Koninklijke boottocht in
stralend weer
Spoedig betere salarissen
voor onderwij s-personeel?
Cholera eist
700 doden
Brachten Britse schepen
rode soldaten over?
Dagblad
voor
Alkmaar
en omgeving
Vliegtuig
neergestort
Hypotheek-
gelden
iiiiiiiuiiiiiiiiiiiiië
DoltI
Lemelerberg
ri Holterberg
Rapid-
liddlesbrough
'romotie-wed-
strijd
Volendam
>E MAGNEET
iimiiiiiiiiiiiiimiH^
Een woord
te elfder ure
Tweede Kamer
Saluutschoten dreunden bij
het bezoek aan Elseneur
GALA-AVOND
IN SCHOUWBURG
Vraag aan Eisenhower
Ook handel
enorm toegenomen
Meer en grotere studiebeurzen
„Verlaat Egypte"
Twee jongetjes
uit Leeuwarden
vermist
STADSEDITIE
Buiten God is t nergens veilig (Vondel)
Donderdag 21 Mei 1953 - 49e Jaargang - Nummer 12784
schikbaar. Gunstige
idities. A. OOTEMAN
ikelaar. Westwoud.
nderdags Hotel I.
;sz, Markt 22. Scha-
n.
naar de
10.50 per persoon
irgen (Donderdag)
5t of zonder entrée-
iart. Vertr. 16.30 u.
SONDAG 31 MEI
le
itrée-kaarten ver-
:ijgbaar bij
REISBUREAU
OORN ALKMAAR
el. 4009 Tel. 4839
e PINKSTERDAG
ïitterende dagtocht
m een schrik-sner-
icteerde zijn haastig T
feestsigaar: „Voor-
iend. Ik geef jullie
roken". Ja, de com-
g. Daarom nodigde
jk zo'n forse sigaar
i van de gevangenen
zijn gedrag, „jullie 5-
Wel, dan kunnen 5j|
napen er plezier in j:
liegen". Nu, mooier JE
iet kunnen wensen.
te hand krijgen. Als
het bureau van de
ichter de schrijftafel S<
wangene, Evert van 5
:n beetje wazig voor
en op hem werden S
i.
Op 27 Mei a.s. zal de Neder
landse bevolking wederom haar
wensen uitspreken over de quali-
teit en de quantiteit waardoor zij
in de komende vijf jaren in ge
meentelijk verband geleid wenst
te worden.
Al kan men het zo stellen dat
de verkiezingen van de Kamers
een zuiver algemeen-politieke en
principiële wilsuiting inhoudt en
de verkiezing van de gemeente
raden o.a. vertroebeld wordt door
plaatselijke (gemeentelijke) wen
selijkheden, antipathieën en lo
caal gekleurde feiten, toch moet
er m.i. tegenover de mindere
mate van interesse voor en de
gedachte onbelangrijkheid van de
gemeenteraadsverkiezingen ge
waarschuwd worden.
Zoals het gezin de basis en de
kiemcel is van de maatschappij,
in de betekenis van een massale
groep vrije individuen die elkaar
over en weer beïnvloeden, zo is
de gemeente de kleinste eenheid
van de mensengemeenschappen
die historisch gegroeid zijn (de
erotere zijn o.a. de provincie en
de Staat) en die met elkaar zij
het vaak zuiver formeel in
verbinding staan en elkaar be-
invloeden.
Dat het gelhalte en de uiting
van de maatschappij afhankelijk
is en bepaald wordt door opvoe
ding, moreel peil, levensbeschou
wing en verstandelijk inzicht, ver
kregen in het gezin, is iedereen
duidelijk (ofschoon afwijkingen
in groten getale aanwezig zijn),
dat echter de gemeente door baar
overtuiging, haar gedrag en uiting
de provincie en uiteindelijk de
Staat beïnvloedt, schijnt voor
velen niet direct acceptabel.
Om dit aannemelijk te maken,
voeren wij twee punten aan.
Mlereerst wijzen wij er op dat de
Nederlandse burger, die een poli
tieke partij aanhangt, overwegend
in de geest van die bepaalde par-
tii denkt en handelt ook in ge
meentelijk verband. De drievou
dige verdeling van zijn „partij-
inzicht" over gemeente, provin
cie en Staat, houdt in een beïn
vloeding zowel naar boven als
naar beneden. De normen die hij
neemt en de criteria die hij stelt
t.o.v. de diverse gemeentelijke
nvoblemen put hij niet (Of nage
noeg niet) uit zijn gemeentelijke
geaardheid op een bepaald mo
ment. Vervolgens blijkt de feite
lijke gang van zaken voor onze
stelling te pleiten. Wanneer het
geheel van de Staat of de pro
vincie niet beïnvloed zou worden
door de houding etc. van de bur
ger in gemeentelijk verband en
wanneer men daar niet van
overtuigd is, dan lijkt Ons de
nauwkeurige analyse van de uit
slag van de landelijke resp. pro
vinciale verkiezingen naar ge
meenten een vrij nutteloze in
spanning. Tenslotte zou men, in
dien men het niet eens is met
bovengestelde zienswijze, bij de
""meenteraadsverkiezingen geen
liisten behoeven te gebruiken en
geen propaganda behoeven te
'-oeren voor bepaalde partijen.
Hoe de feitelijke toestand bet
tegengestelde demonstreert is
zonder meer voor iedereen direct
waarneembaar.
Wij zijn hiermede gekomen aan
onze eerste stelling die wij
voor de logische lijn van ons be
toog nodig achten. Kort samen
gevat luidt zij aldus:
De gemeenteraadsverkiezingen
liggen, gezien in het kader der
politieke partijen, op een zelfde
qualitatief niveau als de lande
lijke en provinciale verkiezingen;
betgeen inhoudt dat het principi
ële element bij de gemeenteraads
verkiezingen nummer één be
hoort te zijn.
Aan het eind van ons betoog
.0IT}.?n wi-i oog terug op dit „prin
cipiële element".
Art. 146 van de Grondwet
luidt: „Aan de (gemeente) Raad
wordt de regeling en het bestuur
van de huishouding der gemeente
overgelaten. Hij maakt de veror
deningen, die hij in het belang
der gemeente nodig oordeelt."
Wanneer wij dit artikel aan
dachtig lezen en daarnaast reke
ning houden met onze eerste
stelling, dan luidt de conclusie:
de gemeenteraad zal aan de hand
van de diverse partijen-interpre
taties, die wederom behoren te
steunen op bepaalde principes, de
gemeente besturen en leiden,
"aast de quantiteit, zal dus de
principiële instelling van een
Partij, of van meerdere partijen,
de grootste rol spelen in de ge-
meentelijke huishouding.
Om ons thans tot een enger
terrein te beperken, de K.V.P.
fractie moet dus in eerste in
stantie een principieel repre
sentatieve groep zijn. De toekom
stige K.V.P.-fractie mag geen
samenbundeling zijn van horizon
taal of verticaal gerangschikte
Belangen: zij behoort te zijn een
harmonisch geheel met naar bui
ten een gezicht! Zij behoort te
worden geformeerd uit leden die
stuk voor stuk geacht kunnen
worden het wezenlijke van de ka
tholieke maatschappelijke (in
orede zin) zienswijze met enige
zwier te kunnen hanteren en pas
daarna kan gevraagd worden dat
er erugermate tegemoet gekomen
wordt aan bepaalde qualiteits-
eisen (in de betekenis van „stan-
deu -vertegenwoordiging).
Wh hrengen hier dan onze
tweede stelling naar voren (die
eigenlijk reeds neergeschreven is)
(Zie vervolg pag. 3)
Abonnementsprijs ƒ6,20 per kwartaal, ƒ2,07 per maand, ƒ0,48 per
week, inclusief incasso. Advertentie-tarief per editie 16 ct per mm,
minimum 2,50; in alle edities 26 ct per mm, minimum 4,
familieberichten 20 ct, resp. 30 ct per mm. Bij contract belangrijke
korting. Directeur: E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur H. N.
Smits. Bankrelatie: Ned. Credietbank. Kantoren: Hoorn, Draaf -
singel 59, tel. 4243 en Grote Noord 77, tel. 4362 K 2290; Alkmaar,
Ritsevoort 52, tel. 2046 K 2200; Den Helder, Keizerstraat 89, tel.
2800 K 2230; Schagen, Ged. Gracht 39, tel. 459 K 2240.
KONINKLIJK BEZOEK AAN HET INSTITUUT VOOR NABEHANDELING VAN
LIJDERS AAN KINDERVERLAMMING TE HORNBAECK. Koningin lngrid van Dene
marken (geheel links) en Koningin Juliana (geheel rechts) kijken met veel belangstelling
naar de verrichtingen van enige patiëntjes in het instituut voor nabehandeling van lijders
aan kinderverlamming te Hornbaeck, waar de vorstelijke personen Woensdag een bezoek
brachten. (Telefoto)
KOPENHAGEN, 20 Mei.
Tweemaal zeven-en-twintig
kanonschoten dreunden Woens
dagochtend over de haven van
Kopenhagen: de eerste keer
toen koning Frederïk en ko
ningin lngrid zich aan boord
van het koninklijk jacht be
gaven, de tweede keer 20 mi
nuten later, om kwart over
negen, toen de sloep, die ko
ningin Juliana en prins Bern-
hard naar de Dannebrog
bracht, van wal stak.
Het was het begin van een
stralende dag, die honderden De
nen naar de haven had doen stro
men om het vertrek van de gas
ten naar Elseneur bij te wonen.
Statig voer het witte koninklijke
jacht de haven uit, nagewuifd
door Denen en Nederlanders met
vlaggetjes, die op de wallen
rondom het water het prachtige
schouwspel gadesloegen.
Koningin Juliana was voor deze
tocht gekleed in een wit shan
tung complet met zwarte acces
soires waarbij zij een zwart hoedje
droeg. Koningin lngrid droeg een
witte robe met zwarte nopjes. De
Koning en de Prins hadden zich
voor dit gebeuren in admiraals
uniform gestoken. De Neder
landse Koningin zag er, ondanks
de vermoeiende dag van gisteren,
stralend uit en verheugde zich
kennelijk op de twee uur durende
tocht in het milde ochtendzonne
tje.
De belangstelling bij aankomst
te Elseneur was overweldigend.
Olympische Spelen
WEER MOEILIJKHEDEN
ROND MELBOURNE
CHICAGO, 20 Mei Avery
Brundage, president van het In
ternationaal Olympisch Comité
heeft vandaag verklaard, „dat er
iets helemaal verkeerd moet
zijn" met de plannen voor de
Spelen in 1956 in Melbourne en
dat het dagelijks bestuur van de
I.O.C. waarschijnlijk een spoed
vergadering zal houden om een
andere stad voor de spelen te
kiezen.
Brundage leverde commentaar
op het ontslag van Arthur Coles,
de belangriikste organisator van
de spelen in Melbourne, die uit
de werkcommissie trad nadat de
regering van Victoria besloten
had geen Olvmpisch zwembad te
bouwen op de
plaats.
Buiten het afgezette deel van de
kade zag het zwart van de men
sen en een luid gejuich steeg op
toen het koninklijk jacht meerde.
De schooljeugd had voor deze
gelegenheid vrij gekregen en liet
zich het koninklijk schouwspel
niet ontgaan. Burgemeester Schytz
begroette Koningin Juliana met
bloemen.
Te Elseneur
Op het slot Kronborg te Else
neur, aan het begin van de Sont,
staat een toren waarop de spits
ontbreekt. Dit is het werk van
een Nederlandse admiraal ge
weest, naar men zegt Wassenaer
van Obdam, die het enige eeuwen
geleden nodig achtte de Denen
een lesje te lezen en daarom maar
direct met geschut begon.
Waarmee we maar willen zeg
gen. dat Koningin Juliana en
Prins Bernhard niet de eerste
Nederlanders waren die officieel
belangstelling voor het kasteel
toonden, al had het bezoek van
Woensdagochtend dan wel een
ietwat ander karakter dan dat
van de Nederlandse vlootvoogd
destijds.
Een snelle auto bracht hen van
morgen naar het kasteel en de
aanwezigheid van de Deense ko
ning en koningin stond er borg
met de meest vreedzame bedoe
lingen kwam.
In het kleine ontvangkamertje
tekenden Koningin en Prins het
gastenboek en voegden him naam
toe aan de lange lijst van illus
tere persoonlijkheden die er in
staan vermeld. Buiten het slot en
in Elseneur wachtten de bewoners
van het stadje de gasten weer op
en temidden van honderden vlag
gen reed de stoet door naar Horn
baeck, waar het instituut voor
nabehandeling van kinderverlam
mingspatiënten werd bezocht.
Woensdagmiddag hebben Konin
gin Juliana en Prins Bernhard,
na terugkeer in Kopenhagen, op
het Nederlandse gezantschap de
Nederlandse kolonie ontvangen.
Des avonds werd een gala-voor
stelling in de koninklijke schouw
burg bijgewoond.
in Calcutta
'CALCUTTA, 20 Mei (Reuter).
Sinds het uitbreken van een cho-
lera-epidemie, tien weken geleden
zijn te Calcutta bijna 700 mensen
voor dat het hoge bezoek hier aan de ziekte gestorven.
WASHINGTON, 20 Mei - Ver
schillende senatoren hebben van
daas: aangedrongen op een ver
klaring van president Eisenhower
over de geallieerde landen die
handel drijven met communis
tisch China, na een getuigenis
gehoord te hebben dat twee Brit
se schepen verleden jaar Chinese
communistische soldaten ver
voerd hebben langs de Chinese
kust.
Kennedy, assistent adviseur van
de commissie getuigde dat:
1. De handel van de Westerse
geallieerden met communistisch
China enorm is toegenomen en
dat' 100 schepen die de Britse
vlag voeren in de eerste drie en
een halve maand van dit jaar bij
de handel met China betrokken
voorgeschreven waren.
2. Elk land dat behoort tot de
Amerikaanse geallieerden ten
minste een zending goederen
naar de communisten heeft ver
zonden die Washington als „stra
tegisch" beschouwt. De geallieer
de mogendheden zeggen echter
dat zii niet strategisch waren.
3. Het Amerikaanse ministerie
van defensie heeft geweigerd de
goederen te noemen, aangestipt
in punt twee of de schepen die
ze vervoerden op basis van het
feit dat dit „geheime" inlichtin
gen zijn.
Volgens Kennedy is uit een
diepgaande studie gebleken, dat
162 onder de vlaggen van Wes
terse naties varende schepen in
de eerste 3¥> maand van dit jaar
betrokken ziin geweest bii de
handel op China.
Dit aantal zou als volgt te spe
cificeren ziin: 100 Britse. 12
Noorse. 6 Italiaanse. 8 Deense, 12
Griekse. 8 Finse. 5 Zweedse. 3
Nederlandse. 4 Franse. 1 Japans.
1 Indisch, 1 Pakistaans en 1 Por
tugees.
DE TUNNELBOUW TE VELSEN. Gestadig vordert de tunnelbouw bij Velsen. In de diepe
bouwput werken tientallen arbeiders aan het tot stand brengen van de auto- en spoortunnels
waardoorheen straks het verkeer zal razen. Hier ziet u de bouwput met op de voorgrond
het eerste segment van de tunnels (rechts: spoor; links: auto). Dit deel komt binnenkort
uit de bekisting. Het geheel is gezien vanaf de kanaalzijde.
RUSSISCH BEELD
OP T.V.-SCHERM
(Van onze parlementaire redacteur)
Aan het slot van het Tweede Kamerdebat over betere
voorzieningen voor studenten was het prof. Romme
(K.V.P.) die het resultaat samenvatte. Het stelsel van
renteloze voorschotten kan nog niet geheel verdwijnen.
De beurzen zullen groter in aantal en omvang worden.
Er komt een commissie van deskundigen, die op korte
termijn de problemen rond directe en indirecte steun zal
onderzoeken.
De voorzitter van de KVP-
fractie puurde deze conclusie uit
de rede, waarmede minister Cals
op de beschouwing vanuit de
Kamer had geantwoord en in
tweede instatie kwam de be
windsman nog verklaren dat de
door prof. Romme gegeven sa
menvatting juist was. De motie
van mevr. Fortanier de Wit
(VVD) die drie soortgelijke wen
sen bevatte, maar minder dui
delijk gesteld en daardoor voor
de meerderheid niet aanvaard
baar. had na deze 'conclusie be
ter ingetrokken kunnen worden.
Nu werd de motie met 12 tegen
51 stemmen verworpen (voor
VVD, Comm. en Groep Weiter),
een uitslag, die de zin van het
debat zeker niet juist weergeeft.
De eis van mevr. Fortanier de
Advies aan Britse burgers
CAIRO, 20 Mei De Britse
burgers in Egypte is officieel de
raad gegeven het land te verla
ten als hun aanwezigheid niet
„noodzakelijk" is.
Er werd echter met klem aan
toegevoegd, dat het hier geen
evacuatie van de Britse groepen
betreft. Men verwacht, dat in de
nabije toekomst een aantai vrou
wen en kinderen oer schip of
vliegtuig Egypte zullen verlaten
STADSKANAAL Na de beeld-
storing cup de televisie-ontvanger
tijdens de uitzending van de
Hoogmis op Zondagmorgen, ont
ving de heer A. M. Roesin'k des
middags omstreeks vier uur op
kanaal 3 zeer duidelijk een Rus
sische televisiezender. Na kwart
over vier verzwakte het signaal
om plotseling geheel te verdwij
nen. Elk jaar eind Mei, doet dit
verschijnsel van lange-afstand-
ontvangst zich voor.
Wit (VVD) voor volgend jaar
ongeveer 1000 studiebuerzen,
ging ontegenzeggelijk verder dan
de minister wilde gaan, die zo
als gezegd, volstond met de toe
zegging dat aantal en omvang
belangrijk verruimd zullen wor
den. En in de nota was reeds
toegezegd, dat de collegegelden
zullen worden verlaagd en dat
houders van renteloze voorschot
ten geheel zullen worden vrij
gesteld.
Mag. Stokman (KVP) had
hierbij aangetekend, dat zulks
ook consenuenties zal moeten
hebben voor het Bijzonder Ho
ger Onderwijs, maar dat bleek
ook minister Cals in te zien.
Maar het verschil bleef dus gaan
om het getal van 1000. Een aan
trekkelijke eis ontegenzeggelijk,
maar de heer Tilanus (CH) had
al opgemerkt, dat hij zulks staats
rechtelijk toch niet juist achtte,
omdat op die manier vooruit ge
lopen wordt op de begroting.
Minister Cals bleek het hier
mede volkomen eens te zijn.
Duizend studiebeurzen kosten
minstens 2.4 millioen en dit be
drag kan men moeilijk uittrek
ken zonder te weten in hoever
het in het geheel van de be
groting kan passen Het verweer
dat mevr. Rortanier de Wit
(VVD) hiertegen, op advies van
mi'. Oud voerde, was niet bij
zonder sterk. Ware de motie op
dit punt toch aangenomen, dan
zou zij na de aldus weergegeven
steljingname van de minister een
■eflatteerde conclusie hebben be
vat.
Belangrijke aankondigingen
Uit de rede van minister Cals
dienen nog enkele punten te
worden aangestipt. Voor de sug
gestie van de heer Van Sleen
(VPD) om aan studenten over
de hele lijn z.g. „studieionen"
toe te kennen, voelde de be
windsman kennelijk niets.
Met Mag. Stokman was hij
het eens, dat de beslissing bij de
betrokkenen en dus ook bij de
ouders moest blijven. Zijn pessi
mistische verwachting omtrent
het zodanig optrekken van de
midden en hogere salarissen, dat
meer ouders ook weer zelf de
studiekosten van hun kinderen
kunnen betalen, zwakte de mi
nister wat af.
De mogelijkheid om studie
kosten bij het belastbaar inko
men aftrekbaar te maken, kan
ook door de in te stellen com
missie worden onderzocht. Spre
kende over de middengroepen
deed de minister de verheugen
de mededeling, dat in deze Ka
mer wel voor het laatst gespro
ken zal zijn over de ontknik-
kir.,g ih de onderwijzerssalarissen
Met betrekking tot de leraren
salarissen hoopte hij, dat nog
vopr het nieuwe studiejaar een
regeling zal zijn getroffen.
Een wens van de heer Peters
(KVP) om leraren die een ren
teloos voorschot hebben gehad,
van terugbetaling vrij te stellen
wilde de minster nog eens nader
overwegen.
Dinsdag 2 Juni komt de Twee
de Kamer weer bijeen. Dan komt
de eerste vraagpunten over het
nieuwe burgerlijke wetboek in
bespreking.
LEEUWARDEN Sinds Dins
dagmiddag worden hier de zes
jarige Evert Scheffel, wonende
aan de Nieuwe Buren en zijn
eveneens zes jaar oude vriendje
Hielke Rinsma, uit de Herman
Costerstraat. vermist.
De politie heeft gedregd in de
vijvers van Prinsentuin en Vos-
senparkie en een gedeelte van de
stadsgrachten. Men is hier tot
gisteravond laat onafgebroken
mee door gegaan. Ook op alle
andere mogelijke manieren wor
den nasporingen verricht, waar
van de resultaten in angstige
spanning worden afgewacht.
Hoewel een ongeluk wordt ge
vreesd. beschikt men toch niet
over positieve gegevens hierom
trent. Ook de hulp van een be
kende telephaat is gisteren inge
roepen. Gisteravond laat was er
nog niets omtrent het lot van de
beide jongetjes bekend.
in N.O. Polder
PILOOT GEWOND
ENS - Gistermiddag omstreeks
4.50 uur stortte door nog onbe
kende oorzaak een vliegtuig neer
in een koolzaadveld, waar het
toestel geheel uitbrandde. De pi
loot, de 25-jarige P. A. van Maar-
leveld, uit Rotterdam, sprong uit
het vliegtuig en kwam met ver
schillende verwondingen in het
koolzaadveld terecht.
De gehele dag was men bezig
geweest met het besproeien van
koolzaadvelden ter bestrijding
van de snuitkever. Het vliegtuig
steeg daartoe op van een kavel
te Nagele voor vluchten van tel
kens een kwartier en vloog daar
bij op een hoogte van ongeveer
15 meter over de velden. Toen
het toestel, een Piper Super Cup.
niet reageerde op de handelin
gen van de piloot, verliet deze
zonder valscherm het vliegtuig.
Een dokter en eerste hulp wa
ren spoedig ter plaatse. Het
slachtoffer werd per ziekenauto
naar het Sophia-ziekenhuis te
Zwolle vervoerd.