Lerarensalarissen omhoog met terugwerkende kracht m 1 De puzzle van de week HET PLYM0UTH-AV0NTUUR Overeenstemming over nieuwe regeling Het Radio-pro gramma Financiën en Economie :DDD De Bedr organiset Betere taakverdeling 3te ab Besa $roöpectuö GELDEN 1ESCHIKËM legen eerste tiypÉeel Scheepsberichten ii Beurs Huid im<aan erger. De helder vloeibare UIXBAUAJ DJD<D> d] bouwterrein huis TUINDERIJ ["hoge priis I voor goud. zilver juwelen, bloedko I raien I Fa. g. Oudes Pagina 6 Zaterdag 22 Augustus 1953 's GRAVENIIAGE, 21 Aug. In aansluiting op de. desbetref fende toezegging van de minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, heeft een uitvoerig overleg plaats gehad met de lerarenorganisaties bij het V.H.M.O. over een herziening van de salarisregeling. Bij de behandeling van de interpellatie Roosjen op 16 Juli j.l. heeft minister Cals een overzicht van de gang van zaken tot dat ogenblik gegeven. Nadien hebben nog enkele vergaderingen zowel van het georganiseerd overleg voor de leraren als van de centrale commissie voor georgani seerd overleg in ambtenarenzaken plaats gevonden, die de regering aanleiding hebben gegeven in haar voorstellen enige wijzigingen aan te brengen. Met deze gewijzigde voorstellen lieeft de centrale commissie voor georganiseerd overleg in ambtenarenzaken zich in haar vergadering van heden verenigd. De regering heeft dienovereen komstig besloten op korte termijn enige wijzigingen van het bezol digingsbesluit te bevorderen. Ook het salarisbesluit M.N.O. en de salarisschalen van de kweek schoolleraren zullen dienovereen komstig worden herzien. Het ligt in de bedoeling de re geling terugwerkende kracht te geven tot 1 Januari 1953. Voorts zal in afwachting van de totstand koming van de koninklijke beslui ten in September een voorschot op de verhoging van de salarissen worden uitbetaald. Een overzicht van de belang rijkste wijzigingen volgt hieron der: 1. De wedden van de leraren in volledige betrekking, thans lo pende van 320.tot 620. per maand, zullen worden ge bracht op 340.tot 720. 2. De volledige betrekking, die thans 26 lessen omvat (waarbij de leraar verplicht kan worden 29 uur te geven), zal worden gesteld op 2429 lessen. Voor de leraren in lichamelijke oefening zal de volledige betrekking in- plaats van 32 lessen 2932 lessen omvatten. 3. De lessen boven de 29 zullen (tot een maximum van 3) bij een salariancienniteit van 9 of meer worden bezoldigd met 15. 15,en 10,per maand. 4. Aan de leraren, die een doc toraal of ingenieursexamen hebben afgelegd, zullen deswege 3 ver hogingen worden toegekend (thans 2). 5. De diensttijd bij het lager onderwijs tot ten hoogste 20 jaren zal voor alle leraren meetellen voor SA deel (thans voor de helft). 6. Het maximum van de wed den van directeuren en rectoren van scholen met minder dan 10 klassen zal worden gebracht van 720.— op 800.per maand, voor die scholen met 10 of meer klassen zal het maximum worden verhoogd van 740.tot 840. per maand, terwijl voor de groep van directeuren met meer dan 18 klassen het maximum, dat thans 740.— is, 870.per maand zal bedragen. Deze maxima zullen voorts in afwijking van de bestaande rege ling zowel voor gepromoveerden als voor niet-gepromoveerden gel den. Alle genoemde bedragen worden ZONDAG 23 AUGUSTUS uitzending: Dr J. H. Westerman: IP? Het landschap in de Ned. Antil- S-Ó0 ÏHCR.V9.30 KRO, 17.00 ]en 18.00 Politie Muziekcorps. NCRV, 19.45 18.20 Gram. 18.40 Beiaardconcert 8.00 Nieuws en weerberichten3eQn 1 So° in pi.£"SÓ'RSl?kr£, 9 30 Nieuws- 9 4o Gramofoon20-20 Gram- 20-50 ..Varkens heb- 9^55 Hoogmis; li.30 Gramofoon; .b.en vleugels" hoorspel.21.45 11.40 Viool, altviool en cello; 12.10 Gramofoon; 12.15 Idem; 12.40 Lichte muziek; 12.55 Zon newijzer; 13.00 Nieuws en katho liek nieuws; 13.10 Gramofoon; 113.40 Boekbespreking; 13.55 u. Gramofoon; 14.30 „Streuvels, zo als ik hem kencauserie;- 14.50 Gramofoon; 15.15 Idem; 15.40 Ork conc.; 16.05 Gramo foon; 16.10 „Katholiek Thuis front overal!"; 16.15 Wereldkam pioenschappen wielrennen. 16.30 Vespers; 17.00 Ned. Herv. kerkd. 18.00 Zangdienst; 18.45 Pastorale j Land- en tuinbouwmededeiingen rubriek; 19.00 Gramofoon: 19.30 12 33 in >t spionnetje. 12.38 Piano- "Ella' ml\n9.4tUuwsdf20T0euur lduo- 1300 Nws' 1315 Mededelin- nog verhoogd met de gebruikelijke toelagen, zoals die laatstelijk zijn opgenomen in het toelagenbesluit 1953, derhalve ook met de z.g. „denivellering". De betekenis en omvag van de voorgenomen wijzigingen blijken duidelijker, indien deze toelagen bij het basisbedrag zijn opgeteld, geliik in de hiernavolgende staat is geschied. toek. huidige regeling regeling b t 51 t 53 b t 53 Aanvangswedde leraren 320 369,45 378,05 340 402,30 idem doctorandi 360 413,55 426,56 415 493,26 (leraren 620 700,20 741,87 720 863,15 (idem gepromoveerd 650 733,28 778,26 750 899,54 (directeuren en rectoren max. wedde: (scholen meer dan 10 kl. 720 810,45 863,15 800 960,17 (scholen van 10 t/m 18 kl. 740 832,50 887,40 840 1008,68 (scholen meer dan 18 kl. 740 832,50 887,04 870 1045,07 b' basissalaris volgens bezoldi gingsbesluit, t 51: met toelagen volgens toe- lagebesluit 1951. t 53: met toelagen volgens toe- lagebesluit 1953 (nog niet in werking getreden). Volledige betrekking Aan de volledige betrekking van 2429 lessen zal een nieuwe in terpretatie worden gegeven, waar door het mogelijk zal zijn tot een betere taakverdeling te komen. Het lig n.l. in de bedoeling bij de vaststelling van het aantal lessen volgens de lesrooster, dat aan de leraar in volledige betrek king wordt gegeven, rekening te houden met bijzondere omstandig heden en taken. De nadere uit werking van deze ieuwe inter pretatie, die voor de onderwijs vernieuwing van groot gewicht zal kunnen zijn, zal nog in de commissie voor georganiseerd overleg der leraren worden be sproken, evenals een aantal de tailwijzigingen, die in verband met de nieuwe regeling in de bezoldi gingsbesluiten zullen moeten wor den aangebracht. Jongen probeerde Belgische munten in automatiek AMSTERDAM, 21 Aug. De politie te Amsterdam heeft gis teravond laat een zestienjarige jongen aangehouden, juist op het moment dat hij een doosje siga retten uit een automaat haalde tegen „betaling" met Belgische muntstukken. (Afiver'en'ie) Koor en orgel. 22.05 Rondetafel gesprek. 22.20 Gram. 22.45 Avond overdenking. 23.00 Nws. 23.15 24.00 Gram. HILVERSUM II. 298 m. 7.00— 24.00 AVRO. AVRO: 7.00 Nws. 7.10 Gram. 8.00 Nws. 8.15 Gram. 8.45 Idem. 9.00 Morgenwijding. 9.15 Koor en or gel. 9.30 Voor de huisvrouw. 9.35 Waterstanden. 9.40 Gram. 11.00 Voordracht. 11.15 Kamerorkest en olist. 12.00 Lichte muziek. 12.30 iUW causerie; „Twee vliegen in één klap' 20.25 De gewone man; 20.30 Amuse ments muziek; 21.10 „Nodeloos avontuur", hoorspel; 22.05 „Twee vliegen in één klap": 22.25 Act.; 22.35 Gramofoon; 22.45 Avond gebed en liturgische kalender; 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Gra mofoon. Hilversum 2 298 m 1007 kc/s 8.00 VARA, 10.00 VPRO, 10.30 IKOR, 12.00 AVRO, 17.00 u. VPRO, 17.30 VARA, 20.00— 24.00 AVRO. 8.00 Nieuws, weerberichten en postduivenberiohten; 8.20 Gramo foon; 8.30 Voor het platteland; 8.40 'Vocaal Dubbelkwartet; 8.55 Postduivenberichten; 9.00 „Langs ongebaande wegen", causerie; 9,10 Gramofoon met commentaar 9.45 „Geestelijk leven", causerie; 10.00 Voordracht met muziek gen en gram. 13.30 Zigeunermuz. 14.00 „Wat gaat er om in de we reld?" causerie. 14.20 Gram. 14.30 Voordracht. 14.45 Pianorecital. 15.15 Voor de vrouw. 16.15 Gram. 17.45 Voor de padvinders. 18.00 Nws. 18.15 Lichte muziek. 18.35 Amus.muz. 19.10 Rep. of gram. 19.20 Voordracht. 19.35 Hammond orgelspel. 20.00 Nws. 20.05 Bav- reuther Festspiele: ..Siegfried", opera (acte I en II). (Intermezzo: Voordracht.) 22.50 Wereldkam- oioenschappen wielrennen. 23,00 Nws. 23.15—24.00 Gram. Passagiersschepen Groote Beer 20 te Montreal; Nieuw Amsterdam 26 te Cobh verw.; Rijndam_21 v Southamp- 10:30 u. Ned. Herv. Kerkdienst; "aar Le Havre: Jagersfon- 12 00 Postduivenberichten en _eln 21 te Antwerpen; Kota amusementsmuziek; 12.35 „Even Juten 20 v Suez n Belawan; afrekenen Heren!*'; 12.45 Sun- Bloemfontein 20 520 m ONO naamse volksmuziek; 13.00 uur Ascension eil. n Teneriffe; Bos- Nieuws; 13.05 Mededelingen; 13.10 koop 20 230 m WtZ Madeira n Gramofoon; 13.30 Metropole ork. Barbados; Indrapoera 20 v Port 14.00 Boekbespreking; 14.20 uur Said n Genua; Veendam 20 v Omroep Orkest en soliste; 15-20 New York n Rotterdam via Toneelbeschouwing: 15.35 Gra- Southampton; Johan van Olden- mofoon; 16.00 Dansmuziek; 16.30 barnevelt 21 y Semarang te Sportrevue; -^7 11 1 Tandjong Priok verw.: Maasdam Protestanten uit alle lauden m 2(j pass Scillys n New York; Geneve bijeen 17.30 Voor Oranjefontein 21 v Kaapstad te {fieuws en sp^f&gen;' lÜo Elisabeth: Sibaiak 20 860 m Lichte muziek; 18.45 Discussie; 19.15 Gramofoon; 19.50 Wereld kampioenschappen wielrennen; 20.00 Nieuws; 20.05 Muziekshow; 21.05 Cabaret; (Intermezzo: Hé, zijn die getrouwd?); 21.35 Lichte muziek; 22.00 Causerie; 22.10 u. Jramofoon; 22.30 Gevar. muziek; Port Elisabeth; Sibaiak 20 860 m WZW Valentia n Southampton; Willem Ruys 20 v Southampton n Port Said: Zuiderkruis 20 820 m ZO Kaap Palmas n Las Pal- rn as. Tankvaart Esso Amsterdam 21 v Rotter- 23.00 Nieuws; 23.15 Reportage ofdam n Aruba: Esso Rotterdam II De onder katholieke leiding staande schriftelijke cursus met de merkwaardige resultaten! Vraagt ooi gratis KERKLATIJN Goichr. door E.P. Osmlatcri» ONDERWIJZERSACTE RB.S. MULO. GYMM MIDDELBARE ACTE Wükimd» Booth. Nod HANDEtSCORRESP. UOA 5 F». D. Ens. Nod. on Spoon» ft HOOFDCORRESP ft Frim Ouib Era ft HILVERSUM ekende schrUlelijke cursus ïjiS? Ho rizontaal: 1. vaartuig 4. gebogen been 7. zeepwater 9. sprookjesfiguur 12. stopwol 14. vervoermiddel 16. borduursel 17. pauselijke driekroon 19. ijzerhoudende aarde 20. dagblad 21. Aziaat 23. scheel 25. plaats in Friesland 26. fortuin 28. maanstand 30. jongensnaam 31. kloosterhoofd 32. bijwoord 33. ter attentie van 35. zeer groot aantal 37. sedert 39. stremsel 41. appel 43. meisjesnaam 44. vorm van beletten 46. sterk smakende 48. steen 50. trekdier 51. angst 53. meisjesnaam 55. pers. vnw. 56. buit 57. treinbaan 59. drinkgerei 60. verrotten 62. vaartuig 63. deel van de hals 64. eenjarig dier 66. vogel 67. kweken 69. gebouw 70. zacht klopje 71. klein vertrek 72. eer 73. paard Verticaa 1: 1. kloostervoogd 2. zangstuk 3. verlichtingsartikel 5. hetzelfde (afk.) 6. kledingstuk 7. Eng. titel 8. niet door twee deelbaar 9. jongensnaam 10. eenmaal 11. Europeaan 13. stijl 15. roem Nederlanders in Teheran zijn niet gedeerd Het ministerie van buitenlandse zaken te Den Haag deelt mede, dat van de Nederlandse gezant te Teheran telegrafisch bericht is ontvangen, dat alle leden van de Nederlandse kolonie in welstand verkeren. 16. smartelijk 18. boom 20. gevaarte 22. elk 23. soort steen 24. hoofddeksel 26. kleur 27. boom 29. rijtuig 31. vaartuig 32. slagvaardig, vlug van geest 34. huid 36. gereedschap 38. deel van de hals 40. vermoed 42. Russisch heerser 44. vis 45. horde 47. unieke 49. Europeaan 52. godin 54. niet dik 56. sier 57. kwajongen 58. bosgod 59. grondsoort 60. huid 61. Romeins keizer 62. sportterm 63. troefkaart 65. rijkskweekschool 67. bijwoord 68. windrichting OPLOSSING Horizontaal: 1. lat; 4. tab; 7. era; 10. lepe; 11. ara; 12. noir; 14. zeven; 15. aar; 16. ieder; 18. weert 19. rko; 20. grade; 21. ot; 22. nu; 24. ako; 27. ss; 29. ra; 31. bad, 33. roest, 35. hoe, 37. rebus, 39. talent 40. gm, 41. kever, 42. ida, 43. we nen, 44. et, 45. legaal, 46. malle, 48. ore, 49. atoom, 52. ons, 53. na, 55 on, 56. sla, 58. lo, 60. st. 62. erker, 66. pet, 68. kraai, 71. ronde 72. ega, 73. retig, 74. lied, 75. ren 76. amor, 77. ene, 78. alk, 79. mal. Verticaal: 1. leve, 2. apert, 3. tent, 4. taart, 5. arak, 6. baron, 7. enig, 8. roert, 9. aida, 10. lee, 13. red, 14. zwaar, 17. reeds, 21. os, 23. ur, 25. koreaan, 26. oe, 27. starten, 28. honderd, 30. argwaan, 31. bb, 32. aureool, 34. steel, 35. heilo, 36. etage, 38. emelt, 46. mo ker, 47. Is, 50. os, 51. matig, 54. al 55. ot, 57. reden, 59. opera, 60 stank; 61. trema, 63. rol, 64. knie, 65. rede, 67. egel, 68. kram, 69. atol, 70. air. Zaken bij Bakovenbouw der<? dividend van 10 pet dat J reeds geheel ais interim dividend den Boer bevredigend In de algemene vergadering van aandeelhouders heeft de di rectie van Bakovenbouw v. h. H. P. de Boer N.V. te Dordrecht, o.a. medegedeeld, dat de gang van zaken in het bedrijf in de afge lopen maanden van dit jaar,, zeer bevredigend is geweest. Het bedrijf beschikt over een behoor lijke orderportefeuille. Indien in de komende maanden niets on verwachts gebeurd, mag een be vredigend winstcijfer worden ver wacht. Ned. Lloyd hervat nog niet het bedrijf De directie van de stoomvaart mij. „Nederlandsehe Lloyd" N.V. te Rotterdam schrijft in het ver slag over 1952, dat de veel te ho ge prijzen van schepen, zowel voor de nieuwe bouw als twee dehands en in huur, haar er ook dit jaar van teruggehouden heeft het rederijfaedrijf te hervatten. Het saldo winst ad. f 15.039 be rust op gekweekte interest en koerswinst. Het wordt in minde ring gebracht op het restant ver lies, dat daarna nog f 302.255 bedraagt. Onveranderd dividend Cultuurbank In de bestuursvergadering der Cultuurbank N.V. is besloten aan de binnenkort te houden al gemene vergadering van aandeel houders voor te stellen over het boekjaar 1952 een dividend van 5 pet (onv.) uit te keren. Kawoeng tien procent De winst- en verliesrekening over 1952 van de rubber-cul tuurmaatschappij „Kawoeng" NV sluit met een saldo van f 49.981. Voorgesteld wordt een onveran- in twee uitkeringen betaalbaar is gesteld. Over de gang van zaken op de ondernemingen van de maatschappij deelt het verslag mee, dat de algemeen labiele toestand op Java tot grote waakzaamheid noopt. De komende aandeelhoudersvergadering zal moeten beslissen over het besluit van de raad van beheer tot uit gifte van nominaal f 474.500 ge wone aandelen ingevolg de ver eniging der belangen met die van de N.V. Landbouwmaatschappij Ketamanoh. Verbreding van basis bij Zuid-Preanger In de gisteren gehouden bui tengewone vergadering van aan- delhouders in de N.V. Zuid- Preanger Rubbermaatschappij werden behandeld de voorstellen van de directie om alle aandelen in de N.V. Kemanglen en alle aandelen in de N.V. Soember Ka- ï-eng door middel van uitwisse ling tegen aandelen in de N.V. Zuid Preanger Rubbermaatschap- pij op de bekende basis te ver werven. De directie lichtte toe, dat het niet alleen in het belang der Zuid Preanger is om een be zit te verwerven in de N.V. Sui ker Cultuur Maatschappij, maar dat aan deze omwisseling nog andere voordelen zijn verbonden, die voor de Zuid Preanger inte ressant kunnen worden genoemd. Na uitvoerige gedachtenwisseling konden aandeelhouders het standpunt van de directie onder schrijven en werden de voorstel len goedgekeurd. Met deze fusies heeft de Zuid Preanger een nieu we stap gedaan op de ingeslagen weg, welke voert tot verdere ver deling van risico, verbreding van de basis van het bedrijf en toe komstige verbetering van renta biliteit, aldus de directie. Vervolgens kwam in behande ling het verzoek tot goedkeuring van het later doen verschijnen van de jaarstukken, verband houdend met de gewijzigde ver sterkte middelenpositie van de N.V. Zuid Preanger rubbermaat schappij, die voor de bepaling van het winsttransfer in Septem ber a s. in aanmerking komt. Hierop te wachten is gewenst voor het dividendvoorstel over 1952. De gevraagde dispensatie van het artikel der statuten, waarin bepaald wordt, dat uiter lijk in September de jaarstukken aan aandeelhouders moeten wor den voorgelegd, werd daarop verleend. Over de gang van zaken in 1953 werd medegedeeld, dat aan het eind van de eerste zes maan den de helft van de totaal voor 1953 getaxeerde rubberoogst was binnengebracht, de thee- oogst is als gevolg van aantas ting door blisterblight enigszins beneden de raming gebleven. In verband met de verminderde diefstallen zal het totaal der koffie-oogsten de verwachtingen overtreffen. Nog werd medegedeeld, dat 't jaarverslag Zuid-Preanger onge veer eind October a.s. verwacht kan worden. Er mag op een be hoorlijk dividend over 1952 ge rekend worden. Zoals bekend is over 1950 S% en over 1951 9 pet. uitgekeerd. Over de toestand op de ondernemingen vernamen de aandeelhouders, dat zich in 1952 en tot dusver in 1953 nergens narigheden hebben voorgedaan. Onbelangrijke markt AMSTERDAM 21 Aug. Ook vandaag heeft de beurs een on belangrijk verloop gehad. Men wacht de verdere ontwikkeling van de internationale toestand n°fi .even af, waarbij de belang stelling zich thans vooral richt op Frankrijk. Ook het aanstaande weekend droeg er nu niet toe bij de animo te vergroten. Al met al had de markt dus een zeer lusteloos aanzien, doch het stemde tot voldoening, dat het koersniveau vrii goed behouden bleef. Hoewel het buitenland we derom verstek liet gaan trok Kon. Olie toch een kleinigheid aan tot circa 328%. Unilever no teerde eveneens beter, A.K.U. daarentegen moest een kleinig heid prijs geven. Ook op de cultuurafdeling viel weinig te beleven. De be langstelling was zo gering, dat slechts enkele hoofdfondsen, zo als Deli en H.V.A. bjj opening verhandeld werden. Dè overige, waaronder Amsterdam Rubber noteerden pas tegen slot. In het koersniveau kwam geen wijzi ging van betekenis. Op de scheepvaartafdeling scheen iets meer om te gaan dan de vorige dagen. Veranderingen die veel te be tekenen hadden vielen hier ech ter niet te bespeuren. Aandelen Nationale Handelsbank moesten enig terrein prijsgeven. Het jaar verslag luidt weliswaar niet on gunstig, maar geeft evenmin re den tot juichen, aldus de beurs. Young en Dawes bleven goed op peil. Op de beleggingsmarkt ging eveneens zeer weinig om. De nieuwste lening 1953 bereikte 'n hoogste stand van 101%. Op de Amerikaanse afdeling valt de laatste dagen iets meer belang stelling te constateren voor de Arbusdolïar (Arbitrage United States). Mogelijk houdt dit verband met eventuele introducties van nieu we Amerikaanse fondsen. Reeds gisteren was sprake van een zeer klein agio. vandaag werd dit op een achtste getaxeerd. (Advertentie) ont.' Krabben en peuteren maakt de kwaal steeds De helder vloeibare dringt diep in de poriën door, zuivert, ontsmet en geneest de huid. GENEESMIDDEL TEGEN HUIDAANDOENINGEN 13) naar de film „Plymouth Adven ture" van Metro-Goldwyn-Mayer. gramofoon; 23.2524.00 foon. Gramo- MAANDAG 24 AUGUSTUS 1953 HILVERSUM I. 402 m. 7.00— 24.00 NCRV. NCRV: 7.00 Nws. 7.10 Gram. 7.15 Uym. 7.30 Gram. 7.45 Een woord /oor de dag. 8.00 Nws en weerbe richten. 8.15 Gram. 8.18 Gewijde nuziek. 8.45 Gram. 9.00 Voor de leken. 9.30 Voor de huisvrouw. ).35 Gram. 10.10 Idem. 10.30 Mor gendienst. 11.00 Gram. 11.30 Licht programma. 12.25 Voor de boeren. 12.30 Land- en tuinbouwmedede iingen. 12.33 Orgelconcert. 12.59 Klokgelui. 13.00 Nws. 13.15 Man doline-ensemble. 13.45 Gram. 14.00 Voor de kinderen. 14.30 Gram. 14.45 Voor de vrouw. 15.15 Gram. 15.30 Sopraan, alt, fluit en clave- cimbel. 16.00 Bijbellezing. 16.30 Viool en cello. 17.00 Voor de kleu ters. 17.15 Gram. 17.45 Regerings-1 Sudam. 27 Rotterdam verw.; Caltex Lei den p 20 Kaap Bon n Sidon; Murena p 20 Malta n Duinker ken: Thalatta 21 te Port Said; Caltex Nederland p 20 Gibraltar n Sidon: Esso Den Haag p 20 Ouessant n Antwerpen; Metuda 21 v Albany te Pladju; Papen- drechf 21 te Suez. Vrachtschepen Gaasterland p 21 Ouessant n Refice; Kertosono p 20 Ceylon n Calcutta: Tosari 19 v Aden n Rastanura: Arendskerk 21 te Marseille; Laagkerk 20 v San tander n Le Havre; Amstel- dijk 21 te Singapore; Blijdendi.ik 20 te New York; Mataram p 20 Ceylon n Belawan; Tarakan 21 te Tandjong Priok; Teiresias p 20 Gibraltar n Amsterdam; It- tersum p 20 Cocoseil n Australië: Molenkerk p 20 Perim n Port „Omdat ik jou goed in het gezicht heb gekeken en toen hun gelaatstrekken heb gezien", antwoordde Jones rustig met een hoofdbeweging naar het voorlopige kamp van de emigranten. Coppin raakte buiten zichzelf. Hij dreigde met muiterij en zwoer, dat hij het schip „wel zelf naar Engeland zou terugbrengen". Voordat hij echter gelegenheid kreeg om zich met dit opruiende plan tot zijn kornuiten te wen den, greep de kapitein hem vast en sloeg hem tegen het dek. Toen sprong Jones boven op de stuurman en gaf hem een aframmeling zó meedogenloos, dat Coppin geen gelegenheid kreeg om zich te verweren. Jones uitte hiermede zijn opgekropte afkeer van de stuurman, in wie hij een vertegenwoordiger zag van zijn eigen ver leden. Door de stuurman af te straffen, strafte Jones ook zichzelf. Het gelukkige gevolg hiervan was, dat de onte vreden bemanning een heilige vrees kreeg voor hun gezagvoerder en er niet meer aan dacht om de stuur man bij te springen Denmaanden verstreken. De kolonisten vochten moei zaam om een eerste' houvast op het nieuwe gebied te krijgen. Zij werden daarin bijgestaan door kapitein Jones en zijn mannen, die na de afstraffing van Coppin zo mak als lammeren waren en gevolg gaven aan al de wenken van Jones. Indien het winterse weer te bar werd, konden vrouwen en kinderen, die aan de wal nog geen behoorlijke beschutting vonden, onderdak krijgen aan boord van de „Mayflower". Toen de zonnestralen de aarde reeds geruime tijd warmte hadden gegeven en het eerste zorgvuldig ge plante gewas begon op te komen, toonde de nederzet ting haar eerste vaste vormen. Er waren verschillende houten huizen gebouwd en er was zelfs een vergader zaal, weliswaar primitief, doch voldoende ruimte bie dend om de stemgerechtigden te herbergen. Helaas was het offer, dat de kolonisten moesten bren gen, groot geweest. De ontberingen tijdens de reis en de zwaarte van de eerste arbeid aan land had hun aantal van 102 doen slinken tot 65. Allen waren weggenomen door scheurbuik en longontsteking. Maar nu was het April. Het milde en vruchtbare jaar getijde was aangebroken en daarmede tevens het ogen blik voor de „Mayflower" om de reis terug te aanvaar den. Om afscheid te nemen van kapitein Jones hadden alle emigranten zich verzameld in de vergaderzaal, het Common House. Er heerste stilte, toen Jones binnen kwam en moest plaats nemen aan de tafel temidden van de leiders der kolonie. Bradford stond op en las de plechtige woorden van dankbaarheid voor, die waren geschreven op een stuk perkament en waarop de namen stonden van allen, zowel van de levenden als van de doden. Zwijgend las kapitein Jones de woorden, waarmede de namen werden ingeleid: „Aan Christopher Jones, gezagvoerder van de „May flower", die ons met zijn trouw steunde en ons de strijd mogelijk maakte gedurende de eerste winter op de kust van Amerika, betuigen wij onze dank en onze vriend schap tot in eeuwigheid". Nadat de juichkreten van de emigranten waren ver klonken, stond Jones op. Hij was geen spreker en het duurde enige tijd, voordat hij woorden kon vinden. Hij sprak op de hem eigen ruwe manier. Het was merkbaar, dat de genegenheid van de kolonisten hem diep had getroffen. „Ik héb met jullie leiders gesproken", deelde hij eerst mede, „en we hebben besloten jullie een voorstel te doen. Mocht er iemand zijn, die met mij naar Engeland terug wil zeilen, dan zal ik hem of haar aan boord nemen. Er zal geen vraag worden gesteld, wanneer er iemand is, die op dit voorstel ingaat. Laten zij, die terug willen keren, morgen bij het aanbreken van de dag bij de Plymouth Rots zijn, dan worden ze aan boord ge bracht. Hij keek naar de gezichten,-die naar hem opzagen en vervolgde bijna fluisterend: „Ik wens jullie allen veel geluk en ik meen dit uit het diepst van mijn hart, om dat jullie mij veel hebben geleerd: er is in mij iets ge groeid, dat mij dichter bij mijn medemensen heeft gebracht. Ik was alleenmaar nu sta ik temidden van anderen Voordat de aandoening hem te sterk kon aangrijpen, verliet Jones halsoverkop het Common House. Hij dwaalde alleen over de velden van de jonge nederzit- ting. Op een heuvel, onder een zware boom, stond Wil liam Bradford. Langzaam richtte Jones de schreden in zijn richting. Zodra hij voor hem stond, legde hij zijn hand op Bradford's arm. „Ik hield van haar",'sprak hij rustig. „Dat weet ik", was het antwoord van Bradford. „Er is één ding, dat je misschien niet weet", vervolgde Jones. „Zij hield van jou op een manier, zoals ze nimmer van mij zou hebben kunnen houden. Hoe dat weet ik niet, dat heb ik nooit begrepen, maar het was zo. En ze heeft je nooit bedrogen". Een golf van emotie opluchting en geluk weer spiegelde zich op het gezicht van Bradford. Met een dankbare glimlach keek hij de kapitein aan. De twee mannen hadden nu innerlijke rust en waren in deze gemoedstoestand in staat vrede met elkaar te sluiten. Het eerste ochtendlicht kwam over de nederzetting. Op de rede lag de „Mayflower", zeilklaar, gereed om het anker te lichten zodra hiertoe het bevel zou worden gegeven. Kapitein Jones zat op de rots. William Brewster had zich bij hem gevoegd. Tussen de kleine houten wonin gen in de verte was reeds het bewegen van de kolonis ten merkbaar. Het leven kreeg steeds meer vorm, vooral nu het ergste leed was geleden. Enkele weken tevoren was het eerste kind geboren in de nederzetting en enige dagen later was het eerste huwelijk ingezegend tussen de timmerman John Alden en de lieftallige Priscilla Mullins. Webster ging staan en tuurde in de verte. Er naderde niemand, althans niet met de kennelijke bedoeling om zich in te schepen. El bleek geen mens te zijn, die er naar verlangde naar Engeland terug te keren. „Het was een lading van dagdromers en avonturiers", sprak de kapitein peinzend. „Maar het blijkt, dat ze zich hebben hervonden. Misschien is toch dat wonder gebeurd waarover u me sprak. Misschien is het juist die eigenschap waardoor de mens boven de dieren staat en die hem groot maakt tegen alle remmende omstan digheden in". Brewster keek hem glimlachend aan. Toen kwam er een ernstige trek op zijn gezicht en hij vroeg: „Waarom stemde u er eigenlijk in toe, kapitein, om die reis met ons te maken? Zó rijk kon u er tenslotte toch niet van worden? Werd u onbewust ook gedreven door het verlangen iets nieuws te ervaren?" De kapitein antwoordde niet onmiddellijk. Ook hij ging staan en tuurde over de haven. „Ik zie schepen twee dan vijf dan een hele vloot ze komen hierheen om zich bij u te voegen. U zult mij onder hen zien. De zeeman en de leider van de kolonisten drukten elkaar de hand en even later voer Jones in een sloep naar de „Mayflower". Ondertussen kwamen de kolo nisten naar het strand om het vertrek van het schip bij te wonen. Vanaf de commandobrug van de „May flower" zag kapitein Jones hen staan. Niemand was er achter gebleven, zelfs zij niet, die zich ziek voelden. Priscilla klemde zich vast aan de arm van John Alden. William Bradford en Brewster stonden kaarsrecht en onbewogen. Een ieder probeerde zijn aandoening te verbergen, doch allen keken naai het schip, dat de ankers lichtte. Tegelijkertijd werden de zeilen gehesen. Bijna onmiddellijk stonden ze bol in de wind en lang zaam stevende het schip, de „Mayflower" dat de kolo nisten maanden tevoren had gebracht, in de richting van Engeland. De kolonisten hieven een afscheidszang aan en als krachtig antwoord werd er vanaf het schip een kanonschot gelost. Het geluid weerkaatste over de neder zetting. Terwijl de „Mayflower" aan de horizon verdween, keerden de emigranten naar hun werk terug. Een gigan tische taak, het stichten van een nieuwe rtaat voor hen zelf en voor het nageslacht, lag voor hen. En daaraan zouden de „Mayflower" en de naam kapitein Jones vo®r altjjd verbonden blijven. EINDE. GRAFT Woensda was het op het land v; Konijn in de Grafter Graft een hele drukte. I omgeving waren hier v houders met hun zoons ters aanwezig, maar oo die belangstellend zijn werkzaamheden in het dersbedrijf. Enkele jonge boeren het stuk land nabij de herschapen in een fee waar de Hollandse driekl lijik wapperde, en waar Van der Gragt voor es sumptietent gezorgd had. Door de plaatselijke van de Vereniging voor voorlichting werslen hie. leiding van de heer J. J wedstrijden gehouden in en goed werken, iets nie op het gebied van we houden, waar met recht tige met het aangenan verenigd. Wedstrijden werden in het hooiruiteren en ku strooien, afgewisseld mi demonstraties. Zo was G. van Diepen aanwezig regeninstallatie, de L.1 monstreerde met een ru en de heer D. Kaant zien hoe hij met ziin di ker een kantensnijder g Na de opening door zitter van de Vereniging heer J. J. Polter een u ting over het doel van strijden. Dit bestond n.l. het behalen van een pr: in het leveren van goe Het viel de jury, de G. Veldt van de Landbor liöhtingsdienst, en de 1 v. d. Veer, veehouder Schermer, en J. Smit, v te N. Beemster na de in het hooiruiteren mo' prijzen toe te kennen, kwaliteit van al het w goed was. Van de 22 de werden de heren Jb. Frz. te Grootschermer, Pz. te Graft en G. Ki Söhermeer resp. als le, 1 prijswinnaar aangewezen. H. Bruin te Graft kreeg volle vermelding. Van d behalen punten, werden prijswinnaars respectievs haald 158, 152, 150 en 14< De volgende wedstrijd uit kunstmeststrooien, wa TE KOOP HOUTEN SCHUUR 9 x 4 m. Bij N. J. Koppes, Groente- handel Ursem. Te koop 1 MOTOR CAR- RIER met Sachs motor 98 cc. A. W. Krom, Rijks weg 146-148 Limmen Tel. 205. Te koop gevr. BURGER WOONHUIS met klein stukje grond. Br. nr. N880, bur. v. d .blad. Te k. z.g.a.n. VLET, 3300 kg. B. de Groot, Koedijk no. 7. EEN MOOI STUKJE TE KOOP groot 6 are en 25 c.a. Te bevragen bij H. WINNUBST Stationsweg 4 Anna Paulowna Te koop op te huur gevraagd IN KENNEMERLAND met minstens 5 kamers, keuken en met grond voor moestuin. Even tueel ruil-huis in, Wor- merveer beschikbaar. Br. bur. v. d. blad no. 20595 Te koop gevraagd een gebruikt onderstel van motorcarrier E. Groenewoud, Oudi Bergerweg 87 - Bergen Tel. 2956. Te koop aangeboden: ongev. 1 H.A. met nood woning, waarop 30 vruchtbomen op voll dracht, goed geschik voor glascultuur. Ruilin, met woning. C. J. Kónin; Noorderkade 121, Alk maar. Gevr. goed onderhoudei KINDERWAGEN. Br. c nr. 20608, bur. v. d. blac R.K. Jongeman zoek ZIT-SLAAPK. voor Alk maar. Event. warm- maaltijd. Br. onder nc 20616, Bur. v. d. blad WONINGRUIL aangeb, mooie omgeving in Br, op Laripdi'k. Gevr. wo ning in Alkmaar oi Belgen. Br. bur. v. d. blad no. 20627. p Langestr 14. Alkmaar NATIONALE HYPOTÏIEEKBANÏ HOLLANDSCHE HYPOTHEEKBANK Voordam 13 Tel. 492( Rippingstr. 4 Tel. 2707 ALKMAAR

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noordhollands Dagblad : dagblad voor Alkmaar en omgeving | 1953 | | pagina 6