NOORDHOLLANDSj Ver. Staten vragen diaden van vrede BH Joego-Slavisch dictator in Londen aangekomen Uitvoeren arbitragebesluit leverde moeilijkheden op Woorden hoorden we al vaak genoeg Dagblad voor Allernaar en omgeving Amerikaanse luchtmacht in West-Duitsland versterkt /2 yio Nr12729 De nieuwe Zondagswet (I) Scliijnaanval op Hamburg f 82 mi lij oen in Nat. Rampenfonds Sabres hunnent opnemen tegen Migs Tito begroet door Hertog van Edinburgh9 Churchill en Eden Geen vluchtschepen zegt regering Rond het Ommelandenconflict Sovjet-vloot wordt zwaar versterkt Abonnementsprijs t 6.20 per kwartaal, 12.07 per maand, f 0.40 per A|Br week, inclusiei incasso. Advertentie-tarief per editie 16 ct. per m.m.. minimum f 2.50; in alle edities 26 ct. per m.m.. minimum f 4. familieberichten 20 ct., resp. 30 ct. per m.m. By contract belangrijke korting. Directeur: E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits Bankrelatie: Ned. Credietbank. Kantoren: Hoorn, Draafsingel 59, tel. 4243 en Grote Noord 77, tel. 4362 K 2290; Alkmaar, Ritsevoort 52, tel 2046 K 2200: Den Helder. Keizerstraat 89. tel. 2800 K 2230: Schagen. Ged. Gracht 39, tel. 459 K 2240 Buiten God is t nergens veilig (Vondel) 4 rj A/;-/ Maandag 16 Maart 1953 48e Jaargang (Van onze parlementaire redacteur.) OP DE TWEEDE KAMER AGENDA van deze week is de nieuwe Zondagswet het hoofd punt. Het heeft wel heel lang geduurd. De huidige Zondagswet dateert van 1815. Een halve eeuw daarna werd reeds de behoefte aan wijziging gevoeld. Minister de Tour Bellinchave diende in 1886 een nieuw ontwerp bij de Kamer in, maar tot een behandeling van dat ontwerp kwam het niet. Mi nister Ruys de Beerenbrouck was in 1920 niet gelukkiger. Zijn ont werp werd wel in de afdelingen onderzocht, maar evenmin afge handeld. Het ontwerp, dat de Tweede Kamer in de komende dagen gaat behandelen, dateert van 1951 en draagt nog de hand tekening van minister van Maar- seveen. Het laat zich aanzien, dat met dit ontwerp het vraag stuk van de Zondagswet eindelijk tot een oplossing zal komen. Al za! het debat ook nu nog wel herinneren aan de strijd, die rond dit vraagstuk lang en fel is ge voerd. Men zou kunnen menen, dat deze strijd is gegaan tussen hen, die in de Zondag de dag des He ren zien en tussen hen, die deze dag uitsluitend waarderen als een dag van ontspanning. Deze tegenstelling speelt ongetwijfeld m-e Bij de behandeling van de Winkelsluitingswet in 1930 gin gen sommige leden er in het voorlopig verslag vanuit, dat de arbeid van de bedienaar van de godsdienst gelijk gesteld zou kunnen worden met de arbeid van hen, die werken om de ar- VvsiAende klasse „het uitgaan op Zondag tot een genieting te doen zijn" Maar de strijd is toch van meet- afasn veel gecompliceerder ge weest Bij hen, die in de Zondag de dag des Heren zien, valt een scheidslijn tussen katholieken en protestanten, in zover de katho lieke Zondag nimmer dat strenge karakter heeft gehad van d>ö pro testantse Zondag. Doch ook daar mee is noc niet alles gezegd. In de 17de eeuw bleek reeds, dat de protestanten evenmin ge- liik over de Zondagsrust denken. De volgelingen van Voetius wil den dat men zich op Zondag van elke bezigheid en elk vermaak zou onthouden In die gedachten- gang werd zelfs de vraag of men op Zondag voedsel moest laten bederven, een benauwend pro bleem. Hun tegenvoeters, de vol gelingen van Coocejus. interpre teerden het Zondagsgebod echter veel ruimer. Voor hun gevoel mocht de Zondag, naast de dag des Heren ook. een dag van ver maak zijn. Tegen deze achtergrond bezien was het uitgangspunt van de oude Zondagswet van 1815 al fout. Ko- nin? Willem I wilde met deze wet, na de Franse tijd, weer de „plicht matige viering van de dag des Heren" verzekeren, op het voet spoor onzer godsdienstige voor vaderen. die daarop steeds de hoogste prijs stelden". Wie waren deze voorvaderen? Ook wanneer men de katholieke visie op de Zondag buiten beschouwing laat en do wetgever van toen zal zulks wp' gedaan hebben, dan blijft toch nog 't feit, dat ook de pro testantse voorvaderen geenszins eenstemmig waren ten aanzien van de interpretatie van het Zon- da^sgebod. Zo bezien, kan het met ver- wr- 'eren, dat de straffe text van de Zondagswet van 1815 evenals vroeger die van keuren en plak katen. al spoedig een bron van moeilijkheden werd. De Voetiaan- se geest ervan klopte niet met de sterk uiteenlopende beleving van de Zondag, zoals die in ons land steeds aanwezig was geweest en gebleven. Desondanks is een tijd lang gepoogd om de wet te doen naleven. (Z verbood openbare ar beid .openstelling van herbergen gedurende kerktijd, en alle sport en openbare vermakelijkheden), mair in 1897 bleek zulks al vol ledig onmogelijk te zijn. De toen malige burgemeester van Haar lem die de handhaving opnieuw ter hand wilde nemen, kreeg van de regering de raad, om dit maar na te laten.... Uit dit feit blijkt duidelijk, hoezeer het toen al nodig geworden was om tot een nieuwe wettelijke regeling van de Zondagsrust te komen, want het kreeg nu de schijn, dat de wetgever zich geheel van dit ter rein had teruggetrokken. De bo vengeschetste tegenstellingen wa ren echter oorzaak, dat de wet gever hierin tot nu toe niet ver mocht te slagen en onderwijl ging de ontwikkeling door. De ontker stening verdoezelde steeds meer het voetspoor der vaderen", een feit. dat betreurd, maar niet ont kend kan worden. (Slot volgt.) HANNOVER. De belang rijkste Britse luchtoefeningen se dert het einde van de oorlog begonnen Maandagavond boven W.-Duitsland met 'n schijnaanval door 600 vliegtuigen op de stad Hamburg. Aan de oefening, die enige dagen zal duren, nemen in totaal duizend toestellen deel, die afkomstig zijn uit Engeland en van vliegvelden op het Europese vasteland. De toestellen, die bewapend zullen zijn, moeten dertig mijl van de zönegrens blijven en zul len niet in de luohtcorridor naar West-Berlijn mogen vliegen, al dus de orders van de R.A.F WASHINGTON, 16 Maart Het Amerikaanse ministe rie van Buitenlandse Zaken heeft vandaag de Sovjet premier Malenkof uitgedaagd zijn woorden inzake „vredelievende bedoelingen" in daden om te zetten door de Koreaanse en andere Oost-West-geschillen te regelen. In een verklaring van perschef Lincoln White wordt ge zegd, dat het ministerie „met belangstelling" van de inaugurale rede die Malenkof gisteren in Moskou hield kennis nam, gedeeltelijk omdat de naam van Stalin „ter nauwernood genoemd werd". „De ware betekenis van zijn woorden moet echter bepaald worden door de toekomstige actie van de Sovjet-Unie en door hen die onder zijn heerschappij staan", aldus de verklaring. „Betuigingen van vredelieven de bedoelingen van de zijde van de Sovjets zijn niet nieuw, maar de woorden moeten afgewogen worden tegen de daden. De oor log op Korea gaat voort. Vlieg tuigen op vredelievende routine- vluchten worden boven Duitsland neergeschoten. Plechtige beloften voor de onafhankelijkheid van Oostenrijk worden steeds meer genegeerd. Het zal belangwekkend zijn te zien hoe de heer Malen- kov in deze en andere dringende aangelegenheden van plan is zijn woorden in daden om te zetten". Malenkov heeft in zijn rede verklaard, dat alle „lastige en on opgeloste kwesties (met het Wes- 'ten) geregeld kunnen worden door vredelievende onderhande lingen". Verschillende Westerse diplo maten zien dit als een sterke ver klaring, maar de algemene reac tie in de Westerse hoofdsteden is dat men de voorkeur geeft aan daden boven woorden en dat men vooral daden van de nieuwe Sovjetheersers wenst. De Amerikaanse reactie werd gegeven door White als een in formele verklaring. Hij stipte aan dat hij er volledig toe gemachtigd was, maar dat de verklaring niet persoonlijk met Dulles was be handeld. De verklaring verwees uitvoe rig naar hetgeen Dulles verleden week in New York gezegd heeft over de menselijke verlangens naar vrijheid binnen het Sovjet blok, die, naar hij zei, in be dwang gehouden konden worden door tyrannie, maar niet voor altijd. 's-GRAVENHAGE, 16 Mrt. In het Nationale Rampen fonds was tot vanavond een bedrag gestort van 82 mil- lioen gulden. Sinds Zater dagavond is er dus weer f 600.000.bij gekomen. Enkele buitenlandse artisten zullen aan de twee uitzend-avon- den, die de radioactie „Beurzen open, dijken dicit" nog resten, hun medewerking komen verle nen. A.s. Zaterdagavond in Tivoli te Utrecht zal de Engelse orkest leider Geraldo het Metropole Or kest komen dirigeren, waarbij ook de zangeres Ann Shelton zal op treden. Beiden hebben spontaan hun medewerking toegezegd Voor de slotavend, op Zaterdag 28 Maart in het Concertgebouw te Amsterdam, heeft de Ameri kaanse dirigent André Costella- netz zijn belangeloze medewer king aangeboden. Hij zal die avond het Omroeporkest dirige ren. Op eigen kosten vliegt hij van de Verenigde Staten naar Amsterdam. Waarschijnlijk zal de radio-actie worden uitgeluid door dr L. G. Kortenhorst, voorzitter der Twee de Kamer, die destijds de actie voor het Rampenfonds ook heeft ingeluid. LONDEN, 16 Maart Zijn hand vriendschappelijk om Churchill's schouder geslagen, betrad vanavond vroeg maarschalk Joseip Broz Tito, communistisch dictator van Joego-Slavië en het eerste staatshoofd van een com munistisch land dat ooit een bezoek aan Engeland heeft gebracht, de ambtswoning van de Britse premier aan Downingstreet 10. Kort tevoren was hij op de Westmin ster pier aan de Theems begroet door de Hertog van Edinburgh, Churchill en Eden, die hij breed glimlachend de hand schudde. Tito was vanochtend vroeg voor de Theemsmonding verschenen aan boord van het Joegoslavische opleidingsschip „Galeb" (Zee meeuw), dat echter vier uur in de mist moest blijven liggen eer het kon opvaren tot Greenwich. Daar stapte de rode maarschalk over op een kleinere boot, die hem tot in het hart van Londen bracht, bij het parlementsgebouw, waar hij enkele minuten voor half zes van boord ging. Alle wegen naar de Theems waren door grote politie-detache- menten voor alle verkeer geslo ten. De veiligheidsmaatregelen, die genomen zijn met het oog op dit bezoek, zijn de strengste, die een democratisch land ooit heeft gekend. Tjto droeg een marine-uniform met gouden epauletten en een met goud bestikte pet, waarom heen een rode band. „Natte geschiedenis", merkte Churchill op, toen Tito aan wal stapte. Op de Westminster pier lagen rode karpetten en waren blauw en witte baldakijnen aan gebracht. Tito schudde de Hertog van Ediroburg hartelijk de hand en zei in goed Engels: „Ik ben erg blij u te zien". „Het genoegen is geheel aan mijn kant", was het antwoord. Churchill, die bij de begroeting met zwier zijn hoge hoed had af genomen, is wat hardhorig en maakt niet altijd van zijn gehoor apparaat gebruik, zodat hij wat op zijn wandelstok voorover leunde om Tito te horen toen deze vervolgens enkele schone woor den sprak over vriendschap, we derzijds begrip en de samenwer king tussen beide landen. Na de begroeting liep hij met de Hertog van Edinburgh over de Theemskade. Het Joegoslavisch volkslied werd gespeeld; beiden sloegen aan en inspecteerden de erewacht, waarna het gehele ge zelschap in auto's stapte om de korte afstand naar Whitehall af té legeen. Twintig meter van de hekken van het bureau van Scotland Yard speelde zich een klein incident af. toen uit een open raam een krant omlaag werd geworpen met een magnesiumfakkel, die vlam vatte en een dikke rookkolom verspreidde. De auto's reden snel door. Een waas van geheimzinnigheid hangt over het doel van Tito's bezoek. Men verwacht dat hij met de Britse autoriteiten besprekin gen zal voeren over de kwestie Triest, de betrekkingen met Ita lië en het Vaticaan, Tito's stand punt inzake de gevolgen van Sta lin's dood en economische pro blemen. Het zou ook mogelijk zijn dat er gesproken werd over een soort pact, hetzij economisch, politiek of militair. Tito zal ook door Koningin Elizabeth worden ontvangen en later haar gast zijn aan een lunch. Tito verliet Downingstreet no. 10 enkele minuten nadat hij er was aangekomen. Te voet begaf hij zich aan het hoofd van een kleine stoet naar de Cenotaaf, het monument voor de Britse gevallenen op Whitehall. In het gezelschap bevonden zich twee Joegoslavische officieren met een grote krans rood-wit-blauwe bloemen. Tito nam bij het monument de krans van hen over en legde deze aan de voet van het gedenkteken neer. Er steeg een luid gejuich op uit de toeschouwers. Men hoorde roepen: „Held, Tito". Tito bracht de avond door op de Joegoslavische ambassade in West-Londen. Hij zou de nacht doorbrengen in een herenhuis dicht bij Londen, maar dit is hoogst geheim. POOLSE VLIEGER KRIJGT ASYL KOPENHAGEN De Deense regering heeft besloten de Pool se vlieger die tien dagen gele den op Bornholm landde in een Mig-straaljager, als een politieke vluchteling te behandelen. Er zijn besprekingen begonnen met de Poolse gezant over te rugzending van het toestel naar Polen. WIESBADEN, 16 Maart. De Amerikaanse luchtmacht heeft vandaag uit Engeland „een aan tal" snelle nieuwe Sabre-straal- jagers van het type F-86 naar Duitsland overgbracht. De Sabres zullen gebruikt worden bij het patrouilleren boven West-Duits- iand, teneinde aanvallen als die van de vorige week, waarbij een Amerikaans gevechtsvliegtuig en een Britse bommenwerper wer den neergeschoten, in het vervolg te voorkomen. De Sabres stellen de Ameri kaanse luchtmacht in Duitsland voor de eerste maal in staat, het tegen de snelle Russische Mig 15's op te nemen. Tot dusver had men in Duits land slechts de beschikking over het langzamer type, de Thun der - jet F-84. De luchtmacht maakte vorige week bekend, dat er „zeer bin nenkort" 25 Sabres uit de Ver. Staten naar Duitsland zouden ko men als onderdeel van een pro gramma om alle Thunder jets door Sabres te vervangen. Uit de bekendmaking van van daag valt echter op te maken, dat men niet heeft willen wach ten totdat de Sabres uit Amerika arriveerden. Men heeft „een aan tal" Sabres uit Engeland aange wezen om „tijdelijk" dienst te doen in Duitsland. De vliegtuigen zijn gestation- neerd in Fürstenfeldbruck bij München en zullen zijn ingedeeld bij de 12de luchtmacht, welke onder commando staat van gene- raal-majoor Dean C. Strother. Het aantal Sabres, dat in Duits land is aangekomen, is niet be kend gemaakt. Ook werd hun aankomst in het communiqué van de luchtmacht niet uitdrukkelijk met de recente incidenten in de lucht in verband gebracht. Er be staat echter geen twijfel, waar voor de Sabres moeten dienen. De Canadese luchtmacht heeft eveneens plannen om Sabres naar West-Duitsland te zenden. Deze zullen gestationneerd worden in Zweibrüoken als onderdeel van de NAVO-luohtmacht. GEHEIMZINNIG KISTJE De Westduitse douane is in grote verwarring gebracht door een geheimzinnig uit ziend houten kistje, dat door een Arabier Duitsland werd binnengesmokkeld. Het wan trouwen groeide nog toen de Arabier zich niet onmiddellijk bereid toonde, het kistje te openen. Men vreesde dat het een tijdbom zou bevatten en nadat enkele voorzorgsmaatre gelen genomen waren, werd de Arabier gedwongen het kistje open te maken. Te voorschijn kwam.... een mui zenval. „Denk je soms dat je hier last van muizen zult hebben?", vroeg de douanier. „Het zou de eerste maal zijn dat ik een hotel tref, waar geen muizen zijn", antwoordde de Arabier. 's-GRAVENHAGE, 16 Maart. Op de vragen van het lid der Tweede Kamer de heer Weiter: 1. Is het waar, dat de Nederlandse regering nu al geruime tijd twee van Wm. Muller Co. gechar terde vluchtschepen, de „Willem I" en de „Willem II", vaarklaar laat houden in. de haven van Hellevoetsluis, elk met een ge zagvoerder en een kernbeman ning aan boord? en 2. Zo ja, is de regering bereid de Kamer mededeling te doen omtrent de beaoeling van genoemde maat regel? heeft de minister-presi dent, minister van Algemene Za ken, het volgende geantwoord: 1. Het antwoord luidt ontken nend. 2. Deze vraag behoeft geen beantwoording in verband met het antwoord op vraag 1. RAADSLEDEN ZITTEN TOT 1 SEPT. 1958 Wetsontwerp ingediend Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp ingediend waarin wordt voorgesteld om de zit tingsduur van de leden der ge meenteraden die dit jaar geko zen zullen worden ter vervulling van de plaatsen van de per 1 September 1953 aftredende raads leden met een jaar te verlengen en dus voor éénmaal op vijf jaar te brengen. De minister is daar bij heengestapt over de bezwaren die aan. het houden van twee verkiezingen in één jaar (in 1958 worden n.l. ook verkiezingen voor de Provinciale Staten ge houden), zijn verbonden: het zeer vele extra-werk dat door de ge meente-administratie in korte tijd zal moeten worden verzet, om dat een en ander ook belangrijke voordelen met zich brengt. PRESIDENT GOTTWALD LIGT OPGEBAARD PRAAG, 16 Maart. Premier Antonin Zapotoeky en andere hoge functionarissen van de com munistische regering van Tsjecho- Slowakije hebben vanavond als eersten de erewaoht betrokken bij het stoffelijk overschot van wijlen president Klement Gott- wald, die in het Hradschin-paleis ligt opgebaard in de uniform van opperbevelhebber van het leger. Radio-Praag gaf vanavond een beschrijving van de rouwplech- tigheden in het oude paleis, maar maakte niet bekend of de presi dentsfunctie opgeheven dan wel gehandhaafd zou worden. Even min werd op een mogelijke op volger gezinspeeld. (Van een onzer redacteuren) GRONINGEN De practische uitvoering van het arbi tragebesluit in hel Ommelandenconflict beeft gisteren tot moeilijkheden geleid. Zoals we reeds eerder schreven, werd in de arbitrale uitspraak bepaald, dat 65 arbeiders dóór de Ommelanden weer in dienst moesten worden genomen. Voor 55 van deze arbeiders werd reeds dispen satie aangevraagd, zodat zich gistermorgen tien arbeiders dienden te melden. Ook moesten zich 75 arbeiders mel den, die symbolisch werden aangenomen om daarna weer te worden ontslagen en in de wachtgeld- en werkloos heidsregeling kwamen te vallen. Al deze arbeiders, 85 in getal waren gistermorgen om 8 uur bij de fabriekspoort. Men wilde direct het terrein op en passeer de de portier die de opdracht had de mensen achter de hek ken te houden. De advocaat van dc Omme landen mr. T Bout had reeds enige dagen geleden aan de Al gemene Agrarische Bedrijfsbond verzocht om een lijst van de 75 De nieuwe Jaarbeurs hal, die de naam van Prins Bernhard zal dragen, wordt van daag door de Prins geopendIn deze ex positieruimte, die een oppervlakte heeft van 15.000 vierkante me- L_, jftüé ter, zal de bouwnij verheid tijdens deze Voorjaarsbeurs zete len. arbeiders te geven. Deze men sen zouden dan van de Omme landen een aanstelling en ont slagbrief ontvangen evenals drie dagen salaris. Men wilde deze regeling treffen om moeilijkhe den op het fabrieksterrein te voorkomen. Van de zijde der ANAB voel de men hier evenwel niets voor en toog met 85 personen het fa brieksterrein binnen. De directie van de Ommelanden, wilde on der geen enkele omstandigheid dat deze arbeiders het terrein betraden en liet ze voor de poort staan, om vervolgens de arbei ders bij vijf tegelijk in de ge legenheid te stellen hun naam op te geven voor het desbetref fende aanstellingsbewijs. Bij vijf gelukte dit. Men maak te daarna bezwaar tegen deze wijze van aanstellen. Het gevolg was, dat de Ommelanden geen namen meer kreeg en derhalve niet kon voldoen aan het arbi tragebesluit. De arbeiders zijn. om 12 uur weggegaan Uit de tien personen, aldus de directie van (Zie vervolg pag. 4) LONDEN, 16 Maart. De Britse minister van Marine, Ja mes Thomas, heeft in het Lager huis verklaard, dat de Sovjet- Unie de beschikking heeft over de op één na grootste marine vloot ter wereld. Amerika heeft de grootste. De Sovjet-vloot bestaat uit 20 zeer sterke kruisers, meer dan 200 torpedobootjagers en meer dan 350 onderzeeërs. De productie van schepen is de laatste tjjd in de Sovjet-Unie op markante wijze gestegen. Thans worden er per jaar meer kruisers gebouwd dan door de 14 landen van het Atlan tische Pact tezamen. Het meren deel van de Sovjet-marinestrijd- kraoht is volgens Thomas gecon centreerd in de Oostzee en in de Noordelijke wateren. De Sovjet-Unie beschikt ook over een machtige rnarine-lucht- macht en alles wijst er op, dat de Sovjet-schepen goed bewapend en goed gebouwd zijn. Zij zijn on onderbroken bemand.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noordhollands Dagblad : dagblad voor Alkmaar en omgeving | 1953 | | pagina 1