VOOR EEN VERENIGD EUROPA Uitspraak proef st emmiiig Bols ward Tito verbreekt diplomatieke betrekkingen met Yaticaan Werkgelegenheidsprogram Minister Kernkamp DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMGEVING Internationale belangstelling enorm In Bolsward 96,55 pet, in Delft 93,08 pet vóór in moeilijkheden Nederland en het E.V.G.-verdrag als Korea Ridgway accoord met besnoeiing „Zelfbestuur voor Marokko" door K.V.P.-verklaring Moet Kardinaal Stepinac teruggeroepen worden? West-Duits leger Raad van Vakcentralen ontvouwt: Adres aan Ministerraad Sovjet-legers verdubbeld AOORMIO Abonnementsprijs f6.20 per kwartaal, f 2.07 per maand, f 0.48 per week, inclusief incasso. Advertentie-tarief per editie 16 ct. per man. minimum f 2.50; in alle edities 26 ct. per m.m.. minimum f 4. familieberichten 20 ct., resp. 30 ct. per m.m. Bij contract belangrijke korting. Directeur; E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits. Bankrelatie: Ned. Credietbank. Kantoren: Hoorn, Draafsingel 59. tel. 4243 en Grote Noord 77, tel. 4362 K 2290: Alkmaar, Ritsevoort 52. tel. 2046 K 2200: Den Helder, Keizerstraat 89. tel. 2800 K 2230: Schagen. Ged. Gracht 39. tel. 459 K 2240 wm Donderdag 18 December 1952 48e Jaargang No. 12657 Buiten Cod is 't nergens veilig (Vondel) (Van onze redacteur) BOLSWARD De snelle ontwikkeling van de Europese eenheidsgedachte ('t voor ontwerp van de Europese Grondwet komt 10 Maart 1953 reeds klaar) is er oorzaak van geweest, dat de proef stemming te Bolsward en Delft in de wereld met grote be langstelling werd gadegeslagen. Niet alleen in de landen, welke uiteindelijk recht streeks bij een federaal Europa betrokken zijn, maar ook in Amerika zag men met spanning het verloop van dit vredige gebeuren, dat echter in zich de kern van poli tieke wereldher vorming draagt, tegemoet. In Delft en Bolsward werd gisteren „we reldgeschiedenis" gemaakt. In totaal werden 3714 stemmen uitgebracht. Het aantal stemgerech tigden "bedroeg 4208. Vóór een Verenigd Europa stemden 3586 per sonen, tegen slechts 105. Er werden 23 stemmen van onwaarde uitgebracht. In percentages uitgedrukt is het beeld als volgt: opgekomen 88.26 pet. vóór 96.55 pet., tegen 2.82 pet., en van onwaarde 0.63 pet. Russische boycot NEW YORK, 17 Dec. De Sowjet-Unie heeft Woensdag me degedeeld, dat zij elke bespreking van het Oostenrijkse vredesver drag door de V.N. zal boycotten. Burgemeester Bruinsma van Bolsward deponeert zijn stem biljet in de bus, óm zich uit te spreken vóór (of tegen?) een Verenigd Europa. Giste ren was hei voor Bolsward en Delft de dag der proefstem- De uitslag in Delft, de andere stad in Nederland, waar een proefstemming werd georgani seerd, luidde: van de 39.039 kies gerechtigden 29.188 of 74.77 pet. opgekomen. Daarvan zijn er 27.168 ja-stemmers of 93.08 pet., 1551 neen-stemmers (5.31 pet.), 469 stemmen waren van onwaarde (1.6 pet.). Bolsward! Mochten er misschien sommige Bolswarders, ondanks de grote voorlichtingsavonden welke in hun woonplaats gehouden zijn (aan de vooravond van de proef stemming werd o.a. nog door mi nister Witte een rede gehouden) nog niet helemaal hebben beseft „hoe belangrijk" deze gebeurtenis eigenlijk'wel was, dan bleek het hun tóch wel uit de internatio nale belangstelling, waarin Bols ward zich de laatste dagen mocht verheugen. In de hotels hoorde men Frans, Duits en Engels spre ken, de Wereldomroep van de Ned. Radio-Unie was vertegen woordigd en over tachtig Ameri kaanse radio-stations werd gister avond een kort programma uit gezonden, gewijd aan de proef- stemmingen in Nederland. Mr. King, het hoofd van de Europese radio-dienst van de U.S.A. te Pa rijs, kwam eergisteren per vlieg tuig uit de Franse hoofdstad over en hield op de dag van de stem ming een vraaggesprek met bur gemeester Bruinsma, bestemd voor de Amerikaanse radio uit zendingen. Dit geschiedde op straat, voor het stadhuis, dat ook al enige keren eerder op de dag een cen trum van de publieke belangstel ling was geweest. Dit ter gele genheid van een opstel wedstrijd voor de schooljeugd, waaraan door leerlingen van de U.L.O.-scholen, de twee nijverheidsscholen en de Kath. H.B.S. werd deelgenomen. sTwee maal kwam er een groep van een paar honderd jongens en meisjes in de hall van het raad huis bijeen, om hun opstel, dat natuurlijk handelen moest over het Federale Europa, aan de auto riteiten te overhandigen. Spoedig ratificatie PARIJS. Minister Beyen, de Nederlandse vertegenwoordiger in de Atlantische Raad, heeft giste ren een spoedige ratificatie van het verdrag inzake de Europese verdedigingsgemeenschap door Nederland in uitzicht gesteld. Zij kregen daarbij een toe spraakje van de voorzitter van de Nederlandse Raad der Europese Beweging, de heer Hijlkema (èn een chocolade reep) in ontvangst te nemen. Buiten speelde een mu ziekcorps vrolijke liederen en aan het slot van de bijeenkomst ging burgemeester Bruinsma achter de piano welke in de hall was op gesteld, zitten en werd het Friese volkslied gezongen. (Zie ook pagina 3). INDO-CHINA Even belangrijk De Noord-Atlantische Raad van Ministers verleende gisteren mo rele steun aan de Fransen in hun oorlog tegen het communisme in Indochina. Zij hebben verklaard, dat de oorlog in Indochina „voortgezette steun van de NAVO-regeringen verdient". De ministers hebben in een formele resolutie doen weten, dat de Franse strijd tegen de com munisten in Indochina even be langrijk is als de oorlog on Korea. Dit is de eerste maal dat de NAVO een formeel standpunt in genomen heeft over een kwestie, die buiten haar eigen grenzen valt. Er waren geen tekenen echter dat de Raad van Ministers van plan is tot enigerlei collectieve actie in Indochina over te gaan. PARIJS. 17 Dec. Van ge zaghebbende ziide is Woensdag te Parijs vernomen, dat de op perbevelhebber der Atlantische strijdkrachten in Europa, gene raal Ridgway. heeft ingestemd met een drastische vermindering van de ongeveer 1.590.000.000 gulden, die militaire autoriteiten in 1953 voor NAVO-bouwwerken. zoals de aanleg van vliegvelden en het uitvoeren van havenwer ken voor militaire doeleinden, hadden willen uitgeven. Een hoge fficier van 't NAVO- hoofdkwartier zeide. dat de At lantische opperbevelhebber er van overtuigd is. dat de NAVO- staten toch het voorgestelde be drag niet ter beschikking zullen willen stellen, dat hii zich daar om tevreden zal stellen met een bedrag van ong. 1.060.000.000 gld. hetgeen circa twee-derde is van het eerst voorgestelde bedrag. adviseren V.N. NEW-YORK. 17 Dec. De politieke commissie van de alge mene vergadering van de V.N. heeft Woensdag met 40 tegen 5 stemmen bij 11 onthoudingen de door Pakistan geamendeerde La tijns-Amerikaanse resolutie over Marokko aanvaard. Hierin wordt verzocht, om spoedige onderhan delingen tussen Frankrijk en Ma rokko. met het doel zelfbestuur te verlenen aan de Marokkanen. De commissie verwierp de Arabisch-Aziatische resolutie, waarin besprekingen tussen Frankrijk en Marokko werden voorgesteld, met het doel een re geling te treffen „in overeenstem ming met de souvereiniteit van Marokko, de verlangens van het Marokkaanse volk en het Hand vest van de V.N." DEN HAAG, 17 Dec. De verklaring, die de K.V.P.-afgevaardigde, dr. de Kort, Dinsdagmiddag in de Tweede Kamer heeft afgelegd over het memorandum, dat te New York is opgesteld als basis voor de onderhandelingen met de West en waarin het recht tot afscheiding van Suriname van het Koninkrijk is opgenomen, heeft minister Kernkamp gisteravond in moeilijkheden gebracht. BELGRADO, 17 Deo. Joego-Slavië heeft vandaag de diplomatieke betrekkingen met het Vaticaan verbroken. Vanmorgen om 11.00 Joego-Slavische tijd heeft de waar nemend minister van Buitenlandse Zaken Bebler, de zaakgelastigde van het Vaticaan Mgr Silvio di Oddi ont vangen en hem meegedeeld, dat Joego-Slavië besloten had de diplomatieke betrekkingen met het Vaticaan te verbreken. Volgens welingelichte kringen baseert de Zuidslavische regering haar besluit op de opvatting, dat het Vaticaan zich bemoeit met de betrekkingen tussen de Katholieke Kerk en de staat in Zuid-Slavië. Het Zuidslavische besluit volgt op critiek van maarschalk Tito op de benoeming van aartsbisschop Stepinac tot kardinaal. Het staats hoofd noemde dit Dinsdag in een rede een „belediging" voor Zuid- Slavië. Stepinac was z.i. een „oorlogsmisdadiger". De verbreking van de diploma tieke betrekkingen tussen Zuid- Slavië en het Vaticaan heeft het Vaticaan voor een dringend pro bleem gesteld: moet kardinaal Stepinac teruggeroepen worden of in Zuid-Slavië blijven? Indien de kardinaal Zuid-Slavië zou verlaten, acht men het van welingelichte Vaticaanse zijde zeer onwaarschijnlijk, dat de Zuidslavische regering hem zal toestaan terug te keren. Een van de voornaamste rede nen voor de breuk, aldus genoem de zegsman, was de houding van de katholieke bisschoppen in Zuidslavië, die zij twee maanden geleden aannamen tegen pogingen van de Zuidslavische regering om een „verbond van de geestelijk heid" in het leven te roepen. Dit verbond, aldus de zegsman, ge leek op organisaties waarnaar in alle andere communistische lan den van Oost-Europa werd ge streefd teneinde de trouw van de katholieke geestelijkheid aan Rome te ondermijnen. Spreek geen kwaad van de Brandweer PUTTEN, 17 Dec. Toen na afloop van de raadsvergadering te Putten, gistermiddag de heer A. Nijburg zich per fiets naar huis begaf, werd hij, naar hij ons meedeelde, door een lid van de vrijwillige brandweer van de fiets geduwd en bedreigd. De heer Nijburg deed hiervan aan gifte bij de politie, welke deze zaak verder zal onderzoeken. E.e.a. was naar aanleiding van hetgeen de heer Nijburg in de raadszitting over de vrijwillige brandweer had gezegd. SLECHTS EEN GEDEELTE Zeventig wagens uit het wagenpark van ex-koning Faroek zul len binnenkort in ge bruik worden geno men door de Egypti sche regering. Een kijkje in de Ko ninklijke garage. De auto's, die u op de foto ziet, zijn hoofd zakelijk Cadillac's en Packards. En dan te bedenken, dat dit nog maakt haast", zeggen NAVO-ministers PARIJS, 17 Dec. De Geal lieerde ministers hebben vandaag een dringend beroep gedaan op de Europese regeringen, om spoedig stappen te nemen, waar door een West-Duits leger in de verdediging van Europa opgeno men wordt. De raad heeft een resolutie aangenomen, waarin er bii de Europese regeringen op aange drongen wordt, het E.V.G.-pact te ratificeren. De resolutie doelt kennelijk op Frankrijk en Duitsland. Beide regeringen zijn schichtig wat be treft het voorleggen van de pac ten aan hun parlementen. Er is een verklaring van minis ter president Drees voor nodig geweest om de gemoederen wat tot bedaren te brengen. Uit de rede van minister Kernkamp viel te beluisteren, dat het nog zeer de vraag was hoe de ministerraad over de bekende vijf punten van het memorandum dacht. Minister Drees wilde daarom nadrukkelijk verklaren, dat het kabinet deze vijf punten niet zal loslaten. Over de interpretatie daarvan zal ech ter nog eens rustig overleg moe ten worden gepleegd in de West- Indische commissie van de Ka mer, in het kabinet en in de de legatie, die straks gaat onderhan delen over het statuut. Volgens dr. Drees heeft het vol gende zich voorgedaan: Op 11 November heeft minister Kern kamp mede namens minister Luns, die op dat tijdstip eveneens in Amerika was, vanuit New York een telegram gestuurd, waarin de vijf punten stonden. Hij berichtte hierbij, dat onmiddellijk antwoord dringend gewenst was. Er was zodoende geen gelegenheid meer om nog met de rest van het ka binet overleg te plegen en boven dien vonden de vertegenwoordi gers van de West toezeggingen van de minister-president en de vice-ministerpresident voldoende. Dr. Drees en prof. Beel hebben daarop kort overleg gepleegd en namen de verantwoordelijkheid mede op zich. „Zodoende, aldus dr. Drees, draagt ook het hele kabinet de verantwoordelijkheid'.' Bij deze telegramwisseling is ech ter een misverstand gerezen over de interpretatie. Overigens is er tijdens de conferentie in New York geen sprake geweest, dat het secessie-recht (het recht van afscheiding van het Koninkrijk) in het statuut zou worden opge nomen. Tijdens zijn rede beriep minis ter Kernkamp zich op zijn parle mentaire onervarenheid en op het spoedeisende karakter van de zaak. Aan het slot van zijn betoog vroeg hij de Earner om niet nog dezelfde avond een beslissing uit te lokken. Aan deze wens heeft de Kamer, mede dus dank zij de verklaring van dr. Drees gevolg gegeven. De begroting is zonder hoof delijke stemming aangenomen. Alleen de CPN was natuurlijk tegen. Intussen heeft de stem ming ook nog de nodige tijd in beslag genomen. Dr. Schouten (A.R.) kwam allereerst met de verklaring, dat men ten aanzien van zijn partij niet de conclusie moest trekken, dat het stemmen voor de begroting tevens inhield een volledige goedkeuring van het beleid van minister Kern kamp. Prof. Romme sloot zieh namens de KVP daarbij aan. De fractie voorzitter van de KVP zeide de conclusie te hebben getrokken, dat de minister een wijziging in zijn beleid had aangebracht ten aanzien van een punt waarmede de KVP met hem van mening verschilde. De heer Tilanus (C.H.) sloot zich bij Dr. Schouten en Prof. Romme aan en ook de heer Wei ter was van dezelfde gedachte. Intussen waren al deze ver klaringen bij de eindstemming 't gevolg van een korte rede, die de socialist de Kadt meende te moeten houden. Hij zei, dat het goedkeuren van de begroting ook in zou houden eerf aanvaar ding van de vijf punten als ba sis voor de onderhandelingen over het statuut. Dr. de Kort kon overigens na de rede van minister Kernkamp verklaren, dat hij tevreden was gesteld, nu de bewindsman het bestaande geschilpunt over het secessierecht nog aan een nader overleg zal onderwerpen. UTRECHT. De Raad van Vakcentralen heeft aan de ministerraad een adres gericht over de werkgelegenheidspolitiek. In het adres wordt gezegd dat de gemiddelde werkloosheid het afgelopen jaar ca. 135.000 bedroeg. Dit aantal, dat 40.000 meer is dan destijds door de minister toelaatbaar werd geacht, heeft in brede kringen van de werknemers ongerustheid verwekt. Op dit moment is de werkloosheid aanmerkelijk groter dan een jaar geleden. De juist gepubliceerde cijfers voor November 1952 geven een aantal werklozen aan van 139.000 tegen 122.000 eind November 1951, Bij deze ontwikkeling heeft de Raad van Vakcentralen er be hoefte aan er met klem bij de re gering op aan te dringen onver wijld over te gaan tot het nemen van een aantal doeltreffende maatregelen. Gemeend wordt dat bij de thans geheel veranderde situatie het monetair verantwoord is een actieve werkgelegenheidspolitiek te voeren. De Raad van Vakcen tralen meent dat het werkgele genheidsprogramma van de rege ring zowel verhoging van de over heidsuitgaven als verlaging van de lasten op het bedrijfsleven en de verbruikers moet omvatten. Gedacht wordt in de eerste plaats aan de uitbreiding van het open bare werkenprogramma en ver snelling van de uitvoering van dit programma. In het adres wordt er de nadruk op gevestigd dat deze uitbreiding en versnelling op zo kort mogelijke termijn dienen slechts 'n gedeelte is... I te geschieden en ter bestrijding kracht. van de structurele gevaren voor de werkgelegenheid zoveel moge lijk aan een versnelde ontsluiting van de onder-ontwikkelde gebie den dienstbaar dienen te worden gemaakt. Meer woningen. Daarnaast wordt gedacht aan een verhoging van het woning bouwprogramma boven het aan tal van 55.000, dat door de rege ring in de Troonrede is genoemd. Bovendien wordt een versnelling van de uitkeringen voor vergoe ding van materiële oorlogsschade aanbevolen door de stimulering van de investeringen. Ten aan zien van de verhoging van over heidsuitgaven wordt er aan ge dacht, het inkomen dat niet in aanmerking komt bij het vast stellen der uitkering van de nood voorziening ouden van dagen, tot f 200.per jaar te verhogen, een en ander met terugwerkende Daarnaast wordt gedacht aan het verlenen van credieten via de herstelbank of andere credietge- vende instellingen aan klein- en middelbedrijven. In een totaal werkgelegenheids programma is naar de mening van de Vakcentralen belasting verlaging op zijn plaats. Daarom wordt aangedrongen op zodanige maatregelen tot belastingverla ging dat een zo goed mogelijke garantie ontstaan, dat de dienten gevolge beschikbaar komende middelen inderdaad voor inves teringsdoeleinden worden aange wend. Als één van de maatregelen die daartoe kunnen leiden, wordt genoemd de verlenging van de mogelijkheid van de toepassing van vervroegde afschrijving. De huurverhoging. Verder zou de Raad van Vak centralen erop willen aandringen bij maatregelen tot huurverho ging de gevolgen voor de werk gelegenheid nauwkeurig te over wegen. Gevraagd wordt enerzijds deze huurverhoging voor de loon trekkers en de sociale zwakkeren volledig te compenseren teneinde de koopkracht niet aan te tasten en anderzijds de lasten voor het bedrijfsleven, die er eventueel uit voortvloeien, zoveel mogelijk te verlichten. Voorts wordt ge meend, dat „de onrechtvaardig heid bij «ie invoering van de Kin derbijslagwet 1950 begaan" moet worden Hersteld. De kinderbijslag wet 1950 kent andere peildata dan de kinderbijslagwet 1939. Bolsward ging gisteren ter proefstemming, om zich vóór of tegen een Verenigd Europa uit te spreken. Met muziek ter stemming! Het muziek corps van Bolsward op de trappen van 't oude stadhuis. in Oost-Duitsland Antony Eden deelde gisteren aan de Raad mee, dat de rappor ten van de Geallieerde geheime diensten aangetoond hebben, dat dc Russen hun strijdkrachten in Oost-Duitsland verdubbeld heb ben. Hij zei. dat de Sovjets de kern opgezet hebben van een nieuwe Oost-Duitse Luftwaffe, vloot en leger. VIJF AMBONEZEN VEROORDEELD 's-HERTOGENBOSCH, 17 Dec. Vanmiddag stonden voor de poli tierechter mr. J. F. Verlinden te 's-Hertogenbosch de vijf Ambo nezen terecht, die naar aanleiding van de ongeregeldheden op 10 De cember j.l. in het Ambonezen- woonoord „Lunetten" te Vught waren gearresteerd. De Ambo- nese oud-korporaal van het KNIL S. S. T. werd wegens verboden wapenbezit tot een gevangenis straf van twee maanden veroor deeld met verbeurdverklaring van het inbeslaggenomen oorlogstuig. De overige verdachten werden gestraft met enige dagen hechte nis, c.q. een geldboete.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noordhollands Dagblad : dagblad voor Alkmaar en omgeving | 1952 | | pagina 1