Kwestie Triëst zet Italianen in vlam 3000 arrestaties in West-Duitsland Tussen Engeland en Egypte schijnt overeenkomst nabij Gespannen verhouding met Joego-S Sovjets weigeren opnieuw overleg over Oostenrijk Deining om bankbiljetten van Flying Enterprise Dagblad voor Alkmaar en omgeving Twee divisies naar de grens: oorlogsschepen onderweg Prinses Wilhelmina Nieuwe aardbeving in Griekenland Prinsessen komen vandaag niet Communistische agitators mei geld en vlugschriften uit het Oosten Isbrandtsen verbaasd; vervoerde 't schip Duits vluchtkapitaal? Café-bezoeker in de rug gestoken Soldaat Rigden weer terecht: in Engeland in arrest NOORDHOLLANDS i Abonnementsprijs ƒ6,20 per kwartaal, ƒ2,07 per maand, ƒ0,48 per week, inclusief incasso. Advertentie-tarief per editie 16 ct per mm, minimnm 2,50; in alle edities 26 ct per mm, minimam 4, familieberichten 20 ct, resp. 30 ct per mm. Bij contract belangrijke korting. Directeur: E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur H. N. Smits. Bankrelatie: Ned. Credietbank. Kantoren: Hoorn, Draaf- singel 59, tel. 4243 en Grote Noord 77, tel. 4362 K 2290; Alkmaar, Ritsevoort 52, tel. 2046 K 2200; Den Helder, Keizerstraat 89, tel. 2800 K 2230; Schagen, CM. Gracht 39, tel. 459 K 2240. Buiten God is 't nergens veilig (Vondel) Maandag 31 Augustus 1953 - 49e Jaargang - Nummer 12869 ROME, 30 Augustus Het reeds sinds lang tussen Italië en Joego-Slavië bestaande geschil over de toekomst van Triëst en het gebied rond deze stad heeft in het afgelopen weekeinde tot een zeer gespannen verhouding geleid. 1 oor het komende weekeinde wordt een ernstig toene men van de spanning verwacht. Aanleiding daartoe was een verklaring van het semi-officiële Zuid-Slavische nieuwsagentschap „Joegopress", dat volgens Italiaanse hericliten Vrijdagavond zou hebben gezegd dat Joego- Slavië inzake Triëst „zijn geduld verloren" had. Men heeft dit in Italië zo opgevat, dat Joego-Slavië zou kunnen overgaan tot annexatie van de zone B het door Zuid- Slavië bezette gebied van Triëst. In Rome ontstond grote opwin ding over de verklaring van „Joe gopress". Premier Giuseppe Pella riep Zaterdagmorgen een spoed- conferentie bijeen met zijn minis ter van Landsverdediging Taviani en de chef van de staf van het leger generaal Marras naar aan leiding van de vrees dat Tito zou kunnen beproeven 't geschil inza ke Triëst met geweld op te los. sen. Onmiddellijk na dit onder houd, dat twee uur duurde, sprak Pella met de Britse ambassadeur Sir Victor Mallet, ambassaderaad Elbridge Burbrow van de V.S. en met de Franse zaakgelastigde. Pella zeide de drie Westelijke diplomaten, dat een eventuele stap van Tito tegen Triëst noodlottige gevolgen voor de Italiaanse open bare mening met zich zou mede brengen. Ook drong hij aan op bemiddeling door de drie Weste lijke landen om een crisis te ver mijden. De Italiaanse regering zond 'n protest naar Belgrado en 'n nota aan de landen van het Atlantisch Pact, waarin tegen een eventuele annexatiepoging van Joego-Slavië wordt gewaarschuwd. De voorpa gina's van de bladen te Rome be vatten alarmerende artikelen, De verjaardag van H.K.H. Prinses Wilhelmina gaat van daag Nederland niet onge merkt voorhij. Op vele plaat sen hangen de vlaggen als be wijs daarvan uit. Maar naast dit uiterlijk ver toon klopt in menig hart de herinnering aan grote momen ten in een rijk leven van een gevierde Vorstin. Menigeen spreekt over de 31e Augustus als over Ko ninginnedag, die vijftig jaren lang een nationale feestdag ge weest is, steeds stijgend in waarde, in omvang van alge mene vreugde, herdenking en dankbaarheid. De 31e Augustus is niet meer de Koninginnedag, maar wat gebleven is en blijft, dat zijn die gevoelens van blijdschap en dank, van warme toegene genheid en medeleven met „de oude Koningin". God schenke Haar nog vele jaren temidden van het volk, dat altijd Haar volk blijven zal. waarin de uit Belgrado ontvangen berichten werden geïnterpreteerd als een bedreiging met zodanige annexatie. De bladen meldden vandaag dat gepantserde Italiaanse eenheden naar het gebied van Gorizia bij Triëst waren gedirigeerd en dat Italiaanse oorlogsschepen uit Zuid- Italiaanse bases aan de Adria- tische Zee eveneens naar Triëst koers zetten. Volgens radio-Bel grado waren gedurende de nacht twee Italiaanse divisies van Udine naar het grensgebied overgebracht en patrouilleren Italiaanse tanks in het gebied van Gorizia. Volgens Belgrado was het doel van Rome's nieuwste anti-Joego- Slavische campagne, „het kweken van een oorlogspsychose." Een woordvoerder van het hoofdkwar tier van het Italiaanse leger te Udine heeft daarentegen verklaard dat de in de nacht waargenomen troepenbewegingen deel uitmaak ten van de gebruikelijke zomer- oefeningen van het leger. In diplomatieke kringen te Lon den is men van mening dat het geschil vredig zou aflopen, tenzij door incidenten de gemoederen in beide landen zouden worden verhit. Men geloofde niet dat Tito van plan was tot annexatie over te gaan en Westelijke diplomaten te Rome hebben er zelfs hun ver bazing over uitgesproken, dat het nieuws van een verandering in de Zuid-Slavische houding t.o.v. Triëst als aankondiging van een annexatie was opgevat. Het officiële Zuid-Slavische pers bureau „Tanjoeng" zeide Zondag, dat in Zuid-Slavische regerings kringen de Italiaanse berichten over een aanstaande annexatie van de zone B, als een „beraam de provocatie" worden beschouwd. Twee Zuid-Slavische bladen „Bor- ba" en „Politika," zeiden in hun hoofdartikelen dat Zuid-Slavië te lang over Triëst zijn stilzwijgen had bewaard in de hoop op een compromis, maar dat alleen Italië hiervan voordeel had gehad. Vol gens de plv. Zuid-Slavische Mi nister van Buitenlandse Zaken, Bebler, probeert Italië Triëst en een deel van de Sloweense kust streek bij zijn gebied te voegen. Helaas vindt het hierbij steun van de Brits-Amerikaanse autoriteiten in Triëst. Bebler sprak te Idrija in Slovenië bij de onthulling van een monument voor 300 verzets lieden, die in de strijd tegen de Italianen zijn gesneuveld. (Zie vervolg pag. 5) ATHENE Drie nieuwe aard schokken hebben Zaterdag in Argostoli, de hoofdplaats van het Griekse eiland Cephalonia, de huizen, die nog overeind stonden na de jongste aardbeving, doen instorten. De schokken werden gevolgd door een hevige storm met zware regens, die de oogst geheel vernielden. De Griekse regering heeft be kend gemaakt, dat de bevolking van de door aardbevingen getrof fen Ionische eilanden helaas de winter in tenten zal moeten door brengen, aangezien de middelen ontbreken om snel woongelegen- heden op te bouwen. Door de hevige stormen die Cephalonia Zaterdag teisterden zijn echter ook de tenten en on derkomens van de bevolking in Argostoli vernield, evenals hulp goederen, die op het strand lagen opgeslagen. 2.500 naar het Griekse vasteland geëvacueerde eilandbewoners hebben Zaterdag geprotesteerd tegen een besluit van de rege ring om hen terug te zenden. Zij gingen 's ochtends in hongersta king, doch beëindigden deze later, nadat de Bisschop van Patras had beloofd, de regering te zullen verzoeken het terugzenden uit te stellen. Vliegtuig heeft motorstoring AMSTERDAM, 31 Aug. De prinsessen Beatrix en Irene, die hedenmorgen vroeg uit Amerika, waar zij een vacantie hebben doorgebracht, werden terugver wacht. zullen vandaag niet aan wezig kunnen zijn bij de viering van de verjaardag van Prinses Wilhelmina. Het lijntoestel van de K.L.M.. de 4-motorige DC-6 „Prins Bernlhard". dat de beide prinsessen naar ons land zou vliegen, heeft namelijk door mo torstoring ernstige vertraging ge kregen. Wel is het gisteravond uit New York vertrokken, doch op het vliegveld Gander bleek het nodig, dat het werd gerepa reerd. Hoe lang de reparatie zou duren, was vanochtend op Schip hol niet bekend, doch men hield rekening met een vertraging van minstens tien uur. LONDEN De Sowjet-Unie heeft een Westelijke uitnodiging om vandaag besprekingen te Lon den te voeren over de kwestie van een staatsverdrag met Oos tenrijk verworpen. In een nota, die Vrijdag te Moskou werd overhandigd aan de Amerikaanse, Britse en Franse ambassadeurs, werd verklaard, dat de jongste Westelijke nota over Oostenrijk, niet bevredigend was voor de Sowjet-Unie, o.a. omdat het verkorte Westelijke ontwerpverdrag niet zou zijn te ruggenomen. Dit motief heeft te Washington verbazing gewekt. Een woord voerder zei, dat de drie Weste lijke mogendheden reeds besloten hadden het verkorte verdrag in te trekken als de Sowjet-Unie be reid was de Londense vergade ring van plaatsvervangers bij te wonen en geen kwesties te berde bracht, die de zaak niet raakten. In Londense diplomatieke krin gen gelooft men, dat de Sowjet- Unie niet van plan is een verdrag met Oostenrijk te tekenen, tenzij het Westen concessies doet met betrekking tot Duitsland. Vrijdag werd in Moskou tevens aan de Oostenrijkse ambassadeur een nota overhandigd. Hierin vroeg de Sowjet-Unie om een „definitief antwoord" op de vraag, of de Oostenrijkse rege ring het verkorte verdrag blijft steunen of niet, en of zij terug keer tot het oorspronkelijke ontwerpverdrag onmogelijk acht, zoals zij in 1952 verklaarde. Een woordvoerder van de Oos tenrijkse regering noemde Zondag te Wenen de weigering „uiterst betreurenswaardig", maar zij was niet als een grote verrassing ge komen, „gezien de slechte erva ringen, die wij in de laatste ze ven jaar hebben opgedaan". In diplomatieke kringen te Lon den gelooft men, dat het Westen Rusland de komende week zal voorstellen, dat de Ministers van Buitenlandse Zaken der Grote Vier op een conferentie in Octo ber te Lugano zowel Duitsland als Oostenrijk zullen bespreken. Ferguson en Massey-Harris gaan samen Twee der zeer vooraanstaande fabrieksgroepen van landbouw machines en -tractoren, de Harry Ferguson Ltd. te Coventry (En geland) en de ruim een eeuw oude Massey Harris Company (V.S.) hebben tot nauwer samen gaan besloten. In September zal aan de Massey Harris-aandeel- houders hiertoe toestemming wor den gevraagd. Met het Amerikaanse schip „Kingsport Victory" zijn in de haven van Rotterdam een drietal helicopters en een zestal „Beechcrafts" aangekomen. De vliegtuigen zullen gestation- neerd worden op Valkenburg, de helicopters komen op de „Karei Doorman" NEW YORK Jabob Is brandtsen, directeur van de Is brandtsen Steamship Company, heeft Zaterdagavond te New York verklaard verbaasd te zijn over de berichten volgens welke grote geldsbedragen uit het ge zonken vrachtschip „Flying En terprise" geborgen zijn. „Hoe meer ik er van hoor, hoe meer ik overtuigd raak, dat er wat eigenaardigs is gebeurd en dat wij niet alles te horen krijgen", zei hij. De mensen, die dit ber gingsobject begonnen zijn. wisten iets, wat ons onbekend was. Wij zijn voor het vervoer van al dat geld niet betaald. Het stond niet op het manifest ver meld. Indien wij geweten had den, dat het zich in het schip bevond, zouden wij het bergings- voorstel met andere ogen beke ken hebben. Isbrandtsen zei er van over tuigd te zijn, dat het geld niet toevallig gevonden was. „Het is geen pretje om 72 m. diep te duiken", zei hij. Dat doe je niet voor koffiebonen, verroeste schrijfmachines, auto's en andere goederen, die op het manifest vermeld stonden. De hele zaak heeft voor mij een bij smaakje. „En waarom zou iemand Engelse bankbiljetten naar Amerika zenden? Je kunt er zelfs de ondergrondse niet mee betalen. Indien iemand wist dat er geld aan boord was, waar om wachtte hij dan een jaar lang?" Isbrandtsen zei, dat het geld zijns inziens alleen in de post zakken gezeten kon hebben. Er waren 1.682 zakken post aan boord, die ruim 8000 pakketten bevatten. „Wij wisten niet wat zich in die pakketten bevond". Isbrandt sen zei er van overtuigd te zijn, dat het geld zich niet in de safe van het schip bevond en dat ka pitein Carlsen niet geweten heeft dat het aan boord was. Naar vernomen wordt, heeft Mobilisatie-oefening reserve-grensbewaking Een mobilisatie-oefening van de Reserve-Grensbewaking Bra bant, de oefening „Stuifzand", is Zaterdag te Kaatsheuvel beëin digd. De troepen, die Vrijdag avond, na door koeriers opgeroe pen te zijn in Eindhoven mobili seerden. konden in de late avond van Zaterdag tevreden het uni form uittrekken. De commandant in de eerste afdeling, majoor W Hulsman, verklaarde dat negen tig procent van de vrijwilligers aan de oproep gehoor had ge geven. het Italiaanse bergingsvaartuig „Rostro" reeds bankbiljetten ter waarde van ruim 750.000 gulden uit het wrak gehaald. Het betreft biljetten van een en vijf pond sterling en van vijf, twintig en vijftig dollar. De „Rostro" zou werken voor rekening van een in Belgische verzekeringskringen nauwelijks bekende verzekeringsmaatschap pij, die in verbinding staat met dé Zwitserse Nationale Bank, waarvoor het geld bestemd zou zijn. geweest. De biljetten zijn gedroogd bij een Belgische bank. (Zie vervolg pag. 5) HAMBURG, 30 Aug. De af gelopen drie dagen zijn in de Westduitse Bondsrepubliek bijna 3000 leden van de F.D.J. (Freie Deutsche Jugend) en de S.E.D. (Socialistische Eenheidspartij) uit Oost-Duitsland in hechtenis ge nomen. Zij hadden valse ver blijfsvergunningen en communis tisch propagandamateriaal bij zich en waren naar het Westen gestuurd om daar als agitators en propagandisten aan de verkie zingsstrijd deel te nemen. De grenspolitie, waarvoor de alarmtoestand geldt, verwacht dat nog veel meer agitators de grens zullen trachten te passeren Re den tot bezorgdheid acht men niet aanwezig. Een bedrag van meer dan 200.000 Westmark is al in beslag genomen, evenals duizenden kilo's gedrukt propagandamateriaal. De arrestaties geschiedden niet alleen op verscheidene plaatsen aan de zonegrens, o.a. in Helm- stedt, maar ook in Kiel, Lübeck, Hamburg en Ludwigshafen. Een deel van de gearresteerden verklaarde onder dwang te heb ben gehandeld. De Oostduitsers hadden soms bedragen tot 200 Westduitse marken bij zich, ver stopt in tubes tandpasta, zeep- dozen en kledingstukken. In to taal is 60.000 mark in beslag ge nomen. Een aantal aangehoudenen is naar Oost-Duitsland teruggezon den. De rest van de gevallen wordt nog onderzocht. Te Helmstedt, het voornaamste doorgangspunt naar de Britse zone, zijn 1.500 Oostduitsers aan- Zaterdagavond is een 52-jarige huisbediende uit Amsterdam bij een bezoek aan een café aan de De Clercqstraat 109 met een mes in de rug gestoken en hevig bloedend per ambulance van de G.G. en G.D. naar het Wilhel- minagasthuis vervoerd, waar hij ter verpleging is opgenomen. Als vermoedelijke dader heeft de recherche dezelfde avond een 56-jarige arbeider uit de hoofd stad in hechtenis genomen, die zich eveneens in het café ophield. De verdachte verkeerde onder invloed van sterke drank en zeide bij zijn verhoor, zich van geen schuld bewust te zijn. Het slachtoffer verklaarde in het ziekenhuis onenigheid met de thans gearresteerde arbeider te hebben gehad in de gang van het café. Zijn toestand is redelijk. gehouden Duizend hunner brach ten de nacht door in een bewaak te fabriekshal, waar zij sliepen op pakken communistische vlug schriften, die zij voor dat doel mochten houden. Radio Oost-Berlijn sprak Zon dagavond van een „schandelijke manoeuvre ter belemmering van het interzonale verkeer". NIEUWE MAATSCHAPPIJ BESTELT 3 TANKERS ROTTERDAM Naar wij uit betrouwbare bron vernemen is een nieuwe scheepvaartmaat schappij opgericht, welke de naam N.V. Nederlandse Tanker maatschappij zal dragen. Het ini tiatief tot oprichting is genomen door Nederlandse industriëlen en banken. De nieuw opgerichte N.V. heeft een zeer belangrijke order ge plaatst bij de N.V. Scheepswerf J. Smit Czn. te Alblasserdam, voor de bouw van drie tanksche pen elk met een dead weight van 26 000 ton. De schepen zullen een snelheid van 17 tot 18 mijl kun nen ontwikkelen en worden voortgedreven door turbines. AVONDMIS OPENT VERKENNERSKAPEL Zaterdagavond a.s. zal door Hoofdaalmoezenier A. J. L. Ver hoeven van de Verkenners van de Kath. Jeugdbeweging met een H. Mis het in het afgelopen jaar onder toezicht van Rijksmonu mentenzorg gerestaureerde histo rische kerkje van Persingen in de Ooypolder bij Nijmegen als St. Joriskapel van de Kath. Ver kenners in gebruik worden ge nomen. De restauratie werd mo gelijk gemaakt door de actie ,.'n Heitje voor 'n karweitje" die in April 1952 werd gehouden. Met de opbrengst van „Heitje-Kar weitje" 1953 is op het buitencen trum Gilwell St. Walrick te Over- asselt bij Nijmegen een nieuw troephuis voor de leiderscursus sen van de V.K.J.B. gebouwd, dat a.s. Zondag officieel zal worden geopend. HET PROCES TEGEN DE N.E.S.B.-LEIDERS Jhr. Mr. J. W. van Iddekinge en Mr. E. F. L. Steyns, beiden uit Amsterdam, zullen als raads lieden de onlangs gearresteerde N.E.S.B. functionarissen bijstaan. Mr. van Iddekinge zal de in Gro ningen gearresteerde mr. J. Wolt- huys, en mr. Steyns Paul van Tienen verdedigen. Vandaag zal een volledige Ka mer van de Amsterdamse Recht bank bijeen komen om te beslis sen of tegen de beide in bewaring gestelde N.E.S.B.-ers al dan niet een bevel tot voorlopige hechte nis, dat dertig dagen van kracht is, moet worden uitgevaardigd. CAIRO, 30 Augustus Hooggeplaatste woordvoerders te Cairo hebben Zondagmorgen vroeg verklaard, dat Egypte en Groot-Brittannië 'n overenkomst met betrek king tot het verbitterde geschil over de zone van het Suezkanaal nabij zijn en dat de formele besprekingen over de kwestie hoogstwaarschijnlijk medio September zullen aanvangen. Zij verklaarden, dat de laatste besprekingen over een oplossing van het geschil zullen beginnen kort nadat luitenant-generaal Sir Brian Robertson, die op 6 Sept. naar Londen gaat om zijn supe rieuren verslag uit te brengen, op 16 September in de Egyptische hoofdstad teruggekeerd is. De Egyptische Revolutionnaire Raad heeft Zaterdagavond een spoedeisende zitting gehouden. Tijdens deze zitting, die tot Zon dagmorgen vroeg voortduurde zou een „belangrijk besluit" geno men zijn met betrekking tot de laatste Britse voorstellen voor een oplossing. Verwacht wordt, dat Donderdag in een communique bekendge maakt zal worden, dat formele be sprekingen over het geschil te wachten ziin. Algemeen is men in Cairo van oordeel, dat een derge lijk communique betekent, dat overeenstemming bereikt is. Over de inhoud van de overeen komst is nog niets bekendgewor- den, maar volgens doorgaans wel ingelichte woordvoerders is het enige probleem nog. wie zal moe ten beslissen of er een noodtoe stand bestaat op grond waarvan de reusachtige bases aan het Suez kanaal ter beschikking van de Westelijke mogendheden gesteld moeten worden. Naar verluidt wil Egypte, dat de gezamenlijke Arabische staten het besluit over 't bestaan van een dergelijke noodtoestand zul len nemen. Dit is voor Groot-Brit tannië in zoverre aanvaardbaar, dat het Turkije en Griekenland wil toevoegen aan de reeks sta ten, die het besluit moeten nemen. Intussen is de 21-jarige Britse soldaat van de luchtmacht A. V. Rigden, wiens verdwijning uit de Suex-kanaal zone op 9 Juli zoveel spanning tussen Egypte en Enge land veroorzaakte, terecht. In Londen werd Zondagmorgen vroeg plotseling door het Britse Ministerie van Luchtvaart bekend gemaakt, dat Rigden zich in En geland bevond en dat een onder zoek naar de omstandigheden van zijn verdwijning gaande was. Hoe Rigden in Engeland kwam, werd niet medegedeeld. Volgens A.P. bevindt hij zich op de R.A.F.-post van West Dray ton in arrest. Zijn vader en moe der hebben hem bezocht en ver klaard dat hij er zeer goed en gebruind uitzag. Volgens zijn va der is Rigden in Parijs door dc Franse politie gearresteerd en aar de Britse politie uitgeleverd. To' nu toe is hii niet in staat van be schuldiging gesteld. Het bericht over de terugkeei van Rigden heeft in Cairo nie veel verrassing verwekt. De Egyp tische regering heeft altijd onl kend dat Rigden met medeplich tigheid van plaatselijke Egyptisch autoriteiten zou zijn ontvoerd. Volgens een woordvoerder var het Egyptische departement var Voorlichting vond de Egyptische regering het echter heel belang rijk, dat Rigden gezond en wel in Eurooa is gevonden. Egypte beschuldigt Israël Volgens officiële verklaringen van Egyptische autoriteiten heb ben groepen gewapende Israëliërs Vrijdagnacht een aanval gedaan op het vluchtelingenkamp El Bo- reig in de door Egypte bezette Palestijnse sector Gaza. Vijftien vluchtelingen, van wie zeven vrouwen en vier kinderen, zouden zijn gedood en 22 gewond. De gemengde Wapenstilstands commissie zal een onderzoek in stellen. Waarnemers van de V.N zijn reeds een onderzoek begon nen. Een woordvoerder van het Is raëlische leger heeft de Egypti sche beschuldiging tegengespro ken.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noordhollands Dagblad : dagblad voor Alkmaar en omgeving | 1953 | | pagina 1