Neher geeft toelichting op
verhoging van posttarieven
Mag. Stokman bepleit voor
leraren salarisverhoging
Plannen kernreactor
thans in voorbereiding
K.V.P.-bestuur antwoordt
katholieke leraren
De Europese
gedachte
P.T.T. krijgt nu pas voor
prijsstijgingen de compensatie
Onderwijsdebat in de Tweede Kamer
Aan de hand van KVP-rapport
Lijk opgehaald
Twee vliegtuigen
in zee
PINAY STELT
VERTROUWENS.
KWESTIE
Staatsgreep in
Equador
Nieuwe Belgische minister
van justitie
PARLEMENTAIRE
MISSIE NAAR
NIEUW-GUINEA
Prachtig werk van
Missie en Zending
Joegoslavische nota aan
Bulgarije
LOONPOLITIEK
Zekerheid vóór
loonsverhoging
25 jaar Hogeschool
van Tilburg
te Amsterdam
noordholl||d$ i i
Abonnementsprijs f 6.20 per kwartaal, f 2.07 per maand, 10.48 per I ^Jj WxSfW twf ESS? JRv ^Bj ËB j^B WtK ^B
week, inclusief incasso. Advertentie-tarief per editie ct. per m.m„ I ^HRf ÊMÊB MSB H Jj^Ê tBH ^B ^^B
minimum f2.50; in alle edities 26 ct. per m.m.. minimum f4.Hr^lCV E3^^9| _JWmtL~a&^ ^BBiBL wBL
familieberichten 20 ct., resp. 30 ct. per m.m. Bij contract belangrijke I
horting. Directeur: E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits. I r. 4 Builen God ts 1 nergens veilig Vondel
Bankrelatie: Ned. Credietbank. Kantoren: Hoorn, Draafslngel 59,
tel. 2046 K 2200; Den Helder, Keizerstraat 89. tel. 2800 K 2230: DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMGEVING
Schagen. Ged. Gracht 39. tel. 459 K 2240
AAN DE KIEZERS van Bols-
ward en Delft wordt a.s. Woens-
dap een gewichtige vraag voor
gelegd. Men weet het: in de lan
den. welke deelnenfen aan het
moedige en volhardende streven
t° komen tot eenwording van
Europa, worden in verschillende
steden, welke daarvoor door haar
verscheiden samenstelling en
veelzijdige bevolkingsstructuur
biizonder in aanmerking komen,
zgn. proefstemmingen gehouden
onder de kiesgerechtigde inwo
ners- J u
Het is een pogmg. om de be
langstelling te peilen, welke bu
de bevolking in de desbetreffen
de West-Europese landen be
staat voor de Europese gedachte.
De twee genoemde steden verte
genwoordigen dus a.h.w. voor
deze gelegenheid het Nederland
se volk.
Dit legt op de kiezers van Bols-
ward en Delft een zekere ver
plichting. Zii zullen moeten zor
gen. dat. zo veel mogelijk wel
overwogen, een beslissing wordt
genomen, met zo ruim mogelijke
deelneming aan deze stemming.
Van de andere kant dient het Ne
derlandse volk in ziin geheel zich
vcor deze proefneming sterk te
interesseren. Niet. omdat die
stemming op zich zo belangrijk
zou ziin. maar omdat de zaak
waar het om gaat. de ontwikke
ling van de Europese gedachte,
zo actueel en zo belangrijk is.
Wa: Bolsward en Delft doen na
mens Nederland, dient dan ook
tevens een wekroep te ziin voor
de „rest van Nederland" om zich
de betekenis van de problemen,
welke hier aan de orde ziin. meer
en meer eigen te maken.
Misschien is de opmerking wel
iuist welke deze week in een
vraaggesprek voor de radio ge
maakt werd. dat de vraag, welke
aan de kiezers voor de proef-
s'emming in Bolsward en Delft
is voorgelegd, niet breed genoeg
gesteld is. Moeten de Europese
volken alleen maar „bepaalde
belangen" gemeenschappeluk be
hartigen? Of gaat het niet om
meer? Was het voldoende, in een
officiëele toelichting namens de
Nederlandse Raad der Europese
Beweging, die deze stemming or
ganiseert. in het biizonder de na
druk te leggen op de stoffeliike
belangen van industriële pro
ductie. afzetgebieden. levens
standaard enz.? Gaat het niet om
meer en hoger?
Het loont de moeite, op deze
kant van de kwestie hier even
in te gaan. De gedachte, dat het
in de eerste plaats om stoffeluke
dingen, om materiële welvaart,
om verbetering van het levens
peil. gaat. leeft nl. ook m de
kringen van de Nederlandse Re
gering. Dit is pas in de Tweede
Kamer bij de behandeling van
cie begroting van Buitenlandse
Zaken gebleken.
Terecht is daartegenover van
katholieke zii de gesteld, met, na
me door mei. Marga Klompe en
ook door de heer Weiter. dat er
ook nog andere kwesties ziin! De
totalitaire machten, zo merkte
mei. Klompé op. hollen Europa
uit en dat „spook driift men al
leen met stoffeliike verheffing
niet uit". Men mist in het tegen
woordige Europa de iuiste sfeer,
waarin de persoonlijkheid tot
haar recht kan komen, met ver
waarloosde geestelijke waarden.
De mens is ontwaard en los ge-
gemaakt van ziin wortels, die in
het Christendom ziin gelegen!
Hier is sprake van een geeste-
liike nood welke bv. door het
angstwekkende probleem van de
vluchtelingen in het centrum
var Europa benauwend m de
hand gewerkt wordt en die
geestelijke crisis kan natuurliik
niet op de eerste plaats en al-
leer door politiek handelen wor
den opgelost. Maar door politieke
activiteit en door staatkundige
r.ieuwe vormgeving kan wel de-
geliik de voorwaarde worden ge
schapen het „klimaat" wor
den bevorderd om de mens
menswaardig, en dus christeluk
en beschaafd, gelukkig en gezond
en welvarend, te doen leven.
Europa zal het christelijk ideaal
(weer) bewust moeten worden,
was het woord van onze vrou
welijke afgevaardigde, dat te-
rechtertiid gesproken, of liever
noe herhaald werd.
Wii geloven, dat men vooral in
dit opzicht de betekenis van de
merkwaardige gebeurtenis in
Bolsward en Delft moet zien.
De Europese volken moeten in
veel opzichten tot nauwere sa
menwerking komen. Het ant
woord op de gestelde vraag zal
„ia" moeten ziin. Er moet een
Verenigd Europa komen, ook on
der een Europese overheid
„bovennationaal orgaan" of „hoge
autoriteit" een Europese
Grondwet (waaraan gewerkt
wordt) zal moeten volgen, en
hoe dat allemaal geregeld zal
worden daarover behoeft
Bolsward noch Delft zich a.s.
Woensdag het hoofd te breken.
Ei ziin mensen, die haast willen
maken, er ziin anderen, die be
dachtzaamheid aanbevelen.
De Kolen- en Staalgemeen
schap was eengoed begin van
economische „integratie". met
nog vele open vragen, er zal
Europese Landbouw-eenwording
moeten komen, en de Europese
Verdedigingsgemeenschap staat
in de grondverf, al zou men ge
neigd ziin te zeggen, dat die verf
dreigt op te drogen, zoveel be
letselen als er. nas nog weer.
zich voordoen op de weg naar
succes. Dit alles ziin belangriike
zaken, die honderd vragen nog
oproepen, maar daar gaat het al
lemaal niet om a.s. Woens
dag.
Waar het vooral om gaat. dat
is om het getuigenis en weet
het wel. Bolswarders en Delfte-
De dood aan de ratten! In Westfriesland begint een grote
campagne ter verdelging van het schadelijke gedierte. Enorme
hoeveelheden vergif worden klaargelegd. Smakelijk eten,
langstaarten.
DEN HAAG, 12 Dec. „De verhoging van de post'
tarieven teas onvermijdelijk. Had het aan de P.T.T. ge
legen, dan zou de verhoging reeds veel eerder ingevoerd
en de omvang ervan beduidend hoger geworden zijn. Met
name het tarief voor binnenlandse brieven, dat tien cent
blijft, dekt niet de kosten, die de P.T.T. moet maken
voor de verzending en bezorging. De regering heeft
echter de datum van invoering, die nu 1 Juli 1953 zal
zijn, opgehouden en de omvang van de verhoging ook
beperkt."
(Van onze parlementaire redacteur)
De Rijkspolitie van Beemster
neeft Vrijdagmiddag uit het
Noordhollands Kanaal het liik
opgehaald van de 54-iarige on
gehuwde D. W. uit Beemster.
die sedert 30 Oct. j.l. werd ver
mist.
naren om een getuigenis na
mens het volk van Nederland.
Het „ia" zal echter moeten be
tekenen. dat getuigd wordt
vóór het besef van de noodzaak
der verdere ontwikkeling van de
Europese gedachte, en naar ons
gevoelen, van die ontwikkeling
in christel iike zin!
de lagere technische scholen en
de huishoudscholen.
Concrete wensen had deze af
gevaardigde ten aanzien van een
katholieke huishoudschool te
Hengelo. De minister mag geen
stad van 50.000 inwoners naar een
school in Borne verwijzen. En
vanzelfsprekend maakte de heer
Engelbertink ook van de gele
genheid gebruik om andermaal
het belang van een M.T.S. in
Hengelo te onderstrepen.
Het tweede rapport van de K.V.P.-commissie voor de
middengroepen leverde belangrijk materiaal voor de stel
ling, dat uit de kringen van onderwijzers en leraren voor
een belangrijk deel het nieuwe intellect moet voortko
men. Dit bewijsmateriaal had de K.V.P.-fractie gisteren
verwerkt in twee kapitale grafieken in de Kamer laten
tentoonstellen bij de behandeling van de begroting van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen.
Aan de hand hiervan hield
pater mag. Stokman (K.V.P.) een
krachtig pleidooi. Deze groepen
hebben niet de gelegenheid hun
kinderen te laten studeren. Af
schaffing van schoolgeld en col
legegelden achtte hij niet het
gewenste middel. Door een der
gelijke regeling zou een oneven
redige grote consumptiebeper
king, die deze groepen hebben
ondergaan slechts voor een deel
ongedaan gemaakt kunnen wor
den.
De K.V.P.-woordvoerder ging
er van uit dat ook het onderwijs
een zaak van de ouders is. De
overheid heeft slechts de taak de
gunstige voorwaarden te schep
pen bij haar loon- en belasting-
politiek. Belastingfaciliteiten be
val hij aan. De heer Roosjen
(A.R.) wilde evenmin iets van
afschaffing weten. Hij wenste
een vereenvoudiging.
Mag. Stokman pleitte voor
verbetering van de salarissen,
zoals dat in het K.V.P.-rapport is
genoemd. En wel een verbetering
op korte termijn. De heer de
Loor (P.v.d.A.) wilde salaris
verhoging, omdat een leraar „bij
moet blijven met zijn studie". En
dit kost geld.
Het is vooral het verschil in
ongelijke betaling, wat de lera
ren verbittert, zo meende hij.
Het verlangen naar onderwijs op
kosteloze basis van hoog tot laag
werd van socialistische zijde ver
dedigd op grond van de stelling
„iedereen moet gelijke kansen
hebben". Dit kan ook bereikt
worden voor de middengroepen
in de door mag. Stokman aan
gegeven zin. Mag. Stokman wilde
in dit kader meer studiebeurzen.
Wettelijke regeling
Een ander punt in het debat
was eveneens van principiële
aard. Aan confessionele zijde
wenst men voor het V.H.M.O.,
evenals voor het L.O., een wette
lijke regeling voor de oprichting
van nieuwe scholen. Thans is het
in feite nog steeds de minister,
die beslist.
De heer Engelbertink (K.V.P.)
erkende, dat het niet voor alle
schooltypen mogelijk zal zijn om
wettelijke normen te vinden,
maar voor twee toch zeker wel:
Twee vliegtuigen ziin ten oos
ten van Shields (aan de mond
van de Tyne) in zee gestort. Het
waren Britse straaljagers. De in
zittenden worden vermist.
PARIJS, 12 Dec. (A.F.P.)
Premier Pinay heeft officieel de
vertrouwenskwestie verbonden
aan de aanvaarding van de pre
mies der sociale verzekeringen.
Dinsdag zal de stemming in de
Nationale Vergadering worden
gehouden. Dit is de derde maal
in veertien dagen tijds, dat Pinay
de vertrouwenskwestie stelt.
De reactorcommissie der stich
ting voor fundamenteel onder
zoek der materie in Utrecht, on
der welker medewerking ook het
gezamenlijk atoomsplitsingsonder-
zoek te Kjeller gebeurt, in het
kader der Noors-Nederlandse sa
menwerking, heeft plannen om
de Nederlandse industrie te in
teresseren voor het ontwerpen en
de eventuele bouw van een ener
gie-reactor. Daartoe zal eerst
daags een contract worden gete
kend met de Nederlandse electri-
citeitsmaatschappijen.
Deze maatschappijen werken
samen in de N.V. K.E.M.A. te
Arnhem. Het is de bedoeling, dat
de K.E.M.A. gedurende 5 jaren
f125.000 per jaar aan het project
zal bijdragen en verder de be
schikking zal geven voor werk
ruimte, wat geschat kan worden
liep op mislukking uit
QUITO, 12 Dec. (A.P.). De
regering van J. M. V. Ibarra
heeft gisteren bekend gemaakt,
dat het een poging om de rege
ring omver te werpen, heeft ver
ijdeld.
De regering deelde mede. dat
de opstand werd voorbereid door
Moreno, de burgemeester van
Guayaquil. Volgens de berich
ten bevindt Moreno zich thans
in arrest.
Dit is de eerste poging tot op
stand sinds de regering Ibarra
op de eerste September van dit
iaar aan het bewind kwam.
BRUSSEL. 12 Dec. (Belga).
Burggraaf Charles du bus de
Warnaffe is benoemd tot Bel
gisch minister van Justitie. Ziin
voorganger. Lagae. heeft om ge
zondheidsredenen ontslag geno
men.
op een jaarlijkse bijdrage van
f75.000. Verder zijn er al een
paar grote industrieën die hun
medewerking hebben toegezegd.
Zou men erin kunnen slagen
b.v. 50% van uranium 238 te
verbranden dan zal voor de ge
hele energievoorziening in Ne
derland 10 ton uranium voldoen
de zijn. Wanneer wij over 25 jaar
nieuwe energiebronnen nodig
hebben, moeten wij zover zijn,
aldus dr. Beekman, directeur van
het instituut. „Wij hebben er re
kening mee te houden, dat aan
onze energievoorraad een einde
komt. Er zijn maar twee uitzon
deringen en dat zijn de zonne-
energie en de witte steenkool.
Daarom is het nodig grote
krachtsinstallaties te bouwen.
Minister Kernkamp heeft aan
de Tweede Kamer medegedeeld,
gaarne bereid te zijn met de Ka
mer van gedachten te wisselen
over het zenden van een parle
mentaire missie naar Nieuw-
Guinea. Intussen is de regering
er zich terdege van bewust, dat
er in dit gebiedsdeel fouten be
staan en dat er ook nog wel ge
maakt zullen worden. Het gou
vernementeel apparaat werkt in
verschillende opzichten nog niet
bevredigend. In het algemeen zal
de regering er naar streven de
Papoea's in geestelijk en materi
eel opzicht zoveel mogelijk te
helpen. Een prachtig middel ziet
de minister in het werk van
Missie en Zending. Daarom is
practisch het gehele onderwijs en
een groot deel van de medische
verzorging in hun handen gelegd.
BELGRADO. 12 Dec. (Reuter).
Joego-Slavië heeft een nota
aan Bulgariie gezonden, waarin
wordt geprotesteerd tegen de
„vervolging van Joego-Slaven in
Bulgariie". zo meldt het Joego
slavische persbureau Tanioeg.
De directeur-generaal van het
staatsbedrijf der P.T.T., de heer
L. Neher gaf deze verklaring.
Door deze vertragende werking
krijgt P.T.T. nu pas een zekere
compensatie voor de prijsstijgin
gen ,die een gevolg waren van
oe devaluatie en de oorlog in
Korea.
De verhoging van de locale
brieven en briefkaarten blijft
beperkt tot één cent; in het bin
nenlandse postverkeer treden
overigens geen wijzigingen in.
De verzending van brieven naar
het buitenland gaat echter in
plaats van 20 cent een kwartje
kosten. België en Luxemburg
vallen buiten deze verhoging.
Brieven voor deze landen blijven
tot het binnenlands tarief beho
ren. De verhoging van het tarief
voor luchtpostbrieven voor Indo
nesië welke door de minister al
leen maar werd aangeduid, zal
vrij rigoureus zijn, het porto voor
een briefkaart stijgt van 20 cent
naar een kwartje; brieven, die
nog met 30 cent per 10 gram ge
frankeerd moeten zijn, vragen
straks een frankering van 45
cent voor de eerste vijf gram en
30 cent voor elke vijf gram meer.
Het luchtposttarief voor druk
werken tenslotte stijgt van 25
cent t/m 20 gram en 60 cent t/m
50 gram tot 35 cent t/m 20 gram
en 80 cent t/m 50 gram. Het
luchtrecht voor de andere landen
ondergaat geen wijziging.
De tariefsverhoging maakt het
direct nodig, dat een nieuwe
frankeerzegel van zeven cent
wordt ingevoerd. Waarschiinliik
zal het nodig worden ook andere
waarden te laten vervaardigen.
Er bestaan plannen om op alle
oostzegels een andere afbeelding
van Koningin Juliana af te druk
ken Aan een ontwerp wordt
reeds gewerkt, het zal nog wel
ever, duren, voordat de nieuwe
zegels met deze afbeelding wor
den vervaardigd.
Porto voor gedrukte stukken
ai., dag- en nieuwsbladen wordt
niet verhoogd, om. aldus de heer
Neher. een zo wiid mogeliike
spreiding van het vriie woord
Is vrijere loonvorming mo
gelijk en gewenst. Over dit
probleem, dat actueel en be
langrijk is, gaf het Centrum
voor Staatkundige Vorming
een rapport uit. Men kan er
in De Kroniek van Zaterdag
in dit nummer meer van lezen.
niet te remmen. Het zenden van
gedrukte stukken naar het bui
tenland wordt één cent duurder.
Telefoon
Voor de gesprekken over lan
gere afstanden ziin de kosten
door een wijziging in de tech
niek aanzienlijk omlaag gegaan.
Binnen redelijke grenzen van
gesnreksduur krijgen de abon-
né's dan ook een verlaging van
de tarieven van interlocale tele
foongesprekken. Hoewel de kos
ten die in rekening worden ge
bracht voor een aansluiting oo
het telefoonnet van 25 tot 40
gulden zullen stijgen, liggen de
werkelijke kosten vijftig procent
boven dit bedrag.
zegt minister Suurhoff
Minister Suurhoff heeft aan
de Tweede Kamer medegedeeld,
dat hij in de huidige situatie
aan een vergroting van de so
ciale zekerheid de voorkeur
geeft boven een verhoging
van de lonen, daar hij de
verhoging van het loonpeil voor
de werkgelegenheid niet gunstig
acht.
Het ongedaan maken van de
consumptiebeperking acht hij
niet opportuun. Zij bedraagt
volgens de minister reeds een
jaar minder dan 5 pet. De
minister wil wel compenserende
maatregelen nemen bij de te
verwachten huurverhoging en
bij het optreden van nieuwe
prijsstijgingen. De vraag blijft
dan nog of dit via de lonen of
langs andere wegen moet ge
beuren.
Katholiek Nederland heeft gis
teren op waardige wijze het zil
veren feest gevierd van de Ka
tholieke Economische Hogeschool
te Tilburg. In de middaguren
hield de academische senaat een
plechtige openbare zitting, die
o.m. werd bijgewoond door de
ministers Beel en de Bruyn, de
bisschop van den Bosch mgr.
Mutsaerts en de bisschop coadju
tor van Roermond, mgr. Hanssen
en tal van andere autoriteiten.
De reetor-magnificus prof.
Smeets hield een magistrale rede,
waarin hij de vraag besprak of
hoge belastingen de bedrijvig
heid bevorderen. Na de rede van
prof. Smeets werd het woord
verleend aan de vice-minister-
president prof. Beel, die speciaal
de grote figuur belichtte van
prof. Cobbenhagen. De laatste
werd onlangs in een ziekenhuis
opgenomen en kon de bijeen
komst niet bijwonen. Er ging een
stormachtig gejuich op, toen prof.
Beel bekend maakte, dat prof.
Cobbenhagen was benoemd tot
commandeur in de orde van
Oranje Nassau. Namens het Ne
derlands Episoopaat feliciteerde
mgr. Mutsaerts, die in de mor
genuren een plechtige H. Mis
had opgedragen. Tijdens deze
feestviering werd bekend ge
maakt, dat de studenten een be
drag van f18.000,hadden bij
eengebracht.
(Advertentie)
Het dagelijks bestuur van de
K.V.P. heeft d.d. 12 December 'n
antwoord gezonden aan het cor
respondentie-adres van de katho
lieke leraren te Amsterdam, op
de bekende „open brief" inzake de
houding van partii en fractie ten
opzichte van de rapporten over
de positie van de Middengroe
pen. In dit antwoord wordt de
tekst aangehaald van de pers
publicatie. welke het P.B. heeft
uitgegeven d.d. 25 Nov. en waar
in die houding concreet wordt
toegelicht aan de hand van de
feiten.
Er wordt in 't antwoordschrii-
ven van het dagelijks bestuur van
de Partii verder op gewezen, dat
prof. Romme op de Dag der
Werkgroepen gesproken heeft
overeenkomstig de mededelingen
van het P.B. van 25 November.
Naar het inzicht van het D.B.
ziin er voorts, wat de houding
van prof. Romme betreft, noch
in zijn kwaliteit van fractievoor
zitter. noch in die van staatkun
dig hoofdredacteur van de
„Volkskrant", redenen om uiting
te geven aan „verontwaardiging",
zoals in de „open brief" is ge
schied.
Voor ongerustheid in de krin
gen der leraren over het beleid
der K.V.P. zijn naar het oordeel
van het D.B. in het licht van
het bovenstaande evenmin rede
nen aanwezig.
Het is de K.V.P. geweest, die
door haar commissie-Midden
groepen meer dan een jaar ge
leden het initiatief nam voor
een uitvoerige studie (die zeer
veel arbeid gevraagd heeft) over
de positie van de middengroe
pen. Geen andere politieke partii
heeft zich zulk een documentatie
over dit vraagstuk verschaft, die
noodzakelijk is voor het voeren
van een weloverwogen beleid ten
opzichte van deze groeperingen.
Geen andere fractie heeft zich
ten opzichte van de midden
groepen geuit, zoals de KVP-
fractie bij de jongste algemene
beschouwingen en de behande
ling van de begroting van Bin
nenlandse Zaken, aldus besluit
het schrijven van het D.B. der
K.V.P. aan de katholieke leraren
te Amsterdam.
Zo ziet het IJsselmeer er uit aan de oostkant, nabij Urk en Lemmer. Een onafzienbare
ijsvlakte, gevormd door op en onder elkaar geschoven schotsen. Langzaam wordt dit ge
heel door de wind voortgestuwd. Stil staat de Urker visser uit te zien over het ijs, waar
over het late middaglicht vreemde glanzen werpt.