Top-prestal les
ZATERDAG
Holdert vordert
vijf millioen terug
Ex-verloofde stak er
als 'n dolle op los
DE KRONIEK VAN
De Katholieke Amsterdamse
leraren en de K.V.P.
öie
wecelö
Meisje 21 maal getroffen
Ds. Zandt had
geen succes
Discussie Romme-Allessie
IS aar wij vernemen
Oud-directeur Telegraaf
ZATERDAG 13 DECEMBER 195^
Pagina 3
NAAR AANLEIDING van het adres van de katholieke
leraren van V.H. en M.O. te Amsterdam aan de K.V.P.,
heeft zich een discussie ontwikkeld in de „Volkskrant",
welke, zoals bereids uit de socialistische pers gebleken
is, koren op de molen van politieke tegenstanders ge
noemd kan worden. Enigszins verbaasd vraagt men zich
af, of het nuttig en nodig was (en is) om deze kwestie op
de wijze als is geschied, in het openbaar te behandelen.
Wij houden van openbare controle op de openbare zaak,
maar in dit verband zouden toch wel enige reserves in
acht genomen mogen worden, terwijl in elk geval als eis
zou mogen worden gesteld, dat wie zich aan openbare
discussie waagt, zekerheid heeft, dat hij tot een gefun
deerd oordeel kan komen.
De heer M. A. Allessie, voor
zitter van de afd. Amsterdam
van de Veren, van Katholieke
Leraren „St. Bonaventura" heeft,
mededelend dat 'hij dit doet als
privé-persoon, een uitvoerig stuk
geschreven waarin hij antwoord
geeft op het artikel van prof.
Eomme, waarin deze het beken
de adres van ruim honderd ka
tholieke leraren grievend heeft
genoemd. Aan het artikel van
de heer Allessie ontlenen wij het
volgende:
„Niet verscheidene maar prac-
tisch alle katholieke docenten te
Amsterdam, of om zeer concreet
te zijn één honderd en twaalf,
onder wie alle rectoren en direc
teuren min één en vrijwel alle
paters en zusters, werkzaam bij
het V.H. en M.O. te Amsterdam,
hebben het adres getekend, dat
de schrijver grievend noemt door
zijn „ongegronde verdachtmaking
van de voorzitter der Katholieke
Tweede-Kamerfractie", na eerst
„de noodtoestand onder de do
centen bij het V.H. en M.O." te
hebben erkend, maar hier ver
zuimt te citeren uit de motie van
de afdeling Amsterdam van St.
Bonaventura aan het hoofd
bestuur, waarin gezegd wordt,
dat „de Katholieke Kamerfractie
in sterke mate mede verantwoor
de] iik is voor de verlaging van
onze sociale status en de nood-
tnnctqn^ bij velen onzer" Begrii-
pnliik. want het erkennen van
toestand is heel wat gemakke-
';;ker dan het erkennen van
eigen aandeel in dezen.
LONDEN Premier Win
ston Churchill is met zijn 78
■jaar bepaald nog geen doetje.
Hij wees er bv. dezer dagen
onder grote hilariteit in het
Lagerhuis op, dat hij altijd
voorstander van grootmoedig
heid was geweest en dat hij
daarom, vooral nu het tegen
Kerstmis liep „formeel wen
ste aan te kondigen dat hij mr
Morgan Phillips ontsloeg van
diens onaangename verplich
ting". Phillips die secretaris is
van de Labour-partij had vo
rig jaar voor de radio ver
klaard „Als wij in de komen-
d twaalf maanden de rege
ringsmeerderheid niet kunnen
breken, eet ik mijn hoed op."
LONDEN Een paar da
gen later protesteerde het
Labour-Lagerhuislid Davies
dat hij een antwoord van
Churchill op een van zijn vra
gen niet kon horen. De voor
zitter stelde daarop voor dat
Churchill zijn antwoord zou
herhalen. Hij deed het, maar
sprak nog zachter. Er heerste
grote ontstemming op de
Ldbour-banken en die werd
nog groter toen Davies wéér
een vraag stelde. Churchill
gat hem ditmaal bulderend
antwoord
PARIJS Frankrijk zal
einde 1953 ongeveer 42.733.000
inwoners tellen, 365.000 meer
dan einde 1952. Er waren dit
jaar 290.000 meer geboorten
dan sterfgevallen, en een ves
tigingsoverschot van 75.000
personen.
NEW YORK De Verenig
de Naties hebben besloten be
halve Frans en Engels ook
Spaans als voertaal te gebrui
ken in de Economische en de
Sociale Raad. Het gebruik
van Spaans zal jaarlijks
350.000 dollar voor vertaai
en andere kosten vergen.
ROME Reclus Monari,
de chauffeur van de Italiaan
se communistenleider Palmi-
ro Togliatti heeft de prijs van
80 millioen lire gewonnen in
te wekelijkse voetbal-pool.
Wat zou hij er mee doen?
ATLANTA Dezer dagen
braken inbrekers in bij een
kantoor. Zij hadden niet de
minste moeite de safe te ope
nen, want op de deur ervan
was een net papiertje geplakt
waarop de combinatie van het
letterslot stond uitgetypt. De
eigenaar verklaarde laconiek
Bespaart me een hoop repa
ratiekosten".
De schrijver kan en de lezer
dient in verband hiermede te
weten dat het adres werd op
gesteld, vóórdat de heer fractie
leider in Utrecht had gesproken
voor de Werkgroepen, al doet die
nadere verklaring uit Utrecht
weinig af of toe aan de veront
waardiging waarover het adres
spreekt. Want ook in Utrecht
komt de fractieleider niet verder
dan te verklaren zich met „de
algemene geest" van het K.V.P.-
rapport te kunnen verenigen, een
verklaring waarmede hij nogi alle
kanten uit kan. Hier ligt de kern
van onze „verdachtmaking", die
naar onze smaak stellig niet on
gegrond is."
Tot zover de heer Allessie.
Prof. Romme gaat in de
„Volkskr" van Vrijdag 10 Decem
ber uitvoerig op het betoog van
de heer Allessie in. Hij zegt daar
in o.a. dat de verdachtmaking
van de fractievoorzitter onge
grond is. Er valt op eerlijke wijze
niets uit mijn November-artike-
len op te diepen, zegt Romme,
„om de ongegronde verdachtma
king in het adres te rechtvaardi
gen". Ten onrechte doet het adres
het voorkomen, alsof de fractie
in het openbaar niets heeft ge
daan met betrekking tot de
K.V.P.-rapporten, aldus prof.
Romme, die thans nader aan de
heer Allessie verwijt, dat hij in
zijn artikel niet de juiste gege
vens brengt. Pr<5f. Romme geeft
citaten uit de „Handelingen" aan,
om aan te tonen, dat verschil
lende uitlatingen van de schrij
ver onwaar zijn. De bewering,
dat dr. Lucas een verhoging van
de nominale salarissen voor de
middengroepen pas zag, als de
5% consumptiebeperking van de
arbeiders ongedaan is gemaakt,
noemt Romme „in zijn onvolle
digheid schandelijk onwaar".
Romme betoogt o.a. dat niet al
leen hij en dr. Lucas bij de Al
gemene Beschouwingen, concreet
over de nood der middengroepen
hebben gesproken, maar dat bij
„Binnenlandse Zaken" het Ka
merlid v. d. Zanden, ook namens
de fractie, een lang geargumen
teerd betoog heeft gehouden, om
de minister te vragen, verbete
ring van de salarissen over 1953
in het Rijks georganiseerd over
leg op korte termijn aan de orde
te stellen. En de, minister heeft
zich, aldus prof. Romme, niet,
(zoals de heer Allessie zegt) op
de gebruikelijke wijze kunnen
retireren, zonder enige toezeg
ging te doen, maar (dit is „de
vierde onwaarheid") minister
Beel achtte, vooral als gevolg
van de beraadslagingen met de
Kamer (en dat was bepaald de
K.V.P.-fractie) nadere bezinning
over het vraagstuk noodzakelijk
geworden, en, omdat „herzienin
gen in opwaartse richting geld
kosten, zou de Kamer uiteraard
gelegenheid krijgen, zich nader
over het vraagstuk uit te spre
ken". De bedreiging met ver
breking van de eenheid, die
Romme in het adres constateert,
vindt hij het ergste van het hele
adres. Het is een „platte bedrei
ging, als we op het gebied van
onze salariëring onze zin niet
krijgen, dan lopen er van ons,
ondertekenaren, een massa uit
de partij". Waar de heer A.
spreekt over de voor de K.V.P.
teleurstellende verkiezingsuitslag,
„waaraan leraren mede het
hunne hebben bijgedragent
daar zegt de heer Romme, dat
die uitslag niet teleurstellend was
voor de K.V.P. „maar teleurstel
lend voor de levensbelangen van
ons land en van ons volk, en in
het bijzonder teleurstellend voor
de katholieke zaak".
Zie zo, zou men zeggen, nu is
het weer welletjes....
kwam de heer K. Kooiman uit
Amsterdam, toen hii Donderdag
avond in zijn auto reed in de
richting Naarden. in botsing met
een grote vrachtwagen. Toen de
heer K.. die bekneld was geraakt,
uit ziin benarde nositie was be
vrijd. bleken de levensgeesten
reeds geweken
belooft de rebusnriisvraag. die
ten bate van het „ere-fonds voor
oud-veruleegsters" werd ontwor
pen en getekend, een groot suc
ces te worden. Enige dagen ge
leden bedroeg de bruto-opbrengst
vaii deze rebus reeds vijftig dui
zend gulden
is te Soesterberg een nieuw labo
ratorium van de Gezondheids
dienst voor Pluimvee geopend.
Door de ziektebestrijding onder
het pluimvee is de productie per
kin gestegen van 40 tot 175
eieren per jaar. terwijl men
streeft dit aantal tot 200 op te
voeren
brak gisternacht in een hotel
kamer van Hotel „De Gouden
Zwaan" in de Stevenzandsestraat
te Tilburg brand uit. De uitge
rukte brandweer was na een
half uur de brand meester. De
oorzaak van de brand is niet be
kend. Het meubilair ging verlo
ren....-
De delegatie van de Bondsraad, voor de opening van de
zitting van het Hof in Karlsruhe. Van links naar rechts:
Professor Mosier; Prof. Walter Hallstein, hoofd van het
Departement van Buitenlandse Zaken; en Dr. Walter Strauss.
AMSTERDAM, 12 Dec. „Het is een wonder dat het
meisje hier nog levend aanwezig is. Dat he#ft overigens
niet aan u gelegenaldus mr. H. v. Hutschler, de presi
dent van de Amsterdamse rechtbank, tot de 20-jarige
Amsterdamse koopman J. H. S.
Het bewuste meisje was de
vroegere verloofde van S„ Greta
Heerwijk uit de Solostraat te
Amsterdam. In de nacht van 27
op 28 Juli was verd. het huis
waar het meisje woonde binnen
gedrongen. Een dag tevoren was
de verloving uitgeraakt en S.
toonde zich hierover zo verbol
gen, dat hij gewapend met een
groot dolkmes, via de openstaan
de keukendeur het huis is bin
nengegaan, naar de slaapkamer
is gelopen en daar als een wil
deman er op los heeft gestoken.
Het 16-jarige zusje van Greta,
dat bij haar op de kamer sliep,
schrok er zo van, dat zij, zoals
zij als getuige verklaarde, de
dekens over haar hoofd heeft ge
trokken en niets heeft gezien. 21
messteken had de dokter geteld.
Het reclasseringsrapport schetste
verd. als een „linke, uitgekookte
jongen die niet als al te eerlijk
bekend staat".
De moeder van Greta, die op
het gegil de slaapkamer van haar
dochter op holde, vond daar haar
oudste dochter met een dolkmes
in een van haar benên.
Het reclasseringsrapport achtte
verd. toerekeningsvatbaar, al zou
op het moment van de daad
enige vervlakking of vertroebe
ling van het bewustzijn zijn op
getreden. „De mens heeft echter
de reden om zich daartegen te
verzetten", aldus de officier, die
tenslotte een gevangenisstraf van
drie jaar met aftrek van voor
arrest eiste.
Huizenhoge golven beuken het ten ondergang
gedoemde schip. S.O.Sredt ons
wij vergaan I
Ijlings rukt de reddingsboot uit, bemand door
wakkere, onverschrokken mannen. Moeizaam ploe
teren zij voort door de bruisend kokende golven.
Met inzet van hun eigen leven ontrukken zij de woeste zee haar
prooi, de hoogste voldoening voor hun schier bovenmenselijke prestatie.
Er zijn vele zulke helden, er zijn vele top-prestaties, ook op ander
gebied, maar steeds zijn daarvoor bijzondere eigenschappen nodig.
Zo maakten vakkennis en doorzettingsvermogen de fabricatie mogelijk
van de Qldfllat, de sigaret waarvan iedereen zegt:
Meer dan ééns hebben wij in onze krant
gepleit voor meer vrijheid in de loonvor
ming. Ook wezen wij daarbij op de wense
lijkheid, om deze aangelegenheid zo spoedig moge
lijk weer in handen te stellen op de plaats
waar ze hoort, n.l. bij het vrije bedrijf, bij het
bedrijfsleven. Dat de Overheid lonen (en prijzen)
vast stelt, is een ongezonde toestand, die uit be
ginsel niet deugt, en alléén aanvaard kan worden
in buitengewone omstandigheden. Wij herinneren
ons als de dag van gisteren een betoog van prof.
Romme voor een Congres van de Stichting van
de Arbeid in het najaar van 1946, waar hetzelfde
geluid werd gehoord. Toen al luidde de stelling
van deze oud-minister van Sociale Zaken, dat de
loonregeling zo spoedig mogelijk weer in handen
moest komen van hen, die daarvan als van na
ture zijn aangewezen. Dat is het georganiseerde
bedrijfsleven. Thans is er, deze week, een belang
wekkend rapport verschenen van het bekende
(katholieke) Centrum voor Staatkundige Vor
ming, waarin de vraag aan de orde is gesteld, of
vrijere (let wel, niet geheel vrije) loonvorming
niet gewenst en zelfs nu geleidelijk-aan, moge
lijk is
4»
Om méér dan één reden is dit belangrijk
en actueel. Ten eerste mag er wel eens op
gewezen worden, hoe uitstekend werk dit
Centrum doet. Het is inderdaad wel nauw ver
bonden aan de K.V.P. die het, met grote gelde
lijke offers, financiert, maar het werkt overigens
geheel los van de Partij. Het doet mooi werk met
zijn talrijke studies van actuele staatkundige
vraagstukken, die van grote invloed kunnen zijn
op de voorbereiding van wettelijke maatregelen
en voorzieningen. Zo heeft het deze kwestie der
loonpolitiek op korte termijn deskundig en veel
zijdig bekeken. Weet men wel, dat wel honderd
deskundigen van naam zich voortdurend met het
studie-werk van het Centrum in een groot aantal
commissie's bezig houden? "En dat dit een merk
waardig licht werpt op de overigens veel-gehoor-
de klacht, dat vaak zo weinig intellectuelen zich
voor het politieke werk interesseren? Zo zelden
blijkt dit echter niet het geval te'zijn en zo wei
nig zijn het er niet. Getuige het werk van dit
Centrum
4»
Commissie's plegen als regel lang werk te
it hebben, maar deze commissie heeft vlug
werk geleverd. Onder leiding van prof.
Thurlings uit Wageningen heeft ze in zes maan
den tijds dit omvangrijke probleem dat diep in
het economisch leven ingrijpt, „rond" gestudeerd.
En een ander bemoedigend aspect is weer wij
willen niet moede worden, er op te wijzen dat
in deze zaak van alle kanten con amore is me
degewerkt. Naast de intellectueel en de bedrijfs
econoom zaten in deze commissie mensen uit de
landbouw, uit de werkgeverskring en uit de
kring der arbeiders en dan nog, niet te verge
ten, een hoofdambtenaar van Economische Za
ken. Hier mag dus van een veelzijdig advies
worden gesproken. De commissie, wier eindre
sultaat door het Centrum is overgenomen, zodat
hier van een advies van het Centrum-als-zodanig
kan worden gesproken, acht, om het meteen
maar kort te zeggen, vrijere loonvorming niet
alleen mogelijk, maar ook gewenst. Zij wil alleen
niet terugkeren tot de toestand van vóór de
oorlog
4»
De Centrum-commissie meent o.i. terecht,
dat grotere verantwoordelijkheid en zelf
standigheid gelegd kan worden bjj het
vrije bedrijfsleven. En zij meent eveneens tot
onze voldoening, dat het juist is, in die bedrijfs
takken, die daarvoor reeds rijp zijn, de in te
stellen bedrijfschappen te bekleden met verorde
nende bevoegdheden ten aanzien van lonen en
andere arbeidsvoorwaarden. Dat zal inderdaad
een toestand zijn, die aan de oude idealen van
ordening e.d. beantwoordt! De bedrijfschappen
moeten loon-minima en loon-maxima aan geven,
waarbinnen per onderneming „nadere loonbepa-
ling" kan plaats vinden. Intussen moet de Over
heid terwille van bepaalde eisen van het alge
meen welzijn (genoemd worden werkgelegenheid
en betalingsbalans) „een globaal toezicht op het
proces der loonvorming uitoefenen, zo meent het
Centrum. Dit toezicht moet betrekking hebben
op de grenzen, in beginsel door het bedrijfsleven
zelf gesteld, waarbinnen het bedrijfsleven' zich
vrij moet kunnen bewegen. Deze „controle" zou
zich moeten uitstrekken zowel tot de verorde
ningen als tot de C.A.O.'s. Waar deze er niet
zijn, zou het preventief toezicht van de Overheid
gehandhaafd moeten worden
4>
Wij zeiden reeds, dat het verheugend is,
op te merken, dat er veel overeenstemming
bestaat in onderscheidene kringen van
katholieke belanghebbenden. De 'werkgevers za
gen reetis langer een groot belang in vrijere
loonvorming, de werknemers aanvankelijk wat
aarzelend, maar de nieuwe voorzitter van de
K.A.B liet een gunstig geluid horen in zijn
eerste grote rede. Onder ons, zo gezegd, klaren
wij het wel. Maar, de beslissing zal moeten val
len op politiek terrein en dan ontmoeten wij veel
tegenstrijdige meningen, vooral onder de twee
grote partijen. In de kring der socialisten met
name wil men star vasthouden aan een geleide
loon- en prijspolitiek. Dat is jammer, want dit
maakt de kans op verwezenlijking niet dadelijk
zo heel groot. Tenzij men er van zou uitgaan,
dat, wanneer er langs de weg van een andere
combinatie een meerderheid voor deze denkbeel
den te vinden zou zijn, het maar weer, tot een
botsing tussen de K.V.P. en de P. v.d. A. moet
komen. Wij zullen er binnenkort wel méér van
horen. Want dit rapport van het Centrum be
hoort uitgerekend niet tot die, welke voorbestemd
zijn, om in archieven te worden opgeborgen!
Het Ned. Beheersinstituut heeft
destijds in beslag genomen het
vermogen van H. Holdert, gewe
zen directeur van het dagblad „De
Telegraaf", ten bedrage van on
geveer vijf millioen gulden. H.
vordert dit bedrag terug en de
afdeling rechtspraak van de
Raad voor het Rechtsherstel heeft
zich gisteren met deze zaak bezig
gehouden.
Een on tvijandings ver klaring was
afgewezen. Het Bijzonder Ge
rechtshof te Amsterdam veroor
deelde H. tot 12 jaar gevangenis
straf wegens zijn gedrag geduren
de de bezetting. Onder meer nam
hij dienst bij de Waffen SS. H.
was zelf bij de behandeling aan
wezig. Voor hem pleitte mr. B. H.
J. de Ponte uit Amsterdam. Deze
betoogde, dat idealistische over
wegingen H. heben gebracht tot
het dienst nemen bij de Waffen
SS. H. had, toen hij in dienst
trad geen eigen vermogen. Hij
heeft dit pas verworven in 1944
door vererving. Pleiter zette uit
een, dat H. geen vijand is in de
zin van het besluit vijandelijk
vermogen, omdat hij indirect na
deel heeft toegebracht aan de
staat. De ratio voor het ontnemen
van H.'s vermogen ontbreekt. De
appellant is reeds zeer zwaar ge
straft. Pleiter acht het onrecht
vaardig hem nu nogmaals te
straffen door hem een vermogen
af te nemen, dat hij niet ten bate
KINDERVERLAMMING,
DIPHTERIE EN
ROODVONK
's GRAVENHAGE, 12 Dec.
In de Staatscourant is opgenomen
de opgave van het aantal aan
gegeven gevallen van besmette
lijke ziekten over de week van
30 November tot en met 6 De
cember j.l.
Uit deze opgave blijkt dat over
de genoemde periode zijn aan
gegeven in totaal vier gevallen
van kinderverlamming n.l. twee
in Amsterdam, een in Bussum
en een in Valkenswaard (N. Br.).
In totaal zijn voorts 65 gevallen
van diphterie aangegeven, n.l. 30
in Zuidholland, 19 in Limburg, 8
in Noordholland (vier in Amster
dam, en telkens twee in Bever
wijk en Uitgeest); 5 in Noord-
Brabant, 1 in Utrecht, 1 in Mid
delburg en 1 in Vriezenveen
(O.). In de provincies Gronin
gen, Ffiesland, Drente en Gelder
land werden geen gevallen aan
gegeven.
Verder zijn in totaal 200 ge
vallen van roodvonk aangegeven,
n.l. 76 in Zuidholland, 34 in
Noordholland, 30 in Noordbra
bant, 20 in Gelderland, 8 in de
provincie Utrecht, 8 in Limburg,
7 in de provincie Groningen, 7
in Friesland, 6 in Overijssel, 3
in Drente en 1 in Zeeland.
van de vijand heeft gebruikt.
Voor het Beheersinstituut pleit
te mr. E. van Haersma Buma te
's-Gravenhage. Deze zette aan de
hand van de parlementaire be
handeling van de wet vijandelijk
vermogen uiteen, dat het wel de
gelijk de bedoeling is geweest, de
categorie mensen, waartoe H. be
hoort onder vijandelijk vermogen
te rangschikken.
Wanneer men H. zijn vermogen
geheel of gedeeltelijk zou laten
behouden,- zou men grote onbil
lijkheid betrachten tegenover zijn
soortgenoten. De familie van H.
bezit nog driekwart van het to
tale vermogen van H.'s vader en
zal deze zoon ongetwijfeld helpen,
waardoor hij toch reeds in een
gunstige positie verkeert.
De afdeling rechtspraak zal la
ter in deze zaak uitspraak doen.
Tweede Kamer
In de Tweede Kamer is het
amendement van ds. Zandt (St.
Ger.), schrappen van gelden voor
het gezantschap bij het Vaticaan,
aan de orde gekomen. Ds. Zandt
kreeg gelegenheid om het te ver
dedigen, waarbij hij uiteraard
geen nieuwe gezichtspunten kon
openen. Het gezantschap bij het
Vaticaan houdt de erkenning van
de geestelijke macht van de Paus
in, aldus ds. Zandt, een macht
waartegen de Hervorming zich
heeft gekeerd. Na deze toelich
ting bleek echter niemand in de
Kamer bereid om het amende
ment te steunen, zodat het zelfs
niet in stemming kon komen.
Voor de artikelsgewijze behan
deling kwamen bij de in de na
middag aangevangen replieken
geen nieuwe gezichtspunten naar
voren. Mr. van Rijckevorsel (K.V
P.) mengde zich nog als nieuwe
spreker in het debat met een plei
dooi voor het zelfbeschikkings
recht van Ambon, een kwestie,
die z.i. aan de Veiligheidsraad
moet worden voorgelegd. Minis
ter Luns zag hier echter geen heil
in. De Veiligheidsraad heeft de
kwestie zelfs in 1950 naast zich
neergelegd toen er op Ambon
bloedige gevechten aan de gang
waren.
De begroting werd z.h.st. goed
gekeurd. Tegen de communist
Haken.
Missionarissen uit China
verwijderd
HONGKONG, 12 Dec. (A.P.)
Er zijn weer vier uitgewezen
missionarissen uit China in Hong
kong aangekomen. Van bevoegde
zijde wordt meegedeeld, dat zich
nog 777 buitenlandse missionaris
sen in China bevinden tegen 5.000
drie jaar geleden.
