N AT O - luch tmacht
nog altijd te zwak
Rode propagandisten
bij duizenden over de grens
Kalmerend vermaan van de
Westelijke Grote Drie
Gruenther waarschuwt
N.V. Polynorm opnieuw
in moeilijkheden?
Weer atoom-ontploffing
in de Sovjet-unie
Dagblad
voor
Alkmaar
en omgeving
P.B.O.
Brit vermoord
in Ismailia
voor gevaarlijk optimisme"
Komende jaren moeilijker, dan wat we
achter de rug hebben
Zuid-Slavië zal protesteren
tegen Italiaanse maatregelen
NOORDHOLLANDS i
Abonnementsprijs 6,20 per kwartaal, 2,07 per maand, 0,48 per
week, inclusief incasso. Advertentie-tarief per editie 16 ct per mm,
minimum 2,50; in alle edities 26 ct per mm, minimum 4,
familieberichten 20 ct, resp. 30 ct per mm. Bij contract belangrijke
korting. Directeur: E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur H. N.
Smits. Bankrelatie: Ned. Credietbank. Kantoren: Hoorn, Draaf-
singel 59, tel. 4243 en Grote Noord 77, tel. 4362 K 2290; Alkmaar,
Ritsevoort 52, tel. 2046 K 2200; Den Helder, Keizerstraat 89, tel.
2800 K 2230; Schagen, Ged. Gracht 39, tel. 459 K 2240.
Buiten God is 't nergens veilig (Vondel)
STADSEDITIE
Dinsdag 1 September 1953 49e Jaargang - Nummer 12870
NIET VOOR HET EERST moe
ten wij opmerken, dat het „kli
maat" voor de Publiekrecht'1 e
Bedrijfsorganisatie geleidelijk aan
heel wat minder goed geworden is.
Mede daaraan is het wel te wij
ten, dat in bepaalde gebieden van
deze P.B.O. sectoren noemt men
dat tegenwoordig niet voldoen
de overeenstemming te bereiken
is, tussen de verschillende par
t-en en groepen, om tot een een
stemmig advies te geraken, zodat
de Sociaal Economische Raad (be
trekkelijk) vlug werk kan hebben,
om tot haar advies te komen.
Er is na ruim drie jaar op het
gebied van de P.B.O. eindelijk
een en ander uit de bus gekomen,
maar in bepaalde „hoeken" wil
het nog niet vlotten.
Er kan met name ten aanzien
van de instelling van product
schappen nog geen resultaat be
reikt worden, omdat daar nog
geen volledige overeenstemming
tussen de betrokkenen verkregen
is.
Dat de S.E.R. zich hier van een
advies aan de Regering onthouden
heeft, kan men mét de N.Rott.
Crt. „een wijs beleid" noemen,
maar men kan zich aan de andere
kant afvragen, hoe het dan verder
moet met de ontwikkeling van de
PB.O.
De zaak mag niet meer zo lang
durig stagneren of doodlopen en
daarom kunnen wij begrijpen, dat
de Regering thans aan de S.E.R.
te kennen heeft gegeven, de in
stelling te willen bevorderen van
productschappen op de gebieden,
waar die S.E.R. niet tot een advies
(om bovengenoemde reden) meen
de te moeten komen.
De Regering bedoelt daar zonder
twijfel twee zaken mee te berei
ken: de overeenstemming te be
vorderen, en die productschappen
tot stand te willen brengen, als er
geen overeenstemming is.
Anders dan de N.R.C. geloven
wit dat de poging van de Rege
ring reëel is, om die overeenstem
ming wel te verkrijgen, en dat niet
de overweging is, die P.B.O.-
productschappen „op te leggen",
zij het met een stok achter de
deur, dat die „oplegging" dus zal
geschieden, als men het niet eens
wordt.
Die stok achter de deur vinden
wij niet irreëel, nademaal de Wet,
overigens in een terzake heel wat
gunstiger tijd, toch niet gemaakt
is, om een dode letter te zijn.
Er is voldoende gelegenheid ge
geven, om tussen de verschillende
groepen te overleggen en bij het
uitblijven van „volledige over
eenstemming" kan men de zaak
niet bij het oude laten.
Dit zou er op neer komen, dat
de weigerachtige groepen hun wil
opleggen, en zij vertegenwoordigen
meestal een minderheid, terwijl de
Regering tenslotte, als hoedster
van het algemeen welzijn, verder
gaande plichten heeft.
Vraagt men ons, of wij de op
lossing, dat de Regering het initia
tief neemt, inplaats van dat de
instelling van P.B.-organen ge
schiedt vanuit de vrije maatschap
pij, de meest-ideale vinden, dan
zeggen wij zonder voorbehoud:
neen, maar de Wet laat tenslotte
niet voor niets toe, dat de Rege
ring het initiatief neemt.
De procedure is nu ook wel een
beetje anders, dan in geval dat
de S.E.R., uit eigen beweging
adviseert. Dat heeft hij in een
paar gevallen met succes gedaan.
Thans is hij echter niet ver
plicht, zijn advies aan de Rege
ring te geven „in volledige over
eenstemming" met de betrokken
organisaties en groepen, hetgeen
niet zo gelukkig is om tot resul
taat te komen.
Wij zouden niet gaarne het ad
vies van de N.R.C. tot het onze
maken, die meent, dat de S.E.R.
maar „moet verwijzen naar zijn
ranoort van enkele maanden ge
leden, waarin h- aan de Regering
bericht, dat hij wegens gebleken
meningsverschillen tussen de be
trokken organisaties niet uit eieen
beweging tot de instelling van
de bedoelde productschappen kan
adviseren." Dit zou een kinder
achtig spelletje zijn, want dat weet
de Regering al en daar vraagt de
Regering dan ook niet naar. Od
grond van de Wet waaraan
toch wel enig resnect kan worden
betoond vraagt de Regering nu
een ander advies aan de S.E.R.
wij verwachten, dat hij, als een
ernstige organisatie, dat andere
advies zal geven. Anders geeft
mfr> de Regering het heft, om
zelfstandig te beslissen, geheel in
handen, met de kans, of liever het
gevaar, dat er brokken worden
gemaakt, n.l. dat op het terrein
van de P.B.O. iets tot stand komt,
j ...s'ech^s mokkend door het be-
drnfsleven, of een deel daarvan,
zal worden aanvaard, en dat be
antwoordt niet aan het wezen
van de P.B.O.
Kind door locomotief
gegrepen en gedood
Omstreeks het middaguur werd
gisteren te Roermond op een on
bewaakte overweg een kind door
een passerende locomotief gegre
pen en dermate aan het hoofd ge
wond, dat het een uur later aan
de gevolgen is overleden.
VLIEGTUIG IN ZEE
GESTORT
Maandagavond is vijftien kilo
meter ten Oosten van Dungeness
in het Engelse graafschap Kent,
een vliegtuig in zee gestort. Na
dere berichten ontbreken nog.
KOPENHAGEN, 31 Aug. Generaal Alfred M. Gruen
ther, de geallieerde opperbevelhebber in Europa, heeft
in een toespraak in het stadhuis te Kopenhagen in ver
band met de tweede Internationale Nato-studieconferen-
tie verklaard, dat het meest critieke gebrek van de ge
allieerden thans gelegen is bij hun luchtmacht, ondanks
de reeds gemaakte prachtige vooruitgang. De Sovjets
hebben een luchtmacht van een twintigduizend strijd
vaardige toestellen, voor een groot gedeelte straalvlieg
tuigen. Hiertegenover moet de Nato-luchtmacht uitge
breid worden en geschikt gemaakt om terstond in te
grijpen.
De reserves zijn evenmin al op
het vereiste peil. De Sowjets be
schikken over uitgebreide actieve
grondstrijdkrachten, bestaande uit
175 Sowjet-divisies en een zeven
tigtal divisies van de satelliet
staten. Het is voor de NATO niet
doenlijk hier een gelijke actieve
macht tegenover te stellen, maar
daarom komt het ook in zo grote
mate aan op de reserves. Ten
slotte moet er gezorgd worden
voor een toereikende aanvoer
voor de troepen ingeval van
nood. Ook op dit punt is men
nog ver beneden het vereiste peil
van paraatheid, aldus Gruenther.
„Een defensieprogramma is niet
iets, dat telkenmale als de Rus
sische staatslieden van een vreed
zaam samenleven spreken uit
geschakeld en een maand later,
wanneer Laos aangevallen of
Iran tot op de rand van de af
grond gemanoeuvreerd wordt
weer ingeschakeld kan worden",
zei de generaal verder.
„Wij kunnen ons dat psycholo
gisch noch financieel permitte
ren. Op die manier zou het Wes
ten uiteindelijk inderdaad bank
roet gaan.
De vastbeslotenheid van de
NATO-landen om met hun mili
taire opbouw voort te gaan moet
dan ook van lange duur zijn. Het
zou van het gevaarlijkste soort
optimisme getuigen, te veronder
stellen, dat de strijd van korte
duur zal zijn."
Generaal Gruenther verwacht,
dat de komende 2lh jaar voor de
NATO-landen moeilijker zullen
zijn dan de afgelopen 2'/a jaar.
Hij waarschuwde de aanwezig 120
NATO-afgevaardigden en waar
nemers, dat de Russen blijven
herbewapenen en dat er tot dus
ver geen bewijzen zijn voor grote
Russische concessies aan het Wes
ten.
„De rede, die Malenkov op 8
Augustus voor de Opperste Sow-
jet uitgesproken heeft was beslist
hard en onbuigzaam. In die rede
werd er niet op gezinspeeld, dat
de Russen voornemens zijn het
Westen concessies te doen."
Gruenther was het met Cle-
menceau eens, dat de „oorlog te
belangrijk is om aan generaals
toevertrouwd te worden", maar,
hoewel hij niet zover wilde gaan
te zeggen, dat de vrede te belang
rijk is om aan de burgerij toe
vertrouwd te worden, verklaarde
hij toch „dat wij, militairen, een
wezenlijke bijdrage tot de vrede
leveren door een adspirant-aan-
valler een gemakkelijke, goed
kope en voordelige verovering te
ontzeggen".
„Wij zijn er vast van overtuigd,
dat de tweede wereldoorlog nooit
uitgebroken zou zijn, indien de
NATO in 1939 had bestaan", al
dus Gruenther.
CAIRO, 31 Aug. Een civiel
ambtenaar van de R.A.F. is van
daag in Ismailia in de Suez-
Kanaalzone doodgeschoten, aldus
is bekend gemaakt door de Britse
Ambassade in Egypte.
De ambassade weigerde de
naam van het slachtoffer bekend
te maken maar volgens Egypti
sche politie-autoriteiten in Port
Said werd hij geïdentificeerd als
een in Ismailia woonachtige Brit.
genaamd R. A. Da.vies.
Totnogtoe zijn 4000 communistische Oost-Duitsers, voorzien van propagandamateriaal en
Oost-Duitse Marken, bij het overschrijden van de grens Oo st-West gearresteerd, waar zij
door de West-Duitse politie aan de Oost-Duitse worden overgeleverd. Telefoto).
BONN, 31 Aug. Vanavond
was het aantal gearresteerde
Oostduitse communistische agen
ten tot bijna 4.000 gestegen. Zij
worden, zoals gemeld, naar West-
Duitsland gezonden om de a.s.
ROME, 31 Aug. De Verenigde Staten, Frankrijk en
Groot-Brittannië hebben vandaag gezamenlijk Italië en
Joego-Slavië aanbevolen „kalmte en gematigdheid" te
betrachten ten aanzien van de kwestie Triëst, zo is van
daag officieel in Parijs en Londen verklaard. De Weste
lijke Grote Drie volgen het verloop der gebeurtenissen
met enige bezorgdheid. Een openlijke strijd tussen Italië
en Zuid-Slavië zou ongetwijfeld de eenheid van het Wes
ten aantasten en de grote mogendheden in 'n hoogst
moeilijk parket brengen.
Er zijn enige tekenen van ont
spanning. Premier Pella heeft
vanavond Rome verlaten en zich
naar Terminillo, 60 km Noorde
lijker begeven, waar hij enkele
dagen rust wil nemen, en de Ro
meinse bladen, die twee dagen
lang de berichten over Triëst on
der alarmerende koppen hebben
gepubliceerd, schreven vanavond
dat het onmiddellijke gevaar van
de kant van Joego-Slavië was
weggenomen .door Pella's ener
giek optreden". Volgens een
zegsman van de Italiaanse am
bassade te Londen zou Groot-
Briittannië vanavond aan Italië
hebben medegedeeld, dat aan
Joego-Slavië is verzocht garanties
te geven, dat het de Joego-Sla-
vische zone van Triëst niet zal
annexeren. Het Britse Ministerie
van Buitenlandse Zaken heeft
echter geweigerd, op dit bericht
commentaar te geven.
Volgens de Italiaanse zegsman
had de Britse actie ten doel, de
atmosfeer tussen Rome en Bel
grado te zuiveren.
Aan de andere kant heeft het
officiële persbureau Tanjoeng
vanavond te Belgrado medege
deeld, dat de regering Tito Dins
dag een protest-nota aan de Ita
liaanse regering zal zenden in
verband met de militaire maat
regelen van Italië langs de grens
tussen beide landen.
Tanjoeng maakte vandaag ook
De prinsessen Beatrix en Irene zijn Maandagmiddag met
bijna een halve dag vertraging van haar vacanties in de
Ver. Staten en Canada op Schiphol teruggekeerd. Prins
Bernhard begroette zijn dochters.
HET GEVAL RIGDEN
PARIJS, 31 Aug. De Franse
politie heeft vandaag medegedeeld
dat de Britse militair Anthony
Rigden, van wie de vorige maand
gemeld werd, dat hij in de Suez-
kanaalzone vermist werd, door de
Franse veiligheidsdienst in Parijs
is aangetroffen. Naar de Franse
politie zeide, werd hij herkend
van foto's in de kranten.
Naar A.F.P. uit bevoegde bron
vernam, zou Rigden onder een
valse naam in Parijs verblijf ge
houden hebben. Na zijn herken
ning door een politie-agent en
daaropvolgende arrestatie, werd
hij als deserteur aan de Britse
militaire autoriteiten, die hierom
verzochten, overgegeven.
melding van een grensincident:
in de omgeving van Nova Gorica
nabij Gorizia zouden vanmorgen
23 Italiaanse soldaten, uitgerust
met automatische wapenen 50
meter op Zuid-Slavisch grondge
bied zijn doorgedrongen en dit
eerst hebben verlaten, nadat
grenswachten hen tweemaal ge
sommeerd hadden zulks te doen.
Het bericht is door het Itali
aans departement van Buiten
landse Zaken „geheel en al on
juist" genoemd. „De Zuid-Slaven
hebben zonder twijfel de Itali
aanse soldaten door de verrekii-
kers van hun verbeelding gezien"
aldus een woordvoerder.
In Triëst zelf was het vandaag
volkomen rustig. De bevolking,
die reeds lang aan de vete tussen
beide landen gewend is, windt er
zich niet meer over op. In Vene
tië zijn Zondagnacht tegen twaal
ven een Italiaanse kruiser, twee
törpedobootjagers en verschillen
de kleinere schepen aangekomen.
Men verwacht in diplomatieke
kringen te Belgrado dat Tito
Zondag een beroep op premier
Pella zal doen om directe bi
laterale onderhandelingen over
de toekomst van Triest te ope
nen. Mogelijk hoopt Tito, dat
Pella eerder bereid zal zijn de
kwestie te bespreken dan de af
getreden regering-de Gasperi.
Zondag te houden verkiezingen te
saboteren en de pro-Westerse re
gering van Konrad Adenauer een
nederlaag toe te brengen.
West-Duitsland heeft de politie-
barricade langs de Oostduitse
grens versterkt. Reeds drie dagen
lang arresteert de politie honder
den agenten, die met valse visa
per trein uit Oost Duitsland naar
het Westen trachten te reizen.
Nog steeds stromen communis
tische horden over de grens. Uit
de treinen, die vanavond aan
kwamen, werden ruim 800 ver
dachte personen gehaald.
Nu het treinverkeer zo scherp
gecontroleerd wordt vrezen de
West-Duitse autoriteiten, dat de
communisten zullen trachten de
agenten in de zwak bewaakte
bosgebieden over de grens te
smokkelen.
Naar verluidt verzamelen zich
aan de Oostelijke zijde van de
grens bij de belangrijke controle
post te Helmstedt groepen van
ruim 100 personen, die blijkbaar
zullen trachten de grens te voet
te bestormen.
In allerijl zijn politieverster-
kingen naar Helmstedt over
gebracht.
Overal langs de 960 kilometer
lange grens zijn de politie-pa-
trouilles versterkt. Gevechts
wagens met mitrailleurs en hon
denbrigades bewegen zich overal
in het grensgebied.
In Neurenberg kwam het van
avond, nadat het gemeentebestuur
te elfder ure twee verkiezings
vergaderingen van de Deutsche
Reichspartei had verboden, tot
vechtpartijen tussen 6.000 leden
van deze Nazi-achtige politieke
groepering en de politie die de
menigten, welke voor de verga
derzalen in Neurenberg en het
voorstadje Fuerth samengeschoold
waren, met de gummistok en
krachtige waterstralen uiteen
dreef.
Ruim 400 politiemannen kwa
men in actie voor het herstellen
van de orde. Twintig herrieschop
pers werden gearresteerd.
Tijdens de beide verkiezings
vergaderingen zou gesproken
worden door Hans Ulrich Rudel,
een held van de voormalige Luft
waffe, die zegt in de Tweede We
reldoorlog ruim 500 Russische
tanks buiten gevecht gesteld te
hebben.
De stedelijke autoriteiten heb
ben de vergaderingen verboden
omdat zij „een bedreiging van de
openbare veiligheid" zouden vor
men.
Naar het A.N.P. te Amersfoort
van welingelichte zijde vernam,
zijn er blijkbaar opnieuw moei
lijkheden gerezen bij de N.V.
Polynorm, voornamelijk door het
uitblijven van orders uit Ame
rika en Turkije.
WASHINGTON, 1 Sept. De
Amerikaanse Commissie voor
Atoomenergie heeft Maandag
avond bekend gemaakt, dat op
23 Augustus in de Sovjet-Unie
een atomische ontploffing was
teweeggebracht, waarbij eenzelf
de mate van energie vrijkwam
als bij de Amerikaanse proeven
in Nevada in dit jaar.
Uit de bewoordingen van het
communiqué der commissie valt
op te maken, dat bij deze Rus
sische proef explosieven van het
type dat gebruikt wordt in ge
wone atomische ontploffingen,
waren gebruikt.
De ontploffing van 23 Augus
tus scheen een onderdeel van een
serie proefnemingen te zijn, al
dus het communiqué.
Als dit het geval zou blijken
te zijn, zo werd hieraan toege
voegd, zullen geen verdere be
kendmakingen volgen, tenzii uit
de inlichtingen blijkt dat belang
rijker dingen gaande zijn.
Tien dagen geleden maakte de
commissie bekend, dat in de Sov
jet-Unie op 12 Augustus proeven
waren genomen met atoom- en
waterstofbommen. In vroegere
officiële bekendmakingen was
gesproken van atomische proe
ven in de Sovjet-Unie op 22 Sept.
1949 en 3 October 1951.
Minderjarige meisjes
terecht
DEN HELDER Een twintig
jarig meisje uit Oudorp werd in
deze gemeente zwervend aange
troffen. Zü werd naar haar
ouderlijke woning op transport
gesteld. Hetzelfde overkwam een
15-jarig meisje uit Rotterdam, dat
door de politie in de Spoorstraat
werd aangetroffen. Zij was van
huis weggelopen, maar vond de
weg, met een politie-agent mede,
weer naar huis terug.
Varkenspest
ZIJPE Het aantal gevallen
van varkenspest in deze gemeen
te wordt langzaam groter. We
derom is een geval geconstateerd
en wel bij de varkens van de
veehouder N. Kraakman te St.
Maartensbrug.
De leiding van het bedrijf zou
zich genoodzaakt zien de in
Amersfoort gevestigde Ontwik
kelingsmaatschappij, de N.V. Po
lynorm, op te heffen. Het perso
neel, voornamelijk tekenaars er
technici, dat in het gebouw aar
de Bilderdijklaan te Amersfoor
werkzaam is, zou ontslag zjjr
aangezegd. Het gebouw zou met
tertijd in gebruik komen bi
's Rijks Belastingsdienst. Ook ii
Winschoten, waar de N.V. Poly
norm, de Nederlandse Metaal
industrie, is gevestigd, zoude:
ongeveer 20 man, werkzaam b:
de Ontwikkelingsmaatschapp;
worden ontslagen.
Een van de directeuren, de hee'
ir. J. van Hulst, vertoeft momen
teel in Turkije, waar de N.V. eei
order hoopt te plaatsen var
f27.000.000,—. Komt deze ordei
af, dan bestaat er voor de werk
nemers bij de Nederlandse Me
taaiindustrie geen reden tot on
gerustheid. In ieder geval is er
nog voldoende werk aan lopende
orders.
Naar het A.N.P. gisteravond
alsnog van andere bevoegde zijde
vernam zou er echter van een
liquidatie der N.V. Polynorm
weer geen sprake zijn.
Vrijlating verzocht van
ex-keizer van Mandsjoerije
TOKIO Vroegere functiona
rissen van de Japanse marionet
tenregeringen in Mandsjoerije
hebben de regering van Japan
verzocht aan te dringen op de vrij
lating van de ex-keizer van
Mandsjoerije, Poe-yi, die zich
sinds Augustus 1945 in Sovjet-
Russische krijgsgevangenschap be
vindt.
