Hf Ms Jan van Brak cl
ter visserij-inspectie
500 Militaire vliegtuigen
houden demonstratie
Bescherming van
schep
en en vissers
Pro Justitia-werk
steeds meer uitgebreid
Grootste plannen voor 'n
observatieliuis
MARKTBERICHTEN
Biddag op
Zondag 31 Mei
Geen „politiek"
in V.n.-staf
Meester Raas vierde
zijn zilveren jubileum
Grote belangstelling,
grotere dankbaarheid
Bulgaarse kerk
scheidt zich af
•kt en Beurs
OP 18 JULI IN SOESTERBERG
Grote rondvlucht op 1 Juli
over provinciale hoofdsteden
verwachting
eld door het KNMI
geldig van Zater-
tot Zondagavond.
IG EN WARM.
nnig en warm weer
swakke tot matige
uiteenlopende rich-
RARME
STERDAGEN
23 Mei 1953. Het
;lt mede: De warmte
de overhand in Euro-
krijk stijgt het kwik
g tot 28 graden en in
land plaatselijk tot 80
storing afkomstig van
die gisteren Engeland
vanmorgen boven
vas gelegen, veroor-
in ons land vrij veel
Deze bewolking neemt
weer af. Beide Plnk-
al het vrij warme tot
r aanhouden, maar
kust kan af en '.oé
wind uit zee waaien,
neerslag is voor mor-
gering maar daarna
:ans op onweer gelei-
SWINNAARS
DEZE WEEK
paans, Schoutenstraat
n;
jsloot, J. Weynandweg
in.
Roozcn I 166, 't Zand.
Past, Gielenstraat 50
;k.
Moons, Egmonder-
314, Egmontl aan de
GEEL-ZWART"
UNCY-FAIR
1 De door het be-
Geel-Zwart georgani-
,cy-fair behoort weer
leden.
ien er een kijikje ge-
hebben kunnen con-
it alles er keurig ver-
g en er een gezellige
te. Van het bestuur
Zwart" vernamen wij
ncy-fair als geslaagd
n beschouwd. Dit sla-
r een groot deel te
i de inwoners van 't
'ingeving. Het bestuur
ook, allen die voor
ioel iets hebben afge-
voor hartelijk te moe
ien, Ook de dames en
spontaan hun vrije tijd
ebben voor het wel
de Fancy-fair, komt
van dank toe.
den van „Gee'l-Zwart"
teentje voor, toont gij
inwoners van 't Zand
ng .getoond hebben.
ïenoeming
JEN. De heer D.
werkzaam op de Coö-
loerenleenbank te Hip-
is per 1 Juli a.s. be-
t kassier van de Coop,
bank te Schellinkhout.
rengBt collecte
JEN. De in deze
gehouden collecte ten
Het Witte Kruis" Afd.
Emmabloem-collecte,
taal opgebracht f 225.21.
van de onkosten bleef
over van f 189.43.
te ten bate van de Ver-
imavi" had een bruto-
vatt f 248.77. De netto
bedroeg f236.41.
JE SCHRIK
»E COMPAGNIE"
3N De directie van
ft voor de beide Pink-
slag weten te leggen op
t van de compagnie
Jimmy Durante, pveri-
n oudgediende, die z n
■ds in de tijd van de
-gezellige gooi- en
reeds lang verdiend
1 gedaante van een vrij-
ij de cavalerie
houwer zal om dit wod-
val, dat ook nog opge-
■ordt met enige scenes
ïilitaire revue, veel la-
ijprogramma draait ver
en uitermate kleurrijke
van Mexicaanse
in. Tijdens deze dansen
toeschouwer practisch
onder mooie kleder-
uit de verschillende
in dit zonnige land te
kleurenfilm is op zich-
een gang naar Royal
n programma geschikt
leeftijd.
RST VON FAPPEN-
;de film van de Pink-
lehelst een goed gefoto-
zerhaal dat gebasseerd
og vrij nieuwe operette
Fritsch „Der Fürst van
m". Gelijk alle operet-
libretto nogal erg ro-
én onwaarschijnlijk,
zeer onderhoudend en
hoofdzaak. De hoofdrol
handen van de bekende
terren Victor de Kowa,
tiroth, Oska Sima, Sieg-
ïer. Kathe Haack, Gre-
r en Una Halley, plus
recht wereldberoemde
jiselotte Koster en Joclcl
ïgisseur Hans Deppe
noeilijke opgave om zo-
■lijk operette-flitsen pp
d mogelijke manier in
il te weven op kundige
evoerd, en het geheel is
efhebbers daarom alles-
ïoeite van het genieten
oor 18-jarigen.
2 Mei 1953. Zulder-
Vroege aardappelen 36
ie 1014;; rabarber 7—-
—9; bloemkool 42-631
il, aardbeien 1,902.80,
15—18.
ilai'kthcricht
SCHARWOUDE, 23 Mei.
'oten. a 5, b 4, 200 kg
sn, Bevelanders 13>
g rode kool 7—7,20,
aid 110.000 kg rode
Zaterdag 23 Mei 1953
Pagina 3
Met de vissersvloten van Scheveningen, Vlaardingen en
IJmuiden zal H. Ms Jan van Brakel onder commando
van Lt Z. I Jhr J. A. Feith, Dinsdag 26 Mei a.s. naar de
haringvisserij trekken, zij het dan met een geheel andere
taak en opdracht, dan die van de opstomende vissers
vloten. De „Jan van Brakel" zal nl dienst doen voor de
visserij-inspectie, ter bescherming van de vissersschepen
en hun opvarenden. Deze taak zal daarbij in hoofdzaak
samenvallen met de lichamelijke bescherming van de
vissers, vandaar dat de „Jan van Brakel" medisch zo
goed mogelijk is uitgerust. De bemanning zal bovendien
voortdurend gereed staan, om de vissers te kunnen hel
pen bij reparaties en andere noodzakelijke werkzaam
heden.
Het is daarom geen wonder,
dat de vissers Harer Majesteits
schepen, die voor de visserij-
inspectie dienst doen, als graag-
geziene begeleiders van hun
konvooien zien optreden. Dat is
al gebleken in voorgaande jaren
toen 't bekende patrouillevaar
tuig Hr. Ms. „Queen Wilhelmi-
na" en daarna Hr. Ms. „Batjan"
deze dienst verrichtten. Vele
dankbetuigingen voor persoon
lijke en collectieve hulpverle
ningen werden daarvoor ontvan
gen. Hr. Ms. Jan van Brakel, die
o.m. in Nieuw-Guinea als hulp-
opnemingsvaartuig is opgetreden,
zal wel nooit aan deze bijzondere
taak, die aparte kwaliteiten
vraagt, hebben gedacht. Maar nu
de opdracht is verleend zal de be
manning alles doen, om er die
uitvoering aan te geven, die er
ieder jaar aan gegeven isa
Voordat Dinsdagmorgen de
eigenlijke dienst beginnen, zal 't
schip bemand met een aantal
autoriteiten vanuit IJmuiden de
uitvarende vloot vergezellen tot
ongeveer vijftien mijlen uit de
kust. Daarna worden de autori
teiten naar IJmuiden terugge
bracht en kan het werk beginnen.
Medische taak.
Dit werk zal dan, zoals gezegd,
voornamelijk bestaan uit het be
schermen van schepen en Opva
renden, waarbij de medische taak
wel een zeer voorname is gewor
den. Het gebeurt herhaaldelijk,
dat daarvoor van een der schepen
hulp wordt ingeroepen en de
Jan van Brakel zal zich daartoe
dan ook voortdurend beschikbaar
houden. Het is dan ook geen won
der. dat de van Brakei hiervoor
terdege is uitgerust en dat de
Aanbesteding
BERGEN. Door de gemeente
Bergen werden gisteren aanbe
steed 6 woningen, te bouwen aan
de Verspeykrweg te Bergen aan
Zee. Er kwamen 20 inschrijvin
gen binnen. De inschrijving is als
volgt:
Fa. A. Kroon f 59.760.—; Fa.
Wed. J. Houtenbos f 62.600,
Fa. Prins f 64.899.M. L. Mar-
quering f 67.800.Fa. D. Beeld
man f 59.355.Fa. Noort f 70580
allen te Bergen; Gebr. Kuiper,
Heiloo f 66.800.Fa. Mosk te
Bergen aan Zee f 62.700.C.
Schotten, Bergen aan Z. f 63.300;
Fa Tervoort, Egmond Binnen
f 76.217.—; Dekker, Alkmaar
f 76.800.Fa. de Geus, Broek
op Langedijik f 77.300.Fa. v.
Steeg, Heiloo f 77.800,J. Ob-
dam, Heiloo f 66.200.Fa.
Braams en v. Tigigelen Veisen
f 64.000.Fa. Engerink, Zuid-
Scharwoude f 65.100.Fa. Hes,
St. Pancras f 67.670.—; Fa. de
Boer, Sneek f 77.800.Fa. Zee-
gers, Alkmaar f 66,200.Fa.
Harskamp, Oterleek f 66.800.
De gunning is aangehouden.
Voor het schilderwerk aan de
6 woningen is als volgt inge
schreven:
J. Vreeker, Alkmaar f 4610.
W. Beukers, Bergen f 6200.Fa.
Nijman, Alkmaar f 4447.J.
Roozendaal, Bergen f 5250.C.
Mijer, Schoorl f 4890.R. Beu
kers, Bergen f 4843.P. Kooij,
Bergen aan Zee f 6190.De
Visser, Alkmaar f 5220.Fa.
Leegwater, Bergen f 5020.D.
Karbaat, Alkmaar f 4548.
De gunning is aangehouden.
dokter een groot aantal benodigd
heden ter beschikking heeft.
Bovendien zal de bemanning
hulp verlenen, wanneer de sche
pen moeilijkheden hebben, zodat
assistentie bij reparatie's gewenst
is. Dat daarnaast tijd overblijft
om zich bezig te houden met de
normale maritieme oefeningen
lijdt geen twijfel en ook die tijd
zal behoorlijk worden benut.
Hr. Ms. Jan van Brakel zal tot
ongeveer November met de Vis
serij-inspectie bezig zijn, maar in
die tussentijd zal de bemanning,
naast de voortdurende patrouille-
en inspectievaarten nog wel gele
genheid krijgen om bepaalde tij
den 'n haven binnen te lopen voor
enige ontspanningen. Bovendien
zullen de vissers de opvarenden
nu en dan voor 'n gezellig onder
onsje graag ontvangen.
De taak van de visserij-inspec
tie is, nadat de vissers onderling
ook een betere organisatie kent,
wel vergemakkelijkt. Vroeger
moesten de inspectievaartuigen
nog wel eens optreden bij onder
linge ruzie's, wanneer de vissers
het elkaar bij de vangst al te las
tig maakten. Die tijd is voorbij,
het werk is daardoor op vrede
lievender basis komen te liggen,
waardoor de dienst zelf ook aan
genamer is geworden. Want het
optreden als scheidsrechter in on
derlinge conflicten was niet altijd
een pretje.
Het schip is intussen al al uit
de haven van Nieuwediep ver
trokken, om Dinsdagmorgen klaar
te zijn. Het heeft vandaag deel
genomen aan de vlaggetjesdag,
die opnieuw de visserij in de volle
belangstelling heeft geplaatst en
zal straks temidden van de vlo
ten uit Scheveningen, Vlaardin
gen en IJmuiden klaar zijn voor
hulp aan wie of wat ook.
ALKMAAR Dezer dagen is
te Alkmaar ten huize van de
voorzitter, de heer Mr. A. W.
Holsteijn, de jaarvergadering ger
houden van de Vereniging „Pro
Justitia" in het Arrondissement
Alkmaar, waarop de voorzitter
optimistische geluiden omtrent 't
werk in de vereniging en de re
sultaten kon laten horen.
Allereerst werd het lidmaat
schap bekrachtigd van de leden
van de onderafdelingen in Hoorn
de heer M. P. de Kok en de Wel-
Eerw. Heer K.P.J.J. Herziberg,
van de heer N. Speur, Ambtenaar
voor Jeugdzaken te Heiloo en
van de' heer M. Quant te Den
Helder. Met grote voldoening
kon de heer Holsteijn melding
maken van het feit, dat het
werik steeds meer over het Al'k-
maarse Arrondissement wordt
uitgebreid. Alleen uitbreiding en
decentralisatie kan het werk in
de onderscheiden plaatsen ten
goede komen.
De werkcomimissies dienen te
worden uitgebreid. Ook in Enk
huizen is er reeds een gefor
meerd. Het streven is, de bestu
ren in andere grote plaatsen van
het Arrondissement allengs meer
zelfstandigheid te geven, totdat
ze na verloop van tijd geheel
zelfstandii!); kunnen werken. Ook
wordt steeds meer gezinsvoogdij-
werk aangetrokken, hetgeen me
de op de schouders van de be
stuursleden terecht kan komen.
Zij moeten in aantal nog toe
nemen en het ligt ook in de be
doeling aan deze meer voorlich
ting en opleiding te geven. Van
het Rijk wordt dit jaar, voor het
voorlidhtingswerk o.a. f 4.705,80
aan subsidie verwacht, hetgeen
echter de goedkeuring nog moet
verkrijgen.
Het subsidie van de gemeente
Alkmaar voor het observatiehuis
fonds is f 900,— geweest over
1952. Het ligt in de bedoeling
wanneer dit zal zijn, is nog een
vraag in of in de onmiddel
lijke nabijheid van Alkmaar een
opvangcentrum of doorgangshuis
voor voogdijkinderen te zetten,
voor wie men niet onmiddellijk,
wanneer dat nodig is een be
stemming heeft. Dit huis
accommodatie geven aan 20 a 30
kinderen. De opzet is zeer kost
baar, doch van het Rijk verwacht
•men de nodige steun. Er is gro
te behoefte aan en er wordt hard
Alkmaarse Exportveiling
ALKMAAR, 22 Mei Schotse
muizen nieuwe 5783 per 100 kg;
komkommers 1037 per 100 st.;
tomaten A 1.701.90 per 100 kg;
bloemkool 1875 per 100 st.; rode
kool 8; savoye kool 9; spinazie
822; postelein 521 per 100
kg; sla 2.5010 per 100 st.; andij
vie 16—40 per 100 kg: radijs 38
per 100 bos; raapstelen 24 per
100 bos; rabarber 713 per 100
kg; bospeen 2155; uien bos 21
21; soep 25; seldery 3.5012
peri 100 bos; aardbeien 3476 per
doos; asperges 471.32 per bos.
HEILOO, 22 Mei Spinazie
2135; kropsla 511; radijs 36
rabarber 1118; wortelen 44
65; bloemkool le soort 5975; 2e
2141; asperges le 1,40-1,68; 2e
951,25; aardbeien 5582 p.d.
ZWAAG, 22 Mei Vr. aard
appelen 4566; late aardappelen
10.4068; spinazie 817: poste-
leiri 1226; prei 31; rode kool
3.308.60: slabonen 33.20: snij-
bon en3.40: tomaten 401.60;
bospeen 3955: rabarber 610;
anduvie 13; sla 4.40—12.50:
bloemkool 10—78: komkommer
30—37; knolselderie b 842;
bindsla 818; aardbeien 1.704;
goudreinette 3871; ionathan 54
84; st. remey 1221: winterian
3—20: winston 15.
BLOKKER Aardappelen 40
r-44; gewone aardappelen 48
58: drielingen 6265; kriel 57
64; rode ster 11.50; aardbeien 1.80
3- sla 2.509; bloemkool 30
70; spinazie 4.80—18; bospeen 35:
postelein 30; andijvie 3640; peu-
1.90: rabarber 8—11; selderie 7:
bindsla 12—18; slabonen 2.20;
tomaten 1 20; iisbout 1622; st.
remey 1826; winterian 1224;
bellefleur 34—44: golden deli
cious 5088; goudreinette 3055
jonathan 43—101: paradijsappel
25—30.
Veemarkt Leeuwarden
1 LEEUWARDEN, 22 Mei.
Aanvoer 135 stieren van 2.54
2.79 per kg slachtgewicht, 95 vette
koeien le kw. van 2.652.95, 2e
kw. van 2.502.64, 3e kw. van
2.202.49 per kg slachtgewicht,
1450 melk- en kalfkoeien van 600
1090, 100 pinken van 250530,
77 graskalveren geen notering,
1013 nuchtere kalveren van 25—
50, 958 vette weideschapen van
60105, 1104 lammeren van 30
53, 305 vette varkens, oude van
1.50—1.60, vette biggen van 1.70
1.75, zouters van 1.681.71 per
kg levend gewicht, 424 biggen en
lopers: biggen van 2045, lopers
van 4680. 36 bokken en geiten:
geen notering, 112 paarden van
4501025, totaal 5809 stuks.
Overzicht: aanvoer stieren groot,
stemming vrij goed, prijs prijs
houdend; melk- en kalfkoeien,
aanvoer iets minder, stemming
iets kalmer, prijzen iets lager;
pinken aanvoer weinig, stemming
lui, prijzen als vorige week; gras-
gewerkt om de plannen te ver
wezenlijken
Het kindercircus, dat vorig jaar
in Hoorn en Den Helder voor
resip. 500 en 1000 kinderen is je-
geven, hoopt men dit jaar we
derom te laten optreden, wel
licht ook in Alkmaar, wanneer
dat op niet teveel financiële be
zwaren stuit....
De balans per 31 Dec. 1952
sloot op een eindbedrag van
f 21.491,31. Het saldio van de ex
ploitatierekening 1952 zijnde
f 3.304,96 zal worden overge
bracht naar het observatiehuis
fonds. Deze rekening s'luit in in
komsten en uitgaven op een be
drag van f 20.644,40. Op de be
groting 1954 komen de volgende
geraamde posten voor: contribu
ties f 400,Rijkssubsidies 13.000
gulden; subsidies v-an anderen
f 2500,de post Bijzondere ac
ties is P.M. geraamd. De uitga
ven werden begroot op f 18.390.
Tenslotte werd nog medege
deeld, dat het Verbond van Ver
enigingen „Pro Justitia" tussen
21 Juli en 21 Augustus kinderen
uit de rampgebieden in de niet
getroffen ressorten een vacantie
zal aanbieden. Daarover zal nog
een folder worden verspreid. Er
moet voor deze kinderen een af
zonderlijke slaapgelegenheid zijn.
Het gezin, dat een kind opneemt,
alsmede 't op te nemen kind, moe
ten in het bezit zijn van een
doktersverklaring. Opgaven te
Alkmaar: Mr. H, Lesterhuis, Rit
sevoort 2; Te Hoorn: M. P. de
Kok, Korte Achterstraat 4 en
Den Heldler M. Quant, Ruyg'h-
weg 90. Deze actie is ter aanvul
ling van hetgeen de adoptiege-
meenten reeds doen.
O.L. Vrouw ter Nood
te Heiloo
In het Genadeoord van O. L.
Vrouw ter Nood te Heiloo zal
Zondag 31 Mei de jaarlijkse Bid
dag worden gehouden Dan wordt
de gehele dag ononderbroken de
Rozenkrans gebeden voor de gro
te noden van deze tijd, n.l.: voor
de noden van de H. Kerk en de
Paus. voor priesterroepingen ,en
roepingen voor jongens en meis
jes tot het kloosterleven; voor het
trouw.» beleven van het geloof en
de godsdienstplichten door de ka
tholieken; voor de noden van het
Bisdom, van de Bisschop en van
al degenen, die op deze dag komen
meebidden.
De persoonlijk opgegeven in
tentie voor deze dag van de Bis
schop, Mgr. Huibers is: Dat de
Katholieken, als echte kinderen
van Maria, een voorbeeld mogen
zijn in het beleven van hun H.
Geloof."
Men kan voor deze dag ook een
intentie inzenden aan de Rector:
Kapellaan 13, Heiloo. Men is niet
verplicht een offer in te sluiten
De intenties worden op het altaar
vóór het Genadebeeld van O. L.
Vrouw neergelegd.
Om zonder onderbreken het
rozenhoedje te kunnen bidden
wordt gevraagd aan hen. die zich
willen verplichten tot een hele
rozenkrans (3 rozenhoedjes) zich
hiertoe op te geven aan de Rector
met opgave van de mogelijke
uren. Op hen wordt een beroep
gedaan te willen voorbidden. Om
3 uur Plechtige Rozenkrans.
De dag wordt besloten met een
Plechtig Sluitingslof om 7.30 uur,
gevolgd door de Lichtprocessie
door het park.
GENEVE. De Secretaris-Ge
neraal van de Verenigde Naties,
Dag Hammarskjoeld, heeft Vrij
dag verklaard, dat leden van de
staf der V.N. slechts trouw dien
den te zijn aan de internationale
organisatie. Zij dienden zich te
onthouden van politieke activi
teit.
Volgens Hammarskjoeld, die
Genève bezoekt voor besprekin
gen met V.N.-organisaties aldaar,
was uitoefening van het stemrecht
geen politieke activiteit, doch
propaganda maken voor een be
paalde candidaat wel.
c5
WAARLAND Op feestelijke
wijze is het zilveren jubileum
van de heer P. N. Raas, hoofd
van de Sint Jansschool te Waar
land gevierd.
's Morgens om 8 uur werd in de
parochiekerk van de H. Wulfram
een plechtige H. Mis opgedragen
voor de jubilaris, door de pastoor
der parochie, de Zeereerw. Heer
S. Mol Door een haag van bruid
jes betrad de jubilaris met zijn
gezin de kerk. Onder de H. Mis
werden de vaste gezangen op
keurige wijze uitgevoerd door de
kinderen o.l.v. meester Oud.
Om 10 uur werd het feest voort
gezet in het mooie parochiehuis
waar meester Raas door school
bestuur, personeel en kinderen
werd gehuldigd.
O.l.v. meester van Hoogstraten
werden een welkomstlied en later
nog een huldigingslied gezongen
welke gezangen zeer mooi wer
den uitgevoerd.
Namens het personeel sprak de
nestor der onderwijzers, meester
van der Ploeg, en namens het
schoolbestuur de Zeereerw. Heer
S. Mol, die memoreerden wat de
jubilaris in die 25 jaren voor
school en parochie heeft gedaan
en hem daarvoor hartelijk dank
te.
Namens personeel en leerlin
gen werd vervolgens op originele
wijze een fraaie asbak, een z.g.
tuimelaar, aangeboden benevens
een oorkonde in een mooie lijst
vervat. Van het schoolbestuur
ontving meester Raas een prach
tige wereldatlas en namens de ge
hele parochie werd hqm een ka
merlamp en een bijzettafeltje ge
schonken. De jubilaris dankte
PRIESTERFEEST
WAARLAND De plannen
voor Ihet a.s. Priesterfeest gaan
vaster vormen aannemen. De neo
mist Heriman Stam, die Zaterdag
30 Mei a.s. door Haarlems Kerk
vorst tot priester wordt gewijd,
zal des avonds door een stoet
van ruiters te paard, versierde
fietsen enz, worden ingehaald.
Degene »die als ruiter aan deze
optocht wil deelnemen, gelieve
zich op te geven bij de heren D.
Dekker Hz., Kerkweg of G. Po
land, Slootgaard. Deelnemers op
versierde rijwielen kunnen zich
melden bij de heer F. Donen-
berg of P. N. Kuijs,' Kerkweg.
voor de cadeaux en toonde zijn
erkentelijkheid jegens allen voor
wat ze hadden gedaan om deze
dag voor hem onvergetelijk te
maken.
Daarna volgde de receptie,
waarbij o.a. aanwezig waren, de
bisschoppelijk inspecteur, de Zeer
Eerw. Heer J. B .Karkens, bur
gemeester Nolet, secretaris Post
en wethouder Dekker, terwijl de
inspecteur van het onderwijs, de
heer Bos, een gelukwens met be
richt van verhindering was bin
nengekomen. Vele ouders en oud-
leerlingen maakten van de ge
legenheid gebruik om meestee
Raas geluk te wensen. Namens
het bewaarschoolcomité werd nog
een fleurige bloemenmand aange
boden door de heer S. Groen, die
memoreerde wat de geachte jubi
laris voor de bewaarschool heeft
gedaan en nog steeds doet en die
hem daarvoor zijn hartelijke dank
betuigde.
Tot slot sprak de jubilaris een
woord van dank. waarin hij het
gemeentebestuur betrok, dat
steeds ijvert voor verbetering van
school en leerlingen.
Door meester Raas zal aan de
kinderen nog eén filmmiddag
worden aangeboden als dank voor
wat ze hem op deze dag hebben
aangeboden.
en kiest eigen - orthodoxe
patriarch
ISTANBOEL De Grieks-
orthodoxe kerk in Bulgarije, die
zo goed als de gehele bevolking
omvat, heeft zich met de zegen
van de communisten onafhanke
lijk verklaard en zich achter het
IJzeren Gordijn teruggetrokken.
Patriarch Athanagoras I, het
hoofd van de Grieks-Orthodoxe
kerk te Istanboel, heeft deze
daad een „staatsgreep op het
terrein van de godsdienst" ge
noemd.
De synode van Bulgaarse bis
schoppen heeft Cyrillus I geko
zen als eerste Patriarch van de
Bulgaarse kerk en deze voor de
toekomst onafhankelijk van het
patriarchaat te Istanboel ver
klaard.
Moordenaar Klausener
veroordeeld
S.S. Hauptsturmführer Kus
Gildisch, de man, die op 30 Juni
1934 de leider van de Katholiek»
Actie in Berlijn, dr. Erich Klau
sener, heeft doodgeschoten, is
thans door de rechtbank te Ber-
lijn-Moabit veroordeeld tot 15
jaar gevangenisstraf en verlies
van burgerrechten gedurende 10
jaar. De rechter concludeerde, dat
Gildisch wei had gehandeld op
bijzonder bevel van SS Ober-
gruppenführer Heydrich, doch dat
hij daarbij de daad stelde zonder
zedelijke remming en in volle
overtuiging. Blinde gehoorzaam
heid, aldus de rechter, ontheft de
mens niet van zijn verantwoor
delijkheid. Het neerschieten van
dr. Klausener was moord.
Over de achtergronden van de
moord kwam tot uiting, dat dr.
Klausener in de ogen van Her
mann Göring een gevaarlijk man
was en daarom door hem per
soonlijk op de lijst van vijanden
was geplaatst. Zes dagen voor zijn
dood had dr. Erich Klausener tij
dens de Berlijnse Katholiekendag
in Hoppegarten de rechten dei-
Kerk op scherpe wijze verdedigd.
Tijdens het proces tegen Göring
te Neurenberg had deze bekend
zelf dr. Klausener op de zwarte
lijst te hebben geplaatst, omdat
hij „een gevaarlijke katholieken
leider en een actief lid was van
de Centrum Partij".
WEEKOVERZICHT
LANGEDIJKER
VEILINGEN
BROEK OP LANGE'DIJK
Gespaard door de nachtvorsten
van vorige week was Broek op
Langedijik gisteren in staat de
eerst# nieuwe aardappelen van
de koude grond aan te voeren.
Hiermede is thans het nieuwe
seizoen geopend. Het aangevoer
de partijtje was niet groot en
de sortering nog fijn. Voor de
grootste betaalde de koper 87 ct
per 'kg terwijl de kleine voor 76
cent van de hand gingen. Verle
den jaar was de eerste aanvoer
op 20 Mei. Gp dat tijdstip werd
51 en 47 cent betaald. De bin
nenlandse" markt was toen reeds
ruimer voorzien van Italiaanse
aardappelen dan thans het geval
is.
Kaasmarkt Leiden
LEIDEN, 22 Mei. Aanvoer
30 partijen Goudse, I partij Leidse
Prijzen: Goudse extra kwaliteit
tot 2.21. Eerste kwal. 2.082.14;
tweede kwal. 2.022.07. Over
zicht: voor beide soorten handel
matig.
kalveren geen notering; nuchtere
kalveren, aanvoer iets minder,
stemming kalmer, prijzen als vo
rige week. Varkens aanvoer klein,
stemming kalmer, prijzen lager;
biggen en lopers aanvoer klein,
stemming zeer traag, prijzen iets
lager; schapen aanvoer zeer groot,
stemming minder, prijzen lager;
lammeren, aanvoer zeer groot,
stemming kalmer, prijzen iets la
ger; paarden aanvoer ruim,
slachtpaarden kalme stemming,
prijzen iets lager, gebruikspaarden
goede stemming en prijshoudend.
Kaasmarkt Leeuwarden
LEEUWARDEN, 22 Mei Gou
da volvet 1.901.91; Edammer 40
plus 1.701.71; broodkaas 40 plus
1.711.72. Stemming kalm.
Aardappelbeurs
Leeuwarden
LEEUWARDEN, 22 Mei. Rode
ster 1417; alpha's geruimd;
stemming zeer vast.
Veemarkt Leiden
LEIDEN, 22 Mei. Aanvoer:
stieren 10, melkkoeien 80, vette
koeien 170 vare koeien 125, vette
kalveren 34, nuchtere kalveren
314, weideschapen 175, vette lam
meren 340, zuiglammeren 3015,
varkens (zeugen) 69, schrammen
173, biggen 912, paarden 3. gei
ten 26.
Prijzen: stieren (fok) 400650,
melkkoeien 8501175; vette koei
en 550850, vaarzen 625880,
pinken 225525, vette kalveren
(levend) 210240, nuchtere kal-
i veren (geslacht) 3043, nuchtere
kalveren (levend) 100115, vette
schapen 90115, weide schapen
7095, zuiglammeren 5767, wei
de lammeren 4060, zeugen
(drachtig) 270350, schrammen
65-100, biggen 3550, paarden
700—1100, geiten 15—40.
Overzicht: Handel alles matig,
t.b.c.-vrije afdeling 15 stuks, 60
tot 80 boven notering.
Kaasmarkt Utrecht
UTRECHT, 22 Mei. Op de
Utrechtse kaasmarkt werden he
den aangevoerd: 10 partijen kaas,
totaal 320 kazen, wegende 2252
kg, prijs 1.952.02. De handel was
kalm.
(Van een onzer verslaggevers
Een N.A.T.O.-vliegdemonstratie, de grootste, die ooit in
Europa is gehouden, zal Zaterdag 18 Juli a.s. op het
vliegveld Soesterberg liet hoogtepunt vormen in de reeks
van festiviteiten, waarmee de militaire luchtvaart haar
40-jarig bestaan zal vieren. 150 a 200.000 bezoekers,
waaronder de Koninklijke familie, worden op die dag op
Soesterberg, de bakermat van de Nederlandse luchtvaart,
verwacht om daar getuige te zijn van de verrichtingen
van ongeveer 500 vliegtuigen en het afspringen van 240
Belgische en Nederlandse parachutisten. De opbrengst
van dit grote vliegfestijn, dat dit jaar in de plaats komt
van de Ilsy, wordt afgedragen aan liefdadige instellingen.
voorbeweegt. De zuigkracht van
een straalmotor is zo groot, dat
een mens, die op enkele meters
van een draaiende motor komt,
met gemak naar binnen kan wor
den gezogen, hetgeen trouwens
wel eens is gebeurd. Daarom
worden bij het proefdraaien hel
rood geschilderde roosters voor
de inlaten geplaatst. Die worden
verwijderd als het vliegtuig af
rolt, hiermee voorkomt men niet
alleen ongelukken met levende
wezens, maar houdt men ook al
lerlei voorwerpen tegen, die an
ders mee naar binnen zouden
worden gezogen en daar de tur
binebladen zouden kunnen be
schadigen, zodat motorstoring
kan optreden, wellicht met
ernstige gevolgen als het toestel
eenmaal in de lucht is.
Temperatuur gassen 6000 gr.
Aan de achterkant wordt men
wanneer men te dicht hij komt,
door de hete gasstraal als 't ware
levend geroosterd. De uitstro
mende gassen hebben een tem
peratuur van 6000 gr. C. en ver-
Zolang het nodig is om paraat
te zijn ter verdediging van onze
vrijheid tegen eventuele belagers,
moeten wij verheugd zijn, dat
deze moderne toestellen er zijn
en dat er hele rijen op onze
vliegvelden gereed staan om op
het eerste alarm op te stijgen.
Deze straaljagers zijn echter
niet bepaald de gemakkelijkste
vogeltjes om in het nest te heb
ben. Zij stellen aan hun basis
vrij hoge eisen. In de eerste
plaats hebben zij een lange aan
loop en een lange uitloop, zodat
de startbanen van een respecta
bele lengte moeten zijn. In ieder
geval om en nabij de 1800 meter.
Bovendien moet dan nog de on
middellijke omgeving vrij zijn
van hinderlijke obstakels, het
geen ook voor de operaties met
andere vliegtuigen weliswaar al
geëist wordt, maar bij de snelle
straaljagers nog eens extra geldt.
Grasvliegvelden zijn ten enen
male ongeschikt voor straalvlieg
tuigen, want met hun uitlaatgas
sen zouden zij in korte tijd de
hele grasmat er af schroeien, nog
afgezien van de mogelijkheid dat
het hele vliegveld in brand
vliegt als op een warme zomer
dag het gras gaat vlam vatten.
Vliegbases met lange, stevige be
tonnen start- en taxibanen plus
een groot platform werden dus
vereist en dergelijke velden vra
gen hoge bedragen voor aanleg-
kosten.
Reuzen-stok-,uigers.
Het opereren met straalvlieg
tuigen op de grond brengt ook
speciale moeilijkheden mee, om
dat men rekening moet houden
met de hete uitlaatgassen ener
zijds "en de enorme zuigkracht
van de motor anderzijds. Een
straalmotor werkt ongeveer als
een reusachtige stofzuiger en
zuigt aan de voorkant lucht in,
die binnen wordt verdicht, waar
na er brandstof wordt ingespo
ten en tot ontbranding gebracht.
De hete uitlaatgassen, die aan de
achterkant naar buiten stromen,
leveren dan een krachtige te
genstoot in voorwaartse richting,
welke het toestel door de lucht
schroeien alles wat eraan wordt
blootgesteld. Als men proefdraai-
ende toestellen parkeert aan de
rand van het platform met de
achterkant naar het gras toe, dan
ziet men in dat gras twee of één
(naar gelang het aantal motoren)
schroeistrepen, die vanuit de
lucht duidelijk zijn waar te ne
men en dus in geval van oorlog
de vijand een aanwijzing kunnen
geven omtrent het aantal vlieg
tuigen dat zich ter plaatse be
vindt.
Verder hebben de hete uitlaat
gassen een funeste uitwerking op
het platform zelf, dat er op den
duur sterk door wordt aangetast.
Bij beton brandt b.v. het cement
tussen de stenen uit. Nu heeft
men in het Shell laboratorium in
Engeland een preparaat uitge
vonden, waarmee men dit onheil
grotendeels kan voorkomen. Dit
preparaat is bestand tegen de
hete gassen en een platform dat
hiermee behandeld is, kan ten
minste weerstand bieden aan de
uitwerking van de hete uitlaat
gassen.
Maar ook buiten het onmiddel
lijk bereik van de gasstraal is 't
met ongevaarlijk, want door de
grote snelheid waarmee de gas
sen naar buiten stromen (ruim
1900 km. per uur), worden aller
lei voorwerpen tot zelfs de vrij
gersoneel dus doorlopend uitkij-
en dat het niet te dicht bij een
draaiende straaljager komt, maar
ook het personeel op de verkeers
toren heeft zo zijn moeilijkheden
met deze vliegtuigen.
Er is veel brandstof nodig, on
geveer driemaal zoveel 'als een
ander vliegtuig, en daarom kan
men ze niet een tijdje rustig la
ten cirkelen tot ze aan de beurt
zijn, maar moet men ze zo snel
mogelijk laten landen. Met dat
zelfde probleem heeft men ook
te doen als het straalvliegtuig
in het luchtverkeer zijn intrede
doet. Tot nu toe gebruikten al
leen de Engelsen straalvliegtui
gen op hun luchtlijnen en naar
verluidt geeft dit ook nog geen
grote moeilijkheden, maar als er
meer van deze toestellen komen,
wordt het wellicht nog wel even
anders. Dan wordt het een hele
opgave om de diverse straalvlieg
tuigen binnen de kortst mogelij
ke tijd veilig aan de grond te
krijgen.
Het lawaai
Tenslotte nog iets over het la
waai. Men mag het huilende ge
luid van de motor vinden zoals
men wil, maar als men het de
gehele d'ag zonder ophouden
moet horen, gaat dat op den
duur bij de kalmste mens op de
zenuwen werken, dat is met na
me het geval in de buurt van
motorproefstations, die meestal
dichter bij de bewoonde centra
liggen dan militaire bases, waar
voor s men om diverse redenen
Een bijzondere foto.
Door de uitlaatgassen
van een Vampire wor
den de klinkers van
een taxibaan als prop
jes papier uit de grond
gelicht en met grote
kracht weggeblazen.
De militair op de
voorgrond probeert
zich met alle inspan
ning nog op de been
te houden, enkele
ogenblikken later werd
hij tegen de grond ge
slagen.
zware, met grote kracht naar
achteren geslingerd en het is dus
niet denkbeeldig dat men er b.v.
stenen naar het hoofd krijgt,
want een stevige klinker wordt
met gemak opgetild, en het is
niet vreemd als men die dan 50
a 60 meter verder terugvindt.
Tevens betekent dit dat men
achter een proefdraaiende straal
jager geen andere vliegtuigen
kan parkeren, in de eerste plaats
vanwege de hete uitlaatgassen.
In de tweede plaats omdat de
kans groot is dat er iets tegen
aan geslingerd wordt, terwijl een
licht vliegtuigje zelfs in zijn ge
heel kan worden opgetid.
Niet te lang laten wachten
Op het vliegveld zelf moet het
meer afgelegen plaatsen zoekt.
Met speciale geluiddempers is
men erin geslaagd om het geluid
van de proefdraaiende motoren
terug te brengen tot een zacht
gezoen, zodat men hele reeksen
telefoongesprekken van door
nachtmerries gekwelde omwo
nenden op deze manier kan voor
komen, de buurt kan rustig sla
pen en de wetenschap gaat on
gehinderd zijn gang.
