Heel West-Europa vereerde
Vader der Eremieten
RADIO
Indonesische financiën
dit jaar nog zorgelijk
\)0$J
Financiën en Economie
Op het feest van St Antonius Abt
'n Kwart eeuw devotie-studie
door de heer P. Noordeloos
Hoe een heilige
z'n varken kreeg
programma
i?
Atoomvloot
Vraaggesprek met minister Snmitro
Grote bezuiniging ingevoerd
bij overlieids-apparaat
Daling rubber prijs
catastrofaal
Onderzeeboot j ager
„Friesland"
Beursoverzicht
Op hol geslagen
trein in V.S.
•rr
Zaterdag I
Pagina 7
(Van een onzer redacteuren)
Vandaag is het feest van de H. Antonius Abt, de Vader
der Eremieten, St Antonius met het varken zogezegd,
een feest dat op heel wat plaatsen in de Nederlanden zal
worden gevierd, vooral in Brabant en België, al was het
maar door de verkoop van varkenskoppen bij opbod ten
bate der behoeftigen. Toch zal die viering niet kunnen
balen bij de devotie die in de Middeleeuwen in heel West-
Europa tot deze heilige heeft bestaan. Er is geen man
in Nederland die daarover zóveel weet en zó plezierig
kan vertellen als de heer P. Noordeloos, sinds kort ge-
pensionneerd als gemeente-secretaris van Grootebroek.
Toen wij deze week voor een
vraaggesprek op weg gingen,
hadden we er eerlijk gezegd geen
idee van, voor welk een ont
zagwekkende hoeveelheid studie
materiaal hij ons zou plaatsen.
Maar het was dan ook de vrucht
van vijf en twintig jaar speuren,
studeren en schrijven in de
„vrije" tijd, overschietend op een
druk bezet leven die hij ons
toonde: een berg beschreven
papieren van een meter hoog en
een dikke map met honderden
reproducties en foto-copieën uit
musea en archieven van Hel
sinki tot Barcelona, van Londen
tot Rome.
De heer Noordeloos kwam een
kwart eeuw geleden min of meer
„toevallig" tot de studie van de
devotie tot de Heilige Kluizenaar
Antonius. die in 251 werd ge
boren uit oorspronkelijk Egyp
tische, katholieke en welgestelde
ouders, levend te midden van
een nog grotendeels heidense
omgeving.
In het Utrechts rijksarchief op
zoek naar gegevens over de
Westfriese historie evenzeer
door hem doorvorst stiet hij
in een rekening van het Dom
kapittel uit de vijftiende eeuw
op een hem onbekende term, die
zijn wetenschappelijke belang
stelling gaande maakte: „de
questierders van de aflaat van
St. Antonius...." De rijksarchi
varis leende hem er een boek
van dr. A. Eekhof over; hij las
het door, het prikkelde hem tot
tegenspraak: de belangstelling
was gewekt, om de jaren door
onverflauwd te blijven op een
terrein dat steeds maar uitge
strekter scheen te worden.
Geen wonder ook: nauwelijks
één andere devotie is eeuwen
lang zo consequent over een zo
uitgestrekt gebied verspreid als
deze het werd door de Anto-
nianen, de hospitaalbroeders van
Motte-au-Bois in de Dauphiné bij lovigen er aan te herinneren hun
Questierders trokken rond
Zo trokken ook vanuit de com-
manderie in Maastricht de ques
tierders door het gehele land,
jaar in, jaar uit, om bijdragen te
verzamelen „voor het onderhoud
van de kloosterlingen en van de
arme verminkten, slachtoffers
van het St. Antoniusvuur" (zoals
de ziekte sedertdien werd ge
noemd).
Een samenloop van omstandig
heden bracht aldus de combinatie
van deze heilige met de liefda
digheid tot stand, die al spoedig
haar uitdrukking vond in het
naast hem afgebeelde varken, dat
op zijn beurt de heilige kluize
naar, bij zijn leven in vasten
voorbeeldig, tot de geëigende pa
troon verhief b.v. van de slagers
en de worstbereiders
De heer Noordeloos houdt het
er voor, dat de heilige, oorspron
kelijk zonder varken afgebeeld,
zoals b.v. de Spaanse sculptuur
uit de veertiende eeuw bewijst,
voor het eerst met dit dier in
beeld werd gebracht, om de ge-
Lyon, die in de tijd van één
eeuw de beschikking kregen over
een West-Europees netwerk van
commanderieën ten getale van
373.
De devotie kreeg haar krach
tigste impuls nadat op het einde
van de elfde eeuw de relieken
van de heilige, naar de traditie
aanneemt, van Constantinopel
werden overgebracht naar Motte-
au-Bois, waar ze werden toe
vertrouwd aan Benedictijnen uit
de abdij van Sint Pieter te
Montjamour, die hier een priorij
stichtten.
Het volk van de Dauphine be
gon zijn toevlucht te nemen tot
St. Antonius, toen het werd ge
troffen door een ramp die zich,
al naar de klimatologische om
standigheden, dan hier, dan daar
in West-Europa herhaalde, „het
heilig vuur", „het helse vuur" of
nog anders geheten, en ook vo
rig jaar nog in Frankrijk voor
gekomen: vergiftiging door met
zgn. moederkoren besmette rogge.
Inderdaad een gruwelijke folte
ring, die met prikkeling in de
uiterste punten van de ledema
ten begint, waar het eerst het
bloed stolt, gevolgd door een on
derhuids verrottingsproces, waar
door de ledematen gelidsgewijze
afvallen, zonder dat verbloeding
volgt.
Langs alle wegen van de Dau
phiné sleepten de door branden
de pijnen gekwelde lijders zich
naar Motte-au-Bois, waar spoedig
een orde van lekenbroeders- en
zusters ontstond, die zich waar
dit werk niet met' de Regel der
Benedictijnen in overeenstem
ming was met de verpleging
van de zieken belastten. De prio
rij werd later overgenomen door
de dusgeheten Antonianen en tot
abdij verheven toen de Hospi
taalbroeders reguliere kanunni
ken van St. Augustinus werden.
Hun orde verspreidde zich snel
door West-Europa en mèt haar
de devotie tot St. Antonius.
ZONDAG 18 JANUARI
HILVERSUM I. 402 m. 8.00
VARA. 12.00 AVRO. 17.00 VARA
18.30 VPRO. 19.00 IKOR, 20.00
—24.00 AVRO.
8.00 Nieuws; 8.18 Gram.; 9.35
Ox-gel; 8.58 Sportmedelingen; 9.00
Causerie; 9.10 Kamerorkest;
klein koor en solisten; 9.45 Cau
serie; 10.00 Amusementsmuziek;
10.30 „Met en zonder omslag;
11.00 Metropole-orkest en solist;
11.30 Cabaret; 12.00 Lichte' mu
ziek; 12.35 „Even afrekenen, he
ren"; 12.45 Surinaamse volksmu
ziek; 13.00 Nieuws; 13.05 Mede
delingen; 13.10 Amusementsmuz.;
14.00 Boekbespreking; 14.20 Ka
merorkest en soliste; 15.20 film
praatje; 15.35 Muziek; 16.05 Lich
te muziek; 16.30 Sportrevue;
17.00 Gev. muziek; 17.30 Voor
de jeugd; 17.50 Sportjournaal;
18.15 Nieuws en sportuitslagen;
18.30 Kerkdienst; 19.00 Voor de
jeugd; 19.35 Causerie; 20.00
Nieuws; 20.05 Nederlandse mu
ziek; 20.45 Hoorspel; 21.20 Operet
te; 22.25 Mededeljngen, reportage
22.35 Zuid-Amerikaanse en
Spaanse muziek; 23.00 Nieuws;
23.15 Reportages en gramofoon-
muziek; 23.2524.00 Gram.
HILVERSUM II. 298 M. 8.00
KRO, 9.30 NCRV, 10.00 IKOR,
12.00 NCRV, 12.15 KRO. 17.00
NCRV, 19.45—24.00 KRO.
8.00 Nieuws; 8.15 Gram.; 8.25
Hoogmis; 9.30 Nieuws; 9.45 Gram.
10.00 Causerie; 10.30 Kerkdienst:
12.00 Gram.; 12.15 „Apologie";
12.35 Gram.; 12.40 Musette-orkest
12.50 Causerie over Schaepman;
13.00 Nieuws; 13.10 Wijsjes uit
het Oosten; 13.40 Boekbespre
king; 13.55 Gram.; 14.00 Voor de
jeugd; 14.30 Klem koor; 14.50
Blaasensemble; 15.05 Causerie;
15-.20 Concertgebouworkest; 16.10
„Kath. Thuisfront Overal"; 16.15
Sport; 16.30 Vespers; 17.00 Kerk.
dienst; 18.34 Gram.; 18.55 Koor
zang; 19.30 Causerie; 19.45 Nieuws
20.00 Gram.; 20.25 De gewone
man; 20.30 ,100 jaar Kromstaf"
20.45 „Alles of Niks"; 21.00
Omroeporkest en solist; 21.50
„De Verloofden", hoorspel; 22.35
Actualiteiten; 22.45 Avondgebed
en Liturgische kalender; 23.00
Nieuws; 23.15—24.00 Gram.
MAANDAG 19 JANUARI
HILVERSUM I (402 M.):
7.00 VARA; 10.00 VPRO;
10.20—24.00 VARA.
VARA: 7.00 Nieuws; 7.13 Gram
7.30 Idem; 8.00 Nieuws en weeï
berichten; 8.18 Gram.; 9.00 „On
der de pannen", hoorspel; 9.20
Gram,; (9.359.40 Waterstan
den). VPRO: 10.00 „Voor de
oude dag", causerie; 10.05 Mor
genwijding; VARA: 10.20 Voor
dracht; 10.40 v. d. zieken; 11.40
Sopraan en piano; 12.00 Orgelspel
12.15 Accordeonmuziek; 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen;
12.33 Voor het platteland; 12.38
Accordeonmuziek; 13.00 Nieuws;
13.15 Commentaar; 13.20 Dans
muziek; 13.55 Voor de Midden
stand; i4.00 Voor de vrouw; 14.15
Viool en piano; 14.55 Gram.; 15.15
„De woekeraar en zijn erfge
naam" hoorspel; 16.00 Gram.muz.
16.45 Idem; 17.15 Politiekapel;
17.50 Militair commentaar; 18.00
Nieuws; 18.15 Gram.; 18.30 Par
lementair overzicht; 18.45 Voor
de jeugd; 19.45 Regeringsuitzen
ding: W. J. Schuitemaker: „De
jacht op en de landbouwschade
van konijnen". 20.00 Nieuws; 20.05
„In Holland staat een huis", hoor
spel met muziek; 20.35 Aether-
forum; 21.10 Dansmuziek; 21.30
„Voor en achter het voetlicht";
21.50 Bij de wisseling van het
Amerikaanse presidentschap; 22.05
Radio Philh. Orkest; 23.00 Nieuws
23.15 Orgelspel; 23.4524.00
Gram.
HILVERSUM II (298 M.):
7.00—24.00 NCRV.
NCRV: 7.00 Nieuws; 7.10 Gram.;
7.15 Ochtendgymn.; 7.30 Gram.;
7.45 Een woord van de dag; 8.00
Nieuws en weerberichten; 8.10
Sportuitslagen; 8.23 Gewijde mu
ziek; 8.45 Gram.; 9.00 Voor de
zieken; 9.30 Voor de huisvrouw;
9.35 Gram.; 10.00 Sopraan en
piano; 10.30 Morgendienst; 11.00
Gram.; 11.15 Gevar. programma;
12.25 Voor boer en tuinder; 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen:
12.33 Orgelconcert; 12.59 Klok
gelui; 13.00 Nieuws; 13.15 „Het
werk van het Prinses Margriet
Fonds", causerie; 13.25 Lichte
muziek; 13.55 Gram.; 14.00
Schoolradio; 14.30 Gram.; 14.45
Voor de vrouw; 15.15 Gram.muz.
15.20 Fluit, viool en altviool; 16.00
Bijbellezing; 16.30 Gram.; 17.00
Voor de kleuters; 17.15 Gram.
voor de jeugd; 17.30 Voor de
jeugd; 17.45 Regeringsuitzending:
J. J. v. d. Laan: ,Nieuw-Guinea's
Australische buurman"; 18.00 Ge
mengd koor; 18.20 Sport; 18.30
Lichte muziek; 18.45 Engelse les;
19.00 Nieuws en weerberichten;
19.10 Pianorecital: 19.30 „Volken
Staat", causerie; 19.45 Lichte mu
ziek; 20.00 Radiokrant; 20.20 Mil.
Kapel; 21.00 „Johannes Brahms",
hoorspel; 22.10 „Rijkdom onder
de grond": „Aardolie", causerie;
22.20 Gewijde muziek; 22.45
Avondoverdenking; 23.00 Nieuws
en SOS-berichten: 23.15 .Man on
vrouw". r-o-rP; 23.30—24.00
All!*~1 cn pi-no.
goede gaven voor de questierders
af te zonderen.
Men mag immers aannemen,
dat varkensvlees tot de eerste
goede gaven behoorde, die voor
de verpleegden in Motte-au-Bois
werden geofferd. Het was voorts
in de Middeleeuwse steden ge
bruikelijk, dat er de varkens vrij
langs de straten hun kostje op
scharrelden, onderdeel van de
stadsreiniging tevens. In vele
steden kregen de Antonianen het
recht de varkens aldus ten bate
van het liefdewerk vet te mes
ten: in de kronieken b.v. van
Amsterdam zijn de St. Antonius-
varkens welbekend.
WASHINGTON. 16 Jan. (Reu
ter) De Amerikaanse minis
ter van Marine, Dan Kimball,
heeft verklaard, dat Aimerika
over tien tot vijftien jaar goede
vorderingen zal hebben gemaakt
bij de bouw van 'n vloot, welke
geheel door aioomkracht zal
worden aangedreven en geleide
projectielen zal kunnen afschie
ten.
Hij hoopte, dat tenminste acht
van de twaalf vliegdekschepen,
waarvoor plannen bestaan, door
kernenergie zullen worden aan
gedreven, en dat er torpedoboot-
jagers zullen worden gebouwd,
die een soortgelijke vorm van
energie zullen gebruiken.
De Amerikaanse marine heeft
opnieuw vier Martin Viking ra
ketten besteld die zich met een
maximum-snelheid van 9.200 km.
per uur 320 km. boven de aarde
kunnen verheffen. Deze raketten
zouden, indien zij genoeg brand
stof konden bevatten, in 41.5 uur
de maan kunnen bereiken. Er
zijn reeds tien Viking raketten
voor de marine gebouwd, maar
deze zijn op één na niet meer
bruikbaar als gevolg van de
experimenten, die er mee zijn
uitgevoerd.
DEKEN Ir
J. J. II. BEMELMANS
TERUG UIT BRAZILIË
De deken van Heerlen, de
hoogeerwaarde heer ir. J. J. H.
Bemelmans, die op 18 December
j.l. naar Brazilië vertrok, om
daar op verzoek van de Neder
landse regering en van de Katho
lieke Ned, Boeren- en Tuinders-
bond poolshoogte te gaan nemen
i in de Katholieke Nederlandse
landbouwkolonie te Ribeirao, is
na een afwezigheid van bijna vier
weken van deze reis terugge
keerd. Deken Bemelmans is land
bouwkundig ingenieur en gees
telijk adviseur van de Limburgse
Land- en Tuinbouwbond. Zijn
reis, welke hij per vliegtuig
DJAKARTA, 16 Jan. „Het totale Indonesische ver
mogen aan deviezen en goud, inclusief het bedrag van
1 milliard Rupialis ,dat voor de financiering van de im
port op banken staal, kan gesteld worden op 3.7 tot 4
milliard", aldus heeft de Indonesische Minister van Fi
nanciën, Dr Sumilro, in een onderhoud met een redac
teur van P. I. Aneta over de hoofdlijnen van het finan-
ciëel-economisch beleid medegedeeld. Het begrotings
tekort ad 1.8 milliard rupiali zal voor 1.3 milliard in deze
fondsen kunnen worden gevonden.
Van Noord tot Zuid maakte via Lissabon, Dakar, Rio
Hoe verbreid de devotie tot
deze heilige was, bewijst over
stelpend materiaal. Den Haag
had wel drie St. Antoniuskapel-
len; de graven van Holland wa
ren lid van de St. Antonius-
broederschap van Bar'oerosse in
Henegouwen, waarvan het orde
teken op portretten van Jacoba
van Beieren duidelijk te zien is.
St. Anthonie-gasthuizen waren er
o.a. in Leeuwarden, Groningen
(1517), Dokkum, Hattem, Bols-
ward, Vollenhove en nu nog zijn
er alleen al in Brabant 21 gilden
en broederschappen, die de naam
van de heilige dragen, zoals ook
een reeks kerken aan hem is ge
wijd. Van Vriezenveen b.v. is hij
nog steeds de stads- en parochie-
patroon en in Hoorn veroordeel
den de schepenen iemand in 1484
tot een bedevaart naar Motte-au-
Bois, toen reeds St. Anthoine in
Vennoyen geheten.
Van de heilige, wiens feest wij
heden vieren, valt nog enorm
veel meer te vertellen. De heer
Noordeloos heeft eindelijk tijd
gekregen over „zijn" heilige de
boeken te schrijven, waarvoor
hij, in een kwart-eeuw, het ma
teriaal bijeenbracht. Het eerste
zal de verering van St. Antonius
in de Nederlanden behandelen.
Men mag het met bijzondere be
langstelling tegemoet zien.
14 Februari te water
Bij de Nederlandse Dok- en
Scheepsbouw - Maatschappij te
Amsterdam zal op 14 Februari
a.s. om 12.00 de onderzeeboot
jager „Friesland" te water wor
den gelaten. Deze jager is de
eerste van de twaalf, die thans
voor de Koninklijke Marine bij
Nederlandse werven in aan
bouw zijn.
De tewaterlating zal worden
verricht door de echtgenote van
de minister van Marine mevr.
B. Staf-Mol.
De onderzeebootjager „Fries
land" is een dubbelschroeftur-
bineschip. Grootste lengte: 116
m„ grootste breedte 11,74 m„
standaard waterverplaatsing 3150
ton. De turbines hebben een
vermogen van. 60.000 pk., waar
door het schip een snelheid kan
bereiken van 36 rnijl per uur.
De bemanning zal bestaan uit
265 koppen.
de Janeiro en San Paulo vice
versa, had een voorspoedig ver
loop. Deken Bemelmans was niet
in staat uitvoerige mededelingen
te doen, daar hij eerst aan zijn
opdrachtgevers rapport moet uit
brengen over de toestand in de
Fazenda di Ribeirao. Wel kon hij
verzekeren, dat de Nederlandse
gezinnen, ruim 90 in getal, het
in het algemeen goed maken.
In het bijzonder gaat het goed
in de nederzetting te Campinas.
Van de 5000 beschikbare H.A.
grond, welke moeten worden ge
cultiveerd, is slechts een deel
ontgonnen: voor het nog reste
rende deel zijn veel meer men
sen nodig. De Braziliaanse rege
ring is van haar kant bereid meer
Nederlandse emigranten toe te
laten.
Dat laat een bedrag van een
half milliard open. Rekening
houdend met de monetaire effec
ten in het binnenland van een
vermeerdering van de geldcircu
latie, moet in het lopende jaar
een vermeerdering van de pro
ductie van 1V- milliard worden
bereikt om tot evenwicht te ko
men. Dr. Sumitro zeide in dit
verband de verhoging van de
productie op het gebied van de
landbouw niet onbevredigend te
achten; hij was van mening, dat
er ook op het gebied van de
kleine industrie reden tot hoop
bestaat.
Volgens de minister zullen de
jaren 1954 en 1955 ruimere en
bredere perspectieven openen, in
dien men het lopende jaar zon
der al te veel kleerscheuren weet
door te komen.
Bij het opstellen van de be-
Inaugurale rede
Dr Christine Mohrmami
Dr. Christine Mohrmann, door
de Sint Radboudstichting be
noemd tot buitengewoon hoog
leraar in het oud-christelijk, vul
gair en middeleeuws Latijn en
het oud-christelijk Grieks aan de
Katholieke Universiteit te Nij
megen, zal op Vrijdag 23 Jan.
1953, des nam. te 4 uur, haar
ambt aanvaarden met het uit
spreken ener inaugurale rede in
de Aula aan de Wïlhelminasin-
gel te Nijmegen.
groting is onderscheid gemaakt
tussen de kosten tot instandhou
ding van de overheidsinstellin
gen (personeel, materiaal en di
versen) en de kapitaalsuitgaven.
Van het tekort van 4 milliard
rupiah over het vorige begro
tingsjaar kwam 2.9 milliard voor
rekening van de kapitaalsuitga
ven. Dit jaar is dit cijfer 1.690
millioen. De kosten voor de in
standhouding van het overheids
apparaat sloten met een tekort
van 137 millioen, dat is 1 mil
liard minder dan vorig jaar.
Het vorig jaar was het tekort
op de begroting buiten verhou
ding groot, speciaal met het oog
op de eerst later doorwerkende
en dus zeker ook dit jaar voel
bare monetaire effecten in het
binnenland. Om deze effecten
voor de volgende jaren althans te
beperken, moest op de huidige
begroting drastisch worden be
zuinigd. Behalve op de kapitaals
uitgaven is dit in belangrijke
mate gedaan op de kosten voor
de instandhouding van de over
heidsinstellingen, echter niet in
de eerste plaats door massa-ont
slag van personeel, alhoewel op
dit terrein paal en perk gesteld
werd aan ongeordend aannemen
van personeel, maar vooral op de
posten materiaal en diversen.
Aan de verspilling van mate
riaal werd een einde gemaakt.
Dr. Sumitro ontveinsde zich niet,
dat de kosten tot instandhouding
van het apparaat ook thans nog
te zwaar op de begroting druk
ken. In de volgende jaren zal de
sanering verder uitgevoerd die
nen te worden.
Spaarcijfers
De spaarbanken,aangesloten bij
de Nederlandse Spaarbankbond,
hebben gedurende December een
spaaroverschot behaald van
f 1.190.998. Totaal werd ingelegd
f 37.257.197 en terugbetaald
f 36.066.199. De bankspaarban-
ken behaalden een overschot van
f 111.540. Hier beliepen inleg- en
terugbetaling resp. f 740.775.
en f 629.233.
„Utrechtsche" staakt
uitgifte pandbrieven
De N.V. Utrechtsche Hypotheek
bank had per 31 December f 112.6
millioen aan hypotheken uitstaan.
Dat betekent ten opzichte van de
overeenkomstige datum in 1951
een netto-vooruitgang van bijna
f 2.9 millioen. Aan pandbrieven
stond voor een bedrag van f 106.2
millioen uit. De uitgifte van 4
pet. pandbrieven is met ingang
van 16 Januari tot nadere aan
kondiging gestaakt.
Nettenfabriek neemt deel
in visserij-maatschappij
Met het doel de voortzetting
der zaken tot dusver gedreven
door „Reederij A. de Jong" en
meer in het bijzonder de uitoefe
ning van een rederij, de visserij
en de kustvaart, alsmede de han
del in vis en visproducten enz.,
is opgericht de N.V. Visserij-Mij.
J. de Jong te 's Gravenhage. Het
maatschappelijk kapitaal bedraagt
f 1.000.000 en is verdeeld in 50
prioriteits- en 950 gewone aande
len, beide van f 1000.Ge
plaatst en volgestort zijn alle
prioriteits- en 465 gewone aan
delen. De Apeldoornse Netten
fabriek von Zeppelin en Co. N.V.
participeert hierbij voor 15 prio
riteits- en 135 gewone aandelen,
waarvan 30 gewone bestemd zijn
eigendom te worden van een zich
in staat van oprichting bevindend
pensioenfonds dezer N.V.
Unie van ijsfabrieken
De directie der N.V. Unie van
Ijsfabrieken (U.V.IJ.) deelt mede
dat haar dochtermaatschappijen,
die zoaals bekend in Nederland,
Indonesië en Singapore werken,
op een voorspoedig exploitatie
jaar 1952 kunnen terugzien. Hoe
wel op dit moment nog niet te
zeggen valt, hoe in verband met
o.a. transfermogelijkheden en
door diverse dochtermaatschap
pijen toe te passen reserveringen
voor noodzakelijke investeringen,
de winstuitkomst voor de U.V.IJ.
zal zijn, meent de directie rede
lijke investeringen, de winst
uitkomst voor de U.V.IJ. zal zijn,
meent de directie redelijke aan
leiding te hebben om te mogen
verwachten, dat die resultaten
niet zullen teleurstellen.
Per 2 Februari a.s. kan over
1952, evenals over 1950 en 1951,
een interim-dividend van 4pet.
ter beschikking worden gesteld.
AMSTERDAM, 16 Jan. De
beurs heeft deze week gunstig
uitgeluid en ook vandaag is de
stemming op het Damrak weer
vast geweest. Er schijnt wat
meer vraag, vooral van publieke
zijde, te bestaan en waar aan
bod meestal ontbreekt, zijn klei
ne koopordes reeds voldoende
voor een stijging van één a
twee punten.
In beurskringen heerst voorts
de stellige verwachting, dat de
speculatie-winstbelasting dit jaar
zoal niet geheel afgeschaft, dan
toch in ieder geval gewijzigd zal
worden. Ook wat het prolonga
tieverbod betreft, verwacht men
een wijziging. De internationale
fondsen, zoals Olie, Unilever,
Philips en A.K.U. avanceerden
circa twee punten. Het buiten
lands aanbod in de laatste schijnt
thans geheel te zijn opgedroogd.
Scheepvaart en cultures bleken
eveneens aan de vaste kant te
zijn. waarbij in scheepvaartpa
pieren iets meer omging dan gis
teren. Vandaag trokken aande
len Nationale Handelsbank de
aandacht. In open hoek werd de
pariprijs in opwaartse richting
overschreden, ook Javasche ge
meente-obligaties wederom ho
ger.
De discontoverhoging in Ame
rika sorteerde hier geen enkel
effect. De beurs ziet voorts geen
enkele aanleiding om hier een
verandering van het disconto te
verwachten en zeker geen ver
hoging.
Staatsfondsen prolongeerden
de iets zwakkere stmming van
gisteren, waarbij de conversie
lening beneden de 94 belandde.
Hij zeide, dat het van het
grootste belang is, dat de reken
kamer, die als hoogste controle
orgaan namens de volksvertegen
woordiging er op toeziet, dat het
regeringsbeleid wordt gevoerd
overeenkomstig de door het par
lement goedgekeurde bedragen,
zonder verwijl op een wettelijke
basis wordt geplaatst.
Wanneer men de prijs-schom-
melingen op de wereldmarkt bui
ten beschouwing laat, hangt vol
gens dr. Sumitro de financiële
positie van Indonesië hoofdzake
lijk af van 3 factoren: 1. een
consequent uitgevoerde begro-
tingspolitiek; 2. een op dezelfde
doeleinden gerichte geldpolitiek;
3. een arbeidspolitiek, die de ar
beidsproductiviteit bevordert.
Sprekende als econoom, noem
de de minister vooral de laatste
factor een groot vraagstuk.
Op de vraag of een belangrijke
daling of stijging van de r li b-
b e r p r ij s niet in grote mate
het gehele beeld van 's lands
financiële positie zou kunnen
veranderen, daar de rubber meer
dan de helft van de gehele Indo
nesische export uitmaakt, zei de
minister, dat stijging van de rub-
berprijs uiteraard het beeld ten
gunste zou wijzigen, maar dat
een daling niet catastrofaal ge
noemd behoeft te worden, omdat
vermindering van de rubberop
brengst automatisch door het
vrijkomen van werkkrachten een
meer intensieve rijstcultuur tot
gevolg zal hebben, waaruit weer
voortvloeit, dat er minder rijst
behoeft te worden geïmporteerd.
Op een vraag over de wijze,
waarop de regering buitenlandse
investeringen denkt te bevorde
ren, zeide de minister tenslotte,
dat de aantrekkelijkheid van In
donesië voor buitenlandse inves
teerders niet in de eerste plaats
gelegen is in op zichzelf aantrek
kelijke voorwaarden voor het
overmaken van winst, voor af
schrijvingen enz. maar in de
mate, waarin het land politiek
sociaal en economisch van stabi
liteit getuigt. „En het bereiken
van deze stabiliteit is de arbeid,
die van binnenuit moet komen."
WASHINGTON, 16 Jan. (Reu
ter) Een „op hol geslagen"
trein, de expres uit Boston, die
Donderdag met gillende stoom
fluit het Union-station van Was
hington kwam binnen daveren,
reed door het stootblok op het
eind van de lijn heen en drong
een tien meter verder door in
het perron van een grote sta
tionswachtkamer.
Onder andere door de fluitsig
nalen van de naderende trein
opmerkzaam gemaakt, had het
stationspersoneel het op het per
ron wachtende publiek nog kun
nen waarschuwen toch werd 'n
vijftigtal mensen gewond van
wie zes ernstig.
Eén der conducteurs van de
trein had, toen hij het ongeval
zag aankomen, de reizigers toe
geroepen dat zij op de grond
moesten gaan liggen.
Dief vernielde winkelruit
Een etalageruit van een foto
winkel aan de Laan van Meer-
dervoort te 's Gravenhage werd
vernield en een fototoestel van
1000.uit de etalage gehaald.
De schade aan etalage en ruit
beliep 700.zodat de winke
lier in totaal voor 1700.werd
gedupeerd.
Voor 15.000,- opgelicht?
De Schiedamse recherche heeft
een 43-jarige Rotterdammer aan
gehouden, die er van wordt ver
dacht een aantal personen te
Schiedam voor f 15.000.- te heb
ben opgelicht.
Hij gaf voor grote zaken te
kunnen doen en flinke winsten
te kunnen behalen. Het geld ge
bruikte hij te eigen bate.
Hij zal voor de officier van
justitie worden geleid. Enkele
jaren geleden heeft hij zich,
eveneens te Schiedam, aan een
soortgelijke oplichting voor on
geveer hetzelfde bedrag schuldig
gemaakt en is toen voorwaarde
lijk veroordeeld, mede omdat zijn
moeder een gedeelte had terug
betaald.
FEUILLETON:
EEN ZONDAGSKIND
Door Toon Kortooms
73)
Wat dunkt je... zouden we Ru-
dolf Willems niet wegkopen? Die
knaap is doorkneed als accom-
pagnateur en hii heeft zich hele
maal op jou ingespeeld."
Theodoor staarde zijn oude
zangleraar aan. Wie zou onder het
grijze dak van diens schedel zulk
een moedige fantasie durven ver
moeden?
„André, dat is waanzin! Wij mo
gen Willems niet uit zijn vaste
positie halen. Misschien zouden
wij hem een maand of twee sa
laris kunnen geven en wat dan?
Wat daarna?"
„Zonder pianist kunnen we niet
voor de dag komen," zei Van
Tricht beslist.
„Dan speel ik maar weer gui
taar," zei Theodoor.
„In de contracten staat duide
lijk, dat wii voor een eigen pia
nist moeten zorgen. Wij zullen de
letter nakomen, anders zijn wij
geen haar beter dan die onbenul
lige kerel."
Theodoor antwoordde niet. Hij
trok aan zijn sigaar, blies de rook
langzaam uit, keek haar na en
toen ze weggedreven was, zei hij:
„Goed. Ik weet een prima pia
nist."
„Wie dan?" vroeg Van Tricht
gespannen.
„Crist Morees," zei Theodoor.
Een half uur later stopte een
Lancia voor de schoenwinkel van
Ch. Morees Sr. André van Tricht
in zijn uitbundig zomertenue en
Theodoor stegen uit en traden de
winkel binnen. Achter de toon
bank stond een nederig man, wie
men kan aanzien, dat hij zijn hele
leven hard gearbeid had en be
scheiden van levensstandaard was
geweest.
.Wet wensen de heren?" vroeg
hij zacht.
De heren wensten de zoon van
Christ te spreken. Zeker, dat kon.
Komt u even door naar achter?
Zij werden in een kleine tussen-
kamer gelaten waar het naar
nieuwe schoenen rook. In de hoek
stond een oude Franse studie
piano.
„Niet veel zaaks," zei Van Tricht
met een hoofdbeweging naar het
instrument.
Christ kwam binnen. Hij had de
inkt van het bijhouden der boe
ken aan zijn vingers. Hii leek sinds
het examen nog kleiner van ge
stalte te ziin geworden. Toen hij
Theodoor zag, lachte hii verlegen.
„Dag mijnheer Bronkhorst," zei
hij geheel van streek.
„Dag mijnheer Morees, zei
Theodoor.
Eerst werd er geïnformeerd
naar de economische aspecten van
de schoenenbranche on tenslotte
landde men op het gebied van de
muziek. Ach ja, zei Christ, hij
speelde nog wel eens, maar had
er te weinig tijd voor. Ze hebben
me gevraagd, de mensen van hier
naast, om 's avonds de boeken bij
te komen houden. Misschien krijg
ik nog meer klanten.
„Zou je niet graag verder wil
len gaan in de muziek?" vroeg
Van Tricht.
„Och mijnheer.. zuchtte Christ.
„Zou je voorlopig een maand
bii mij in dienst willen komen? Ik
heb een pianist nodig. W" gaan
dan enkde keen naar Hilver
sum en P-russe'."
..Wn«r Pniss«i?" gpbrok Chnst.
t„ i-„-„ "p-nccpl Theodoor
ri-gt d' cr en jij moet hem bege
leiden. Hij heeft mij van je kwa
liteiten verteld: hij wil geen an
dere pianist dan jou."
Nee. Christ had het er niet op.
Het was allemaal zo groot en
schrikwekkend, wat deze heer
hem voorstelde. Vader Morees
kwam binnen. Hii luisterde zwij
gend naar wat men van ziin zoon
verlangde. Hij zag zijn mismaakt
kind daar zitten, de ene schouder
zoveel hoger dan de andere: nee
het ventje was niet met lichame
lijk schoon gezegend en had nooit
veel van de wereld gezien. Dit
mocht hij zijn zoon niet weigeren:
iets van de wereld zien, andere
mensen kennen en er zi.in voor
deel mee doen. Het zou Christ
zijn zelfvertrouwen misschien
herstellen.
„Ik zou het maar doen," zei de
man eenvoudig.
Christ keek ongelovig naar
Theodoor, die hem toeknikte: hij
keek naar zijn vader, die hem
liefdevol bezag: hij keek naar
Van Tricht, die glimlachte.
„Graag," fluisterde hij.
Er werd een honorarium ge
noemd. dat vader en zoon met
verbijstering sloeg.
„En nu," zei Van Tricht, „nu
je toch in mi.jn dienst bent, moest
je eens iets spelen,"
„Dat wil ik wel doen," zei
Christ verheugd, want hii wist wat
hii spelen zou.
Theodoor zong. Het hele gezin
stormde toe. Een klein broertje
van Christ stond met de duim in
ziin mond schrikachtig in de deur
te luisteren. Vader en moeder Mo
rees waren zeer trots op hun
zoon. Hii zou iedere dag enkele
uren in de Magnolialaan komen
oefenen. En dit geschiedde. De
ouders vertelden 't enorme nieuws
aan hun buurman en die vertelde
het verder aan zijn buurman en
's anderdaags wist heel Breda, dat
de zoon uit de schoenwinkel Mo
rees je weet wel dat kromge
groeid jongetje voor de radio
in Hilversum en Brussel zou spe
len. Als er maar eenmaal aan iets
ruchtbaarheid gegeven is gaat het
op snelle, onzichtbare wieken door
een gemeenschap heen. En nie
mand weet hoe.
Mevrouw Legrande leefde mee
met de plannen van Van Tricht
en Theodoor. Zij lag halve nach
ten wakker om wegen te beden
ken, die het kleine ensemble
gaan kon om spoedig roem te
vergaren. Zo kon het gebeuren,
dat er op een dag hevig aan
Van Tricht's bel getrokken werd.
Theodoor en Christ waren juist
aan het oefenen.
André keek door het gordijn,
wie daar zijn bel zo ruw stond
te hanteren. Het dienstmaagdje
deed open. Tilman stapte binnen.
De man van het Salome-restau
rant was zwaarder en grijzer ge
worden in korte tijd. Hij zeide
zonder omwegen, dat hij Theo
door kwam vragen voor de
openngsavond van zijn nieuwe
zaal. De uitbreiding van het per
ceel was nagenoeg gereed. Over
een week of twee zou de opening
plaats vinden.
(Wordt vervolgd.)
V
