is het droevig overschotingevolge
artikel 46 van het genootschapsreglement, nvan regtwege"
smadelijk ter aarde besteld De door de hoeren Stamkart
en Lobatto lange jaren reeds voorspelde Eclips is nu dus
over die gebarsten administratie opgegaan, als van uit een
akelig graf, waarin de bitter teleurgestelde hoop van zoo
vele huismoeders rampzalig is weggezonken. Wat zal nu
de straf zijn, die de eigenbaatzuchtige bewerkers van zoo
veel leed moet treffen? Dat kon een prijsvraag worden,
alleen te beantwoorden door die diep-ongelukkige weduwen,
wier toekomst van ellende, vier- en dertig jaren lang, stel
selmatig is voorbereid door de fijnstgeslepen speculanten,
die, zelfs nu nog, bij het ellendig slot van ecne zoo
schandelijke rekening, wel gaarne weêr, onbeschaamd weg,
op nieuw een kantoor van levensverzekeringen en weduwen
pensioenen zouden geopend hebben maar daartoe ten minste
vooreerst nog niet hebben kunnen gerakenofschoon
het geenszins tot de onmogelijkheden behoortdat dit nog
niet eens eenmaal weêr lukt. Ons volkje toch is, door
zijne ligtgeloovige goedheid helaas, maar al te dikwijls
allemans gek. PostscriptumDe president-commissaris
van de ontslapen //Waarborg" is op (zelfs gefraukeerde)
brieven van rouwbeklag, in zijne droefheid, volkstrekt niet
gesteld. Eelftsche Cl.
Toen de Mormonen in 1850 uit llliuois vertrokken, geloofden zij in
Utah een land te hebben gevondenwaar de beschaving en de speculatie-
geest der Amerikaneu niet zoo spoedig zou doordringenen besloten der
halve, hier het „paradijs der heiligen" te vestigen. Utah grenst ten noorden
aan Oregou ten westeu aan Californië en strekt zich ten zuiden tot om
streeks 37 graden N. B. en ten oosten tot het rotsgebergte uit. liet ligt
derhalve op den wegdie uit het noorden der Unie naar Californië
voert, en het was dc goudontdekking in laatstgenoemd land, die Ainerika's
blikken meer bijzonder op de Mormonen vestigde. Uit vrees nu dat de
doortrekkende goudzoekers zich bij hun terugkeer in Utah zouden vestigen,
en ten einde tijd te winnen om zich in hunne nieuwe bezitting te ver
sterken wendden zich dc Mormonen aau het congres en vroegen de opname
van hun land in de Unie, ouder belofte de polygamie (veelwijverij) te
zullen afschaffen. Brigham Young had echter nooit de bedoeling, zich
verder aan dc wetten der Unie tc onderwerpen dan hij dit voor zijne
bijzondere oogmerken dienstig geloofdehet is bekend dat hij liet geluk
had door het congres als gouverneur van Utah erkend te worden. Hiermede
was zijn oogmerk vooreerst bereikt, hij maakte gebruik van zijn regt op de
binnenlandsclic wetgevingom vreemdeliugen zooveel mogelijk verwijderd
tc houden en toen hij wettelijk verpligt was zijne betrekking neder te
leggenweigerde hij regtstrccks den door het congres gegeven opvolger als
zoodanig te erkennen. Het congres had echter Utah slechts als grondge
bied in de Unie opgenomen onder voorwaarde, het later te mogen ver
doelen en zoo noodignaar goedvinden gedeelten daarvan bij andere
staten tc mogen iulijveu. De regering is derhalve tcu volle in haar regt
wanneer zij met gestrengheid tegen dc Mormonen tc werk gaat die dc
wetten der Unie niet wilden erkennen. Dcrcde, waarmede Brigham Young
(de „heiligen" gesticht heeftbewijst duidelijkdat dit opperhoofd niet
voornemens is, zich aan dc wetten der Ycrceuigdc Staten tc onderwerpen.
Bedoelde rede zoude om dc daarin verkondigde stoute leerstellingen wel
verdienen in haar geheel te worden bewaardzoo zij niet al tc veel be
vatte wat niet gevoegelijk kan medegedeeld worden. Men vcroorloove ons
slechts eenige brokstukken daarvan weder te geven dat dit slag van men-
schcn genoegzaam zullen kenmerken. Nadat Brigham Young in zijne in
leiding verklaartdat de man liet opperhoofd der vrouw isvervolgt hij
„ik waag het tc bewerendat de mandie zich door zijne vrouw laat
beheersclicu den IIcmelschcn roctn niet kan deelachtig worden; want als
dc man zonder zijne vrouw niet tot den goedeu God kan komen, dau kan
de vrouw dit zonder haren man nog veel minder. Hieruit volgt, dat de
vrouw die haren man beheerschtzich zelve van den Hemelschen roem
berooft. Op dezelfde wijze betoogt hijdat dc man voor zijne vrouw niet
alleen geheimen hebben magmaar die zelfs hebben moetwant de vrou
wen zijn zwakke wezens. De mau die geene geheimen voor zijne vrouw
heeft, wordt nimmer gekroond iu het rijk der hemelen, nimmer! nimmer!
nimmer
De polygamie (veelwijverij) is geoorloofd; Christus zelf was gehuwd.
Ja, wij zijn polygamistcn maar niet uit vleeschelijkc neigingmaar om
dat God het dus verordend heeft; wij zijn het, om Hem te dienen. Wij
willen waardige kinderen zijn van Abrahamdie Gods bevelen had en
\olgen derhalve zijn voorbeeld. Welaan dan, het eerste voorbeeld, dat
Abraham ons gaf, was, dat hij meer dau éenc vrouw nam; eu hij was
niet de eenige, die zoo handelde; zijn voorbeeld werd door alle heilige
aartsvaderen gevolgd. Ja de mannendie Gode het naast aau het harte
lagendeden zonder aarzcleuwat nieu in ons wraakt. Doch onze bewij
zen zijn niet slechts tot het Oude Testament beperkt. Mcu denke slechts
aau de bruilolt te Kana in Galilcamen leze dc geschiedenis met opmerk
zaamheiden men zal inzien, dat het Christus zelf was, die aldaar huwde.
Ware hij nooit gehuwd geweest, zoo ware zijne vriendschap met Maria
en Mart ha en de andere Maria die hij beminde 0111 mij niet sterker uit
tc drukken ten miustc onvoegzaam geweest."
Doch genoeg Yan dc logica dier hciligeu.
De stad der Mormonen (de stad der heiligen gelijk men haar noemt)
is door een hoogen muur door ecne diepe sloot en door bastions met kas-
teelen omringd. Hare huizen, vooral van de voorsteden, zijn weinig
schitterend het zijn smerige hutten met modder bedekt. Het middenpunt
der stad is beter gebouwd. Het getal inwoners is ruim 15,000. Het mcc-
rendeel zijn Engelscheu en Schotten, eenige Amerikanen, veel mannen uit
Wallis en eenige Denen.
De Amerikanenvooral van de westelijke grenzen hebben het monopo
lie van het bewindhoewel zij minder dau een derde van de bevolking
uitmaken. Zij bezitten bijna allen meer dan éénc vrouw en zijn met
brandenden ijver voor hunne ellendige leer bezield. De huizen zijn gemak
kelijk ingerigt; men merkt cr vooral die op van Helder Beuson met zijne
vier. van Brother Grant en zijne drie, en van sir Richard en zijne elf
vrouwen.
De hoofdapostel H. C. Kimbell heeft slechts 18 of 20 vrouw eu. Zijne
residentie gelijkt op die van een prinsop den gevel heeft men een sla-
pcudeu leeuw uitgehouwen. Het paleis beeft <-£ 30,000 gekost. Boven
dit paleis bevindt zich ecne sterrewachtgekroond met het zinnebeeld van
de nijverheid der Mormonen ecne bijenkorf.
De Mormoneu houden zeer veel van dansenen Brigham zelf versmaadt
de kunst van Terpsichore niet. Zij beminnen vooral de cotillonsde gi-
gues maar niet de Sehotsche eu gewone walsen of polka's.
De tabernakel, die een indrukwekkend aanzien heeft, kan 2000 perso
nen bevatten. Dc godsdienstige bijeenkomsten beginnen met gezangen eu
gebcdeu waarna onderrigtingeu in dc metselaarskunstin het snijden van
klecdercu enz. volgen. De voorstellingen in de schouwburgen beginnen met
gebedenen de acteurs worden dikwijls met een zegen ontslagcu.
Van 29 October 5 November 1S62.
ONDERTROUWD: Willem Knol, weduwn. van Dirkje Goclcstciuoud
36 jaren en Maartjc Kok, weduwe Pieter Burger, oud 39 jaren.
GETROUWD: Pieter Langeveld, oud 23 jaren en Gcrbrig Bakker, oud
20 jaren. Jan Wilis, weduwnaar van Pictertjc Brouwer, oud 29 jaren,
en Elisabcth van der Vis oud 22 jaren.
GEBOREN Wilhclminad. van Vollrath Remctius Sikkcs en Kathariua
Elise Ukena. Jan Hendrik, z. van Jan Scbumaker eu Jannetje Bispinck
Dicuwcrtje, d. van Tcunis de Wijn en van Jantje Kunst.
OVERLEDENAaltje Stark Jansd. oud 2 maanden. Cornclis Cornc-
lisz. Duinkcr oud S maanden.
1 Levenloos aangegeven.
Van 16 tot 31 October 1862.
ONDERTROUWD; Jcnike Jans Roos, landbouwer, oud 27 jaren en
Nceke Aries Roggen, oud 22 jaren. Cornelis Annius Bierman, zeeman
oud 26 jaren, eu Grietje Klaas Ree, oud 27 jaren.
GEHUWD: Dirk Knijper met Autje Haan. Jemkc Jans Roos en Neckc
Aries Roggen.
GEBOREN: Pieter, z. van Sipke P. Zorgdrager en Trijntje J. dc Vries.
Louise d. van Gerrit Swart en llitjc Bakker. Maamlced. van Cor
nelis J. dc Vries eu Iuikc C. Bos. Zuster, d. van Ilarm G. Lukje eu
Wietske P. Boonstra (woonachtig te Grouw.) Selly d. van Willem Mo-
Molenaar en Jautje Brandcuburg.
OVERLEDEN Jan Cornelis Grocndijk wed. van Neckc Willems Cupido
oud 60 jaren.
MARKTBERIGTE N.
ROTTERDAM 6 November.
Tarwe, per 2400 kilo 129/130 Witb. Poolscbe f 368.
DELFT 6 November.
Boter dc prijs was lieden per vat van f53 a 06.
PURMERENDE 3 November.
Aangevoerd 231 Runderen. Handel flaauw. 8 Paarden. 68 Vette Kal
veren. Handel vlug; de prijs was lioogcr van 60 tot 80 ct. per ncd. fg.
29 Nuchtere Kalveren. Prijsvan 1' 9 tot 23 per stuk. Vlugge handel.
180 Vette Varkens. Dc prijs was van 38 tot 46 ct. per Ncd. fg; de
handel vlug. 13 Magere Varkens van f 10 tot 16, cu 364 Biggen van
f3 tot G per stuk. Matig vlugge handel. 1031 Schapen en Lammeren.
Handel vlug.
Kip-Eijereu f4.00, Ecnd-Eijcrcn f3.20 pol' 100 stuks.
Boter. Van f 1.10 tot 1.15 per Ncd. tg. Middenprijs f 1.12^.
Kaas. Aangevoerd 81 Stapels Kleine en 8 Stapels Middelt). Hoogste
markt Kleine Kaas f 27.2 Stapels f 27-25 Middelbare f 29.per 50
Ncd. tg.
Gepassecrden Dingsdag zijn ter waag gewogen 150 Stapels Kaaswegende
41712 Ned. fg; de hoogste prijs was voor Kleine f27.2 Stap. 1'27-25
Middelbare f28.75. Aangevoerd 812 Ned. tg Boter.
SCHAGEN 6 November.
Paarden f40 a 90. Stieren f 40 a 60, Vette Gelde Koeijcn f 140 :i
200. Melk- en Gelde Koeijcn f70 a 120. Vaarsen f60 a 90. Gras Kal
veren f26 a 36. Nuchtere Kalveren f8 a 15. M'i£orc Schapen f8 a
18. Vette Schapen f 18 a 29.50. Bokken en Geiten Tl A 1.50. Magere
Varkens f 10 a 20. Biggen f3 a G. Konijnen, 10 a 45 ets. Kip
pen 30 a 75 ets. Eenden 30 a 40 ct. Duiven 10 a 50. Boter 77^
ets. per kop of f 103 per Ned, [g. Kaas 20 a 30 ets. per Ncd.
tg. Kip-Eijercn f3.50 per 100.
LONDEN 6 November.
Ter Veemarkt waren aangevoerd: 1230 Runderen, 3920 Schapen en
Lammeren, 278 Kalveren, 210 Varkens. Prijzen: Beste Runderen 4/8,
Schaiien en Lammeren 5/4, Kalveren 4/10, Varkens 4/6.
