Communistische partij bang voor militaire dictatuur Reacties op het overlijden van Rusland's leider zal De politiek van Stalin worden voortgezet ZATERDAG DE KRONIEK VAN Stalin ligt opgebaard leg er in Zal Malenkov het bedwang kunnen houden hi Duitsland - en vooral in Berlijn -- grote ongerustheid Nadruk op waakzaamheid en eenheid in de partij NA DE DOOD VAN STALIN doodsoorzaak Militair cordon van zes rijen diep rond Vakverenigingsgebouw ZATERDAG 7 MAART 1953 Pagina 5 (door William L. Ryan) PARIJS, 6 Maart De dood vail Stalin heeft de leiding van de communistische partij der Sovjet-Unie in een staat van vrees gebracht. Het is mogelijk, dat dit er toe leidt dat het land onder een soort militaire dictatuur komt. De man of de mannen die na Stalin het roer in handen nemen zouden het nodig kunnen achten om tot een schikking te geraken met het leger om aan de macht te blijven. Aldus zou de partij in naam blijven heersen, maar het land zou dan in feite afdrijven naar een militaire dictatuur. Het is opmerkelijk, dat in het doodscommuniqué, gericht tot de bevolking, veel respect wordt be toond aan het leger. Wel wordt het leger nog ondergeschikt ge maakt aan de partij, maar dit ge beurt in voorzichtige bewoordin gen. Gezegd wordt immers, dat de oartij in elk opzicht de orga nen van het leger, de marine en de inlichtingendienst zal verster ken, teneinde onze paraatheid voortdurend op te voeren voor een beslissende afwijzing van welke agressie ook. De eenheid steeds vanaf het ogenblik dat br-'-end gemaakt werd dat Stalin zi?k was tot zijn dood, heeft de pi"tii door middel van haar offi ciële organen opgeroepen tot een- be;d. De voortdurende herhaling v«u dit thema doet veronderstel len dat er in Moskou vrees be staat. dat eenheid, na de dood van Stalin, niet iets is waarvan m^n geheel zeker kan zijn. Om 7V1'- «en eenheid en stabiliteit in hpt land te verzekeren, is het me"-!ijk jat (je partij zwaar op hc* leger zal gaan steunen. Geen enkele man onder Stalin zelfs niet zijn roemruchte scha duw. Georgi M. Malenkov bij de Russische bevolking. 2p Malenkov al als de meest aan- g "czen candidaat voor de op- vn'eing beschouwd kan worden, t"p.b berust zijn kracht alleen op de vrees die liij in de communis tische partij ontmoet. Hij is sterk omdat Stalin hem heeft toege staan sterk te zijn. Maar bij de grote massa van het volk is hij weinig bekend, en er is geen tijd om zijn prestige op te bouwen BAZUIN HERDENKT 100 JAAR KROMSTAF NIJMEGEN, 6 Maart. (K.N.P.) Ter herdenking van 100 Jaar Kromstaf zal de Bazuin voor de kring van lezers en sympathisan ten een weekend beleggen in het Dominicaanse klooster te Nijme gen. De bijeenkomst begint op Zaterdag 18 April des middags te vijf uur en eindigt op Zondag middag. Sprekers zijn Anton van Duinkerken, die handelt over de vraag of onze katholieke organi saties steigerwerken zijn, welke kunnen verdwijnen en Pater D. Kreling O.P., die de vraag be antwoordt of de actieve religieu zen als gevolg van 100 Jaar emancipatie hiun werk moeten overdragen aan de leken. Lector Kreykamp O.P. houdt tenslotte een inleiding over: „Van het Gulden Wierookvat naar het Zondagsmissaal". Voor Palmzon dag zich melden bij Redactie De Bazuin, Driehuiserweg 145 te Nij megen. Dr. A. N. J. Thomassen a Thuessink van der Hoop, oud conservator van het museum van het Koninklijk Bataviasch Genootschap voor Kunsten en Wetenschappen, die vooral be kendheid verwierf als vliege nier, toen hij in 1924, tezamen met luitenant-vlieger H. van Weerden Poelman en de werktuigkundige P. A. van den Broeke met de één-moto- rige Fokker F VIII de eerste vlucht AmsterdamBatavia maakte, hoopt op 9 Maart a.s. zijn zestigste verjaardag te herdenken. Dr. A. N. J. Thomassen a Thuessink v. d. Hoop maakt thans deel uit van de redactie van de Encyclopaedia Indo nesia, bij de uitgeversmaat schappij „Elsevier" te Am sterdam. voor de opvolging in de positie van absolute machthebber. Weer een dictator? Het ontbreken van één man, die voldoende gestalte heeft om te heersen, doet de gedachte rij zen aan de mogelijkheid van een Junta, een regerend comité. Er zijn natuurlijk stromingen, spe ciaal in een land als de Sovjet unie, die gewend zijn aan en verlangen naar de onbetwiste macht van één man. Zou Stalin lang genoeg geleefd hebben om zijn macht openlijk op andere schouders te leggen, dan lijdt het geen twijfel, dat Malenkov die man geweest zou zijn. Zoals de zaken nu staan, is Malenkov inderdaad de heerser in de communistische partij, maar is dat voldoende zoals de zaken er nu voor staan? Kan het volk met vertrouwen opzien naar Malenkov, zoals het dat deed naar „Vadertje Stalin"? De zure en dreigende trekken in zijn gelaat werken weinig bezie lend. Wel kan Malenkov, in com binatie met anderen, trachten te regeren. Naar alle waarschijnlijk heid zal hij de baas blijven in de partij, zoals hij dat in het jongste verleden geweest is. Maar de to ren van kracht is gevallen. Op de hoge posten schijnt er vrees te heersen, en onzekere leiders die angst hebben keren zich onver mijdelijk tot machtsvertoon. Het leger, dat al lange tijd gehinderd wordt door de heerszucht van de partij, zou zich wel eens spoedig in een meer zelfstandige positie kunnen gaan bevinden. Of dit goed of kwaad voor de wereld betekent, moet afgewacht worden. STALIN Hartverlamming LONDEN, 6 Maart Radio- Moskou heeft vandaag omgeroe pen, dat Josef Stalin's dood 'uit eindelijk het gevolg geweest is van een hartverlamming. In het laatste medische bulletin van de acht artsen en de twee Russische functionarissen, die hem in zijn laatste ziekte bijston den, werd verklaard: „Om 21 uur 50 is J. V. Stalin ten gevolge van een toenemende verlamming van het hart over leden." Toegegeven werd dat Joseph Stalin niet meer bij kennis is geweest, sinds hij in de nacht van Zondag op Maandag ten gevolge van een hersenbloeding het bewustzijn verloor. Stalin's zoon Vassily. luitenant- generaal van de Russische lucht macht en zijn dochter Svetlana, bevonden zich beiden aan het sterfbed van hun vader, aldus is j aonosKa: vandaag in Moskou bekend ge- voor dag en dauw uit zijn bed maakt. I gebeld, om hem de dood van LONDEN, 6 Maart Vrijdagmiddag vroeg is het stoffe lijk overschot van maarschalk Stalin in de zuilenhal van het Huis der Vakverenigingen te Moskou geplaatst. Het publiek zal de dode de laatste eer kunnen bewijzen. Een groot portret van de overleden leider hing boven de hoofdingang en het portret was omfloerst met zwarte crêpe, waarvan nu duizenden en duizenden meters ook elders worden gebruikt in de stad, welke in diepe rouw is Het verwisselen van motoren in een vliegtuig is een zeer nauwkeurig werk dat veel technische kennis en routine vereist. Hier ziet men hoe een nieuwe motor wordt aan gebracht in een van de reusachtige dubbeldeks-„clippers" van de „Pan American World Airways". Het stoffeliik overschot wordt gebalsemd. De borst van de over ledene is gesierd met al ziin on derscheidingen. Talrijke schijn werpers richten hun stralen on de baar. Een cordon van duizenden le den van de veiligheidstroepen en de Dolitie zet een groot gebied rondom het Vakverenigingsge bouw af. Dit cordon is zes rijen diep. Alle onbevoegden zullen uit dit gebied worden geweerd. Ook het Metropole hotel, waar voor het merendeel buitenlanders ver toeven. valt binnen dit gebied De MOSKOU, 6 Maart De communistische partij en de Sovjet-regering hebben bij de bekendmaking van het overlijden van Josef Stalin een belangrijke politieke ver klaring afgelegd, waaruit duidelijk blijkt, dat de politiek van Stalin in de toekomst voortgezet zal worden. Het Centrale Comité en de Raad van Ministers drongen aan op: eenheid in de partij, nog grotere waakzaamheid en ver sterking van het leger en de In lichtingendienst. Wat de buitenlandse politiek be treft wordt voor de partij en de regering een voortzetting aan gekondigd van: de politiek ter versteviging van de vrede; een politiek van krachtige strijd tegen de voorbereiding en ont ketening van een nieuwe oorlog; een politiek van internationale samenwerking en ontwikkeling van de handelsbanden met alle landen. In de proclamatie werd gezegd, dat de Sowjet-Unie de banden met communistisch China de volksdemocratieën en de arbei ders in de kapitalistische landen zal aanhalen. BONN In Duitsland heeft het doodsbericht van Stalin grote vrees verwekt. Millioenen Duitsers haatten hem, maar zij rekenden op zijn sluwheid en geduld en waren er van overtuigd dat hij een derde wereldoorlog zou vermijden. Tengevolge van Stalin's heengaan is de kwestie van de Duitse herbewapening nog meer in het brandpunt der belangstelling komen te staan. sterfbed van hun vader, aldus is j Bondskanselier Adenauer werd Stalin te verwittigen. Twee dagen geleden heeft de 77-jarage bonds kanselier voorspeld, dat Stalin's dóód onrust in de gehele wereld zou verwekken en heeft hij aan gedrongen op spoedige bewape ning. Over het algemeen wondt aan genomen dat Berlijn het eerst het slachtoffer zal worden van een eventuele wijziging in de Russi sche buitenlandse politiek. De Westelijke sectoren van de stad bereiden zich reeds voor op een nieuwe blokkade, terwijl koortsachtig naar een oplossing wordt gezocht voor het vluchte lingenprobleem, nadat sinds 1 Januari bijna 100.000 mensen uit Oostduitsland naar de Westelijke sector van de voormalige Duitse hoofdstad zijn gevlucht. De com munisten hebben herhaaldelijk gedreigd dat West-Berjijn van W'est-Duitsland zal gescheiden worden, wanneer de federale re gering de defensiepacten met het Westen ratificeert. Washington De dood van Stalin wordt in Washington beschouwd als het teken voor de aanvang van een strijd om de macht tussen zijn directe medewerkers, welke on berekenbare gevolgen voor de oorlog of de vrede in de wereld kan hebben. Mén gelooft, dat op het ogen blik het apparaat voor de be heersing van het onmetelijke communistische rijk practisch in handen is van Malenkov en Mo- lotov. Malenkov is de voornaamste medewerker van Stalin geweest bij de leiding der communistische partij in Rusland, Molotov is de vice-premier van Stalin geweest. De persoon van Stalin is waar schijnlijk een machtige factor ge weest in de bandén tussen de Sowjetunie en de satellietstaten. Met name heeft Stalin invloed gehad op Mao Tse Toeng en men vraagt zich af, of de Chinese De proclamatie legt in het bij zonder de nadruk op de nood zaak voor waakzaamheid. Verder werd gezegd, dat één van de belangrijkste taken van de partij de doordringing van de communisten en alle arbeiders in de geest van hoge politieke waakzaamheid is. De aankondiging, dat de Sow jet-Unie zal voortgaan haar de fensie te versterken, is van bij zonder belang. In de verklaring werd gezegd, dat de partij in volle omvang bezig is met de versterking van het Sowjetleger, de Marine en de Inlichtingendienst. Dit, zo wordt verklaard, wordt gedaan om „constant onze pa raatheid voor een verpletterend afslaan van een eventuele agres sor te verhogen." Dit is de laatste tijd steeds één van de voornaamste punten van de partijpolitiek geweest. De pro clamatie heeft het aldus duide lijk gemaakt, dat de politiek van Stalin in dit opzicht ook zou wor den voortgezet en verder ontwik keld zal worden. Er werd in de proclamatie grote nadruk gelegd op de hand having van de eenheid in de partij. MAYER, ADENAUER EN VAN ZEELAND NAAR Y.S. WASHINGTON, 6 Maart. Het Witte Huis heeft Vrijdag of ficieel medegedeeld, dat de Fran se minister-president, René Mayer en de Westduitse bondskanselier dr Konrad Adenauer, binnenkort Washington zullen bezoeken, waar zij besprekingen zullen voe ren met president Eisenhower en hoge Amerikaanse beambten. Voorts zal de Belgische minister van Buitenlandse Zaken, Paul van Zeeland, 16 en .17 dezer te Washington besprekingen voeren met de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, John Foster Dulles. dictator zich even geneigd zal tonen om samen te werken met een nieuwe heerser in het Krem lin. Londen LONDEN Clement Attlee zeide dat overal ter wereld zal worden meegeleefd met het Rus sische volk bij het verlies van een groot nationaal leider, die door zijn moed en vasthoudend heid zijn land door de gevaren van de Tweede Wereldoorlog voerde en een grote rol speelde bij het verslaan van de nazi's. In deze geest spraken ook de ove rige leiders in het Gemenebest. President Vincent Auriol heeft éen telegram van rouwbeklag aan president Shvernik van het Sowjet presidium gestuurd, waar in hij eveneens herinnert aan de grote rol van Stalin in de Twee de Wereldoorlog. bewoners ziin ge-isoleerd. Stalin zal waarschijnlijk wor den begraven naast Lenin in het grote rosekleurige mausoleum aan het Rode Plein Naar ver wacht wordt zullen diplomaten en buitenlandse correspondenten slechts op uitnodiging de plech tigheid kunnen bijwonen. Over de commissie ter rege ling van de begrafenis wordt nog het volgende gemeld. De voorzit ter. Kroets.its.jef, is het hoofd van de Oekrainse raad van volkscom missarissen. Kaganowitsj is vice- premier. Siwernik is president der Sovjet-Unie, maarschalk Wassilefsky is minister van oor log. Pegof is lid van het presi dium der communistische partii, generaal Artemief is comman dant van Moskou én Jasnof bur gemeester van de hoofdstad. De „Prawda". het orgaan van de communistische partii. ver scheen. evenals alle andere Rus sische bladen, met brede rouw randen om de frontpagina, die geheel gewijd was aan de mede deling van Stalin's dood. Een kwart van de pagina werd inge nomen door een portret van de overledene in maarschalksuni form. onder het opschrift „de onsterfelijk naam van Stalin zal altijd leven in de harten van het Sovjet-volk en alle vooruitstre vende mensen". Z.H. Paus Pius XII heeft bij de H. Mis gistermorgen in Zijn par ticuliere kapel voor Stalin's zie- leheil gebeden. De H. Vader zin speelde twee maal op Stalin. De eerste keer toen hij bad voor de „zwijgende kerk", waarmede be doeld worden de gelovigen in Oost-Europa en China. Hij bad voor „de grote opvolger die thans dood is", aldus wordt vernomen. Tegen het einde van de H. Mis zeide hij: „Onze gedachten gaan opnieuw naar de Russische lei der die thgns dood is" en daarop smeekte hij Gods barmhartigheid af voor de ziel van de overledene. De Nederlandse Minister van Buitenlandse Zaken, Mr. J. M. A. H. Luns, heeft gesproken in de Algemene Vergadering van de V.N. Hij weerlegde de beschuldigingen, die Rusland de dag tevoren gericht had tot de Verenigde Staten, die volgens Rusland het conflict in Korea niet zouden willen beëindigen, doch uitbreiden. De denkbeelden, welke deze week op de •k vergadering van de algemene katholieke werkgeversvereniging zijn ontvouwd, in de redevoeringen van de voorzitter, de heer van Heijst, en van het Tweede Kamerlid mr. Blaisse, verdienen meer en beter dan de schimpscheuten in het „Vrije Volk", dat de heer van Heijst niet meer weet te waarderen dan met de betiteling van „ideeën- leverancier" En, verpolitiekt als het blad alles bekijkt, vraagt het zich af, hoe het gevoelen van de katholieke ondernemers zal uitwerken in de katholieke politiek, met name de K.V.P.-politiek. En het blad zegt dan verder, dat het in de laatste jaren de uitwerking van dergelijke ideeën in dé K.V.P. al duidelijk kan merken. Prof. Duijnstee vindt het ook zo'n leverancier van doorwerkende ideeën, en daarom is het blad nieuwsgierig hoeveel applaus de heer van Heijst bij de katholieke arbeiders meent te mogen verwachten.Hier hebben wij weer de klasse-tegenstelling in optima forma. Het is merkwaardig, om daar nu maar even bij te blijven, hoe het „Vrije Volk" bij zijn poging, om de arbeiders op te zetten tegen veel billijke verlangens uit ondernemerskringen, over het hoofd ziet, dat het hier in de eerste plaats gaat om het grote probleem van de werkgele genheid, waarvan wij meenden, dat het ook een groot belang was voor de werknemers (het bedrijfs leven, waarvan zo gaarne gesproken wordt, bestaat immers niet alleen uit de ondernemers, maar ook uit de arbeiders en de kapitaalverschaffers). De werkgelegenheid is een der voornaamste problemen van onze nationale economie en ook de socialisten hebben er niet zuinig aan meegedaan, in en buiten het parlement, om dit probleem, zoals men dat noemt, centraal te stellen. Maar dan moet het ook centraal behandeld worden en in de geest, die de juiste kan worden genoerrid. De regering heeft dan ook, met medewerking van de socialisten immers als haar uitgangspunt aangegeven, dat de ontwikkeling van de normale particuliere werk gelegenheid voorop staat. Primair gesteld, heet dat deftig. Eerst in de tweede plaats, waar de omstan digheden daartoe nopen, kwam de opentoare- werken-politiek, d.w.z. de deelneming van de zijde der Overheid in de investeringen.... Wij hebben de laatste weken, bijna tot ver- velens toe, aan deze zaken aandacht besteed. Eerst in verband met de besprekingen in de beide Kamers der Staten-Generaal, toen in verband met de vragen van het Tweede Kamerlid drs. Janssen, daarna nog eens weer, na de debatten, tot tweemaal toe, in de Eerste Kamer, toen weer naar aanleiding van de gevolgen van de waters noodramp, en deze week, al enige malen als gevolg van de redevoeringen in de algemene vergadering van de katholieke Werkgeversvereniging. De denk beelden van de heer van Heijst zijn blijkbaar niet zo gek, als het „Vrije Volk" schijnt te menen, want reeds heeft, gelijk wij, aan de hand van een primeur van het.... „Vsije Volk" konden melden, de rege ring een aantal maatregelen op financieel gebied voorbereid, welke voor een belangrijk deel gaan in de richting die de Werkgevers voorstaan! Na tuurlijk verwachten wij niet, dat de regering precies doet, wat de Werkgevers als wenselijk hebben aan gegeven. De heer van Heijst is geen politicus, hij is de leider van een vereniging, die de wensen van een bepaalde groep naar voren brengt, hoewel deze groep een belangrijk deel van de vaderlandse economie beheerst en dus minstens verwacht'mag worden, dat met haar wensen zoveel mogelijk rekening gehouden zal worden.... De heer van Heijst heeft dan ook geen eisen gesteld, maar denkbeelden naar voren gebracht, die minstens de overweging waard zijn en die verdienen, op hun uitvoerbaarheid te worden getoetst. Natuurlijk meent deze onderne mers-leider niet, dat er niets aan openbare werken- politiek moet worden gedaan. Maar wel meent hij, dat het verkeerd is, tegenover de verklaringen, in de Troonrede e.d., dat de ontwikkeling van hét particuliere bedrijfsleven primair zou zijn, het in de praktijk zo te maken, dat feitelijk de politiek van openbare werken voorrang heeft. Daar ziet het n.l. op het ogenblik wel naar uit en tegenover de aandrang en hét feitelijke streven, om honderden millioenen uit de staatskas over te hevelen naar \yerken van de Overheid, kan het waarlijk geen kwaad, indien nog eens duidelijk wordt gemaakt, dat dit niet de goede, niet de normale orde van zaken is, al komt dit blijkbaar in de huidige socialistische kraam beter te pas! De werkloosheid is een ramp, nog Verergerd door de op zich natuurlijke en dus gelukkige tóename van de bevolking, welke tot gevolg heeft, dat jaarlijks 50.000 personen de beroepsbevolking ver meerderen, waarvan er, zoals de deskundigen al herhaaldelijk hebben betoogd, zeker 20.000 in de industrie zullen moeten worden opgenomen. Al is dus het probleem van de werkgelegenheid zeker niet uitsluitend een industrieel probleem, toch zal daar ('in de industrialisatie dus) het zwaartepunt liggen Er zal dus weliswaar wel degelijk een en Ut ander gedaan moeten worden aan openbare werken-politiek, waarvan ook gemeenten en provinciën moeten profiteren en waarvan op korte termijn gevolg kan worden verwacht voor de nijpend-al heersende werkloosheid, die de con juncturele wordt genoemd, doch daarnaast moet aandacht geschonken worden aan de structurele werkloosheid, die bestreden moet worden met maatregelen van langere duur. De voorzitter van de Katholieke Werkgevers heeft het nog eens precies gezegd, en geen rode propagandist kan het ont kennen: de grotere werkloosheid van de laatste jaren is meer en wel in de eerste plaats, van structurele aard. Dat is, menen wij, niet alleen het gevolg van het feit, dat de voorgenomen inves- teringscijfers voorheen niet zijn gehaald, maar meer nog, tengevolge van de omstandigheid, dat er wel schema's e.d. waren, maar geen concrete plannen. In dit opzicht is ook de vorige regering wel in gebreke gebleven.... Dat is daarom zo te betreu ren, ómdat toch stellig moet worden aangenomen, dat de z.g. structurele werkloosheid niet opgevan gen kan worden met tijdelijke overheidsmaatrege len door uitvoering van openbare werken. Eerst nu, zo is deze week uit de nieuwste beriahten gebleken, komt er tekening in wat primair genoemd werd en wat van maand tot maand maar is uitgesteld: er zal verlichting komen voor het bedrijfsleven, teneinde dit te ontlasten en in de particuliere sector investeringen mogelijk te maken.... Wij hopen en verwachten, dat, ondanks ie tegenwerking van socialistische zijde, die blijkbaar behoefte heeft dit probleem met klasse-strijdpropaganda te doorkruisen en de goede bedoelingen van katholieke werkgeverszijde in een onjuist daglicht te plaatsen, regering en parlement nu op korte termijn eindelijk tot daden zullen komen, en zo zullen medewerken, om de goede orde te herstellen. Het is goed geweest, dat de heer van Heijst, aan de hand ook van beroemde Pauselijke richtlijnen, die goede orde nog eens duidelijk heeft uiteengezet. Die goede orde is niet van vandaag of gister! Zij is trouwens gebaseerd op de leer van de Kerk, welke van de natuurwet uitgaat. Reeds Paus Leo XIII sprak ervan, en Paus Pius XI heeft ze bevestigd en nader toegelicht, gelijk Paus Pius XII ze voor de moderne tijd toepaste. Die werk gelegenheid, zo voegde de heer van Heijst aan zijn uiteenzettingen toe, dient, om volledig te zijn, daar enboven gepaard te gaan met een stijgende levens standaard, hoewel het in de huidige omstandigheden (hoge defensie-uitgaven, en aantasting van de eco nomie door de waterramp) voorlopig meer zal gaan om een handhaving van het bestaande levens peil. Dat zou eerder, al vermeldde het „Vrije Volk" dat niet aanleiding geven tot „applaus bij de werknemers", die wel zullen begrijpen, dat de dreiging van nieuwe massale werkloosheid niets meer vereist dan zodanige grondslagen en midde len, dat de werkgelegenheid op hoog niveau kan worden gehandhaafd. Hier bestaat geen tegenstel ling met de belangen van de arbeiders, maar hier wij zeggen nog liever: ook hier lopen de be langen van alle bêdrijfsgenoten, ondernemers en werknemers, volkomen gelijk!

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noordhollands Dagblad : dagblad voor Alkmaar en omgeving | 1953 | | pagina 5